Zeeland roept bouwers WOV op
verbonden met de geul
Historie streek is nauw
Onderzoek naar
een duurzame
opzet landbouw
Stralende Visserijdagen
Luxe
Kralen
Zonnige perioden
Selectie van vijf kandidaten Eind 1992 definitief statenbesluit
HOERA zondagmiddag geopend
antiekhandel De Pagter
CADEAUX
Evenementen
PZC
zeeland
ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1991
Het milieu is gebaat bij een zo vriendelijk mogelijke verwerking
van mest, zoals hier door injectie in de grond (foto archief PZC)
MIDDELBURG - Het dagelijks
provinciebestuur laat een on
derzoek instellen naar de moge
lijkheden voor duurzame land
bouw in Zeeland. Het bureau
Nieuwland uit Wageningen is
hiervoor in de arm genomen.
Eind 1991 moet een eerste rap
port klaar zijn. Gekeken wordt
naar de kansen voor geïnte
greerde landbouw, ecologische
landbouw en biologisch-dyna-
mische landbouw. Uitgangs
punt is in alle gevallen: milieu
vriendelijker boeren dan nu ge
beurt. Het onderzoek wordt dan
ook uitgevoerd als uitvloeisel
van het provinciaal milieupro
gramma Kerend Tij.
Ongeveer 80 procent van de cul
tuurgrond in Zeeland is in ge
bruik bij de akker- en tuinbouw.
Intensieve veeteelt komt in "de
provincie veel minder voor. Er
wordt overwegend geteeld vol
gens traditionele methoden,
met veel bemesting en volop in
zet van bestrijdingsmiddelen.
De verschillende vormen van
duurzame landbouw gaan juist
uit van een geheel andere aan
pak, waarbij mesten en gewas
bescherming op een milieu
vriendelijke wijze voorop staan.
Duurzame landbouw staat in
Zeeland nog in de kinderschoe
nen; een handvol agrariërs is er
mee bezig.
In Kerend Tij onderkent het pro
vinciaal bestuur dat een groot
milieuprobleem wordt veroor
zaakt door de wijze van bemes
ting. Een deel van de opgebrach
te kunstmest spoelt uit. Het ge
volg is algengroei in het opper
vlaktewater. De toenemende
import van dierlijke mest verer
gert de situatie (uitspoeling stik
stof, uitstoot ammoniak). Uit
voering van door de landbouw
gewenste peilverlagingen ver
oorzaakt toename van zoute
kwel en ook dit zorgt voor extra
stikstofbelasting op het water.
Het gebruik van bestrijdings
middelen en zware metalen uit
het veevoer, vormen een bedrei
ging voor grond- en oppervlakte
water en voor de bodem.
Milieu
Wanneer duurzame landbouw
op grotere schaal mogelijk is,
heeft dat een positieve werking
op de milieusituatie in Zeeland.
Vandaar het onderzoek door bu
reau Nieuwland. De opdracht
aan het bureau bestaat uit drie
delen. In de eerste plaats een be
schrijving van de huidige land
bouw in Zeeland, de sterke en
zwakke punten van deze econo
mische pijler en de toekomstige
marktontwikkelingen op grond
van het landbouwbeleid van de
Europese Gemeenschap. Verder
een overzicht van de verschillen
de vormen van duurzame land
bouw. En tenslotte inzicht in de
kansen die er in Zeeland voor
duurzame landbouw zijn.
Nagegaan wordt wat de moge
lijkheden voor aangepaste be
drijfsvoering zijn. Er zullen geen
specifieke gebieden worden uit
verkoren; wel spelen regionale
omstandigheden een rol. Ook
wordt bekeken wat de finan-
cieel-economische gevolgen van
het overgaan op een andere be
drijfsvorm zijn, Het onderzoek is
deze week begonnen. Bij de op
zet zijn het Landbouwschap en
de provinciale directie Land
bouw, Natuurbeheer en Visserij
betrokken geweest.
Het dagelijks provinciebestuur
wil de resultaten begin 1992 pre
senteren. De kosten van het pro
ject zijn geraamd op ongeveer
30.000 gulden. Ze worden be
taald uit een bijdrage van het
ministerie van milieubeheer.
Vermiste jongen
wel gezien maar
nog niet terecht
MIDDELBURG - De 17-jarige
Jurrian Booij uit Breda, die
sinds vorig weekeinde wordt
vermist nadat hij de camping in
Kamperland in overspannen
toestand had verlaten, is op ver
schillende plaatsen in Zeeland
gesignaleerd. Naar aanleiding
van publikatie in de PZC heeft
de rijkspolitie acht reacties ont
vangen van mensen die de jon
gen hebben gezien.
