Emigratie Nieuw-Zeeland viel stil
Stijgende zeespiegel gevaar
voor eilanden Stille Zuidzee
Steekspel met
WOV als inzet
Spionagedienst IDB
mist net jubileum
Curasao verwaarloc
zijn zeldzame lagum
opinie en achtergrond
Koningin Beatiix op staatsbezoek naar vroeger land van belofte
mmm
WOENSDAG 11 MAART 1992
door Carine Neefjes
Koningin Beatrix brengt de
ze maand een staatsbezoek
aan Nieuw-Zeeland. Met deze
reis zorgt de vorstin automa
tisch voor een stukje promotie
van dit land. Op het Nederlands
Migratie Instituut zijn alweer
enkele aanvragen binnengeko
men voor emigratie naar Nieuw
-Zeeland. Maar coordinator C.
Hulsman bekijkt de liefhebbers
kritischer dan ooit. Het uitge
strekte land aan de andere kant
van de wereld is niet meer het
paradijs van de jaren '50, waar
toen duizenden Nederlanders
hun heil zochten én vonden.
Nieuw-Zeeland verkeert in een
diepe economische crisis.
De Nederlandse emigratie naar
Nieuw-Zeeland heeft vorig jaar
een absoluut dieptepunt be
reikt. Toen emigreerden slechts
300 Nederlanders naar het eilan
denrijk in de Grote Oceaan. In
1988 waren dat er nog 600. Door
de reis van de koningin lijkt de
belangstelling weer iets toe te
nemen. In elk geval organiseert
het Nederlands Migratie Insti
tuut in Den Haag na het staats
bezoek een voorlichtingsavond.
Hulsman: „De jonge avonturiers
krijgen op hun hart gedrukt dat
'de kwaliteit van het leven' dé
drijfveer moet zijn. Dus: rust.
ruimte en een schoon milieu zijn
belangrijker dan een goed sala
ris en een dikke auto. Voor dat
laatste moetje niet naar Nieuw-
Zeeland gaan. De lonen zijn veel
lager dan hier en er heerst grote
werkloosheid. Materieel valt er
niets te halen".
Alleen fysiotherapeuten, ac
countants of ingenieurs hebben
een kans van slagen. Hulsman:
„Iemand die hier in een fabriek
aan de lopende band staat en z'n
heil zoekt in het voormalige pa
radijs. wordt resoluut afgewe
zen Zonder gerichte beroepsop
leiding. kan je in Nieuw-Zeeland
tegenwoordig niets meer begin
nen. En als je meubelmaker of
verpleegster bent, moet je je
goed realiseren datje bijna niets
verdient. Het minimuminko
men van een verpleegster is on
geveer 15.000 gulden per jaar.
Dat salaris ligt hier veel hoger".
Zuiderkruis
De eerste generatie landgenoten
die in het begin van de jaren '50
naar Nieuw-Zeeland emigreer
de. nam wel om materiele rede
nen afscheid van het vaderland.
De Tweede Wereldoorlog was
net voorbij en Nederland her
stelde langzaam. De levens-
standdaard was laag en door de
dreiging van de Koude Oorlog
vreesden veel mensen dat het
hier alleen maar slechter zou
worden. Vol hoop voeren zij met
de Zuiderkruis naar 'het land
van belofte'.
In die dagen was Nieuw-Zeeland
minder populair dan de emigra-
tielanden Canada en Australië.
In de na-oorlogse periode zijn er
in totaal 40.000 Nederlanders
naar Nieuw-Zeeland vertrok
ken, terwijl in elk van die andere
landen bijna 200.000 Nederland
se emigranten kwamen. Canan-
da was aantrekkelijk, omdat in
Nederland Canadese soldaten
hadden gevochten. Australië als
groter land bood meer mogelijk
heden voor een goede start.
Het waren voornamelijk boeren
en ongeschoolde arbeiders die
voor de bestemming Nieuw-Zee
land kozen. In 1951 sloten Ne
derland en Nieuw-Zeeland een
emigratieverdag, waarin nauwe
lijks eisen werden gesteld aan
vooropleiding of beroep. De be
rooide Hollanders, die bekend
stonden om hun werklust, veel
zijdigheid en goede kennis van
de Engels taal, waren welkom in
Nieuw-Zeeland.
