ÏG stelt Joegoslavië ultimatum
ppa™
Frans-Duitse houding ergert EG
Jush te spreken
ver Gorbatsjovs
vapenvoorstellen
Grimmig protest tegen WAO-plannen
""iLWIUMiG
LEIDER
[WttffMULtTS
Boudewijn weigert
ontslag kabinet
Dreiging met economische sancties Kroatië verder in het nauw
Veronica over schreef met film
'n PZC abonnement
is óók 'n evenement.
lonnig en droog
Iroou weer met flinke zonnige perio-
0. Matige tot vrij krachtige wind uit
gelijke richtingen. Middagtempe-
atuur omstreeks 16 graden.
UUR KODAK EXPRESS
pQjQ KWAUTEITS KLEURENFOTO'S
Beter: niet duurder! FOTOlVERSCHOORE
4e jaargang no. 236
i)aandag 7 oktober 1991
i
\'anonze correspondentenI
rf ARZUILENS/ZAGREB
t geduld van de EG met Joe-
siavie is op. De ministers van
(enlandse zaken van de
aalf landen hebben gedreigd
it economische sancties tegen
partijen die de wapenstil-
nd blijven negeren. Uiterlijk
middernacht (van maandag
dinsdag) moeten zij hun ge-
!le|d stoppen. Het ultimatum
rdt gezien als de laatste po-
ig van de EG om een einde
de gevechten te maken,
dens hun overleg op kasteel
Haar bij Haarzuilens haalden
EG-ministers zondagmiddag
uit naar het Joegoslavische
ierale leger, dat werd beschul-
dvan „onevenredig geweld",
dreigden zelfs om de schuldi-
i voor dit geweld voor de in-
,rnationale rechter te slepen,
je situatie wordt snel slech-
zei minister Van den Broek,
- ehetEG-beraad voorzat.
EG doet een beroep op VN-
cretaris-generaal Perez de
lellar om een gezant naar Joe-
islavië te sturen. De EG hoopt
it de VN-Veiligheidsraad ook
ónomische sancties tegen de
ijdenden zal afkondigen.
t twaalf overwegen om hun
iamemers uit Joegoslavië te-
g te trekken, omdat die nau-
opzanger gedood
OSKOU (REUTER) - De po
Sovjetzanger Igor Tal-
iv is zondag doodgeschoten tij-
ins een concert in St.Peters-
ïrg. Een onbekende schoot de
■jarige Talkov precies in het
irt, aldus het persbureau Tass.
ontstond paniek na de
rnslag en de dader
daarvan gebruik om te
tkomen.
welijks kunnen werken en veel
gevaar lopen. Volgens Van den
Broek maken alle partijen zich
schuldig aan het schenden van
het vrijdag in Den Haag afge
sproken bestand, maar hij wees
vooral met een beschuldigende
vinger naar het leger.
EG-diplomaten gaan nu de mo
gelijkheden voor een embargo
bestuderen. Een volledig han
delsembargo is volgens de Brit
se minister Hurd alleen realis
tisch in VN-verband. Joegosla
vië is voor 60 procent van zijn
buitenlandse handel afhanke
lijk van de EG. Eerder dit jaar
werd een hulpprogramma ter
waarde van een miljard gulden
bevroren. Hurd bepleitte een
olieboycot. Kroatië draaide al
eerder de oliepijplijn naar Servië
dicht, maar de EG kan ook de
olieaanvoer vanuit Griekenland
via Macedonië naar Servië stop
pen.
Zaterdag al veroordeelden de
EG-ministers in felle bewoordin
gen de 'staatsgreep' van Servië
en Montenegro in het staatspre-
sidium nadat Kroatië en Slove
nië zich uit het presidium had
den teruggetrokken. De EG zal
geen besluiten van het staats-
presidium meer erkennen, waar
mee de EG in feite de centrale
Joegoslavische regering niet
meer erkent.
Gevechten
De gevechten in de Joegoslavi
sche deelrepubliek Kroatië zijn
dit weekeinde opnieuw in hevig
heid toegenomen. Het front is de
Kroatische hoofstad Zagreb in
middels tot op veertig, vijftig ki
lometer genaderd. Als de Kroa
tische versterkingen daar val
len. staat niets meer een opmars
van het Joegoslavische leger en
Servische milities naar deze
stad in de weg.
