Preventie geen sterk punt huisarts
Vrijdaggebed op kruispunt
Philips blokkeert verkoop DDR-lampen
Ierse regering sluit
nieuw referendum
over abortus niet uit
OM in Rotterdam
moest dit jaar al 116
verdachten vrijlaten
HISWA '92
binnen- en buitenland
Dokter neemt pas maatregelen bij klachten patiënt
Aanpassing
cao bij Akzo
Protest ambtenaren
Landbouwschap maakt plan gebruik minder landbouwgif
het weer
in zeeland
ZATERDAG 7 MAART 1992
pEN HAAG (GPD) - Nederland-
huisartsen doen te weinig
ynhet voorkomen van ziekten.
Zolang de klachten geen aanlei
ding geven tot controle, worden
bij patiënten tussen de dertig
en zestig jaar geen preventieve
maatregelen genomen. Als huis
artsen wel preventief onder
zoek doen, is dat bij patiënten
die juist weinig risico lopen, bij
voorbeeld een uitstrijkje ma
ken bij jonge vrouwen.
Dit blijkt uit een rapport van het
Nederlands Instituut voor On
derzoek van de Eerstelijnsge-
zonheidszorg (Nivel) dat binnen
kort verschijnt. Aan 161 huis
artsen met in totaal 335.000 pa-
tienten werd gevraagd geduren
de drie maanden hun preventie-
re ingrepen bij te houden.
De onderzoekers beperkten zich
iot het vroegtijdig opsporen van
hoge bloeddruk, borst- en baar
moederhalskanker en ziekten
bij bejaarden. Een van de be
langrijkste conclusies is dat
huisartsen niet systematisch
preventief onderzoek doen,
Wonen
met een kast
van
Pastoe
Behr
Moltem
Casteli|n
Banz Bord
Henme de Jong
Montana
maar pas actie ondernemen als
de patiënt, zelf al het idee begint
te krijgen dat er wel eens iets mis
zou kunnen zijn.
Van de dertig tot zestigj arige
mannen bij wie de bloeddruk
wordt gemeten, gebeurt dat
voornamelijk omdat, de patiënt
daarom vraagt of omdat een
klacht er aanleiding toe geeft.
Onderzoek naar baarmoeder
halskanker wordt te vaak ge
daan bij jonge meisjes voor wie
dat nog niet nodig is, terwijl
huisartsen bij oudere vrouwen
nauwelijks aan opsporing doen.
Alleen bij mondige, hoogopge
leide dames maakt de huisarts
op hun verzoek een uitstrijkje.
Assistentie
In het onderzoek is ook nage
gaan in hoeverre de gemiddelde
praktijk preventieve activitei
ten van de huisartsen toelaat.
Het Nivel concludeert dat zij te
weinig assistentie hebben om
ziekten te voorkomen.
De bevindingen van de onder
zoekers zijn in strijd met het ba
sistakenpakket dat de Landelij
ke Huisartsenvereniging in 1987
heeft opgesteld. Daarin staat
dat het de taak van de huisarts is
om aandacht aan preventie te
geven zonder dat de betrokkene
er met zoveel woorden om
vraagt. Bovendien moeten huis
artsen structurele preventieve
zorg aanbieden en dienen zij met
eenvoudige onderzoeken bij pa
tiënten die tot een omschreven
risicogroep behoren, het vroeg
tijdig vaststellen van ziekten te
bevorderen.
Infrastructuur
Vergeleken met collega's in en
kele andere, Westerse, landen
doen de Nederlandse huisartsen
aanzienlijk minder aan preven
tie. Eén van de verklaringen
daarvoor is dat huisartsen in de
landen waarmee is vergeleken
vaker in gezondheidscentra
werken. De infrastructuur van
de huisartsgeneeskunde daar is
meer gericht op preventieve ac
tiviteiten dan in Nederland.
Voorts speelt mee dat er in Ne
derland organisaties zijn die
zich hebben gespecialiseerd in
bijvoorbeeld bevolkingsonder
zoeken, gezinsplanning en zui
gelingenzorg (basisgezond
heidsdiensten en kruiswerk). De
onderzoekers pleiten ervoor om
de krachten van de diverse in
stanties te bundelen met die van
de huisarts.
