reigend conflict over milieu
Kroatië en federale leger
tekenen staakt-het-vuren
kleintjes
Klaar voor de algemene beschouwingen
Parijs: overleg geen aanval op Den Haag
Invoering onzeker
van nieuw stelsel
voor ziektekosten
Kurden en Iraakse
troepen in felle strijd
I?Coalitie oneens over brandstofheffing
Geen wijziging WAO-standpunt
NV
Rustig herfstweer
vanochtend vroeg is er nog plaatselijk
mist. Overigens nevelig met een zönne-
W'Middagtemperatuur 16 graden. De
oostelijke wind is matig.
!4e jaargang no. 238
oensdag 9 oktober 1991
g,,;. jn HAAG (GPD) - Tussen de
liliepartners CDA en PvdA
igl een conflict over de fi-
nciering; van het milieube
lt Het CDA wil zich niet bin-
,7'f n aan het kabinetsvoorstel
de milieuheffing op brand-
Ten volgend jaar met 550
Ijoen gulden te verhogen. De
dA daarentegen steunt het
jinetsvoornemen. De onenig-
:fe!s d kwam gisteren in de Ka-
Hül i naar voren bij de algemene
litieke beschouwingen.
Tweede Kamer zal het de re-
ingdeze week bij de debatten
»r de begroting voor volgend
s overigens niet al te moeilijk
r A ken CDA en PvdA lieten
Liuisdag blijken slechts op enke-
^»onderdelen (lesgeld, jeugd-
|p, bejaarden) bezuinigingen
/willen verzachten of terug-
iroeven. Voor de WAO-plan-
i van het kabinet werden
isdag geen ingrijpende voor-
ilen tot wijziging meer ge-
San die kunnen rekenen op een
rime lerderheid in de Kamer.
DA-fractieleider Brinkman be-
igde dat voor het optrekken
1 de brandstofheffing eerst
der overleg nodig is met alle
trokkenen. Daarbij is ook een
Sjevardnadze
waarschuwt
voor nieuwe
staatsgreep
MOSKOU/BLACK-
POOL (UPI/DPA/RTR) -
Het gevaar bestaat dat
in de Sovjetunie nog
maals een staatsgreep
BjJIL wordt gepleegd. Dat zei
Edoeard Sjevardnadze,
voormalig Sovjetminis
ter van buitenlandse za-
i» ken dinsdag gezegd in
tuit een re(je voor een groep
Amerikaanse zakenlie
den in Moskou.
t
?e:
Orthodoxe communis-
ten en rechtse nationa-
T listen spelen in op de
nioi groeiende ontevreden-
dras rheid, aldus Sjevardnad-
Lif ze. Volgens de ex-minis-
;r® ter komt de dreiging dit
'in' keer niet van het leger.
Ook de Litouwse presi
dent Landsbergis waar
schuwde gisteren voor
'een nieuwe staatsgreep.
Tijdens een bezoek aan
I het congres van de Brit-
li se Conservatieve Partij
in Blackpool zei hij dat
de structuren van de
-communistische partij
nog intact zijn. ..Zij zul-
len natuurlijk proberen
Ann die macht te behouden.
gs i
Ac chaotische toestand
geeft hen gelegenheid
aan belang te winnen",
aldus Landsbergis.
Autolease Zeeland B.V.
Sterk in ieder merk
KI VOOR EEN SCHERPE OFFERTE:
01100-20681
Volgende week vrijdag
18 oktober
Cotton Club
met René Froger
en Dezz
Voorverkoop 12,50
ICosmo, de Foyer, Frapo's)
betere inbedding in het totaal
van milieubelastingen nodig en
een nadere verdeling van lasten
tussen de verschillende vervui
lers.
Brinkman kreeg steun van zijn
VVD-collega Bolkestein. Vol
gens de liberaal is de hogere
brandstoffenheffing een „ordi
naire belastinghark ter bestrij
ding van het financieringste
kort". Van Mierlo (D66) stelde
voor te komen tot een echte mi
lieubelasting per soort vervui
ling. Namens de PvdA noemde
financieel specialist Melkert het
verhogen van de heffing volgend
jaar „volstrekt redelijk". Hij
waarschuwde voor het niet door
gaan van het plan. „Het alterna
tief van een gat in de milieu-uit
gaven is natuurlijk onverant
woord", aldus Melkert.
