Hulp aan Oost-Europa helpt niet Am FAR Treinen blijven tot in 1994 nog overvol PZC Te weinig autorijders tanken ongelode benzine T reinmachinisten zweten cabine uit Van der Valk betrokken bij dubieuze Autobahnconcessies binnen- en buitenland économische Zaken: markten openstellen werkt beter Groei aids in Westen nekt bestrijding elders Sneeuw en regen teisteren Alpen Niksemtransacties vóór Duitse eenwording ...en in europa DINSDAG 18 JUNI 1991 deN haag (gpd) - Het heeft •een zin de Oosteuropese lan den op grote schaal financieel te «aan steunen. De economieen van de betrokken landen kun nen dergelijke hulp niet ver werken. Het is veel beter de Westerse markten open te stei loor produkten uit Oost-Eu ropa. nat staat in de nota 'Meer zicht op oost-Europa', die op Econo mische Zaken is opgesteld. Wes terse hulp aan Oost-Europa zal volgens het stuk vooral moeten bestaan uit de overdracht van kennis waarmee de betrokken landen hun management kun nen verbeteren en de kwaliteit van hun produkten kunnen op krikken. Indien er toch financiële hulp gegeven wordt zal deze tijdelijk moeten zijn. aanvullend op in spanningen van de betrokken ianden zelf en gericht op concre te projecten. Zo kan financiële hulp ertoe bijdragen dat de be trokken landen genoeg deviezen in huis halen, hetgeen een voor waarde is voor de inwisselbaar heid van hun munten. Financiële hulp kan ook gericht zijn op de sociale voorzieningen, welke nodig zijn om het maat schappelijk draagvlak voor her vormingen in Oost-Europa over eind te houden. In de nota wordt gesteld dat Oost-Europa materieel onge veer 30 jaar achterloopt bij het westen. In het stuk wordt ervoor gewaarschuwd het welvaarts verschil tussen oost en west te overdrijven. Het onderwijspeil bijvoorbeeld ligt op gelijke hoogte als in Westerse landen. De komende twee tot vier jaar zullen voor de betrokken landen het moeilijkst worden, aldus de nota. De produktie zal met 25 procent teruglopen, de con sumptie met 20 procent. De werkloosheid zal toenemen tot 10 procent van de beroepsbevol king. Wat de overheidsfinanciën be- Gewonden door turbulentie in KLM-toeste! iVan onze correspondent) BALTIMORE - Zes beman ningsleden en een passagier lijn zondag licht gewond ge raakt aan boord van een Boeing *47-400 van de KLM. Het vlieg tuig, dal op weg was naar Balti more in Maryland, belandde bo ven New York in een onweers bui. De bui veroorzaakte hevige schokken in het vliegtuig. Twee bemanningsleden en de passa gier raakten zo ernstig gewond dat ze naai' een ziekenhuis moe ten worden gebracht. De gezagvoerder had net alle 258 passagiers opdracht gegeven de riemen vast te maken toen het vliegtuig in zware turbulentie te recht kwam. Zes leden van het cabinepersoneel, die aan het op ruimen waren, smakten door de hevige schokken tegen de wan den en het plafond van de cabi ne. Twee braken hun pols. De ge wonde passagier, die als enige zijn riemen niet had vastge maakt, is voor nader onderzoek in het ziekenhuis achtergeble- FLORENCE (AP) - Een ver wachte sterke toename van aids in het Westen in het mid den van de jaren negentig kan ervoor zorgen dat de bestrij ding van de ziekte in Afrika en Azië, waar het aantal slachtoffers schrikbarend is. minder aandacht krijgt, zo blijkt uit een maandag gepre senteerd rapport van de Ver enigde Naties. Besmetting met het HIV-vi- rus, de veroorzaker van aids. verspreidt zich in Afrika snel ler dan in eerste voorspellin gen werd gezegd. In Azië grijpt aids snel om zich heen en is het een