DUBLIN (AP/ANP) - De Ierse re-
Igering sluit een nieuw referen
dum over abortus niet uit. Dat
!heeft minister van Justitie Pa-
draig Flynn vrijdag gezegd. Een
nieuw referendum is wellicht
nodig geworden nu het hoogge
rechtshof een 14-jarig door ver
krachting zwanger geraakt
meisje toestemming heeft gege
ven naar Groot-Brittannie te
reizen, waar zij volgens politie
kringen in Dublin inmiddels
een abortus heeft ondergaan.
Tijdens de ingreep zijn bij het
monsters van het vrucht
water genomen die als bewijs ge
bruikt kunnen worden bij een
mogelijk proces. Van de vermoe
verkrachter is bloed afge
nomen zodat het genetisch ma
teriaal van de genomen mon
sters kan worden vergeleken.
Albert Reynolds heeft
gezegd dat hij hoopte een
referendum te kunnen
rermijden, omdat hij bang is
een herhaling van de emo-
toestanden van 1983,
oen de Ieren zich in een referen-
ium uitspraken voor het opne-
van een verbod op abortus
de grondwet.
hooggerechtshof gaf het
reisje vorige week toestem-
naar Groot-Brittannië te
aan, nadat een lagere recht-
ank haar had verboden gedu-
loofd bewaking
miversiteit
'ekent moorden
0GOTA IAPI - Het hoofd van
bewakingsdienst van de
rije Universiteit van de Co-
""biaanse stad Barranquilla
bekend dat hij ongeveer 50
heeft doodgeknuppeld,
a man beweert echter dat hij
d gedaan heeft in opdracht
in de rector van de universi-
't, aldus de krant El Hëraldo.
kheb ongeveer vijftig mensen
maar ik kreeg
opdracht, van de rector van de
DAKAR - Honderden moslims onderbreken op een kruispunt in Dakar (Senegal) hun bezigheden om te bidden bij het eerste
vrijdaggebed van de Ramadan. foto AFP
ARNHEM (GPD) - De Energiemaatschappij Gelderland en Flevo
land (PGEM) zit met zestigduizend elektronische spaarlampen uit
de voormalige DDR in haar maag. De lampen zijn bestemd voor de
Nederlandse markt, maar ze maken inbreuk op de octrooien van
gloeilampenfabrikant Philips. Daarom mag de PGEM ze niet ver
kopen.
Het probleem ontstond nadat de PGEM besloot niet mee te doen
met een landelijke spaarlampenactie. Die actie is opgezet door alle
Nederlandse energiebedrijven, Philips en Osram. Volgens het leve
ringsschema van de gloeilampenfabrikanten zou de PGEM pas eind
1992 aan de beurt zijn met haai- regionale lampenverkoop en dat
duurde te lang, vond de maatschappij. De PGEM heeft toen op eigen
houtje spaarlampen besteld bij Narva. een gloeilampenfabrikant uit
Berlijn.
Na het sluiten van het contract merkte het energiebedrijf pas dat
deze fabrikant de spaarlampen niet in Nederland mag verkopen.
Narva heeft vroeger wel een licentie-overeenkomst- gesloten met Phi-
rende haar zwangerschap het
land te verlaten.
Een van de rechters van het hof.
Niall McCarthy, heeft het „on
vergeeflijk" genoemd dat het
parlement na 1983 geen richtlij
nen voor abortus heeft vastge
steld. Ook zei hij dat wetgeving
over abortus noodzakelijk is om
duidelijk te maken of abortus nu
wel of niet is toegestaan wan
neer de moeder minderjarig is of
het slachtoffer van verkrach
ting.
Flynn zei dat nog niet duidelijk
is of de regering met een nieuw
wetsvoorstel komt of een nieuw
referendum zal uitschrijven.
ARNHEM (GPD) - De eerder
overeengekomen principe-af
spraak voor een nieuwe cao
voor de 21.500 werknemers van
Akzo wordt op punten bijge
steld. Dat zijn bonden en che
mieconcern gisteren overeenge
komen.
