Onrust in bejaardenoorden
Sneetje Zeeuwse Vlegel
MS-patiënten op Mount Snowdon
Marinewerven
moeten meer
samenwerken
v*ss
Weinig hoop voor de
Wetenschapswinkel
Gerechtshof laat
door tijdsdruk 45
verdachten gaan
SI
Dijkwel schrikt van 'erfenis' vorig college gs
wmÊmÊmiÊÊÊammm
'n PZC abonnement
is óók 'n evenement.
zeeuwse almanak
Step
PZC
zeeland
DINSDAG 11 JUNI 1991
'MIDDELBURG - Plannen van
[jet provinciebestuur om het
aantal plaatsen in de Zeeuwse
bejaardenoorden verder terug
te dringen dan aanvankelijk de
bedoeling was, hebben grote on
rust teweeg gebracht. De nieu
we gedeputeerde voor ouderen
beleid, A. Dijkwel (D66), is er
van geschrokken. Hij verwijt
.'het vorig provinciebestuur te
hard van stapel te zijn gelopen
en wil proberen de ontstane fru
straties weg te werken, alvo
rens met de plannen verder te
gaan.
Öoor het aantal plaatsen in be
jaardenoorden te verminderen,
wil de provincie geld vrijmaken
voor zogenaamde woon-zorg-
voorzieningen en andere vor
men van kwaliteitsverbetering
in de ouderenzorg ('zorg op
,®aat'). Vertegenwoordigers van
'diverse bejaardenoorden en ge
meenten liepen maandagoch
tend, tijdens een vergadering
i "van de sta tentencommissie voor
welzijnszaken, te hoop. Ze vre
zen dat 'goede bestaande voor-
zleningen' verdwijnen, zonder
1" 'dat daar (tijdig) betere voorzie-
f ningen voor in de plaats komen.
Dit terwijl er in veel gemeenten
b pijvoorbeeld Vlissingen en
ij vHulst) een schrijnend gebrek is
;l aan plaatsen in bejaardenoor
den.
Vrees
(ifaVice-voorzitter drs J. de Graaff
i Hiin de vereniging van Zeeuwse
"'bejaardenoorden waarschuwde:
B Öe moet oude schoenen niet
'.'Weggooien voordat je nieuwe
'hebt; wat eenmaal bewust is af-
gebouwd, zal niet gauw meer
gorden opgebouwd." Er bleek
3nogal wat vrees dat de provincie
eerder gemaakte afspraken niet
nakomt en beloften zal breken.
Steen des aanstoots is de zoge
naamde evaluatienota over het
provinciaal spreidingsplan be-
pjaardenoorden, een stuk dat on-
- der het vorige provinciebestuur
sf'Werd opgesteld. Het werd (aan-
vankelijk) door Dijkwel overge
nomen en ter goedkeuring naar
buiten gebracht. In de evaluatie
nota worden tal van verdergaan
de stappen aangekondigd. De
besturen van bejaardenoorden
en gemeenten waren daar niet
op bedacht. Vertegenwoordi
gers uit Walcheren, Noord-Beve
land, Borsele en Hulst drukten
de provinciale politici gisteren
op het hart bij het streven naar
kwaliteitsverbetering geen ga
ten laten vallen en bestaande
gaten op te vullen.
Dijkwel heeft de 'erfenis' van zijn
voorganger Don inmiddels ge
schrokken van tafel gehaald.
„De bedoelingen zijn ongetwij
feld goed geweest, maai1 het is
veel te snel gegaan." Hij gaf de
betrokkenen gisteren alle gele
genheid hun verontrusting te
spuien, waardoor de vergade
ring van de commissie voor wel
zijnszaken het karakter van een
hoorzitting kreeg.
Tevoren al had hij besloten de
planningsprocedure stop te zet
ten. Hij wil nu eerst nieuw cijfer
materiaal op tafel om, in goed
overleg met betrokkenen, orde
op zaken te stellen. „Er zijn za
ken die eerst wel even in het
spoor gezet moeten worden."
Het is de bedoeling de plan
ningsprocedure in september te
hervatten.
