Terneuzen wil geweld aanpakken
De zieke is consument geworden
COUJN
PZC
Domburger bouwt
vakantiestek na
provincie ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1991 11
Kamer van Koophandel roept ondernemers bijeen na bloedige overval
lezers
schrijven
Justitie
TERNEUZEN - De voorzitter
van de Terneuzense Kamer van
Koophandel, G. Ververs, wil op
korte termijn een bijeenkomst
beleggen voor ondernemers in
Terneuzen. Doel van de bijeen
komst is om in samenspraak
met deskundigen van de Kamel
en de ondernemersorganisatie
KNOV te bezien wat voor moge
lijkheden er voor winkeliers
zjjn om zich te wapenen tegen
de toenemende misdaad in de
Zeeuws-Vlaamse havenstad.
De schrik zit er bij de Terneuzen-
ondernemers, na de geweld-
„adige overval op bakkerij Van
Strien eerder deze week, behoor
lijk in. Van paniek is echter geen
sprake. Neemt niet weg dat de
middenstanders na de vierde
overval in korte tijd zich afvra
gen wat ze tegen deze vorm van
criminaliteit kunnen doen.
Op de terrasjes in de binnenstad
liggen de oplossingen voor het
oprapen. Knokploegen, meer
politie op straat, harder optre
den. tussen de slokken door wor-
GON-excursie
HULST - De afdeling Zeeland
van de Gehandicapten Organi
satie Nederland (GON) houdt
donderdag 5 september een ex
cursie door West-Zeeuwsch-
Vlaanderen. De tocht begint aan
de Graafjansdijk in Westdorpe.
De Graaijansdijk bestaat vol
gend jaar vijfhonderd jaar, het-
jeen samen met 750 jaar Vie-
rambachten op feestelijke wijze
zal worden gevierd. Daarna rijdt
het gezelschap naar Terneuzen,
waar een rondrit wordt ge
maakt. In het Westkantrestau-
rant aan de Scheldedijk wordt
een kopje koffie geserveerd. Ver
volgens gaat de tocht verder
3 Dow Chemical, Biervliet,
Hoofdplaat en de panoramaweg
langs de kust. In Sluis wordt om
streeks 13.00 uur de lunch ge
bruikt. Hierna gaat het richting
Oostburg. Via Waterlandkerkje
belandt het gezelschap in IJzen-
dijke voor een diner. De reis (met
rolstoelliftbus) wordt begeleid
door een deskundige gids, me
vrouw M. van Waes uit Westdor
pe. Vertrek in Sint Jansteen aan
de kerk om 8.00 uur, in Hulst aan
deBlaauwe Hoeve om 8.15 uur,
Sas van Gent aan het Keizer
Karelplein om 8.45 uur en in
Westdorpe aan de kerk om 9.00
uur.
Deze rubriek is uitslui
tend bestemd voor reac
ties op in de PZC ver
schenen berichten, arti
kelen of commentaren.
Niet voor open brieven,
gedichten en dergelijke.
Anonieme inzendingen
of stukken zonder duide
lijke opgave van adres
en woonplaats worden
niet in behandeling ge
nomen. Bijdragen mo
gen niet langer zijn dan
250 woorden. De redac
tie behoudt zich het
recht voor inzendingen
te bekorten. Over gewei
gerde brieven kan niet
worden gecorrespon
deerd.
I I I I I II I TTT
Nou was het weer net rustig ge
worden en daar komt een nota
ris roet in 't eten gooien. Van Wa
terschoot was afgekat door de
CDA staatssecretaris van bin
nenlandse zaken. De kamer ook,
en haar partijgenoot de commis
saris van de koningin was weer
verder gegaan waar hij gebleven
was. De hartelijke, vriendelijke
en joviale samenwerking binnen
het college van de Staten van
Zeeland was weer helemaal
hoek en ei, en nou dit weer! Wie
even bekend is met de Zeeuwse
verhoudingen kan toch niet ver
wachten dat de hoofdofficier van
justitie te Middelburg in de put
gaat roeren?
Iedereen is met iedereen innig
bevriend. Iedereen? Nou ja de
bp natuurlijk, dat is één grote
familie. Stel je voor, je zou er ge-
jjjkuitliggen en wel voorgoed!
