Voordelta goed voor waterkracht
Wij voelen ons in de steek gelaten
PZC
Loc 137 wordt fraai tramrijtuig
in beeld
Vlissinger kreeg
kick van partijtje
'potenrammen'
Hersenscan toont
groei tumor Anouk
provincie
11
lapport noemt Brouwersdam als lokatie
Ex-krijgsgevangenen
Heinkenszand huldigt
'zilveren' schilder
ZATERDAG 27 JULI 1991
EN HAAG - De Voordelta ter
logte van de Brouwersdam is
beste plaats voor aanleg van
;n bovengrondse pomp-accu-
ulaticcentrale (PAC). Het
lat daarbij om het opwekken
an energie door middel van
ind en waterkracht. De cen-
ale heeft de vorm van een gi-
lis tien maanden
regens beroving
an cafetaria
'ei ii
gantisch waterbassin. Gelet op
de technische mogelijkheden en
te verwachten kostenontwikke
lingen moet zo'n centrale een
dijlchoogte van 75 meter en een
doorsnee van 4.000 meter krij
gen. Het vermogen van deze wa
terkrachtcentrale is 1.500 mega
watt, de jaarcapaciteit 30 mil
joen kilowattuur (in Borssele
staat 873 megawatt opgesteld).
Voor de technische haalbaar
heid van een bovengrondse
pomp-accumulatiecentrale zijn
een betrekkelijk geringe water
diepte en een goede grondsoort
gewenst. En bovendien, in ver
band met aansluiting op het
hoogspanningsnet, een ligging
niet te ver van de kust. Voorts
dient een negatieve invloed op
de kustverdediging te worden
vermeden.
De Voordelta voldoet aan alle ei
sen; vandaar de keus voor een
plek bij de Brouwersdam. Mo
menteel is aanleg van een water
krachtcentrale financieel-eco-
nomisch niet haalbaar, maar de
mogelijkheden moeten wel open
worden gelaten. Dat blijkt uit
het rapport 'De Noordzee...nieu
we mogelijkheden', opgesteld
door de Interdepartementale
Coördinatiecommissie Noord
zee Aangelegenheden (Icona).
I1DDELBURG - De 18-jarige
wollenaar E. S. T. en 20-jarige
lissinger U. E. C. hoorden vrij-
ig voor de rechtbank in Mid
delburg vijftien maanden ge-
angenisstraf, waarvan vijf
laanden voorwaardelijk, te
en zich eisen voor de beroving
an de cafetaria aan de Vrede-
oflaan in Vlissingen op 22 de-
ember vorig jaar. Het tweetal
taakte negentig gulden buit
adat C. de vrouw die er werkte
31J iet een mes had bedreigd en T.
e enige andere bezoeker van de
aak met een flesje op het hoofd
ad geslagen.
was kort tevoren met een
lakker uit een strafinrichting in
ironingen ontsnapt, waarna hij
i Vlissingen onderdak kreeg en
leerde kennen. Omdat beiden
ringend om geld verlegen zaten
edachten zij het plan voor de
eroving. Zij bestelden een hap-
eten in de cafetaria,
ervolgens deed C. of hij een
entje was verloren en zocht de
rond af. De serveerster hielp
lem zoeken, waarna hij de
el rouw beetpakte, een mes op de
eel zette en haar toesnauwde:
'e geld of je leven." In de ver
warring griste hij het geld uit de
ijc assa en verdween hij met zijn
naat.
'as in april werd het tweetal
earresteerd. Beiden legden te-
;enover de politie een bekente
en lis af. Op de zitting herriepen zij
lun verklaringen en hingen zij
:en verhaal op dat zij zouden
ijn bedreigd door twee onbe-
;ende Amsterdammers. Die
ouden de ware daders zijn,
ij< naar uit angst hadden T. en P.
Ie schuld op zich genomen. Enig
loorvragen door rechtbankpre-
iident mr R. A. Fibbe liet geen
paan heel van het verhaal,
rechtbank doet 9 augustus
ïitspraak.
w&swmmmmmmmm
linnenhaven
Vlissingen dag
-lang gestremd
JS CATS - De waterstand in de
'lissingse Binnenhaven moet
;aterdag 7 september verhoogd
vorden tot 1.60 meter boven
<AP in verband met het uitdok-
ien van een schip bij de Ko
ninklijke Maatschappij de
Schelde. Dat laat de Scheep
vaartdienst Oosterscheldeke-
in Kats weten.
