w7anDuke
Ontkoppeling treft ook AOW
Kok waarschuwt CDA voor
grote politieke problemen
reportage
23 Vm 31
vrije tijd
33 Vm 43
Mariniers blijven
nog in Irak tot komst
VN-politiemacht
Voor het eerst sinds
jaren meer scholieren
Pe Vries wil geen uitzondering maken
Parijzenaars geëvacueerd door brand Total
Tijdelijk regen
Vandaad aeel bewolking en enige tijd
,.tn 's Middags opklaringen, mor
sen is bet meer hetzelfde als vandaag.
Uiddagtemperatuur 14 graden.
234ejaargang no. 139
Zaterdag 15 juni 1991
PZC
AKANTIELAND
VOOR VERHUUR VAN:
KAMPEERAUTO'S
CARAVANS
VOUWWAGENS
BESTELWAGENS
fïCM
Jonge neo-nazi's regeren steden in ex-DDR. Verder in de bijlage Re
portage: boer blijft boerin de baas het einde van straatorgelbou
wer Perlee in Molembaix staat een tochtig oud huis de Zeeuwse
leeuw gaat in zaken Luis Worms, de omstreden uitvinder van de
waterturbine voor lage stroomsnelheden Palestijnse extremisten
keren zich tegen hun eigen volk samen varen op de Bosporus, ja
gezellig...
De taal van de weg verandert 1
november 1991. Verder in de bij
lage Vrije Tijd: portret van een
Zeeuwse rederij Pampus ligt
klaar voor het publiek een les
je ballonvaren bellen uit het
buitenland ssss... het ijzer
plooit de kleding bloemen voor
vader in de Kleine Kaart: ans
jovis Peter van lagen ontvangt
zomergasten theater op Ter
schelling soep-muziek uit Bos
ton puzzel, postzegel en strips.
DEN HAAG (GPD/ANP) - De 400
Nederlandse mariniers in
Noord-Irak blijven daar langer
dan voorzien. Zij zullen niet, zo
als gedacht, binnen een dag of
tien terugkomen. Het kabinet
heeft daar gisteren toe besloten.
De troepen zijn er ter bescher
ming van de Kurden.
De mariniers zullen geleidelijk
aan terugkomen naarmate de
VN in staat is een politiemacht
te installeren in het betrokken
gebied. Volgens premier Lub
bers zal de terugtrekking van de
Nederlandse mariniers naadloos
moeten aansluiten op de komst
van de VN-macht. Hoe lang dit
gaat duren kon hij niet zeggen.
Indien het langer duurt wordt
dan enkele maanden neemt het
kabinet een nieuw besluit.
De laatste 165 militairen van het
lie Geniehulpbataljon van de
Koninklijke Landmacht keren
zondag in Nederland terug uit
Noord-Irak, waar zij waren inge
zet voor hulp aan de Kurdische
vluchtelingen. Het detachement
komt met een burgervliegtuig
vanuit Incirlik in Turkije op
Schiphol aan. In totaal zijn 600
landmachtmilitairen in Irak in
gezet bij hulpverlening aan de
Kurden.
De geallieerde militairen in de
Iraakse stad Dohuk zouden
vandaag vertrekken na een drie
weken durende missie om de
voorzieningen in de stad te her
stellen. Kurdische leiders zijn
bezorgd over de veiligheid in de
stad nu die onder controle komt
van de Verenigde Naties. Er blij
ven nog ongeveer 18.000 geal
lieerde militairen achter in Tur
kije en het noorden van Irak. Zij
controleren een gebied tot op
drie kilometer van Dohuk.
Van verschillende zijden is be
zorgdheid geuit over het hand
haven van de veiligheid in Do
huk. VN-functionarissen hebben
toegegeven dat de VN-politie-
macht gebukt gaat onder geld
gebrek en over onvoldoende
voertuigen en communicatieap
paratuur beschikt.
Advertentie
Heeft u zich al aangemeld
bij de
Janneke Dierxschool?
Kijk op pag. 38
DEN HAAG (GPD) - Met in
gang van het schooljaar
1991-1992 zal het aantal leer
lingen en studenten in het
onderwijs weer stijgen.
Daarmee komt een einde
aan een jarenlange daling
van het aantal deelnemers
aan het onderwijs. Nieuwe
ramingen opgesteld op het
ministerie van onderwijs
hebben dit uitgewezen. De
financiële consequenties
moeten nog verwerkt wor
den in de begroting voor
1992.