In Zagreb is sinds zaterdag het
Wan onze correspondenten)
ASHINGTON/MOSKOU - De
merikaanse president Bush
left zaterdag de nucleaire ont-
'apeningsvoorstellen van Sov-
el-leider Gorbatsjov verwel-
omd als „goed nieuws voor de
ele wereld". De president wil-
niet ingaan op details van de
érregaande voorstellen en
lannen van Gorbatsjov, maar
dat het totale pakket ,zeer
wsitief' op hem is overgeko-
nen. Een NAVO-woordvoerder
oemde Gorbatsjovs aankondi-
ingeen bijdrage aan een 'veili-
en stabielere wereld met
ninder kernwapens'.
zei dat Gorbatsjov hem in
telefoongesprek op de hoog-
had gebracht van zijn plan-
«orbatsjov tijdens de tv-toe-
spraak
legeringspartij
'ortugal houdt
j meerderheid
tJan onze correspondent
USSabon - De centrum-
kchtse PSD van premier Ani-
oal Cavaco Silva heeft zondag
1 Parlementsverkiezingen de
absolute meerderheid behaald,
aliet tellen van de helft van de
stemmen kwam de Partido So-
°emocrata van de 52-jarige
Monomie-professor Cavaco Sil-
op ruim 51 procent van de
"gebrachte stemmen uit, wat
j enfractie meer is dan de partij
in 1987 kreeg.
Ook de belangrijkste oppositie-
Partij, de Partido Socialista <PS>
an Jorge Sampaio haalde een
«^"zienlijke stemmenwinst ten
pzichte van de verkiezingen
Mar Toen kwamen de so-
sten uit op 22.2 procent van
stemmen, terwijl nu uitge-
ran wordt van ruim 28 procent.
r?e Sampaio verscheen rond
dreunen van artillerie- en ka
nonvuur vanaf de frontgebieden
in het zuiden te horen. Met het
uur worden de Kroaten hierdoor
somberder over de afloop van
het conflict met buurrepubliek
Servië en het federale leger.
De van de buitenwereld afgeslo
ten havenplaats Dubrovnik is
zaterdagnacht urenlang bescho
ten. Volgens EG-waarnemers
die daar aanwezig zijn, zijn de
beschietingen tot nu toe nog
niet gericht op de wereldbe
roemde, historische oude stad.
Doel vormen de buitenwijken.
waar de burgerbevolking woont.
Het gebied tussen de haven
plaatsen Sibenik en Split is vol
gens Kroatië inmiddels ook om
streden geraakt. Zadar. iets
noordelijker langs de kust, is on
bereikbaar geworden.
De Kroatische president F.
Tudjman vertelde in een televi
sierede zaterdagavond, dat een
slotoffensief aan de gang is. In
een dramatische oproep vroeg
hij iedereen, die daarvoor ge
schikt is, onder de wapens te ko
men om de resterende delen van
het land te verdedigen.
Kwart miljoen mensen op de been in Den Haag
NOG Steeds PVOb
nen, even voor de Sovjet-presi
dent deze door middel van een
tv-rede wereldkundig maakte.
In de tv-rede maakte Gorbats
jov zaterdagavond bekend dat
de Sovjetunie, in navolging van
de Verenigde Staten, alle tacti
sche kernwapens zal vernieti
gen. Volgens het Amerikaanse
Ministerie van Defensie heeft de
Sovjetunie 17.000 van deze tacti
sche of slagveldwapens, varië
rend van nucleaire munitie tot
korte-afstandsraketten.
Gorbatsjov ging echter verder
dan een imitatie van het initia
tief van Bush. Gorbatsjov kon
digde ook aan dat het totale aan
tal kernkoppen voor de lange-af-
stands of strategische kernwa
pens zal worden teruggebracht
tot vijfduizend. Dat is een ver
mindering die duizend stuks ho
ger ligt dan deze zomer in Mos
kou met Bush werd overeenge
komen.