Overigens is niet alleen het 'erf
stuk' van het vorig provinciebe
stuur voor de onrust verant
woordelijk. De huidige bestuur
ders gooiden olie op het vuur
door, bij de vorming van het
nieuw provinciebestuur, afspra
ken te maken over een bezuini
ging op het budget voor de be
jaardenoorden. De provincie fi
nanciert het ouderenbeleid met
rijksgeld. De rijksbijdragerege
ling levert rentebaten op. Dijk-
wels voorganger, Don, gebruikte
die rentebaten voor het oplossen
van problemen in de bejaar
denoorden. Bij de vorming van
het nieuw provinciebestuur ging
Dijkwel ermee akkoord die ren
tebaten voortaan te gebruiken
voor het spekken van de provin-
ciekas.
Dijkwel erkende dat hij daarmee
in verlegenheid is gebracht. „We
hebben gezegd: de zorgsector
moet ontzien worden. Als dan de
rentebaten worden ingeleverd,
staat dat daar haaks op."
Een plan van de provincie om
een studie te laten verrichten
naar het nut en de mogelijkhe
den van groepsvoorzieningen in
bejaardenoorden (huiskamer
projecten) werd gisteren opge
schort. Een dergelijke studie
kost twee ton ten laste van het
budget voor ouderenbeleid. Er
wordt nu bekeken of het niet be
ter is het dat geld te gebruiken
voor enkele experimenten met
groepsvoorzieningen.
GOES - En, hoe smaakt het...?
Mmwhummph. Ook zónder
plakje kaas hapt een beboterd
sneetje Zeeuwse Vlegel zeer
smakelijk weg. Vanaf een
door twee Zeeuwse trekpaar
den getrokken boerenkar
tracteerden leerlingen van de
basisschool De Holtkamp
maandagmiddag de bezoe
kers van de Goese binnenstad
op een royaal besmeerde mi
lieuvriendelijke boterham.
En daarmee gaf de Stichting
Zeeuwse Vlegel (een samen
werkingsverband van boe
ren, milieubeschermers, mo
lenaars en bakkers) het start
sein voor de verkoop van een
nieuw volkorenbroodje, dat
vanaf nu in negen Zeeuwse
bakkerswinkels op de schap
pen ligt. Een heel ongesneden
kost een paar dubbeltjes meer
dan een gewoon volkoren,
maar alle waar is naar z'n
geld.
De Zeeuwse Vlegel is een ini
tiatief van het Zeeuws Agra
risch Jongeren Kontakt. Met
de introductie van de nieuwe
broodsoort hoopt het ZAJK
een antwoord te vinden op de
afbraak van de graanprijzen
en op het groeiende gebruik
van bestrijdingsmiddelen in
de akkerbouw. Bij de uitwer
king van het plan om op een
milieuvriendelijke manier
bakwaardige tarwe te telen en
dat zelf op de markt te bren
gen, werd nauw samenge
werkt met onder meer de
Zeeuwse Milieu Federatie,
landbouworganisaties, mole
naars en bakkers.
De tarwe die in de Zeeuwse
Vlegel wordt verwerkt, is niet
bespoten met bestrijdings
middelen. Alleen een bespui-
Slot zie pagina 11 kolom 7)
Basisschool-leerlingen tracteerden gisteren bezoekers van de Goese binnenstad op een beboterd
sneetje Zeeuwse Vlegel
(foto Pieter Honhoff
MIDDELBURG - De Zeeuwse
T "Wetenschapswinkel lijkt redde-
loos verloren. Gedeputeerde
van onderwijs A.J. Dijkwel
vj (D66) waarschuwde gisteren
dat de provincie er niet langer
geld in stopt, wanneer de ge
meenten blijven weigeren mee
te betalen. Het bestuur van de
Wetenschapswinkel vindt het
zelf ook tijd om de deuren te
sluiten, als de financiële onze
kerheid blijft voortduren. Om
die reden neemt de 'winkel'
sinds een maand geen nieuwe
klanten meer aan.
De wetenschapswinkel is geves
tigd in Middelburg en bestaat
vijf jaar. De eerste vier jaar
draaide de 'winkel' op rijkssub
sidie. Sinds mei vorig jaar is men
afhankelijk van lagere overhe
den. Het provinciebestuur toon
de zich bereid om de helft van de
kosten (die bedragen 11Ó.000
gulden per jaar) te betalen, op
voorwaarde dat de gemeenten
samen de andere helft voor reke
ning zouden nemen. Tot dusver
hebben niet meer dan vijf tot zes
gemeenten subsidie toegezegd,
samen goed voor slechts 10.000
tot 12.000 gulden.
