O
sraël valt Libanon binnen
ANC verwerpt referendum
onder blanken Zuid-Afrika
Geallieerden grijpen in als terreur Irak niet ophoudt
PARELDUIKERS
MOETEN HUN
ADEM NOG
EVEN INHOUDEN.
auto adria
Operatie tegen raketaanvallen Hezbollah
Doden in beide kampen
Boer vindt
container
vol Indiërs
op zijn land
Shell: kwartje
van Kok had
geen effect
Fragment live
kunst
cultuur
Nederland
wil vut
behouden
Boetes brengen
te weinig op
FNV wil nieuw
overleg Akzo
9 Vm 13
sport
24 Vm 27
4/ en toe zon
Wolkenvelden, af en toe zon. Vrijwel
overal droog. Matige, vanavond
krachtige wind krimpend van west
naar zuidwest. Temperatuur 6
graden.
ie jaargang no. 44
ijdag 21 februari 1992
-boagfenS
veZhbypen:
olo&M. ue
westhavendijk 150 goes 01100 20440
/an onze correspondent
CEL AVIV - De strijd in Zuid-
jbanon heeft donderdag het le-
gekost aan twee Israëlische
en een onbekend aan-
militieleden van de pro-
Hezbollah. Aan Israëli
kant vielen volgens een le-
jerwoordvoerder drie gewon-
ien. De gevechten ontstonden
toen een kleine Israëlische een
heid, gesteund door een tiental
lanks, oprukte naar de dorpen
Kitfra en Jattar, even ten noor-
den van de door Israël ingestel
de 'veiligheidszone'. De leger-
SOLTAU (AP) - Een boer in de
Duitse plaats Soltau heeft een
container op zijn land gevonden
met daarin 34 Indiërs die op die
manier illegaal naar de VS wil
den reizen.
De container was dinsdag door
onbekenden op het land van de
boer neergezet. Donderdagoch
tend zag de boer enkele Indiërs
uit de container kruipen. De In
fers hadden donderdagavond
met de speciaal geprepareerde
container via Bremerhaven naar
New York verscheept moeten
vorden. De vrachtprijs naar
New York was betaald.
In de container waren ligplaat
sen aangebracht en de mannen
kudden voedsel bij zich. De In
diërs kropen uit de container
lomdat zij geen zuurstof meer
jkonden krijgen.
DEN HAAG (GPD) - Het 'kwar
tje van Kok' op de benzineprijs
vorig jaar, mede bedoeld om het
autorijden ten behoeve van het
milieu te verminderen, heeft
geen effect gehad. Het verbruik
van autobrandstoffen is vorig
jaar zelfs nog iets toegenomen,
zoblijkt uit cijfers van Shell Ne
derland.
Door de accijnsmaatregel van
l minister Kok van Financiën is
de benzineverkoop van Shell in
de grensstreek met België wel
met gemiddeld 15 procent inge
zakt (op sommige verkooppun-
ten zelfs met 30 procent), maar
aan de andere kant van de grens
hebben de Shell-pompen waar
schijnlijk een grotere omzet be-
haald. In ieder geval beaamt
president-directeur ir. P. van
Duursen van Shell Nederland
dat het 'kwartje van Kok' als mi-'
lieumaatregel niet of nauwelijks
heeft gewerkt.
De Shell-top sprak zich gisteren
hij de presentatie van de finan
ciële jaarcijfers opnieuw onom
wonden uit tegen de omstreden
plannen voor een energieheffing
om het gebruik van energie te
ug te dringen. Nederland kan
volgens topman ir L.C. van Wa-
chem hierin „zeker niet op de so
lotoer" gaan.
zie ook pagina 7
Advertentie
Zaterdag 22 febr.
3ekend van elk zomerseizoen
Entree gratis.
Open van: 21.00-05.00 uur.
operatie kon niet voorkomen
dat er voor de vierde achtereen
volgende dag Katjoesja-raket-
ten terechtkwamen in het noor
den van Israël.
De Israëlische eenheid was don
derdagavond nog steeds bezig
met het opsporen van lanceerin-
richtingen en wat werd genoemd
'het opruimen van nesten terro
risten'. Volgens berichten uit Li
banon zijn vele honderden shi-
'ietische strijders op weg naar
het zuiden, om Hezbollah te hel
pen bij het verzet tegen de Israë
liërs. Het zou niet alleen gaan
om aanhangers van Hezbollah
uit Bayrut en de Beka'avallei.
maar ook om leden van de shi'ie-
tische Amal-beweging. Dat
Bart Veldkamp zet zijn tanden in de gouden plak, die hij op de 10.000 meter verdiende.
foto ANP
ALBERTVILLE - Op de valreep greep de Nederlandse schaats
ploeg toch nog een hoofdprijs. Bart Veldkamp zag en greep zijn
kans op de 10.000 meter. De Hagenaar, die na zijn belangrijkste
concurrenten Koss en Karlstad startte, wist al na twee ronden
dat het wel snor zat. Het gevoel dat hij had en de tijden die op.
het scorebord verschenen, hadden Bart Veldkamp gesterkt in
de overtuiging dat het voor hem een gouden dag was.
Veldkamp: „Ik wist na twee rondjes dat het er in zat. Ik dacht:
Als ik het nu laat zitten, dan ben ik echt een oen. Ik zat vier, vijf
seconden onder het schema. Toen wist ik dat ik het makkelijk
zou kunnen volhouden."
De 24-jarige Hagenaar werd de eerste Nederlandse Olympische
schaatskampioen sinds Piet Kleine. Die won zestien jaar geleden
in Innsbruck de tien kilometer. De schaatsgeneraties daarna
faalden.
Veldkamp counterde gisteren in Albertville wel perfect in
14.12,12. Daarmee eindigde hij voor hetNoorse tandem Koss (zil
ver) - Karlstad (brons).
zie ook pagina 23
De Klerk legt lot in handen van de kiezers
van onze correspondent
JOHANNESBURG - De Zuid-
afrikaanse president F.W. de
Klerk zal zo. spoedig mogelijk,
waarschijnlijk eind maart, een
referendum onder de blanke
kiezers houden om de steun
voor zijn hervormingsbeleid te
peilen. Wanneer de kiezers zijn
hervormingen verwerpen, zul
len hij en zijn regering aftreden
en nieuwe verkiezingen voor
het blanke parlement uitschrij
ven. Het ANC verwerpt het refe
rendum als racistisch.
Begin volgende week zal de
vraag die aan de kiezers wordt
voorgelegd bekend worden ge
maakt. Alle partijen, inclusief de
Konservatieve Partij, mogen
suggesties inleveren voor de for
mulering van deze vraag, aldus
de president.
Het ANC verwierp donderdag
avond De Klerks voorstel als 'ra
cistisch'. „Het geeft de blanken
een veto over de toekomst van
ons land", aldus de grootste
zwarte oppositiebeweging in een
verklaring.
De Klerk deed zijn verrassende
aankondiging donderdag in het
parlement in Kaapstad, een dag
na de verpletterende nederlaag
van zijn Nationale Partij (NP) tij
dens een tussentijdse verkiezing
in Potchefstroom in de provincie
Transvaal. De NP verloor daar
bij haar zetel aan de extreem
rechtse Konservatieve Partij
(KP).
De president zei dat hij had be
sloten tot een referendum om
voor eens en altijd de vraag te
beantwoorden wie de blanke
kiezers vertegenwoordigt: De
NP of de KP. Tevens wil hij een
einde maken aan de discussie of
hij nu wel of geen mandaat heeft
om met de zwarte oppositiebe
weging ANC te onderhandelen
over de deling van de macht.
De Klerk.
De leider van de Konservatie-
ven, Andries Treurnicht, had
woensdagavond na de zege van
de KP verklaard dat de bood
schap duidelijk was: zijn partij
vertegenwoordigt nu de meer
derheid van de blanke kiezers.
Ook zouden zij de onderhande
lingen tussen de regering en het
ANC hebben afgewezen, aldus
Treurnicht. Hij eiste daarom
nieuwe verkiezingen voor het
blanke parlement.
De secretaris-generaal van de
NP, Stoffel van der Merwe, be
streed dat zijn partij zich in stilte
had voorbereid op het referen
dum. „We beginnen vanuit de
zelfde positie als de andere par
tijen. Maar we zullen winnen; er
is geen andere weg".
De Klerks voorstel kreeg don
derdag de steun van de liberale
Democratische Partij (DP), ter
wijl Treurnicht verklaarde dat
zijn KP klaar was voor deze uit-
Tom Langley, een vooraan
staand KP-parlementarier be
schreef de manoeuvre van De
Klerk als paniekvoetbal. Maar
DP-lid Dennis Worrel noemde
het een sluwe zet.
LONDON (RTR) - De Britse minister van buitenland
se zaken Hurd heeft gisteren verklaard dat de anti-
Irak coalitie 'niet passief zal toekijken' als president
Saddam Husayn doorgaat met het onderdrukken van
de bevolking en het ontduiken van VN-resoluties. Hij
hield een toespraak tot de Brits-Egyptische Vereni
ging in Londen.
Het dreigement van Hurd volgde op het verslag dat
Max van der Stoel, rapporteur voor de mensenrech
ten, donderdag overhandigde aan de Mensenrechten
commissie van de VN in Genève over zijn bezoek aan
Irak. Dat land wordt beschuldigd van de ernstigste
schendingen van de mensenrechten sinds nazi-Duits-
land.
Van der Stoel stelt voor zo snel mogelijk waarnemers
te sturen maar heeft weinig hoop dat Husayn daarmee
zal instemmen. Daarom moet de Veiligheidsraad actie
ondernemen om het bloedvergieten te stoppen, zo
vond de oud-minister van buitenlandse zaken.
Van der Stoel is vorig jaar tot hoofd van de speciale
VN-missie benoemd die in januari Irak bezocht. Hij
werd er geconfronteerd met honderden mensen die
hem de gevolgen van marteling, „soms in de ernstigste
vormen", lieten zien. „Het aantal slachtoffers loopt in
de honderdduizenden, als het er niet meer zijn", zei hij
De schendingen van de mensenrechten zijn zo ernstig
en zo massaal dat sinds de Tweede Wereldoorlog nau
welijks een soortgelijke situatie kan worden gevon
den. Van der Stoel beschuldigt Irak van systemati
sche schendingen van de rechten van honderdduizen
den, misschien wel miljoenen burgers. Behalve marte
ling registreerde hij massa-executies en omstreden ar
restaties. Met name de Kurden lopen nog steeds grote
risico's.
Van der Stoel acht president Saddam Husayn en een
kleine groep functionarissen verantwoordelijk voor de
terreur. Tijdens een persconferentie zei hij dat „de
structuur van de staat zodanig is dat alle macht bij de
Revolutionaire Commando Raad ligt en die wordt op
zijn beurt volledig overheerst door Saddam Husayn."
Van der Stoel vertelde hoe hij een „eindeloze stroom
mensen" ontving, „die me vertelden over de verdwij
ning van hun broer, vader, zuster en vrienden."
Amal zich in de strijd zal men
gen, lijkt evenwel niet waar
schijnlijk. De beweging is meer
politiek dan militair georiën
teerd, zeker nadat ze vorig jaar
haar wapens heeft moeten inle
veren.
De Israëlische premier Shamir
omschreef de situatie in Zuid-Li-
banon donderdag als „ernstig,
maar niet heel ernstig". Hij be
loofde dat de strijd snel zal eindi
gen, maar wilde geen tijdslimiet
noemen. De vijandelijkheden
braken zondag uit, nadat bij een
aanval van de Israëlische lucht
macht de secretaris-generaal
van Hezbollah, sjeik Abas Mus-
sawi. was gedood.
Op de vlucht
Tienduizenden inwoners van
Zuid-Libanon zijn de afgelopen
dagen naai' het noorden ge
vlucht. Israël heeft steeds ge
zegd dat het de bevolking van de
dorpen ten noorden van de 'vei
ligheidszone' geen rust zal gun
nen als de bewoners van Noord-
Israël niet rustig kunnen slapen.
Maar de Libanese dorpelingen
kunnen weinig doen tegen de ra
ketaanvallen van Hezbollah. Le
den van de pro-Iraanse militie
rijden meestal 's nachts vracht
wagens met lanceerinrichtingen
zo ver mogelijk naar het zuiden,
lanceren een salvo raketten en
trekken zich daarna snel terug.
De laatste dagen doen ze dat ook
op klaarlichte dag.
Sinds het begin van de vijande
lijkheden zijn ongeveer honderd
Katjoesja-raketten afgeschoten
in de richting van Israel en daar
van zijn er ongeveer 35 op Israë
lisch grondgebied terecht geko
men. De rest explodeerde in de
veiligheidszone. Een Katjoesja
is een lichte raket met een zeer
slot zie pagina 3 kolom 7
DEN HAAG (GPD) - Het over
grote deel van de werkende be
volking (83 procent) in Neder
land is voor handhaving van de
vut. Dit blijkt uit een enquete
van het bureau Inter/View, in
opdracht van RTL4. Van de on
dervraagden was 11,3 procent
van mening dat de vut-regeling
niet langer in de cao's gehand
haafd moet worden, 5,5 procent
had geen mening, zo blijkt uit
de enquete die gisteren bekend
is gemaakt. Van de ondervraag
den die vinden dat de vut moet
worden behouden, is 74,6 pro
cent ook bereid daarvoor loon
in te leveren, 20,3 procent wil
dat niet.
DEN HAAG (ANP) - De inkom
sten van justitie uit boetes en
transacties blijven achter bij de
verwachtingen. Het ministerie
van justitie heeft de begroting
voor het afgelopen jaar daarom
met 23 miljoen gulden naar be
neden bijgesteld.
De tegenvaller is opmerkelijk,
omdat justitie tot voor kort nog
rekening hield met hogere in
komsten dan de aanvankelijk
geraamde 315 miljoen gulden.
Boetes zijn verhoogd en het
Openbaar Ministerie kondigde
in september nog aan meer ernst
te zullen gaan maken met de in
ning van geldboetes.
NUNSPEET (ANP) - De Indus
triebond FNV wil de CAO-be-
sprekingen bij Akzo (22.500
werknemers) op twee punten
heropenen. De ombuiging van
de collectieve VUT-regeling
naar een individuele en de over
eengekomen loonsverhoging
moeten opnieuw ter sprake ko
men.
Akzo-onderhandelaar Van Es
kan op korte termijn op een brief
„met een min of meer ultimatief
karakter" rekenen, waarin de
bond vraagt om een nieuw ge
sprek. Dat besloot donderdag de
CAO-werkgroep Akzo tijdens
een bijeenkomst in Nunspeet.
Akzo voelt niets voor de onder
handelingen te heropenen. „Het
antwoord is nee. Ze moeten niet
ineens paniekerig gaan doen",
aldus Akzo-onderhandelaar A.
van Es.
De werkgeversonderhandelaar
vindt de wens van de FNV-bond
(en ook de CNV-bond) „uiterst
merkwaardig".
Johan Huizinga, de eerste Ne
derlandse cultuurhistoricus,
blijft bijna een halve eeuw na
zijn overlijden de gemoederen
bezig houden. In de pas versche
nen brievenboeken presenteert
hij zich als een verliefde weten
schapper. Verder in de bijlage
Kunst Cultuur: wat van ver
komt is mooi in de orkestwereld
Rudy Kousbroek en het ver
lies van Indië het boeken
weekgeschenk smaakt naar
meer vrolijke fantasie van
Thomas Mann Lydia Rood
maakt een sombere busreis
bruisend Beckettfestival
een moderne klassiek van
Giuseppe di Lampedusa
Krisztina de Chatel danst in
getogen uit-agenda, exposi
ties, filmwijzer.
Jan Siemerink is doorgedrongen tot de kivartjinales van het tennis
toernooi van Stuttgart. De Rijnsburger versloeg de Duitse favoriet
Boris Becker: 6-3 6-4. Verder in de sportbijlage: Eindelijk Neder
lands succes op de Spelen, voorbeschouwingen op het sportweekein
de en de rubrieken.
Kijk op pagina l
met al het Olympisch nieuws
Naam:
Adres:
Postcode:
Telefoon:
Ik wil de PZC vier weken lang voor f 12,50
Handtekening:
In envelop zonder postzegel opsturen naar:
PZC, Afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlisslngen Bellen gaat sneller: 01184-84216
