beheersovereenkomsten zijn in
wmm
Zoeken naar meer samenwerking
i in beeld
Symposium over
mariene biologie
in Middelburg
RK
Grondstoffen gifgas waren wel voor Iran
S troduetie
"ced1 ort bowls
fnS Kapelle
11
^4
Jaarlijks verdwijnt
vier hectare schor
provincie
leeuwse boeren houden steeds meer rekening met natuur- en landschapsbehoud
Jeugdhulpverlening
OES - Boeren in Zeeland ra-
ertrouvvd met beheers-
ereenkomsten. Volgens het
linisterie van Landbouw, Na-
irbeheer en Visserij houdt
rarisch Zeeland in toenemen-
mate rekening met natuur en
rt(
ie(, idschap op het boerenbedrijf;
cia.
irzelend
it dusver hebben ongeveer 250
ïuwse boeren een beheer-
rerkomst met het Bureau Be-
Landbouwgronden geslo-
Daarmee loopt Zeeland
orop. Ongeveer 40 procent
ide boeren die in aanmerking
voor de regeling maakt
med< irdaadwerkelijk gebruik van.
ovei idelijk schommelt het per-
fS231 itage rond de 30.
jstart was - in het begin van
iestolen auto
uggevonden
12 s
DDELBURG - De Citroen
die in de periode tussen 4
september werd gestolen
het terrein van een Middel-
rgs autobedrijf, is dinsdag te-
gevonden in Wemeldinge. De
is onbeschadigd. De eige-
Y. I. (29) uit Arnemuiden.
ifl de auto inmiddels weer te-
aag tv:
van v1
gemi
anj lim
mee
;ter en
ns zijn1
e Ruim',
sten
•oor
de jaren tachtig-ronduit aarze- te schroeven om een handteke- M. Bruijnmg, hoofd Beheer keld. En de boeren moesten wen-
lend. Het aantal landbouwers ning onder zo'n contract te zet- Landbouwgronden in Zeeland: nen aan het nieuwe fenomeen
dat bereid was de dop van de pen ten was zeer mondjesmaat. Ir P ..Het systeem was wat ingewik- Platvloers gezegd: wat een boer
eeds meer landbouwers slui-
een zogeheten beheersover-
nkomst met het Bureau Be
er Landbouwgronden (BBL)
het ministerie. Via zo'n -
jwillige - overeenkomst ver-
ichten zij zich hun bedrijfs-
ering meer af te stemmen op
itiöltuur- en landschapsbehoud,
ar slaat een vergoeding te-
pver.
regeling blijkt een succes.
Kct nnenkort wordt op Schou-
n-Duiveland een contract ge
in, waarmee het Zeeuwse
lartJtaal aan beheersgronden de
rigl izend hectare overschrijdt. In
eland is bijna 2800 hectare
landbouwgrond aangewe-
waarvoor boeren een be-
irscontract kunnen sluiten,
het kader van het Natuurbe-
dsplan komt daar binnen af-
nbare tijd nog eens 2800 hec-
bij, Die grond ligt allemaal
gebieden met bij-
idere natuur- en landschaps-
larden: karrevelden en inla-
kreekresten, oudland,
longronden.
De karrevelden in de inlaag Levensstrijd bij Zierikzee; een van de aangewezen gebieden waarvoor een beheersovereenkomt kan worden
afgesloten (foto Pieter Honhoff)
Vorig jaar beslag in Vlissingen
MIDDELBURG - De bedrijven Eldi Chemicals in Krimpen aan den
IJssel en Bechem Chemie in Haarlem hebben wel degelijk zonder
vergunning grondstoffen voor mosterdgas uitgevoerd naar Iran.
Op 12 november nam de Economische Controle Dienst in Vlissin
gen 275 vaten met tri-ethanolamine in beslag. Dat is een grondstof
voor mosterdgas. De vaten stond bij het stuw adoorbedrijf DSIS in
het Sloegebied, klaar om te worden verscheept naar Groot-Briltan-
nië.
