Belgen blijven tegen plan WOV
Middelburgs centrum voor
beeldende kunst haalbaar
Vlissingse Spuikomweg geopend
Alleen al door
de namen is het
gebouw vermaard
ZWN staat voor
bezuiniging van
5 miljoen gulden
III
Drugssmokkelaars
op vrije voeten als
gevolg cellentekort
m J WOÊMËÊÊÊÊKtaÊÊÊKBÊKÊÊÊIÊÊÊËÊMÊKBmMÊHÊUBaKKBËÊÊÊKÊÊÊIÊÊÊm dinsdag 29 oktober 1991
jitwerpse Havengemeenshap wijst ook sober ontwerp af
Lezer
ER -
PZC
zeeland
isluj>r René Schrier
|00|iISSINGEN - Antwerpen
jngt opnieuw geschut in stel-
g tegen de plannen voor de
:sterschelde Oever Verbin-
ïg (WOV). Ook het huidige
e||ntwerp voor een WOV vindt
en genade in de ogen van de
^anijtwerpse Gemeenschap voor
Haven (AGHA). De vrees be
klat dat de brug-tunnel het
-h_ 'pompatroon in de Wester-
3 lielde zodanig verlegt, dat het
een 'catastrofe' voor de ha-
Ijjk p van Antwerpen uitdraait.
;t name de effecten van de
rsoberingen in het ontwerp
igere brug, minder diep gele-
n tunnel) zijn stenen des aan-
ch-fots.
Belgen kunnen alleen ak-
00^ord gaan met een geboorde
>n nnel onder de hele Wester-
helde. Ze verwijzen daarbij
iar het fundamentele principe
(j. n vrijheid van scheepvaart op
orSchelde: „Bijgevolg is de uit-
ner+ering van dit project voor ons
et enkel onaanvaardbaar.
Bar zelfs onbespreekbaar."
>t is niet de eerste keer dat de
itwerpse havengemeenschap
izwaar maakt tegen een ont-
~~?rp voor de WOV. Het vorige
an, een hangbrug, verdween
ider tafel na protesten uit die
lek. De toenmalige minister
nit-Kroes kwam uit het oog-
E^nt van 'goed nabuurschap'
in die bezwaren tegemoet. Ver-
ilgens kwam het brug-tunnel
bjitwerp op de proppen.
gevolgen
ïirq een brief aan de dienst Brug-
nrin en Wegen van Antwerpen
g Dhrijft de Antwerpse Gemeen-
Ihap voor de Haven dat het na-
ïkénoeg zeker is dat uit de bouw
99m de WOV belangrijke morfo-
linjgische, sedimentologische en
autische gevolgen zullen voort-
i 3joeien. De AGHA bundelt de
«langen van ondernemers in de
aven alsmede de Antwerpse
iamer van Koophandel.
1 het schrijven staat dat het
let uitgesloten is dat door de
aanleg van de verbinding de
functie van het hoofdvaarwater
(Pas van Terneuzen) en het ne
venvaarwater (Everingen) om
wisselen: „Alhoewel de kans op
een dergelijke functiewissel ge
ring wordt geacht, mag zij zeker
niet worden uitgesloten, temeer
daar het door Nederland geko
zen tracé ten aanzien van deze
kans, door deskundigen als het
minst gunstige wordt beor-
deeld."
De versoberingen die provincia
le staten in het ontwerp hebben
aangebracht leveren voor de
Belgen grote problemen, op:
„Aangezien de Nederlandse
plannen de aanleg van een tun
nel onder de Pas van Terneuzen
voorzien en de bouw van een
brug met een hoogte van slechts
24 meter boven het hoogst beva
ren hoogwater over de neven
vaargeulen, zou een dergelijke
functiewissel na de bouw van de
WOV voor de haven van Antwer
pen catastrofale gevolgen heb
ben."
Risico's
Verder wordt er op gewezen dat
de tunnel met een lengte van 690
meter zich op sommige plaatsen
niet onder, maar boven de Wes-
terscheldebodem bevindt. Afge
zien van het risico dat hieruit
ontstaat, onder meer bij vallen
de of slepende ankers, kan wor
den gevreesd voor aanzandin-
gen en of turbulenties waardoor
de vaart wordt gehinderd,
schrijft voorzitter C. van Gestel
van de AGHA. Hij vindt het ver
der een bezwaar dat de plaats
waar de brug wordt gebouwd in
de onmiddellijke omgeving ligt
van de ankerplaatsen die wor
den gebruikt voor het lichten
van grote zeeschepen voordat ze
de haven van Antwerpen aan
doen. Ten minste één van deze
ankerplaatsen wordt door het
project ernstig in het gedrang
gebracht, staat in de brief.
