Vieuwe wapenstilstand Kroatië
Compromis brengt Europese
Monetaire Unie naderbij
Spanning tijdens luchtaanval
Jeltsin in Nagorno-Karabach
EG wil de Sovjetunie
met kredieten helpen
ientallen gewonden
)ij rellen in Georgië
Spoedoverleg Duitse
lartijen na geweld
egen asielzoekers
ia weekeinde van hevige gevechten
'n PZC abonnement
is óók 'n evenement.
Advertentie
Wonen Wensen
H10ncr» De Gfole Zeeuwse gezins-
/J}1beurs van 17 t/m 20 oktober
ÜJënsEn in de Zeelandhallen
BILAJ - Kroatische militieleden kijken gespannen naar de lucht tijdens een aanval van de
federale Joegoslavische luchtmacht zondagmiddag op het stadje Bilaj (foto John GapslAP)
NAGORNO-KARABACH - De Russische pre
sident Jeltsin wordt omstuwd door juichende
Armeniërs in Nagorno-Karabach. Hij bezocht
het gebied zondag in het kader van een bemid
delingspoging in het conflict over het gebied
tussen de republieken Armenië en Azerbajdz-
jan.
Jeltsin kwam gisteren aan in de Armeense
hoofdstad Jerevan, juist toen bekend werd
dat het parlement van deze republiek van
daag de onafhankeljkheid van de Sovjetunie
zal afkondigen, nadat zaterdag 99 procent van
de kiezers zich in een referendum voor af
scheiding had uitgesproken.
Het grootste probleem waarvoor het land zich
gesteld ziet, is de ruzie met Azerbajdzjan over
de enclave Nagorno-Karabach, waar een Ar
meense meerderheid woont. Jeltsin kondigde
zondag aan dat vertegenwoordigers van de re
publieken en Nagorno-Karabach elkaar van
daag zullen ontmoeten in Jeleznovodsk in de
Kaukasus. Hijzelf en zijn Kazachstaanse col
lega Nazarbajev zullen daar als bemiddelaars
optreden (foto EPAi
Onbestendig
teel beivolking en enige tijd regen. Ma
ximumtemperatuur rond 19 graden.
Cot krachtig of hard toenemende zuid
westenwind.
!4e jaargang no. 224
aandag 23 september 1991
A
I UUR KODAK EXPRESS
pQ-|-Q KWAUTEITS KLEURENFOTO S
n ijtKVILt
Beter: niet duurder! FOTOB
Ellen Leur Goes Hulsl Middelburg Middelha
VERSCHOORE
ms Vhssmgen Zierikzee
iAdvertentie
:én
Tennisteam
Het Nederlandse Daviscupteam
speelt het komend seizoen
weer in de hoofdgroep. Tegen
Mexico boekte de
ploeg een 5-0 overwin-
ning.
APELDOORN (GPD) - De Euro
pese Gemeenschap lijkt niet
van plan de Sovjetunie grote
bedragen te geven voor nood-
(voedsel)hulp, zoals Sovjet-pre
sident Gorbatsjov heeft ge
vraagd. De twaalf willen de
Sovjetunie best helpen, maar
dan vooral in de vorm van kre
dieten. Dat bleek zaterdag tij
dens de informale bijeenkomst
van de EG-ministers van finan
ciën in Apeldoorn.
Gorbatsjov heeft een verlang
lijstje bij de EG op tafel gelegd
dat bijna 14 miljard gulden zou
kosten. De EG-ministers zijn er
nog lang niet aan toe om daar nu
al beslissingen over te nemen.
Volgens minister Kok, die de
EG-bijeenkomst leidde, is de
Europese Commissie gevraagd
eerst eens alle voors en tegens
van dergelijke massale nood
hulp op een rijtje te zetten.
De EG wil geen miljarden naar
de Sovjetunie sluizen terwijl er
nog zo veel onzekerheden zijn
over de structuur van de Sovjet
unie. De EG weet niet duidelijk
wie nu haar beste gesprekspart
ners daar zijn. Om grote finan
ciële verplichtingen te ontwij
ken. kiezen de twaalf bij voor
keur voor kredieten, die later
weer terugbetaald moeten wor
den. Gorbatsjov heeft zich be
reid verklaard dergelijke lenin
gen vanaf 1994 in drie tot vijfjaar
af te lossen.
Dat geld moet in de visie van de
EG-ministers bij voorkeur ge
bruikt worden om voedsel en an
dere noodzakelijke goederen te
kopen in de voormalige satelliet
staten in Oost-Europa, zoals Po
len, Hongarije en Tsjechoslowa-
kije. „Op die manier sla je twee
vliegen in een klap. Je helpt de
Sovjetunie, je toont datje daar
voor medeverantwoordelijk wilt
zijn en je bevordert de export
mogelijkheden van de Oosteuro-
pese landen die het juist op dat
vlak heel moeilijk hebben", al
dus Kok zaterdag.
