)pbrengst automatisering gering
Het leven als bekende
Nederlander went snel
Boeren dienen
bij Van der Have
schadeclaim in
CDA-top maant
statenlid De Boe
tot opstappen
Gewapende overval
op bank in Kapelle
Statenlid Saman geweerd uit commissie
Folder
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■Hl
ysct kaartverkoop bij PSD levert nauwelijks besparing op
bbeldekker
iana gaat
weken
de vaart
zeeuwse almanak
PZC
zeeland
WOENSDAG 18 DECEMBER 1991
verslaggever
;LBURG - De automati-
fan de kaartverkoop van
rovinciale Stoomboot
>n (PSD) levert nauwe-
[n besparing op. Het is
wel de bedoeling dat de
itisering, als die volledig
s plan is uitgevoerd, ge-
gaat met een verminde-
an 37 arbeidsplaatsen,
jkt uit een voorstel aan
ciale staten dat gedepu-
slaten dinsdag hebben
iteld. Aanvankelijk zou
lutomatiserings-operatie
luiniging van 1,2 miljoen
opleveren.
s gedeputeerde ing J. I.
keij is er nog wel sprake
n besparing, maar hij kon
act aangeven hoeveel dat
loorzitter van de dienst-
jsie van de PSD, J. G. W.
iHorst, had er zijn twijfels
olgens hem kost de ope-
leen maar geld en is er tot
alleen maar sprake van
mande automatisering,
t het voorstel aïfn de sta-
rdt niet duidelijk hoeveel
liniging nog bedraagt,
omatisering gaat geen 3,4
1 gulden kosten, maar in
5,6 miljoen gulden. En het
maar zeer de vraag of dat
[eindbedrag is. Want uit
p van de directeur van de
D. F. Vos, blijkt dat de
ipas opgemaakt kan wor-
s het gehele automatise-
races voltooid is. Dat zal
oop van 1992 zijn. Ook al
renvaller omdat de auto-
[ing dit jaar al klaar had
«zijn.
iezen
ciale staten besloten 23
j)9 de kaartverkoop te au-
seren. Uit een nota van di-
Vos valt echter af te lei-
jt de Zeeuwse staten wel
m overhaast besluit geno-
Dnden hebben. Opvallend
le adviezen van de stuur-
jtoen die nog onder leiding
ran de chef van de eerste
afdeling van de provinciale grif
fie, S. Knigge, een veel zonniger
beeld van de automatisering
schetsten dan later, toen de
stuurgroep onder voorzitter
schap stond van de inmiddels
gepensioneerde PSD-directeur
D. Oostinga. Die nam in februari
1988 de voorzittershamer over
en waarschuwde samen met de
dienstcommissie twee maanden
later dat allerlei punten van
praktische aard onvoldoende
waren bezien. De stuurgroep
vermoedde toen al, voor de sta-
tenbeslissing, dat de besparing
wel eens minder positief kon uit
vallen.
Vervolgens legde de PSD een al
ternatief bezuinigingsvoorstel
op tafel, februari 1989, dat moest
leiden tot een besparing van 1,2
miljoen gulden. Dat voorstel
ging gepaard met veel geringere
investeringen en een verlies van
duidelijk minder arbeidsplaat
sen. Maar gedeputeerde staten
hielden voet bij stuk en veegden
het alternatief van tafel. Provin
ciale staten volgden aan de hand
van gs.
In 1990, ruim een half jaar na de
beslissing van de staten, werden
de tegenvallers pas echt duide
lijk. Rijkswaterstaat maakte in
eens extra eisen bekend en die
kostten 305.000 gulden.
Het bedrijf dat de automatise
ring moest uitvoeren, Parkeer-
techniek bv, bracht 'meerwerk'
in rekening: kosten 150.000 gul
den. En toen kwam de grootste
tegenvaller: Parkeertechniek bv
raakte in financiële moeilijkhe
den en vervolgens failliet. Om zo
weinig mogelijk schade van dat
faillissement op te lopen was ex
tra geld nodig: 294.000 gulden.