De Belgen vrezen voorts, dat de
slot zie pagina 13 kolom 8
Autoverkeer van en naar het Vlissingse centrum via de nieuwe toegang over de Spuikom.
foto Ruben Oreel
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Vlissingen heeft sinds maandagmiddag een
nieuwe toegangsweg. Automobilisten die naar het centrum wil
len, moeten nu via de nieuwe Spuikomweg of via de Boulevard
rijden. Naar de binnenstad via de Coosje Buskenstraat is voor
lopig niet mogelijk. De gemeente laat het wegdek daar opnieuw
bestraten. De huidige verkeerssituatie blijft tot de derde week
van november.
De nieuwe situatie op de voornaamste uitvalsweg van het Vlis
singse centrum bracht maandag het verkeer in de avondspits
danig in verwarring. De bewegwijzering was daar debet aan. Pas
vlak voor de kruising met de Glacisstraat werd een stremming
van de Aagje Dekenstraat gemeld. De pijl op het bord bracht
automobilisten weinig soelaas. Pas na enige tijd doelloos dolen
op het parkeerterrein achter de Edah-supermarkt ontdekte me
nige bestuurder de nieuwe uitvalsweg door de Spuikom.
De aanleg van de Spuikomweg, bedoeld om het centrum toegan
kelijker te maken, begon in 1990. Een betere bereikbaarheid is.
aldus een uit 1986 daterende nota, nodig om het Vlissingse stads
hart nieuw in leven te blazen.
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - „Of je maakt
't nu, of nooit meer. De combi
natie is niet voor herhaling
vatbaar. Hel project is eenma
lig. Een station kun je nu bou
wen, maar over twintig jaar
ook. De makers kennen buiten
gewone urgentie toe aan het
geheel."
Wethouder Gerrit Schoenma
kers (stadsontwikkeling) ver
strekte ruim vier jaar geleden
de Amsterdamse architect Al-
do van Eyck de opdracht een
schetsontwerp te maken voor
j een cultureel centrum in het
i Middelburgse Maisbaaigebied.
I De tekeningen liggen op de ta-
fel in zijn werkkamer. „Het
kwam voor velen", gniffelt hij.
„toch nog als een redelijke
j schok dat het centrum ontwor-
pen is."
Vanuit de Middelburgse ge
meenteraad kwam veel kritiek
op het 'luchtkasteel' (D66) van
Schoenmakers. Vorig jaar nog
drong het CDA er in omzichti
ge bewoordingen op aan, naar
een andere architect uit te kij
ken. „Ik heb er nooit aan ge
twijfeld dat de tekeningen er
zouden komen. Het is een bij
zonder gebouw, zeker als je met
een ander moet samenwerken.
Het aanzien bewijst dat niet ie
dereen een gebouw kan maken.
Wind- en waterdicht maken
kan iedereen, maar een ge
bouw...?"
„Het is geen geheimzinnig ge
bouw geworden. Verrassend
vind ik wel de gepotdekselde
wanden, zoals je bij Zeeuwse
schuren ziet. Het is fraai vorm
gegeven, zonder allerlei preten
ties van een kunsttempel. Ar
chitectuur moet humaan zijn.
Het is ook een heel bescheiden
project. Het valt niet op door
groter, duurder, maar door be
ter, mooier. We hebben nu toch
een project bij de kop dat dooi
de namen alleen al wereldver
maard is. We hoeven hier niet
bescheiden over te wezen."
Provoceren
„Als stad mag je best iets doen
wat geen enkele andere stad
doet. Om te voorkomen dat je
stad een gat woedt, moetje pro
voceren. Provoceren, om te
voorkomen datje terechtkomt
in het sloffende pelotpn der
naamlozen. Goes en Vlissingen
maken een stormachtige ont
wikkeling door, Middelburg
kan en mag niet achterblijven.
Jé moet iets doen wat zij niet
doen. Je moet niet herhalen
wat zij al bedacht hebben. Cul
tuur in humane en vernieuwen
de vorm kan eerder in kleinere
steden als Middelburg tot
stand komen dan in metropo
len."
Na een nieuw zwembad, neemt
de realisering van het Centrum
voor Beeldende Kunst een ho
ge prioriteit in. „Dit gebouw
komt er. En dat het in Middel
burg komt is net zo toevallig
als het feit dat in Middelburg
het mooiste stadhuis en de
mooiste koepelkerk van Neder
land staan. Het is een toevallig
heid van mensen en omstan
digheden."