Zr was nooit enig verschil tussen
CDA, PVDA en VVD. Eigenlijk
was het één grote club, één par-
I met gemeenschappelijke be
ngen en dat moet zo blijven
jand dat lieve mens van Binnen-
landse Zaken. Nee hoor niks on-
aarzoeken, geen sprake van, stel
Jf voor! De helft van de kiezers
aathet al afweten. Misschien bij
tan volgende verkiezing, komt
frhelemaal niemand meer stern-
ban. Dat zou ideaal zijn voor de
rittende machthebbers. Een
échte onvervalste oligarchie,
fan was er al dat geharrewar
®et 2 miljoen belastinggeld he
lemaal niet geweest, dan had
bemand (buiten de vaste clan)
er ook maar iets van geweten!
°ia notaris Bos mag zich geluk-
hg prijzen dat hij buiten Zee-
®nd woont, anders zouden de
Machthebbers het hem goed in
peperen, de bemoeial. Toch is
jt wel nuttig dat de hoofdoffi
cier van justitie weet dat de ge-
"one burger zich nog steeds ern-
Jm z?rSen maakt over de ont
takeling waarbij de democra-
110 °m zeep wordt geholpen.
H. Fra?isen
foTricellistraat 7 Kruiningen
den de gewenste maatregelen
aangedragen door mensen die
echter veelal niet achter een
toonbank of kassa staan.
Projecten
„Wat valt er aan te doen? Die
vraag hoor ik regelmatig de afge
lopen dagen op straat. Ik denk
dat de individuele winkelier er
op zich weinig aan verhelpen
kan dat de misdaad toeneemt en
verhardt. Toch wil ik mij ervoor
inzetten dat we op korte termijn
eens bijeenkomen om van bij
voorbeeld KNOV-deskundigen
te vernemen welke mogelijkhe
den voorhanden zijn. Een orga
nisatie als het KNOV hééft pro
jecten op dit vlak en beschikt
over kennis van zaken. Mogelijk
kan zo'n bijeenkomst onder de
noemer van de Kamer plaats
vinden, omdat dan ook niet
KNO V-leden er profijt van kun
nen hebben", legt Ververs uit.
De KvK-voorzitter, zelf eigenaar
van een boek- en tijdschriftén-
handel in de Terneuzense
Noordstraat, gelooft echter niet
dat de gebeurtenissen van de af
gelopen weken van structurele
aard zijn. „Ik hoop dat het gaat
om incidenten waar we weer
lang van verlost blijven", zegt
hij.
Het idee een burgerwacht - die
ooit een blauwe maandag dooi
de straat waarde - nieuw leven
in te blazen, vindt Ververs ver
werpelijk.
Ongelukkig
Ook burgemeester drs R. C. E.
Barbé van Terneuzen is ge
schrokken van de brute overval
op de bakkerij, waarbij de bak
ker en diens werknemer met een
mes werden toegetakeld door
hun overvallers. Dat verschillen
de ondernemers nu een zekere
angst koesteren jegens onbe
kende klanten vindt hij niet zo
vreemd. „Maar", zegt hij, „ik ge
loof niet dat we de onrust- en
angstgevoelens moeten over
trekken. Het is zaak om alles
binnen de juiste proporties te
zien. Natuurlijk was dit een bru
te daad en zijn we als bestuur
ders weinig gelukkig met de
voorvallen de laatste weken. Ik
ga er niettemin van uit dat er
sprake is van een ongelukkige
samenloop van omstandighe
den. Politie en gemeentebestuur
doen er - en dat wil ik benadruk
ken - alles aan om de zaken die
zich de afgelopen weken hebben
voorgedaan op te lossen. Niet
voor niets werden de daders van
de overvallen snel gepakt."
Barbé hecht - ook met het oog-
op de criminaliteit - grote waar
de aan het reguliere overleg met
horeca en middenstand. „Juist
door middel van overleg kunnen
we in samenspraak nadenken
over oplossingen voor proble
men in de stad."
