Geen schok voor Hongkong in 1997
PZC
Vijandigheid
Geen roofbouw, oerwouden duurzaam gebruiken
opinie en achtergrond
Met een beetje geluk verandert alleen de vlag....'
WIE HART HEEFT VOOR DE ZORG,
IS VAN HARTE WELKOM
VRIJDAG 24 APRIL 1992
van onze correspondente
in Peking
Yvonne van der Heijden
Het jaartal 1997 heeft in
Hongkong een veel minder
boze klank dan in West-Europa
of de Verenigde Staten. Het jaar
waarin de nu nog Britse kroon
kolonie in de moederschoot
China zal terugkeren, wordt
door zakenlui, diplomaten en
deskundigen met vertrouwen
tegemoet gezien. „De verande
ringen vinden nu al geleidelijk
plaats. De Chinese machtsover
name zal de situatie hier niet
met een schok veranderen", is
de stellige mening.
„De grote vraag is natuurlijk
wat er in Peking zal gebeuren na
de dood van Deng Xiaoping.
Zullen de hervormers winnen of
de mensen van de harde lijn? Die
onzekerheid hangt steeds als
een donkere wolk boven de hori
zon. Maar als de 'open deur'-poli-
tiek gehandhaafd blijft, dan zal
Hongkong floreren", zegt Ian
Perkin. die als econoom verbon
den is aan de Kamer van Koop
handel in de vrijhandelsmetro
pool bij uitstek. „Met een beetje
geluk gaat alles zoals het nu
gaat en verandert in 1997 alleen
de vlag", voegt hij daar laconiek
aan toe.
De duizend vierkante kilometer
zijn volgens hem veel te waarde
vol voor de Chinese Volksrepu
bliek om ze te verkwanselen
door allerlei beperkingen op te
gaan leggen. Het inperken van
bijvoorbeeld de vrijheid tot rei
zen of tot zakendoen zou de
doodsteek voor de havenstad
kunnen zijn. Op dit moment kan
China eigenlijk al niet meer zon
der Hongkong, waar bijna zes
miljoen mensen wonen.
Tweederde van China's export,
die harde valuta oplevert, gaat
via Hongkong. Ruim 2.5 miljoen
Hongkong-Chinezen werken in
het zuiden van China, waar de
kroonkolonie de grootste bui
tenlandse investeerder is. Pe
king zal bij de noodzakelijke mo
dernisering van industrie en
bankwezen en de ontwikkeling
van de economie in het alge
meen ook niet kunnen buiten de
kennis en ervaring die in Hong
kong beschikbaar is.
De haven van Hongkong, veruit de grootste van China.
Etalage
De KvK-econoom benadrukt
dat China met 10 miljard dollar
nu de grootste buitenlandse in
vesteerder in de kroonkolonie is.
„Dat geeft me nog het meeste
vertrouwen. Waarom zouden de
Chinezen hier investeren, als ze
de zaak zonder meer kunnen
overnemen? China zal Hong
kong beschermen, zolang het
winst oplevert. Het is de groot
ste haven, groter dan Shanghai.
Hongkong brengt geld binnen
en China wil het succes laten
voortduren. Ze zal de havenstad
gebruiken als etalage voor de
wereld".
De economie van Hongkong ver
toont grote gelijkenis met die
van Nederland. Het is een tradi
tionele handelsplaats en heeft
zich ontwikkeld tot een van de
belangrijkste transportknoop
punten in de wereld. Meer dan 70
procent van het nationale inko
men komt uit de dienstverle
ning; de rest uit voornamelijk
lichte industrie zoals textiel en
kleding. Alle bedrijven die een
woordje meespreken in de we
reld hebben een vestiging in
Hongkong.