De kosten, die op vijf miljoen
gulden worden geraamd, hoe
ven volgens Schoenmakers
geen beletsel te zijn. Hij is be
reid desnoods de (forse) reser
ves aan te spreken. „Ik ben ge
rustgesteld door de gedachte
dat wij van de ene op de andere
dag twee miljoen gulden kun
nen uittrekken om een nieuwe
spoorweg aan te leggen. Als er
in de gemeente een algemene
wil is. dan behoort dit bedrag
tot het kleine aantal grote uit
gaven. Want waar versterk je
het economisch draagvlak
mee? Met een regionaal cen
trum dat een nationale uitstra
ling heeft. Gelet op de ver
maardheid van de architect Al-
do van Eyck en schilder Karei
Appel kan ook de nationale
overheid niet achterblijven.
Het rijk stelt in de architec
tuurnota zes, zeven miljoen
gulden beschikbaar voor voor
beeldprojecten. Ook de provin
cie moet de kwaliteit van het
project erkennen."
Deze maquette toont het zij-aanzicht van het Centrum voor Beeldende Kunst in Middelburg, zoals dat door Aldo van Eyck is ontwor
pen. foto Wim Riemens
G. B. Schoenmakers
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - „Ik vind het
een te realiseren project, an
ders was ik er nooit aan begon
nen." De Middelburgse wet
houder G. B. Schoenmakers
(cultuur) klinkt overtuigend.
In het stadsvernieuwingsge
bied Maisbaai moeten binnen
twee jaar de eerste contouren
zichtbaar zijn van het centrum
voor beeldende kunst, ontwor
pen door de vermaarde Am
sterdamse architect Aldo van
Eyck en schilder Karei Appel.
Een gebouw, uniek voor Ne
derland. Een architectonisch
kunstwerk, beklemtoont
Schoenmakers.
De eerste schetstekeningen
voor het Centrum voor Beel
dende Kunst, waar Middelburg
vier jaar lang op heeft moeten
wachten, zijn klaar. Het ge
bouw heeft geen voor- of ach
terkant. maar is alzijdig ge
richt. Aan het achterpad, langs
de Kinderdijk, is een glazen
wand geprojecteerd in een
overkapte erker. Schoenma
kers: „Voorbijgangers kunnen
als het ware de erker binnen
stappen. Je krijgt zo een etala
ge waar je de ruimte kunt over
zien." Exposanten kunnen
(moeten) rekening houden met
de 'open' achterkant.
Het gebouw telt drie lagen. De
ingang, te bereiken via de
Meestoof, is op de middelste
gelegen. De grote en kleine ten
toonstellingszalen zijn respec
tievelijk onder en boven de en
tree te vinden. Door twee ronde
binnenbalkons vormen de za
len één geheel. Het versprin
gende dak van titaanzink is als
het ware over de verdiepingen
getrokken met lichtopeningen
naar het noorden. Schoenma
kers: „Het mooiste aanzicht
heb je straks vanaf de Dokbrug
als je dat paviljoenachtige ge
bouw ziet liggen, wit weerspie
geld in het water van de jacht
haven." Inkomend zonlicht
kaatst de zaal in via het pla
fond.
Cirkels
Kenmerkend voor het centrum
zijn de cirkelvormige elemen
ten, waardoor Van Eyck in zijn
hele loopbaan is gefascineerd
geweest. Voor de entree zijn
twee half overdekte groenstro
ken met gebogen wanden ont
worpen waar Karei Appel aan
de slag moet gaan. De kunst
schilder is verguld met het ont
werp, zo liet hij via een fax blij
ken aan Schoenmakers. „Het
gedeelte dat voor mijn werk be
stemd is. ziet er fantastisch uit.
Ik ben buitengewoon geexal-
teerd over het ontwerp."
Het hele complex bestaat uit
een overdekt en een niet over
dekt deel. De wanden zijn be
doeld voor het tentoonstellen
van kunstwerken. Aan de
Meestoof komen twee glazen
wanden met gekleurd glas.
Naar de entree toe vormen zij
een glazen overkapping. De
kosten voor het complex raamt
Van Eyck op vijf miljoen gul
den. Schoenmakers spreekt
nadrukkelijk van een 'activi
teitencentrum' „met wisselen
de tentoonstellingen en expo
santen. Het mag geen museum
worden waar je alleen in reli
gieuze plechtigheid naar bin
nen mag."