Ook binnen het politionele be
stel wordt nog gedokterd aan al
ternatieven om meer geünifor
meerde krachten op straat te
krijgen. „We denken nog na over
de introductie van politie-assis-
tenten, zoals die momenteel in
Helmond bij wijze van proef wor
den ingeschakeld. Of deze men
sen daadwerkelijk in Terneuzen
zullen worden ingezet hangt van
tal van zaken af. Allereerst heb
je een principiële kant aan de
zaak zitten. Je krijgt namelijk
twee soorten agenten, hoe pasje
die in binnen een korps, hoe
staat het met de rechtspositie en
noem maai- op. Ten tweede
speelt dan nog de budgettaire
problematiek. Nu betalen we als
gemeente boven de rijksbijdra
ge voor onze politie jaarlijks noe
120 tot 130.000 gulden bij. Daar
mee onderscheiden we ons van
andere gemeenten. Introduceer
je dan als gemeente assistenten,
dan moet dat zeker budgettair-
neutraal gebeuren en zover zijn
we nog lang niet", aldus Barbé.
De overvallers zijn overigens
vrijdag voorgeleid aan de rech-
ter-commissaris in Middelburg.
De 34-jarige F, W. uit Den Bosch
en de 21-jarige Terneuzenaar M.
D. zijn aangeklaagd wegens het
plegen van een overval met ge
weld. De twee zijn vervolgens
overgebracht naar tehuizen van
bewaring in Den Haag en Den
Bosch.
Wonderbaarlijk
goede afloop van
aanrijding met
tankauto Kapelle
KAPELLE Bij een aanrijding
tussen een tankauto en een per
sonenauto op een kruising in
Kapelle zijn vrijdagavond drie
leden uit één gezin licht gewond
geraakt. De moeder en twee kin-,
deren uit het gezin moesten
door de brandweer uit de totaal
vernielde auto worden bevrijd.
Ze werden per ambulance naar
het ziekenhuis in Goes overge
bracht.
De kinderen konden na behan
deling in het ziekenhuis direct
naar huis. de moeder werd voor
enkele dagen ter observatie op
genomen. De vader, die de auto
bestuurde, bleef ongedeerd.
De rijkspolitie Reimerswaal, die
geen nadere gegevens over de
identiteit van de inzittenden
kon geven, sprak van een 'won
derbaarlijk goede afloop' van
het ongeluk, dat zich in eerste in
stantie ernstig liet aanzien. De
bestuurder van de met 25 ton
methanol geladen tankauto, L.
C. uitLondenzeel (B), bleef onge
deerd.
De oorzaak van het ongeluk is
nog onduidelijk. Rond kwart
over acht passeerde de Neder
landse auto de met verkeerslich
ten beveiligde kruising Vierwe-
genhof in Kapelle. Waarschijn
lijk is de bestuurder van één van
de betrokken auto's, in de war
geraakt door de laagstaande
zon. door het rode licht gereden.
De politie verzoekt getuigen
zich in verbinding te stellen met
het bureau in Kruiningen
(01130-1810).
Zin en onzin van patiëntenorganisaties
De gezondheidszorg staan
grote veranderingen te
wachten. Na de stelselherzie
ning, die inmiddels in enkele
facetten is doorgevoerd, moet
het allemaal anders en beter.
Zorg wordt een zaak van aan
bieders, verzekeraars en pa
tiënten. Die eerste twee groe
pen zijn al sinds jaar en dag
behoorlijk georganiseerd, de
laatste wat minder. In de alge-
lopen 20 jaar zijn wel veel pa
tiëntenverenigingen ont
staan, maar lang niet altijd
met het doel een sterke vuist
te kunnen maken in het ge
sprek met aanbieders en ver
zekeraars.
De Zomeruniversiteit heeft J.
van der Wilk gevraagd zijn
licht te komen werpen op de
zin en de onzin van patiënten
organisaties. Van der Wilk is,
als hoofd van de afdeling zor
ginnovatie en consumentenbe
leid bij het ministerie van
WVC, de man die structuur
moet brengen in de rol van de
patiënt in het hele circus. Hij
ziet alleentmaar zin in de pa
tiëntenorganisaties, geen on
zin.