groot probleem aan het worden, zo zei dr. James Chin, het hoofd van de afdeling van de Wereldgezondheidsorgani satie van de Verenigde Naties (WHO) die voorspellingen doet over aids. Chin presenteerde de laatste statistieken op de eerste werk bespreking van de jaarlijkse internationale AIDS-confe- rentie. Chin zei dat statistie ken die een week geleden ter beschikking waren, spraken over 500.000 aids-gevallen in Azie, maar dat nieuwe gege vens duiden op meer dan een miljoen gevallen. De meeste infecties in Azië doen zich voor in Thailand en India, zo zei Chin. De toename was gedeel telijk te wijten aan een ..sterke toename van het aantal intra veneuze druggebruikers in Bangkok Refererend aan de ontwikkel de landen zei Chin: ..De toe komst van de aids-versprei- ding ligt in de heterosekuele bevolking". De Amerikaanse actrice Liz Taylor sprak gisteren de aids-conferentie in Florence toe foto AP) DEN HAAG (ANP) - Nog te weinig automobilisten zijn zich er van bewust dat ze ongelode benzine zouden kun nen tanken. Van het huidige wagenpark is 80 procent geschikt om op ongelode benzine te rijden, maar de helft van de automo bilisten gebruikt nog altijd gelode benzine, aldus een woorvdoerder van de oliemaatschappij Shell. Het rijden op ongelode benzine wordt binnenkort finan cieel aantrekkelijker, omdat de accijns voor deze benzi nesoort waarschijnlijk per 1 juli met 22 cent per liter om hoog gaat. terwijl gelode benzine 31 cent duurder wordt. Een meerderheid van de Tweede Kamer is voorstander van dit prijsverschil, omdat ongelode benzine minder schadelijk is voor het milieu. Lood word aan benzine toegevoegd om het octaangetal ervan te verhogen. Daarmee wordt het zogenoemde pin gelen tegengegaan. Bovendien voorkomt lood slijtage van de klepzittingen van de motor. I boekt reizigersrecord UTRECHT (ANP) - Vooral door de invoering van de OV-jaar- kaart voor studenten (op 1 ja nuari 1991) hebben de spoorwe gen in de eerste vier maanden van dit jaar een recordgroei ge boekt. In januari '91 nam het reizigers- vervoer met maar liefst 24 pro cent toe In de maanden februari tot en met april nam dat groei tempo iets af maar de groeicij fers waren nog steeds ongekend jboog: de klandizie nam in die e maanden met 18 procent toe (vergeleken met het laatste kwartaal van vorig jaar), zo blijkt uit de jongste cijfers die de NS maandag publiceerde. Vergeleken met het laatste kwartaal van 1990 is van februa ri tot mei het aantal overvolle treinen bijna verdubbeld tot 175 per werkdag, zo heeft NS ge turfd. En het zal nog wel geruime tijd dringen blijven, want de nieuwe vloot dubbeldekkers komt pas volgend jaar binnen. Dat materieel zal het eerst wor den ingezet waar de nood het hoogst is. NS denkt overigens pas in 1994 weer zo ruim in het materieel te zitten dat dan ook weer in de spits een redelijk com fort kan worden gewaarborgd, wat betekent dat het leeuwedeel van de klanten weer zou kunnen zitten. Spits UTRECHT (ANP) - Een zonnig bericht in deze donkere da len: alle 230 machinistencabines van de nieuwe Intercity- treinen van NS krijgen voor 1 juli zonwerend (maar wel doorzichtig) folie op de ramen en extra ventilatie. Daarmee hoopt de NS een eind te maken een de tropische temperatu ren waarover de machinisten klaagden. De cabines van de zogeheten Koplopers zijn rijkelijk van glas voorzien en de machinisten zitten bovendien pal onder het dak. Dat had tot gevolg dat ze bij de warme zomers van vori ge jaren zowat werden gestoofd. De temperatuur kon