abelkrant start tv-uitzendingen
Dat geluid, je zou er je
ziel aan willen verkopen
Mosselprimeur voor Philippine
Rel bij jachthaven
om kranteknipsels
vakantie
Tweejarig experiment op de Bevelanden vanaf oktober
Wolkenvelden
Mendeur
Evenementen
Auto-Lease
Walcheren B.V.
Vijftien teams doen
mee aan Scheldevlucht
zeeuwse almanak
Vergrijp
iOES - In oktober '91 begint de
:rste Zeeuwse kabelkrant met
jlevisie-uitzendingen. Het
aat om een experiment van
ivee jaar in de regio Bevelan-
en. Er wordt gebruik gemaakt
an het huidige informatieka-
aal van Zekatel, de Zeeuwse
abel televisie-maatschappij,
e kabelkrant is een initiatief
an Zeeland TV, een speciale
:nnootschap opgericht door
e uitgevers van de nieuws- en
ertentiebladen De Bevelan-
er en De Faam/Vlissinger. Via
et informatiekanaal gaat de
abelkrant nieuws uit Noord-
n Zuid-Beveland brengen, af-
ewisseld met reclamebood-
chappen.
Zoekactie naar
ermiste vrouw
IIGGEKERKE - Een vliegtuig
an de luchtdienst van de rijks-
olitie en vrijwilligers met hon
en van de Vlissingse Rescue-
roep hebben woensdagmiddag
en grootscheepse zoekactie ge-
ouden in de omgeving van Big-
ekerke. De rijkspolitie zocht
aar de 43-jarige G.K. uit het
ielderse Wapenveld,
ie vrouw was woensdag als ver-
list opgegeven door haar gezin
Biggekerke, waar ze op
akantie zijn. De vrouw zou naar
;n telefooncel gaan, maar lijkt
nderweg een ander besluit te
ebben genomen,
oorbijgangers hebben haar
onderdagmorgen naar huis ge-
racht, nadat de vrouw hen om-
treeks elf uur in Dishoek had
angesproken. Volgens de rijks-
olitie verkeerde ze in verwarde
lestand. De vrouw verklaarde
at ze de nacht in de duinen had
oorgebracht. De rijkspolitie be-
oot woensdagmiddag al tot
en zoekactie omdat de vrouw
jet was gestopt met een medi-
jnkuur, als gevolg waarvan zij
Uiten bewustzijn had kunnen
iken.
De kabelkrant zendt elke dag 24
uur uit: een regelmatig wisse
lend pakket pagina's dat 15 tot
20 minuten duurt. Er mogen
geen bewegende beelden wor
den vertoond; wel kan gebruik
worden gemaakt van animatie.
Wanneer het experiment slaagt,
zal ook in andere regio's een ka
belkrant worden opgezet:
Zeeuwsch-Vlaanderen, Walche
ren en Noord-Zeeland.
Door de uitgevers, verenigd in
de Zeeland Combinatie, zijn
hierover al afspraken gemaakt
(naast De Bevelander en De
Faam/Vlissinger gaat het hierbij
om De Eendrachtbode, Zierik-
zeese Nieuwsbode en Zeeuws-
Vlaams Advertentieblad).
Lokaal nieuws
Initiatiefnemer J. A. Kopmels
van weekblad De Bevelander is
enkele jaren bezig geweest de
kabelkrant van de grond te
brengen. Hij is overtuigd van de
mogelijkheden van het nieuwe
medium, ook al blijkt elders in
het land dat lang niet iedere ka
belkrant succes heeft. „De con
sument - de tv-kijker - inhaleert
meer lokaal nieuws en informa
tie. Dat zie je allerwegen. Van
daar de ontwikkeling van de re
gionale en lokale omroepen. De
huis-aan-huisbladen zijn be
langrijker geworden als informa
tiebron. Er is in medialand nogal
wat veranderd, mede onder in
vloed van de techniek. Vandaar
dat wij in Zeeland de kabelkrant
willen aanpakken. We kunnen
niet op onze lauweren rusten; als
wij het niet doen, dan doet een
ander het wel."
Voor de kabelabonnees op de
Bevelanden komt het infoka-
naal var Zekatel te vervallen.
Een deel van deze informatie
wordt via de kabelkrant ver
werkt. Zeeland TV wil de presen
tatie van het nieuws en de bood
schappen minder statisch ma
ken. Ook wordt voor ander ach-
(Slot van pagina 17 kolom 1
Restauranteigenaar F. Wiskerke gooit de per expresse aangevoerde mosselen door de machine (foto Camile Schelstraete)
PHILIPPINE - Enkel de rode loper ontbrak, maar de eerste
Zeeuwse mosselen werden donderdagmiddag even voor half
twee met veel ongeduld en een groots welkom binnengehaald in
Philippine. In een poging de schelpdieren zo snel mogelijk naar
het mosseldorp te krijgen, stuurde restauranteigenaar F. Wis
kerke zelfs een busje vooruit om de vrachtwagen op de 'lijn Yer-
seke-Philippine' bij het veer in Perkpolder te beroven van zes
zakken zeegoud. „Eindelijk", verzuchtte Wiskerke bij dè aan
komst van de mosselkoerier. „Het heeft al lang genoeg ge
duurd."
Hoewel het mosselseizoen vandaag, vrijdag, officieel van start
gaat, zat de Auberge des Moules donderdag rond lunchtijd goed
gevuld met mensen (voornamelijk Belgen) die voor een eerste
portie van de Zeeuwse delicatesse hadden gereserveerd. Ze had
den er een uurtje wachten voor over.
Een mosselmaaltijd gaat dit seizoen in dë restaurants voor 31
gulden over de toonbank, vijf gulden meer dan vorig jaar. In eer
ste instantie werd gestreefd naar een beperking van de prijs tot
maximaal dertig gulden, maar dat bleek door de verwachte ge
ringe oogst en de uitgestelde start van het seizoen niet haalbaar,
aldus Wiskerke. „De aankoop per kilo is voor ons op de markt 75
procent duurder. Voor de consument rekenen we 18 procent bo
venop de prijs van vorig jaar."
De mosselrestaurants houden rekening met een aanzienlijke da
ling van de bruto winstmarge. F. Vermeerschen van De Oude
Haven: „Een maand uitstel is een maand strop. Het seizoen
wordt er niet langer op." Vermeerschen verwacht evenwel dat er
voor de restaurants voldoende mosselen zullen zijn om dit jaar
door te komen.
„Door de prijsverhoging zal de consument minder snel geneigd
zijn flink in te slaan op de markt", hoopt de Philippiense restau
ranthouder.
De Westkappelse zeedijk
Heel Westkapelle is hem
dierbaar, maar de dijk, ja,
dat is toch het summum. W.
Gabriëlse (82), oud-wethouder
en ereburger van Westkapelle,
woont in een doorsnee bejaar
denwoning aan de Molenwal.
De dijk is vanuit zijn huis niet
te zien. Toch gaan zijn gedach
ten vaak uit naar de robuuste
waterkering. „De dijk is van
ons, de Westkappelaars, maar
we kunnen natuurlijk de
vreemden niet weren."
Gabriëlse heeft een vel papier
aan beide kanten volgepend
om niets te vergeten. Hij is niet
veranderd. De oude PvdA-er
was als wethouder, van 1945 tot
1970, de vraagbaak en vertrou
wensman van vele Westkappe
laars. Hij deed zijn werk heel
gedegen. Gabriëlse - gekleed
in de Westkappelse dracht - is
het prototype van de oude
Westkappelaar.
Hij heeft als kind aan de dijk
gespeeld. Hij heeft als dijkwer
ker aan de dijk gewerkt. Hij
heeft oktober 1944 gezien hoe
geallieerde vliegtuigen de dijk
kapot gooiden. Hij heeft als
wethouder het toerisme, de
komst van de vreemden naai
de dijk, bevorderd. Gabriëlse
zit vol goede herinneringen aan
het leven met de dijk.
„Als wij buiten gingen spelen,
vroegen mijn ouders nooit:
'waar ga je heen Wij gingen
naar de dijk. Dat was vanzelf
sprekend." Maar als kleuter
mocht Gabriëlse niet bij het
water komen, „Dat was te ge
vaarlijk. Toen ik op de lagere
school zat, mocht ik wel. En ik
ging altijd."
Zijn liefde voor de zeedijk én
niet te vergeten het zuidstrand
is zo groot, dat Gabriëlse zijn
ogen bijna niet droog kan hou
den. „Je kon er geen kwaad
doen. Er was zoveel speelgele-
genheid. Het was er zo mooi. En
naarmate je ouder werd, ging je
er steeds meer van genieten.
Achter het rijshout naar de bul
derende zee kijken. Schitte
rend."
De Westkappelse jongens trok
ken erop uit met de hengel, niet
één van een hengelsportzaak,
maar met een stok, gesneden
van een taaie wilgetak. „We
vingen kabeljauw vanaf de
paalhoofden. We visten ook
met een snoer van vijftien,
twintig meter. Vijftien haken
zaten eraan. We bonden het
snoer aan één kant aan een
W. Gabriëlse: „De dijk is van de Westkappelaars, maar we kunnen natuurlijk de vreemden niet
weren" (foto Ruben Oreel)
paalhoofd en wierpen de rest in
het water, het uiteinde ver
zwaard met een steen. Om het
kwartier, bij opkomend water,
trokken we het snoer op. Zo
kwamen we vaak aan een mooi
zooitje vis."
Spelen, vissen, maar natuurlijk
ook strandjutten. Bij Westkap
pelaars zit dat in het bloed. Ga
briëlse verbaast zich er nóg
over dat bijna niemand uit
Zoutelande na een hevige
storm langs het strand trok.
„Ik moest en zou als jongen bij
slecht weer naar het water. Een
keer lag ik 's nachts te luisteren
naar de luid gierende brulboei
voor de kust. Ik stapte uit bed,
klom de trap af. pakte m'n
klompen in de hand en opende
de voordeur. 'Waar ga je
heen zei m'n vader opeens.
Ik moest terug naar bed, maar
ik mocht die ochtend wel om
vijf uur in plaats zes uur weg."
Armoede dreef de Westkappe
laars voor de oorlog naar de
kust. „We liepen tot voorbij
Westduin, de Vlissingse ood-
jes." Halfverbrande kolen van
stoomschepen en aangespoeld
hout waren altijd welkom.
Maar Gabriëlse en vele andere
dorpsgenoten haalden ook
hout van de dijk. Ze zaagden
halfversleten paaltjes van de
zeewering. „Niemand zei daar
iets van. De dijk was tenslotte
van ons. Wat we de ene dag
hadden opgebouwd, braken we
de volgende dag af."
De Polder Walcheren mocht de
dijk beheren en werk uitbeste
den aan aannemers, maar al
leen de Westkappelse dijkwer
kers bepaalden hoe het werk
werd verdeeld. „Westkapelle
had een dijkwerkersvereni
ging, waarbij driehonderd ge
zinnen waren aangesloten. Bij
gewoon onderhoud werkten
dijkwerkers om de beurt. Ou
deren die niet meer zo gemak
kelijk mee konden, gingen
toch. We steunden elkaar." Ga
briëlse vertelt dat met zeer veel
genoegen. „Ik heb dat groeps-
socialisme genoemd. De men
sen wisten dat niet. maai- het
was wel degelijk een vorm van
socialisme, van solidariteit."
Gabriëlse komt nog zelden op
de zeedijk, de vernieuwde zee
dijk, Hij kan er niet meer op ko
men en vindt hem 'ook niet de
helft zo mooi'. Massa's toeris
ten, vooral Belgen, zijn er vrij
wel elk weekeinde. „Ik heb dat
altijd voorgestaan. Het is goed
voor het dorp. En ik kan het wel
begrijpen. Niets is mooier dan
de zee. Altijd hoor je dat zange
rige, melodieke geluid. Je zou
er je ziel aan verkopen."
Harpten van der Werf
Een smoel als een mendeur. Deze oer-Zeeuwse uitdruk
king slaat op iemand die luid en duidelijk - dikwijls
ongevraagd - zijn mening kenbaar maakt. De mendeur - de
grote dubbele deur van een schuur - is in meer gezegdes ver
werkt. Ie is ok mè van 'n reiger tegen de mendeure escheten,
staat voor iemand die, rijk geworden, veel poeha maakt en
zijn bescheiden komaf vergeet. En 'n broek mé 'n mendeure
is in de boeredracht een broek met een brede, vierkante
klep.
De Zeeuwse boerderij is van oorsprong een Frankisch type.
De schuur, al dan niet aan het woonhuis vastgebouwd, is de
blikvanger. Zwart geteerd, met witte randen rond deuren
en vensters. Door de grote mendeur kunnen wagens met
graan of hooi de dorsvloer oprijden. In een van de vleugels
van de mendeur zit een deurtje, hel klienkèt, voor personen.
De Zeeuwse Boerderijenstichting brengt de karakteristie
ke hofstedes in kaart, met de bedoeling ze voor het nage
slacht te behouden (foto Ruben Oreel)
pagina 17
TERNEUZEN - De Stichting
Jachthaven Terneuzen heeft ha
venmeester M. M. Pape verbo
den twee PZC-publicaties op
het prikbord te hangen over een
conflict tussen de sleep- en ber
gingsmaatschappij Multraship
en eigenaar G. Guhre van het
Duitse zeiljacht Bacludia. Pape
zegt door zijn baas, stichtings
voorzitter J. M. P. Standaert, te
zijn gesommeerd de krantebe-
richten 'onmiddellijk weg te ha
len, want anders zou dat verve
lende gevolgen kunnen hebben'.
De publicaties gaan over het lo
strekken van de Bacludia van
een zandbank in de Oosterschel-
de (23 juli) door een sleepboot
van Multraship. De eigenaar van
het jacht was in de veronderstel
ling dat het om een 'vrienden
dienst' ging, maar Multraship
eiste de gangbare sleepkosten
op.
Guhre spande daarop een kort
geding aan tegen de werkmetho
de van het Terneuzense sleepbe
drijf. De president van de arron
dissementsrechtbank in Middel
burg stelde de berger evenwel in
het gelijk en sommeerde Guhre
tot het betalen van de 7800 gul
den claim.
„Ik had beide artikelen over de
ze zaak opgehangen op het pu
blicatiebord bij mijn kantoor",
vertelt Pape. „Maar op last van
Standaert (mijn baas) moest ik
ze subiet verwijderen. Waarom
vertelde hij er niet bij. Hij zei al
leen dat ik de kranteberichten
weg moest halen, omdat dit an
ders later vervelende gevolgen
zou kunnen hebben. Het leek me
beter de order op te volgen, want
Standaert is toch mijn werkge
ver."
Nooit gezegd
De stichtingsvoorzitter bestrijdt
dat hij zijn havenmeester heeft
gedreigd met 'gevolgen'. „Dat is
nooit gezegd. Die woorden zijn
voor rekening van Pape." Vol
gens Standaert moesten de pu
blicaties van het prikbord wij
ken omdat 'de stichting zich niet
leent voor dit soort uitingen'.
„Ik wil niet hebben dat de jacht
haven betrokken wordt in een
kwestie tussen Multraship en
anderen. We hebben een goede
verstandhouding met Multras
hip en dat wil ik zo houden, Wij
moeten neutraal blijven.. De
stichting bepaalt wat er op het
prikbord van de jachthaven
komt: Politieke pamfletten bij
voorbeeld zijn daar ook niet op
hun plaats", aldus Standaert.
Pape is zich van geen kwaad be
wust. Integendeel zelfs, want de
havenmeester zegt de krantebe
richten juist te hebben opgehan
gen om de watersporters te
'waarschuwen' dat ze in gevallen
expert in elk merk
Bel nu voor een
scherpe offerte
0 01184-19610
als van de Bacludia eerst moe
ten informeren naar de sleepkos
ten, alvorens het touw van de
berger aan te nemen.
Volgens mr G. Nijland. de vaste
advocaat van watersportvereni
ging Zierikzee (en pleitbezorger
van Guhre in het kort geding)
staat Pape in zijn recht. Nijland-
„Hij moet zijn werk als haven
meester goed doen. Daarbij
hoort ook het waarschuwen van
de watersporters tegen de gang
van zaken bij de sleepbedrijven.
Het is toch te gek dat je in deze
tijd geen kranteknipsel op een
prikbord mag hangen. Als dat
verboden is. zijn we terug bij af.
Dit is een beknotting van de vrij
heid van meningsuiting en een
beperking van de mogelijkhe
den van Pape om z'n baan goed
uit te oefenen."
Kassa
De Terneuzense havenmeester
zal zich samen met de raadsman
nog beraden op eventueel te ne
men stappen tegen het publica
tieverbod. De bewuste artikelen
liggen nu op de toonbank naast
de kassa in het kantoor van Pa
pe. „Als de mensen hun haven
geld komen betalen, kunnen ze
de stukjes lezen als ze willen."
Pape's collega in Zierikzee, C.
Neelise, heeft de beide krantebe
richten volgens Nijland inmid
dels op de post gedaan naar ver
schillende Duitse en Belgische
watersportbladen. „Om ze te
waarschuwen", aldus de advo
caat.
Binnenschip
vaart tegen
meetboei
MIDDELBURG - Don
derdagmorgen is het
Belgische binnenschip
Ra (3487 ton) op de Wes-
terschelde in aanvaring
gekomen met een meet
boei van Rijkswater
staat. Het binnenschip
was omstreeks acht uur
onderweg van Vlissin-
gcn naar Sluiskil en
kwam ter hoogte van de
Sloehaven in aanvaring
met de meetboei, die
reeds enkele maanden
geleden buiten de vaar
geul was verankerd.
Een passerend zeeschip
zag dat het binnenschip
de meetboei raakte en
meldde dit aan de Ra
darcentrale Vlissingen
van de Verkeersdienst
Westerschelde van het
Directoraat-Generaal
Scheepvaart en Maritie
me Zaken, die het pa
trouillevaartuig V 87
naar het binnenschip
stuurde. Een riviermees-
ter stelde aan boord een
onderzoek in naar de
oorzaak van de aanva
ring. Rijkswaterstaat
stelde na het onderzoek
de schipper van het bin
nenschip aansprakelijk
voor de schade aan de
boei.
ARNEMUIDEN - Voor de zesentwintigste keer wordt zaterdag 3
augustus de Scheldevlucht gehouden. De rally in de lucht werd in
1934 voor het eerst georganiseerd in Vlissingen. Dit jaar strijden
vijftien équipes uit binnen- en buitenland om de zilveren Schelde-
meeuw.
De organisatie, de Vliegclub Midden Zeeland, heeft een foto-speur
tocht uitgezet. Naast een routebeschrijving voor een één uur duren
de vliegtocht in Zeeland, krijgen de deelnemers foto's van verschil
lende objecten die zij vanuit de lucht moeten herkennen. In voor
gaande jaren waren dat kiekjes van onder meer molens, kerken en
watertorens.
Ook de landing van de motorvliegtuigen op het vliegveld Midden-
Zeeland. die op de meter nauwkeurig moet zijn, wordt beloond met
punten of strafpunten. De score telt mee voor het Nederlandse kam
pioenschap.
Dik honderdveertig reed
hij, de Goese jongeman die
Sinds kort in het bezit is van
een rijbeivijs en een automo-
biel. Veel harder dus dan de
regering wil hebben, maar
er gaan weken voorbij zon
der dat hij zich verdiept in
van overheidswege ver
strekte decreten. Boven
dien, het kan op de Zeeuwse
rijksweg zo rustig zijn.
Ter hoogte van Lewedorp
werd hij aangehouden. Een
politieman sprak hem in al
le rust toe over het vergrijp
en de daaraan verbonden
kosten.
De jotigeman knikte begrij
pend, maar één ding snapte
hij niet: hoe had men zijn
snelheid toeten te meten.
De verbalisant wees over
zijn schouder naar een ge
parkeerd voertuig. ..Dat
noemen wij een osa." zei hij.
„Een onopvallende surveil
lance auto."
De overtreder liet het even
op zich inwerken en zei:
„Een osa dus. Bij ons thuis
noemen toe dat aso.
