Amnestie ballingen Zuid-Afrika
Huisartsen komen in actie
tegen WAO-plan kabinet
PZC
PZC
Inzamelingsactie voor
voedselhulp Albanië
Dagje wennen aan helm en geweer
Maij stemt in met
onderzoek naar
effecten treintaxi
commentaar
Novok verliest
kort geding over
benzine-accijns
Verdachte moord op
arts aangehouden
Protest tegen KGB
Loont kabinetscrisis?
politieke gevangenen profiteren niet van regeling
binnen- en buitenland
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1991
JOHANNESBURG (AP) - De
Zuidafrikaanse regering heeft
vrijdag besloten amnestie te
verlenen aan alle politieke bal
lingen. Het Iloge Commissa
riaat voor de Vluchtelingen van
je Verenigde Naties (UNHCR)
in Genève zal de ballingen hel
pen bij de terugkeer naar Zuid-
\frika. Een woordvoerder van
je Zuidafrikaanse missie bij de
VN in Genève heeft dit vrijdag
gezegd.
De UNHCR-functionaris belast
met Afrikaanse zaken. Nicolas
Bwakira, zei dat de politieke ge
vangenen die nog steeds worden
vastgehouden in Zuidafrikaanse
gevangenissen niet zullen profi
teren van de overeenkomst tus
sen de VN en de Zuidafrikaanse
regering, omdat ze buiten de in
vloedsfeer van het vluchtelin-
genagentschap liggen.
De Zuidafrikaanse krant Busi
ness Day berichtte eerder vrij
dag dat het Hoge Commissa
riaat in Zuid-Afrika een kantoor
zal oprichten om de terugkeren
de ballingen beter bij te kunnen
staan. Het is de eerste keer in 30
jaar dat de VN vertegenwoor
digd zal zijn in het land.
Enorme stap
De hoge commissaris voor de
vluchtelingen van de VN, Sada-
ko Ogata, noemde het akkoord
..een enorme stap in de opbouw
van een samenleving waarin alle
Zuidafrikanen van primaire
mensenrechten genieten". De
Zuidafrikaanse woordvoerder,
die anoniem wilde blijven, zei
dat zijn regering verheugd was
over het akkoord.
In de afgelopen 40 jaar zijn veel
oppositieleiders en hun sympa
thisanten in ballingschap ge
gaan, om in het buitenland de
strijd tegen de apartheid voort
te zetten. De eerste ballingen
keerden vorig jaar terug, nadat
president F.W. de Klerk een be
gin had gemaakt met de ont
manteling van de apartheid en
met het Afrikaans Nationaal
Congres (ANC) was overeenge
komen dat ballingen konden te
rugkeren.
Sommige kleinere oppositie
groepen. zoals het Pan-Afri-
kaans Congres (PAC). hadden
bezwaar tegen de door de rege
ring en het ANC bereikte over
eenkomst, omdat sommige
mensen bij terugkeer in Zuid-
Afrika gerechtelijke vervolging
wegens politieke activiteiten te
wachten stond. Om daaraan te
ontkomen zouden zij amnestie
moeten aanvragen. Volgens Bu
siness Day wordt alle politieke
ballingen krachtens de nieuwe
overeenkomst bij terugkeer in
Zuid-Afrika automatisch am
nestie verleend.
Hoeveel ballingen zich nog in
het buitenland bevinden is niet
duidelijk, maar er doen getallen
van tot 40.000 de ronde. Sinds
verleden jaar zijn er ongeveer
3000 naar Zuid-Afrika terugge
keerd.
NIJMEGEN (ANP) - Het recher
che bijstands team (RBT) van
je rijkspolitie district Nijme
gen dat vijf maanden lang on
derzoek heeft gedaan naar de
moord op de 41-jarige kinder
arts Joyce Caroline Labruyère
Vonhoff (VVD):
PvdA ongeschikt
als partner
GRONINGEN (GPD) - Wan
neer de PvdA-achterban het
vanwege de ingrepen in de WAO
en ziektewet laat aankomen op
een kabinetscrisis, dan heeft de
partij voor de VVD afgedaan als
regeringspartner. „Dan kun je
niet met droge ogen pleiten
voor regeringssamenwerking",
zegt VVD-er H. Vonhoff, com
missaris van de koningin in
Groningen.
