PvdA zet rem op WAO-plan
Gorbatsjov vraagt van het
westen honderd miljard
A
_JSw
Sjorders houden
verrassingsacties
in Rotterdam
Ook Breukink wellicht naar huis
Mafia grootste NV in
Italiaanse economie
Wöltgens eist bescherming huidige groep arbeidsongeschikten
Gesprek met president
VOORAL
UW
WATERWERK
11
Mijnbouwakkoord tussen
Zuid-Afrika en Sovjetunie
234e jaargang no. 165
Dinsdag 16 juli 1991
Wisselvallig
Veel beioolking en vooral later af en
toe regen. Maximum temperatuur
rond 20 graden. Meest matige westen-
DEN HAAG (GPD) - De PvdA-
jractie in de Tweede kamer
te vindt dat huidige groep wao-ers
buiten schot moet blijven bij de
maatregelen die het kabinet wil
nemen om de arbeidsonge
schiktheid te verminderen.
Voorzitter Thijs Wöltgens van
de PvdA-fractie in de Tweede
Kamer legt die harde eis van-
op tafel in een interview
met deze krant. Hij rommelt
daarmee krachtig aan het pak
ket maatregelen waar de minis-
lers van CDA en PvdA het dit
weekeinde over eens werden.
Het CDA weigerde gisteravond
reageren op de uitlatingen
van Wöltgens: „Wij zijn bereid
dit pakket samen te verdedi
gen", verklaarde de CDA-woord-
yoerder kortaf. Voorzichtige be
rekeningen die zijn gemaakt in
kringen rond het kabinet wijzen
uit dat Wöltgens een gat schiet
in het pakket van één miljard
gulden tot 1994. De PvdA'er zelf
gelooft overigens dat zijn wijzi
gingen nauwelijks geld kosten.
Boze partijleden
B|j de PvdA-fractie kwamen
maandag "enkele tientallen" te
lefoontjes binnen van partijle
den die boos of bezorgd waren
over de kabinetsplannen met de
wao. „Het viel nog mee. De tele
foon stond niet roodgloeiend",
aldus een woordvoerder.
In het interview maakt de frac
tievoorzitter van de sqpiaal-de
mocraten ook duidelijk dat zijn
partij er niet mee kan leven wan
neer dit najaar de koppeling tus
sen lonen en uitkeringen wordt
losgelaten. Premier Lubbers zei
dit weekeinde dat dat bijna on
vermijdelijk is geworden. De
vakbeweging heeft al aangekon
digd dat haar furieus verzet te
gen ingrepen in de wao zal uit
groeien tot een 'oorlog' met het
kabinet als ook de koppeling
sneuvelt.
Wöltgens wil dat het kabinet zo
snel mogelijk duidelijk maakt
dat de huidige wao-ers niet te lij
den zullen hebben onder de
plannen van het kabinet. Het
kabinet besliste dit weekeinde
echter anders: voor de huidige
wao-ers jonger dan 50 jaar komt
er een overgangsregeling, waar
na de uitkering afhankelijk
wordt van hun leeftijd.
Inkomensverlies
Het CNV heeft berekend dat tus
sen de 300.000 en 400.000 mensen
met een wao-uitkering binnen
een tijdsbestek van vier jaar te
rugzakken naar het absolute mi
nimum als de plannen van het
kabinet doorgaan. Een groot
aantal mensen kan dat honder
den guldens in de maand of zelfs
een halvering van hun inkomen
kosten. De voorzitters van alle
CNV-bonden kwamen maandag
over de zaak in een extra verga
dering bijeen.
Bij de grootste vakcentrale, de
FNV, vergaderen de voorzitters
van de aangesloten bonden van
daag. Evenals het CNV zal de
ook FNV een werkgroep oprich
ten die in het najaar te houden
acties moet voorbereiden. Het
protest zowel op straat als in
bedrijven - zal geruime tijd
aanhouden en eind september,
begin oktober zijn hoogtepunt
hebben.
De bonden gaan er samen met
organisaties van gehandicapten
en arbeidsongeschikten voluit
tegen aan. CNV-voorzitter Hof
stede zei maandag dat de CNV-
Toch gesprek havenwerkgevers
ROTTERDAM (GPD) - De Ver-
voersbond FNV wil de onder
handelingen met de haven
werkgevers voor een sjor-cao
vandaag toch heropenen, on
danks het feit dat de werkge
vers vasthouden aan de afspra
ken met de Vervoersbond CNV.
De sjorders voeren vanmorgen
verrassingsacties door de hele
stad om hun eis voor „funda
mentele verbeteringen" kracht
bij te zetten.
„We gaan maar eens praten om
te kijken wat aansluiting bij het
akkoord met het CNV bete
kent", aldus woordvoerster J.
Mooren van de Vervoersbond
FNV. „Onze onderhandelaars
krijgen een open en breed man
daat mee. We willen niet bij
voorbaat een gesprekspoging af
wijzen", zo zegt zij, in reactie op
de eerdere uitnodiging van de
werkgevers om binnen het
raamwerk van het CNV-akkoord
te komen praten.
Als de Vervoersbond FNV de cao
van de SVZ met de Vervoers
bond CNV voor de sjorders toch
niet ondertekent, wordt het voor
de stakende sjorders „slikken of
stikken", zo hebben de werkge
vers in het vooruitzicht gesteld.
De directies van de sjorbedrij-
LONDEN - Premier Lubbers en minister van buitenlandse
zaken Van den Broek maandag in Londen in gesprek met de
Amerikaanse president Bush. Het gesprek vond plaats in
het kader van de topconferentie van de zeven grootste in
dustrielanden (G-7). Lubbers is in Londen als voorzitter van
de Europese Gemeenschap (foto Mike SergentlAFP)
bonden zijn 'oorlogsverklaring'
van het weekeinde voor de volle
100 procent hadden onderschre
ven. „Het gaat immers om een
regelrechte moord op de WAO".
Grimmig
Welke vorm de protestacties zul
len krijgen, wordt in de komende
weken besproken in overleg tus
sen de vakbeweging en een
breed scala van organisaties die
de belangen van arbeidsonge
schikten en in het algemeen van
gehandicapten behartigen. De
spanning is overal te snijden; de
sfeer doet grimmig aan.
Bij vakbonden en bij organisa
ties als de Gehandicaptenraad
(overkoepelende organisatie
van bonden en verenigingen van
gehandicapten) stond de tele
foon gisteren nauwelijks stil.
„Veel mensen belden die het niet
meer zagen zitten", aldus woord
voerder Erik van Uden. „Velen
zeiden er niet meer van te kun
nen slapen en de dokter te heb
ben moeten vragen om een kal
meringspilletje".
De Algemene Centrale van
Overheidspersoneel ACOP
heeft de samenwerking met de
overheidswerkgevers opge
schort bij de terugdringing van
ziekteverzuim en arbeidsonge
schiktheid. De ACOP (verzame
ling van bij de FNV aangesloten
ambtenaren-, onderwijs- en poli
tiebonden) vreest ondertussen
dat de overheid een voorbeeld
functie zal willen vervullen, bij
voor beeld bij elk ziektegeval het
afruilen van een ziektedag tegen
een vakantiedag.
(Zie ook pagina 4)
ven zullen de stakers dan per
soonlijk vragen of zij onder deze
cao willen vallen. Zij krijgen
acht dagen de tijd om daarover
na te denken.
Werkgeversonderhandelaar
P.M. van der Sluis van de SVZ:
„Degenen die weigeren, krijgen
volgens hun oude arbeidsvoor
waarden betaald. Dat is 20 pro
cent minder. Ik moet eerlijk ge
zegd de eerste werknemer nog
tegenkomen, die zo'n keuze
maakt".
De Vervoersbond FNV over
woog gisteren nog om voor de le
den van de Vervoersbond FNV
bij de sjordersbedrijven de hui
dige, slechter betalende cao te
handhaven, om voor hen toch
nog 'houvast' te hebben. De sjor
dersbedrijven waren aangeslo
ten bij de zogenoemde Sito-be-
drijven. Maar die cao is per 1
maart opgezegd, omdat de on
derhandelingen van start gin
gen voor een cao op 'havenni
veau', zoals die nu met de Ver
voersbond CNV is overeengeko
men. De Vervoersbond FNV zou
de bedrijven moeten verzoeken
om die oude cao te prolongeren.
Van der Sluis zei gisteren niet te
weten of dat juridisch zo maar
kon.
Een zieke Jean-Paul van Poppel (links) probeerde zich gisteren in het peloton te handhaven. Hij houdt het zadel van de Belg Rik van
Slijcke vast. Maar korte tijd later moest de Nederlander met koorts de Tour verlaten foto Edf Oudenaarden)
QUIMPER (GPD) De kans is groot dat de PDM-ploeg met
daarin favoriet Erik Breukink vandaag de Tour de France ver
laat. De formatie van Jan Gisbers kwam gisteren door wat een
griepvirus wordt genoemd met slechts vijf renners in Quimper
aan: Kelly, Alcala, Van Aert, Breukink en Boden. De toestand
van met name Boden, die ver buiten de tijdslimiet arriveerde,
verslechterde daarna. Hij moest met hart- en nierklachten in
een plaatselijk ziekenhuis worden opgenomen. Bij de anderen
liep de koorts opnieuw op. Erik Breukink meldde zijn ouders
via de telefoon dat hij niet van start zou gaan als zijn toestand
niet verbeterde.
Ploegarts Wim Sanders zei gisteravond: „Het is niet verant
woord om renners die koorts hebben, opnieuw op de fiets te zet
ten. De sportieve belangen in een Tour de France zijn groot, maar
voor mij wegen de medische aspecten zwaarder. Heeft het wel zin
om met één renner verder te gaan?", doelde hij op Alcala, de eni
ge coureur die er nog redelijk aan toe was. „Het zit er dik in dat we
vandaag niet starten. Ik zie het nu in elk geval somber in".
Nico Verhoeven en Uwe Raab gingen gisteren als gevolg van het
mysterieuze virus niet eens van start. Martin Earley en Jean-
Paul van Poppel gaven later tijdens de rit tussen Rennes en
Quimper (gewonnen door Phil Anderson) op.
Alle renners van PDM klaagden gisteren in Bretagne over hoofd
pijn en stijve spieren. De meesten hadden ook koorts. De begelei
ding, op een enkeling na niet besmet met het virus, tast in het
duister over de oorzaak van de griepexplosie.
(Van onze correspondenten)
LONDEN Sovjet-president
Gorbatsjov vraagt van het wes
ten 40 tot 50 miljard dollar
(ongeveer honderd miljard gul
den) voor zijn economische her
vormingsplannen. Hij heeft die
wens geuit in een 23 pagina's
tellende brief aan de leiders van
de zeven rijkste industrielan
den (de zg. G-7) die in Londen
bijeen zijn en vandaag zullen
praten over westerse hulp aan
de Sovjetunie.
De zeven landen zijn de Verenig
de Staten, Canada. Japan,
Groot-Brittannië, Frankrijk, de
Duitse Bondsrepubliek en Ita
lië. Aan de top neemt ook pre
mier Lubbers deel als huidig
voorzitter van de Europese Ge
meenschap.
Gorbatsjov zegt tien tot twaalf
miljard dollar <f 20-25 miljard)
nodig te hebben voor een fonds
voor het omwisselbaar maken
van de roebel en dertig tot veer
tig miljard (f 60-80 miljard) voor
het omvormen van de Sovjet-de
fensie-industrie, waarvan bijna
de helft in de komende driejaar.
De Sovjetleider kondigt aan
vierhonderd wapenfabrieken te
willen ombouwen tot fabrieken
voor civiele produkten.
Gorbatsjov komt vandaag aan
in Londen, waar hij morgen een
gesprek met de leiders van de
G-7 zal hebben. De meeste in
dustrielanden staan echter aar
zelend tegenover het steken van
grote bedragen in Gorbatsjovs
hervormingsplannen. „Maar als
het westen Gorbatsjov met lege
handen naar huis stuurt, dan zal
dat zijn positie in gevaar- bren
gen", zo waarschuwde Sovjet-vi-
ce-premier Yevgeni Primakov
maandag.
Vooral Frankrijk en Duitsland
willen Gorbatsjov helpen. De
Duitse bondskanselier Helmut
Kohl zei maandag „dat het niet
in het belang van het westen is
de Sovjetunie in instabiliteit te
laten wegglijden". De Britse mi
nister van buitenlandse zaken
Douglas Hurd zei dat „niemand
Gorbatsjov ontmoedigd naar
huis wil sturen, maar ook niet
met een dikke chêque op zak".
Bewapening
Vooral de Amerikanen. Britten
en Japanners stellen zich zeer te
rughoudend op tegenover Gor
batsjovs hulpverzoeken. Zij zijn
niet overtuigd door de economi
sche en politieke hervormings
voorstellen die Gorbatsjov in
zijn brief aan de G-7 heeft ge
daan. Veel Amerikanen willen
geen geld geven aan een land dat
nog zoveel uitgeeft aan bewape
ning.
In zijn brief weerlegt Gorbatsjov
die kritiek. Hij wijst erop dat de
uitgaven voor wapens de laatste
drie jaar al met bijna een derde
zijn gedaald. Volgens een Sov
jet-woordvoerder zal die vermin
dering de komende jaren nog
worden versneld.
In zijn brief geeft Gorbatsjov een
uitgebreid overzicht van zijn
voorstellen die zijn hervormin
gen gestalte moeten geven. Zo
wil Gorbatsjov voor het einde
van volgend jaar 80 procent van
de detailhandel in de Sovjetunie
geprivatiseerd hebben.
„Wé hebben onze keuze ge
maakt'. We staan voor een ge
mengde economie van zowel
staats- als privébedrijven. Door
de staat geleide winkels, restau
rants, levensmiddelenbedrijven
en kleine ondernemingen zullen
worden verkocht aan particulie
ren, coöperaties, joint ventures
en aan buitenlandse bedrijven",
aldus Gorbatsjov.
Hij zegt ook vreemd kapitaal te
willen aantrekken. Buitenland
se ondernemingen en handels
banken moeten kunnen mee
doen aan dit privatiseringspro
gramma door het kopen van
aandelen en bezittingen in de
Sovjetunie.
Westerse politici hebben tot nog
toe niet erg enthousiast gerea
geerd op de voorstellen van Gor
batsjov. De kwestie van de wes
terse hulp aan de zieltogende
Sovjet-economie stond centraal
op de eerste dag van de topcon
ferentie, zo bevestigde de pre
mier Lubbers. Lubbers toonde
begrip voor de problemen die de
Sovjets ondervinden.
„In de Sovjetunie is onlangs pas
de wet op het particuliere eigen
dom gepasseerd", verklaarde
Lubbers. „In de Sovjetunie is
dat iets nieuws, terwijl het parti
culiere eigendom voor Honga
rije en Polen een oude zaak is".
Lubbers wees er verder op dat de
omvang van de Sovjetunie ieder
hervormingsproces moeilijker
maakt dan in andere Oosteuro-
peselanden.
(Zie ook pagina 4)
Advertentie
DUIJNHOUWER
Vfeg Waterbouw Bv Goes
4460 AA Goes
Tel. 01100. 16256
Joegoslavië
Een groep Europese waarne
mers vertrok maandag vanaf
vliegbasis Valkenburg naar Joe
goslavië om toe te zien op nale
ving van het vorige week onder
toezicht van de EG gesloten ak
koord. De spanning in
de Balkanstaat nam O
maandag opnieuw toe. O
Mosselen
De mosselhandelaren zijn boos
op een 'collega' uit Bruinisse die
voor de afgesproken tijd (2 au
gustus) zijn mosselen op de
markt brengt. De Bruse-mosse-
len zijn afkomstig van de hang-
cultures die doorgaans beter
groeien dan de op de
bodem uitgezaaide Q
mossel.
Asielzoekers
De directie van het asielzoeker
centrum in Goes kan vandaag
een brief venvachten waarin een
aantal asielzoekers kritiek uit
op de omstandigheden in het
centrum. De grievenlijst is lang:
slechte voeding, gebrekkig sani
tair, strenge regels, te
kleine recreatieruimte
en smerige toiletten.
VCV Zeeland
De VCV Zeeland startte gisteren
met frisse moed aan het nieuwe
voetbalseizoen. Trainer Louis
Verstraaten verklaarde de toe
komst met vertrouwen tegemoet
te zien. „De ambitie
straalt van de selectie A A
Of'.
Van onze correspondent)
ROME - Terwijl de Italiaanse
premier Andreotti in Londen
als leider van een van 's werelds
zeven economische grootmach
ten meepraat over de interna
tionale problemen, luidt in Ro
me de noodklok: 'De mafia is
veruit Italië's grootste 'NV'. Ze
is geïnfiltreerd in elke tak van
de economie en neemt 15 pro
cent van het Bruto Nationaal
Produkt voor haar rekening'.
De onheilsboodschap komt van
het overkoepelende orgaan van
de Italiaanse Kamers van Koop
handel. In een rapport berekent
de 'Unioncamere' dat van elke
zeven lire die in Italië wordt ver
diend, één de vrucht is van cri
minele activiteit. De georgani
seerde misdaad heeft een jaar
omzet van 196.000 miljard lire
294 miljard) meer dan de
grootste industriële groepen
Fiat en IRI tezamen. De mis
daad levert 12 procent van het
bruto nationaal product en zelfs
15 procent wanneer de drugs
handel wordt meegerekend.
De situatie is zo ernstig dat pre
sident van de 'Unioncamere',
Piero Bassetti, spreekt van het
bestaan van een parallelle eco
nomie: „De georganiseerde mis
daad is onderhand in elk onder-
Zwarte dag voor
W. Duisenberg
ROTTERDAM (GPD) - Voor dr
W. F. Duisenberg, president van
De Nederlandsche Bank, was
het maandag een zwarte dag.
Tenminste, zo zag hij het zelfbij
de uitreiking van de miljoenste
Eurocard, „Creditcards zijn de
grootste concurrenten van mijn
produkt, de bankbiljetten", zei
hij. De kaart ging naar J. van der
Kruit uit Rotterdam. Hg en zijn
aanstaande bruid kregen als ex
traatje ƒ5000, te besteden met
de nieuwe kaart.
deel van de economie geïnfil
treerd en lijkt steeds moeilijker
te bevechten". Bassetti pleit
vooral voor de invoer van een ge
computeriseerd 'register', een
data-bank, waarin de handel en
wandel van de bedrijven tot in
details wordt opgeslagen.
Controle
Controle op de immense 'vuile'
geldstroom is het doel van alle
organisaties die zich bezighou
den met de bestrijding van de 'fi
nanciële criminaliteit'. Maar
daarvoor is medewerking nodig
van de banken en de talloze fi
nancieringsinstituten. En daar
zit hem de kneep: politici en
bankiers verweren zich met man
en macht tegen de afschaffing
van het bankgeheim.
Cao-beraad
voor stukgoed
is mislukt
ROTTERDAM (ANP) - De on
derhandelingen over een stuk-
goed-cao voor de Rotterdamse
haven zijn maandagavond mis
lukt. De havenwerkgevers
(SVZ) hebben een eindbod ge
daan dat volstrekt onaanvaard
baar is voor de Vervoersbond
FNV.
Volgens FNV-onderhandelaar
Heilig wordt er vandaag mas
saal gestaakt. „Als de werkge
vers oorlog willen, dan komt die
er ook." Volgens Heilig geven de
werkgevers geen enkele ruimte
tot onderhandelen. Ze handha
ven in hun bod hun eerder gebo
den loonsverbetering van 11 pro
cent (inclusief prijscompensa
tie) in een tweejarige cao. Verder
zijn verbeteringen van immate
riële zaken op langere termijn
bespreekbaar. Heilig is woedend
op de SVZ, „Dat bod hadden ze
al dagen klaar liggen. We zijn ge
woon in de maling genomen."
PRETORIA (DPA) - Zuid-Afrika en de Sovjetunie hebben een als
historisch bestempelde overeenkomst gesloten over samenwer
king op het gebied van de mijnbouw. Dit heeft de Zuidafrikaanse
radio maandag gemeld.
Het gaat hoofdzakelijk om de uitwisseling van informatie in deze
sector. Volgens de voorzitter van de Zuidafrikaanse mijnbouwka-
mer, Naas Steenkamp, zijn nu de belangrijkste hindernissen wegge
nomen om elkaar over technologie en techniek te informeren. Hij
ondertekende het akkoord samen met de leider van de Industrie- en
Handelskamer van de Sovjetunie.