„Het is het meest onderne
mingsgezinde milieu in de we
reld, waar de vrijheid voor be
drijven het grootst is. Bovendien
heeft het een enorm nijvere be
volking met zeer gemotiveerde
werknemers", verklaart de vice-
president Produktie in Azië van
elektronica-gigant Philips, Ken
Stewart. Hij roemt de plaats ver
der als de beste markt om
nieuwe produkten uit te testen.
De multinational heeft als een
van de ruim dertig Nederlandse
bedrijven het regionale hoofd
kantoor in Hongkong. Philips
heeft er ook vijf fabrieken waar
drieduizend mensen werken, en
geeft van hieruit leiding aan ne
gen joint-ventures in de Volksre
publiek China.
Gevraagd naar zijn gevoelens
over 1997, is Stewart's commen
taar; „Je gelooft erin, of je ge
looft er niet in". Hij blijkt erin te
geloven dat Hongkong tot ver in
de volgende eeuw een welvaren
de stad zal zijn. „Op het ogenblik
duidt niets erop dat China radi
cale veranderingen in petto
heeft. China moet Hongkong ge
woon zijn gang laten gaan, zoals
het nu doet. Ik heb er het volste
vertrouwen in dat zelfs al vóór
1997 de zaken duidelijk zullen
zijn. De politieke relatie tussen
Hongkong en China zal verande
ren, maar de stad zal in de prak
tijk waarschijnlijk kunnen
opereren zoals in het verleden".
Er is geen denken aan dat Phi
lips een alternatief voor Hong
kong zou willen overwegen.
„Hongkong is en blijft de beste
basis voor activiteiten in Azië.
Met de te verwachte voortgaan
de economische groei in de lan
den hier in de buurt, is het on
denkbaar als onderneming niet
in dit deel van de wereld aanwe
zig te zijn", is de conclusie van
Stewart.
Ook diplomaten van westerse
landen verklaren 'zeker niet pes
simistisch' te zijn over de toe
komst van de Aziatische haven
stad. „De ligging van Hongkong
is ideaal. Het heeft goede trans
portmogelijkheden. Het laat on
dernemingen vrij in hun hande
len en kent lage belastingtarie
ven. Steeds meer bedrijven be
sluiten hun hoofdkantoor voor
Azië hier te vestigen. Ze kunnen
hier alleen maar groeien. De
enige stad die als alternatief in
foto Yvonne van der Heijden/GPD
aanmerking zou komen, is Sin
gapore, maar dat ligt te ver weg
van waar de actie is", aldus een
consul-generaal van een Noord
europees land.
Tijgers
Hongkong heeft in de jaren '80
een fabelachtige groei gekend en
behoort samen met Singapore,
Taiwan en Zuidkorea tot de 'vier
tijgers van Azië'. De economi
sche groei in Hongkong bedroeg
gemiddeld ruim zeven procent
per jaar: in Nederland amper 1,5
procent. In 1990 lag het inkomen
per hoofd van de bevolking op
bijna 25.000 gulden per jaar. In
tien jaar tijd een stijging van 260
procent, aldus berekeningen
van de Kamer van Koophandel.
Hongkong zou een 21e plaats
hebben ingenomen op de lijst
van 24 OESO-landen, achter
Spanje en vóór Ierland. Ne
derland was zestiende op die
lijst met een inkomen van ruim
37.000 gulden per inwoner; 55
procent meer dan in 1980.
Het vertrouwen in de toekomst
kreeg in Hongkong in juni 1989
een flinke knauw door het bloe
dig neerslaan van de demonstra
ties voor democratie in Peking
en de daaropvolgende periode
van repressie in de Volksrepu
bliek. Tweederde van de bevol
king in Hongkong is in de afgelo
pen decennia de communisten
ontvlucht en het spookbeeld
van commmunistisch geweld
joeg velen angst aan. Wie het
zich kon .veroorloven vertrok
naar Canada, Australië of de
Verenigde Staten. De jaarlijkse
stroom emigranten verdubbelde
van 30.000 naar 60.000 waardoor
een krapte op de arbeidsmarkt
ontstond. Nog steeds is er een
groot tekort aan bijvoorbeeld
ziekenhuispersoneel, bouwvak
kers, accountants en leraren.