Alle medewerkers krijgen in
april een aanvullende uitkering
van 0,33 procent van het jaarsa
laris. Daarnaast staat het de
bonden vrij om in de toekomst
een deel van de loonsverhoging
te bestemriien voor oudere werk
nemers. die dat geld kunnen re
serveren voor de nieuwe indivi
duele vut-regelmg bij Akzo
Akzo en de vakorganisaties
kwamen gisteren bijeen op ver
zoek van de Industriebond FNV.
De leden van de FNV wezen eer
der. samen met de leden van de
Unie BLHP. de op 23 januari
overeengekomen principe-over
eenkomst voor een nieuwe cao
af.
Het hoger Akzo-personeel iVHP
Akzo) en de CNV-leden bij het
bedrijf schaarden zich wel ach
ter het eerste akkoord. Hun ver
tegenwoordigers stemden giste
ren in met de verbetering.
DEN HAAG (ANP) - Actievoerende Haagse gemeente-amb
tenaren bevestigen een spandoek aan een beeld voor het
stadhuis. Rond tweehonderd ambtenaren legden gisteren
het werk neer en togen naar het stadhuis om te protesteren
legen de weigering van het gemeentebestuur om gedwon
gen ontslagen uit te sluiten bij de komende bezuinigings
operaties.
Het college stelt als voorwaarde voor de verlenging van de
geen-gedwongen-ontslagengarantie" dat het begrip ..pas
sende arbeid" moet worden verruimd in verband met her
plaatsingen. De medezeggenschapscommissies en de vak
bonden accepteren die voorwaarden niet.
Na een twee uur durend overleg tussen wethouder Martini
van personeelszaken en de bonden werden de onderhande
lingen opgeschort. Donderdag zullen de onderhandelingen
tussen wethouder en bonden worden voortgezet. Het college
zal zich intussen beraden op de eis van de vakbonden en don
derdag met, een nieuw voorstel voor een convenant
komen. foto Raymond Rutting/ANP
ROTTERDAM (GPD - Het
Openbaar Ministerie in Rotter
dam heeft de eerste twee maan
den van dit jaar al 116 mensen
naar huis moeten sturen omdat
er geen lege cel meer beschik
baar was. Dit betekent meer
dan een verdrievoudiging in
vergelijking met 1991. Over het
hele vorige jaar zijn in het ar
rondissement 204 verdachten
op vrije voeten gesteld, hoewel
de officier van Justitie of de
rechter-commissaris eerder
hadden beslist dat ze in voorlo
pige hechtenis moesten blijven.
De Rotterdamse officier van
Justitie mevrouw mr. L. de Jon
ge zegt „er niet vrolijk van te
worden. Maai-", stelt ze vast,
„ondanks allerlei maatregelen
de afgelopen jaren is de vraag
nog steeds groter dan het aan
bod". De Jonge doelt daarbij op
de bouw van onder meer het huis
van bewaring De Schie in Rot-
Prijzen met 0,4
procent gestegen
DEN HAAG (ANP) - De prijzen
in ons land zijn tussen midden
januari en midden februari met
0,4 procent gestegen. Vooral
kleding en schoenen werden
duurder, naast tabaksartikelen,
benzine en ziekenhuisverple-
gjng.
LPG-rijders waren iets goedko
per uit. Dat heeft het CBS vrij
dag bekendgemaakt. Tussen
midden februari 1991 en midden
februari 1992 stegen de prijzen
met 4,4 procent.
Als medische verzorging minder
zwaar wordt meegewogen en
wijzigingen van indirecte belas
tingen en subsidies worden ver
geten. dan resteert een prijsstij
ging van eveneens 0.4 procent.
Ten opzichte van een jaar eerder
steeg dit 'gecorrigeerde' cijfer
met 3,3 procent.
7-15
MAART
-i-vatni, van uerector vanue
Ik ben niet de enige X 11 1 1^1 1*1 *1111 O
°na werd maandag gearres-
:rd nadat in het weekeinde in
tTrtt!arium van universi-
23 lijken waren aangetrof-
voor het merendeel van
ervers die waren doodge-
uppeld De politie vermoedt
Z1J hei- slachtoffer waren van
die de lijken
w 200 dollar per stuk aan de
'sche faculteit van de uni
verkochten.
