Gorbatsjov kiest voor aanval
Botha heeft geen spijt van
geheime betalingen Inkatha
SPRINT
r 1 m
- -
Staatssecretaris
gelast onderzoek
prijsstijging pil
Unieke vondst in kapel
Inwoners Baghdad
massaal op de vlucht
DELTA
FLORA
set
Conservatieven Centraal Comité houden kruit droog
Volgende week wordt
topdrukte verwacht
kunst cultuur/
7 t/m 11
sport
19 t/m 23
Historische
zege voor
ploeg Priem
'n PZC abonnement
is óók 'n evenement.
Zonnige perioden
Wolken en zon wisselen elkaar af.
Droog, met een middagtemperatuur
van 20 graden. Matige noordwestelij
ke wind.
234e jaargang no. 174
Vrijdag 26 juli 1991
Vlissingen, Wolstraat 78
Middelburg, Korte Delft lb
Goes, Lange Vorststraat 36
Het beste adres voor kwaliteit en service
Angst voor bombardementen
BAGHDAD/WASHINGTON
IAP) - Veel Irakezen vrezen nieu
we luchtaanvallen van de VS
met het verstrijken van het VN-
ultiraatum, waarin Irak wordt
gesommeerd om voor vrijdag
volledige opening van zaken te
geven over zijn atoomwapen-
projecten. Duizenden inwoners
van Baghdad kozen donderdag
het zekere voor het onzekere en
vertrokken naar familie of be
kenden buiten de hoofdstad.
Door de dreiging van nieuwe
bombardementen grijpt in de
meeste steden ook een forse
hamsterwoede om zich heen. De
al bestaande schaarste aan
voedsel en andere eerste levens
behoeften wordt daarmee ver
der vergroot. Ondanks de volks
verhuizing en hamsterwoede
waren er echter geen aanwijzin
gen dat de Iraakse regerings- en
legertop op korte termijn rekent
op nieuwe aanvallen. Nergens
waren tekenen te bespeuren dat
het leger verhoogd paraat is.
De Amerikaanse president
George Bush verklaarde on
langs dat nieuwe luchtaanvallen
op nucleaire installaties in Irak
niet uitgesloten zijn, als dat land
het VN-onderzoek blijft tegen
werken. Maar een woordvoerder
van het ministerie van buiten
landse zaken in Washington ver
klaarde dat het VN-ultimatum
vooral is ingesteld om Irak te
doordringen van de ernst van de
zaak. Hij zei dat niet onmiddel
lijk na het aflopen daarvan
wordt.gedacht aan nieuwe mili
taire actie.
De VS willen eerst de resultaten
afwachten van een onderzoek
dat een nieuw VN-inspectieteam
in Irak gaat uitvoeren. Het is de
bedoeling dat dit team, dat za
terdag in Irak arriveert, een aan
tal nucleaire installaties te zien
krijgt, die de drie eerdere inspec-
tieploegen werden onthouden.
Verder gaat het team ervan uit
dat het nu een compleet over
zicht krijgt van de nucleaire pro
jecten in Irak.
IAdvertentie
nationale
gladi olenten toonstelling
/r> Stellendam
Mr. Snijderweg 5,
nabij de
Haringvlieisluizen
2,-iOQ m- nationale ghdiolcntentoonstclling
5.000 m- konsumcntcnbivn
kleinvee mor de allerjongsten en de
"Ma
30 juli 13.00-22.00 uur
31 juli t/m 2 aug. 10.00-22.00 uur
3 aug. 10.00-21.00 uur
Inlichtingen: Tel. 01870-3002
Tijdens beurs: Tel. 01879-3460
Advertentie
HAAGMAN ADVOCATEN
ROTTERDAM
DEN HAAG (ANP) - Staatsse
cretaris Van Rooy (Economi
sche Zaken) heeft de Economi
sche Controle Dienst (ECD) op
dracht gegeven de spectaculai
re prijsstijging van de anticon
ceptiepil te onderzoeken. De
ECD is gevraagd uiterlijk 14 au
gustus een rapportage gereed te
hebben.