Ook na een inval vorig jaar november bij de bedrijven zelf, waarbij
een grote hoeveelheid chemicaliën in beslag werd genomen, werd
nog 300 ton grondstoffen voor gifgas illegaal uitgevoerd naar landen
als Irak en Zuid-Afrika.
De Middelburgse officier van Justitie mr S. Tempel bevestigde dins
dagavond dat de uitkomsten van een gerechtelijk vooronderzoek
naar de handel en wandel van de bedrijven overeenkomen met een
artikel in Vrij Nederland. Daarin worden de bedrijven beschuldigd
van de uitvoer.
Tegenover justitie verklaarden de twee bedrijven dat de vaten be
doeld waren voor een afnemer in Engeland en dat de chemicaliën
niet naar „spanningsgevoelige landen" zouden gaan.
Uit de speurtocht van twee verslaggevers van Vrij Nederland, en dus
ook uit het onderzoek van justitie, is gebleken dat de chemicaliën in
werkelijkheid bedoeld waren voor een bedrijf met de naam Interna
tional Trade Centre. Dat bleek een inkoopagentschap dat in op
dracht handelde van Iran Kemco Ltd. in Teheran Na de inval in
Vlissingen werd nog zeker 300 ton gifgas-grondstoffen illegaal uitge
voerd naar 20 landen zoals Irak. Zuid-Afrika. Chili en enkele Noord-
afrikaanse landen.
Volgens mr Tempel staat het Middelburgse Openbaar Ministerie op
het punt het gerechtelijk vooronderzoek tegen de twee bedrijven af
te sluiten. Of het tot een rechtzaak komt. wilde hij niet zeggen.
Nieuwenhuijse
ctoftèrlaat bestuur
abo Kruiningen
U1NINGEN - 'Jaap van de
lliSi' :lcr' hangt zijn laatste voor
erschap aan de wilgen. De
»rmalige fruitkweker en
dbuuwer uit Hansweert,
Nieuwenhuijse, treedt
;en, woensdagavond, na 24
tijdens een afscheidsre-
lie in De Korenbeurs, af als
rzitter van het bestuur van
Rabobank Kruiningen. Vol-
s de 68-jarige Nieuwenhuij-
shet tijd om ruimte te ma-
ivoor de jongere generatie.
ia alle inwoners van de ge-
nte Reimerswaal kennen
door de talloze functies die
zijn: bekleedde. Eerst was hij
Ruims rzitter van de fruitveiling in
temins bbendijke (11 jaar). Dan
>or he; uer een waslijst met voorzit-
Cederfchappen: bij de Voetbal Ver-
)g Kruiningen (4 jaar), de
en de Agrimarkt in We-
u 16 jaar) en tenslotte
Voorst! 'ab°barik Ook in de politiek
hij geen onbekende, als
d schn sl'd van Algemene Belan-
rlenen envan 1970 tot 1986 als wet-
meestö ier
44"tl hei allemaal zover gekomen
wt hij zelf niet. Hij is erin ge-
kon de vacatures niet af-
omdat hij ervan genoot,
'iseen beetje ijdelheid Na
sprek komen zijn persoon
eigenschappen boven wa-
luister liever, dan dat ik
Maar ik denk dat ik de ba-
vooral gekregen heb. omdat
ld probeer om rpet tact een
sfeer te kweken."
tkt de ex-wethouder zich
goed terug uit de openbaar-
De enige functie die hij
maaktf'^'ë niet opgeeft, is het be-
e Ruiffii i(ien van echtparen naar het
Sjksbootje.