In samenwerking met diverse organisatoren zorgt de PZC
voor uitstekende evenementen.
De organisatoren van evenementen stellen de lezers
van de PZC een aantrekkelijk voordeel in het vooruitzicht.
Dat is mooi meegenomen, nietwaar?
En daarmee zal duidelijk
zijn dat u die PZC eigenlijk
niet kunt missen
U hebt 'm zo in huis.
U hoeft alleen maar
de bon in te vullen.
Dan krijgt u al het
nieuws dagelijks in
de bus.
Vier weken voor:
Van onze correspondent)
LGRADO - De Kroatische re-
ing en de Joegoslavische le-
leiding zijn gisteren een
uw staakt-het-vuren over
gekomen. De Kroaten zeg-
daarbij toe weer stroom,
ter en voedsel te zullen door-
en voor de kazernes die al
m een week lang geblok
keerd zijn. De wapenstilstand
gold vanaf drie uur gistermid
dag.
Volgens een verklaring van de
Joegoslavische minister van de
fensie, generaal Veljko Kadije-
vic, is het begin vorige week on
der leiding van Lord Carrington
afgesloten akkoord de basis
voor de nieuwe overeenkomst.
OSKOU (AFP/RTR) - In de
orgische hoofdstad Tbilisi
erste zondag een gespannen
er na de heftige rellen dit
ekeinde tussen voor- en te
enstanders van president
iad Gamsachoerdia. Voor het
evisiegebouw betoogden
n tienduizend tegenstanders
in de president. Nadat zater-
gnacht zeker 40 mensen ge-
nd geraakt bij gevechten tus-
rivaliserende gewapende
«epen, stemde Gamsachoer-
zondag in met gesprekken
tde oppositie.
urenlang overleg tussen de
positie en aanhangers van
msachoerdia werd men het
is over een ontmoeting tussen
president en Tedo Pataasjvi-
hoofd van de parlementscom-
ssie voor buitenlandse zaken
voorman van de parlementai-
oppositie. De onderhandelin-
moesten zondagavond be-
inen, maar de oppositie vreest
tPataasjvili daarna het parie
nt niet meer zal kunnen ver
en, waar Gamsachoerdia zich
al bijna drie weken bevindt,
hele oppositie had zich zon-
g voor het tv-gebouw verza
meld. Onder hen waren ex-pre-
mier Tengiz Segua, maar ook af
gevaardigden die onlangs de
Ronde-Tafel verlieten, de coali
tie die Gamsachoerdia steunt.
Het gebouw werd zaterdag bezet
door gewapende leden van de
oppositie en leden van de Geor
gische Nationale Garde die naar
de oppositie zijn overgelopen.
Aanhangers van president
Zviad Gamsachoerdia bewaken
regeringsgebouwen en het ra
diostation, aldus ooggetuigen.
Volgens een journalist riep
Gamsachoerdia de bevolking
via de radio op hem te steunen
en zich naar een kerk in het cen
trum van Tbilisi te begeven
waar wapens zouden worden ge
distribueerd.
Gedurende de gehele nacht van
zaterdag op zondag werden in de
stad schoten gehoord, maar de
meeste mensen zouden zijn ver
wond door stenen. Drie gewon
den zijn er ernstig aan toe. Een
Georgische betoger is aan zijn
verwondingen overleden nadat
hij zich zaterdag in brand had
gestoken uit protest tegen Gam
sachoerdia. De oppositie verwijt
de president dat hij steeds meer
dictatoriale trekjes krijgt.
mmmm
Rollen
In Israel is boos gereageerd op
het besluit van een Amerikaanse
bibliotheek om de teksten van de
Dode-Zee-rollen vrij te geven
voor studie. De Huntington bi
bliotheek in het Californische
San Marino geeft iedereen die
dat wil toegang tot de microfilm
ivaarop de volledige
tekst van de 800 be- O
faamde rollen staat. O
Landschap
Gidsen van de stichting Het
Zeeuwse Landschap hebben za
terdag in Het Zwin de nationale
week van het landschap ge
opend. De Zivinstreek is deze
week toegankelijk voor het pu
bliek. Vanuit het Zwin Bezoe
kerscentrum worden
dagelijks excursies C
georganiseerd. w
VCV Zeeland begon zaterdag
met een slechte instelling aan
het duel tegen Excelsior in Rot
terdam. Dat kiuam de Zeeuwse
profploeg duur te staan, want
Excelsior nam snel een 2-0-voor-
sprong. Zeeland kwam
terug tot 2-1. maar dat
was te weinig.