Kwetsbaar
Tot de jaren '70 was het er goed
leven. De meeste Nederlanders
hadden wel wat startproblemen,
maar konden als boer of timmer
man een behoorlijk bestaan op
bouwen. Hun zuivel- en vlees-
produkten werden geëxpor
teerd naar Groot-Brittannie, de
belangrijkste afzetmarkt voor
Nieuw-Zeeland. Het land maakt
deel uit van de Britse Gemene
best. Dat houdt in dat koningin
Elizabeth II staatshoofd is, maar
verder is Nieuw-Zeeland onaf
hankelijk en heeft een eigen par
lement. Elizabeth wordt verte
genwoordigd door gouverneur-
generaal Dame Catherine Ti-
zard.
Nieuw-Zeeland raakte econo
misch in het slop toen Groot-
HHH
WllliliHHi
door Laurent Heere
De Inlichtingen Dienst Bui
tenland (IDB) zou aan het
eind van dit jaar zijn gouden ju
bileum hebben kunnen vieren.
Zover komt het niet; premier
Lubbers heeft besloten de IDB
voortijdig op te heffen. Interne
rellen, geruchten over fraude en
het afluisteren van IDB-perso-
neel en een onwerkbare verhou
ding tussen IDB-chef K. Meul-
meester en ongeveer de helft
van het personeel, hebben bij
gedragen aan het verrassende
besluit.
De Tweede Kamer buigt zich
vandaag (woensdagi over de
IDB-kwestie. De minister-presi
dent zal dan heel wat vragen
moeten beantwoorden over de
huidige taak van de IDB en de
vraag of haar werkzaamheden
nog wel nodig zijn, laat staan
moeten worden overgedragen
aan de Militaire Inlichtingen
dienst (MID), de Binnenlandse
Veiligheidsdienst (BVD) en de
Centrale Recherche Informatie
dienst (CRI).
De IDB werd in 1942 als Bureau
Inlichtigen (BI) opgericht door
de regering in ballingschap.
Aanvankelijk was het een twee
mansbedrijfje onder militaire
leiding. Gaandeweg ontwikkel
de BI zich als een uitermate effi
ciënt werkende geheime dienst.
BI dropte agenten in bezet Ne
derland en speelde vitale infor
matie door aan de geallieerde
strijdkrachten. De chef van de
Britse geheime dienst, MI6. ver
klaarde destijds dat de Neder
landse inlichtingendienst de
beste was in bezet Europa.
In die oorlogsjaren werd ook de
basis gelegd voor de nauwe sa
menwerking met de Britten en
Amerikanen. De Blitse geheime
dienst betaalde driekwart van
het budget van BI. De latere BI-
chef majoor J. Somer deed ech
ter ook bij tijd en wijle een be
roep op ondersteuning van de
OSS ide voorloper van de CIA)
als hij spullen nodig had voor
het droppen van geheim agen
ten Sn Nederland.
Na de oorlog besloot de regering
dat Nederland niet meer onvoor
bereid te maken mocht krijgen
met een bezetting. Het had tij
dens de Tweede Wereldoorlog
heel veel moeite gekost om een
netwerk op te bouwen (de helft
van de Bi-agenten kwam om).
Bij BI werd daarom na de oorlog
de sectie Operatiën en Inlichtin
gen (O&I) opgezet. Pas twee jaar
geleden werd dat bekend, toen
in heel Europa informatie uitlek
te over de Gladio-affaire, een
netwerk van geheime agenten,
opgeleid voor sabotage-activi-
In de jaren '50 vertrokken veel Nederlanders naar het paradijs aan de andere kant van de wereld.
Brittannie in 1972 lid werd van
de Europese Gemeenschap Het
Britse koninkrijk moest zich
houden aan de EG-normen en de
Nieuwzeelanders konden niet
meer zonder enige voorwaarden
hun produkten naar het voor
malige moederland exporteren.