Vorig jaar juli sloeg de stemming
om. China gaf na maandenlang
onderhandelen met de Engsel-
sen toestemming tot de bouw
van een nieuw vliegveld in
Hongkong. Daarmee kregen de
Hongkong-Chinezen weer ver-
trowuen in de toekomst volgens
de redenering 'als China dit mil
jardenproject toestaat, kan het
niet uit zijn op de vernietiging
van dit geldparadijs'. De handel
in onroerend goed kent sinds
dien een dramatische opleving
en de effectenbeurs breekt het
ene record na het andere. Inmid
dels groeit het aantal emigran
ten dat terugkeert gestaag. Aan
de ene kant kunnen ze dat ge
makkelijk doen omdat ze nu - in
geval van nood - een andere na
tionaliteit achter de hand heb
ben. Aan de andere kant is het
volgens deskundigen een bewijs
dat opnieuw vertrouwen bestaat
in de toekomst van Hongkong.
Het zal nog wel even duren voor
dat 1997 in het westen niet meer
als een 'communistische bedrei
ging' wordt gezien, verwacht An
thony Russell, een China-spe
cialist van de Hongkong Bank
met dertig jaar ervaring. Zaken
mensen die op het ogenblik al in
de regio actief zijn. hebben min
der moeite met de machtswisse
ling over vijfjaar. Ze zitten dich
ter op de dagelijkse werkelijk
heid en hebben een beter zicht
op de ontwikkelingen.
„De ondernemingen die de
moed hebben China te vertrou
wen zullen daarvoor beloond
worden. 1997 is meer een kans op
successsen dan een bedreiging.
De hervormingen in China en
zijn te verwachte snelle econo
mische groei zullen op Hong
kong afstralen en ongekende
mogelijkheden creëren", aldus
Russel.
van onze redacteur
Rinus Antonisse
Voor Anja Koning uit Mid
delburg begon het met de
mededeling van de woning
bouwvereniging dat er een
nieuwe deur in haar woning ge
zet zou worden. Ze ging op on
derzoek uit: wat voor hout ge
bruikt de woningbouwvereni
ging Middelburg? Toen bleek
dat het om tropisch hardhout
gaat, tekende Anja protest aan.
En dat heeft ze geweten. Er is
sinds de mededeling van de wo
ningbouwvereniging inmiddels
twee jaar verstreken. De nieuwe
deur is nog niet geplaatst. Anja
Koning heeft 'ik weet niet wie al
lemaal' ingeschakeld om gehoor
te krijgen voor haar bezwaren te
gen het gebruik van tropisch
hardhout.
Haar actie stond niet op zichzelf.
Ze wist zich gesteund door een
tiental medehuurders. Deson
danks reageerde de woning
bouwvereniging uiterst afwij
zend. Het gebruik van tropisch
hardhout voor kozijnen en deu
ren werd. met behulp van een
voorlichtingsfilm van de hout
handelaar, goedgepraat. Na veel
vijven en zessen - en een als be
dreigend ervaren brief van de
woningbouwvereniging - is het
zover dat het onderwerp 'tro
pisch hardhout' tenminste be
spreekbaar is geworden bij de
woningbouwvereniging. Er
komt een milieuplan en daarin
zal het gebruik van milieuvrien
delijke materialen van harte
worden aanbevolen.
Zomaar een voorbeeld. Anja Ko
ning liet zich niet door 'de offi
ciële instanties' met een kluitje
het riet insturen. Ze ging, on
danks forse tegenwind, de dis
cussie aan. „Gewoon omdat ik
tegen het gebruik van tropisch
hardhout ben." Haar inzet is een
uitzondering.