Maai' daarmee was de lijdens
weg nog niet ten einde. De PSD
miste garanties, omdat het be
drijf immers failliet was. juristen
moesten aan het werk om de be
langen van de PSD zeker te stel
len, en de PSD besloot de pro
jectleider van Parkeertechniek
bv over te nemen zodat in ieder
geval een professionele begelei
ding van het project beschik
baar was. verder leed de inmid
dels geinstalleerde apparatuur
aan onvoorziene gebreken en
nog steeds zijn niet alle financië
le consequenties duidelijk.
In cijfers ziet de automatisering
van de kaartverkoop van de
PSD er als volgt uit:
- oorspronkelijke offerte
ƒ3.179.795.36;
- meerwerk 365.259,48;
- kosten naar aanleiding van
faillissement 1.359.536.10;
- missen garanties 339.914.95;
-niet- voorziene verbeteringen
ƒ352.826,86.
Dat is een totaal van
5.597.332,75.
ze verslaggever
INGEN - De dubbel-
ecrboot Prinses Juliana
maandag 6 januari uit de
genomen voor een pero-
onderhoudsbeurt. Het
duurt naar verwachting
iken. De veerverbinding
igen-Breskens wordt zo
iderhouden met de enkel-
s Prinses Beatrix en
s Margriet.
Ehtverkeer moet tijdens
eriode rekening houden
i kleinere doorrijhoogte.
igen die tussen de 3.9 en 4
hoog zijn kunnen alleen
gunstige waterstand aan
boord. Vrachtwagens die
zijn worden niet toegela-
ze voertuigen kunnen wel
t op de veerverbinding
ngen-Perkpolder, waar
beldekkers Prinses Chris-
Prins Willem-Alexander
ist onderhouden.
nses Margriet komt rond
rwisseling na een uitge-
revisie weer in de vaart,
eldekker is sinds eind ju-
beschikbaar geweest. na-
Jas geconstateerd dat
tjes waren ontstaan in de
sche voortstuwingsmo-
igelijkertijd is het groot
loud aan de veerboot uit-
4 evenals enkele bijko-
voorzieningen in het
lehe circuit.
ipsgezinden
en Kosto
iekschrift
jze verslaggever
ELBURG - De doopsge-
gemeente in Middelburg
ichzeer betrokken bij het
n de Vietnamese vluchte-
die op afzienbare termijn
iduitgezet zullen worden.
van de gemeente hebben
iefgeschreven aan de ver-
ordelijke staatssecreta-
Kosto.
gen hem of hij nog eens wil
of de vluchtelingen
'P het vliegtuig moeten
i gezet. Volgens de brief-
ers wordt het leed van de
"iezen daardoor draaglij-
hebben al genoeg te lij-
e de hongerstaking die ze
weken geleden begonnen
f doopsgezinden doen een
'op humanitaire gronden,
e weten dat de staatsse-
s juridisch gezien het ge-
izijn kant heeft.
van onze verslaggever
KAPELLE - Twee mannen
hebben dinsdagmorgen een
gewapende overval gepleegd
op een filiaal van de Verenig
de Spaarbank aan het Kerk
plein te Kapelle. De daders
werden kort daarna in West-
Brabant aangehouden. Ook de
bestuurder van een auto waar
in zij vluchtten, werd gearres
teerd.
De overval gebeurde gister
morgen rond kwart voor
twaalf. Twee overvallers dwon
gen de twee bankpersoneelsle-
den geld af te geven door een
klant met een pistool te bedrei
gen. Over de omvang van de
buit wilde een woordvoerder
van rijkspolitie dinsdag geen
mededelingen doen.
De bankrovers ontkwamen in
een gereedstaande personen
auto. Een lege tank werd hen
fataal. Toen zij even na twaal
ven bij een benzinepompsta
tion aan de rijksweg A-58 ter
hoogte van de Wouwse Planta
ge stopten, werden ze door de
Westbrabantse politie gegre
pen. Behalve de twee overval
lers werd ook de bestuurder
van de auto aangehouden.