Postcode: Plaats:
Telefoon:
Ik wil de PZC vier weken lang voor f 12,50
Handtekening:
In envelop zonder postzegel opsturen naar
PZC, Atdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vllssingen Bellen gaat sneller- 01184-84216
sso handhaaft
I egelingen wao
n ziektewet
1TTERDAM (ANP) - Esso Ne
tland heeft de twaalfhonderd
rsoneelsleden toegezegd on-
acht de kabinetsplannen
•or WAO en ziektewet, de uit
ingen bij arbeidsonge-
hiktheid en het ziekengeld zo-
inu gebruikelijk is, te blijven
•anderen. Dat betekent dat
'ktedagen voor honderd pro
oi worden betaald en de
A0-uitkering tachtig procent
'JU het laatst genoten in
nen. Bestuurder Piet Jans-
o van de Industriebond FNV
efl dat dag bekendge-
lakt.
lens Janssen is Esso het eer-
bedrijf dat dit belooft te
Gicii en,
VCV Zeeland
In de komende tijd moeten de
voorstellen uit dat akkoord na
der worden uitgewerkt. Daarbij
gaat het onder meer over het op
heffen van de legerblokkades
voor de Kroatische havens.
Hoe succesvol de nieuwe wapen
stilstand was, was gisteren nog
onduidelijk. Na het ingaan van
het bestand waren er in ieder ge
val nog meldingen van gevech
ten rond de Oostkroatische stad
Osijek. De communicatie met
veel frontgebieden is op het mo
ment vrijwel onmogelijk, wat
ook problemen oplevert met het
doorgeven van orders over een
wapenstilstand.
Voordat het staakt-het-vuren in
ging, werd nog fors gevochten.
De kazernestad Petrinja, zo'n ze
ventig kilometer ter zuiden van
Zagreb, werd door het leger inge
nomen, zo meldde de Kroatische
regionale commandant Ivan Bo-
betko op een persconferentie.
De havenstad Zadar werd doel
wit van luchtaanvallen en in Za
greb zelf werd gisteren kort na
half twee geschoten. Een vijftal
mortieren viel in de buitenwij
ken en het centrum van de stad.
Bewoners in de betreffende wij
ken kregen de oproep naar de
schuilkelders te gaan. In het oos
ten van Kroatië probeerden le
gereenheden Vukovar, ook een
kazernestad, te veroveren.
Meldingen van de Kroatische ra
dio dat Vinkovci door het leger
omsingeld zou zijn, waren vol
gens ooggetuigen onjuist. Wel
heeft de Joegoslavische lucht
macht in de buurt van deze stad
per ongeluk een aanval uitge
voerd op een eigen konvooi.
Daarbij werden drie reservisten
gedood en raakten enkele tien
tallen gewond.
Drie doelen
De opbouw van troepen langs de
Kroatische grens, die vorige
week donderdag begon, gaat
nog steeds door. Volgens een
verklaring van generaal Kadije-
vic hebben de militairen zich
drie doelen gesteld. Het eerste is
het vrijmaken van de toegang
tot de kazernes die nu door de
Kroaten worden geblokkeerd.
Het tweede is het scheiden van
de Kroatische en Servische strij
ders, wat vermoedelijk betekent
dat de door Serviërs bezette ge
bieden bij de republiek Servië
worden getrokken. Als laatste
moet de ongehinderde troepen
terugtrekking uit Slovenië wor
den veiliggesteld.
Van onze correspondent)
IRLIJN - Alle Duitse politieke
rlijen komen eind deze week
lor topverleg met kanselier
ilil bijeen om een oplossing
or het probleem van de asiel-
tkers te vinden,
nvijl de CDU-CSU een veran-
ring van de grondwet wil om
stroom in te dammen, vinden
germgspartner FDP en de op-
isitionele SPD dit niet nodig,
i zetten in op aanvullende
Hm Kok stond
ip het punt
I f te treden
'ELDOORN (GPD) - Op het
ogtepunt van de crisis in de
dA over de wao, eind augus-
s, heeft vice-premier Wim
ik ernstig overwogen op te
ippen en de politiek te verla-
n. Overleg met zijn PvdA-col-
;a's in het kabinet heeft hem
arvan weerhouden.
Apeldoorn, waar Kok dit
ïekeinde een informele bijeen-
•mst van de EG-ministers van
I ancien voorzat, zei de PvdA-
I der zich destijds „te hebben
[evraagd of ik wel de juiste
in op de juiste plaats was, of ik
staat was op een vertrouwen-
ikkende manier inhoud te ge-
n aan mijn verantwoordelijk
tien".