Een ander voorbeeld. De ge
meente Kortgene liet over de
provinciale weg tussen Kats en
Kamperland een 'passerel' bou
wen: een fietsbrug over de oost-
westverbinding op Noord-Beve
land. Het milieuvriendelijke as
pect werd volkomen teniet ge
daan doordat tropisch hardhout
is gebruikt. De gemeente heeft
de kans om een voorbeeldfunc
tie te vervullen, laten lopen. Dat
is geen uitzondering, maar regel.
Zeker sinds de regering de ge
meenten verbood de toepassing
van tropisch hardhout op de
zwarte lijst te plaatsen.
Groene longen
De tropische regenwouden wor
den wel de groene longen van de
wereld genoemd. Ze zuiveren de
lucht en zijn van groot belang
voor het leven op de aarde. Waar
de oerwouden gekapt worden.
verdwijnt binnen de kortste ke
ren de vruchtbare bodem. Kale
rotsen blijven over; woestijnen
rukken op. Plantaardige en dier
lijke elementen leggen het lood
je. Bosgebieden veranderen in
woestijnen. Het verdwijnen van
de tropische wouden heeft ge
volgen voor het klimaat.
Het wereldwijde protest tegen
de aantasting van de oerwouden
helpt wel, maar niet afdoende.
Voor veel landen is de opbrengst
van de tropische bossen onmis
baar. Zolang het rijke westen
tropisch hout met open armen
ontvangt, zal de ontbossing in
snel tempo voortgaan.
De tropische regenbossen zor
gen sinds jaar en dag voor een
aanzienlijk deel van het loofhout
dat overal in de wereld voor vele
doeleinden toegepast wordt. De
totale oppervlakte op aarde
wordt geraamd op 1,2 miljard
hectare. Er zijn drie regio's te on
derscheiden: het Amerikaanse
regenwoud (56% van de totale
oppervlakte), het Indo-Maleisi
sche regenwoud (26%) en het
Afrikaanse regenwoud (18%).
Het tropisch regenwoud komt in
zo'n 70 landen voor; meer dan
80% is te vinden in Bolivia, Bra
zilië, Colombia, Peru en Vene
zuela (Latijns-Amerika), in Indo
nesië en Maleisië (Azië) en in Ga
bon en Zaïre (Afrika).
Van deze bossen verdween in de
jaren tachtig ongeveer 17 mil
joen hectare per jaar. waarvan
5.1 miljoen hectare in Afrika, 3,5
miljoen in Azië en 8,4 miljoen in
Latijns-Amerika. De belangrijk
ste oorzaak voor het kappen van
de regenwouden is de behoefte
aan landbouwgrond. De enorme
groei van de bevolking in de ont
wikkelingslanden veroorzaakt
een scherpe stijging in de be
hoefte aan voedsel. Verder is
commerciële houtproduktie
verantwoordelijk voor het ver
dwijnen van bos. Het beheren
van de tropische bossen staat in
de kinderschoenen. Bosbouw is
in ontwikkeling en extra pro
bleem is dat de opzet van duur
zame bosbouwkundige syste
men veel tijd kost.
Kees Mol uit Gapinge. voorzit
ter van de Unie van Europese
Zelfs de reservaten op sprook
jesachtig Fiji ontkomen niet
aan de bijl en de zaag.
foto Dick Watling/GPD
Advertentie
Bosbouwers, maakt duidelijk
dat het beheer van de tropische
bossen geen eenvoudige zaak is.
De unie heeft het er moeilijk
mee. Een algemeen kapverbod
wordt afgewezen; kaalslag even
zeer. „Wij vinden dat het tro
pisch regenwoud goed beheerd
moet worden. Dat betekent ge
controleerde bosbouw," stelt
Mol. Hij is geen voorstander van
een boycot van tropisch hard
hout. „Dat werkt contra-produc
tief. Zelfs de dreiging van een
boycot heeft al een enorme kaal
slag teweeg gebracht." Mol ziet
als beste maatregel om de oer
wouden te behoeden, méér hulp
aan de arme landen. Tegenover
die hulp kunnen ook wensen
worden gesteld: geen roofbouw,
maar gecontroleerde kap, ofte
wel een duurzaam gebruik.
