Dijkwel geeft moed nog niet op
VOORDEELACTIE
Paasgansjes als huisvriend
Kinderboek van honderd jaar
terug in Zeeuwse Bibliotheek
PZC
Moeders seksueel
misbruikte kinderen
bieden elkaar hulp
ïronzen medaille
oor mensenredder
provincie
I nel gesprek met ministerie over onderwijsperikelen Kanaalzone
lezers schrijven
Nog 3 dagen bij Primafoon.
Primafpon
3921
DONDERDAG 16 APRIL 1992 1 9
van onze verslaggeefster
Mieke van der Jagt
MIDDELBURG - Incest en sek
suele mishandeling zijn steeds
vaker onderwerp van bespre
king. Justitie, hulpverleners,
onderwijs en eigenlijk de hele
samenleving worstelen met de
problemen die onder het tipje
van de sluier vandaan komen.
Want al geeft seksuele mishan
deling handenvol werk: ieder
een is ervan overtuigd dat het
taboe nog lang niet doorbroken
is. „En in het taboe ligt nog een
taboe besloten. Met de directe
slachtoffers, sexueel mishan
delde kinderen, gaan hulpverle
ners aan de slag. Met daders
ook. Maar moeders komen al
tijd op de laatste plaats."
De deelneemsters in de FIOM-
groep voor moeders van seksu
eel mishandelde kinderen zou
den het wel van de daken willen
schreeuwen: „Moeders, zoek
hulp!. Zoek andere moeders op
die hetzelfde hebben meege
maakt. Die ook hun wereld in el
kaar hebben zien storten en met
de brokstukken een nieuwe toe
komst hebben moeten bouwen
voor hun kinderen maar ook
voor zichzelf."
Individueel
Martine Bui tink en Jeannette
Poorten begeleiden moeders
van seksueel misbruikte kinde
ren die bij het FIOM aanklop
pen. Martine Buitink: „Dit is de
eerste groep die we hebben op
gezet. We beginnen een nieuwe
zodra we zes moeder bij elkaar
hebben die baat kunnen hebben
bij begeleiding in een groep Niet
bij iedereen is dat het geval. Wij
begeleiden ook individuele moe
ders en we merken dat het hard
nodig is."
Dat kunnen de deelneemsters -
van de zes zijn er vier over - bea
men Vijftien zittingen hebben
ze achter de rug, maar inmiddels
weten ze elkaar te vinden als het
nodig is. „In het begin was het
vreselijk moeilijk. We zaten hier
meer te huilen dan wat anders.
Want wat ben je voor moeder als
je niet in de gaten hebt wat et-
met je kind gebeurt? En als de
dader je partner is en alles ont
kent, hoe sta je dan tegenover
hem en tegenover het leven dat
je jarenlang met hem hebt ge
deeld? Als je kinderen jou de
schuld geven omdat de dader
niet voorhanden is om zich te
gen af te zetten? Het is allemaal
zo gecompliceerd en zo verwar
rend. Ondertussen blijf je moe
der, blijf je je verantwoordelijk
voelen voor je kinderen. Je wilt
ze vóór alles helpen het gebeur
de te verwerken, maar je bent er
niet voor uitgerust. Ook omdat
seksueel misbruikte kinderen
vooral op de moeders zijn aange
wezen in het verwerkingsproces,
zou de aandacht veel eerder
naar moeders moeten uitgaan."
Lange weg
De meeste deelneemsters heb
ben een lange weg moeten gaan
voordat ze bij het regionaal bu
reau FIOM-Zeeland terecht
kwamen. Eén van de deelneem
sters begon al bij de aangifte op
het politiebureau over slachtof
ferhulp. „Voor mijn kind maar
ook voor mezelf. Ik wist dat ik
het niet alleen kon. Via het bu
reau Slachtofferhulp kwam ik
toen hier terecht, maar het duur
de zo lang voordat er een groep
kon worden opgezet dat ik het
nut niet meer zag. Het ging toen
goed met mijn kind en ik ben al
leen gekomen omdat ik het afge
sproken had. Toen mijn kind in
stortte had ik al drie zittingen
achter de rug en daar was ik heel
blij om. Nu besefik pas goed hoe
het mij geholpen heeft. Bij de
rechtzittingen, toen ik helemaal
alleen in zo'n bankje zat, onge
veer een meter van de dader, gaf
het een enorm veilig gevoel te
weten dat mijn drie groepsgeno
ten achterin de zaal zaten."
De vrouwen in de moedergroep
willen vooral niet zielig gevon
den worden. „Dat waren we mis
schien wel in het begin, maar nu
zijn we strijdbaar. Als moeders
van seksueel misbruikte kinde
ren de drempel naar de hulpver
lening te hoog vinden, kunnen ze
bij het FIOM-bureau in Middel
burg onze telefoonnummérs
krijgen. Wij weten hoe belang
rijk het is van de bodem op te
krabbelen en uit de put te klim
men. Voor politie, justitie en
hulpverleners ligt er een taak
om de moeders over de drempel
te krijgen. Wij zorgen wel voor de
dranghekken."
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reac
ties op in de PZC verschenen berichten, artike
len of commentaren. Niet voor open brieven,
gedichten en dergelijke. Anonieme inzendingen
of stukken zonder duidelijke opgave van adres
en woonplaats worden niet in behandeling geno
men. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250
woorden. De redactie behoudt zich het recht
voor inzendingen te bekorten. Over geweigerde
brieven kan niet worden gecorrespondeerd.
ii I II I I I I I II I I I II I I I ITTTT
Milieuconferentie
In de PZC van zaterdag jl stond
het artikel over de milieuconfe
rentie van 1 tot 12 juni in Rio de
Janeiro. Centrale vraag op de
conferentie: 'Zijn de wereldlei
ders in staat de dreiging van een
ecologische catastrofe af te wen
den?'
In wezen is het bevestigende
antwoord op deze vraag niet zo
moeilijk. Indien de wereldlei
ders de Gaia-theorie tot grond
slag van hun politieke besluiten
maken, zal zich geen ecologische
ramp voltrekken. De Gaia-theo
rie leert, dat de Aarde een levend
wezen is dat zichzelf in stand
houdt en waarvan de mensheid
niet de begunstigde heerser is,
doch slechts een deel en zelfs
geen onmisbaar deel van haar
lichaam. Indien we deze theorie
goed in ons laten doordringen,
zullen we er wel danig voor op
passen dat lichaam moedwillig
te vergiftigen en daarmee het ei
gen bestaan op spel zetten. De
Wereldbank het IMF dat
sinds vele jaren ontwikkelings
programma's financiert geeft
nu zelf toe, dat haar program
ma's ecologisch gezien rampza
lig zijn. Enorme sommen geld
worden in feite besteed aan het
scheppen van woestijnen, onder
het mom van het ontwikkelen
van land- en bosbouw. Zo wor
den onvervangbare tropische
oerwouden met de grond gelijk
gemaakt, waarna na enige jaren
nieuwe woestijngebieden ont
staan. De autochtone bevolking
verliest daardoor de middelen
van bestaan, komt jn een vi
cieuze cirkel terecht of eindigt
op de mestvaalten van de metro
polen.
Als we ons toekomstig welzijn en
niet het directe, tot een ecologi
sche ramp leidende winstmotief
vooropstellen, zullen wij onge
twijfeld de wegen vinden, die ons
verdere voortbestaan op deze
prachtige planeet zeker zullen
stellen.
J. P.M. Verheul
Adenauerstede 42-09
Goes
Hakenkruis
Met ontsteltenis las ik in de PZC
dat de kosteres van de Middel
burgse Koorkerk moeilijk was te
vinden, volgens de milieu-agent
twee dagen. Als deze milieu
agent dan dit hakenkruis had
weggehaald was er niets aan de
hand geweest. Dan hadden voor
bijgangers zich ook niet langer
hoeven te ergeren. Maar het gek
ste van alles is nog dat ik gewoon
in de kerk aanwezig was. Als
men even aan de deur van de
consistorie had gebeld, had ik
ter plekken commentaar kun
nen geven. De toren is trouwens
geen eigendom van de kerken,
maar van de gemeente. De mi
lieu-agent zou zich, na dit geval,
eens beter moeten bezighouden
met al het vuil in de stad. Een
kosteres moet soms heel wat op-'
ruimen op zondagmorgen voor
dat de kerkdienst begint. Alles
wordt op straat gegooid en de
kerken worden gebruikt als uri
noir.
M. J. Jongerius
De Ruijterstraat 71
Middelburg
Limburg blijft
met de schade
zitten 1
Mijn commentaar op het hoofd
artikel en het redactioneel arti
kel in de PZC van dinsdag 14
april kan uitmunten door kort
heid. In 1953, herinner ik me, was
ik zo'n jaar of twaalf, woonde in
Limburg en er klonk toen zoiets
van 'Beurzen ópen. Dijken
dicht' Nu weet zelfs het Natio
naal Rampenfonds niet wat ze
met de aardbevingsschade in
Limburg aan moet en moet in
ternationaal steun worden ge
vraagd. Een absurde toestand!
De ramp in Limburg is niet min
der zeldzaam dan de waters
noodramp van 1953!
drs J.G.M. Areiitsen
Girsesland 42
Middelburg
Limburg blijft
met de schade
zitten 2
Uit de berichten blijkt dat de
schadeverzekeringen en de rege
ring er niet aan denken de scha
de in Limburg aan huizen enz. te
vergoeden. Ook niet aan de min
der draagkrachtigen. Dat was
wel eens anders! Ik denk aan
1940-1945 en Dijken dicht.
Schande! Dat laat het Neder
landse volk toch niet op zich zit
ten! Een spreekwoord kent u al
len: Het hemd is nader dan de
rok.
J. van Grondel
Koepelstraat 25
Serooskerke (W)
van onze verslaggeefster
GOES - Vroeg opstaan, voerbakken schrobben, zaagsel verscho
nen. 't Maakt ze allemaal niets uit. Marieke (10 jaar) en Casper (8
jaar) uit Goes doen alles voor hun gevederde huisgenoten. Sinds
maandag verblijven negen piepkleine gansjes in huize Van
Rooijen. Over belangstelling niet te klagen. Massa's vriendjes
en vriendinnetjes van de twee jonge dierenverzorgers komen op
kraambezoek. „Het gaat de hele dag door", vertelt moeder Anne-
miek van Rooijen.
De diertjes zijn al in de dop verlaten door hun moeder. „Eén van
de ganzen uit De Veste legde een groot aantal eieren in onze ach
tertuin, net achter het hek. Ze bleef trouw zitten broeden. Maar
op 1 april was 't ineens afgelopen, de gans was nergens meer te
"bekennen." Annemiek vermoedt dat er kwade opzet in het spel is.
„De moeder was niet van het nest weg te slaan. Ik kan me niet
voorstellen dat ze alles zomaar in de steek zou laten."
Annemiek van Rooijen bracht de eieren naar vogelkenner A. S.
Heijboer uit Kloetinge. Hij legde ze onder de broedmachine. „Ik
had weinig vertrouwen in een goeie afloop", geeft Annemiek toe.
„Maar tot mijn verbazing kwamen begin deze week negen kern
gezonde gansjes ter wereld. Ze eten me de oren van het hoofd. Je
kunt het voer bijna niet aanslepen."
De jonge dieren krioelen op dit moment in een grote kartonnen
doos in de woonkamer. Met een kruik en een lamp wordt de tem
peratuur constant op 35 graden gehouden. Naast een etensbakje
staat een schaaltje water. „Je moet ze toch op de één of andere
manier vertrouwd maken met water, anders leren ze nooit zwem
men. Vanmorgen konden de gansjes voor 't eerst rondspetteren.
Het leken net kinderen in een zwembad."
Als de ganzen op eigen benen kunnen staan, zoekt Annemiek een
ander onderkomen voor de wezen. „Ik hoop dat ze een tijdje bij
iemand in de tuin mogen lopen. Dan kan die nog een oogje in het
zeil houden."
De actie-tiendaagse van Primafoon is al een week in volle gang. U heeft dus nog 3 dagen
om te profiteren van het actie-voordeel. En dat is nog steeds hetzelfde: minstens
ro% korting op onze 10 grootste bestsellers. Waaronder toestellen in diverse kleuren,
antwoordapparaten en een huiscentrale. Kortom, genoeg reden om snel nog even langs
Primafoon te gaan. Of niet soms?
DE WINKEL VAN PTT TELECOM
-MIDDELBURG, LANGE DELFT 86-
Een jeugdige bezoeker bekijkt de uitgestalde collectie oude kinderboeken in de Zeeuwse
Bibliotheek. foto Ruben Oreel
Buurtvriendje Jordi de Vos kwam ook even kijken naar de negen jonge gansjes in huize Van Rooijen.
foto Willem Mieras
Advertentie
To*To*ib%
)pen dag kassen
lpineplanten
IEUWDORP - De Werkgroep
lpineplanten Zeeland houdt
aterdag 16 mei een open dag in
aar kassen aan de Halsweg 3 te
iieuwdorp. Tussen 10 en 16 uur
linnen belangstellenden een
ijkje nemen en met eigen ogen
ien hoe bijzondere rots- en alpi-
leplanten uit de hele wereld
orden gekweekt.
an onze verslaggever
INT-MAARTENSDIJK - Een
trbetoon voor heldhaftig op-
eden. Dat viel G. C. Quist (63)
it Sint-Philipsland woensdag
tn deel. Uit handen van burge-
leester H. A. van der Munnik
an Tholen kreeg hij in Sint-
laartensdijk de bronzen me-
aille van de Stichting Carne-
ie Heldenfonds. Quist redde
orig najaar een man het leven
oor hem uit een brandende
uto te bevrijden.
et de reddingsactie zette Quist
a eigen leven op het spel. Toe-
ülig was hij ter plekke toen een
'onken automobilist in Sint-
laartensdijk met z'n auto tegen
en benzinestation reed. De ben-
inepompen en de auto vlogen
direct in brand. De chauffeur
bleef beduusd achter het stuur
zitten en bleek niet in staat zelf
standig een veilig heenkomen te
zoeken. Quist bedacht zich geen
moment en wist de automobilist
op het nippertje uit zijn hachelij
ke positie te bevrijden.
De inwoner van Sint-Philips-
land kreeg gisteren de op een na
hoogste onderscheiding van het
Carnegie Heldenfonds. Een
fonds dat onder meer als doel
heeft mensen te eren die met ge
vaar voor eigen leven anderen
van een wisse dood hebben ge
red. Jaarlijks wordt de bronzen
medaille in Nederland aan ge
middeld acht mensen uitge
reikt. Voor de hoogste onder
scheiding, een zilveren plak, ko
men gemiddeld per jaar drie Ne
derlanders in aanmerking.
Eerste grootschalige expositie van tere collectie
an onze verslaggever
ËRNEUZEN - Gedeputeerde
an onderwijs A. J. Dijkwel wil
j snel mogelijk een gesprek
let het ministerie van onder-
ijs en wetenschappen over het
[ekomstig onderwijsbestel in
j Zeeuws-Vlaamse Kanaal-
ine. De gedeputeerde hoopt
jn het ministerie meer tijd te
tijgen om alsnog een oplossing
vinden voor het behoud van
i opleidingen van de Terneu-
nse lbo-scholengemeenschap
e Leeuwtjes. Deze school mag
iet ingang van komend sehool-
ar geen nieuwe leerlingen
ieer aannemen en Inomenteel
'er ook nog geen zekerheid of
e huidige Leeuwtjes-leerlin-
sn hun opleiding aan het insti-
iut kunnen afmaken.
Is het ministerie bereid is om
5 provincie, de gemeente Ter-
euzen en de betrokken school-
esturen wat meer tijd te gun-
en om een alternatieve oplos-
ng voor het behoud van de op-
Idingen aan te dragen, gaat
ijkwel alsnog een gesprek aan
iet de besturen van de scholen-
[meenschappen Zeldenrust,
etrus Hondius, De Vaart en
teelant in Terneuzen.
Ik betreur het natuurlijk dat
pee scholen (Zeldenrust en De
teelant) dinsdag een samen-
erkingsverband hebben afge-
ezen. De argumentatie van de
cholen om dit te doen is mij nog
i nbekend, maar het is duidelijk
at we nu een patstelling bereikt
ebben. Willen we echter het on-
erwijsaanbod in de Kanaal-
ine handhaven op het huidige
iveau, dan zullen we toch nog
ens met de schoolbesturen van
edachten moeten wisselen. Een
ergelijk gesprek heeft alleen
ii als het ministerie ons nog
at ruimte biedt, en eerlijk ge-
:gd denk ik dat we die ruimte
illen krijgen. In Zoetermeer is
en goed op de hoogte van de
oblemen in de regio Zeeuwsch
van onze verslaggeefster
MIDDELBURG - „Ziet u alweer
een nieuwe prent, die m'om uw
leerzaamheid schenkt." Pren
ten, boeken, tijdschriften en
spelletjes tussen 1800 en 1900
zijn tot zaterdag 16 mei te be
zichtigen in de Zeeuwse Biblio
theek in Middelburg. Ter gele
genheid van hét honderdjarig
bestaan van openbare biblio
theken in Nederland is in Mid
delburg een tentoonstelling in
gericht over het kinderboek
van honderd jaar geleden. Acht
Nederlandse bibliotheken spe
len tegelijkertijd in op hetzelf
de thema.
„Wij hebben ervoor gekozen om
kinderboeken tentoon te stellen
uit de periode tussen 1800 en
1900, met de nadruk op boeken
uit 1892", legt Ronald Rijkse uit.
Hij is wetenschappelijk mede
werker voor taal en letterkunde
en conservator oud bezit bij de
Zeeuwse Bibliotheek. „We heb
ben zo'n 4500 oude kinderboe
ken in de kluis liggen. We gebrui
ken de boeken voor tentoonstel
lingen, studiedoeleinden of on
derzoek. Maar er moet voorzich
tig mee worden omgegaan, om
dat het teer materiaal is en om
dat de boekjes van slecht papier
zijn gemaakt. Dit is wel de eerste
keer dat op zo'n grote schaal een
deel van onze collectie wordt
tentoongesteld."
Schenkingen
De bibliotheek heeft zoveel kin
derboeken en prenten (ongeveer
1100) in haar bezit door schen
kingen van families. Het groot
ste gedeelte van de collectie is
afkomstig van de Middelburger
H. Tak. Deze man kwam uit een
bankiersfamilie en hij was een
verwoed verzamelaar. Na zijn
dood, in 1910, gaf hij de Zeeuwse
bibliotheek zijn collectie. Begin
jaren zestig schonk een andere
Middelburger een kleinere ver
zameling.
Op de tentoonstelling is van al
les te zien over het kinderboek
en de kinderprent uit de negen
tiende eeuw. Vooral het grote
aantal prenten is zeer de moeite
waard. Afbeeldingen, soms in
kleur, met onder de tekening een
aantal 'wijze woorden' in rijm
vorm, zodat de moraal van het
verhaal makkelijk is te onthou
den. „De prenten en ook de boe
ken zijn zeer moralistisch. De he
le tijd worden er dingen afge
beeld die wel mogen en dingen
die zeker niet mogen", zegt
Rijkse. Naast de prenten over ze
den en gebruiken zijn er ook uit
vindingen, sprookjes en tekenin
gen van beroemde personen, zo
als Michiel de Ruyter, te zien.
Volgens de conservator worden
de kinderprenten ook wel cent
sprenten genoemd. „Omdat ze
voor één cent te kopen waren bij
marskramers, venters of in win
kels. Zo konden kinderen van
niet zulke welgestelde families
toch enig onderwijs genieten.'*
Zaterdag 25 april wordt in de bi
bliotheek in de Zeeuwse hoofd
stad de landelijke serie tentoon
stellingen 'Wie wat bewaart-
..kinderboeken rond 1892' offi
cieel geopend.
-Vlaanderen. Het ministerie
heeft al eerder aangetoond te
willen meedenken over een op
lossing voor de problemen en ik
verwacht ook nu medewerking
van die kant", zei Dijkwel
woensdag.
Directrice D. de Buck van de
LBO-scholengemeenschap De
Leeuwtjes in Terneuzen waar
deert het dat de onderwijsgede-
puteerde nog een laatste bemid
delingspoging wil ondernemen.
Veel hoop op een goede afloop
heeft zij niet, gezien de stelling-
name van de schoolbesturen en
-directies van het Zeldenrustcol-
lege en De Steelant tijdens het
overleg met de provincie over de
scholenkwestie dinsdag.
Onwil
,De besturen en directies van de
ze scholen hebben dinsdag een
kans laten liggen om het huidige
onderwijsaanbod voor de Ka
naalzone te behouden. De leer
lingen, en met name de zwakste
leerlingen uit deze regio, zijn
daarvan de dupe. Als er zoveel
bestuurlijke onwil is om mee te
denken over oplossingen, dan
geloof ik niet dat de besturen die
de mond vol hebben van het
handelen in belang van leerlin
gen, daadwerkelijk aan die kin
deren denken. Zoals de kaarten
nu liggen verdwijnen er oplei
dingen uit de regio. Het onder
wijs wordt uitgekleed. Honderd
vijftig leerlingen dreigen nu tus
sen wal en schip te vallen", bena
drukte mevrouw De Buck.
Met verbazing heeft de Leeuw
tjes-directrice woensdag kennis
genomen van de alternatieve op
lossingen die directeur C. D. A.
Vermeulen van de Steelant dins
dag aandroeg voor de leerlingen
van De Leeuwtjes. Vermeulen
zei dat de leerlingen die indivi
dueel onderwijs volgen in de toe
komst (per bus) naar Hulst kun
nen, de Internationale Scha
kelklas (IKS) bij VSO De Schans
ondergebracht kan worden en
dat de overige leerlingen zonder
problemen opgenomen kunnen
worden door de overige scholen.
Alternatieven die door haar als
'onzinnig' worden afgedaan.
„We hebben leerlingen uit Oost
burg, Nieuwvliet en Aarden-
burg. Zie je die al naar Hulst
gaan met de bus, dat kan toch
niet! De ISK bij de Schans, dat
kan ook niet, omdat die school
basisonderwijs geeft. De ISK is
bestemd voor leerlingen tussen
12 en 16 jaar. Ook die vlieger
gaat dus niet op."
urgemeester H. A. van der Munnik speldt de heldenmedaille op
ij de heer G. C. Quist onder toeziend oog van diens echtgenote en
ion. foto Willem Mieras