De nieuwe ramingen zijn op
verzoek van minister Ritzen
gemaakt, Het is voor het
eerst dat Onderwijs een sa
menhangend pakket van ra
mingen presenteert. Vroeger
werd voor elke sector een
aparte schatting gemaakt.
Dit leidde de afgelopen jaren
steeds tot financiële tegen
vallers. De nieuwe ramingen
zijn door externe deskundi
gen beoordeeld en goedge
keurd.
Uit de ramingen blijkt dat
het aantal leerlingen en stu
denten toeneemt van 3,39
miljoen dit jaar naar 3.5 mil
joen in 1996 en 3,64 miljoen
in 2001. Oorzaken zijn het
toenemende aantal kinde
ren en een stijgende belang
stelling voor niet-leerplich-
tig onderwijs. De groei van
het aantal leerlingen zal zich
alleen niet voordoen in het
lager en middelbaar be
roepsonderwijs, LBO en
MBO. Daar zal het aantal
leerlingen dalen met 80.000
over de komende tien jaar.
In het basis- en speciaal on
derwijs groeit het aantal
leerlingen over de periode
1991-2001 met circa 180.000.
In het algemeen voortgezet
onderwijs en het voorberei
dend wetenschappelijk on
derwijs is die toename
47.500. In het hoger beroeps
onderwijs en het weten
schappelijk onderwijs ko
men de komende tien jaar
68.000 studenten extra.
Kok drinkt tijdens de Pvd A-partij raad een kopje koffie met Wöltgens (fractieleider in Tweede
Kamer) en Sint (partijvoorzitter) (foto Arthur Bastiaanse!ANP)
den haag (anp) - Minister De
Yries van sociale zaken en
werkgelegenheid wil geen uit
zondering maken voor de aow
als eind deze zomer een besluit
zou vallen om de koppeling tus
sen lonen en uitkeringen te ver
breken. Dat blijkt uit de schrif
telijke nota naar aanleiding
van het eindverslag van de
Tweede Kamer over hel wets
voorstel koppeling met afwij-
kingsgronden.
D66 vindt het niet rechtvaardig
cm AOW'ers de dupe te laten
worden van ontkoppeling we-
aenseen toeneming van het aan-
tal niefc-actieven (alle mensen
met een uitkering) ten opzichte
van de actieven (mensen met be
taald werk). Louter door de ver
grijzing neemt die verhouding-
immers toe.
Rapport Planbureau
Overigens zal de regering een tij
delijke stijging van het aantal
inactieven met uitzicht op een
daling in de nabije toekomst, be
schouwen als argument om niet
te ontkoppelen. Het Centraal
Planbureau zal nog deze zomer
aangeven of komend j aai- de ver
houding van 86 mensen met een
uitkering op 100 mensen met be
taald werk wordt overschreden.
Daarbij zal het CPB rekening
houden met beleidsvoornemens
van de regering om meer men
sen aan het werk te helpen. Dat
dit tot verschil van inzicht kan
leiden, met een te optimistische
raming van een minister die niet
wil ontkoppelen en een te pessi
mistisch Planbureau spreekt De
Vries tegen. Als regel gebeurt
dat niet, schrijft hij.
Zoals aangekondigd, wordt in de
wet de mogelijkheid aange
bracht om na een ontkoppeling
op 1 januari per 1 juli daarop vol
gend toch weer te koppelen.
Opmerkelijk zijn cijfers die De
Vries op verzoek van de PvdA le
vert. De uitkeringslasten als
aandeel van de loonsom zijn in
Nederland vanaf 1985 per saldo
iets gedaald (van 35,9 tot 35,5
procent). Van elke honderd gul
den van het Nationaal Inkomen
(netto) werd in 1985 18.20 gulden
besteed aan uitkeringen. Vorig
jaar was dat teruggelopen tot
16,80 gulden.
Het kabinet zal een besluit over
eventuele ontkoppeling per 1 ja-
Fransen nemen
kernproef
nuari 1992 direct na de zomer ne
men. De PvdA had uitstel van de
beslissing bepleit.
Staatssecretaris
zat er flink naast
met autokosten
DEN HAAG (ANP) - Staatsse
cretaris Van Amelsvoort (finan
ciën) heeft donderdag in de
Tweede Kamer per abuis een te
somber beeld geschetst van de
gevolgen voor de schatkist van
twee wijzigingen die CDA en
PvdA willen aanbrengen op zijn
benzine-accijnsvoorstellen.
Van Amelsvoort voorzag een te
genvaller in de kasopbrengsten
van vijftig miljoend In feite is er,
zo schrijft hij vrijdag in een brief
aan de Tweede Kamer, uitslui
tend een eenmalig effect in 1991
van dertig miljoen. Een effect op
de begroting is er de eerste jaren
nog niet.