Op basis van een eerste oriënte
rend onderzoek bestaat bij het
ministerie het vermoeden dat
„het prijsgedrag in strijd kan
zijn met het algemeen belang".
Dit prijsgedrag zou, aldus het
ministerie, het gevolg kunnen
zijn van een economische
machtspositie van de betrokken
ondernemingen of van een af
spraak.
Sinds op 1 juli het Geneesmidde
len Vergoedingssysteem (GVS)
is ingevoerd zijn de prijzen voor
de anticonceptiepillen in enkele
gevallen met 65 procent geste
gen. Pilgebruiksters zullen hier
door vanaf 1 augustus 15 gulden
per half jaar moeten bijbetalen,
een voortvloeisel van het GVS.
Woensdag hebben het Ministe
rie van WVC en de Consumen
tenbond aangedrongen op een
onderzoek naar de prijsopdrij
ving door de fabrikanten van de
pil.
De fractie van D66 in de Tweede
Kamer vindt dat het kabinet zo
spoedig mogelijk door middel
van een prijsmaatregel de sterke
prijsstijging van diverse anti
conceptiepillen aan banden
moet leggen. Dat stelt het D66-
Kamerlid Kohnstamm in schrif
telijke vragen aan de staatsse
cretarissen Simons (volksge
zondheid) en Van Rooij.
(Advertentie)
(Van onze correspondent)
MOSKOU De conservatieven
in de Sovjet-partijtop houden
hun kruit voorlopig droog. Dit
was donderdagavond, met de
vergadering van het Centraal
Comité van de partij nog gaan
de, de voorlopige conclusie van
waarnemers en deelnemers aan
de bijeenkomst. Het aftreden
van partijleider Gorbatsjov
werd niet geëist en op een wat
roerig begin na verliep de ver
gadering redelijk rustig.
Gorbatsjov koos in zijn ope
ningstoespraak voor de aanval.
Hij maande de partij tot kalmte,
ook al was 'de situatie moeilijk'.
Gorbatsjov zei met verwijzing
naar het door hem gepresenteer
de nieuwe ontwerp-programma
van de partij, dat nu moet wor
den gekozen voor een sociaal-de
mocratische oriëntering in de
politiek.
De belangrijkste punten uit zijn
toespraak:
Vakantie goed op gang
LEIDSCHENDAM (ANP) - De
BV Nederland is gesloten. Alle
scholen zijn dicht en de bouw
vak is overal begonnen. Volgens
het Nederlands Bureau voor
Toerisme (NBT) bereikt het Ne
derlandse vakantieseizoen ko
mende week zijn hoogtepunt.
De bungalowparken en de cam
pings melden een „uitstekende
bezetting". Ook de hotels doen
goede zaken, maar het is niet
overal even vol.
De toeristische bedrijven heb
ben de indruk dat de bezetting
nagenoeg hetzelfde is als in de
zelfde periode vorig jaar, met
hier en daar uitschieters naar
boven en naar beneden. De pro
vinciale VVV Noord-Holland
meldt topdagen voor het toeris
tische bedrijfsleven langs de
kust, terwijl de rest van de pro
vincie rustig is. Volgens een
woordvoerster wordt een thema-
jaar als Van Gogh „node ge
mist". In Amsterdam verloopt
felle veroordeling van de
'communistische fundamenta
listen' in de partij, zoals het
Bolsjewistisch platform en het
Communistische Initiatief.
„Weg met de ouderwetse dog
ma's";
niet aanvaarding van het ont
werpprogramma betekent het
einde van de hervormingen,
maar ook het einde van de partij
als regerende partij;
een buitengewoon partijcon
gres, te houden in november of
december, moet definitief het
partijprogramma en de politie
ke lijn vaststellen;
de partij is niet langer de
voorhoede van het proletariaat,
het vakantieseizoen tot nu toe
„zeer matig". In de weekeinden
hebben zelfs de goedkope hotels
nog kamers over. Volgens een
woordvoerder van de Amster
damse VVV is dit vrij uitzonder
lijk voor de tijd van het jaar.