DEN HAAG (ANP)-Hel Landbouwschap komt binnen
kort met een eigen plan om het gebruik van gewasbe
schermingsmiddelen verregaand terug te dringen, zo
heeft het vrijdag bekendgemaakt.
De maatregelen maken een halvering in het jaar 2000
mogelijk, maar dan moet de heffing op gewasbescher
mingsmiddelen die de overheid wil instellen, uit het
Meerjarenplan Gewasbescherming verdwijnen.
De plannen van het schap kosten de boeren minder dan
de 20 tot 35 miljoen gulden die de overheid met de heffing
wil ophalen. Het plan is niet vrijblijvend, meent het
schap, dat over de uitvoering bindende afspraken met
de overheid wil maken.
Naast onderzoek en voorlichting bevat het plan een ver
plichte periodieke keuring van spuiten. Er moeten mini
mumeisen komen voor spuitapparatuur en er moet een
registratie van het gebruik van de midddelen worden
bijgehouden per bedrijf. Vanaf 1996 is het hebben van
een licentie of diploma voor het omgaan met gewasbe
schermingsmiddelen verplicht, zo zal het schap binnen
kort uitvoerig bekendmaken.
Het Landbouwschap pleit ook voor een wereldhandels
overeenkomst voor alle suikerproducerende landen,
buiten de besprekingen over een vrije wereldhandel
tGATTi om.
Bij de huidige GATT-besprekingen is maar een kwart
van de wereldhandel in suiker betrokken. Gevoegd bij
de voorstellen over verregaande produktiebeperking «24
procent) die in GATT-verband worden besproken, bete
kent dit een rekening van drie miljard gulden voor de
Europese belastingbetaler, aldus het schap.
Vooral de Nederlandse bietenteelt wordt zwaar door de
situatie bedreigd. De niet aan de GATT gebonden lan
den zullen de vrijkomende produktieruimte opvullen.
Bovendien wordt er veel suiker tegen Europese garan
tieprijzen uit de markt genomen.
De suikerproblematiek kan alleen worden opgelost via
een overeenkomst tussen alle producenten, zo meent
het Landbouwschap
=F
TTTT
Vandaag
lips, maar sinds de val van de muur geldt die niet meer. Als de PGEM
de Narva-lampen nu in Nederland gaat verkopen, zal Philips een
kort geding aanspannen.
De PGEM had enkele honderdduizenden Duitse spaarlampen be
steld. Narva heeft er inmiddels zestigduizend geleverd van ongeveer
27 gulden per stuk. De lampen liggen op dit moment in Arnhem te
wachten tot de Berlijnse fabrikant ze weer komt ophalen, Of dat ook
gebeurt, is de vraag; het bedrijf wacht eerst tot een nieuwe koper zich
meldt. En dat wordt moeilijk, nu Philips zich verzet tegen Inbreuk op
zijn octrooien.
Volgens H. Rutgers, woordvoerder van de PGEM. lijdt het energie
bedrijf door de affaire geen financiële schade. ..Wij zijn verstandige
inkopers". Volgens Rutgers was het energiebedrijf alleen maar uit op
een snellere en minder complexe actie. Overigens heeft de PGEM nu
ijlings een contract gesloten met Philips. Binnen drie weken zijn er al
150.000 Philips-spaarlampen verkocht.
terdam en een geautomatiseerd
systeem om een betere spreiding
van gevangenisklanten over het
land te realiseren. „Maar ner
gens liggen de lege cellen voor
het oprapen", aldus de officier
van Justitie.
Na het fraaie weer van gisteren
tullen we met ingang van van
daag een stapje terug moeten
doen. Het is voorlopig even ge
daan met de invloed van hoge-
drukuitlopers en icat daar mee
samenhangt. Het weersbepa-
lend systeem voor vandaag en
morgen is een vervelende kleine
depressie die vergezeld gaat van
een vrij actieve wolkenzone.
Vanochtend kunnen we nog wat
zon zien. maar vrij snel trekken
de ivolken binnen en versombert
het zienderogen. In de middag
worden de wolkenpakketten
dikker en we kunnen er dan vrij-
icel zeker van zijn dat het de
langste tijd droog is geweest.