Om het vereiste waterpeil te be
reiken wordt vrijdag 6 septem-
ir bij laag water, omstreeks
18.00 uur, de binnenkeersluis in
gebruik genomen. Tijdens het
verhogen van de waterstand
wordt er geen scheepvaart ge
schut met de binnenkeersluis.
De grote en de kleine zeesluis in
Vlissingen werken alleen als de
waterstroom het toestaat. De
maximale schutlengte wordt be
perkt tot 110 meter.
Tot het schip op de Schelde is
uitgedokt en de waterstand in
de Binnenhaven terug kan, is
Scheepvaartverkeer van en naar
iet Kanaal door Walcheren ge
stremd. De stremming is tegen
rg zaterdagavond voorbij, ver
wachte. C. de Bruijn, plaatsver
vangend hoofd van de-scheep-
vaartdienst.
Anderhalf jaar
voor twee
verkrachtingen
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg heeft de 24-jarige
P. C. A. de V. uit Terneuzen con-
form de eis veroordeeld tot
hvee jaar gevangenisstraf
waarvan een half jaar voor
waardelijk voor twee verkrach
tingen en één poging daartoe.
Deze hadden plaats in Terneu
zen en Sas van Gent in de perio
de juni vorig jaar tot en met ja
nuari van dit jaar. Daarnaast
had De V. vorige zomer ook nog
twee aanrandingen gepleegd.
De V. werd door de districtspsy
chiater in zeer beperkte mate
ontoerekeningsvatbaar ver
klaard. In de proeftijd van twee
aar van het voorwaardelijk deel
'an de straf moet De V. zich door
Ie reclassering laten begeleiden.
De 19-jarige Bredanaar S. C. A.
Z. werd voor een verkrachtings
poging veroordeeld tot drie
maanden voorwaardelijk en 210
uur dienstverlening. Hij pleegde
zijn daad vorige zomer op Wal
cheren. Hij trok een vrouw van
de fiets en probeerde haar een
eind van de weg af te verkrach
ten, maar omdat zij zich hevig
verzette bleef het bij een poging.
Ook hij moet zich in de proeftijd
onder toezicht van de reclasse
ring stellen en een cursus sex-
uele vorming gaan volgen.
De loc 137 in renovatie (foto Willem Mieras)
GOES - In het kantoortje van de remise van de Stoomtram
Goes-Borsele hangt een fraaie foto van een elektrische stoomlo
comotief. Op de plaat, genomen in de jaren dertig, wacht de 137,
zoals het gevaarte door ingewijden wordt genoemd, pronkend
op het begin van de reis. Voor de SGB-remise in Goes staat eind
juli 1991 een lichtelijk vervallen rijtuig, dat op het eerste oog
weinig overeenkomsten met de oude 137 vertoont. En toch; hier
staat hetzelfde beestje. Als alles volgens planning verloopt,
glijdt het gevaarte over een paar maanden weer over de rails.
Dit keer niet als loc, maar als rolstoel-vriendelijk rijtuig.
Luuc Steendijk laat met enige trots de riante toilet aan boord
van de oude 137 zien. Een rijtuig, speciaal aangepast aan gehan
dicapte reizigers. Met links en rechts hydraulische liften, uit-
neembare banken en dan natuurlijk, die ruime wc.
De Stroomtram Goes-Borsele rijdt al twintig jaar met zijn nosta-
ligische stoomlocomotieven en rijtuigen door het Zuidbeveland-
se landschap. Maar voor mensen met een lichamelijke handicap
zat een ritje met de oude locs er tot nu toe zelden in.
Daar moest verandering in komen, vond de SGB, en klopte bij
diverse instanties aan voor geld, zodat een rijtuig aangepast kon
worden. Onlangs kwam de vijfde financiële toezegging binnen;
het comité kinderpostzegels schonk de SGB 27.000 gulden.
Daarmee is de voor het gerenoveerde rijtuig benodigde 100.000
gulden ruimschoots binnen.