.Vonhoff verwijt de sociaal-de
mocraten in de gewesten en de
afdelingen „in hoge mate" be
moeizucht.
De liberaal: „Een partijorgani
satie kan nimmer de politieke
verantwoordelijkheid nemen
die bij de ministers of de staats
secretarissen ligt".
Wanneer de PvdA-achterban
haar eigen ministers de op
dracht geeft een kabinetscrisis
te veroorzaken, is de partij in
zijn ogen ongeschikt als poten
tiële regeringspartner. „Met een
partij zo in verwarring" geen za
ken worden gedaan, aldus Von
hoff.
uit Hummelo heeft donderdag
een 39-jarige inwoner van Den
Bosch aangehouden op verden
king van deze moord. Dat heeft
een woordvoerder van het team
vrijdagmiddag bekend ge
maakt.
De man werd, aldus de woord
voerder, al enige tijd verdacht
van de moord op de kinderarts,
maar was lange tijd onvindbaar
voor de politie. Eerder werden in
deze zaak al vier Arnhemmers
aangehouden, die zich voor de
rechter zullen moeten verant
woorden over hun rol in de zaak.
Over de motieven van de nu aan
gehouden Bosschenaar is nog
geen enkele duidelijkheid.
De Hummelose vrouw verdween
op donderdagavond 21 februari.
Zij zou op familiebezoek gaan in
Hoofddorp, maar kwam daar
nooit aan. Getuigen zeggen dat
zij de vrouw een dag later nog in
Hummelo gezien hebben. De au
to van de kinderarts werd twee
dagen later uitgebrand in Ub-
bergen bij Nijmegen gevonden.
Haar lichaam dreef weer enkele
weken later in de Maas bij Ap
pel tem.
In de weken dat de vrouw zoek
was werd met haar giropas en
pincode geld opgenomen in Oss.
Dat werd ook geprobeerd in Arn
hem, maar daar mislukten de
pogingen. Wel kochten een man
en een vrouw in Arnhem voor
duizenden guldens stereo-appa-
ratuur en een televisie, die zij
met cheques van de arts betaal
den. De Arnhemmers worden er
van verdacht bij deze aankopen
betrokken te zijn geweest.
VILLACH - Drie vrouwen gehuld in een compleet gevechtstenue maken een dagje in het Oostenrijkse leger mee in het kader van
een actie om vrouwen onder de wapenen te krijgen. Ze krijgen een complete uitrusting met helm en geweer maar worden niet
ingedeeld in gevechtseenheden (foto EP A
DEN HAAG/BRINDISI (ANP/
AP) - Negen Nederlandse hulp
organisaties willen binnenkort
een inzamelingsactie houden
voor voedselhulp aan Albanië.
Een definitief besluit over de
fondsenwervingsactie valt vol
gende week. Dit heeft een
«oordvoerder van het Neder
landse Rode Kruis in Den Haag
vrijdag meegedeeld.
In juni liet het Internationale
Rode Kruis in Genève al een op
roep uitgaan aan de aangesloten
leden om voor de periode van
een halfjaar voedselhulp te leve
ren voor 50.000 Albanezen, voor
namelijk vrouwen en kinderen.
Het Nederlandse Rode Kruis
stelde toen 800.000 gulden be
schikbaar voor opslag en trans
port van voedsel.
De economische situatie in het
land is echter zo snel verslech
terd dat binnenkort een nieuwe
oproep zal uitgaan, ditmaal voor
hulp aan 100.000 Albanezen. De
hulp moet bestaan uit basis-
DEN HAAG (ANP) - Minister
Maij-Weggen (verkeer en water
staat) gaat akkoord met een on
afhankelijk onderzoek naar de
effecten van de treintaxi. Daar
in zal ook worden bezien wat de
gevolgen zijn voor taxibedrij
ven die niet aan het project kun
nen of willen deelnemen.