wel op lopen tot meer dan 40 graden. Wellicht krijgen de treinen la ter zelfs air conditioning in de cockpit, maar de aanleg daar van kost veel tijd en geld. zo melden de spoorwegen. De uitzonderlijke groei van ja nuari dit. jaar is volgens een NS- woordvoerder vooral te danken aan het feit dat toen veel studen ten voor de lol hun nieuwe OV- kaart gingen uitproberen en er lustig op los spoorden. Vanaf fe bruari zwakte de groei wat af omdat de nieuwigheid er toen een beetje af was. De groei stabi liseerde zich zoals NS al ver wachtte op 18 procent waarvan de studentenkaart bijna twee derde voor haar rekening nam. Als de NS dat groeitempo de rest van het jaar vasthoudt - en daar ziet het wel naar uit - dan ver koopt het spoor dit jaar in totaal tegen de 13 miljard reizigerkilo- meters. bijna twee miljard meer dan het afgelopen jaar. De ongekende groei heeft er ove rigens ook toe geleid dat het in de spits nog meer dringen gebla zen wordt. Het is volgens een NS-woordvoerder nog niet. zover gekomen dat reizigers op de per rons achter moesten blijven maar de treinen zijn propvol. In Randa, een klein dorpje in de buurt van Zermatt. werden bewoners van dertig huizen geëva cueerd. De locomotief op de spoorbaan wordt bijna door het wassende water opgeslokt (foto Rene RitlerlEPA) gebruik maken. Ook in het westen van Oosten rijk had het verkeer veel hinder van de winter se omstandigheden. In de lagere delen leidde de overvloedige neerslag tot overstromingen. WENEN/GENEVE (DPA) - Het wil dit jaar in Europa nog niet echt vlotten met de zomer. Terwijl de tweede helft van juni is aangebro ken en de eerste vakantiegangers reeds op weg zijn, is in de hoger gelegen delen van Oos tenrijk en Zwitserland maandag een flink pak sneeuw gevallen en lijkt het er meer op dat de wintervakanties in aantocht zijn dan de zo mervakanties. Auto's moesten in het Zwitserse kanton Grau- biinden zelfs in de dalen van sneeuwkettingen De autoriteiten hebben voor de Oostenrijkse passen van de Silvretta-Hochalpstrasse. de Furkajoch en de Hochtannberg. alsmede voor de Zwitserse Julier- en Fluelapas sneeuwket tingen verplicht gesteld. De Zwiterse San-Ber- nardinopas werd voor alle verkeer afgesloten. RfRn"0nze CorresPondent) LIJN - Het horeca-impe- JN Van der Valk heeft op twij- 'acl%e wijze vijf concessies wzeer lucratieve wegrestau- s plus hotels gekregen in de SjTc DDR. Dat melden de ashpbhemU. Duitse week- V,„Cj e Zeit en Der Spiegel. Va,k zeir wilde geen me|Uaar geven, érnp „Voor c'e officiële eenwor- JSS1^ Duitse staten op Ktober heeft de toenmalige Jmtse regering-De Maizië- L e Vergunningen voor de ,van benzinestations, weg- «wants, motels en hotels Kku De inmiddels afgeloste kJ 7 minister van vor- '■^mmermann, zou tegen deze bliksemactie zijn geweest. Aan Oostduitse kant speelde de toenmalige staatssecretaris Gunther Krause. die later voor de DDR over het eenwordings verdrag onderhandelde, een centrale rol. Krause (CDU) is nu minister van verkeer in het kabi- net-Kohl. Officieel onderhandel de de Oostduitse verkeersminis ter Horst Gibtner (ook CDU) over het verdelen van de conces sies. maar Krause had een dikke vinger in de pap. zo berichtten beide Duitse weekbladen. Op 13 september 1990. dus enkele we ken voor de officiële eenwor ding. vroeg hij zijn partijvriend Gibtner bij de opbouw van het net wegrestaurants in het Oos ten rekening te houden met het Duitse filiaal van het Van der Valk Concern, Van der Valk GmbH in Moers. Krauses inter ventie bleef niet