Steendijk, in het dagelijks leven scheepsmachinist, is één van de
vele vrijwilligers die in de vrije uren aan het rijtuig werkt. „Dat is
het leuke aan de stoomtram; alles wordt door vrijwilligers ge
daan. Iedereen draagt zijn steentje bij."
De vrijwilligers van de SGB hopen het speciale rijtuig op 1 okto
ber te kunnen presenteren.
In dat rapport worden ook goede
kansen gezien voor windenergie
projecten op zee. Verwacht
wordt dat de techniek om
streeks 2000 zover zal zijn. dat
grootschalige projecten uitge
voerd kunnen worden.
Uitgegaan wordt van parken
met een vermogen van 50 mega
watt. met een energie-opbrengst
gelijk aan een elektriciteitsver
bruik van 50.000 huishoudens.
Een dergelijk park beslaat een
oppervlakte van twee vierkante
kilometer. Vanwege de netaan-
sluiting kunnen ze niet verder
dan 15 kilometer uit de kust wor
den aangelegd. Lokaties worden
in het rapport niet genoemd.
Inzet van getij-energie kan met
de huidige beschikbare technie
ken in de Nederlandse situatie
niet rendabel worden benut, om
dat het getijverschil aan de kust
te gering is. Ook op langere ter
mijn wordt gebruik van getijde
energie niet voorzien. Golfener-
gie is evenmin rendabel. De golf
slag is daarvoor te gering.
Milieu
De Icona heeft bij 13 vormen van
menselijk gebruik van de Noord
zee gekeken naar nieuwe ont
wikkelingen die zich tot 2020
kunnen voordoen. Nagegaan is
hoe deze ontwikkelingen zich
verhouden tot de maatschappe
lijke behoeften, het financiële
draagvlak en het huidige beleid.
De conclusie is dat er veel nieu
we gebruiksmogelijkheden zijn.
maar dat uitvoering in alle ge
vallen afhangt van milieu-effect
rapportages. Alleen de aanwij
zing van natuurgebieden en de
bescherming van cultureel erf
goed (archeologie) kunnen zon
der rapportage plaats grijpen.
Voor vis- en schelpdierteelt en
natuurontwikkeling is een mi
lieu-effect rapportage evenmin
nodig, tenzij er sprake is van een
grote activiteit.
Uit het onderzoek van de Icona
valt op te maken dat verder
gaande ontwikkelingen op het
gebied van exploitatie van bio
logische bronnen - waaronder
maricultuur - mogelijk zijn. Er
wordt een toename van exploi
tatie van grondstoffen (zand- en
grindwinning) verwacht. De mo
gelijkheid van kustuitbreiding
wordt haalbaarder geacht dan
aanleg van kunstmatige eilan
den. Bij kustuitbreiding kan, zij
het op milieuverantwoorde wij
ze, gedacht worden aan verwer
king van afval en verontreinigd
slib.
MIDDELBURG - Het
reisklaar maken van de cara
van voor een paar weekjes Ve-
luwe is voor Ben Pluijmers uit
Middelburg nogal met horten
en storen verlopen. Een aantal
keren haalde de telefoon hem
de afgelopen dagen uit de
voorbereidingen omdat er
mensen aan de lijn waren, die
met Pluijmers wilden meede
len in de verontwaardiging
over uitspraken van premier
Lubbers ter gelegenheid van
het bezoek van zijn Japanse
ambtgenoot Kaifu.
Die yvas naar Nederland geko
men om, in de meest ver gaan
de spijtbetuiging die ooit van
officiële Japanse zijde is afge
legd, te verklaren oprecht be
rouw te tonen voor het optre
den van Japan tijdens de
Tweede Wereldoorlog. Volgens
Lubbers is daarmee de kous af.
Met deze opstëlling heeft hij
zich echter de woede op de hals
gehaald van ex-krijgsgevange
nen die de Japanse interne
ringskampen overleefden. Zij
doen al jaren pogingen om een
reële vergoeding te krijgen
voor hun jarenlange slavenar
beid in diepe kolenmijnen en
op scheepswerven.
Lubbers heeft nu laten weten
dat na de oorlog afspraken met
Japan zijn gemaakt en dat de
regering zich daaraan gebon
den voelt. Oorlogsslachtoffers
moeten maar een beroep doen
op de Nederlandse regelingen,
vindt Lubbers.