Aangenomen wordt, dat hij tij
dens de overval op de uitkijk
stond. In de vluchtwagen werd
het vuurwapen gevonden.
Het drietal, A. R. (28) uit Delft,
S. W. (24) uit Brunsum en E. B.
(21uit Heerlen, werd op diver
se politiebureaus in Zeeland
ingesloten. Volgens de politie
woordvoerder is het nog niet
duidelijk of het om professio
nele bankrovers gaat.
Het onderzoek wordt verricht
door de rijkspolitie Zuid-Beve
land. De politie is op zoek naar
getuigen die de afgelopen da
gen iets verdachts in de omge
ving van de bank hebben ge
zien. Eventuele getuigen wordt
verzocht contact op te nemen
met het bureau van de rijkspo
litie in Kruiningen (01130 -
1810).
Het filiaal van de Verenigde Spaarbank aan het Kerkplein te Kapelle.
foto Willem Mieras
HHHH
van onze verslaggever
Ynte Hoekstra
AMSTERDAM - Toen ze zich
aanmeldde wist Rowena
Kerkhove absoluut niet waar
ze aan begon. Inmiddels heeft
ze bij wijze van spreken 24 uur
per dag een cameraploeg op
haar hielen, terwijl ze haar
weg als kamerbewoonster in
Amsterdam probeert te vin
den. Ze heeft er nog geen mo
ment spijt van gehad dat ze
haar baan als brood- en kaas
verkoopster bij het Jacques-
Hermansfiliaal in Middelburg
inruilde voor een onzekere
toekomst in de nationale
hoofdstad. „Ik zei op mijn ne
gende al tegen mijn moeder
dat ik in Amsterdam wilde
gaan wonen. En die camera?
Ach, ik weet dat hij er is, maar
ik heb er weinig last van. Ik
moet gaan oppassen dat ik
niet roddel."
Vaste kijkers van de KRO-jon-
gerenprogramma Crash heb
ben al zeven weken een kijkje
kunnen nemen in het leven van
Rowena en zes leeftijdgenoten.
De deelnemers aan het pro
gramma hebben zich in augus
tus aangemeld na een adver
tentie in de landelijke kranten.
Het idee van de 31-delige serie
is heel eenvoudig: zet een aan
tal mensen met uiteenlopende
interesses, studies en beroepen
bij elkaar en kijk hoe ze zich
een half jaar staande houden.
De voorwaarden vooraf be
stonden uit de belofte van de
jongeren mee te werken aan
een wekelijks interview en de
verplichting elke zondag
avond naar hun eigen verrich
tingen van een week te kijken.
Camera
„De camera is regelmatig aan
wezig in het huis. Ze kunnen al
tijd binnenlopen, maar als ik
niet wil dat ze filmen doen ze
dat niet. Het kan ook zo zijn
dat we ze zelf opbellen als er
iets gebeurt wat ons interes
sant lijkt, zoals dit interview.
Vanochtend hebben we ze bij
voorbeeld opgebeld dat we een
kerstboom gingen kopen."
„Ze zijn meegeweest toen ik
ging solliciteren bij de kleding
winkel waar ik nu werk. Als ik
zou horen dat ik ontslagen
word, nemen ze dat ook op. Ik
Tv-cameraploeg volgt kamerbewoonster op de voet
Rowena Kerkhove op kamers in Amsterdam.
kan wel weigeren, maar het is
heel raar om plotseling te mel
den dat ik geen baan meer heb,
zonder dat je gezien hebt hoe
dat zo gekomen is."
De bewoners moeten hun ei
gen boontjes zien te doppen.
De aanwezigheid van een ca
mera helpt trouwens wel in
veel gevallen, erkent Rowena.
„Toen ik solliciteerde, hadden
ze me al op televisie over me
zelf horen vertellen. Ik hoefde
dus weinig toe te voegen. Bo
vendien merk ik sterk dat men
sen heel erg vriendelijk gaan
doen als er een camera op ze
gericht staat."