Een andere eenzijdige stap was
het stopzetten voor een periode
van een jaar van het testen van
kernwapens. Bovendien laat
Gorbatsjov het jarenlange Sov
jet-veto op de ontwikkeling van
het Amerikaanse SDI- of Star
Wars-programma vallen. Hij
verwelkomde Bush' voorstel tot
eventueel gezamenlijk onder
zoek naar een conventioneel ver
dedigingssysteem tegen kernra
ketten.
Gorbatsjov kondigde in zijn
twaalf minuten durende toe
spraak ook een vermindering
van het aantal Sovjetsoldaten
aan met 700.000 man. Het leger
krijgt daardoor een omvang van
3 miljoen militairen. Bush had
een reductie van'de Amerikaan
se strijdkrachten met een half
miljoen man aangekondigd.
Conflictstof
Op in ieder geval twee terreinen
ligt potentiële conflictstof. Gor
batsjovs voorstel nog dieper in
de aantallen strategische (inter
continentale) atoomwapens te
gaan snijden, zou vrijwel zeker
betekenen dat Amerika ook zou
moeten praten over de Trident-
raketten aan boord van onder
zeeboten. Tot dusver heeft de
Amerikaanse regering dat nooit
gewild.
Verder is het zeer de vraag of
Gorbatsjovs aankondiging dat
de Sovjetunie gedurende een
jaar geen kernproeven zal hou
den, door de Amerikanen zal
worden gevolgd. De Amerikaan
se regering heeft in het verleden
vergelijkbare voorstellen altijd
direct van de hand gewezen.
Massale opkomst tijdens de demonstratie tégen de WAO- en Ziektewetplannen van het kabinet. Ook FNV-voorzitter Stekelenburg
moest het, getuige het spandoek, ontgelden (foto Paul StolklANP)
DEN HAAG (GPD) - Een
kwart miljoen mensen heeft
zaterdag op het Malieveld in
Den Haag geprotesteerd te
gen de kabinetsplannen met
Ziektewet en WAO. Het was
de grootste manifestatie van
de vakbeweging van na de
oorlog. FNV-voorzitter J. Ste
kelenburg sprak van een
overduidelijk signaal uil de
maatschappij, dat de politiek
niet gemakkelijk naast zich
neer kan leggen. „De politiek
laadt een grote verantwoor
delijkheid op zich, als ze doof
blijft voor deze signalen. Dan
moeten ze over twee jaar niet
vreemd opkijken als de men
sen de politiek de rug toeke-
Deze week debatteert de
Tweede Kamer tijdens de al
gemene politieke beschouwin
gen onder meer over deze om
streden voornemens van het
kabinet. Minister De Vries van
Sociale Zaken liet weten in de
massale demonstratie geen
aanleiding te zien de kabinets
plannen aan te passen. „Zo
lang de groei van het aantal ar
beidsongeschikten in dit tem
po doorzet, blijven de plannen
recht overeind".
Stekelenburg opende ander
maal de deur voor het kabinet
om 'constructief met de vak
beweging te praten over het
probleem van de arbeidsonge
schiktheid. „Wij zijn bereid te
praten." Zijn collega H. Hof
stede van het CNV verwachtte
dat de „buikpijn bij de kamer
fracties van PvdA en CDA na
de „formidabele opkomst van
vandaag nog wel zal toene
men. Nu al zijn ze bang om bij
partijbijeenkomsten gecon
fronteerd te worden met een
man in een rolstoel die naar
het waarom van de plannen
vraagt".
Stekelenburg. Hofstede en
hun collega G. van Dalen van
de MHP waren verbaasd maar
erg tevreden over de grote op
komst. „We waren al tevreden
geweest met circa 100.000
mensen", aldus Stekelenburg.
Sfeer grimmig
Opvallend was dat de sfeer op
het Malieveld niet jolig of uit
bundig, maar grimmig was.