Igens De Volkskrant van za-
'dag heeft toen vooral minis-
t Pronk van ontwikkelingssa-
inwerking Kok weten over te
len aan te blijven.
maatregelen, zoals een veel snel
lere afwikkeling van de aanvra
gen. Een compromis is niet in
zicht, hoewel de toestand met de
dag dramatischer wordt. Dit
weekeinde vonden in vier steden
aanslagen of overvallen op te
huizen voor asielzoekers plaats,
waarbij ten minste 20 gewonden
vielen en enkele tientallen men
sen werden gearresteerd. Het
droevige hoogtepunt vormde de
Oostduitse stad Hoyerswerda.
waar de ME voor de vijfde ach
tereenvolgende dag slag leverde
met neo-nazi's, die in toenemen
de mate worden gesteund door
de plaatselijke bevolking. De re
gering van de deelstaat Saksen
heeft zondagavond besloten dat
alle asielzoekers moeten worden
geëvacueerd.
Waarschuwing
voor V D
DEN HAAG (GPD) - „Wee de
werkgever die bij een reorgani
satie van het bedrijf zijn over
tollige werknemers in de wao
dumpt". Staatssecretaris Elske
ter Veld zal via de arbeidsbu
reaus nagaan of werknemers
die bij de reorganisatie van V
D afvloeien in de Ziektewet of
wao terecht komen.
Ter Veld probeert kabinet, werk
gevers en werknemers weer om
de tafel te krijgen. Deskundigen
van de vakcentrales praten van
avond met de werkgevers over
wao- en ziektewetplannen.
APELDOORN (GPD) - De vor
ming van een Europese Econo
mische en Monetaire Unie
(EMU) is een flinke stap dichter
bij gekomen, na de afspraak dat
de economisch zwakke EG-lan-
den daarin geen onbeduidende
bijrol zullen krijgen. Die af
spraak was de uitkomst van een
informele vergadering van de
ministers van financiën van de
twaalf EG-landen, die zaterdag
in Apeldoorn werd gehouden
onder voorzitterschap van de
Nederlandse minister Kok.
De twee meest tastbare ingre
diënten van zo'n economische
en monetaire unie, één Europese
munt en één centrale bank, zul
len op z'n vroegst in 1997 worden
ingevoerd. Tot die tijd moet de
economische toestand in de
twaalf EG-lidstaten meer met el
kaar in overeenstemming wor
den gebracht.
Voorlopig zullen alleen de finan-
eiëel-economisch kerngezonde
EG-landen de grote stap naar
een complete monetaire unie
zetten. De zwakkere landen mo
gen wel blijven meepraten over
het beleid, maar kunnen 'tijdelij
ke ontheffingen' krijgen van de
meest ingrijpende maatregelen.
Welke landen eind 1996 zullen
besluiten hun financiëel beleid
helemaal op elkaar af te stem
men, is overigens nog een open
vraag. De criteria voor de EMU
zijn zo streng, dat op dit moment
alleen Frankrijk, Luxemburg en
Denemarken er voor in aanmer
king komen. Door de hoge
staatsschuld voldoet bijvoor
beeld ook Nederland nog niet
aan alle eisen voor toelating tot
de 'economische eredivisie'.
Naast een beperkte staatschuld
moet een land de overheidsbe
groting op orde hebben en de in
flatie in bedwang houden om
toegelaten te worden tot de defi
nitieve EMU.
De Britten zijn principieel ge
kant tegen het opgeven van zo'n
groot deel van hun soevereini
teit, herhaalde minister, van fi
nanciën Lamont zaterdag nog
eens. Maar de Britten vinden dat
de voorstellen wel steeds beter
in elkaar steken.
De onderhandelingen over de
monetaire unie kwamen de afge
lopen weken onder grote druk te
staan, nadat Nederland als EG-
voorzitter nieuwe vooratellen
had ingediend. Daarin was prak
tisch sprake van een tweedeling
van de EG in landen die econo
misch sterk genoeg waren om
mee te kunnen in de EMU. en
landen die voorlopig zouden
moeten achterblijven. Het plan
stuitte op groot verzet uit de ar
mere zuidelijke landen, onder
aanvoering varl Italië.
Met een reeks compromisformu
les hebben de ministers het con
flict zaterdag in Apeldoorn kun
nen bezweren De Twaalf zullen
in 1996. wanneer pikant genoeg
Italië de EG-voorzittershamer
hanteert, met z'n allen beslissen
welke landen economisch sterk
genoeg zijn om tot de EMU toe te
treden.
Een minimum-aantal EMU-
deelnemers is nog steeds niet
vastgesteld, al wordt er van uit
gegaan dat zeven a acht landen
de grote sprong moeten wagen.
De 'achterblijvers' krijgen een
beperkte stem in het beleid van
de EMU. Via 'tijdelijke onthef
fingen' wordt vastgelegd dat ze
later wel mee zullen doen. maar
voorlopig het monetair beleid
van Unie niet op alle punten hoe
ven te volgen.