Met name het wijzigingsvoorstel
om de accijns op loodvrije benzi
ne met 22 cent per liter te verho
gen en op loodhoudende benzine
31 cent extra te heffen levert in
1991 zelfs een kasvoordeel van
tien miljoen gulden op en in 1992
een nadeel van tien miljoen.
Vanaf 1993, wanneer het ver
bruik verschuift van gelode naar
niet loodhoudende benzine,
gaat het de schatkist wel geld
kosten.
(Advertentie)
Autolease Zeeland B.V.
Sterk in ieder merk
BEL VOOR EEN SCHERPE OFFERTE:
01100-20681
PvdA bespreekt
politieke koers
AMSTERDAM (GPD) - Het
partijbestuur van de PvdA zal
in het najaar een discussiestuk
presenteren over de politieke
koers van de partij. De partij-af
delingen in het land kunnen op
basis daarvan verder discussie
ren. Uiteindelijk zal de uit
komst daarvan richtinggevend
zijn voor het nieuwe verkie
zingsprogramma en zonodig
voor een nieuw beginselpro
gram. De Partijraad van de
PvdA, die dit weekeinde bijeen
is in Amsterdam, heeft hiertoe
vrijdagavond besloten.
Partijvoorzitter Sint zei dat in
het discussiestuk de volgende
politieke thema's aan de orde
zullen komen: werk en inkomen;
arbeidsparticipatie; duurzaam
heid; milieu; burgerschap; mon
digheid en zelfstandigheid.
Meisje (18)
vermoord in
Bergen op Zoom
BERGEN OP ZOOM (ANP) -
Een 18-jarig meisje uit Etten-
Leur, van wie de politie de iden
titeit niet bekend wil maken, is
donderdagmiddag door een
voorbijganger vermoord aange
troffen op het talud van een
doodlopende weg in Bergen op
Zoom. Dit is vrijdag door de poli
tie bevestigd. De vrouw was
woensdagavond als vermist op
gegeven. Zij had verwondingen
aan de nek.
PARIJS (AFP) - Frankrijk heeft
li vrijdag op het atol Mururoa in
ja de Stille Oceaan een kernproef
:'J| gehouden, zo heeft de pers-
jij dienst van de Franse strijd
ig krachten meegedeeld.
ISA De kracht van de explosie was
i"K volgens de legerverklaring
minder dan 30 kiloton.
M
eg,,,-
Rookwolken van
g 25 kilometer bij
nieuwe eruptie
J op Filipijnen
PARIJS (AP) - Een felle brand in een benzinedepot van de olie
maatschappij Total aan de noordrand van Parijs heeft de auto
riteiten vrijdag gedwongen ruim 2.000 mensen te evacueren uit
een nabijgelegen woonwijk.
Bij de brand deden zich twee explosies voor, waarbij 13 brand
weerlieden gewond raakten. Twee liepen ernstige verwondingen
op. De brand brak om 11.30 uur uit tijdens reparatiewerkzaamhe
den aan een pijpleiding. Volgens een woordvoerder van Total
bleef de brand beperkt tot de leiding en liepen de opslagtanks,
met in totaal 90.000 kubieke meter benzine, geen gevaar. Aan het
eind van de middag had de brandweer, die met ongeveer 220 man
was uitgerukt, het vuur onder controle.
(Advertentie)
Gisteravond op RTL 4,
vandaag op Radio 10 Gold:
AMSTERDAM (GPD) - PvdA-
leider Kok heeft coalitiepartner
CDA krachtig gewaarschuwd
de invoering van de basisvor
ming in het onderwijs en de ba
sisverzekering in de gezond
heidszorg niet te dwarsbomen.
Anders dreigen er grote politie
ke problemen, zo liet Kok gis
teravond weten tijdens zijn
openingstoespraak voor de
Pvd A-partij raad in Amster
dam. Kok toonde zich verder be
reid tot een verruiming van het
begrip 'passende arbeid' voor
WAO'ers.
De PvdA-leider pleitte verder
voor een krachtig verwij derings-
beleid van illegale vreemdelin
gen. Dat is nodig om rassenon-
lusten te voorkomen. „Iedereen
zal beseffen dat we niet tiéndui
zenden illegalen in ons land kun
nen laten rondlopen", aldus
Kok.