Vooral De Vries en Kok moes
ten het ontgelden bij de mas
sa, die steeds wanneer deze na
men vielen, een oorverdovend
gefluit aanhief. Ook Stekelen
burg en Hofstede ontkwamen
niet aan kritiek. „Op wie stem
jij", werd de laatste tijdens zijn
toespraak herhaalde malen
gevraagd door een aantal de
monstranten. De FNV-voor
zitter op zijn beurt werd een le
vensgroot spandoek voorge
houden met de tekst: 'J. Ste-
kelenburg nog steeds PvdA-
lid. Daarom ongeloofwaardig
als FNV-léider.'
Geïnspireerd door het mooie
weer besloten de demonstran
ten na afloop van de manifes
tatie niet meteen naar huis te
rug te keren. De Haagse bin
nenstad en een aantal attrac
ties zoals Madurodam of Sche-
veningen werden bezocht. De
grootste winnaar naast de
vakbeweging, was de Haagse
horeca. De eigenaren van friet-
kraampjes, restaurants, kroe
gen en cafés zagen hun omzet
verviervoudigen door de plot
se toeloop. Vooral de terrassen
rond het Binnenhof puilden
uit met mensen met buttons
en vakbondspetjes.
(Zie ook pagina 5)
Minister Van den Broek voor kasteel de Haar in Haarzuilens (foto
Raymond Rutting/ANP
HAARZUILENS - De opmerke
lijke demonstratie van eensge
zindheid die Frankrijk en
Duitsland afgelopen weekeinde
binnen de EG gaven, is niet
overal even goed ontvangen.
Voorzitter Deiors van de Euro
pese Commissie, het dagelijks
bestuur van de EG. ergerde zich
gisteren na afloop van infor
meel overleg van de EG-minis
ters van Buitenlandse Zaken
publiekelijk aan het feit dat de
Franse en Duitse ministers voor
hun beurt met de pers spraken.
Volgens Delors eisen de beleefd-
heidsregels dat de fungerend
EG-voorzitter, op dit moment
HILVERSUM (GPD) Veronica dreigt de Me
diawet te overtreden door vanavond de bloe
derige speelfilm Hamburger Ilill al om 20.20
uur te laten beginnen. Het Commissariaat
voor de Media heeft deze omroep vrijdag ge
waarschuwd dat VOO de kans loopt een boete
opgelegd te krijgen van maximaal vijftigdui
zend gulden als de film niet naar een later tijd
stip wordt verschoven.
Een woordvoerster van het commissariaat
stelt dat de oorlogsfilm volgens de Filmkeu
ring een rolprent voor kijkers van zestien jaar
en ouder is. Films in die categorie mogen niet
voor 21.00 uur worden uitgezonden. Veronica
laat bij monde van een woordvoerster weten
niet van plan te zijn de film naar een later tijd
stip te verschuiven. „De film is nu eenmaal in
de gidsen en kranten voor 20.20 uur aangekon
digd. We zullen onze omroepster wel voor het
begin van de film nadrukkelijk laten meedelen
dat het hier om een film voor zestien jaar en
ouder gaat".
Nederland, de pers inlicht over
de resultaten van een ministers
vergadering.
Genscher en Dumas, de Duitse
en Franse bewindsmannen van
Buitenlandse Zaken, belegden
gisteren in Haarzuilens nog tij
dens het informeel ministers-
overleg een persconferentie. Zij
konden daar slechts vanaf ge
bracht worden nadat Van den
Broek dreigde ook tussentijds
de journalisten te woord te zul
len staan. Van den Broek ergert
zich al maanden aan het feit dat
Genscher telkens de publicitai
re show probeert te stelen.
De irritatie over het protocol te
kent tevens de veel dieper lig
gende politieke ergernis over de
herrijzenis van de 'Frans-Duitse
as'.
Genscher en Dumas claimden
dat steeds meer EG-landen met
hun voorstellen rond de op te
richten Europese Politieke Unie
(EPU) instemmen. Zij kondig
den aan Van den Broek „met alle
kracht en met nieuwe plannen te
zullen helpen. Iedere voorzitter
is dankbaar voor zulke steun, en
ik weet zeker dat de Hollanders
ons ook erkentelijk zullen zijn",
aldus Genscher na afloop van
het beraad.
Pagina 3: EG oneens over vorm
defensie- en buitenlands beleid.