PKU.E - in Engeland is de
0 Bowls allang bekend, in
podsctu '!!and n°S niet- A,s het aan
•el-lenen dlel'St zal dat gauw vcran-
emeestf vrijdag 20 september
•->3.-Hf"' een introductie van deze
Plaats in de sporthal aan
"oonlandseweg te Kapelle.
kn 15.00 en 18.00 uur geven
"mdigen tekst en uitleg
het spel en kan iedereen
"den.
wordt gespeeld op een
'van 30 meter lang en 4 me
ereed Typerend voor de
!aJn de speelballen (bowls)
hun vorm altijd in een
trollen. De spelregels lijken
heest
an het in Ne-
bekende koersbal.
Jfo dat oende be
kenden zijn. wordt in Ka-
Bowls-vereniging op-
MIDDELBURG - De jeugd
hulpverlening in Zeeland
heeft een andere toekomst ge
kregen. Vorige week blies
Jeugd en Gezin de voorgeno
men fusie met de Vereeniging
Kinderzorg af, tot grote tevre
denheid van de vele tegen
standers van zo'n fusie. Een
club die semi-residentiele, en
residentiële voorzieningen be
heert. zo was het standpunt,
moet niet niet in de ambulante
hulpverlening stappen. Kin
derzorg, riep bijna het voltal
lige Provinciale Samenwer
kingsverband Jeugdhulpver
lening, loopt hel risico bed-
denvuller voor de eigen tehui
zen te worden.
J. F. Eijlander. sinds 1 juni di
recteur van Jeugd en Gezin, is
het daarmee wel eens. ..Als het
kan moet je zo'n verstrenge
ling van belangen voorkomen.
Wij geloven dat het kan. De fu
sieplannen met Kinderzorg
waren uit nood geboren. Nu de
nood niet zo hoog blijkt en het
verzet in de provincie onge
kend groot, gaan we het toch
zelfstandig proberen"
Daarmee is Eijlander éen van
de mensen die de jeugdhulp
verlening in Zeeland handen
en voeten moet helpen geven
want dat er veranderingen
moeten komen, staat als een
paal boven water. ..De provin
cie wil de vrijwillige ambulante
jeugdhulpverlening het liefst
onderbrengen in één instelling,
zo blijkt uit het plan dat voor
de sector op tafel ligt. Hetzelf
de geldt voor de pleegzorg. We
moeten wel beseffen dat die
plannen zijn gemaakt met de
fusie van Jeugd en Gezin met
Kinderzorg in het vooruitzicht.
Nu het tij gekeerd is. zullen we
die zaken wellicht opnieuw
moeten bekijken".
Versnippering
Ook Eijlander is van mening
dat de versnippering in de vrij
willige ambulante zorg. de
hulpverlening geen goed doet.
..Ik denk dat we het komende
jaar moeten zoeken naar meer
samenwerking. Jeugd en Ge
zin. de JAC's. Zelfstandig Wo
nen en het Algemeen Maat
schappelijk Werk kunnen wel
licht in federatief verband de
zaken op elkaar afstemmen
Dan denk ik niet meteen aan
een fusie maai- op de langere
termijn lijkt me dat niet uitge
sloten. We hebben te maken
met een overheid die aldoor be
zuinigt. dus aan schaalvergro
ting ontkom je met zo gemak
kelijk. Aan de andere kant is
schaalvergroting in Zeeland
heel moeilijk, omdat we moe-
J. E. Eijlander: De pleegzorg is weer een apart verbaal -foto Oscar van Beest
i i i i i i i i ii i i i i i i
ten werken in een dunbevolkt aanpak zijn er volgens Eijlan-
gebied" C(er wel. maar niet van onover-
Verschillen in methodiek en brugbare aard. ..In Zeeuwsch-
Vlaanderen zitten we al onder
één dak met Zelfstandig Wo
nen en het JAC. We hebben
daar ook regelmatig werkover
leg. Zo'n constructie is voor De
Bevelanden en Walcheren ook
goed denkbaar, al zullen de
standpunten nu nog uiteenlo
pen." Eijlander heeft er alle
vertrouwen in dat het afblazen
van de gewraakte fusieplan
nen weieens de opening van
een gesprek met de andere in
stellingen kan worden.