Brinkman en Woltgens bepleit
ten in het debat een kritische
heroverweging van de defensie
uitgaven. Alleen over het tijd
stip waarop waren zij het on
eens. Brinkman stelde eind 1992
voor. Dan moet duidelijk zijn
wat er terechtkomt van de ont
wapeningsinitiatieven van Bush
en Gorbatsjov. Namens de PvdA
vroeg Melkert echter nog vóór
begin 1992 een „prioriteitenno
ta" van het kabinet, waarin een
nieuwe afweging van de defen
sie-inspanning wordt gemaakt.
De algemene politieke beschou
wingen verliepen in eerste ter
mijn vrij tam en ongeïnspireerd.
Zoals verwacht, gaven Brink
man en Woltgens steun aan het
beleid van het kabinet, inclusief
de maatregelen voor Ziektewet
en WAO. Beiden schetsten de
contouren voor een nieuwe ver
zorgingsstaat, waarin evenwicht
sovjets uit Polen
KonfARSCHAU (AFP) - Polen en
Sovjetunie hebben dinsdag
ereenstemming bereikt over
terugtrekking van de reste-
ïde Sovjettroepen uit het
ld. De laatste Sovjetman-
i&appenmoeten vooreind 1992
roei ilen hebben verlaten. Beide
ntb; den werden het voorts eens
>r een vriendschaps- en sa-
nwerkingsverdrag dat nog
:e maand in Warschau wordt
dertekend.
DEN HAAG - De ministers en hun staatssecretarissen zitten en staan klaar voor de algemene beschouwingen. Achter de regerings
tafel vlnr. de ministers Alders, De Vries, Van den Broek, Lubbers, Kok en D'Ancona. Achter hen vlnr. de staatssecretarissen Walla
ge, Van Amelsvoort, Van Voorst tot Voorst en Dankert (foto Ed Oudenaarden!ANP)
ZAGREB/DEN HAAG (RTR/
GPD) - Kroatië en het Joegosla
vische leger hebben dinsdag
avond een algemeen staakt-
het-vnren ondertekend voor ge
heel Kroatië. Dat heeft het
hoofd van de EG-waarnemers-
missie in Joegoslavië, de Neder
lander Derk Jan van Houten, in
Zagreb bekendgemaakt.
Van Houten kondigde de over
eenkomst aan na een dag van
onderhandelingen met de fede
rale generaal Andrija Raseta,
plaatsvervangend commandant
van het vijfde militaire district
(waaronder Kroatië valt), de
Kroatische onderminister van
defensie Stepan Adamic en ko
lonel Imre Agotic, lid van de
Kroatische generale staf.
„Ik denk dat wij een akkoord
hebben bereikt dat het in zich
heeft nageleefd te worden en be
ter is dan de voorgaande over
eenkomsten over een staakt-
het-vuren", zei Van Houten.
Het akkoord voorziet tevens in
het opheffen van de Kroatische
blokkades van de federale kazer
nes in de deelrepubliek. De fede
rale troepen mogen de kazernes
met behoud van hun wapens
verlaten, Beide partijen zijn
overeengekomen gelijktijdig
een einde te maken aan alle
blokkades ter land en ter zee, al
dus Van Houten. Van Houten
verklaarde dat het staakt-het-
vuren met terugwerkende
kracht dinsdagavond om 18.00
plaatselijke tijd was ingegaan.
Het Kroatische parlement heeft
dinsdagavond besloten zich met
onmiddellijke ingang af te schei
den van Joegoslavië. Tijdens
een speciale stemming besloten
de afgevaardigden alle banden
met het federale gezag te verbre
ken. Volgens de Kroatische ra
dio stemden alle parlementsle
den voor onafhankelijkheid.
Met de stemming in Zagreb
treedt de onafhankelijkheids
verklaring van 25 juni weer in
werking die het Kroatische par
lement op 7 juli op verzoek van
de EG had bevroren.
Het instellen van een bufferzone
tussen Kroatië en Servië met
controle door een vredesmacht
van de Verenigde Naties kan een
einde maken aan het bloedver
gieten in Joegoslavië. Dat heeft
de Joegoslavische president Sti
pe Mesic dinsdagavond gezegd
in Straatsburg tijdens een on
verwacht bezoek aan het Euro
pees Parlement.