Het Centrum voor Beeldende
Kunst komt verscholen tussen
het Balkengat en de Meestoof.
Schoenmakers ziet die lokatie
niet als een belemmering. „We
moeten maar eens af van het
idee van A- en B-lokaties. Het
moet juist een beetje verscho
len - verstopt in de bebouwing
- liggen. Je mag er best een
glimp van zien."
Over de kosten maakt Schoen
makers zich geen zorgen. De
gemeente Middelburg heeft
een forse reserve. Zijn hoop is
daarnaast gevestigd op het
Rijk en de provincie In de nota
Zeeland aan Zet kondigde het
provinciebestuur aan wel iets
te zien in een centrum voor
Zeeuwse hedendaagse kunst.
Een werkgroepje, dat de loka-
ties zou inventariseren, is nog
niet aan het werk gegaan. Ook
het Zeeuws museum heeft
plannen voor een vleugel met
hedendaagse kunst. Schoen
makers vindt dat die initiatie
ven gekoppeld moeten worden.
..Het heeft weinig zin als ieder
voor zich een gebouwtje gaat
realiseren."
van onze verslaggeefster
MIDDELBURG - De drie man
nen die afgelopen woensdag
door de Zeeuwse douane wer
den aangehouden in verband
met de smokkel van enkele hon
derden kilo's marihuana, zijn
zaterdag vrijgelaten omdat er
geen cel voor hen beschikbaar
was. Persofficier van justitie
mevrouw mr J. van Gelder gaf
maandag toe dat een dergelijke
gang van zaken 'heel vervelend'
is. De mannen, twee Nederlan
ders en een Zuidamerikaan,
hebben wel een dagvaarding
meegekregen. Of zij gevolg zul
len geven aan de uitnodiging op
20 december voor de meervou
dige. kamer in Middelburg te
verschijnen is de vraag.
'Middelburg' heeft vrijdag stad
en land afgebeld om een plaatsje
te vinden voor het drietal drugs
smokkelaars maar die inspan
ning mocht niet baten. Een dag
kon het trio nog worden vastge
houden, daarna moesten zij, in
overeenstemming met de Neder
landse rechtsregels, op vrije voe
ten worden gesteld. De kans be
staat dat ze onmiddellijk de wijk
nemen naar het buitenland. Van
Gelder: „Dat weet je natuurlijk
nooit, dat geldt voor iedere ver
dachte."
Van Gelder vindt de drugssmok
kel voor Zeeland 'een flinke
zaak'. Desondanks is de beslis
sing genomen de verdachten te
laten gaan. „Er wordt een afwe
ging gemaakt. Als het om de ver
dachte van een moord zou gaan,
is dat natuurlijk wat anders."
van onze verslaggeefster
ZIERIKZEE - Streekvervoer-
maalschappij Zuid-West Neder
land (ZWN) in Zierikzee moet de
komende drie jaar ongeveer vijf
miljoen gulden bezuinigen ip
het kader van de Tussenbalans.
Er zal volgens hoofd algemene
zaken J. Nienhuis drastisch
worden gesneden in onrendabe
le ritten en reizigers moeten in
volle bussen vaker staan door
dat er geen extra bussen wor
den ingezet. Zo'n 35 chauffeurs
worden overbodig. Gedwongen
ontslagen zullen er naar Nien
huis' inschatting niet vallen; de
vermindering van personeelsle
den kan opgevangen worden
door natuurlijk verloop.
De gezamenlijke streekvervoer-
bedrijven in Nederland moeten
tot 1994 45 a 75 miljoen bezuini
gen. De ZWN moet daarvan zo'n
vijf miljoen op tafel leggen. Daar
komt in feite nog anderhalf mil
joen bij. De ZWN krijgt van het
Rijk een miljoen minder dan de
werkelijke kosten vergoed, om
dat het Rijk uitgaat van verou
derde bedragen voor bijvoor
beeld nieuwe bussen. De reste
rende half miljoen komt ZWN te
kort doordat zij inteert op het ei
gen vermogen.
Reizigers worden nu reeds met
een van de bezuinigingsmaatre
gelen geconfonteerd. Tot nu toe
zette de streekvervoermaat-
schappij een extra bus in als alle
zitplaatsen bezet waren. Dat is
veranderd. Op lange lijnen moe
ten er minstens tien mensen
staan voordat een extra bus
wordt ingeschakeld en op korte
re ritten komt er een extra bus
als er 30 mensen geen zitplaats
hebben. Nienhuis vermoedt dat
dit nieuwe systeem vooral scho
lieren treft die veelal in volle
bussen van en naar scholen in
grotere centra in Zeeland ver
voerd worden. Deze maatregel
levert een paar ton op.