De toezeggingen van de minister
is het enige tastbare resultaat
van overleg dat een delegatie
van de organisatie Taxibelan-
?en Nederland, die zich verzet
Jakovlev
uit partij
MOSKOU (DPA/AFP) - Alek-
sandr Jakovlev heeft vrijdag
2jjn uittreden uit de communis
tische partij van de Sovjetunie
bekendgemaakt. Met het ver
trek van Jakovlev heeft op
nieuw een naaste medewerker
van president Michail Gorbats-
i»v de communistische partij
'Ie rug toegekeerd.
Jakovlev veroordeelde in een
verklaring, gepubliceerd door de
kant Izvestija. de richting die
de partij inslaat. Volgens hem
bereidt de CPSU een „sociale re
vanche en een greep naar de
tracht binnen de boezem van de
partij" voor.
-Ik vind dat het dienen van de
aak van de democratische ver
anderingen in de CPSU niet
jneer mogelijk is en amoreel", al
dus Jakovlev. Hij waarschuwde
ar met nadruk voor dat „zich
binnen de leidende kringen van
ba partij een invloedrijke stali-
histische groepering heeft ge-
ivormd".
tegen de treintaxi, vrijdag heeft
gevoerd met ambtenaren van
het directoraat-generaal voor
het vervoer.
Aanvankelijk verklaarde een
woordvoerder van verkeer en
waterstaat dat het ministerie de
VOF Treintaxi, die het treinta
xiproject coördineert, in over
weging zou geven het aantal
treintaxi-steden niet uit te brei
den tot de resultaten van het on
derzoek bekend zouden zijn. Die
toezegging heeft echter weinig
om het lijf, omdat het onderzoek
waarschijnlijk al half oktober af
gerond wordt en er voor die tijd
geen uitbreiding is te verwach
ten.
Ambtenaren
niet dol
op poten bollen
SCHEEMDA (GPD) - Onder de
ruim zeventig ambtenaren van
de gemeente Scheemda is nog
weinig animo om 150.000 nar-
cisbollen te poten die 18 okto
ber in de gemeente de grond in
moeten. Op dit moment hebben
pas zes ambtenaren het in
schrijvingsformulier, dat ze
eind vorige week hebben gekre
gen, ingevuld.
Het gemeentehuis is die dag ge
sloten en de ambtenaren zouden
de mouwen moeten opstropen
om van Scheemda de 'Keuken
hof van het Noorden' te maken.
Na dat werk worden ze door de
gemeente getracteerd op een
etentje.
voedsel en medicijnen, bij voor
keur- aan te kopen in de Albane
se buurlanden Griekenland en
Italië.
De negen hulporganisaties die
de gezamenlijke actie gaan voe
ren zijn het Nederlandse Rode
Kruis, Mensen in Nood, Stich
ting Oecumenische Hulpverle
ning, Unicef, Artsen zonder
Grenzen, Memisa, Tear Fund,
Terre des Hommes en Novib/
Gast aan Tafel.
Torpedoboot
De bemanning van een Albane
se torpedoboot heeft vrijdag po
litiek asiel aangevraagd in Ita
lië. Het schip heeft aangelegd in
de haven, van Brindisi na op
ongeveer een mijl uit de kust
door de havenautoriteiten te
zijn onderschept.
Op de boot bevond zich behalve
de kapitein en drie andere be
manningsleden ook een burger.
Zij werden in Brindisi onder
vraagd door de politie.
De vijf arriveerden twee dagen
nadat Italië besloot de ruim dui
zend laatst overgeblevenen van
de ongeveer 18.000 Albanezen
die vorige week op volgepakte
veerboten uit hun land waren
gevlucht niet terug te sturen en
in aanmerking te laten komen
voor politiek asiel.