Dit is het vierde artikel in een se
rie over milieu en ontwikkeling,
naar aanleiding van de VN-con-
ferentie UNCED in Rio de Ja
neiro. Het volgende artikel ver
schijnt in de PZC van 28 april.
Verpleeghuis DER BOEDE in Koudekerke nodigt u uit voor een
bezoek, op 25 april.
Op 25 april houden wij Open Dag. Een unieke gelegenheid om nader kennis
te maken met medewerkers en bewoners van ons verpleeghuis.
Deze'dag biedt u de mogelijkheid een gemeenschap te leren kennen
waarin mensen wonen, leven, werken en op elkaar zijn aangewezen.
Misschien past ook wel in één van onze teams.
Bijvoorbeeld als leerling ziekenverzorgende.
Kom in ieder geval kijken, ledereen is welkom tussen 10.00 en 16.00 uur.
De koffie staat doorlopend klaar!
Zelfs onbeduidende fouten of
vergissingen van anderen -
gezinsleden, vrienden of colle
ga's - roepen bij haar al snel irri
tatie of boosheid op. Ze bekijkt
situaties altijd heel kritisch en
zoekt vooral naar wat er mis of
verkeerd is of zou kunnen gaan.
Ze kijkt vaak boos of dreigend
en ze weigert of kan niet lachen
om dingen die anderen wèl leuk
vinden. Ze denkt of zegt vaak
dat andere mensen niet te ver
trouwen zijn, dat de meeste men
sen egoïstisch ingesteld zijn. Ze
vindt het moeilijk om anderen
oprecht complimenten te maken
of te feliciteren.
De 'zij' - het kan overigens ook
een 'hij' zijn - die aan dit profiel
beantwoordt, scoort hoog op een
persoonlijkheidspatroon dat
nogal onheilspellend 'vijandig
heid' wordt genoemd. Dat on
heilspellende moeten we overi
gens voor een deel letterlijk op
vatten, ivant de 'vijandige' per
soonlijkheid kan zowel op het ei
gen welzijn als op die van ande
ren een ontwrichtende invloed
hebben.
Vijandigheid staat tegenwoor
dig in het centrum van de aan
dacht bij het onderzoek naar het
verband tussen persoonlijkheid
en het risico op bepaalde ziektes
zoals hoge bloeddruk, hart- en
vaatziekten en maag- en darm-
zweren. Die belangstelling ont
stond op grond van aanwijzin
gen dat het niet zozeer de leefstijl
is van overdreven druk zijn, al
lerlei dingen tegelijk doen en je
over nietsdoen schuldig voelen
(het zogenaamde A-type), maar
de combinatie daarvan met vij
andigheid - een 'lifestyle' van
voortdurend boos reageren of je
vaak van binnen boos voelen, en
van almaar negatief denken -
waardoor het risico op dit soort
ziektes verhoogd wordt.
Vijandige personen kunnen in
twee typen worden onderschei
den. Degenen die aan hun boze
en geïrriteerde gevoelens open
lijk uiting geven, en degenen die
dat juist niet doen. Voor beiden
geldt dat ze zowel voor zichzelf
als anderen een gezondheidsbe
dreiging kunnen zijn.
Met het eerste type maakte ik
een keer kennis in de persoon
van een arts die mij van een con
gres een lift terug naar huis gaf.
Op een bepaald ogenblik trok hij
bij een groen verkeerslicht naar
de mening van de chauffeur ach
ter ons te langzaam op en werd
onthaald op een claxonsalvo.