Ernst
Eind vorig jaar besloot de pro
vincie om de Wetenschapswin
kel voorlopig op de been te hou-
(Slot zie pagina 11 kolom 8)
DEN HAAG - Zowel het
Haagse Gerechtshof als het
Openbaar Ministerie (OM)
'betreuren het in hoge mate'
dat door een structuele ach
terstand een groot aantal
hoger beroepszaken niet op
tijd is afgedaan. Het gaat
om zaken van verdachten
die tegen hun veroordeling
door de rechtbanken in Den
Haag, Rotterdam, Dor
drecht of Middelburg in be
roep zijn gegaan.
Dat maakten het OM en het
Hof maandag bekend in een
gezamenlijk perscommuni-
Que, nadat gisteren vijfen
veertig verdachten uit deze
arrondissementen vrijuit
gingen. Het Openbaar Mi
nisterie werd in al die zaken
niet ontvankelijk verklaard
omdat de 'redelijke' vervol-
pngstermijn van ongeveer
wee jaar was overschreden.
Dp deze manier is bijvoor-
eld een 28-jarige man, die
wegens oplichtingspraktij-
in Vlissingen door de
ken
Middelburgse rechtbank
werd veroordeeld tot vier
maanden gevangenis, nu
yan zijn straf af.
He betrokken verdachten
noefden gisteren niet eens te
verschijnen op de in record-
ja afgelegde marathonzit
ting van president mr A.
Horstink. Zij hadden alle-
vi /en brief hun dae-
aarding gekregen waarin
e voor hen gunstige afloop
van hun zaak al werd voor
speld.
Hof en OM maakten ook be
kend dat zij zich al 'geruime
tijd bijzondere inspannin
gen getroosten om verdere
groei in de achterstand te
voorkomen en - zo mogelijk
- de reeds gegroeide achter
stand in te lopen'
„Maar die achterstand is nog
niet te overzien", lichtte de
woordvoerder van het Open
baar Ministerie, W.H. Zuur,
toe. Ook niet na 'het op een
hoop vegen van de verloren
zaken' die maandag dien
den. Daarom is nog niet be
kend of er magistraten uit
andere arrondissementen
moeten worden aangetrok
ken, zoals dat onlangs door
de rechtbank in Rotterdam
is gedaan. Daar zetelen nu
rechters uit Dordrecht en
Den Haag ter ondersteu
ning.
In elk geval zal men trachten
de achterstand weg te
werken door het stellen van
prioriteiten; 'Zwaardere za
ken' en zaken waarin de be
langen van slachtoffers een
rol spelen zullen voorlopig
voorrang krijgen.
De door de rechtbank opge
legde vonnissen die gisteren
door het Hof werden vernie
tigd, behelsden straffen va
riërend van 250 gulden boete
tot vier maanden onvoor
waardelijke gevangenis
straf.
/.J* iW
Met T-shirts en medailles, vijf leden van het Zeeuwse MS-Mount Snowdonteam (vlnr): Joost de Ruiter, Bloeme de Ruiter, Paul v
de Ketterij, Henny Hayes en Tjeerd Hayes (foto Lex de Meester
Sponsoractie voor Multiple Sclerose
MIDDELBURG - Twee teams
van tien Zeeuwen waren za
terdag de enige buitenlandse
deelnemers aan een evene
ment van het Britse instituut
voor informatie en hulp aan
MS-patienten ARMS. Een van
de hoogste bergen in Groot-
Brittanniè, de Mount Snow
don in Wales, was het toneel
van een grote actie waarbij
duizenden mensen geld bijeen
brachten voor onderzoek
naar de ziekte MS door de
berg te beklimmen.
Twee vrouwen uit Middel
burg, Hennie Hayes en Judith
Cramer die zelf al jaren aan
MS (Multiple Sclerose) lijden,
volbrachten de tocht op eigen
kracht. Tien mannen uit Zee
land droegen de Engelse MS-
patiënt Bruce Brown in zijn
rolstoel naar boven.