Mesic verklaarde zijn komst -
per auto - naar Straatsburg uit
de behoefte de buitenwereld op
nieuw nadrukkelijk op de hoog
te te brengen van de wanhopige
situatie waarin Kroatië zich be
vindt. De Europese Gemeen-
De Joegoslavische president Mesic bij de vlaggen in het Europese
Parlement (foto Jean-Philippe KsiazeklAFP)
schap schortte in een reactie op
de hervatte onderhandelingen
mogelijke sancties tegen Joego
slavië op. Minister van den
Broek (Buitenlandse Zaken) wil
vandaag (woensdag) of morgen
een ontmoeting hebben met de
presidenten Milosevic van Ser
vië en Tudjman van Kroatië en
de federale minister van defen
sie generaal Kadijevic over de
toestand in Joegoslavië. Ook de
voorzitter van de vredesconfe
rentie in Den Haag, Lord Car-
rington, en ambassadeur Wij-
naendts. coördinator van de
conferentie, zullen daarbij aan
wezig zijn.
Eerste ronde
Intussen hebben de drie werk
groepen van de vredesconferen
tie met vertegenwoordigers uit
de zes republieken de eerste ron
de besloten. Daarbij werd vol
gens Wijnaendts bereikt dat
Kroatië bereid is internationale
arbitrage toe te staan bij de nale
ving van de mensenrechten van
minderheden in deze republiek.
moet ontstaan tussen rechten
en plichten. Overheidsvoorzie
ningen moeten alleen ten goede
komen aan degenen die ze echt
nodig hebben. Het sociale en fis
cale stelsel moet meer geënt
worden op de behoeften van het
individu, waarbij draagkracht
een belangrijke rol speelt.
In het debat kwamen Brinkman,
Bolkestein en Van Mierlo met
ideeën over het minimumloon.
De CDA'er denkt aan een bevrie
zing daarvan in 1993. Bolkestein
stelde een verlaging met 30 pro
cent voor, direct door te voeren.
Ook Van Mierlo zag een verla
ging van het minimumloon wel
zitten, omdat dit banen kan op
leveren. Bij de PvdA werd in alle
talen gezwegen over de hoogte
van het minimumloon.
Vrijwel de hele Kamer (de rege
ringspartijen, WD en D66) wij
zen verhoging van het lesgeld
met, bijna 300 gulden per jaar af.
Dit kabinetsplan zal het dan ook
niet halen. Er werden talrijke al
ternatieve bezuinigingen voor
aangedragen.
Lasten
Brinkman zei alleen voor 1992
akkoord te kunnen gaan met
een lastenverhoging, mits de las
ten daarna weer omlaag gaan.
Hij wil daarbij vooral de midden
inkomens ontzien. Woltgens
pleitte daarentegen voor het
ontzien van lagere inkomens
groepen.
WD-fractievoorzitter Bolke
stein hekelde het kabinetsbe
leid. Volgens hem moet terugge
keerd worden naar het succes
volle beleid van de jaren '80: ex
tra bezuinigingen en lagere las
ten die leiden tot herstel van be
drijfswinsten en investeringen
en daarmee een forse banen
groei.
Anderhalf miljoen
mensen met aids
UTRECHT (ANP) - De Wereld
gezondheidsorganisatie (WHO)
schat dat 1,5 miljoen mensen
over de hele wereld sinds het
begin van de epidemie aids heb
ben ontwikkeld. Onder hen zijn
een half miljoen kinderen.
Op 1 oktober stonden 418.403
aids-patiënten uit 163 landen ge
registreerd. Dat betekent sinds 1
juli een toename van 46.600 men
sen. De WHO houdt echter ern
stig rekening met een groot aan
tal patiënten dat (nog) niet aan
gemeld is.
Nog steeds krijgt bijna elke per
soon die besmet is met HIV uit
eindelijk aids, gemiddeld na tien
jaar. De WHO schat verder dat
minstens 9 tot 11 miljoen men
sen ter wereld besmet zijn-met
HIV. Dagelijks zou het om zo'n
5.000 mensen gaan.
WHO-topman dr. M. Merson
heeft deze deze week opgeroe
pen tot meer en sterkere voor
lichtingscampagnes
PvdA ziet einde
taak van Gabor
DEN HAAG (GPD) - De landin
richting en het natuurbeleid
kunnen aan provincies en ge
meenten overgedragen worden.
