zeeland slecht "tie kent milieuwetten wil in de hoofden van mensen zitten Jazzgym: waar blijven de mannen Veiligheid van verkeer thema wedstrijd ROVZ De ganzenteller: als klein kind was ik al gek op vogels Literair feest houterig en oppervlakkig Tony stippelt beleid voor komende tijd uit zeeuwse almanak MAANDAG 16 MAART 1992 Sportlust uit Hansweert in actie tijdens de Demonstratie Jazzgymnastiek en Dans in Heinkenszand foto Willem Mieras van onze verslaggeefster HEINKENSZAND - 'Komt nou dat pasje Stiknerveus blikt het piepjonge danseresje naar haar buurvrouw. De meiden van MTV '69 uit Middelburg swingen op de oude hit 'Speedy Gonza les' van zanger én tranentrekker Pat Boone. Vaders, moeders, vriendjes en vriendinnetjes kijken vanaf de zijlijn gespannen toe. Als de laatste klanken vervagen, klinkt het rijendik ap plaus. Meer dan honderd dansers uit heel Zeeland toonden zaterdag hun kunnen tijdens een regionale Demonstratie Jazzgymnastiek en Dans, kortweg Demogyjada, in De Stenge te Heinkenszand. In snel tempo volgden hip-hopcombinaties. boogies en slowdan- ces elkaar op. Iedere groep kreeg maximaal vijf minuten voor een dans. „Zo'n dag is voor ons dé manier om de jazzdans te promoten Bovendien krijgen de verenigingen de kans voor publiek op te treden. Ieder lid kan meedoen. Een selectie kennen we niet." Ria Zwijnenburg is lid van de Jazzdans Commissie van de Koninklij ke Nederlandse Gymnastiek Bond. De commissie houdt jaarlijks door het hele land achttien regionale demogyjada's en één lande lijke. „Jazzdansen is heel populair in Nederland. Jammer alleen dat zo weinig mannen het leuk vinden. Ze schamen zich zeker." Oliver 10 jaar) van MTV-Vlissingen vindt het allemaal maar on zin. Dansen op lekkere muziek, dat kunnen jongens ook. ,,'t Is leuk. 't is lollig." vindt-ie. Soms plagen z'n vriendjes hem weieens. maar dat maakt niets uit. ,.Ze weten d'r niets van Wat hij later wil worden In ieder geval geen danser, misschien wel ingenieur of zo. Ineke Bosman (47 jaar) is lid van Astrow uit Oost-Souburg. Sa men met zestien andere vrouwen heeft ze vijf maanden geoefend op het nummer 'Caroline' ..Ik ben stikzenuwachtig, maar ik ben gelukkig niet alleen." Ineke danst sinds acht jaar. „Ik kan het prima volhouden. Dat komt omdat ik ook al veertig jaar turn. De conditie is nog best." wat pretentieuze titel 'Zeeland zal handhaven' draagt. Het plan is tot stand gekomen in overleg met onder andere het openbaar ministerie, projectgroepen van de nieuw te vormen politieregio en een aantal regionale milieu- bureau's. De schrijvers geven ook aan wat er moet gebeuren. Per district moet op zo kort mogelijke ter mijn een full-time milieucoördi nator worden aangesteld, dus niet iemand die het milieu er 'even bij doet'. Er dient halver wege dit jaar een milieu-basis cursus te beginnen voor alle exe cutieve medewerkers en er moe ten meer gespecialiseerde mi lieu-opleidingen komen voor ka derleden. Vóór 1 januari 1993 zal er een in formatiestructuur gecreeërd dienen te worden, op basis waar van politie, toezichthouders en andere opsporende instanties in de praktijk kunnen werken en van eikaars werkzaamheden en bevoegdheden op de hoogte zijn. Verder moeten er milieukaarten op lokaal niveau worden samen gesteld, waarmee inzicht in de milieuproblematiek wordt ver kregen en waarmee prioriteiten kunnen worden gesteld op lo kaal, districts- en regionaal ni veau. De zwaardere vormen van mi lieucriminaliteit vergen een ei gen aanpak. Dat gebeurt in nauw overleg met de bestuurlij ke overheid en het openbaar mi nisterie (justitie). In de praktijk betekent dit. volgens de schrij vers van het plan. dat binnen de rechercheteams een aantal men sen participeert met 'milieu' in het pakket. Dit voorjaar nog