Hij is zondagmiddag gesigna
leerd op de boulevard in Vlissin-
gen, later in de bossen van kas
teel Westhove in Oostkapelle,
die nacht in Haamstede en zon
dagavond in café Kanaalzicht in
Middelburg. Maandagvond is hij
gezien in de bossen van Bavel.
bij Breda.
Jurrian is 1.90 a 1.95 meter lang,
heeft een slank postuur, bruine
ogen en halflang donkerbruin
haar. Hij droeg een wit T-shirt,
een blauwe spijkerbroek en mos
groene suède veterschoenen. Hij
rijdt in een rode Fiat Panda met
het kenteken ZH-63-JG.
Getuigen wordt verzocht con
tact op te nemen met de rijkspo
litie in Vrouwenpolder, telefoon
01189-1910.
Kaai 33, VEERE
--
zeeuwse almanak
111ii 1111 M 1111111111111111
Uit Goes kwamen ze. En
naar Spanje gingen ze. Voor
het eerst met de bus naar de
Costa. Zeventien lange da
gen. Met volop strandweer
en een verblijfsaccommoda-
tie om te zoenen.
Een kamer met een bed
waarvan de lakens alle da
gen werden verschoond. En
opmaken deden ze ook al
voor je.
Maar de 'natte ruimte' was
wel het einde: wat 'n luxe.
Een eigen douche, wc en een
bad. Met bovendien zo'n 8
handig klein badje om na I
een wandeling over het I
strand het zand van tussen I
je tenen te spoelen.
Toen ze bij thuiskomst een I
dagje Vrouwenpolder se I
strand deden en daarvan I
iveerkeerden, misten ze het I
meteen:
dat bidet.
pagina 13
Tiny Maenhout: „Je hebt hier alles binnen een straal van 20 kilometer" (foto Camile Schelstraete)
deel valt onder het beheer van
de Stichting Het Zeeuwse
Landschap. Het uitgebreide
stelsel van geulen en kreken
ontstond als gevolg van stij
gingen van de zeespiegel in de
elfde en twaalfde eeuw.
De Zwingeul is één van de
grootste geulen. Ooit was het
een belangrijk vaarwater naar
onder andere Sluis, Brugge en
Damme. Het maakte Brugge
ook tot één van de belangrijk
ste handelscentra van Europa.
„Ik adviseer mensen die een
bezoek aan dit gebied brengen
ook altijd even een kijkje ovel
de grens te nemen. In de musea
daar tref je de geschiedenis van
dit gebied aan. Over de grens
begint dus niet een andere we
reld."
Door aanslibbing en zandafzet-
ting werd de geul steeds ondie
per en de bevaarbaarheid daar
mee slechter. Eigenlijk is dat
maar goed ook. want anders
had een slikken en schorrenge-
bied als Het Zwin. met z'n bij
zondere vegetatie en belangrij
ke vogelbroedgebieden, nooit
kunnen ontstaan.
„Dit landschap moeten we
echt respecteren en bewaren",
meent Tiny, die gruwelt van
Belgische plannen om aan de
zijde van Knokke een kolos
saal congrescentrum met ap
partementen en jachthaven
aan te leggen. „Alleen al het
toenemende verkeer zou voor
een verstoring van de rust kun
nen zorgen."
Toch meent ze dat het gebied
zich positief ontwikkelt. Het
ophogen van de stranden aan
Belgische zijde, wat tot gevolg
had dat de Zwingeul dreigde te
verzanden, is vorig jaar teniet
gedaan door het uitbaggeren
van de geul. Ook de aanleg van
een plankier, die een brug
vormt tussen de zeewering en
het strand bij de geul, dient vol
gens haar de natuur. Als we een
beetje opletten op wat we doen,
komt het wel goed hier, filoso
feert ze een beetje. Haar ge
dachten die dwalen door Het
Zwin, zijn gedachten die dwa
len door een rijke stilte.
Pierre van Dannne
COLIJNSPLAAT - Ondersteund door schitterend zomerweer
gingen vrijdag de Colijnsplaatse visserijdagen van start. Op de
braderie in de Voorstraat en op de Haven was het al vroeg in de
middag gezellig druk. Kinderen probeerden hun, op het trottoir
uitgestalde, tweedehandsspullen te verkopen, terwijl de Co
lijnsplaatse middenstand zich presenteerde in talloze standjes.
In de Voorstraat kon men niet alleen snuffelen tussen tweede
handsjes en nieuwe koopwaar. Tal van organisaties waren aan
wezig om zich in het vissersdorp te presenteren. In dorpshuis De
Brug startten tegelijk met de braderie twee exposities. Nellie van
Engelsman, geboren en getogen in Colijnsplaat, laat tijdens de
visserijdagen aquarellen en pastels uit eigen werk zien. Gerard
de Fouw stelde daarnaast de fototentoonstelling 'Colijnsplaat,
heden en verleden' samen.
Vrijdagmiddag kon het publiek even kennis maken met de pro
fessionele visverkoop. In de afslag van de gemeentelijke vismijn
werd via de mijnklok vis verkocht aan belangstellenden. Van
daag (zaterdag) begint de braderie om tien uur in de ochtend. In
de vismijn vindt om 11.00 de uitreiking van de vis- en garnalen-
wimpel plaats, 's Middags kunnen bezoekers aan de visserijda
gen gratis een tochtje maken met boten van de vissersvloot. De
Colijnsplaatse visserijdagen worden vanavond afgesloten met
een groot vissersbal in de visafslag.
Publieke belangstelling voor de vissersvloot in de havan van Colijnsplaat (foto Willem Mieras
ken van 0,5 en 2 kilometer en een
verbinding over of ónder het ne
venvaarwater van 2,1 kilometer.
Aanleg van de toeleidende we
gen is in het project inbegrepen:
9 kilometer aan de noordkant en
2,5 kilometer aan de zuidkant
van de Westerschelde. De bouw
tijd wordt door de provincie ge
schat op vijfjaar; voor de plano
logische procedures en grond
verwerving zal ongeveer drie
jaar nodig zijn. Na de selectie
hebben de vijf kandidaten negen
maanden tijd voor het opstellen
van een plan en offerte. Als gega
digde kan één bedrijf, dan wel
een combinatie^ van bedrijven
zich aanmelden! Elke onderne
ming mag zich slechts eenmaal -
hetzij zelfstandig, hetzij in com
binatie - aanmelden.
Geen doorsnee
De provincie mikt niet op door
snee-aannemers. In aanmerking
voor deelname komen alleen be
drijven die de laatste tien jaar-
actief betrokken waren bij ont
werp en bouw van grootschalige
infrastructurele projecten, die
meer dan 0,5 miljard gulden
kostten. Ook moet een bedrijf
over voldoende financieel draag
vlak beschikken (onder meer
een bankgarantie van maximaal
5% van de aanneemsom). Ande
re eisen die op voorhand worden
gesteld zijn: aanwezigheid van
voldoende kwaliteit voor mana
gement. ontwerpen en bouwen;
ervaring met werken in getijde-
gebieden. De oproep is aange
meld bij het Bureau voor Officië
le Publicaties der Europese Ge
meenschappen.
Met het uit doen gaan van de op
roep tot aanmelding van gega
digden, passeert het provinciaal
bestuur definitief de twee com
binaties die zich afgelopen jaren
sterk hebben gemaakt voor het
mogen bouwen van de WOV: de
Exploitatiemaatschappij Wes
terschelde (EW) en de Tolbrug
Exploitatie-Maatschappij
(TEM). Volgens de provincie
hebben deze ondernemingen in
het verleden op vrijwillige basis
offertes ingediend. Daarvan is
geen gebruik gemaakt.
De combinaties kunnen, indien
ze aan de voorwaarden voldoen,
meedoen in de race om de vijf te
selecteren bouwers. De aanmel
dingstermijn sluit 18 oktober
aanstaande.
De leukste plekjes, zijn die
plekjes waar je het vaakst
komt. Waar je als kind, hand in
hand met pa en ma, jaren gele
den al kwam. Op zo'n plekje
herinneringen ophalen doet
een mens goed. Da's nostalgie.
Tiny Maenhout, hoofd van het
Toeristisch Bureau
Zeeuwsch-Vlaanderen, heeft
de Zwingeul in Retranche
ment als favoriete stekkie. In
dit gebied met z'n water, slik
ken, schorren en duinen is ze
vrouw geworden.
Het valt haar niet gemakkelijk
om als promotor van de streek
dè ideale plek in Zeeuwsch-
Vlaanderen aan te geven. „De
één houdt van rust, de ander
van wat levendigheid, de één
trekt het zand, de ander het wa
ter." Ze zou bijna zeggen dat
het allemaal te vinden is in het
meest westelijke deel van het
West Zeeuwsvlaamse land.
„Echt de ideale plek, die be
staat niet. Nou ja. de boerderij
van m'n ouders misschien, in
Heille. Da's het lekkerste plek
je dat ik ken. Ik kom er dage
lijks, want ik woon er."
De 29-jarige Tiny houdt van
het wijde gebied rond natuur
reservaat Het Zwin. Vanafhaar
zesde jaar al komt ze zo nu en
dan 's een duik nemen in de
Zwingeul. Altijd al heeft ze oog
gehad voor de natuur. „Het is
hier prachtig, zo rustgevend.
Altijd hoor en zie je vogels:
grutto's, kieviten, tureluurs",
zegt ze op de mooiste duinover
gang, die bij Camping De Zwin
hoeve.
Veelzijdig
Het is vooral de veelzijdigheid
in het landschap die haar
boeit: de lange duinenrijen, de
rietkragen, de kreken, de zee,
Knokke aan de horizon. „Maar
ondanks de enorme geva
rieerdheid in het landschap is
het toch niet te complex. Het
heeft zelfs iets rustgevends."
Niets komt ze in het gebied
rond Het Zwin te kort: naar het
strand gaat ze in Cadzand, een
wandeling maakt ze in Brugge,
een terrasje pikt ze in Knokke
en bootjes kijken doet ze in de
moderne jachthaven van Bres-
kens. „Je hebt hier alles binnen
een straal van twintig kilome
ter. Dit is nou mijn Costa del
Zeeuwsch-Vlaanderen". zegt
Tiny.
Het Zwin ligt voor een kwart op
Nederlands grondgebied en dit
MIDDELBURG - De provincie
roept gegadigden op voor de
bouw van een Westerschelde
Oeververbinding. Het gaat om
een niet-openbare procedure.
Uit de aanmeldingen worden
eind '91 maximaal vijf'kandida
ten geselecteerd, die een bouw
ontwerp mogen maken en een
prijsaanbieding mogen doen.
De beoordeling ervan gebeurt
in de tweede helft van 1992; eind
dat jaar moeten provinciale sta
ten definitief beslissen over het
al dan niet doorgaan van de vas
te oeververbinding.
De procedure wordt gevoerd
met inachtneming van de spel
regels die hierover binnen de Eu
ropese Gemeenschap bestaan;
ook niet-Nederlandse bedrijven
kunnen zich aanmelden. De offi-
ciële oproep tot aanmelding van
gegadigden wordt dinsdag ge
publiceerd. Het gaat om de
bouw van een WOV volgens een
buitendijks tracé even ten wes-
ten van het sluizencomplex bij
Terneuzen en een plaats ten
.westen van Ellewoutsdijk: een
tunnel van 1,6 kilometer onder
het hoofdvaarwater, damvak-
Eerst nog wolkenvelden, in de loop van de dag perioden met
zon. Zuidwestelijke tot westelijke wind, kracht vier tot vijf.
Het straatbeeld bepalen ze steeds minder maar ze zijn er
nog wel: de vrouwen in Zeeuwse klederdracht. Een hal
ve eeuw geleden was de dracht nog een soort weegschaal. In
één oogopslag lazen de Zeeuwen eikaars status en mate van
welstand af aan de kwaliteit van de stoffen en de pracht van
de juwelen. Voor het overige kon de drager van traditionele
dracht ook al weinig geheimen koesteren want voor de
rouw was er een apart kostuum met aparte sieraden. Dat
gold ook voor wie naar de kermis ging.
De kralen op de foto sieren de hals van een vrouw uit West-
kapelle. Het ronde, gouden slot dat aan de voorkant wordt
gedragen, maakt meteen duidelijk dat het hier om een Wal-
cherse boerin gaat. Bevelandse vrouwen dragen hun platte
gouden sloten in de nek. De effen beuk met smokwerk, die
een behoorlijk deel van de hals vrijlaat, is typisch voor de
Westkappelse dracht van na de Tweede Wereldoorlog
(foto Ruben Oreel
Kalken tegen
komst WOV
PERKPOLDER - Mede-
werkers van rijkswater
staat hebben vrijdag bij
de politie aangifte ge
daan van ongewild
schilderwerk op rijks
weg 60 en viaducten na
bij de veerhaven Perk-
polder. Onbekenden
hebben op het wegdek
metersgrote leuzen te
gen de WOV geschil
derd. Dat gebeurde in
kleiner formaat ook op
bouwwerken.
HBWM8SBS
HunannHHi
De Zwingeul in Retranchement