„Ik heb het liever over consu
menten/patiënten. Daarmee
wordt meteen de relatie tussen
aanbieders van zorg en gebrui
kers wat duidelijker. Vroeger,
twintig jaar terug, had een pa
tiënt de rol van het lijdend
voorwerp. Wat de dokter deed,
was goed gedaan. Dat vond de
patiënt, of het hielp of niet, dat
vond de verzekering die het be
taalde en dat vond ook de arts
die aan niemand verantwoor
ding hoefde af te leggen. Dat is
gelukkig al veranderd. Veel pa
tiënten willen weten wat een
arts met hen van plan is. willen
een stem hebben in de behan
deling. Ze weten meer van het
eigen ziektebeeld en emanci
peren als het ware in de rol van
consument". Van der Wilk is
blij met die ontwikkeling. Niet
voor niks was hij jarenlang di
recteur van het landelijk Pa
tiëntenplatform.
weinig aan te verdienen valt,
die zouden al snel op de achter
grond raken. Een specialist die
de markt als uitgangspunt
neemt, zorgt dat hij uitmunt in
de behandeling van veel voor
komende kwalen. Die neemt
niet de moeite om een zeldza
me aandoening te leren gene
zen. Gelukkig hebben we in
Nederland zo'n systeem niet, al
mogen patiënten best wat
meer in markttermen gaan
denken".
Dat de verenigingen vooral pa-
tienten met een bepaald ziek
tebeeld binden, maakt het
voor de overheid niet eenvou
dig om het hele veld tot één ge
sprekspartner te organiseren.
„Ook daar geldt dat mensen
met een zeldzame kwaal niet
moeten worden- onderge
sneeuwd door patiënten die
aan een veel voorkomende
ziekte lijden. Patiënt word je
niet uit vrije wil, dat gebeurt
gewoon. Je kunt ook niet kie
zen voor een bepaalde ziekte.
Het moet niet zo zijn dat er
minder rekening met je wordt
gehouden als de aandoening
waarmee je tobt, zeldzaam is".
De organisatie van patiënten
verenigingen als volwaardige
partij in het gesprek met verze
keraars en aanbieders, is een
zaak van de overheid waarbij
de platforms uitstekend kun-
De patiënt moet leren een vuist te maken foto Willem Mieras)
Wettelijk
„Het wordt hoog tijd dat die
veranderende rol ook in wette
lijke kaders gaat passen. De
stelselwijziging, zoals staatsse
cretaris Simons die voorstaat,
geeft daarvoor uitstekende
handvatten". Van der Wilk is
er geen voorstander van om op
de gezondheidszorg maar ge
woon het marktmechanisme
los te laten. „Dat is veel te ge
vaarlijk. Er zijn zoveel aandoe
ningen die zeldzaam zijn, zo
veel behandelmethoden waar
nen helpen. Niet alleen op lan
delijk niveau maar ook op re
gionaal en in Zeeland op pro
vinciaal niveau zullen de struc
turen moeten worden opge
bouwd. „Daarmee kan ook een
betere uitwisseling tot stand
komen tussen de drie partijen
onderling. Patiëntenvereni
gingen willen, behalve via be
langenbehartiging, de kwali
teit van de zorg ook verbeteren
door in de directe contacten
goed beslagen ten ijs te komen.
Het streven van de staatsse
cretaris naai' een transparan
ter systeem past daarin. Zo
lang de patiënt zijn rechten en
plichten niet kent en denkt dat
hij aan de goden is overgele
verd zodra hij in de wachtka
mer heeft plaatsgenomen, kan
het nooit goed gaan.".
De inspanningen moeten dus
van alle kanten komen. „De sa
menleving vraagt om verande
ring. De overheid zal snel de
wettelijke kaders moeten
scheppen, in ieder geval voor
dat alles weer door de ontwik
keling is achterhaald. De aan
bieders moeten de ontwikke
lingen accepteren en erop in
spelen en de verzekeraars zul
len rekening moeten houden
met meer dan één gespreks
partner. De patiënten wacht
de grootste heksentoer en dan
is er nog iets waar alle partijen
een zware boodschap aan zul
len hebben, de gezondheids
zorg moet betaalbaar blijven,
van een goede kwaliteit en
voor iedereen toegankelijk.
Het is dus pure noodzaak dat
patiënten daarbij, als consu
menten, nauw betrokken zijn".
.Mielce van der Jagt
Programma
De cursus Nieuwe ontwikkelin
gen in rechten en plichten van
de patiënt beslaat twee dagen.
Dinsdag 27 augustus gaan mr
W. E. Kastelein, secretaris van
de Maatschappij tot Bevorde
ring der Geneeskunst, en prof
dr A. Schrijvers, hoogleraar
algemene gezondheidszorg in
Utrecht, 's ochtends in op de
rechten van de individuele pa
tiënt. 's Middags is er een ivork-
shop onder leiding van prof dr
Schrijvers. Woensdag 28 au
gustus staan zin en onzin van
patiëntengroeperingen cen
traal. J. van de Wilk en drs J. M.
Bökkerink, directeur Stichting
Werkenrode. verzorgen 's och
tends de inleidingen. Drs M.
Post. wetenschappelijk mede
werker aan de Rijksuniversi
teit in Utrecht, leidt 's middags
de ivorkshop.
Berglandschap in zakformaat
DOMBURG - Als de gepensio
neerde slager Jos Hugense (71)
aan de Domburgse Markt de
voordeur van zijn woning
opent, staat hij midden in liet
vakantiegewoel; badgasten op
weg naar of juist terugkerend
van de waterkant, slenterende
stelletjes, mensen die ansicht
kaarten uitzoeken in een rek, in
kopen doen of zo maar vanaf een
bankje tegenover het knusse ge
meentehuisje kijken naar de
bonte stroom die langs trekt.
Stapt Hugense echter aan de
achterzijde van zijn woning de
keukendeur uit, dan bevindt hij
zich in een totaal andere we
reld, zo on-Zeeuws als maar zijn
kan.
Wat is het geval? Als trouw be
zoeker van het Berner Oberland
in Zwitserland- drie keer perjaar*
en dat al langer dan een kwart
eeuw- raakte de beenhouwer in
ruste zo aan een bepaalde stek in
dat vakantiegebied gehecht,
dat-ie op een goede dag besloot
het dierbare plekje buitenland
maar in het klein na te bouwen,
om het altijd binnen bereik te
kunnen hebben.
Én zo stuit de argeloze bezoeker,
die verwacht een achtertuin aan
te treffen met het gebruikelijke
beeld van de border, het gladge
schoren gazonnetje met in het
midden de droogmolen, het zitje
in de hoek en het tegelpad naar
het schuurtje, op een Zwitsers
landschap in zakformaat.. Het
gaat hier om een kunstig geco-
pieerde Justistal, dat zich in de
volle lengte van zeven kilome
ters uitstrekt tussen Thun en In
terlaken. Aan de hand van foto's
en militaire kaarten bouwde hij
het dal na, met alle pieken, in
hammen en uitstulpingen die je
daar in Zwitserland op ware
grootte kunt terugvinden.
Hugense ging grondig tewerk:
de miniatuurbergruggen heeft
hij opgetrokken van brokken
steen, die van de plek komen
waar hij zijn hart heeft verloren.
Met een vrachtwagen liet hij
voor tien ton aan bergsteen aan
rukken en in de Domburgse tuin
deponeren. Jaren deed Hugense
over het 'aankleden', met plan
tjes die je net zo goed in de Al
penwei en tegen de berghellin
gen tegenkomt, maar ook met
bouwseltjes zoals je ze in 't echt
in het Justiltal kunt vinden: een
kabelbaantje, een bergrestau-
rantje, hutten, verkeer dat over
de klimmende weggetjes naar
boven stuurt en daarnaast fi
guurtjes van bergbeklimmers,
van steenbokken en gemzen, je
kijkt er werkelijk je ogen uit!
terecorder wat jodelmuziek la
ten klinken.
't Is een kronkel van me", zo ver
ontschuldigt hij z'n bijzondere
hobby. „Het Domburgse Jus
tistal moet precies op het Zwit
serse lijken. Laatst is er in het
echte Justistal een berghut in
rook opgegaan. Toek ik ervan
hoorde heb toen in mijn tuin ook
maar de berghut op die plek in
de fik gestoken".
Verhouding
Sinds eind jaren zeventig is Hu
gense met zijn schepping doen
de. „Ik denk dat ik er zolang ik
leef wel mee bezig zal blijven",
zegt de Domburger. „Er is alijd
wel iets te renoveren, te verande
ren of vooral te snoeien. Want de
verhouding van de planten ten
opzichte van de omgeving moet
goed blijven".
Trots vertelt Hugense van het
bezoek van vrienden uit Zwitser
land. mensen van het Justistal.
Ze herkenden meteen allerlei
punten; dat is die hut en daar
ligt die brug.. Toen wist Hugense
het zeker: „Nou zit ik goed";
Uitrustend op z'n bankje achter
in de tuin, die volledig in beslag
wordt genomen door klein-Zwit-
serland, vindt Hugense z'n rust.
Luisterend naar het geklater
van het miniatuur bergriviertje,
dat net als in het Justiltal in het
groot precies op dezelfde drie
plaatsen in het landschap door
een bron wordt gevoed. En om
het sfeertje nog wat aan te zet
ten. mag Hugense graag eens
wat speels tegen een naast het
schuurtje opgehangen koeiebel-
len aantikken en uit een casset
Vernielzucht op
strand Renesse
loopt uit de hand
RENESSE - De nachtelijke
strandfeesten bij het strand van
Renesse lopen steeds meer uit
de hand. In de nacht van woens
dag op donderdag vernielden
jongeren in totaal 1200 meter
rijshout en 600 meter prikkel
draad. Bovendien werden er
twintig strandpalen in brand ge
stoken. De schade bedraagt en
kele duizenden guldens.
Beroep Postbank
tegen uitspraak
over heffingen
postorderbedrijf
AMSTERDAM - De Postbank
tekent hoger beroep aan bij liet
Gerechtshof legen het vonnis
waarin president mr B. Asscher
van de Amsterdamse rechtbank
in kort geding bepaalde dat de
bank niet zonder overleg kosten
in rekening mag brengen aan de
postorderbedrijven Necker-
mann (Hulst) en Otto (Tilburg)
voor de verwerking van accept
girokaarten. De Postbank heeft
dit vrijdag meegedeeld.
De postorderbedrijven spanden
een kort geding aan tegen de
Postbank omdat zij het niet eens
zijn met de beslissing van de
bank om per I juli van dit jaar 45
cent te heffen per bijgeschreven
blauwe acceptgirokaart. Onge
veer de helft van alle betalingen
van de klanten van de postor
derbedrijven verloopt via hun
rekening bij de Postbank. De
heffing zou Otto en Neckermann
elk ongeveer 450.000 gulden per
jaar kosten.
Asscher bepaalde begin augus
tus dat de Postbank de kwestie
eerst moet bespreken met de
Consumentenbond. Konsumen-
ten Kontakt en de bedrijven zelf,
en zal moeten aangeven waarom"
de vergoeding nodig is. Op ie
dere overtreding zette de rechter,
een dwangsom van een half mil-"
joen gulden. De bank heeft nu-'
bekendgemaakt 1 juli als in-,
gangsdatum voor de tarifering"
van zakelijke cliënten te hand-i
haven. Totdat uitspraak is ge-:
daan in hoger beroep zal de bank
niet overgaan tot afboeking van-
de kosten voor de bijgeschreven:
acceptgiro's.
beveiliging
Inbraak Toegangscontrole
Brand T.V.-bewaking
Winkeldiefstal Technisch alarm
Overval Terreinbeveiliging
24-uurs meldkamer-service
ERKEND BEVEILIGINGSBEDRIJF
Goes/Kloetinge - Tel. Oi 100-13720
De schrik zit er in bij Terneuzense winkeliers sinds de gewelddadige overval op een bakkerij. Op de foto de Noordstraat (foto Henk
Hommers)
Jos Hugense uit Domburg heeft in de tuin achter zijn woning' eeii
Zwitsers berglandschap in miniatuur nagebouwd, omdat hij zo ge
hecht is aan zijn geliefde vakantiegebied (foto Ruben Oreel