De PvdA-voorman deed een be
roep op zijn partijgenoten om
het kabinet in deze bèleidslijn te
steunen. „Het kabinet heeft voor
dit beleid steun nodig van ieder
een die de kwaliteit van onze sa
menleving, de manier waarop
wij met elkaar omgaan,.een goed
hart toedraagt". Een straffer uit
zettingsbeleid van illegalen is
een van de hoekstenen van het
nieuwe beleid dat staatssecreta
ris Kosto en minister Hirsch Bal-
lin (beiden van justitie) in petto
hebben. Ook wordt het illegalen
steeds moeilijker gemaakt om
werk te vinden of gebruik te ma
ken van collectieve voorzienin
gen.
Tolerantie
De PvdA-leider vroeg de partij
gangers om een 'vooruitziende
blik'. „Zodat wij ook over tien of
twintig jaar van de vrijheden en
tolerantie kunnen genieten die
het verleden ons heeft nagela
ten", aldus Kok. De PvdA-leider
en vice-premier verwees naar de
recente waarschuwingen van de
Amsterdamse hoofdcommissa
ris van politie Nordholt, die
bang is voor etnische onlusten in
de hoofdstad. „Het onvermijde
lijke sluitstuk van ons vreemde
lingenbeleid is een actief verwij-
deringsbeleid van illegale
vreemdelingen", benadrukte
Kok nogmaals.
„Een brede basisverzekering die
voor iedereen in gelijke mate
toegankelijk en betaalbaar is"
noemde Kok essentieel voor de
sociaaldemocratische inbreng
in het kabinet. Ook de basisvor
ming is voor de sociaal-demo
craten van, wezenlijk belang. „Ik
reken er op dat de woordvoerder
van het CDA tot bezinning zal
komen", aldus Kok.
De vice-premier zei verder dat
hij het niet „on-sociaal" vindt
het begrip 'passende arbeid'
voor WAO'ers te verruimen. „Als
gedeeltelijk arbeidsongeschik
ten terugkeren in het arbeids
proces, hoeft die nieuwe baan
niet altijd aan te sluiten bij het
eigen verleden. Als het maar
normaal, zinvol werk is dat even
tueel via omscholing bereikbaar
wordt".
De PvdA-leider acht een herbe
zinning op het fiscale systeem en
dat van lonen en uitkeringen on
vermijdelijk. Kok vindt dat het
gezin niet langer de maatstaf
moet zijn van de lonen, uitkerin
gen en belastingheffing. „De jon
geren van nu behoren niet meer
tot de kostwinners-generatie",
aldus Kok. Een herbezinning is
volgens hem ook nodig wil Ne
derland in het Europa van na
1992 zijn concurrentiepositie be
houden.
Weet u het juiste
antwoord?
Een dikke rookwolk drijft in de richting van de Sacre Coeur (foto Daniel JaninJAFP)
LOOP EERST 'NS DOOR
DE GOUDEN GIDS.
MANILA (AFP/RTR/GPD- Een
,St vijftig minuten durende uitbar-
j® sting van de vulkaan Pinalubo
U heeft vrijdag voor 25.000 meter
j hoge rookwolken gezorgd. Dit is
M hoor het vulkanologisch insti-
.88 tuut in Manila meegedeeld. De
vulkaan, 90 kilometer ten noor-
•jij henvandeFilipijnse hoofdstad,
;,v spuwde stenen en rode lava uit.
Ti
.98 Door de eruptie is een hevige as-
regen neergedaald op de rohd-
j °mgelegen dorpen San Marceli-
jji no.SanNarciso en San Antonio.
50C en rook maakten elk
1 zicht op de vulkaan onmogelij k.
Het vulkanologisch instituüt
j heeft gewaarschuwd voor lawi-
hes van modder en stenen. Bo-
vendien meldden wetenschap-
Pers dat een tyfoon vandaag het
S* deel van het land zal
g 'reffen. In verband met het ge-
Sj. vaar voor overstromingen wcr-
S» hen dorpelingen die aan de voet
van de Pinatubo wonen, aange-
H ™en "aar hoger gelegen gebie-
"en af te reizen.
K
IS he VS heeft ontkend dat zij een
ttt atoomnalarm hebben bevolen
[°°r de luchtmachtbasis Clark
JJ de vulkaan. Het Londense
i 5 !l Tlle Guardian meldde don
derdag dat de maatregel was ge-
H Jornen omdat de kruisraketten
JP de met as en gloeiend ge
rente overdekte basis niet wa
Jh opgeslagen in de diepe on-
«rgrondse bunkers, die spe-
2^00r deze raketten zijn ge-
Advertentie
Doe mee met De Gouden
Gids Telekwisen win een van
de tien draadloze telefoons
van PTT Telecom!
Pak pen en papier en
bel tijdens het
weekend:
06-321221