zonder uitwer king. Op 1 oktober was de deal Van der Valk-DDR rond: vijf fel begeerde standplaatsen vielen in Nederlandse handen. En elke concessie, zo melden kenners van de branche, was even waar devol als een hoofdprijs in de lot to. Nu deze affaire, legaal of niet. in de publiciteit is gekomen, zegt Krause nergens van te we ten. Hij verklaarde zelfs nog nooit van de naam Van der Valk te hebben gehoord. Betere contracten Maandag zei Krause niet aan af treden te denken. Wel deelde de minister mee de onderhandelin gen met de pachters te herope nen om voor de staat betere con tracten te krijgen. In het parlement heeft de oppo sitionele SPD al laten weten het hier niet bij te laten zitten. Maar ook de liberalen en sommige christen-democraten, die zich al maanden ergeren aan de autori taire wijze waarop Krause zijn ministerie leidt en het parle ment behandelt, wensen dat er licht in deze schimmige affaire wordt gebracht. Daarbij gaat het beslist niet al leen om Van der Valk. De hele verstrekking van de 41 vergun ningen. zo kort voor de onder gang van de DDR. geschiedde op avontuurlijke wijze. In een handomdraai werden ook de concessies verleend voor de ben zinestations. Terwijl het in West-Duitsland gebruikelijk is dat ook de vrije pomphouders naar gelang hun aandeel op de markt, benzinestations aan de autosnelwegen knjgen. vielen deze in Oost-Duitsland zonder uitzondering toe aan de groten, zoals Shell. Esso, BP en Aral. Bij de restaurants ging het nog bonter toe. Zo zou een vergun ning aan een hoge ex-stasi-offi- cier zijn gegeven, een ander viel in handen van de vrouw van een in West-Berlijn wegens fraude veroordeelde ondernemer en met een derde ging een naaste medewerker van de dubieuze ex-stasi-staatssecretaris Schalck-Golodkowski strijken. Die Zeit bericht dat volgens ver schillende informatiebronnen alleen die ondernemers een kans hadden, die met een koffer vol geld bij de Autobahn-directie in Oost-Berlijn verschenen. Deze hele mysterieuze handel kost de Duitse staat vele miljoe nen. Normaal is dat het Duitse staatsbedrijf. Gesellschaft für Nebenbetriebe der Autobahnen, samen met het ministerie van verkeer de plaatsen voor restau rants en pompstations bepaald, ze zelf bouwt en dan verpacht. Dat levert de staat jaarlijks min stens 70 miljoen op. Dit geld gaat door de transacties in het Oosten nu verloren. treft wordt opgemerkt dat deze onder sterke druk staan. Het af schaffen van subsidies op prij zen en subsidies aan bedrijven zal niet genoeg middelen leveren om een daling van belastingin komsten op te vangen en ook nog een stijgende vraag naar so ciale uitkeringen te kunnen fi nancieren. Grote schuldenpro blemen voor de betrokken lan den worden echter niet voorzien. Vaststaat dat de inflatie sterk zal stijgen. De vrees bestaat voor een loon- en prijsspiraal. In alle landen is er weliswaar een groot spaaroverschot, maar dat komt niet vrij. In tegendeel. Gezien de onzekere economische situatie gaan de burgers juist meer spa ren. Mede door het hoge onderwijs peil en de lage lonen worden de Oosteuropese landen op termijn gevoelige concurrenten, aldus Economische Zaken. Zeker als de aanwezige fabrieken en be drijven opgeknapt kunnen wor den en er voldoende kapitaal in de economieën aanwezig is. Daarnaast dient de kwaliteit van de produkten verhoogd te worden. Het toerisme kan de landen veel geld gaan opleveren. T sjechoslo wakije Volgens de nota staat Tsjecho- slowakije er het beste voor van alle Oosteuropese landen. Het