Zeeland
In Zeeland is het vakantiesei
zoen goed begonnen. Zowel aan
de kust als in het achterland is
de bezetting „optimaal".
Onder de buitenlanders die ons
land bezoeken vormen de Dui-
ters de grootste groep. Verder
zijn er veel Scandinaviërs, veelal
op doorreis, Italianen, Spanjaar
den ep Fransen op vakantie in
Nederland. De Amerikanen la
ten het afweten, met name in
Amsterdam. Hoewel de Ameri
kaanse toeristen in de hoofdstad
de belangrijkste groep onder de
buitenlandse bezoekers vormen,
is hun aantal dit jaar gehal
veerd.
maar een partij die de belangen
van alle werkenden verdedigt;
het besluit van de Russische
president Jeltsin om partijorga
nisaties in de bedrijven te ver
bieden compliceert een al moei
lijke situatie. „Niemand heeft
het recht om het partijwerk met
de collectieven te verbieden";
vijf miljoen leden hebben de
partij de laatste anderhalf jaar
verlaten.
De sprekers die onmiddellijk na
Gorbatsjov het woord voerden,
kwamen met felle kritiek op de
Jeltsin-verordening. „Die is be
doeld om de partij te vernietigen
en een nieuwe dictatuur te vesti
gen", aldus een van hen. Gor
batsjov: „Hoe de situatie zich
ook ontwikkelt, we moeten niet
in paniek raken".
Gaandeweg de vergadering
bleek echter dat Gorbatsjov de
zaken onder controle had. Een
van de comité-leden, de hervor
mingsgezinde econoom Boe-
nitsj: „Gorbatsjov sprak over
toenadering tot de sociaal-de
mocratie en er kwamen geen af
keurende reacties uit de zaal.
Ook conservatief-georiën teer
den als de Moskouse partijleider
Joeri Frokofiev namen verzoe
ningsgezinde posities in".
Onzekerheid
Niettemin bleef het gisteravond
nog onzeker of het ontwerppro
gramma door het Centraal Co
mité zou komen. Het verzet te
gen de algemene bewoordingen
was tamelijk groot. De conserva
tieven, zoals bijvoorbeeld gene
raal Makasjev, hekelden het do
cument omdat het 'geen concre
te doelen stelt'. Makasjov, een
van de grote verliezers bij de
Russische presidentsverkiezin
gen: „Als dit een communisti-
Slot zie pagina 3 kolom 7)
Aïda is een lust voor oor èn oog. Guiseppe Verdi maakte de opera
voor de koning van Egypte. Michiel van Westering plaatst het stuk in
de Amsterdam Sporthallen Zuid. Verder in de bijlage Kunst plus
Cultuur: Een nieuw sprookje van Patricia Rozema Eva Bentis'
wereld van aangetaste mensen Akelige verhalen
Liefdesgedichten naar de voorkeur van Paul Claes Isaac Bas-
hevis Singer: leven is begeerte Uit-agetida en Straatfestival Vlis
singen Exposities en filmwijzer.
AMSTERDAM (GPD) - In de Sint Olofskapel
aan de kop van de Zeedijk in Amsterdam zijn
de funderingen aangetroffen van een Jeruza-
lemvaardersskapel of Heilig Grafkapel. Het
betreft een exacte kopie van de Heilig Grafka
pel in Jeruzalem.
Stadsarcheoloog J. Baart noemt de ontdek
king voor Nederland heel bijzonder.
Vooral de combinatie van de kapel met daarin
een kopie van het Heilig Graf, met dezelfde af
metingen als die in Jeruzalem, is voor zover be
kend niet eerder hier aangetroffen. Sinds 24
juni verricht Baart archeologisch onderzoek
naar de verschillende bouwfasen van de Olofs
kapel.