Een mengelmoes van regen en
motregen komt eruit vallen. Als
we pech hebben, kon het nog wel
eens een poosje duren voordat
de kranen dichtgedraaid wor-
den en ive de plu weer in de bak
kruinen zetten. De ivind is krach
tig uit zuidelijke richtingen. Bo
ven zee in de middag misschien
even hard. De temperatuur
loopt op naar een graad of der
tien.
Nautisch bericht
Wind: zuid tot zuidwest. 4 tot 6,
boven zee 6' tot 7 Beaufort. Zicht:
teruglopend matig. Tempera
tuur kustwater: 6 graden. Afioij-
king waterstanden: omstreeks
een halve meter verlaging. Ma
ximum golfhoogte monding
Scheldes: ruim een halve meter.
ZON EN MAAN
8 maart
Zon op 07.09 onder 18.32
Maan op 07.57 onder 23.36
ZON EN MAAN
9 maart
Zon op 07.07 onder 18.34
Maan op 08.22 onder
Vooruitzichten
Voor morgen: Storing boven de
Noordzee trekt weg en wordt ge
volgd door een hogcdrukuitlo-
pcr. Geleidelijk aan opklarend,
maar eerst nog enkele buien.
Naar noordioest draaiende
wind. eerst nog krachtig, later
afnemend matig en draaiend
naar ivest. Middagtemperatuur
omstreeks 9 graden.
Voor maandag tot en met
woensdag: Wisselvallig en vrij
veel wind.
Hoog water
uur cm
Zaterdag, 7 maart
Vlissingen 03.36 238
Terneuzen 03.53 261
Bath 04.56 303
Roompot-buiten 03.40 175
Zierikzee 05.20 165
Yerseke 05 30 171
Philipsdam-West 05.50 174
Zondag, 8 maart
Vlissingen 04.03 237
Terneuzen 04.25 260
Bath 05 26 300
Roompot-buiten 04.05 174
Zierikzee 05.50 161
Yerseke 05.55 166
Philipsdam-West 05.45 165
Maandag, 9 maart
Vlissingen 04.35 235
Terneuzen 04 56 257
Bath 05.58 297
Roompot-buiten 04 35 174
Zierikzee 06.10 158
Yerseke 0605 165
Philipsdam-Wesl 05.50 169
uur cm
15.49 238
16.09 260
17.13 304
15 50 170
17.45 164
17 50 172
18.05 174
16.20 232
16.43 254
17 43 297
16.25 172
18.15 157
18.15 163
18.15 163
16 56 224
17.16 247
18.16 288
17.00 167
1835 150
18.30 158
18 20 160
Laag water
uur cm
Zaterdag, 7 maart
Vlissingen 10.05 221
Terneuzen 10.36 232
Bath 11.43 256
Roompot-buiten 09.55 162
Zierikzee 11 30 164
Yerseke 11.25 169
Philipsdam-West 11.25 172
Zondag, 8 maart
Vlissingen 10 36 215
Terneuzen 11.06 226
Bath 12 16 247
Roompot-buiten 10.25 160
Zierikzee 1155 161
Yerseke 1150 167
Philipsdam-West 11.50 170
Maandag, 9 maart
Vlissingen 11.11 209
Terneuzen 1141219
Bath 00.18 221
Roompot-buiten 10 55 159
Zierikzee 12.15 160
Yerseke 12 20 166
Philipsdam-West 00.00 145
uur cm
22,10 192
22.38 203
23.47 226
2200 135
23.25 135
23 30 141
23.35 144
22 39 190
23.10 200
22.25 136
23.50 136
23.55 141
23 16 189
23.46 199
12 46 237
23,05 140
Minister Hirsch Ballin van Justi
tie heeft deze week tijdens een
werkbezoek aan Amsterdam,
waar de afgelopen weken onge
veer 150 verdachten op vrije voe
ten moesten worden gesteld, zijn
belofte herhaald dat het bouw
programma van gevangenissen
tussentijds zal worden bijge
steld. In plaats van over vier
jaar. moeten er over twee jaar al
240 cellen in Lelystad zijn gerea
liseerd. Ook vindt de minister
dat er meer dan de geplande ze
venhonderd cellen bij moeten
komen.