inkomen per hoofd van de bevol king is hier het hoogst terwijl ook het onderwijspeil hoog is. Het land lijkt ook als enige de fi nanciële discipline op te kunnen brengen om er financieel-econo- misch bovenop te komen. In de Oost-West handel scoort het land goed terwijl men met be drijven als Skoda (auto en zware industrie) en Tesla (elektronica) de concurrentie op de wereld markt aankan. Het land heeft bovendien in het verleden afge lost op schulden in het Westen. Vandaag Doordat er op de weerkaart bo- ven onze omgeving nauwelijks iets gebeurt wordt het vandaag een dag die in grote lijnen over eenkomt met het weer dat we gis teren hadden. In de vroege och tend kan plaatselijk een mis tbank voorkomen die na zonsop komst snel zal verdwijnen. Daarna kunnen ive rekenen op perioden met zon maar in de loop van de ochtend beginnen zich aliveer stapelwolken aan te kondigen. Doordat het in de ho gere luchtlagen flink koud is kunnen deze stapelwolken mak kelijk uitgroeien tot buien. mo: gelijk met onweer. De wind is zivak maar in de loop van het et maal neemt deze iets toe tot ma tig. De temperatuur laat het op nieuw wat afweten en ligt van middag rond de 14 graden. Dat is een graad of vijf. zes te laag. maar de zwakke wind en de krachtige zon zorgen ervoor dat het toch redelijk aanvoelt. Nautisch bericht wind: west tot noordivest 2 tot 4. zicht: overwegend goed: tempe ratuur kustivater: 14 graden: af wijking waterstanden geen af wijking van betekenis: maxi mum golfhoogte monding Schei- des: minder dan een halve me ter. Vooruitzichten Voor woensdag: Een storing zorgt voor wat meer bewolking en een iets aantrekkende wind. Er kunnen weer buien vallen. De temperatuur handhaaft zich op hetzelfde niveau. Voor donderdag tot en met za terdag: Aanhoudend wisselval lig ZON EN MAAN 19 juni E.K. 0619 Zon op 0518 onder 2203 Maan op 1417 onder0113 Hoog water Dinsdag 18 juni II Vlissmgen Temeuzen Bath Roompot-buiten Zierikzee Yerseke Phihpsdam-West Woensdag 19 juni Vlissmgen Temeuzen Baih Roompot-buiten Zierikzee Yerseke Phiiipsdam-West cm uur cm 991 07 18 232 07.39 255 08.37 305 07.25 175 09.00 171 0900 193 09 15 187 1991 E.K. 08.21 215 08.39 239 09.36 287 08 30 162 09 55 161 09.55 181 1000 176 Laag water 1941 201 20.05 224 21.06 269 1955 142 21.15 141 21 20 163 21.30 156 06.19 20 46 186 21.06 210 21 58 253 20 50 132 22.10 135 22.10 155 22 20 148 cm Dinsdasg 18 juni Vlissingcn Temeuzen Batli Roompot-buiten Zierikzee Yerseke Philipsdam-West Woensdag 19 juni Viissingen Temeuzen Bath Roompot-buiten Zierikzee Yerseke Philipsdam-West uur cm 1991 01.19 232 13 35 175 01.45 246 13.58 190 02.52 276 150.2 220 01.10 173 1335 122 02 45 178 15.15 129 0250 190 15.15 141 02.45 183 15 10 135 1991 E.K. 06.19 02 16 222 14.30 165 02.35 236 14.56 178 03.42 267 15.56 208 02.05 169 14.45 117 03 35 175 16.00 125 0340 187 16.05 137 03.35 180 16.00 132 Sinds een aantal jaren is er echter ongelode benzine op de markt met een hoger octaangetal. De meeste moder ne automotoren hebben bovendien geen lood meer no dig om de klepzittingen tegen slijtage te beschermen, aldus de woordvoerder van Shell. Volgens hem valt in het algemeen niet zeggen wanneer ongelode benzine getankt kan worden en wanneer gelo de noodzakelijk is. Dat hangt af van het automerk en type. Shell verspreidt via zijn tankstations boekjes waar in staat welke auto's op ongelode benzine kunnen rijden. mi Vooruitzichten Weersvooruitzichten geldig tot en met woensdag: Canarische Eilanden en Madei ra: Perioden met