VILNIUS - Demonstranten schilderen een oproep aan de
KGB om het Kremlin te verlaten op het wegdek voor het
kantoor van de geheime dienst in de Litouwse hoofdstad
Vilnius. Het protest volgt op het neerschieten van Litouwse
grenswachten. In Litouwen wordt aangenomen dat het
neerschieten het werk is van de KGB
(foto Virgis UsinavichiuslEPA
Golf van
aanslagen in
Noord-Ierland
BELFAST (Reuter/AFP) - Bij
aanslagen in Noord-Ierland zijn
vrijdag twee mensen omgeko
men die nauwe banden onder
hielden met het Ierse Republi
keinse Leger (IRA). Protestant
se extremisten hebben een van
de moorden opgeëist en dreig
den met meer aanslagen. „Zo
lang de volkerenmoord op pro
testanten doorgaat, zal de repu
blikeinse beweging een hoge
prijs betalen", aldus de verbo
den protestantse Ulster Vrij
heidsstrijders (UFF).
Het UFF stelde zich verantwoor
delijk voor de moord vrijdag in
Londonderry op een lid van Sinn
Fein, de politieke arm van de
IRA. Het slachtoffer had elf jaar
gevangenisstraf uitgezeten op
beschuldiging van lidmaat
schap van de IRA. verboden wa
penbezit en poging tot moord.
De tweede dode viel vrijdag in
Belfast. Onbekenden drongen
de woning binnen van een lid
van de Ierse Volksbevrijdingsor
ganisatie, een IRA-splinter. en
schoten hem dood. De dochter
van het slachtoffer raakte ge
wond. Vermoed wordt dat de
moorden een snelle vergelding
zijn voor de aanslag door de IRA
donderdag op een protestantse
landarbeider die in het Britse le
ger in Noord-Ierland had ge
diend.
UTRECHT (ANP) - Alle acht
duizend huisartsen in het land
hebben vrijdag een brief gekre
gen met het verzoek zich aan te
sluiten bij het groeiende verzet
tegen de WAO-plannen van het
kabinet. Het-is de bedoeling een
comité op te richten dat zich na
mens deze beroepsgroep gaat
mengen in de maatschappelijke
discussie. Initiatiefnemers zijn
de huisartsen van de gezond
heidsdienst van de Socialistie-
se Partij, Ons Medies Centrum,
met vestigingen in Oss en Zoe-
termeer.
De artsen van Ons Medies Cen
trum tonen met cijfermateriaal
aan dat er juist in de WAO-groep
onder de 50 jaar een sterk ver
band bestaat tussen de in
stroom in de WAO en slechte
werkomstandigheden. De oplos
sing van de problemen moet dan
ook daar worden gezocht, vin
den ze, met meer aangepast
werk en gezondere werksitua
ties.
„Als wij werkelijk in onze pa
tiënten geïnteresseerd zijn, moe
ten we ons tegen de huidige
WAO-plannen verzetten." Dat
schrijft hoofdredacteur dr. C.
Spreeuwenberg vrijdag in Me
disch Contact, het blad van de
artsenorganisatie KNMG.
Spreeuwenberg acht het niet on
denkbaar dat het kabinet het zal
gaan zoeken in strenger keuren,
maar „het opentrekken van een
blik dokters zal geen oplossing
brengen".
Merkwaardig
Spreeuwenberg vindt dat het
kabinetsbeleid ten aanzien van
chronisch zieken „buitenge
woon merkwaardig" in elkaar
steekt. Enkele maanden geleden
was er alle steun voor staatsse
cretaris Simons' nota over het
chronisch zieken-beleid om een
betere kwaliteit van leven en een
leefbaarder maatschappelijk
klimaat te scheppen. Daarmee
staan de WAO-plannen in schril
contrast, vindt Spreeuwenberg.
Hij sluit zich aan bij eerdere kri
tiek dat het kabinet de princi
piële kant van de WAO-discus-
sie heeft verwaarloosd.