Hij trapte prompt op de rem,
sprong de auto uit, liep naar de
wagen achter ons. rukte de deur
open, greep de sleutels uit het
startslot en smeet ze vervolgens
met een krachtige boog de berm
Een half uur later zat hij af en-
toe nog te schelden op die 'flik
ker' die het in zijn botte kop durf
de te halen om... Het valt niet
moeilijk te raden dat op die ma
nier met de wereld omgaan een
meer dan gezonde activiteit
vergt van allerlei organen in ons
lichaam die betrokken zijn bij
aanvallexid ('Jight') gedrag.
Wie aan boze of geïrriteerde ge
voelens geen uiting kan geven,
lijkt minstens even slecht af te
zijn. Uit een hartcatheterisatie-
studie kxvam naar voren dat
mensen die van binnen snel met
gevoelens van vijandigheid
reageren maar die hun gevoe
lens niet tegen anderen durven
uiten - ook niet als dat zinnig oj
terecht zou zijn - er relatief het
slechtst (wat betreft dichtgeslib
de aderen) aan toe waren. Zulke
mensen staan innerlijk voortdu
rend onder grote emotionele
spanning, wat echte lichamelij
ke stoornissen of ziekten kan
veroorzaken.
Boosheid: functie
De conclusie uit dit alles is na
tuurlijk niet dat we altijd maar
rioc
ilij
kalm moeten blijven en\ I
even gelaten, rustig en <j I
moeten opnemen. B04J
heeft een functie: het moT
ons een einde te maken ai
gemakkelijke of schadéliL
tuaties. Het is ook beslist gf
om van tijd tot tijd boze
lens te uiten om te krijgen 2}
willen, om 'ongezonde' of if
gende mensen uit onze f
ving te verdrijven, of gewei
de lucht te zuiveren.
Maar vijandigheid, openJ
onderdrukt, als een soort
vensstijl is een belangri
zondheidsrisico. Er zijn j
schappelijke aanwijzingei
onder meer een verbaru
bloeddrukwisselingen, deP!
van kransslagader-aandj,
gen en overlijdensrisico 0
volg van een reeks van ij
ken, inclusief hart- en uaa]_
ten en zelfs zelfdoding.
Er is een studie waaruitï
dat de beroerdste combi
tussen twee mensen die is f
bij de een van het openlijkwA!
dige type is en de ander vtkon
gesloten, onderdrukte typfaiu
combinatie lijkt niet eens »ori
den voor te komen. pro<
Ik ben in dit verband rcoijaai
studie uit 1971 van George Joei
van de Universiteit van Rot
ter vergeten, die 117 pati
onderzocht met levensb^
gende hart-ritmestoon
Van hen vertelden er 25 da{
het etmaal vóór hun aanvt
ernstig relatie-conflict ftad)
Bedreiging
Waar komt vijandigheid.
chologisch gezien,
Vijandigheid scheurt so(
laties in stukken; de vijc
persoon isoleert zichzelj\
veel anderen. Overdrevx
richt zijn op jezelf, overd\
egocentrisme („gek eigenlj
ik nog altijd niet het middt
van jouw wereld ben")
zil
moedelijk een belangrijke
dingsbodem van vijandigh
Als iemand heel sterk op zie
gericht is en zichzelf (of het
gezinlde familie) ziet als HÉ
dan anderen op allerlei ifE
nen, dan is iedereen die a
aanspraken betwist, die era]
uitziet of het er beter afbr\
een bedreiging.