Bolkestein kapittelt kabinet
Vernieuwing
Een discussie over de verzor
gingsstaat Nederland en de par
tijstructuur van de PvdA moet
de vernieuioing binnen de partij
gestalte geven. Het PvdA-be-
stuur stemde zaterdag met die
voorstellen van partijleider Wim
Kok in. Een commissie onder lei
ding van Wolfson (één
van de coupplegersO
schrijft een nota. O
Zeeuwse vlegel
Het natuurlijke volkorenbrood
van Zeeuwse bodem wint ter
rein. Volgend jaar wordt op 150
hectare Zeeuwse akkerbouw
grond op milieuvriendelijke wij
ze tarwe geteeld voor De Zeeuw
se Vlegel. Dit jaar was
?iog slechts 25 hectare
beschikbaar. w
Van Vossen
Peter van Vossen van Beveren
speelde zaterdag een hoofdrol in
het Belgisch voetbal. Tegen An-
derlecht was hij één helft uitblin
ker. Hij scoorde uit een straf
schop. maar werd na een inci
dent met Graeme Rutjes uit het
veld gestuurd. Beve
ren won verrassend O
iet 2-1. w
VCV Zeeland
De profclub VCV Zeeland be
reikte zaterdagavond een diep
tepunt. Op eigen veld toerden de
Zeeuwen door een niet eens zo
sterk Eindhoven nog vaster op
de onderste plaats genageld.
Jan de Rijke (op de foto
rechts) brak een oog- 1 C
kas. I \J
Eerst urgente zaken afwikkelen
Vati onze correspondent)
BRUSSEL - Koning Boudewijn
heeft het ontslag van het Belgi
sche kabinet geweigerd. Het vo
rige week gevallen rooms-rode
coalitiekabinet Martens-9 moet
de meest urgente zaken afwik
kelen, en bovendien de procedu
res starten om de Belgische
Grondwet te herzien. Dat is no
dig om meer bevoegdheden
over te kunnen dragen van
Brussel naar Vlaanderen en
Wallonië.
Het Belgisch staatshoofd heeft
zijn besluit genomen na het hele
weekeinde politici uit de ver
schillende partijen te hebben ge
consulteerd. Koning Boudewijn
deelde zijn weigering het ontslag
te verlenen zondagavond mee
aan premier Martens tijdens een
audiëntie op het Kasteel te La
ken, waar de Koninklijke familie
huist. Boudewijn ontpopt zich
met zijn besluit opnieuw als het
'geweten' van de Brusselse poli
tiek: anders dan in Nederland
speelt de Koning nadrukkelijk
een rol in het politieke leven. De
weigering ontslag te verlenen
aan het kabinet wordt tevens ge
zien als een soort afkeuring van
de crisis, juist nu België para
chutisten in Zaïre heeft zitten.
Het kabinet Martens-9 moet nu
weliswaar de herziening van de
Grondwet voorbereiden, maar
beschikt niet meer over de ver
eiste tweederde meerderheid om
die wijzigingen door te voeren.
Het besluit van de Koning leidt
er daarom hoogstwaarschijnlijk
toe dat het Belgisch parlement
zal worden ontbonden, en dat de
algemene verkiezingen die voor
19 januari op de agenda stonden,
worden vervroegd. Verwacht
wordt dat de Belgen nu eind no
vember naar de stembus moe
ten,
Advertentie
In samenwerking met diverse organisatoren zorgt de PZC
voor uitstekende evenementen.
De organisatoren van evenementen stellen de lezers
van de PZC een aantrekkelijk voordeel in het vooruitzicht.
Dat is mooi meegenomen, nietwaar?
En daarmee zal duidelijk
zijn dat, u die PZC eigenlijk
niet kunt missen.
U hebt 'm zo in huis.
U hoeft alleen maar
de bon in te vullen.
Dan krijgt u al het
nieuws dagelijks in
de bus.
Vier weken voor:
Postcode:
Telefoon:
Ik wil de PZC vier weken lang voor f 12,50
Handtekening:
In envelop zonder postzegel opsturen naar:
PZC, Afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vllssingen Bellen gaat sneller: 01184-84216