„De pleegzorg is weer een
apart verhaal. In de nota
Jeugdhulpverlening ziet de
provincie een onafhankelijk
bureau dat zorgdraagt voor
plaatsing en begeleiding als de
beste oplossing. Voordat de fu
sie in de pen zat is er een plan
gemaakt om zo'n aparte club
bij Jeugd en Gezin aan te ha
ken. Met de fusie in aantocht is
dat plan haastig in de ijskast
gestopt. Het lijkt me niet on
praktisch het daar weer uit te
halen. Zeker als de overheid
steeds kariger wordt met de
centen, is het erg duur om een
aparte instelling op te zetten.
Overhead-kosten kunnen we
besparen door dat plan nog
eens goed tegen het licht te
houden'.
Eijlander zou graag zien dat
Jeugd en Gezin alvast kan be
ginnen om een pleegzorg-poo-
ling van de grond te krijgen.
„Dat wil nog steeds niet vlot
ten terwijl we allemaal weten
dat het niet goed gaat in de
pleegzorg. Weinig aanbod,
nauwelijks of geen begeleiding
en een grote vraag."
Vetpot
Met hoeveel enthousiasme Eij
lander ook aan het werk wil;
een vetpot zal het in de toe
komst zeker niet zijn. „De pro
vincie moet het geld gaan be
heren. maar het Rijk heeft in
middels op de valreep nog an
derhalf procent weggesnoept.
Van ons wordt dus doelmatig
heid gevraagd en inmiddels is
in Jeugd en Gezin heel wat ge
snoeid. Daar mogen we Kin
derzorg overigens dankbaar
voor zijn want toen de instel
ling diep in de put zat. en nie
mand verder een vinger uit
stak. is Kinderzorg te hulp ge
komen met een Interim-direc
tie. De maatregelen mogen
pijnlijk zijn geweest, ze hebben
een gezondere kleur op de wan
gen van Jeugd en Gezin ge
bracht."
Maar de meeste lof zwaait Eij
lander in de richting van het
personeel van Jeugd en Gezin,
dat jaren van sombere conflic
ten heeft gekend. „Die mensen
hebben keihard gewerkt om de
jeugdhulpverlening op gang te
houden terwijl er nauwelijks
uitzicht voor hen was In het
verleden is de Zwarte Piet wei
eens hun kant uit geschoven.
Dat kan haast niet terecht zijn.
Ze hebben getoond hart te heb
ben voor Jeugd en Gezin en
voor de jongeren die hulp no
dig hebben in het bijzonder.
Want uiteindelijk zijn zij het
om wie het allemaal draait
Mieke van derJagt
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1991
niet kent. eet-ie niet. Het was
voornamelijk een mentaliteits-
kwestie." Halverwege de jaren
tachtig raakte de zaak in een
stroomversnelling „Veel boeren
zijn van gedachten veranderd en
zien nu in. dat een echte boer
ook natuur- en landschap kan
produceren."
Met de ondertekening van een
beheersovereenkomst onder
werpen de landbouwers zich aan
een aantal beperkingen. Wat
voorbeelden: hij zal wat later in
het jaar moeten maaien en wei
den om het broeden van de wei
devogels niet te verstoren; hij zal
z'n bestaande grasmat moeten
handhaven om alles wat er
groeit en bloeit z'n gang te laten
gaan; de inzet van bestrijdings
middelen is aan extra regeltjes
gebonden.
Lastig
Dat kan in de dagelijkse boeren-
praktijk lastig zijn. En om dat te
compenseren, verstrekt de over
heid een vergoeding. De hoogte
daarvan hangt af van het aantal
beperkende maatregelen dat.
een boer kiest. Bruijning: „De
vergoeding is niet dusdanig dat
hij er rijk van wordt. Maar hij
gaat er zeker niet op achteruit."