zon. Vooral op de noordelijke stranden ook wol kenvelden. Middagtemperatuur omstreeks 24 graden. Spanje: In het noorden naast af en toe zon ook wolkenvelden en mogelijk een bui met middag- temperaturen van 18 graden aan de Atlantische kusten tot 24 gra den landinwaarts. In de rest van het land zonnige perioden, maar in de middag en avond mogelijk een onweersbui. Middagtempe- raturen aan de costa's van 23 graden bij Barcelona tot 28 gra den bij Malaga. In het binnen land tot boven de 30 graden. Portugal: In het noorden wol kenvelden. Verder naar het zuiden meer zon. Middagtempe- raturen van 22 graden in het noorden tot 28 graden langs de Algarve. Frankrijk: Wisselvallig en te koud. Vooral in het westen af en toe zon. maar van tijd tot tijd ook buien. In de rest van het land overwegend bewolkt en veel regen Middagtemperatuur van 15 graden langs de Kanaal- kust tot 22 graden aan de Rïviè- ra. Corsica en Sardinië: Perioden met zon. maar ook enkele buien Middagtemperatuur ongeveer 23 graden. Zwitserland: Veel bewolking en perioden met regen. Middag temperatuur in de dalen onge veer 14 graden, in de zuidelijke berggebieden nu en dan zon en iets warmer Oostenrijk: Veel bewolking en regen. Middagtemperaturen in de dalen en op de laaglanden rond 15 graden, in de zuidelijke berggebieden nu en dan wat zon en iets hogere temperaturen. Italië: In het noorden en midden veel bewolking en regen. In het zuiden af en toe zon. maar ook kans op een onweersbui. Mid dagtemperaturen van 20 graden in het noorden tot 26 graden op Sicilië. Joegoslavië: Overwegend veel bewolking en regen- en onweers buien. Middagtemperaturen °«n de kusten 21 tot 25 graden. landinwaarts een paar graden lager. Hongarije: Veel bewolking en perioden met regen. Middag temperatuur 20 tot 23 graden Griekenland en Turkije: Dins dag nog perioden met zon en middagtemperaturen 28 tot 32 graden. Woensdag overwegend bewolkt en regen- of onweers buien en lagere temperaturen. Tunesië: Perioden met zon, ook wolkenvelden. Waarschijnlijk droog. Middagtemperatuur in de kustgebieden ongeveer 30 graden. Duitsland: Tamelijk veel bewol king en buien. Middagtempera tuur 14 tot 17 graden. Denemarken: Overwegend be wolkt en buien. Middagtempe ratuur omstreeks 15 graden Britse Eilanden: Zeer wisselval lig met af en toe zon, maar ook van tijd tot tijd regen. Middag temperaturen van 13 graden in Schotland tot 17 graden plaatse lijk in Ierland en het zuiden van Engeland. c Amsterdam onbewolkt 16 Aberdeen regenbui 11 Athene onbewolkt 24 Barcelona halfbew. 17 Berlijn regen 13 Budapest halfbew 31 Bordeaux regenbui 14 Brussel zwaarbew 14 Cyprus onbewolkt 27 Dublin zwaar bew 13 Frankfurt regenbui 14 Genève regenbui 11 Helsinki zwaar bew. 14 Innsbruck onweer 7 Istanbul onbewolkt 21 Klagenfurt zwaar bew 23 Kopenhagen zwaar bew 14 Las Palmas halfbew 21 Lissabon onbewolkt' 24 Locarno regen 12 Londen regenbui 12 Luxemburg onweer. 11 Madrid onbewolkt 24 Malaga onbewolkt 22 Mallorca zwaar bew. 20 Malta licht bew28 Moskou zwaar bew 20 Munchen onweer 6 Nico onbewolkt 22 Oslo zwaar bew 15 Parijs zwaar bew 14 Praag regen 11 Rome licht bew 24 Split zwaar bew 30 Stockholm zwaar bew. 15 Warschau onweer 17 Wenen halfbew. 25 Zurich regen 8 Tunis zwaar bew. 26 b bewolking if regen waimie-lrom kou-lront __^^verplaatslr>gs- nchtlng -1000- luchldrl"< In milllbaren 19 temperatuur opklaringen mislbanken H al on toe een bui windrichting lage-druk hoge-druk

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1991 | | pagina 5