Advertentie
bewolking
sneeuw
at en loe
warmte-lrom
onweer
opklaringen
sneeuw
windrichting
^^^^verplaatsings
richting
hagel
mlM
L
lage-druk
-1000- lucMdruk
In minibaren
zonnig
mistbanken H
hoge-druk
19 temperatuur
en in europa
ii i i i i i I I I I I I l 111 1 rrr-7 1 1 1 1 1
Dagelijks van 10-17 uur.
12 en 13 maart van 10-22 uur.
Gratis pendelbus: volg borden Q RAI.
Trein Toegangbiljetten bij NS-slalions.
Vooruitzichten
Weersvooruitzichten geldig tot
en met zondag:
Zuid- Skandinavile: Perioden
met zon. Zondag meer bewol
king en in zuid- Noorwegen op
komende regen. Middagtempe-
raturen rond 8 graden, op zon
dag iets lager.
Denemarken: Zaterdag perio
den met zon Zondag meer be
wolking en vooral in het westen
wat regen. Middagtemperatuur
rond 9 graden.
Britse Eilanden: Veel bewol
king. Af en toe regen. Op zater
dag in zuidoost-Engeland opkla
ringen. Middagtemperaturen 8
tot 10 graden, zaterdag in zuid
oost- Engeland nog tot 14 gra
den.
België en Luxemburg: Flinke
perioden met zon. Middagtem
peratuur rond 14 graden, op zon
dag ongeveer 10 graden
Duitsland: Flinke perioden met
zon. Op zondag in het westen
meer bewolking. Middagtempe
ratuur van 10 graden in het oos
ten en in Beieren tot 14 graden in
het westen.
Canarische eilanden en Madei
ra: Zonnig. Middagtemperatuur
tussen 20-23 graden, op de Cana
rische zuidstranden tot 25
Marokko: Zonnig. Tussen 18
graden in het noorden bij Tan-
ger en 23 graden in het zuiden.
Tunesië: Veranderlijk bewolkt.
Middagtemperturen aan zee
rond 17 graden, landinwaarts in
het zuiden tot 21 graden.
Frankrijk: Zonnig. Zondag in de
noordelijke helft half tot zwaar
bewolkt en af en toe wat regen.
Middagtemperatuur tussen 12
en 16 graden. In de Alpen zonnig,
maar op zondag in het noorden
mogelijk wat sneeuw boven 1600
meter hoogte. Op de skipistes op
2000 meer hoogte 's middags
rond het vriespunt.
Corsica en Sardinië: Flinke pe
rioden met zon. Vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur on-
gerveer 17 graden.
Spanje: Overwegend zonnig.
Ook langs de noordkust bewol
king mogelijk zelfs met wat re
gen, Middagtemperaturen aan
de kust tussen 16 graden bij Bar
celona en 20 graden aan de Cos
ta Blanca en Costa Del Sol,
Langs de noordkust rond 15 gra
den. Landinwaarts tussen 15
graden in het noorden en 22 gra
den in het zuiden.
^leerrapporten 6 mrt 19 uur:
Amsterdam
onbewolkt
6
Aberdeen
zwaar bew.
8
Athene
zwaar bew.
14
Barcelona
zwaar bew
12
Berlijn
regen
8
Budapest
zwaar bew
9
Bordeaux
licht bew
14
Brussel
licht bew.
9
Cyprus
half bew
13
Dublin
regen
11
Frankfurt
licht bew
9
Genëve
zwaar bew.
10
Helsinki
zwaar bew
0
Innsbruck
zwaar bew.
8
Istanbul
licht bew.
5
Klagenfürt
half bew.
10
Kopenhagen
zwaar bew.
4
Las Palmas
licht bew
19
Lissabon
licht bew
20
Locamo
half bew
13
Londen
zwaar bew
10
Luxemburg
licht bew.
8
Madrid
licht bew.
17
Malaga
zwaar bew
15
Mallorca
zwaar bew
14
Malta
regen
14
Moskou
zwaar bew,
-2
München
zwaar bew.
9
Nice
zwaar bew.
13
Oslo
zwaar bew.
5
Parijs
half bew
12
Praag
regen
6
Rome
zwaar bew.
14
Stockholm
zwaar bew.
5
Warschau
zwaar bew
2
Wenen
regenbui
11
Zurich
licht bew.
10
Tunis
zwaar bew.
14