De hoofdredacteur roept artsen
op kritisch naar hun eigen aan
deel te kijken. Reageren zij wel
alert genoeg op vroege signalen
van patiënten die zich niet lek
ker voelen? Betrekken ze in het
behandelingsplan ook de kosten
van verlies van arbeid? „Dat
mensen door omstandigheden
in hun privéleven of in hun be
drijf in de knoei komen, wil nog
niet zeggen dat zij somatisch of
psychisch ziek zijn: moeten wij
niet weigeren overigens gezonde
mensen op grond van een 'me
disch etiket' tot tweederangs-
111111111111
Haalt het derde kabinet-Lubbers 1992? Maan
denlang al is de vraag naar de levensduur van
de CDA/PvdA-coalitie aan Haagse politieke borrel
tafels inzet van gokspelletjes. Hoewel de onderlinge
verhoudingen van het begin af niet echt hartelijk
zijn geweest binnen de club, hielden de meeste pokerspelers
langs de zijlijn het erop dat het kabinet het voorzitterschap
van de EG nog wel even met goed fatsoen zou willen afron
den. Demissionair maakt tenslotte naar buiten toe zo'n slor
dige indruk.Maar de puur binnenlandse problemen met
Ziektewet en WAO hebben inmiddels het crisissfeertje aan
het Binnenhof al hoog opgepookt, nog voordat de Tweede
Kamer van zomervakantie is teruggekeerd. Vooral de chaos
binnen de PvdA draagt daartoe bij. Zeker wanneer voorzitter
Sint van deze partij hoogst persoonlijk met een breuk in de
coalitie begint te dreigen, zoals ze deze week in een interview
met de Volkskrant deed: „Als dit (hernieuwde kabinetsbe
raad) niks wordt, dan is er voor de PvdA geen kabinet meer".
Een wanhoopskreet omdat nauwelijks twee jaar regeren
voor de PvdA op geen stukken na heeft gebracht wat ze ervan
had verwacht?
Sint verpersoonlijkt de verwarring in de PvdA perfect, Be
komen van haar fietsvakantie in Italië, waar ze zich doof
hield voor wat er aan het thuisfront gebeurde, zou ze toch
moeten weten dat dreigen met een kabinetscrisis de val van
het kabinet uitlokt. Zoiets is al eerder vertoond. En zou die
zelfde Sint zich grondig hebben gerealiseerd hoe het daarna
verder moet met de PvdA? Het lijkt er niet op. Want zoveel is
langzamerhand wel duidelijk dat op het ogenblik niets en
niemand ermee is gediend, wanneer de huidige regeercombi-
natie wordt opgeblazen. De problematiek, die aan de orde is
en die zoveel stof doet opwaaien, wordt er niet mee opgelost.
De vorming van een nieuw kabinet, van andere snit, zal een
bijzonder moeilijke bevalling worden. Ook al omdat een vol
gend regeerakkoord er nooit kan komen zonder een sluiten
de paragraaf over hoe het stelsel van sociale zekerheid in Ne
derland voor de toekomst boven water moet worden gehou
den. Bovendien is niet aan te geven voor welke politieke par
tij een kabinetscrisis zou lonen.
Vitaal voor de PvdA is het om samen met het CDA voor de
nu gerezen problemen een oplossing te vinden, die zoveel
als mogelijk recht doet aan de bezwaren bij de eigen achter
ban. In een eventuele regeercombinatie PvdA/WD/D66 - tot
nogtoe altijd een vrome wens gebleven - zouden de sociaal
democraten het met zaken als WAO, Ziektewet en koppeling
zeker niet gemakkelijker krijgen. En anders resten voor de
PvdA slechts, opnieuw, de oppositiebanken. Ook het CDA
heeft geen belang bij een kabinetscrisis. De naweeën van de
breuk met de VVD zijn nog niet uitgewerkt, D66 is van meet
af buiten de deur gehouden en dus voor de christendemocra
ten ook geen gewilde toekomstige partner. Evenmin valt
voor de VVD eer te behalen aan de problemen, die in Den
Haag spelen; een langer tijdje oppositie zou de WD waar
schijnlijk meer opleveren dan nu alweer regeren. En D66 kan
nu eenmaal weinig zonder anderen. De kreet 'WAO en Ziek
tewet zijn een kabinetscrisis waard' klinkt daarom erg dap
per, maar biedt in de praktijk niets constructiefs. Door de val
van het vorige kabinet is veel tijd verloren gegaan. De proble
men van het moment konden dat verlies niet lijden. Een ze
nuwachtig geworden partijvoorzitter moet de verhoudingen
binnen het kabinet dan ook niet op scherp zetten zolang er
nog bewegingsruimte is. Dat is nog meer ellende over je af
roepen.
vdM.