Deze oudste kapel van Amsterdam, stond
sinds een catastrofale brand in 1966 te verloe
deren.
Het nabijgelegen Barbizon Palace Hotel gaat
de kapel in 1993 exploiteren als congrescen
trum. Via een tunnel onder de Zeedijk worden
beide gebouwen met elkaar verbonden.
De Axelse judoka Marion van
Dorssen verovert brons op het
WK in Barcelona - VCV Zeeland
speelt 1-1 gelijk tegen SVV Dor
drecht
Amsterdams burgermeester Van Thijn klimt uit de opgravingput. Achter en naast hem de witte
paalhoofden van de Heilig Grafkapel. Op de achtergrond de blootgelegde resten van een graf
tombe in de voormalige kapel (foto Cor Mulder!ANP)
AIX-LES-BAINS (GPD) - De
triomf van de Sovjet-renner
Dimitri Konisjev, gisteren
in de 19de etappe van de
Tour de France, had een
oranje tintje. Konisjev zorg
de met zijn succes voor een
primeur van de Nederland
se ploeg. Nog nooit eerder
was een renner uit de forma
tie van Cees Priem (TVM)
gelukt een ritzege in La
Grande Bouclé af te dwin
gen.
Ploegleider Pnem meldde
na de winst van Konisjev dat
zijn ploeg, die voor de derde
keer meedoet aan de Tour,
de wild card volledig heeft
waargemaakt. „Ik ben tevre
den en zal helemaal tevre
den zijn als we Theunisse
nog bij de eerste tien- in het
klassement kunnen krij
gen".
In het algemeen klassement
veranderde er bitter weinig.
De Spanjaard Miguel Indu-
rain doorstond ook de laat
ste Alpen-restjes zonder pro
blemen. Opvallend was ei
genlijk alleen de wederop
standing van Greg LeMond.
Konisjev
De Amerikaan, die begin de
ze week op punt van opge
ven stond, kwam als vierde
over de finish in een groepje
waarvan ook Steven Rooks
(vijfde) deel uit maakte.
Claudio Chiappucci greep
de laatste cols aan om zich
van zijn bolletjestrui te ver
zekeren. Woensdag zag hij
de Fransman Claveyrolat
tot op 13 punten naderen,
maar gisteren stelde de Ita
liaan orde op zaken en
bracht het verschil op 26
punten.
Zie ook pagina 19 en 20
(van onze correspondent)
JOHANNESBURG - De Zuid-
afrikaanse minister van buiten
landse zaken, Pik Botha, heeft
verklaard 'geen spijt' te hebben
van de geheime betalingen aan
de Zulu-beweging Inkatha. Bo
tha, die de opdracht had gege
ven om het geld aan Inkatha
over te maken, gaf gisteren in
Johannesburg een door de Zuid-
afrikaanse televisie georgani
seerde persconferentie.
De 'Inkatha-affaire' is uitge
groeid tot de grootste politieke
crisis sinds het aantreden van
president F. W. de Klerk in sep
tember 1989, en bedreigt de on
derhandelingen met het ANC
over een nieuw politiek bestel.
Het weekblad Weekly Mail, dat
het schandaal aan het licht
bracht, zal vandaag nieuwe ont
hullingen publiceren. Daarin
wordt o.m. bekend gemaakt dat,
naast Inkatha-leider Buthelezi
(die ontkent) vijf andere Inka-
tha-kopstukken wisten van de
geheime betaling. Ook zou de
door de politie gesteunde vak
bondsfederatie Uwusa in chaos
verkeren. Uwusa. dat aan Inka
tha gelieerd is, heeft de afgelo
pen vijf jaar 1.5 miljoen rand
(één miljoen gulden) gekregen.