Daarmee heeft staatssecretaris
Gabor zichzelf „na een kort ver
blijf in ons midden, weg-gede-
centraliseerd".
Dat zei PvdA-fractieleider Wolt
gens gisteren in de Kamer tij
dens de politieke beschouwin
gen. Volgens de sociaal-demo
craat was er „geen groter com
pliment aan de bewindsman te
maken".
(Va?i onze correspondent)
PARIJS - Het overleg van de Franse. Duitse en Spaanse minis
ters van buitenlandse zaken vrijdag in Parijs is bedoeld om het
Nederlandse voorzitterschap van de Europese Gemeenschap te
steunen. Dat heeft een woordvoerder van het Franse ministerie
van buitenlandse zaken gisteren meegdeeld. De gedachtenwis-
seling over de impasse rond de Europese Politieke Unie moet
bijdragen tot een succesvolle top in Maastricht.
De bijeenkomst is. aldus de woordvoerder van de Quai d'Orsay.
„geen aanval op het Nederlandse voorzitterschap". De drie mi
nisters willen hun ideeën op elkaar afstemmen om ze vervolgens
aan het Nederlandse voorzitterschap voor te leggen. Van het pas
seren van Nederland is geen sprake, zo stelde de woordvoerder
met klem.
Frankrijk en Duitsland kondigden afgelopen weekeinde, na af
loop van de informele bijeenkomst van de EG-ministers van bui
tenlandse zaken in Haarzuilens, aan dat ze vrijdag in Parijs on
derling overleg wilden. Dit tot woede premier Lubbers en minis
ter Van den Broek. Denemarken sloot zich aan bij de Nederland
se kritiek.
Volgens het Franse ministerie van buitenlandse zaken is het
'misverstand' inmiddels uit de weg geruimd. Minister Van den
Broek heeft gistermorgen uitvoerig telefonisch overleg gevoerd
met zijn Franse ambtsgenoot Dumas.
Volgens zijn woordvoerder heeft Van den Broek Dumas en zijn
Duitse collega Genscher duidelijk gemaakt „verbaasd en veront
rust" te zijn over de gang van zaken. Van den Broek zal de bijeen
komst in Parijs niet bijwonen, zo heeft hij zijn twee collega's laten
weten. Zijn woordvoerder noemde het onaanvaardbaar dat een
dergelijke bijeenkomst plaatsvindt.
Motor
De bijeenkomst in Parijs is volgens de Franse zegsman „een heel
normale bijeenkomst in het kader van de Frans-Duitse politieke
samenwerkingFrankrijk en Duitsland beschouwen hun sa
menwerking als 'de motor achter de Europese eenwording'. Dat
ook Spanje dit keer van de partij is, heeft te maken met de toene
mende samenwerking tussen Parijs en Madrid.
Groot-Brittannie zal niet deelnemen aan het Parijse 'onderons
je', zo heeft een woordvoerder van het Britse ministerie van bui
tenlandse zaken gisteren bekendgemaakt. Volgens de Britse re
gering biedt het werkprogramma van het Nederlands voorzitter
schap de beste kansen om tot een akkoord te komen. Volgens de
Franse woordvoerder waren de Britten overigens niet uitgeno
digd voor het Parijse overleg.
Waarschuwing
De onderzoeksorganisatie TNO
zoekt tiaar een stuk weg waar
het nieuwe signaleringssys
teem voor zaken als mist en
gladheid kan worden getest. Al
lerlei itformatie over gevaarlij
ke situaties wordt met sensoren
waargenomen en via een com
puter vertaald in een
waarschuwing aan de C
weggebniiker. w
Kerkuil
De kerkuil verkeert in gevaar.
Vooral de provinciale iveg tus
sen Zierikzee en Moriaanshoofd
is voor de uilen een 'dode-
mansweg'. Vorig jaar kwamen
daar tien kerkuilen aan hun
eind. Rinus van 't Hof uit Nieu-
werkerk doet er alles
aan om de uilenlevens Q
te sparen.
Inzameling
Een inzamelingsactie in Temeu-
zen ten behoeve van Kroaten
loopt als een trein. De goeder
en stromen binnen. Er is voor
al behoefte aan medicijnen,
winterkleding, baby
voeding en melkpoe- 4 O
der. I O
Wielrennen
Davy Dubbeldam heeft gister
en de afsluiting skoers van
het Zeeuwse wieier seizoen in
Hulst op zijn naam geschreven.
In Hulst maakte districtscon
sul Arjaan de Schipper bekeiid,
dat hij zal trachten om de
beste Zeeuwse amateurs in
de toekomst in één
ploeg onder te bren-
gen. I O
Aanvaring coalitie in Senaat
DEN HAAG (GPD) - Er is een
ernstig conflict ontstaan tussen
de regeringspartijen CDA en
PvdA over de plannen van
staatssecretaris Simons voor
een nieuw stelsel van ziektekos
tenverzekering. De CDA-fractie
in de Eerste Kamer weigert aan
de behandeling van de plannen
mee te werken.
De christen-democraten vinden
dat er teveel onzekerheden en
onduidelijkheden in zitten. De
WD-senatoren steunen het
CDA, zodat een meerderheid de
verdere behandeling ervan ver
hindert. Het lijkt daardoor zeker
dat de volgende fase van het
nieuwe ziektekostenstelsel niet
per 1 januari volgend jaar kan
worden ingevoerd.
De houding van het CDA heeft
grote woede veroorzaakt bij coa
litiegenoot PvdA. De sociaal-de
mocraten verdenken het CDA
van politieke sabotage. Men
vraagt zich af in hoeverre het
CDA nog bereid is de coalitie te
steunen. Tot nu toe was het CDA
in de Tweede Kamer, zij het niet
van harte, akkoord gegaan met
de plannen-Simons.
De nu ontstane pat-stelling
heeft gisteravond geleid tot poli
tiek beraad tussen premier Lub
bers (CDA), vice-premier Kok en
staatssecretaris Simons (beiden
{Slot zie pagina 3 kolom 3)
Actiedag van
onderwijs op
12 november
HOUTEN (ANP) - De 'dag van
het onderwijs' op 12 november
is uitgeroepen tol landelijke ac
tiedag tegen de bezuinigings
plannen van minister Ritzen
van onderwijs. Organisaties
van scholieren, studenten, ou
ders, jongeren en onderwijs
bonden hebben dit dinsdag na
gezamenlijk beraad in Houten
besloten.
NICOSIA (AP) - De strijd tussen
Iraakse regeringstroepen en
Kurdische rebellen rond de
noordelijke stad Sulaymaniya
is dinsdag in volle hevigheid
opgelaaid. Volgens afzonderlij
ke meldingen van rebellen en
medische teams van Artsen
Zonder Grenzen zijn daarbij
honderden doden en gewonden
gevallen en zijn duizenden bur
gers op de vlucht geslagen.
Eerder dinsdag gaven Kurdi
sche leiders toe dat hun aanhan
gers in Sulaymaniya 60 ontwa
pende Iraakse krijgsgevange
nen hadden vermoord.
Een woordvoerder van de Pa
triottische Unie van Kurdistan
(PUK) in de Turkse hoofdstad
Ankara verklaarde dat Sulay
maniya vanuit het zuiden en
oosten door Iraakse artillerie on
der vuur was genomen. De be
schieting hield urenlang aan.
Een woordvoerster van Artsen
Zonder Grenzen in Brussel, de
medische hulporganisatie die in
Irak werkzaam is, verklaarde
dat in Sulaymaniya 400 doden
waren gevallen. In het plaatselij
ke ziekenhuis lagen 500 gewon
den van wie het merendeel er
ernstig aan toe was.
Een ander team van Artsen Zon
der Grenzen in Sayed Sadiz, 40
kilometer ten zuidoosten van
Sulaymaniya, meldde dat 40 van
de 250 gewonden die in hun veld
hospitaal waren binnenge
bracht waren overleden. Door de
gevechten konden de zwaarste
gevallen niet worden overge
bracht naar het provinciale zie
kenhuis.
Naar schatting 25,000 mensen
waren naar de grens met Iran ge
vlucht, aldus Artsen Zonder
Grenzen.
De Kurdische Democratische
Partij (KDPi maakte bekend
dat een onderzoek werd inge
steld om vast te stellen wie ver
antwoordelijk was voor de
moord op 60 gevangen genomen
Iraakse soldaten, maandag in
een gebouw in Sulaymaniya.
Volgens nieuwsberichten wer
den de soldaten doodgeschoten
terwijl zij geknield op de grond
zaten met hun handen op het
hoofd gevouwen.