zal er een sa menhangend plan komen ten aanzien van milieuvluchten. Wat er vanuit de lucht wordt ge signaleerd moet regionaal ge coördineerd worden. De samen stellers van het milieuplan vin den d^t het medio 1992 binnen de regio Zeeland moet komen tot een structurele verbetering van de opsporing van milieude licten, door middel van het ver zamelen, analyseren en ver strekken van voor de opsporing relevante informatie die wordt aangeleverd door zowel bestuur lijke als strafrechterlijke bron nen. - De Zeeuwse po rt te weinig van de mi- rering. De opsporing lieudelicten moet sterk ren. Milieucoordinato- nen de korpsen krijgen gelegenheid hun j| te voeren en handha- n, de milieuwetgeving iet de prioriteit die het l.Het ontbreekt met na- lireet) leidinggevenden nis en inzicht in de mi- Op opspo- is er een achter- ivergelijkinmg met de mdere provincies, de conclusies van de sa- van het 'Milieube- Politie Zeeland', dat - de schrijvers zelf - de denteams Turkije speuractie verslaggever KERKE - Vier Zeeuwse ihonden en hun begelei- trekken vandaag om 13 af Schiphol naar Istan- 'urkije. Ze maken deel Nederlandse afvaar- die bestaat uit tien )e Zeeuwse teams ko- Koudekerke en Kapel ondersteuning verle- gebied rond de stad i. die vrijdag én giste- iffenwerd door aardbe- Inzet Reddings- heeft de actie gezet. De Turkse am- in Nederland had om de rzocht. Het ministerie tenlandse Zaken heeft neergeteld voor de erblijikosten. De alarm van de regionale brand- heeft alle com- ielijnen verzorgd. n de teams uit Koude- precies gaan ang ze wegblijven, kon erster Elly de Looff van dingshondenwerkgroep zondagavond nog niet nnie Palmen over haar schrijverschap: van onze verslaggeefster MIDDELBURG - Het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Zeeland (ROVZ) houdt ook dit jaar wedstrijden waarmee de 'aanmoedigingsprijs verkeers veiligheid 1992' gewonnen kan worden. Voor het basisonder wijs wordt een tekenwedstrijd georganiseerd. De bekroonde ontwerpen ko men terecht in een zogenaamde 'posterkalender'. Wederom wordt geprobeerd het voortge zet onderwijs te interesseren (vo rig jaar is dat mislukt). Nu zijn de scholen door de PZC benaderd voor een schrijfwedstrijd met als thema 'verkeersveiligheid'. In de week van 6 tot en met 11 april worden de winnende artikelen in deze krant gepubliceerd. Het ROVZ stelt voor het beste arti kel een prijs beschikbaar van duizend gulden. De derde doelgroep van de wed strijd zijn de vrachtwagenchauf feurs. Zij krijgen een aantal vra gen over de verkeersveiligheid en ook wordt hen gevraagd ideeën aan te dragen die de vei- ligheid kunnen verbeteren. Als aanmoedigingsprijs wordt ge dacht aan een bedrag van tien maal vijfhonderd gulden. Voorstel De genoemde doelgroepen staan in een voorstel dat nog verder moet worden uitgewerkt en dat op de agenda staat van de vergadering die het ROVZ houdt op 25 maart in het gebouw van de directie Milieu en Water staat van de provincie Zeeland aan het Groene Woud in Middel burg. Dan komt ook het instel len van een werkgroep infra structuur aan de orde. Verder geeft W. Blommaart (van de directie Milieu en Waterstaat) een analysé van de verkeerson veiligheid in Zeeuwsch-Vlaan- deren. Mevrouw drs R. Mole naar, (hoofdafdeling Verkeers veiligheid Rijkswaterstaat) en L. Wouters (wethouder van Westkapelle) bespreken het the ma '30 kilometer-zones in het perspectief van de jaren '90'. De vergadering begint om twee uur. verslaggever Damme 1ELBURG - Begin vorig ras ze plotseling de nieu- Waan het literair firma- Connie Palmen beleefde bar roman 'De wetten' iroomdebuut. Critici le- anvankelijk alleen in su- te kunnen spre- k schrijfster figureerde illoze vraaggesprekken, boeken vlogen de winkel 'isna verloop van enkele 'den kwam de reactie: Palmen zou met jeugdige overmoed de recensenten om vinger winden, haar boek lelemaal niet zo opzienba ren ze werd niet geno voor de AKO-litera- Fn weekeinde was Con- &en met onder anderen kn Öorriën, Margriet de Jen K. Schippers te gast Literair Bolwerk, zeg het Zeeuwse boeken in Middelburg. Met 'tweede boek - het essay jperanwekkende lot van filosoof Socrates' - week in de boek kas ze de enige schrij fnet voor de boekenweek [■i'erk presenteerde, pte reacties op haar So- over het schrijven schrijverschap, zijn ver- &n aantal critici hand- positieve toon in de Fingen, enkele anderen peren dat die mevrouw ^Limburgse dorpje St. haar lezers een heeft bereid. ®St Connie Palmen net voor aanvang van «enfeest in de Middel- stadsschouwburg, „kri- Pjneniets. Dat is een l7®f)ng voor me. want -^altijd dat ik héél ge- zijn voor negatieve ^bmijn persoonlijk le- 'K ook heel erg gevoe- kan ik dagen van F droevig en zielig. De J Je kranten raakt me met, waarschijnlijk om- ..jpn kranteliefhebber «iets over mezelf lees, dat meestal bijster nsant De publiciteit gelopen jaar had ove- ^fe leuke kanten. Ik zo'n gevoel van: ge- ®aar van het succes ifieterjs." tières gtajen studeerde Ne- thiI sofie in Amster- £'Sdebuutroman 'De 0fht beschreven, hoe van onze verslaggever Ynte Hoekstra MIDDELBURG - Even moeten de bezoekers van het schrijversfestival in Middelburg zaterdagavond het idee hebben gehad dat ze bij een cabaretvoorstelling beland waren geraakt. De opening voorspelde een luchtig geheel. Twee body-builders vertoonden hun kunsten, eerst afzonderlijk en vervolgens in een pas- de-deux, gewapend met ieder een boek. Het publiek ging er nog eens extra voor zitten. Het vervolg bleek heel wat minder sprankelend. Het 'literair bolwerk' bleek zijn naam gedeeltelijk eer aan te doen, Er was een welhaast onoverbrugbare kloof tussen de schrijvers en presentatoren en het publiek. Dat kwam niet in het minst doordat de zaal van de schouwburg in duisternis gehuld was. terwijl de optre denden in een vreemdsoortige mengeling van bloedro de. azuurblauwe en felwitte spots hun w§rk deden. Het gebrek aan coördinatie tussen de interviewers en de lichtman zorgde bovendien voor houterige overgan gen. De gesprekken tussen de presentatoren Ed Leeflang en Piet Piryns en de schrijvers waren oppervlakkig. Schrijver Adriaan Morriën kreeg de vraag of hij zijn woorden wikte en woog, maar dat was niet echt het geval, verzekerde hij Leeflang. Deze nodigde hem daar op uit om maar snel uit eigen werk voor te dragen. Na drie interviews beperkten de forumleiders hun inspan ningen tot een bloemrijke aankondiging van hun vol gende gast. „omdat het er toch om gaat dat u de schrij ver uit eigen werk hoort voordragen. Dat is belangrij ker dan een vraaggesprek." verzekerde Piryns. Saai De voordrachten van de zeven kunstenaars werden nogal wisselend ontvangen Aan het applaus van het publiek was de mate van waardering niet direct af te meten, maar in de pauze kwamen de discussies op gang. De meningen over Connie Palmen, die twee ge deelten uit haar boek 'De wetten' voordroeg, waren verdeeld. Sommigen vonden haar monotone manier van voorlezen iets heel aparts hebben, anderen vonden het alleen maar saai. Over de gedichten van H. H ter Balckt waren de bezoekers unaniemer. „Het klinkt wel lekker," was de positiefste opmerking. Na de pauze bleef het licht in de zaal gedempt aan. Hanny Michaëlis en Margriet de Moor stelden die stap op prijs, maar hekkesluiter Tom Lanoye wilde graag 'voor de sfeer' een stikdonkere zaal. Hij was overigens de enige die achter het katheder vandaan kwam en met een draadloze microfoon half voordroeg en half voorlas. De enige onderbrekingen van de woordenstroom vormden twee toneelspelers die in de pauze woorden loos een fitness-act en een strandtafereel uitbeeldden. Daarnaast speelden tussen de optredens van de schrij vers enkele saxofonisten intermezzo's. Hun optredens konden echter niet het statische karakter van de avond wegnemen, dat mede veroorzaakt werd doordat het publiek geacht werd op zijn plaats in de zaal te blij ven zitten. van onze verslaggeefster OVEZANDE - Zwarte stipjes tegen de horizon. Zijn het spreeuwen, houtduiven, parkie ten? Voor een leek lijken alle vogels in de verte op elkaar. Piet Wondergem (38 jaar) uit Ovezande ziet duidelijk wél verschil. „Kolganzen," zegt-ie na éen blik over de weilanden. Hij pakt z'n verrekijker en telt het koppel razendvlug. „Hoe veel zitten d'r, denk je?" Een ru we schatting: honderd, twee honderd..., zeker niet meer. Piet geeft breed grijnzend het juiste antwoord: „Bijelkaar 307 exem plaren." Wondergem - 'in het dagelijks leven ben ik fruitteler en boom kweker' - telt al twaalf jaar gan zen voor de Koninklijke Neder landse Natuurhistorische Ver eniging (KNNV) afdeling Beve land. Tussen november en maart trekt hij vijf keer zijn rayon in: het gebied tussen Si- noutskerke, Oudelande en 's- Gravenpolder in de gemeente Borsele. „In heel Zuidwest-Ne derland zijn zulke tellingen." Een paar keer per jaar wordt zelfs in heel Europa het aantal ganzen geregistreerd. Het doel: ontdekken hoeveel dieren zich op bepaalde plekken bevinden en wat voor eisen ze stellen aan hun woonomgeving. Puur liefhebberij. Zo noemt Piet zijn maandelijkse ritje langs de belangrijkste ganzengebieden in Zuid-Beveland. „Als klein kind was ik al gek op vogels. Ik woonde in Heinkenszand. vlak bij de polders. Daar heb ik wat rondgezworven." Door zijn lan ge ervaring, kan hij de meeste gevleugelde soorten feilloos her kennen. „Vaak zie ik aan een sil houet hoe een vogel vliegt. Dan weet ik gelijk wat voor dier het is." Het autoraampje gaat onderweg regelmatig omlaag. „Een toren valk." wijst de vogelliefhebber uit Ovezande. „Daar heb je wilde eenden." Vlakbij bij Sinoutsker- ke komt eindelijk een koppel ganzen in zicht. Zo vliegen als straaljagerpiloten in formatie over het holle-bollige poelge- bied. „Het zijn kolganzen. Die komen overdag hier en verkas sen 's avonds naar hun slaap plaatsen aan het Veerse Meer of de Westerschelde." Tussenstation Andere soorten wilde ganzen zijn dit keer nergens te beken nen. „Na een zachte winter trek ken de meeste al vroeg weg naar het noorden. De rietgans vliegt net als de kolgans naar de toen dra's in Siberie. de brandgans gaat richting Spitsbergen." De vogels nemen overigens niet di rect de vleugels naar hun zomer se broedgebieden. Meestal blij ven ze een tijdje steken op een tussenstation in Friesland, West-Duitsland of Polen. „Die hoef ik gelukkig niet te tel len." Langs de weg richting Ove zande kwetteren drie tamme ganzen luidruchtig in een ach tertuintje. De sneeuwwitte ex emplaren hebben een reputatie als niet om te kopen 'waakhon den' In Schotland bewaakten de dieren eeuwenlang tonnen met whisky. „Ze stammen oor spronkelijk af van de grauwe gans." weet Piet Wondergem uit het blote hoofd. Tot november is het de enige soort ganzen die hij deze zomer zal kunnen zien in Zuid-Beveland. Het raadsel van de Pilatus- lestoestellen die zoveel la waai boven Walcheren strooien, is opgelost. De schuldige us Tony Het zit zo Een van de piloten van de thuisbasis Woensdrecht is behalve een acrobaat in de lucht, ook een fervent zeiler. Een paar jaar geleden heeft hij een jacht gekocht Om dat hij zijn vrouw voor zo veel dure egotripperij moest paaien, heeft hij de boot royaal getooid met haar naam Tony. Op zijn speur tocht naar een ligplaats is hij in het waterland Zeeland terechtgekomen. En zeg nou zelf. veel