Sancties omzeilen
Minister Botha herhaalde het re
geringsstandpunt dat het geld
gegeven was om twee Inkatha-
maniefestaties, in november '89
en maart '90, tegen de sancties te
financieren. Hij zei dat het zijn
'verantwoordelijkheid was om
sancties te omzeilen' en ver
klaarde dat hij het weer zou
doen, als dat nodig mocht blij
ken: „Ik heb geen moment wroe
ging gehad". In de afgelopen zes
jaar heeft de regering ongeveer
80 miljoen rand (56 miljoen guil-
den) besteed aan haar campag
ne tegen de sancties, zo zei hij.
Botha rechtvaardigde de gehei
me betalingen door te wijzen op
het internationale isolement
waarin Zuid-Afrika ook toen nog
verkeerde. „Er waren nog steeds
geen sancties geschrapt Pas in
juni vorig jaar werd daartoe de
eerste aanzet gegeven, Maar we
worden nu beoordeeld, voor wat
toen gebeurde".
De steun aan de Inkatha-bijeen-
komsten was nodig om de we
reld te laten zien, dat er ook
'zwarten tegen sancties gekant
zijn', zo zei hij. De campagne was
een tegenwicht voor aartsbis
schop Desmond Tutu, die 'de he
le wereld afreist om te zeggen
dat zwarten pro-sancties zijn'.
Bovendien, het bedrag dat Inka
tha had ontvangen was maar
een fractie, 'hooguit 0.1 procent'
van wat het ANC uit het buiten
land had gekregen. Hij ontkende
dat het geld voor Inkatha was
verstrekt voor geweldadige
doeleinden en dat de regering in
dat opzicht gemene zaak had ge
maakt met de Zulu-beweging.
Volgens de onthullingen van het
weekblad Weekly Mail was het
geld echter bedoeld om de posi
tie van Inkatha in de machts
strijd met het ANC te verster
ken. President De Klerk wist
niets van de betaling aan Inka
tha, „maar dat hoefde ook niet.
Zijn integriteit is ongeschon
den", aldus Botha. Het betref
fende fonds werd door zijn de
partement beheerd.
Hij erkende dat het imago van
de regering een knauw had ge
kregen. maar noemde dat niet
eerlijk: „De media willen ons
pakken". De affaire had echter
geen invloed op het hervor
mingsprogramma en hij hoopte
dat het buitenland daar reke
ning mee zou houden.
Verklaring
De president zelf zal dinsdag een
verklaring afleggen. Naar ver
luidt, zal hij paal en perk stellen
aan het gebruik van geheime
fondsen en de activititeiten van
de veiligheidsmachten. Het door
het ANC geëiste ontslag van de
ministers Vlok (politie) en Malan
(defensie) wordt niet aanneme
lijk geacht.
Tijdens zijn persconferentie
maakte Botha voorts bekend,
dat de regering tijdens de verkie
zingen in Namibia, november
1989, een aantal politieke partij
en voor in totaal ongeveer 100
miljoen rand (70 miljoen gulden)
had gesteund. Deze partijen wa
ren de tegenstanders van de
voormalige bevrijdingsbewe
ging Swapo. Swapo won niette
min de verkiezingen en is nu aan
de macht in deze voormalige
Zuidafrikaanse kolonie
Naam:
Adres:
Postcode: Plaats:
Telefoon:
Ik wil de PZC vier weken lang voor f 12,50
Handtekening:
In envelop zonder postzegel opsturen naar.
PZC, Atdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen Bellen gaat sneller: 01184-84216
In samenwerking met diverse organisatoren zorgt de PZC
voor uitstekende evenementen.
De organisatoren van evenementen stellen de lezers
van de PZC een aantrekkelijk voordeel in het vooruitzicht.
Dat is mooi meegenomen, nietwaar?
En daarmee zal duidelijk
zijn dat u die PZC eigenlijk
niet kunt missen
U hebt 'm zo in huis.
U hoeft alleen maar
de bon in te vullen.
Dan krijgt u al het
nieuws dagelijks in
de bus.
Vier weken voor:
