1 tl YY
11.1
ANC noemt stap Bush voorbarig
Kabinet zit vast met WAO
vezz
STEÜTEL
50,00
Jelle Nijdam zorgt voor
eerste Nederlandse zege
Parlement Slovenië
akkoord met
verdrag van Brioni
Verenigde Staten heffen sancties tegen Zuid-Afrika deels op
Paul Rosenmöller trekt
onderhandelingen vlot
Vrijlating twee van
de Sharpeville Zes
Vier Nederlanders met
drugs in Spanje gepakt
Nu 2 shirts
Zonnig en zeer warm
Droog en zonnig, in de avond en nacht
kans op enkele buien of onweersbuien.
Middagtemperatuur rond 28 graden.
Zwakke tot matige zuidoosten ivind.
234e jaargang no. 161
Donderdag 11 juli 1991
LICHTLAND
verlichting
TERNEUZEN
Noordstraat promenade 37
MIDDELBURG
Geere Passage 8-10
(Van onze correspondenten
WASHINGTON/JOHANNES
BURG - De aankondiging van
VS-president George Bush om
een aantal sancties tegen Zuid-
Afrika op te heffen is door de re
gering in Pretoria verwelkomd
door de grootste zwarte op
positiebeweging ANC als 'voor
barig' bestempeld.
De koersen op de beurs van Jo
hannesburg 'vlogen omhoog' na
het bekend worden van het
nieuws uit Washington, maar
sommige economen wezen er op
dat de positieve gevolgen voor
de Zuidafrikaanse economie
niet overschat moeten worden.
Bush zei gisteravond in Was
hington, dat hij het besluit geno
men had vanwege de verregaan
de ontmanteling van het apart
heidssysteem in Zuid-Afrika.
„De vooruitgang is langzaam en
vaak pijnlijk geweest, maar on
loochenbaar", aldus de presi
dent. Alleen een wapenembargo
en een aantal belangrijke finan
ciële sancties blijven nog van
kracht.
Bush hief de sancties op, die in
1986 werden ingesteld, na een
onderzoek van het Amerikaanse
Ministerie van Buitenlandse Za
ken. Dit departement kwam tot
de conclusie dat Zuid-Afrika nu
voldoet aafr alle vijf voorwaar
den die in de sanctiewet uit 1986
aan intrekking van de sancties
worden gesteld.
Noodtoestand
Deze voorwaarden zijn: opheffen
van de noodtoestand, afschaffen
van de apartheidswetgeving,
het legaliseren van alle politieke
partijen, het beginnen van on
derhandelingen met 'werkelijk
representatieve' zwarte leiders
en het vrijlaten van politieke ge
vangenen. Dit laatste punt
wordt door het ANC heftig be
streden.
Het besluit van Bush betekent
onder meer dat het verbod op in
voer van Zuidafrikaans steen
kool, landbouwprodukten, ijzer,
staal en gouden munten wordt
opgeheven. Ook zullen Ameri
kaanse bedrijven weer in Zuid-
Afrika mogen investeren, zal ru
we olie mogen worden verkocht
en krijgt de Zuidafrikaanse
luchtvaartmaatschappij weer
landingsrechten in de VS.
(Van onze correspondent)
MADRID De Spaanse politie
heeft dinsdag in Palma de Mal-
lorca een internationale drugs
bende opgerold, waartoe ook
vier Nederlanders behoorden.
Bij hun arrestatie werd 101 kilo
cocaine aangetroffen, die was
verborgen in drie koffers en
twee tassen. Behalve de vier Ne
derlanders - twee mannen en
twee vrouwen - werden ook drie
Colombianen gearresteerd,
twee op Ibiza en een in Barcelo-
De vier Nederlanders werden
dinsdag al aangehouden, toen
zij op weg waren naai- hun hotel
in Palma. De drugs zouden be
stemd zijn voor het vakantie-ei-
land Ibiza.
De personen die een Nederlands
ROTTERDAM (ANP) - Het
overleg over een cao bij de
sjorbedrijven in de Rotter
damse haven gaat door. De
werkgevers hebben woens
dagavond besloten om van
ochtend toch aan de onder
handelingstafel te verschij
nen. „Wel hebben wij nog
steeds de grootste moeite
met de opstelling van de
Vervoersbond FNV. Maar
wij zullen vanuit de verant
woordelijkheid die wij wèl
hebben toch gaan onderhan
delen", zo zei cao-onderhan
delaar P. van der Sluis van
de werkgeversorganisatie
SVZ.
De werkgevers verwijten de
Vervoersbond FNV nog
steeds dat de bond woens
dagochtend de sjorders niet
heeft opgeroepen om de sta
king te beëindigen. Volgens
Van der Sluis hebben de
werkgevers de grootste
moeite om terwijl de stakin
gen voortduren te gaan on
derhandelen. Over de opstel
ling van de Vervoersbond
FNV na het zestien uur du
rende agenda-overleg van
dinsdagnacht en aanvaar
ding van het eindvoorstel
van bemiddelaar Paul Ro
senmöller, zal nog een hartig
woordje worden gesproken,
zo verzekert Van der Sluis.
„Wij willen constructief on
derhandelen op basis van
Paul Rosenmoller
het eindvoorstel van Rosen
möller en willen er zeker van
zijn dat de vervoersbond
geen konijnen uit de hoge
hoed tovert".
Ondanks de sjorders-sta
king werden gisteren bij
ECT de marineschepen van
het Amerikaanse leger nor
maal gelost, doordat de wil-
(Slotziepag3 kolom 7)
Niet alle economische en finan
ciële sancties zijn echter ge
schrapt. De wet die Zuid-Afrika
uitsluit van leningen door bij
voorbeeld het Internationale
Monetaire Fonds (IMF), blijft
nog van kracht. Alleen het con
gres kan deze wet intrekken.
Vooral dit feit stemt Zuidafri-
JOHANNESBURG (AP) - Twee van de Sharpeville Zes zijn woens
dag in Zuid-Afrika vrijgelaten.
Oupa Diniso en Joshua Khumalo werden met vier anderen ter dood
veroordeeld wegens betrokkenheid bij de moord in 1984 door een
menigte op een raadslid van het het zwarte woonoord Shai-peville.
Hun vonnissen werden na verontwaardigde reacties van de interna
tionale gemeenschap omgezet in levenslang.
Vorige week kondigde president F.W. De Klerk de vrijlating aan van
4.200 gevangenen die voor het eerst waren veroordeeld. Daartoe be
horen ook Diniso en Khumalo.
Twijfel aan echtheid identiteit
paspoort op zak hadden, zijn
Huybrecht de B. (28), Orel Denys
L. (25), Hafida B. (26) en Ria B.
(42). Het ministerie van buiten
landse zaken in Den Haag moet
nog nagaan of de vier arrestan
ten ook inderdaad Nederlanders
zijn of dat ze met valse of gesto
len paspoorten reisden. Zeker is,
dat Hafida B. van Marokkaanse
afkomst is, terwijl Orel Denys L.
in zijn paspoort Georgetown in
voormalig Brits Guyana als ge
boorteplaats heeft staan. Vol
gens een medewerker van de Ne
derlandse ambassade in Madrid
is er op dit moment sprake van
een sterke toename van het aan
tal Nederlanders dat in Spanje
gearresteerd wordt vanwege
drugssmokkel. Alleen al in de
laattste twee maanden werden
twintig Nederlanders opgepakt.
Een juichende Jelle Nijdam gaat als eerste over de streep in Valenciennes
(foto EPAJDaniel Janin)
VALENCIENNES (GPD) - Dramatiek en hec-
tiek gisteren in de straten van Valenciennes,
waar Jelle Nijdam voor de eerste Nederlandse
etappezege in de Tour de France tekende. In
de laatste kilometer ontsnapte de wielrenner
uit de ploeg van Raas en bleef het in twee stuk
ken geslagen peloton op de streep juist voor.
Gele trui-drager Rolf Sörensen was kort daar
voor met enkele andere renners tegen het weg
dek gesmakt. Hij brak daarbij zijn sleutelbeen.
Hoewel Sörensen nog wel de eindstreep bereik
te op een fiets van zijn Italiaanse ploegmakker
Bruno Cenghialta, zal hij vandaag op het appèl
ontbreken voor voor de rit van Arras naar Le
Havre. Sörensen vliegt dan naai- Rome, waar
zijn blessure operatief zal worden behandeld.
De opgave van de Deen had tot gevolg dat de-
Amerikaan Greg LeMond het geel mocht aan
trekken.
LeMonds naaste belager is niet Erik Breukink,
maar diens ploeggenoot Sean Kelly, die twaalf
seconden eerder dan de kopman van PDM bin
nenkwam. Breukink moest ook nog eens vijf
tellen inleveren bij de Amerikaan als gevolg
van de valpartijen, die het peloton in de straten
van Valenciennes deed breken.
(Zie ook pagina 21)
kaanse economen sceptisch
over de directe praktische effec
ten voor de economie.
Daarnaast boycotten op dit mo
ment tal van Amerikaanse sta
ten, steden en universiteiten be
drijven en banken, die zaken
doen met Zuid-Afrika. Alleen de
ze staten, steden en instellingen
kunnen een einde maken aan de
ze boycot.
Nieuwe stap
In Pretoria noemde de Zuidafri
kaanse president De Klerk in
een verklaring de intrekking van
de sanctiewet een 'nieuwe stap
voorwaarts in normalisering van
de relaties tussen de VS en ons
land'. Het schrappen van de
sancties zal bijdragen aan een
economische opleving, waarvan
in het bijzonder de minder be
deelde Zuidafrikanen, die ge
bukt gaan onder deze strafmaat
regelen. zullen profiteren, aldus
De Klerk. Minister van Buiten
landse Zaken, Roelof Botha, ver
wacht dat de aankondiging van
Bush ook een 'psychologisch ef
fect' zal hebben en dat landen
die nog steeds sancties handha
ven het Amerikaanse voorbeeld
zullen volgen.
Bush heeft het voor het ANC te
leurstellende besluit gisteren
persoonlijk aan ANC-leider Nel
son Mandela meegedeeld. De
topdiplomaat van de beweging,
Thabo Mbeki, noemde het be
sluit 'voorbarig', omdat de rege
ring nog steeds geen einde heeft
gemaakt aan het geweld in de
zwarte woonoorden en volgens
het ANC nog steeds niet alle po
litieke gevangenen vrij zijn. De
pil was verguld door het feit dat
een aantal belangrijke financië
le sancties van kracht blijft en
Bush daarmee aangeeft, dat de
druk op Pretoria gehandhaafd
blijft.
Waarnemers
van de EG
binnenkort naar
Joegoslavië
DEN HAAG - Binnen enkele da
gen vertrekt een groep van 50
tot 70 EG-waarnemers naar Joe
goslavië, om daar toezicht te
houden op de naleving van het
akkoord van Brioni tussen Slo
venië, Kroatië en de federale re
gering. De EG-ministers van
Buitenlandse Zaken werden
het woensdag in Den Haag eens
over de taak van deze missie.
De Joegoslavische federale rege
ring heeft de EG om spoed ge
vraagd bij het sturen van de
waarnemers. Zij zullen worden
aangezocht uit alle twaalf EG-
landen, eventueel aangevuld
met vertegenwoordigers van an
dere landen die lid zijn van de
Conferentie voor Veiligheid en
Samenwerking in Europa
(CVSE).
De groep waarnemers zal waar
schijnlijk onder Nederlandse lei
ding komen te staan en bestaan
uit burgers en militairen. De
laatsten zullen echter geen uni
form dragen.
De komst van de waarnemers is
sinds afgelopen weekeinde al
voorbereid door een diplomatie
ke EG-missie. De waarnemers
zullen zich voorlopig niet buiten
Slovenië en Kroatië begeven.
DEN HAAG (GPD) - Het kabi
net zal zaterdag geen besluiten
nemen over ingrepen in de
WAO. CDA en PvdA zijn daar
toe onderling te verdeeld. Ter
wijl de christen-democraten in
grepen in hoogte en duur van de
uitkering onontkoombaar ach
ten, wijst de PvdA die af.
Kringen rond het kabinet toon
den zich gisteren heel pessimis
tisch over de kans dat het kabi
net zaterdag alsnog tot besluit
vorming zal komen. Dat zou dan
moeten gebeuren aan de hand
van een SER-advies over de aan
pak van ziekteverzuim en
arbeidsongeschiktheid dat mor
gen wordt verwacht. De SER is
overigens ook hopeloos verdeeld
over de noodzakelijke maatrege
len.
Algemeen werd gisteren te ken
nen gegeven dat het kabinet wel
een poging zal doen toch iets
over de WAO te beslissen. De
kans op slagen wordt echter vrij
wel nul geacht. Daarmee zou de
hele discussie naar augustus
gaan als de ministers zich moe
ten buigen over zaken als het
dekken van de uitgaven voor
1992, belastingen, premies en
koopkracht.
Bij het CDA eist fractieleider
Brinkman openlijk nog dat het
kabinet wel knopen doorhakt.
Zo niet dan zou hij daar zeer ne
gatief op willen reageren. Bin
nenskamers heeft de CDA'er
echter laten weten zeer pessi
mistisch te zijn over de kans dat
het kabinet inderdaad tot be
sluitvorming komt.
In PvdA-kring heerst stilte.
PvdA-leider en vice-premier
Kok heeft als formele lijn geko
zen niet over de zaak te praten
Squashen is in
probeer het uit
squashuy
voordat het SER-advies er ligt.
Kok heeft tot nu toe ingrepen in
hoogte en duur van uitkeringen
afgewezen. In die opstelling is
tot nu toe nog geen merkbare
verandering gekomen. Een kei
harde botsing tussen CDA en
PvdA lijkt zich daarmee voor za
terdag af te tekenen.
In CDA-kring wordt gesteld dat
alles hangt op de houding van de
PvdA. Daar zal men psycholo
gisch de draai moeten maken
dat ingrepen in de uitkeringen
onontkoombaar zijn wil de
steeds toenemende arbeids
ongeschiktheid werkelijk een
halt toegeroepen kunnen wor
den. Een maand uitstel van be
sluitvorming zou in deze wel
eens heilzaam kunnen werken,
al vreest het CDA tegelijk dat
van uitstel, afstel komt. Dat is
voor fractieleider Brinkman on
aanvaardbaar.
Het kabinet heeft gisteren de he
le dag gesproken over de grote
efficiëntie operatie (GEO): een
plan om 9000 arbeidsplaatsen
bij de departementen te laten
vervallen tot 1994. De secretaris
sen-generaal van. de departe-
Akkoord
Minister Ter Beek vaxi Defensie
en de vakorganisaties voor mili
tairen zijn gisteren tot overeen
stemming gekomen over een so
ciaal plan dat de inkrimping
van het aantal militairen bij De
fensie moet begeleiden. De ko
mende jaren moeten
13.000 militairen de O
dienst verlaten. O
Abdij plein
Het nieuwe Abdijplein in het
hart van Middelburg nadert zijn
voltooiing. De reacties van het
publiek op dè nieuwe aankle
ding zijn gemengd. Ze
variëren van 'mooi' tot 1 O
'kaalslag'. I w
Tunnel
Deltaweek
De zeilboot Aldebaran IV toonde
gisteren vakmanschap en lef in
de Deltaweek. Bij de start van
IMS 1-klasse maakte de Aldeba
ran IV uitstekend gebruik van
een scherpe windvlaag en nam
daardoor een beslis
sende voorsprong op OA
zijn concurrenten. 4Lm \J
De Vlaamse gemeenschapsmi
nister van Openbare Werken en
Verkeer Johan Souwens heeft
woensdagmiddag op de linker
Schelde-oever bij Antwerpen de
Liefkenshoektunnel geopend.
Hij deed dat bij een van de tol-
hokjes op de Imkeroever door
betaling van een brief
je van honderd Belgi-
schefrank. I
menten (de hoogste ambtena
ren) hebben eindelijk een con
creet voorstel voor de invulling
van een gedachte bezuiniging
van 990 miljoen gulden (in 1994)
op tafel gelegd.
<3 o s ram o
zaterdag 13 juli
morgenavond
Cotton Club
(Van onze correspondenten
BUDAPEST/OSIJEK - Het Slo
veense parlement heeft gisteren
met overweldigende meerder
heid ingestemd met de vredes
voorstellen die de EG-troika af
gelopen zondag op het Joegosla
vische eiland Brioni heeft ge
daan. Ondanks forse kritiek
stemden uiteindelijk 189 van de
200 afgevaardigden vóór het ak
koord.
De kritiek richtte zich vooral op
de afspraken over de bewaking
van de Sloveense grenzen. Die
blijft volgens de voorstellen van
de troika de komende drie
maanden in handen van het Joe
goslavische leger. De grenspos
ten zullen worden beheerd door
Sloveense politieagenten, maar
de douane-inkomsten worden
afgedragen aan de federale rege
ring in Belgrado.
Veel mensen vinden dat eigen
lijk verraad aan de Sloveense
zaak. De eis van de federale rege
ring dat de bewaking van de
grenzen met Oostenrijk, Honga
rije en Italië in handen van Bel
grado blijft, was twee weken ge
leden immers de reden waarom
het tot een halve oorlog met het
Joegoslavische leger is geko
men. President Kucan, die het
akkoord op Brioni heeft gete
kend, is de afgelopen dagen her
haaldelijk voor verrader uitge
maakt.
De overige punten uit het ak
koord, demobilisatie van de Slo
veense territoriale strijdkrach
ten zoals afbouw van de barrica
des en teruggave van veroverde
tanks en ander materieel, liggen
veel minder controversieel, al
zijn sommige mensen bang dat
het leger de ontmanteling van
de Sloveense verdediging zal ge
bruiken voor een nieuwe aanval.
Hulp
Dinsdag nog liet Jose Pucnik, de
leider van de regeringscoalitie
Demos, weten dat de voorstellen
van Brioni voor hem onaan
vaardbaar- waren. Ook andere
politieke partijen waren zeer kri
tisch. zodat het er even op leek
dat het Sloveense parlement de
EG-voorstellen zou afwijzen.
Maar dinsdagavond is door de
partijen uitvoerig beraadslaagd
en gisterochtend zei Pucnik te
verwachten dat het parlement
ondanks alle kritiek toch ja zou
zeggen. Tijdens het debat, dat al
met al anderhalf uur duurde,
maakten verschillende sprekers
duidelijk dat Slovenië na een af
wijzing van Brioni niet meer op
hulp van Europa zou hoeven te
rekenen.
Pucnik noemde de regeling van
de grenzen aanvaardbaar, zo
lang die maar voor drie maan
den geldt. In de besprekingen
tussen Slovenië, Kroatië en de
federatie over de toekomst van
Joegoslavië, die uiterlijk 1 au
gustus van start moeten gaan,
zal deze kwestie voor de Slove-
nen hoog op de agenda staan.
Inmiddels beschuldigen Slove-
(Slot zie pagina 3 kolom 1)
LANGE KERKSTRAAT 41 GOES TELEFOON 01100-16415