De bewoners zijn inmiddels zo
gewend aan een cameraploeg
dat ze er nauwelijks aandacht
meer aan besteden. Ze merken
wel vaak dat voorbijgangers
hen herkennen. „Dan hoor je ze
fluisteren: 'Die is toch op de te
levisie? Ja volgens mij is ze het
hoor.' Voordat ze naar me toe
stappen weet ik allang dat ze
het over mij hebben. Meestal
foto Emile van Lint
vind ik het niet erg, maar soms
worden me dingen lang nage
dragen. Ik heb bijvoorbeeld in
het begin een fiets met twee
lekke banden meegenomen uit
het park. Ik hoor nu nog steeds
dat ik die fiets gejat heb."
Voordelen
Rowena ervaart meer voor-
dan nadelen van haar tv-optre-
den. „De camera is heilig voor
mensen. Je hebt veel macht. Ik
pest mijn baas bijvoorbeeld
wel eens dat hij me niet moet
ontslaan, want ik zal dat dan
wel even melden in de uitzen
ding. Andersom word ik na
tuurlijk wel teruggeplaagd
met dingen die ik zeg en doe op
tv. Zo suggereren een medebe
woner en ik dat we een relatie
hebben. Niemand weet precies
wat er van waar is. maai- vrien
den en kennissen hebben het
er wel vaak over tegen mij."
Het moeilijkste van de verhui
zing was wat Rowena betreft
de kennismaking met haar
huisgenoten. „Het enige wat
we gemeen hebben is dat we
makkelijk praten en open zijn.
Voor de rest hebben de makers
naar zo uiteenlopend mogelij
ke types gekeken. Ik zag daar
erg tegen op, maar het is me
ontzettend meegevallen. We
zijn een heel hechte groep ge
worden. Zo hecht dat ik ze mis
als ik af en toe in Middelburg
ben."
Het doel van de serie is kijkers
te laten zien hoe de gang van
zaken in zomaar-een-huis is.
Een echte afspiegeling van de
werkelijkheid is deze groep
jongeren natuurlijk niet. getui
ge de uitgebreide screentests
van tevoren. Rowena is het
daar niet helemaal mee eens.
„Voor ons is het de dagelijkse
gang van zaken. Wij gedragen
ons zoals we altijd doen. Het is
dus wel degelijk een weergave
van de werkelijkheid."
Het leven als televisiebe
roemdheid is niet voor ieder
een weggelegd, denkt Rowena.
„Je moet wel over jezelf durven
vertellen. Echte privacy heb je
niet. Ik kan me voorstellen dat
dat voor sommigen best een
probleem is. Je moet ook op
passen dat je anderen niet on
gewild betrekt in het tv-leven.
Als ik een vriend zou krijgen
die er niets voor voelt om op te
levisie te komen, zou ik alles
buiten de opnames om moeten
doen. Dat is natuurlijk heel las
tig."
Wat er met de groep gebeurt
als de serie afgelopen is. weet
Rowena niet. „Het lijkt me
heel vervelend als de groep uit
elkaar valt, maar dat zien we
dan nog wel."
En wordt het nog iets met die
huisgenoot? „Nee hoor, we zijn
gewoon goed bevriend, verder
niet", antwoordt ze zo neutraal
mogelijk.
MIDDELBURG - Het dagelijks
provinciebestuur heeft het
CDA-statenlid drs A. Saman
ontslagen als lid van de Provin
ciale Planologische Commissie
(afdeling voor Economische
Aangelegenheden). Het college
vond het 'niet gewenst' dat hij
zowel statenlid is als lid van de
adviescommissie.
Sam&n heeft inmiddels protest
aangetekend tegen het besluit,
hetgeen het dagelijks provincie
bestuur aan het twijfelen heeft
gebracht. Het college besloot gi-
sermiddag de kwestie 'in den
brede' te gaan bekijken,
Saman zat in de commissie als
vertegenwoordiger van de
Zeeuws-Vlaamse Kamer van
Koophandel. Volgens Saman
oefende hij het commissielid
maatschap uit in opdracht van
zijn baas. de Kring van Werkge
vers in de Kanaalzone. Die be
langenorganisatie. aldus Sa
man. staat erop dat hij commis
sielid blijft.
De onderhavige commissie is
een adviesorgaan dat, ingevolge
van onze verslaggever
RILLAND - Zes landbouwers
uit Rilland willen een forse
schadeclaim indienen bij het
kweekbedrijf en de zaadhandel
Van der Have BV. Het gaat om
een vordering van minstens één
miljoen gulden. Het is niet uit
gesloten, dat de boeren een nóg
hoger bedrag zullen eisen.
De zes zeggen nog steeds schade
te ondervinden van de verge-
lingsziekte, die in '87 door Van
der Have op hun suikerbiete
nakkers werd veroorzaakt. In te
genstelling tot een aantal ande
re gedupeerde landbouwers,
hebben de zes boeren zich nooit
willen neerleggen bij een scha
deregeling die Van der Have met
hen wilde treffen. Die regeling
kwam destijds via bemiddeling
van het Landbouwschap tot
stand.
Landbouwer M. Boonman uit
Rilland, één van de boeren die
met een schadeclaim loopt te
zwaaien, meent dat destijds
sprake is geweest van een 'koe
handel' tussen het Landbouw
schap en Van der Have. Hij en
nog vijf collega's hebben zich
daar voortdurend tegen verzet.
Ze hebben sindsdien een groot
aantal procedures gevoerd om
hun gelijk te halen. Daaarin zijn
ze tot dusver niet geslaagd. Nu
proberen ze het via een schade
claim bij Van der Have.
Volgens Boonman is nog niet
duidelijk hoe hoog de uiteinde
lijke eis tot schadevergoeding
zal zijn. Boonman spreekt ech
ter over minstens één miljoen
gulden. Begin januari ontstaat
daarover waarschijnlijk meer
duidelijkheid.
Quota
Ongeveer vier jaar geleden werd
de vergelingsziekte vanuit de
kassen van Van der Have over
een aantal percelen verspreid.
Volgens Boonman leidde dat tot
een vermindering van de suiker
bietenopbrengsten. Dat had
weer tot gevolg - aldus Boonman
- dat de quota werden verlaagd.
De schade die zij daardoor on
dervinden, willen ze op Van der
Have verhalen.
Directeur drs. C. Noome van Van
der Have lijkt niet erg onder de
indruk van de schadeclaim die
zijn bedrijf boven het hoofd
hangt. Noome meent, dat de
landbouwers bij Van der Have
geheel aan het verkeerde adres
zijn. Volgens Noome kan Van
der Have niet aansprakelijk wor
den gesteld voor de verlaging
van de quota. Daarvoor moeten
de zes bij de suikerindustrie zijn.
Dat is ten dele waar. geeft Boon
man toe. Maar aan de andere
kant: Van der Have heeft des
tijds schade veroorzaakt en als
gevolg daarvan moesten de boe
ren quota inleveren. „Je kunt
het een niet los zien van het an
der."
Het zelfde groepje landbouwers
ligt op andere fronten eveneens'
met Van der Have overhoop. Zij
verzetten zich ook tegen de
proefnemingen door het kweek
bedrijf met genetisch gemanipu
leerde gewassen. Ze vrezen be
smetting van hun percelen.
van onze verslaggever
DEN HAAG - De landelijke
CDA-top heeft het Zeeuws sta
tenlid mr J. de Boe nog eens
'ernstig' in overweging gegeven
zijn statenzetel op te geven.
Daarmee schaart de partijtop
zich achter de algemene leden
vergadering van het CDA-Zee-
land, die afgelopen vrijdag met
tweederde meerderheid een
dringend beroep op De Boe deed
om op te stappen.
Het dagelijks bestuur van het
landelijk CDA berichtte De Boe
gisteren schriftelijk dat het er
niet over piekert hem in bescher
ming te nemen tegen de onder
zoekscommissie Van Dijk. Die
commissie kwam tot de conclu
sie dat De Boe van zoveel 'star
heid' en 'onverzoenlijkheid'
heeft blijkgegeven dat hij niet te
handhaven is in de CDA-staten-
fractie. nu die de opdracht heeft
gekregen de intern verziekte
verhoudingen te 'normaliseren'.
In een schriftelijk weerwoord be
klaagde De Boe zich er tegen
over het landelijk partijbestuur
over dat de commissie Van Dijk
hem onvoldoende gelegenheid
had gegeven zich te verdedigen
tegen 'tendentieuze' en 'onjuis
te' beweringen van tegenstan
ders. De Boe stelde dat hem hier
door 'maatschappelijk schade'
was berokkend en eiste rectifica
tie.
Verwijten
De Boe, aldus het landelijk par
tijbestuur. heeft het aan zichzelf
te wijten dat hem in het onder
zoeksrapport 'starheid' en 'on
verzoenlijkheid' wordt verwe
ten. Had De Boe - net zoals zijn
opponent Ventevogel - gehoor
gegeven aan eerdere verzoeken
om zijn statenzetel op te geven,
dan zou dit openlijk verwijt ach
terwege zijn gebleven, zo laat de
CDA-top weten.
De Boe eiste ook rectificatie van
de opmerking in het onderzoeks
rapport dat zijn vooropleiding
en ervaring hem niet 'als bij uit
stek geschikt' kwalificeerden
voor de zware post van gedepu
teerde voor economische zaken.
De CDA-top ziet geen aanlei
ding om die opmerking te her
zien en wijst De Boe erop dat
zelfs enkele van de hem welge
zinde regio-genoten hem had
den aangeraden van de porte
feuille economische zaken af te
zien.
Strop
Doordat De Boe zich toch tot ge
deputeerde voor economische
zaken liet kiezen (een post die
door zijn opponent Ventevogel
werd begeerd) stak hij - naar
achteraf bleek - z'n hoofd in de
politieke strop. Volgens de
CDA-top suggereerde de onder
zoekscommissie terecht dat de
De Boe destijds blijk gaf van
'een zekere mate van zelfover
schatting' en van 'onvermogen
het precaire van zijn situatie te
beoordelen'. Overigens ziet het
dagelijks bestuur van het lande
lijk CDA die passage niet als een
(dis)kwalificatie van De Boe,
maar als 'een beoordeling' van
zijn 'handelwijze'.
Het verweer van De Boe dat de
CDA-fractie hem destijds zelf als
gedeputeerde voor economische
zaken had voorgedragen - en
dat hij derhalve loyaliteit van
z'n fractiegenoten had mogen
verwachten, wordt door het da
gelijks bestuur van het landelijk
CDA onbesproken gelaten. Het
stelt dat De Boe wel degelijk vol
ledig de gelegenheid had om zijn
slot zie pagina 11 kolom 6
fTTTI I I I I I
de wet, aan de staten advies uit
brengt over zaken de de ruimte
lijke ordening betreffen. Het col
lege beschouwde de combinatie
commissielid-statenlid derhalve
als een ongewenste vermenging
van functies. Maar nu Saman
daar zelf anders over denkt,
wordt de kwestie nader beke
ken.
Wat lüij allemaal niet in on
ze brievenbus krijgen: fol
ders, brochures, de meest
uiteenlopende vergader
stukken, brandbrieven en
noem maar op. We kunnen
niet zeggen dat we er erg
veel wijzer van worden. De
ze week ook weer. Een fol
der over Veilig Vrijen op
Vakantie. Goed en noodza
kelijk, zo'n campagne: zeg
gen ioij dan. Een hoofdstuk
over veilig vrijen iti vreem
de talen trok onze aan
dacht. We xoeten wel dat je
het 'op z'n Frans', Grieks en
Russisch kunt doen maar
hoe dat dan moet? Geen
idee. Dat is ons nooit ver
teld, we hebben het nooit
durven vragen dus zo'n fol
der valt dan goed, in onze
brievenbus, 't Is nog steeds
een vraag. Waar we wel ach
ter kwamen is dat er op z'n
Frans, Grieks en Russisch
ook een condoom bij moet.
Maar daar waren we al van
doordrongen.