Ouders kunnen gemak)\
van hun kind een vijand n
door zo zelfgericht te zijn di
alles wat het kind andersi
als minder be- en verooroS
Er zijn nog altijd moeders dij
niet kunnen laten om vijan,T
opmerkingen tegen hun j|H
trouwde dochters te makeniM.
het feit dat die 'zo nodig ma
werken of studeren, en is dei
zo goed voor de kinderen'. O
Schoonouders kunnen zo zijd
richt zijn dat ze binnen de\
ste keren van hun schoonzoifW"
-dochter een vijand maken
der het motto: 'Hij of zij doeil 1
gen anders en dus slechter
wij (zouden) doen'. Ze gaa\
dan en passant ook vaak nAR
van uit dat die schoonzoon00
dochter hun kind niet poa&ro
niet goed genoeg behandelen
er dan inderdaad een keer ffen
misgaat met hun zoon of ciop
ter, dan krijgt de schoonvijDo<
natuurlijk de volle laag. slui
Kortom, vijandigheid, die ragen
schadelijke van alle persjbur
lijkheidseigenschappen oijhet
2e alleen maar verliezers (jtaii
vert, heeft haar wortels in dejwoi
gende 'wijsheden': !Mei
1. Ik vind dat iedereen 1
heeft op mijn eigen meninglï
2. Je mag doen watje ivilt, 20Ï
je het maar op mijn manier dt
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT -
Hoofdredactie: M. P. Dieleman, algemeen hoofdredacteur;
C. van der Maas, hoofdredacteur commentaar;
A. L. Oosthoek, adjunct-hoofdredacteur.
Eindredactie: K. Cijsouw en J. D. van Scheijen.
Bureauredactie provincie: F. P. J. Doeleman;
M. E. Ernens-Abrahamse; B. Goudswaard; P. C. de Jonge;
M. T. O. Renes-van der Vleuten; I. D. A. M. Russel;
J. P. va(n de Sande; J. P. Verbeek.
Redactie binnen- en buitenland: M. S. van Reems (chef);
G. J. Kers; J. P. H. Noot; C. J. Schets; W. P. Staat.
Redactie bijlagen: A. L. Kroon (chef); J. van Damme;
J. A. M. Tabbers; A. Zevenbergen.
Sportredactie: J. M. van den Berg (chef); J. F. D. Bakker;
J. M. Gommeren; E. L. Ramakers; R. Thannhauser;
T. J. van den Velde.
Vormgeving: A. A. Adriaanse; N. Geelhoed; A. F. Schreurs;
W. M. J. Verstuyf.
Nieuwsdienst: A. J. Snel (chef).
Algemeen verslaggevers (Vlissingen): M. Antonisse (plv. chef 1
nieuwsdienst); J. C. M. Cats; A. M. van der Jagt; B. Jansen;
H. O. Postma; M. J. Schrier; M. van Zuilen (Den Haag).
Regio Bevelanden/Tholen (Goes): W. J. van Dam (chef);
F. B. Balkenende; M. A. de Jongh; M. P. D. M. Mol;
M. E. Woudenberg.
Regio Schouwen-Duiveland (Zierikzee): M. van Houten (chef);
A. W. C. Mullink; J. Versluis.
Regio Walcheren (Vlissingen): A. A. van der Sluis (chef);
Y. Hoekstra; N. J. C. Kluijtmans (Ondernemend Zeeland);
L. J. Meinardi; C. M. J. Sondervan; H. van der Werf.
Regio Zeeuwsch-Vlaanderen (Terheuzen): W. A. Bareman (chef):
C. A. M. van Gremberghe; R. E. A. Hoonhorst;
T. Konings; M. Modde.
Correspondenten Gemeenschappelijke Persdienst (GPD):
J. A. M. de Bruijn (Brussel); P. de Vries (Brussel);
H. B. Hoogendijk (Berlijn); J. W. M. Gertsen (Parijs);
C. van Zweeden (Londen); R. Hellinga (Boedapest);
A. Bloemendaal (Tel Aviv); E. J. A. van der Linden (Rome);
S. Slooten (Willemstad); J. A. Geleijnse (Moskou);
D. R. M. de Wit (Madrid); M. A. van Grunsven (Paramaribo);
H. M. Dam (Washington); F. J. M. van der Houdt (Nairobi);
P. G. W. van Nuijsenburg (Johannesburg); E. Fennema (Tokyo). I
lm