Vorig jaar keerde het ministerie
in totaal 14,6 miljoen gulden aan
vergoedingen uit; in Zeeland ligt
dat dit jaar vermoedelijk ergens
tussen de 600.000 en 800.000 gul
den. Het zijn niet onaanzienlijke
bedragen. Maar het loont de
moeite, zegt Bruijning. „De ef
fecten op natuur en landschap
zijn duidelijk merkbaar."
Woensdag 18 september zet
landbouwer W. den Boer uit Zie
rikzee z'n handtekening onder
een beheersoverkomst. En daar
mee komt de totale oppervlakte
aan Zeeuwse landbouwgrond
waarvoor een beheerscontract
geldt, boven de duizend hectare.
Een gebeurtenis die een vlag
getje verdient, vindt de directie
Beheer Landbouwgronden. En
daarom reist een select gezel
schap volgende week woensdag
af naar het landbouwbedrijf aan
de Levensstrijdweg om het glas
te heffen èn om er fraaie woor
den te spreken. Zo zullen er inlei
dingen worden gehouden door ir
A. W H. van Weelderen i direc
teur Landbouw. Natuurbeheer
en Openluchtrecreatie), gedepu
teerde G. de Vries-Hommes, di
recteur ir I. A. Risseeuw van het
Bureau Beheer Landbouwgron
den en door landbouwer Den
Boer zelf.
l)e Slikken van Viana, oostelijk van Ouwerkerk
(foto Pieter Honhoff)
Slikken Viana proefgebied
MIDDELBURG - Geulen, pla
ten, slikken, schorren: ze bieden
in de Oosterschelde ruimte aan
rijk ontwikkelde levensge
meenschappen. Van deze mi
lieu-onderdelen staan de schor
ren wel heel zwaar onder druk.
Door uitvoering van de Delta
werken is 640 hectare van de
oorspronkelijk aanwezige 1.725
hectare overgebleven. Sinds
1982 is in de Oosterschelde 16
hectare schor door afkalving
verdwenen.
In tegenstelling tot de verwach
tingen van rijkswaterstaat, is de
erosiesnelheid van de schorren
na de komst van de stormvloed
kering en de aanleg van de com-
partimenteringsdammen. niet
af- maar toegenomen. De afna
me bedraagt nu vier hectare per
jaar. Op den duur zal ongeveer
twee hectare schor per jaar in
het water verdwijnen. Dat kan
alleen worden gekeerd door
technische maatregelen.
Na de ingebruikname van de
stormvloedkering is het getij-
verschil in de Oosterschelde
minder geworden. Daardoor
worden de schorren minder dan
vroeger door het zoute water
overspoeld: een afname van 15";.
voor het lage schor en 70".. voor
het hoge schor. Hierdoor is een
deel van de schorbodem uitge
droogd.
Een belangrijk deel van de plan
tengroei op de schorren is afge
storven en verstoord. Zeldzame
soorten zijn verdwenen en meer
algemene soorten zijn ervoor in
de plaats gekomen
Naast de gevolgen van de Delta
werken. ondervinden de schor:
ren nadelige invloeden van re
creatie en visserij. Rijkswater;
staat stelt vast dat er in de Oos
terschelde vrijwel geen enkel ger
bied is dat in het geheel van veil
storing wordt gevrijwaard. An
ders gezegd er is geen gebied
meer waar de natuur zich zondgf
menselijke invloeden ongerept
kan ontwikkelen. Rijkswatei's
staat vindt dat daar wat aan gt«
daan moet worden.
Overwogen wordt om een gebied
in te stellen dat zo ongestoord
mogelijk is en dat kan dienen als
onbeinvloed voorbeeld voor dè
rest van de Oosterschelde. Zo'n
gebied moet natuurlijk wel de
verschillende milieu-onderdelen
omvatten. Deze proefplaats kan
tevens dienen om de bijzondere
waarden van de Oosterschelde
voor het voetlicht te brengen via
onderzoek en voorlichting.
Rijkwaterstaat acht de Slikken
van Viana. oostelijk van Ouwer
kerk. het meest geschikte ge
bied voor het vervullen van een
voorbeeldrol. Wanneer deze slik
ken en schorren tot. proefgebied
worden aangewezen, zullen ze
voor de mens niet meer toegan
kelijk zijn Of het zover komt, is
nog onduidelijk. Het voorstel
van rijkswaterstaat moet wor*
den beoordeeld door de Stuur
groep Oosterschelde en de mi
nister van Verkeer en Water
staat.
Met wetenschappers uit hele wereld
MIDDELBURG - Tweehon-
derddertig wetenschappers uit
alle delen van de wereld ont
moeten elkaar volgende week
in Middelburg tijdens het 26e
Europese symposium voor ma
riene biologie. Dit belangrijk
ste jaarlijkse ontmoetingspunt
voor biologen die zich met wa
tersystemen bezighouden,
wordt deze keer georganiseerd
door het Delta instituut voor
hydrohiologisch onderzoek in
Yerseke.
Het thema voor het symposium,
de biologische effecten van ver
storingen in het milieu van es
tuaria en kustwateren, sluit
nauw aan bij de onderzoeksacti
viteiten van het Delta instituut,
dat als een van de toonaange
vende wetenschappelijke centra
op dit gebied geldt. Van een
groep wetenschappers met de
taak de gevolgen van de Delta
werken op flora en fauna in de
wateren van Zuidwest-Neder
land te bestuderen, is het Delta
instituut uitgegroeid tot een in
stelling met activiteiten over de
hele wereld.
De verstoringen waar het tijdens
het symposium over gaat. zijn
verontreinigingen, zeespiegelrij
zing en klimaatveranderingen.
De laatste twee zijn aantastin
gen van het milieu die de afgelo
pen jaren veel aandacht hebben
gekregen. ..Zeespiegelrijzing en
klimaatverandering zijn de laat
ste jaren in de mode. ook bij we
tenschappers". geeft directeur
prof dr C. Heip van het Delta in
stituut toe. zonder daarbij overi
gens de indruk te willen wekken
dat iets dat In de mode is niet
van groot gewicht kan zijn.
Heip signaleert de tendens dat
wetenschappers zich steeds
meer bezighouden met vraag
stukken waarop het maatschap
pelijk belang vaststaat. „Nog
niet zo gek lang geleden was dat
zeer ongebruikelijk", legt hij uit.
„Een wetenschapper diende
zich met fundamenteel onder
zoek bezig te houden. De maat
schappelijke relevantie stond op
de tweede plaats. Natuurlijk,
fundamenteel onderzoek blijll
van belang, maar van een weter>
schapper wordt steeds meer ver.-
wacht. dat hij de argumenten
aandraagt op basis waarvan
goede beslissingen kunnen wor;
den genomen."
I)NA-structuur
Tijdens het symposium wordt
belicht hoe verstoringen op dé
verschillende niveaus van hefc
natuurlijk milieu ingrijpen en
welke mechanismen er zijn om
die verstoringen te herstellen.
Die niveaus lopen uiteen van de
DN/Vstructuur binnen een cel
van plant ol dier tot de completé
gemeenschappen van planten
en dieren in een gebied, Het Delf
ta instituut heeft de afgelopen
jaren dat soort mechanismen
voor de Grevelingen uitgebreid
in kaart gebracht en in compu
termodellen vastgelegd. In een
getijdegebied als de Wester-
schelde is het veel moeilijker zul
ke modellen te maken en die
moeilijkheidsgraad is voor bij:
voorbeeld de Noordzee nog em
kele factoren groter.
Het symposium dn de Middels
burgse Stadsschouwburg^
wordt dinsdag 17 september gei
opend met een toespraak die na?
mens minister J. Ritzen van on«
derwijs en wetenschappeii
wordt uitgesproken. De be;
windsman zelf dient de Derde
Dinsdag van september in Deij
Haag te zijn. Zaterdag 21 sep;
tember is de sluiting van de we?
tenschapelijke ontmoeting
