Jeltsin roept op tot verzet
Aè
Woede gekoeld op tankbemanning
President Bush bevriest direct
economische hulp aan Sovjetunie
kleintjes
u
Bouwbond CNV wil
afbraak WAO op
werkgever verhalen
Protest vanaf tank in Moskou
,v»
Plegers coup Sovjetunie stevig in het zadel
Tsjechen
hamsteren
benzine
ïiL.
Wij gaan weer
naar school.
Nieuwe machthebbers
tevreden over „begrip"
'n PZC abonnement
is óók 'n evenement.
DEN HAAG/MOSKOU (GPD) -
De conservatieve nieuwe lei
ding van de Sovjetunie, ver
enigd in het 'Comité voor de
joodtoestand', lijkt de macht
inmiddels stevig in handen te
lebben. De belangrijkste poli
tieke tegenstander van het
nieuwe bewind, de Russische
president Jeltsin, heeft de be
volking opgeroepen vandaag in
staking te gaan. Hij kreeg gis
teravond de steun van een
tank-eenheid, die posities heeft
ingenomen rond het parle
mentsgebouw van de Russische
Federatie in Moskou, in de
hoofdstad is gisteren fel en emo
tioneel geprotesteerd tegen de
machtswisseling. De totale om
vang van het verzet is echter on
duidelijk door de afkondiging
een strenge perscensuur.
Dat de greep van de nieuwe
machthebbers op het land nog
niet totaal is, blijkt uit het feit
dat enkele prominente politici
onder wie Jeltsin maandag felle
kritiek op de machtswisseling
konden leveren. Omringd door
enkele duizenden aanhangers
Zonnige perioden
Eerst wolkenvelden, later zonnige pe
rioden. Maximum temperatuur rond
21 graden. Zwakke tot matige west tot
'zuidwesten wind.
234e jaargang no. 195
Oinsdag 20 augustus 1991
E
.Opgave advertenties per telefoon:
01184-84321
Postbus 18, 4380 AA Vli:
ling PZC
Pagina 3:
Minister van den Broek
pessimistisch
Handel merkt nog weinig-
Pagina 4:
Gorbatsjov legde
basis coup
De nieuwe leiders
Pagina 5:
Oostduitsers ongerust
Risico in Balkangebied
las Jeltsin bovenop een tank een
verklaring voor, waarin hij op
riep tot een algemene landelijke
proteststaking voor onbepaalde
duur. Hij eiste de onmiddellijke
terugkeer van Gorbatsjov als
president. Jeltsin riep de militai
ren op de nieuwe leiders niet te
steunen. Verder zei Jeltsin dat
hij alle KGB- en politie-eenhe-
den in zijn republiek onder zijn
bevel heeft geplaatst. Vele hon
derden aanhangers van de Rus
sische president wierpen barri
cades op rond het parlementsge
bouw in Moskou.
Anarchie
De nieuwe leider van de Sovjetu
nie, vice-president Gennadi Ja-
najev, heeft harde maatregelen
afgekondigd om „verdere anar
chie te voorkomen en de rust in
de Sovjetunie te herstellen".
Maar tijdens een persconferen
tie in Moskou beloofde hij maan
dag ook het hervormingsbeleid
van de afgezette president Mi-
chail Gorbatsjov te zullen voort
zetten. Janajev zei dat Gorbats
jov rust houdt, op geen enkele
manier gevaar loopt en na zijn
herstel „hopelijk zijn taken zal
hervatten". Alle internationale
overeenkomsten zullen door het
nieuwe bewind worden geres
pecteerd, aldus Janajev.
de Krim rust houden. Volgens
onbevestigde berichten staat
Gorbatsjov onder huisarrest, of
zou hij zijn overgebracht naar
een militaire basis in Sebasto-
pol.
President Bush van de Verenig
de Staten heeft maandag ver
klaard dat er wel degelijk sprake
is van een staatsgreep. Hij
noemde de machtswisseling
„ongrondwettelijk" en „een ver
ontrustende ontwikkeling, die
mogelijk ernstige gevolgen heeft
voor de Sovjet-maatschappij
zelf en de betrekkingen met an
dere landen, waaronder de VS".
Bush kondigde aan dat de eco
nomische hulp aan de Sovjetu
nie voorlopig bevroren wordt.
Ook Groot-Brittannië zal zijn
hulp opschorten.
Onzekerheid
De EG vergadert vandaag in
Den Haag over een soortgelijke
stap. De Duitse bondskanselier
Kohl, de Britse premier Major en
de Franse president Mitterrand
hebben de machtswisseling
maandag allen veroordeeld. De
Nederlandse minister van bui
tenlandse zaken Van den Broek,
op dit moment EG-voorzitter,
toonde zich „volledig verrast en
erg bezorgd" over de ontwikke
lingen in de Sovjetunie. Europa
moet volgens Van den Broek
„een duidelijk signaal" aan Mos
kou geven. „We gaan een perio
de van grote onzekerheid tege
moet".
Het 'Comité voor de noodtoe
stand' heeft maandag een serie
strenge maatregelen afgekon
digd. In Moskou. Leningrad en
enkele niet nader genoemde ge
bieden, waaronder vermoedelijk
de Baltische staten, is de nood
toestand afgekondigd. Verder
heeft vrijwel de gehele pers in
het land een verschijningsver
bod opgelegd gekregen, met uit
zondering van enkele conserva-
(Slot zie pagina 3 kolom 6)
Gorbatsjov
Volgens vice-president Janajev
is er geen sprake van een staats
greep omdat president Gorbats
jov ziek is. „Hij kon zijn taken
niet langer verrichten", aldus
Janajev, die daar aan toevoegde
dat de vice-president in dat ge
val conform de grondwet diens
taken overneemt en er dus geen
sprake is van een coup. De afge
zette leider zou oververmoeid
zijn en in zijn vakantieverblijf in
UTRECHT (ANP) - Als het par
lement instemt met de wao-
plannen van het kabinet, wil de
Hout- en Bouwbond CNV „de
consequenties daarvan in de ca
o's gaan verrekenen". Dat bete-
PRAAG (AFP) - Lange rijen au
to's hebben zich maandagavond
gevormd voor de tankstations
Tsjechoslowakije. Na de
staatsgreep in Moskou gingen
(Ie automobilisten over tot pa
niekaankopen uit vrees voor
onderbreking van de le
verantie van benzine door de
Sovjetunie.
Dè wachttijden voor de tanksta
tions in Praag bedroegen maan
dagavond een tot twee uur. Au
tomobilisten lieten hun tank
en vulden ook jerry-
met benzine. Enkele sta-
waren al door hun super-
benzine heen.
ns de minister van econo-
Vladimir Dlouhy, heeft
Tsjechoslowakije nog voldoen
de benzine voor tien tot vijftien
Franse president
reageert met
terughoudendheid
Van onze correspondent
PARIJS - De Franse president
Francois Mitterrand heeft
maandagavond opvallend
voorzichtig en afwachtend ge
reageerd op de coup in de Sov
jetunie.
'neen rechtstreeks door de tele
visie uitgezonden gesprek met
iJournalisten verklaarde het
franse staatshoofd dat het vol
gens hem nog te vroeg is om te
praten over maatregelen tegen
de nieuwe machthebbers in de
Sovjetunie.
Mitterrand gaat er vooralsnog
van uit dat de nieuwe machtheb
bers in Moskou zich houden aan
bun belofte om het hervormings
proces in de Sovjetunie door te
laten gaan en de internationale
afspraken te respecteren. Maar
^sdat met het geval is, moet het
*esten niet aarzelen en onmid
dellijk alle hulp aan de Sovjetu
nie stop zetten, aldus het Franse
kent een kostenpost van vele
miljarden guldens voor de
werkgevers, aldus een bonds-
woördvoerder maandagavond
na afloop van een speciale
bondsraadvergadering.
Volgens de woordvoerder zijn de
werkgevers in de bouw voor een
groot deel verantwoordelijk
voor arbeidsongeschiktheid.
„Zo worden de vijftig-kilo-zak
ken nog in eenderde van de be
drijven gebruikt, hoewel die al
bijna twee jaar verboden zijn."
Een verbetering van de arbeids
omstandigheden komt in deze
bedrijfstak zeer moeilijk tot
stand, aldus de woordvoerder.
De bondsraad en de leden ver
klaarden zich achter de voorstel
len van de vakcentrales om het
kabinet onder druk te zetten.
Ook deze bond zal oproepen op
Prinsjesdag de Troonrede te
gaan bekijken. Dat is geen werk
onderbreking, vindt de bonds
raad, maar een „beïnvloeding
van het overheidsvoornemen".
Politieke stakingen zijn voorals
nog uit den boze, stelt de bond
die wel akkoord gaat met de lan
delijke manifestatie omdat die
op een zaterdag valt en dus niet
onder werktijd.
MOSKOU - Een woedende Moskoviet probeert een Sovjet-militair uit zijn tank te sleuren tijdens de demonstraties bij het gebouw
van de Russische Federatie in Moskou. Omstanders wisten de man te kalmeren, waarna de soldaat zich ijlings in veiligheid bracht
in zijn voertuig (foto Dima Tanin/AFP
KENNEBUNKPORT (AP) - De
Amerikaanse president George
Bush heeft maandag het afzet
ten van Sovjet-president Mi-
chail Gorbatsjov een „veront
rustende ontwikkeling" ge
noemd die ernstige gevolgen
kan hebben. Hij zette er vraag
tekens bij of de Sovjet-bevol
king er goedschiks mee akkoord
zal gaan dat zij haar nieuw ver
worven vrijheden kwijtraakt
aan een militair regime.
De president zei weinig informa
tie te hebben over de ontwikke
lingen in Moskou. Hij was even
voor middernacht gewekt en op
de hoogte van de coup gesteld.
Bush maakte op de persconfe
rentie veelvuldig gebruik van
notities en zijn nationale veilig
heidsadviseur, Brent Scowcroft,
stond naast hem. Het ministerie
van buitenlandse zaken had eer
der Sovjet-ambassadeur Victor
Komplektov voor een gesprek
over de gebeurtenissen ontbo
den.
Brief
Komplektov overhandigde het
ministerie een schrijven voor
Bush waarin de nieuwe Sovjet
leiders de verzekering geven dat
zij de sociale, economische en
politieke hervormingen zullen
MOSKOU- De president van de Russische Federatie, Boris Jeltsin, riep maandag vanaf een tank
op tot verzet tegen de plegers van de staatsgreep die hij van een illegale daad beschuldigde.
voortzetten en de goede betrek
kingen, „in het bijzonder met de
Verenigde Staten", verder zul
len ontwikkelen.
Bush toonde zich uiterst kri
tisch over de coup, die volgens
hem een schending vormt van
de Sovjet-grondwet. „Dit is een
zeer reactionaire groep, die het
verkozen heeft het recht in eigen
hand te nemen," aldus de presi
dent tegenover verslaggevers.
„Ik heb keer op keer gezegd dat
wij geen coup wilden zien ge
steund door de KGB en het le
ger, en dat is kennelijk wat er ge
beurt."
Bush zei dat alle Amerikaanse
hulp aan de Sovjetunie wordt
bevroren, een stap die volgens
hem door de Europese bondge
noten zal worden nagevolgd.
„Deze stap was buiten-grond
wettig, buiten de grondwettelij
ke bepalingen voor een rege
ringswisseling", aldus Bush op
de persconferentie voor zijn
vakantieverblijf in Maine.
Bush betreurde de val van Gor
batsjov, wiens hervormingen
een nieuw tijdperk inluidden
voor de relaties tussen de groot
machten tijdens de regering-
Reagan en de regering-Bush. „Ik
heb altijd het idee gehad dat hij
de beste mogelijkheid vertegen
woordigde voor de voortgang
van de hervormingen", zei de
Amerikaanse president over
Gorbatsjov. „Hij vertegenwoor
digde een enorm produktieve en
fantastische verandering en ik
denk dat zijn omverwerping
geheel contra-produktief is".
„Ook is het belangrijk op te mer
ken dat coups kunnen misluk
ken. Eerst lukken ze en dan lo
pen ze tegen de wil van het volk
op Waar we nog niet van ge
hoord hebben is de bevolking
van de Sovjetunie", aldus Bush.
Bush zei dat veel details ontbra
ken. maar dat er klaarblijkelijk
een coup had plaatsgevonden
van hardliners die ongerust wa
ren over de hervormingen, de
WAO
Premier Lubbers en CDA-voor-
man Brinkman hebben gisteren
met de partijtop overleg ge
pleegd over de WAO-problemen.
Ook bij de PvdA werd druk ge
praat. Volgens kringen rond het
kabinet is er echter geen crisis
dreiging: beide part
ners willen doorgaan C
met de coalitie. O
Verkeer
Bij het begin van het nieuwe
schooljaar vragen, tussen 2 en
20 september, spandoeken over
al in Zeeland aandacht voor
scholieren in het verkeer. Op
Mariekerke na doen
alle Zeeuwse gemeen-
ten mee.
VOC-schip
Een duikteam uit Zeebrugge
heeft waarschijnlijk de wrak
stukken gevondezi van de Oos-
tindiëvaarder Anna Catharina.
Het schip van de Verenigde
Oostindische Compagnie is op
dezefde dag vergaan
als de roemruchte 't 10
Vliegend Hart. I
Karpov
Anatoli Karpov heeft het net niet
rond zich laten sluiten in zijn
tweekamp tegen de Indiër
Anand. De Moskoviet haalde uit
twee afgebroken partijen, die
schaak-technisch ge
zien verloren stonden,
een dubbele remise. I
MOSKOU (RTR/AFP) - Het Co
mité voor de Noodtoestand
heel't maandagavond verklaard
tevreden te zijn over de eerste
reacties op de machtsomvvente-
ling in de Sovjetunie. Onder de
bevolking was „een gevoel van
opluchting" merkbaar en het
buitenland reageerde met „een
bepaald begrip".
„De eerste dag van de invoering
van de noodtoestand in ver
scheidene delen van de Sovjetu
nie heeft getoond dat de bevol
king met een bepaald gevoel van
opluchting heeft gereageerd",
aldus de nieuwe Sovjetleiding in
een verklaring die integraal door
het Sovjetpersbureau TASS
werd verspreid.
„De eerste reacties in het buiten
land met betrekking tot de ge
beurtenissen in ons land werden
gekenmerkt door een bepaald
begrip, omdat het slechtste sce
nario chaos en anarchie is en dat
verontrust het buitenland het
meest."
Volgens het comité overtreedt
de Russische president Boris
Jeltsin de wet. In de verklaring
wordt Jeltsin bekritiseerd om
dat hij de machtsovername als
illegaal heeft betiteld en heeft
opgeroepen tot een algehele sta
king.
verzwakking van de positie van
de communistische partij en de
staat van de economie.
Het Witte Huis was kennelijk to
taal verrast door de coup in Mos
kou. Bush bezocht de Sovjetu
nie nog geen drie weken geleden
en vertelde bij die gelegendheid
de leiders van de onrustige repu
blieken dat Gorbatsjov hun bes
te hoop was. De Verenigde Sta
ten en de Sovjetunie sloten nog
vorige maand een belangrijk en
cruciaal geacht akkoord over
vermindering van de strategi
sche nucleaire wapens.
De Amerikaanse president zei
met de westerse bondgenoten te
hebben overlegd, van wie er een,
de Britse premier John Major,
tevergeefs contact had gezocht
met Gorbatsjov. Hij zei dat de
Amerikaanse strijdkrachten
niet in verhoogde staat van pa
raatheid waren gebracht, al zei
hij bezorgd te zijn over de mili
taire activiteit van de Sovjet
strijdkrachten in Moskou.
Bush zei dat de Amerikaanse
hulp aan de Sovjetunie bevroren
werd. „Uiteraard gaan wij niet
voort met hulp of bijstand wan
neer dit soort buiten-grondwet
tige actie wordt ondernomen
door lieden die gesteund worden
door militairen", zei Bush. ..Van
zelfsprekend zullen niet alleen
de Verenigde Staten, maar ook
Europa het een en ander op
schorten."
Bush voegde er echter aan toe
dat het START-verdrag ter ver
mindering van de strategische
kernbewapening, dat hij in het
belang van de Verenigde Staten
achtte, door zou gaan. Ook Mos
kou heeft immers laten weten
aan het verdrag, dat in juli door
Bush en Gorbatsjov in Moskou
werd ondertekend, te zullen
vasthouden.
Minister van defensie Dick Che
ney bevond zich in Canada, waar
hij aan het vissen was. Hij keer
de maandag terug naar Was
hington.
DUIJNHOUWER
Weg Water bouw Bv Goes
4460 AA Goes Tel. 01100 -16256
VOOR AL
UW
ASFALTERINGS-
WERKEN
In samenwerking met diverse organisatoren zorgt de PZC
voor uitstekende evenementen.
De organisatoren van evenementen stellen de lezers
van de PZC een aantrekkelijk voordeel in het vooruitzicht.
Dat is mooi meegenomen, nietwaar?
En daarmee zal duidelijk
zijn dat u die PZC eigenlijk
niet kunt missen.
U hebt 'm zo in huis.
U hoeft alleen maar
de bon in te vullen.
Dan krijgt u al het
nieuws dagelijks in
de bus.
Vier weken voor:
Ik wil de PZC vier weken lang voor f 12,50
Handtekening:
In envelop zonder postzegel opsturen naar.
PZC, Afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlisslngen Bellen gaat sneller- 01184-84216