mooier dan Veere is toch bijna niet mogelijk. Iedere keer als hij weer een lesvlucht boven Zeeland moet maken, dan duikt hij bij Veere iets omlaag, kijkt of alles nog in orde is en groet Tony van verre. de hoofdfiguur Marie Deniet schrijfster wordt. Zeven man nen - de astroloog, de epilepti cus, de filosoof, de priester, de fysicus, de kunstenaar en de psychiater - helpen haar de barrières op weg naar het schrijverschap te ovenvinnen. - Uiv essay over de oude So crates. waarin een filosofie van de straat wordt gepresenteerd, moet als een toelichting op De wettenworden gelezen. „Jazeker, maar dan wel een toelichting die aan de roman vooraf gaat. Ik schreef het es say al in 1988. Eigenlijk is het mijn eerste boek, alleen wilde mijn uitgever de roman eerder laten verschijnen. Je kunt het essay lezen als een secundair werk bij 'De wetten'." - Een noodsprong, zullen sceptici zeggen. De succesrijke mevrouw Palmen slaagt er niet in een tweede roman te schrij ven. „Maakt u zich geen zorgen. Na tuurlijk had niemand een essay verwacht. Maar ik ben zeker van plan er nog meer te schrij ven, omdat ik de filosofie niet vaarwel wil zeggen. Wat niet wegneemt dat die tweede ro man er komt. Het verhaal heb ik al in mijn hoofd, het moet en kel nog worden opgeschreven." - In 'Socrates' wordt uitge breid ingegaan op het pro bleem van de schrijver, die met het uitgeven van een boek een deel van zijn persoon een pu bliek leven laat leiden. „Dat is inderdaad een pro bleem. Heb je echt moeite met het feit datje naam door ande ren een invulling wordt gege- doen. Eén voordeel is er: de ne gatieve schrijvers maken zich bekend, dus ik leer mijn vijan den bij naam kennen. Wie is dat gegeven?" „'Socrates' gaat precies over dat probleem: aan de ene kant wil je macht over je eigen naam behouden, anderzijds heb je reacties nodig van anderen om iemand te zijn. Die tegenstel ling is onoplosbaar. Ik zou een zachtaardig pleidooi willen houden voor het omzichtig om gaan met de namen van men sen. Je kunt een betekenis die mensen aan een boek, een naam geven, niet afwijzen. Als iemand zegt: Die Palmen is een pretentieuze huppeltut. dan denk ik: prima, ik ga me niet verdedigen." - In uw boeken wordt het schrijverschap als een lot om schreven. waaraan niet te ont komen valt. „Voor mij is het eerste boek een radicaal punt in mijn leven. Echt, ik word zó ongelukkig als ik niet schrijf. Of er andere mo gelijkheden waren? Ik had ook gewoon een moeder en liefheb bende echtgenote kunnen wor den. Of non. Ik ben geboren in een kloosterdorp. heb onder wijs gehad van nonnen. Ze woonden in feite in een grote bibliotheek, hadden een be schermd en veilig leven. Het enige nadeel is datje als non ce libatair, ongehuwd door het le ven moet. Als schrijver hoef ik dat niet, terwijl ik toch voor af zondering en concentratie kan kiezen als ik dat wil." Connie Palmen, 'Het weerzinwek- kende lot van de oude Jilosoof So crates'. Uitgeverij Prometheus, Am sterdam, 98 pagina 's, 24.90 Piel Wondergem uit Ovezande telt de ganzen gewoon vanuit de auto. fotoPieterHonhoff ven, dan zou je niet bij het le ven moeten publiceren. Voor mij geldt dat niet, ik wil best als Connie Palmen in het hoofd van de mensen zitten. Mis schien heeft het te maken met een zekere schuwheid in de per soonlijke contacten. Met een boek kun je je verhaal aan veel mensen kwijt, maar je hoeft ze niet onder ogen te komen, je hoeft niet aan hun bedje te staan als ze ziek zijn." „Uiteraard is het niet leuk als er malicieus, boosaardig over je wordt geschreven. Maar die Palmen waar ze het over heb ben, daar kan ik niets aan Connie Palmen:...Ik had ook non kunnen worden... foto Leendert Jansen

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1992 | | pagina 23