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse Organisatie van Gas-,
Olie- en Kolenhandelaren (NO
VOK) heeft het kort geding te
gen de Staat over verhoging
van de accijns op benzine en
diesel verloren. De Haagse
rechtbankpresident mr. A. van
Delden heeft vrijdag de NOVOK
in het ongelijk gesteld. Hij deed
dat begin juli in een dergelijk
kort geding met de BOVAG.
Van Delden stelt dat de eis van
de NOVOK dat de wet waarin de
accijnsverhoging is geregeld on
verbindend dient te worden ver
klaard, moet worden afgewezen
„omdat bij vonnis in kort geding
geen verklaring voor recht kan
worden gegeven". Dat kan even
tueel alleen door middel van een
bodemprocedure."
Volgens de organisatie van vrije
pomphouders is de accijnsver
hoging in strijd met het Euro
pees recht. De president van de
rechtbank stelt dat de Staat wel
iswaar hogere accijnzen heft dan
de door de Europese Raad afge
sproken minimumaccijnzen,
maar dat er geen maximum ac
cijnzen zijn afgesproken en de
lidstaten daarin de vrijheid heb
ben.
burgers te degraderen?", zo
vraagt Spreeuwenberg zich af.
De christelijke vakcentrale CNV
en de aangesloten vakbonden
waarschuwen de CDA-fractie in
de Tweede Kamer dat het door
zetten van de kabinetsplannen
zal leiden tot „dramatische
schade voor de toekomstige ver
houdingen tussen vakbeweging
en kabinet". In een brief aan de
CDA-fractie doen CNV en bon
den een dringend beroep om niet
akkoord te gaan met de WAO-
plannen.
Bij de presentatie van de actie
plannen begin deze week zei
CNV-bestuurder A, Westerlaken
het „een grof schandaal" te vin
den dat het CDA in tegenstelling
tot de PvdA zich tot dat moment
niet had gemengd in de openba
re discussie over de WAO-plan
nen.
Directie: K. Scherphuis,
W. F. de Pagter en
F, van de Velde.
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman,
algemeen hoofdredacteur;
C. van der Maas,
hoofdredacteur commentaar;
A. L. Oosthoek,
adjunct-hoofdredacteur.
Vlissingen: Oostsouburgse-
weg 10, Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen. Tel. 01184-84000.
Steunpunt: Boekhandel
Bikker, Walstraat 94.
Middelburg: Markt 51,
4331 LK Middelburg.
Tel. 01180-81000.
Goes: Grote Markt 2, 4461 AJ
Goes. Tel. 01100-31800.
Terneuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen.
Tel. 01150-94457.
Hulst: Steenstraat 6, 4561 AS
Hulst. Tel. 01140-14058.
Axel: Nassaustraat 15, 4571
BK Axel. Tel. 01155-8000
Zierikzee: Oude Haven 41,
4301 JK Zierikzee.
Tel. 01110-15380
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag van 8.00
tot 17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur.
Centrale redactie: Postbus 18,
4380 AA Vlissingen,
01184-84000;
's avonds op zondag t/m vrij
dag: vanaf 19.00 uur;
in het weekeinde: verwijzing
via de telefonische bood
schap op de kantoren.
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openings
tijden; zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht
in te spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties: tij
dens kantooruren en maan
dag- t/m vrijdagavond van
20.30 tot 22.00 uur en zondag
avond van 20,00 tot 22.00 uur:
01184-84000. Fax 01184-70100.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 76,30; franco per
post 95,00; per maand
26,50; jaarabonnement
295,00; jaarabonnement
franco per post 375,00; losse
nummers maandag t/m vrij
dag 1,40, zaterdag 1,75
p.st., (alle bedragen inclusief 6
pet. btw).
Postrek.nr.: 3754316 t.n.v.
PZC ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven: 149 cent
per mm; minimumprijs per
advertentie 22,35; ingezon
den mededelingen 2,5 x tarief.
Voor brieven bureau van dit
blad 5,25 meer. Volledige ta
rieven met contractprijzen op
aanvraag (alle advertentieprij
zen exclusief 6 pet. btw).
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant
B.V., Vlissingen.