Door de landbouwoverschotten
in Europa werd de invoer van
melk. kaas en lamsvlees, typi
sche Nieuwzeelandse produk
ten, juist zoveel mogelijk be
perkt.
Nooit eerder hadden de Nieuw
zeelanders sterker aan den lijve
gevoeld hoe kwetsbaar hun eco
nomie was. Het land heeft bijna
geen minerale grondstoffen of
energiebronnen en is dus sterk
afhankelijk van zijn export, met
name van agrarische produkten.
Nieuw-Zeeland ging op zoek
naar een nieuwe afzetmarkt,
maar dat viel niet. mee. De pro
dukten zijn afgestemd op de be
hoeften van de westerse wereld.
Veel Aziatische landen hebben
helemaal geen interesse in bij
voorbeeld vleesprodukten.
Nostalgie
Nieuw-Zeeland is die economi
sche terugval nog lang niet te
boven. Voor de ruim drie miljoen
inwoners wordt het leven steeds
moeilijker. Er wordt nog te wei
nig geëxporteerd waardoor de
inflatie toeneemt. De kas blijft
leeg en het kabinet van de con
servatieve premier Jim Bolger is
genoodzaakt te bezuinigen op
uitgaven voor de gezondheids
zorg. het onderwijs en de pen
sioenen. Ziekte- en werkloos
heidsuitkeringen gaan drama
tisch omlaag.
Voor de eerste generatie emi
granten is de slechte economi
sche situatie geen reden terug te
keren, vertelt coördinator Huls
man. Hun kinderen wonen in
middels ook in Nieuw-Zeeland
en in Nederland hebben ze wei
nig vrienden meer. Soms komen
ze hier vanwege heimwee of fa
milie-omstandigheden. De
meesten van hen keren daarna
weer terug naar het uitgestrekte
land. Ze zijn er niet rijk gewor
den, maar inmiddels wel ver
knocht aan de ruimte, rust en de
teiten. O&I was de Nederlandse
Gladio-poot. De IDB heeft vol
gens geruchten altijd goede con
tacten onderhouden met het Ne
derlandse bedrijfsleven. Zoals
O&I-mensen werden geworven
onder 'goede vaderlanders', zag
de top van de IDB in de buiten
landse vertegenwoordigingen
van onder meer Philips een be-
langrijke bron van informatie.
Tip
De IDB bouwde de hartelijke
contacten met buitenlandse in-
lichtigendiensten verder uit na
de oorlog. De IDB tipte de Israë
lische Mossad in '73 (tijdens de
Jom Kippoer-oorlog) over een
geheime telefoonlijn tussen
Egypte en Libië. Israëlische
commando's bliezen de lijn op.
In het begin van de jaren '80
stond de IDB aan de wieg van
een Israëlische actie tegen Sad
dam Husayn. Israëlische vlieg
tuigen bombardeerden toen een
Iraakse kerncentrale-in-aan-
bouw. In beide gevallen kwam
de IDB aan haar informatie van
het Marine Afluistercentrum in
Amsterdam. Ook zou de IDB ja
renlang contacten hebben on
derhouden met de Zuidaffikaan-
se geheime dienst.
De IDB zond ook zelf spionnen
naar het buitenland, Onlangs
werd bekend dat Nederlandse
IDB-agenten in Frans-Guyana
en Venezuela zitten om met na
me de Surinaamse drugsmaffia
in de gaten te houden. Ook
stuurde de IDB mensen naar
Moskou, daar werden in elk twee
Nederlandse agenten opgepakt
door de KGB.
Mes in
Na de verrassend snelle afbraak
van het Sovjetregime had Lub
bers al besloten het mes in de
IDB te zetten. IDB-chef K. Meul-
meester had het apparaat al ver
kleind van 70 tot 30 medewer
kers. Het geheime budget van de
IDB. vallend onder het ministe
rie van algemene zaken, is acht
ton. Daarnaast staat er nog ruim
twee miljoen op de begroting
voor personeelslasten.
Meulmeester is er door een deel
van zijn medewerkers van be
schuldigd te hebben gesjoemeld
met die acht ton. Premier Lub
bers heeft overigens gezegd dat
daar geen schijn van bewijs van
is. Maar er was toch plotseling
aanleiding om de naar nieuw
werk zoekende dienst gelijk op
te heffen. Officieel is het lekken
van informatie daar de reden
voor: de IDB zou een onbetrouw
bare partner van andere wester
se geheime diensten zijn gewor
den. Maar of dat de echte reden
is, valt te betwijfelen.
door Yvette Collymore
Eilanden in de Stille Oce
aan dreigen in de nabije
toekomst overspoeld te wor
den. Oorzaak is het broeika
seffect, waardoor het niveau
van het zeewater gestegen is.
Met name de kleine eilanden
in de zuidelijke regio van de
oceaan lopen gevaar. Dit
heeft het Intergouvernemen
tele Panel voor Klimaatve
randering (IPCC) bekendge
maakt.
Met de eilandstaten en cultu
ren die op deze manier zouden
verdwijnen, zouden ook hun
unieke biologische en sociolo
gische eigenschappen verlo
ren gaan. Als de voorspellin
gen van het IPCC kloppen, is
door de temperatuurverho-
ging op aarde als gevolg van
de uitstoot van CFK's het ni
veau van het zeewater in 2020
met 20 centimeter gestegen,
en met 40 tot 110 centimeter
tegen het einde van de volgen
de eeuw.
De verontrustende cijfers ge
ven genoeg reden om op de
Wereldconferentie over Milieu
en Ontwikkeling van de Ver
enigde Naties (Unced). begin
juni in Brazilië, stappen te on
dernemen. Vertegenwoordi
gers van de Stille Zuidzee-ei-
landen hebben op de voorbe
reidingsvergaderingen voor
de Unced echter een grote te
leurstelling moeten slikken.
De onderhandelingen die eind
februari tot het opstellen van
een Conventie over Klimaat
verandering hadden moeten
leiden, hebben niet de gewen
ste consensus opgeleverd.
Fiji, West-Samoa, Tuvalu, de
Marshall-eilanden, de federale
staten va Micronesië, Ameri
kaans Samoa en Guam. De
kleine SPREP-eilandjes lig
gen op grote afstand van el
kaar en hun handelspartners.
De vervoerskosten lopen hoog
op. Het grondgebied is be
perkt en de communicatie ver
loopt moeizaam.
Het SPREP is op zijn beurt
weer lid van de grotere Allian
ce of Small Island States (AO-
SIS. Verbond van Kleine Ei
landstaten). De AOSIS waar
schuwde recentelijk dat de
uitstoot aan schadelijke gas
sen, die het broeikaseffect en
het verhoogde zeewater-ni
veau veroorzaken, het fysieke,
economische en culturele
voortbestaan van de kleine ei
landen bedreigt.
Zoetwater
Landen als de Marshall-eilan
den, Tokelau en Tuvalu bij
voorbeeld. die niet meer dan
één tot drie meter boven de
zeespiegel liggen, zullen ern
stige gevolgen van het broei
kaseffect ondervinden. „Zij
zullen ophouden te bestaan
vanwege de klimaatverande
ring en het hogere zeeniveau",
waarschuwt Miles. Hoewel de
bevolking relatief klein is,
„hebben wij het over culturen
die al eeuwenoud zijn en tame
lijk uniek".
Volgens een document dat de
SPREP bij de Unced heeft in
gediend, moet bij alle geplan
de ontwikkeling van de atols
en laagliggende eilanden in de
Stille Oceaan rekening gehou
den worden met de waar
schijnlijke mate van stijging
van het zeewater.
„Zelfs als beschermende ko
raalriffen naar boven blijven
groeien in hetzelfde tempo als
de zeespiegel stijgt, zal de
kustlijn zwakker worden en
sneller afkalven. Hierdoor ko
men technische werken aan de
kust in gevaar en zal de aanleg
van nieuwe infrastructuur
langs het water uit den boze
zijn", aldus Miles.
Maar voordat het zover is,
kunnen de eilanden al onbe
woonbaar worden. Zo zal het
steeds moeilijker worden over
voldoende zoetwater te be
schikken. „Landen kunnen al
voordat zij daadwerkelijk in
de zee ten onder gaan onbe
woonbaar zijn geworden. De
stijging van het zeewater-ni
veau zal hun drinkwatervoor
ziening schaden, doordat het
grondwater en eventuele
bronnen van zoetwater aange
tast raken", aldus de SPREP-
man.
Eind vorige maand werden de
onderhandelingen gestaakt
over de internationale conven
tie die de uitstoot van CFK's
aan banden moest leggen. Een
intergouvernementeel onder-
handelingscomite slaagde er
niet in een overeenkomst te
bereiken over hoe kooldioxide
en andere schadelijke gassen
gestabiliseerd konden wor
den. Op 30 april zullen de ge
sprekken hierover hervat wor
den. „Uiteraard is het een pro
bleem. Wij willen dat landen
zich verplichten om de uit
stoot van deze gassen te ver
minderen", zegt Miles.
Het SPREP meent dat de in
dustrielanden de eerste ver
antwoordelijkheid dragen om
deze uitstoot van gassen te be
perken. Volgens de organisa
tie moet er dringend op inter
nationaal niveau actie onder
nomen worden „door middel
van een tijdige ondertekening
van een mondiale conventie
met duidelijke verplichtingen
om de nadelige gevolgen van
de klimaatverandering zoveel
mogelijk in de hand te hou
den". Het SPREP noemt het
energieverbruik en consump
tiepatronen als thema's waar
over internationale maatrege
len moeten worden genomen.
(IPS)
Verdrag
„Het broeikaseffect is een
kwestie van voortbestaan",
zegt Gerald Miles van het
South Pacific Regional Envi
ronment Programme
(SPREP. Regionaal Milieu-
Programma voor de Stille
Zuidzee). „Bedenk maar wat
het voor andere landen bete
kent om daadwerkelijk te on
derhandelen over de toekomst
van hun staat. Wij kunnen
slechts hopen dat er een com
promis gesloten wordt, zodat
er een effectief verdrag uit
komt dat landen verplichtin
gen oplegt", aldus Miles.
Het SPREP is een intergou
vernementele organisatie van
22 autonome gebieden in het
zuiden van de Grote Oceaan.
Hierbij zijn aangesloten: Pa
pua Nieuw-Guinea, Vanuatu
de Salomon-eilanden. Tonga,
Zelfs sprookjesachtig Fiji wordt bedreigd door milieuproblemen.
foto archief GPD
ontspannen manier van leven.
Een Nieuwzeelander haast zich
niet: wat vandaag niet kan,
komt morgen wel.
Koningin Beatrix, die bij het
staatsbezoek niet vergezeld
wordt door prins Claus of kroon
prins Willem-Alexander, zal tij
dens haar verblijf in Nieuw-Zee
land veel aandacht besteden
aan de Nederlandse emigranten.
Drie keer zal zij een groep van
450 voormalige landgenoten
ontmoeten. En zoals het echte
emigranten betaamt, zien ze er
naar uit om de hand van de vor
stin te schudden. Want ook al le
ven ze al jaren tussen schapen en
kiwi's, de Hollandse nostalgie
viert er hoogtij.
van onze verslaggever
René Schrier
De Heeren van Borssele en
de 'machtige' staten van
Zeeland kunnen zich opmaken
voor een steekspel om de Wes-
terschelde Oever Verbinding
(WOV). Gedeputeerde staten
hebben het wapen gekozen; een
zogenaamde aanwijzingsproce
dure in het kader van de Wet op
de ruimtelijke ordening.
Ook de gemeente Borsele zit
niet stil. Rondom het gemeente
huis van Heinkenszand is het
voetvolk gemobiliseerd in de
vorm van actiegroepen en
dorpsraden. De eerste plaagsto
ten zijn uitgedeeld. Over en weer
werden onvriendelijkheden uit
gewisseld en twee gezanten van
de provincie, de gedeputeerden
ing. J. I. Hennekeij (vvd) en L.
Nederhoed-Zijlstra (cda) trok
ken met een gezelschap ambte
lijke schildknapen in hun kiel
zog naar Heinkenszand. Het
machtsvertoon in een vergade
ring van de gemeentelijke com
missie ruimtelijke ordening was
geen succes. Borsele was niet
omver te krijgen.
Eenmaal veilig terug in de Mid
delburgse Abdij komt jonkvrou-
we Nederhoed met een vermeen
de verzoeningspoging. Ze laat
via boodschappers weten dat er
met haar best te praten valt. dat
ze alles in het werk zal stellen om
een 'bloedig' treffen te voorko
men en dat oorlogstaal niet in
haar woordenboek voorkomt.
Ze komt met een landschaps
plan als zoenoffer. Dat plan
moet het landschap rond de
WOV zodanig opwaarderen dat
de schade die dit project aan na
tuur en milieu brengt enigszins
gecompenseerd wordt. Desge
vraagd moet haar van het hart
dat ze nog niet weet waar ze de
florijnen vandaan haalt om het
plan uit te voeren. Ze voegt er
sussend aan toe dat wat haar be
treft een aanwijzingsprocedure
niet voor de zomer te verwach
ten is.
De woorden van gedeputeerde
Nederhoed brengen een korte
tijd rust, in beide kampen. Van
die pauze maakt aan de overzij
de van de Westerschelde kas
teelheer drs. R. C. E. Barbe van
Terneuzen gebruik door te roe
pen dat ook hij nog een robbertje
met gedeputeerde staten uit te
vechten heeft. Weliswaar gaat
het in dit geval niet om zodanig
grote inzetten dat er bloed zal
vloeien, maar Barbé laat strijd
lustig weten dat de kwestie wel
geregeld moet worden. Hij ac
cepteert geen auto-overlast van
WOV-sluipverkeer dat over de
binnenplaats van zijn Terneu-
zense burcht rijdt.
Zand in ogen
En dan blijkt maandag 9 maart
dat de woorden van de jonkvrou-
we niet anders waren dan zand
in de ogen van de Heeren van
Borssele. Aan het begin van de
avond na het sluiten van de
poorten van de gemeentelijke
vesting in Heinkenszand ligt er
een boodschap uit Middelburg.
Het bericht lijkt binnengesmok
keld door de postduif genaamd
fax.
De provinciale strijders rukken
uit in volledige wapenuitj
en zijn de aanwijzingspr«
begonnen.
Als een van de laatsteni
provinciale ridders is nogi
deputeerde Nederhoed ti
die van de krokusvakan!
bruik heeft gemaakt om:
taal te leren. Ze roept dat
lemaal zo'n vaart niet looi
dat het nog maar om vooi
dende schermutselingen
Borsele moet zich schikke
een democratisch genon»
sluit van de Staten van Ze
GS moeten zich echter w
de krijgsregels van de We
den. Dat betekent dat zee
met de gemeenteraad vat
sele moeten voeren in ei
ging die raad te overtuig
'ja' te zeggen tegen het ge
telijk standpunt. Maar lei
weet al van te voren dat
lijk overleg slechts een:
vertoning is. In feite een
ling van het steekspel dat
al in de gemeentelijke cc
sie ruimtelijke ordening
gehouden. Voor beide p
staat de uitkomst ook a
tenzij de provincie meti
wapens in de vorm van
menten komt.
zeeuws spoor
i i i i i ii i m
Gedeputeerde Henneke
inderdaad over een niei
pen te beschikken dat i
hem het pleit kan besli
maar wil het achterste v
tong niet laten zien. Hij d
heimzinnig over het land;
plan. maar daarover
vriend en vijand inmidd
het voorlopig niet te beta
Gelijkspel
Dat betekent dat na de1
ningstochten die dit voor
hopden zullen worden
Borselse gemeenteraad,
vinciale planologische c
sie en haar adviescomi
deze zomer de strijd tui
Heeren van Borssele en
teerde staten van Zeelam
lijk echt los zal barsten.
De uitkomst van die een
de die bestaat uit een re{
te kamp tussen deze twei
en staat nu al vast. Hei
een gelijkspel. En Borsë
dan de kans om, geholpi
het voetvolk van de aci
pen die nu al hun pennen
voor de slag van de In
schriften. zijn gelijk te h
het eeuwenoude en I
rechtsorgaan van het 1
rijk der Verenigde Neder
de Raad van State.
Dan zal eindelijk eens eei
tief oordeel geveld word
de Westerschelde Oever
ding. Het is de Raad va
die uitmaakt welke bi
het zwaarst wegen, zon
hindèrd te worden door)
tegenstanders en Zeeuw!
se wispelturen die het e
ment voor zijn en even la
kondigen dat Zeeland o
der een WOV wel zal van
door Kenneth Blackman
De bouw van een 'Kentucky
Fried Chicken' restaurant
in de Salina-lagune op Curasao
gaat niet door. Na wekenlange
protesten van de plaatselijke
bevolking wordt van het pro-
jekt afgezien. De ongerepte la
gune zou worden opgevuld met
zand voor de bouw van het fast-
foodrestaurant. En over de in
steeds sneller tempo verdwij
nende lagunes maakte de ei
landbevolking zich zorgen.
Curagao is een klimatologische
uitzondering in het Caribisch ge
bied. Het heeft een droog kli
maat en een woestijnachtige ve
getatie die wordt gekenmerkt
door de typische divi-divibo-
men, scheef gegroeid door de
constante noordoostelijke pas
saatwind.
De kustlijn, bekend om zijn vele
baaien, lagunes en moerassen,
wordt bedreigd door het opruk
kend toerisme. Ongeveer een
derde van de lagunes is met zand
opgevuld. „Voorbeelden te
over", zegt Yvonne Raveneau.
voorzitter van de 'Amïgoe di
Terra', de Antilliaanse afdeling
van de internationale milieuor
ganisatie 'Vrienden van de aar
de'.
In de afgelopen 20 jaar is twee
derde van de lagunes rondom
Willemstad met zand opgespo
ten voor de bouw van hotels en
andere gebouwen. Het 'Spaanse
Water' vlakbij Willemstad is een
rijke villabuurt geworden. Het is
er nu zo overbevolkt met plezier
vaartuigen en toeristen dat het
water ernstig vervuild is, aldus
Raveneau. De grondprijzen in
het Spaanse Water zijn de afge
lopen jaren flink gestegen. Een
vierkante meter grond kost 300
Antilliaanse guldens. De prijs
stijgingen hebben tot gevolg ge
had dat men is overgegeaan tot
het opspuiten van 'illegale ei
landjes" in de lagune. „Men
neemt een stukje koraalrif en
spuit het op tot er een eilandje
ontstaat", legt Ravenau uit.
Plaatselijke milieuacl
zijn van mening dat de ei
gering steeds minder as
besteedt aan de besdj
van de lagunes. „Enkel
geleden wilde de regeri
einde maken aan het oj
van de lagunes, maar da
langer het geval", zegtLl
rain, hoofd van de 'Defeii
biental', de Curagaosq
van Milieudefensie. De r
werkt zelfs mee aan heti
ten van de lagunes.
Werk contra mil
Curasao is een klein eilï
slechts 160.000 inwonen
het kampt met de typiS
lieuproblemen van zofl
geïndustrialiseerd- als ei
wikkelingsland. De uitsti
koolmonoxide van de 50.1
sonenauto's en de 10.000
auto's heeft zijn gevolge
het milieu.
De 70 jaar oude olie-rafi
stoot dikke zwarte wol
over Curagao. Meer die
derij is goed voor liefst
cent van het totale inkon
het eiland. Er zijn 20001
werkzaam, 5 procent val
tale werkende bevoltói
40.000.
Het platteland van
wordt systematisch
maakt voor de bouw va!
en huizen. Er bestaan gd
nen voor de herbebossj
het eiland. Ook in politie
gen bestaat twijfel of dei
van plan is iets te doen
milieuproblemen.
„Het milieu is mode ge
Vele politici, hebben
mond van vol. maar doei
klaagt Quirino Rid
hoofd van milieuzaken'
ragao.
„Ze zeggen dat ze keuzes
maken, maar deze sji
seerd op herverkiezing
lieu verliest het altijd va
ties als werkgelegenhe*
Richardson. De werkloos
Curagao ligt tussen del
procent. (IPS)