Oor
Ben Pluijmers is een van die
ex-krijgsgevangenen die nog
tot op de dag van vandaag ge
bukt gaan onder de ervaringen
van toen: de mishandelingen
en de vernederingen, die velen
raakten tot het diepst van hun
ziel. Pluijmers en al die ande
ren die dit verleden zoveel jaar
nadien nog steeds met zich
meedragen, voelen zich met de
uitspraken van Lubbers volko
men in de steek gelaten. „Wat
er in de loop van de jaren, ook
door bezoeken van ex-krijgsge
vangenen, in Japan is opge
bouwd wordt nu door onze ei
gen mensen, onze regering af
gebroken. Ik heb het zelf laatst
bij een bezoek gemerkt: in Ja
pan heeft men oor voor onze
problemen. Dat oor hebben we
in Nederland nooit gevonden".
Tijdens een ontvangst van de
groep ex-krijgsgevangenen en
nabestaanden aan Japan heeft
Pluijmers het burgemeester
Motoshima van Nagasaki zelf
horen verklaren in een rede
voering: „Ik ben een plaatselij
ke autoriteit. Ik heb daar niet
in te beslissen. Maar ik per
soonlijk vind. dat er een in-
Ben Pluijmers (1) ontmoet op de plek waar hij slavenarbeid verrichtte een bewaker van toen. „De enige die niet sloeg".
i ii i
stantie in het leven moet wor
den geroepen om deze hele
zaak te onderzoeken".
Terugkerend op de plaats waar
hij destijds z'n slavenarbeid
verrichtte, ontmoette de 75-ja-
rige Middelburger een bewa
ker van toen. Pluijmers heeft
hem hartelijk de hand ge
schud. „Die vent heeft nooit
geslagen. Hij schold ons uit,
maar dat moest hij doen tegen
over de medebewakers. Ik kon
niet kwaad zijn op die man".
Mensen, die vinden dat Japan
bij ze in het krijt staat: het zijn
er zo'n 75.000, verspreid over
een groot aantal landen. Oud
militairen, maar ook burgers,
die door hun kampervaringen
volledig in de knoei zitten. Nog
steeds.
Ook in Nederland woont een
groot aantal ex-krijgsgevange-
nen uit- Jappenkampen. Pluij
mers schat het aantal nog in le
ven zijnde Zeeuwse ex-krijgs
gevangenen op rond de veer
tig-
Hijzelf kwam als beroepsmili
tair in die benarde omstandig
heden. Drie-en een halfjaar zat
hij in een kamp. Pluijmers kon
bij terugkeer in Nederland zijn
carrière niet meer afmaken. Hij
werd afgekeurd als gevolg van
de gebreken die hij in krijgsge
vangenschap had opgelopen.
De Middelburger maakt een
optelsom: Lubbers heeft de
ex-krijgsgevangenen laten val
len als een baksteen. Minister
Van den Broek was de premier
al daarin voorgegaan. „Er is er
nu maar één in Den Haag, die
zich druk om ons maakt. En
dat is Wiebenga van de VVD.
Ik hoop dat er een kamerdebat
van komt".
Pluijmers pakt nog eens terug
naar de uitspraken van de pre
mier van Japan. En zijn spijt-
betoon. Dan zegt hij: „Ze zijner
niet met. een excuus. Dat is zo
goedkoop Ze moeten werke
lijk iets echts doen. Hoeveel
mensen zitten er nu niet thuis
met de brokken. Wachtend op
een warmhartig optreden. Mis
schien zijn er nog wel andere
manieren dan een financiële
tegemoetkoming. Welke zou ik
zo direct niet weten. Maar er
moet een slot aan komen. En
een van die middelen is om
zeer zeker de mensen die door
de gebeurtenissen hun hele fa
milie zijn kwijt geraakt of fi
nancieel slecht zitten omdat
hun carrière is misgelopen
een tegemoetkoming te ge
ven".
Na afloop van zijn bezoek aan
Japan kreeg Pluijmers de
vraag gesteld', moet de konin
gin naar Japan gaan. Zonder
de ervaring van dat bezoek en
het luisterend oor van zovelen
had de Middelburger Wim Kan
nagesproken: Nooit niet. Het
bezoek had echter zijn gedach
ten veranderd. „Maar nou ga je
wéér anders denken. Als de ko
ningin die Japanse ereschul
den niet ter sprake kan bren
gen moet ze niet gaan"
Jacques Cats
Burgemeester ir J. L. M. Mandos overhandigt John Jansen een ta
bleau van de gemeente Borsele (foto Willem Mieras
HEINKENSZAND - De gemeen
te Borsele heeft vrijdag de 21-ja-
rige John Jansen uit 's-Heeren-
hoek in het zonnetje gezet. Als
schilder sleepte hij begin juli
'zilver' in de wacht tijdens de
Internationale Beroepen Wed
strijd in Amsterdam. In het
Heinkenszandse gemeentehuis
overhandigde burgemeester ir
J. L. M. Mandos de prijswinnaar
een tegeltableau met op zijn be
roep toegespitste taferelen.
Op dê beroepenwedstrijd, die
ook onder de noemer Olympiade
bekend staat, moest John Jan
sen een Oostenrijker voor laten
gaan. „Ik ging de mist in met de
kleur van m'n sierpleister. Die
was teveel nagedonkerd en door
tijdgebrek heb ik dat niet meer
kunnen controleren. Dat kostte
me goud." De Olympiade is een
krachtmeting tussen vakmen
sen uit alle hoeken van de we
reld. Zeshonderd deelnemers,
verdeeld over 36 beroepen, kwa
men half juni naar Amsterdam
om een gooi te doen naar de gou
den plak.
De nationale kampioen, in
dienst van het Yersekse schil
dersbedrijf De Koeijer. kreeg in
de Amsterdamse RAI vier dagen
de tijd voor Vier opdrachten. Hij
moest onbehandelde deuren en
ramen schilderen. „Het bete
kent plamuren, schuren, slijpen,
voor- en aflakken. Dat onderdeel
lukte vrij goed." Verder gipspla
ten behangen, een wand in de
sierpleister zetten en op de ach
terkant daarvan het logo van
Amsterdam aanbrengen. De
pleister donkerde teveel na,
maar toen was het al te laat. Hij
moest verder om alles af te krij
gen.
Geoefend
Vier maanden heeft hij geoe
fend. Avond aan avond deed hij
proeven. Zelfs een drie weken
durende training onder begelei
ding van de Stichting Vakoplei
ding Schilders- en Stukadoors-
bedrijf (SVS) behoorde tot de
voorbereiding. „Die mensen wij
zen je op je zwakke plekken, zo
dat je die kunt bijschaven. Maar
ook peppen ze je geestelijk op."
Hij zit nu in zijn vak aan de top
en betreurt het dat onder jonge
ren zo weinig animo voor het
schildersberoep bestaat. De
branche kampt namelijk met
een ernstig tekort aan echte vak
krachten. Burgemeester Man
dos reikte een remedie aan:
„Werkgevers moeten zich inten
siever bemoeien met de vakop
leidingen en daarnaast zorgen
voor gevarieerd werk, zodat het
aantrekkelijk wordt voor jonge
ren."
Behandeling lijkt niet aan te slaan
ROTTERDAM/TERNEUZEN -
Een domper op alle goede hoop.
Doeltreffender kan Danny
Schelkens de gemoedstoestand
van de familie uit Vogelwaarde
niet schetsen. Een CT-scan van
het gezwel in de hersenen van
de driejarige Anouk wees vrij
dag uit dat de tumor ua drie
maanden behandeling volgens
de methode van de Amerikaan
se specialist Burzynski niet is
gekrompen. Volgens neuroloog
dr Maas van het Dijkziglzieken-
huis in Rotterdam is het gezwel
zelfs iets in omvang toegeno
men.
Het bericht was een klap voor de
familie Schelkens. Hoewel ze
sinds de terugkeer uit de Ver
enigde Staten voorzichtig waren
met een tè optimistische kijk op
de toekomst, hadden ze een der
gelijk bittere mededeling toch
ook niet verwacht.
Danny: „Wij dachten toch dat
het beter ging met Anouk. Haar
ogen staan recht en in Houston
waren in de urine en het bloed
sporen van afbraak van de tu
mor gevonden. Dokter Maas kon
daarvoor geen verklaring geven.
Dat was ook moeilijk, omdat hij
niet weet wat Burzinsky onder
afbraaksporen verstaat. Als de
tumor nog even groot was geble
ven, dan was de groei tenminste
gestopt. Dat zou nog een beetje
winst zijn."
Houston
Anouk reisde in april af naar de
privé-kliniek van de Amerikaan
se specialist. Hij zou over een be
paalde behandelingsmethode
beschikken, waarmee het me
rendeel van de gecompliceerde
hersentumoren kan worden ge
nezen. De driejarige Vogel-
waardse onderging een kleine
operatie. Ze kreeg een katheter
ingebracht, waardoor (via een
kleine pomp) het speciale medi
cijn van Burzinsky 24 uur per
dag kan worden toegediend.
Volgens de ervaring van de spe
cialist slaat de behandeling aan
als het gezwel na drie maanden
zichtbaar is geslonken.
Danny Schelkens heeft de
nieuwste hersenfoto's van zijn
dochter vrijdagavond nog op de
post gedaan naar Houston. „We
willen eerst zijn mening over de
scan horen. Dan weten we wat
we moeten doen. Voorlopig gaan
we maar door met het toedienen
van het medicijn. Ik weet het an
ders ook niet."
MIDDELBURG - „Het is opwin
dend. Ik kreeg er een kick van.
Het gaf me een machtsgevoel."
Zo omschreef de 18-jarige Vlis
singer R. P. de gevoelens die een
potje 'potenrammen' bij hem te
weegbracht. Hij had van diver
se vrienden gehoord dat het
'wel tof was en besloot dan ook
1 maart mee te doen toen een
groepje jongeren naar het Nol-
lebos in zijn woonplaats ging
om 'flikkers te pesten'.
Zij trokken met zijn vieren naar
de parkeerplaats bij het bos,
waar vaak homosexuele man
nen komen die op zoek zijn naar
sexuele contacten. P.'s jongere
broer stelde zich beschikbaar als
lokaas en raakte in gesprek met
iemand die in zijn auto zat.
Daarop sprongen de drie ande
ren, vermomd met bivakmut
sen, tevoorschijn en begonnen
de man af te tuigen. „Kom op
met je geld of we steken je neer",
kreeg hij te horen. P. stak hem
met een mes in het bovenbeen.
Onder een regen van schoppen
en slagen wist het slachtoffer
naar de boulevard te ontkomen.
Toen hij tenslotte terugging
naar zijn auto zag hij dat een
sporttas met badmintonrackets
was gestolen. Ook waren hem
zijn sleutels afgenomen en was
zijn bril vernield.
De kloppartij was zo goed beval
len dat P. de volgende dag met
nog vijf jongens en een paar
meisjes opnieuw naar het Nolle-
bos ging. Ditmaal werd het
slachtoffer met stokken in el
kaar geslagen. Zij sloegen zijn
bril stuk en één van de jongens
bedreigde hem met een mes.
Toen hij aan zijn belagers ont
snapte zat hij onder het bloed.
Bejaarde
April vorig jaar had P. samen
met zijn jongere broer en een an
dere minderjarige op de Schuit-
vaartgracht een 84-jarige vrouw
van haar tas beroofd. Twee jon
gens kwamen naast haar lopen,
waarop één de tas wegrukte en
bij de derde achterop de fiets
sprong. De vrouw kwam te val
len. De buit van 700 gulden ver
deelden ze met z'n drieën.
Hetzelfde stel gooide op 23 de
cember molotovcocktails tegen
de muur van een Vlissings be
jaardenhuis. P. zei dat het niet
de bedoeling was geweest om
brand te stichten, maar dat het
uitsluitend om het effect te doen
was.
Officier van justitie mr D. van
der Bel eiste acht maanden ge
vangenisstraf voorwaardelijk
(met aftrek van de tijd dat P. al
in voorarrest gezeten heeft) en 75
uur dienstverlening. Verder wil
hij dat P. in de twee jaar proef
tijd van de voorwaardelijke straf
de aanwijzingen van de reclasse
ring opvolgt, die l\et gezin zal be
geleiden in die periode.
De rechtbank doet 9 augustus
uitspraak.