Ritten
Een veel groter bedrag denkt de
ZWN te bezuinigen door ritten te
schrappen die veel kosten, wei
nig opbrengen en waarvoor de
rijksbijdrage gering is. Het is
volgens Nienhuis niet gezegd
dat dit per se ritten met weinig
passagiers zijn, maar de kans
dat die ritten het eerst uit de
dienstregeling verdwijnen, is 're
delijk groot'. Om welke ritten
het gaat kan Nienhuis niet zeg
gen, omdat er nog onderzoek
moet worden gedaan naar welke
wel en welke niet rendabel zijn.
Maar hij geeft toe dat de terug
houdendheid ook is ingegeven
door de vrees voor onrust bij de
reizigers. De maatregelen moe
ten pas in 1994 gerealiseerd zijn,
en voordat er concrete medede
lingen kunnen worden gedaan
wil de ZWN op dit punt niets-
kwijt.
De ZWN gaat er voorlopig van
uit dat er in 1994 30 a 35 chauf
feurs minder nodig zijn. De
woordvoerder verwacht dat de
ZWN niemand zal hoeven te ont
slaan. Het verlies van dit aantal,
op een totaal van 600, kan vol
gens Nienhuis opgevangen wor
den door natuurlijk verloop:
geen nieuwe mensen aannemen
bij VUT, pensioen of verande
ring van werkgever.
De maatregelen overziende,
stelt Nienhuis vast dat ze de aan
trekkelijkheid van het openbaar
vervoer bepaald niet vergroten,
zeker niet als ook de voorgeno
men tariefsverhogingen worden
doorgevoerd. Nienhuis ver
wacht dat vooral de mensen die
de keuze hebben tussen auto en
openbaar vervoer, het bij min
der service voor meer geld zullen
laten afweten.
Finnen bouwen
tweede fabriek
Axelse Vlakte
van onze verslaggever
TERNEUZEN - Het Finse staal
bedrijf Outokiimpu heeft het
bestuur van het Havenschap
Terneuzen laten weten op korte
termijn ook te willen beginnen
met de bouw van een tweede fa
briek op de Axelse Vlakte. De fa
briek, waar roestvrij stalen pij
pen zullen worden geprodu
ceerd, wordt gebouwd door Oy
Ja-Ro Ab, een zusterbedrijf van
Outokumpu.
Oy Ja-Ro Ab, sinds 1980 onder
deel van de Finse multinatio
naal, is de grootste producent
van roestvrij stalen pijpen in Eu
ropa. De hoofdvestiging van het
bedrijf staat in Pietarsaari in
Finland. De produktie-eenheid
op de Axelse Vlakte, goed voor
een investering van 20 miljoen
gulden en voor 35 nieuwe banen
in de Zeeuws-Vlaamse Kanaal
zone, is de eerste vestiging van
Oy Ja-Ro Ab buiten Finland.
Op de Axelse Vlakte zullen drie
produktiestraten worden ge
plaatst, die gezamenlijk voor de
verwerking van 5000 ton roest
vrij staal tot buizen met een dia
meter van 50 tot 250 millimeter
zullen zorgen.
Buit tien mille
bij inbraak in
restaurant Sluis
SLUIS - Bij een inbraak in een
restaurant in Sluis is in de nacht
van zondag op maandag onge
veer tienduizend gulden buit ge
maakt. Het geld zat in twee
draagkluisjes en een fooienpot.
Toegang tot het pand werd ver
kregen door de deur van het kan
toor open te breken.
Even iets rechtzetten. U
hebt, beste lezer, ongetwij
feld gemerkt dat wij de afge
lopen weken een 'boventeke-
ning' hebben ingevoerd.
'Van onze verslaggever'
staat er vaak boven onze ar
tikelen.
Nu is bij OJis de zorg gerezen
dat die mededeling verkeerd
I ivordt uitgelegd.
I U zou kunnen denken dat we
I slechts over één verslagge-
ver beschikken. Voor de goe
de orde: we hebben er meer,
veel meer.
De lezer moet het zó zien: als
ivij schrijven 'beste lezer', be
doelen we ook niet die ene
Zeeuw die onze krant van A
tot Z uitpluist en de verhalen
op toon kan voordragen.
Ook een minder goede lezer
is voor ons een 'beste lezer',
't Is maar dat U het iveet.