De Zeeuwen breidden het doel
van de actie, fondsen werven
voor onderzoek naar de onge
neeslijke ziekte in het Ver
enigd Koninkrijk, voor zich
zelf uit. Ze zochten sponsors
om een instituut als het Britse
ARMS in Nederland te helpen
realiseren.
„MS is een zeer onbekende
ziekte bij het publiek. Dat
weet niet wat het betekent en
kan de naam niet eens uitspre
ken", zegt de Vlissingse Bloe
me de Ruiter. MS is een ziekte
die het centrale zenuwstelsel
of delen van de zenuwen aan
tast. Het is een progressieve
ziekte, wat betekent dat
steeds meer functies van het li
chaam worden aagetast. MS
kan zich uiten in een veelheid
van aandoeningen van perma
nente zware vermoeidheid tot
toenemende slechtziendheid
en invaliditeit. „Een op de dui
zend mensen heeft MS. Dat
zijn er meer dan 140.000 in Ne
derland. Maai1 je kan het niet
aan iemand zien."
Het kostte de Zeeuwen ruim
drieëneenhalf uur om de top te
bereiken. Het pad naar boven
leidde door droge rivierbed
dingen en langs een indruk
wekkende ravijn, the Horses
hoe (het Hoefijzer). Toen het
moeilijkste deel van de klim
aanbrak, boven de boom
grens, over gladde rotsen en
met een stijgingspercentage
van 27 procent, sloeg het weer
om. Het. genoeglijke zonnetje
verdween in dikke mist. slag
regens doorweekten de klim
mers en de wind zorgde voor
een temperatuurdaling tot 7 a
8 graden Celsius.
Om 11 uur begonnen de
Zeeuwse teams. Ze waren de
laatsten die de finish die dag
haalden. Vier groepen die na
hen de berg opgingen, konden
halverwege niet verder. „Zon
dag heeft de organisatie alles
afgelast. Het was te slecht ge
worden. De droge rivierbed
dingen waarin we zaterdag
hadden gelopen, waren veran
derd in watervallen", vertelt
Paul van de Ketterij uit Arne-
muiden.
Vijf van de twintig mensen uit
de Zeeuwse delegatie doen
maandagmiddag hun verhaal.
De vermoeidheid van het
weekeinde en de overtocht
vanuit Sheemess is nog lang
niet verdwenen - om zeven uur
die ochtend stonden ze weer
op de Vlissingse kade.
Trots toont Hennie Hayes uit
Middelburg haar gouden me
daille, het bewijs dat ze de top
gehaald heeft. Ze heeft al 23
jaar MS, maar zou de tocht zo
over doen als die volgend jaar
weer wordt gehouden. „Zater
dagochtend voelde ik me zo
goed. ik wist gewoon: ik haal
het vandaag."
Het was zwaar, veel zwaarder
dan dat ze tijdens de voorbe
reidingen verwachtten, erken
nen ze. „Het laatste deel was
veruit het zwaarst. Vergelijk
het met de bergen in Oosten-
lijk op drieduizend meter. Je
klimt over rotsen, en dat steil
omhoog. We waren kapot en
doorweekt toen we boven
kwamen", vertelt Joost de
Ruiter uit Vlissingen.
„Paul hier", wijst hij, „strui
kelde en viel haast in het ra
vijn. Ik kon 'm nog net pakken.
Als hij was gegaarr, waren we
allemaal gegaan, mét Bruce in
de rolstoel. We zaten allemaal
met draagbanden vast."
Alle vijf hebben ze diepe be
wondering voor de Engelsman
die in zijn rolstoel heel wat uit
gestaan moest hebben. „Hij
kon niets, alleen naar ons, zijn
dragers, kijken en naar dat ra
vijn. Daar had hij alle tijd
voor", bedenkt Paul van de
Ketterij.
Oefening
.Vorige week zondag hebben
we tijdens een laatste oefening
in de Domburgse duinen de
draagconstructie aangepast
door er draagbanden aan te
bevestigen. Dat is cruciaal ge
weest", zegt Tjeerd Hayes.
„Anders hadden we het niet
gered."
Te gevaarlijk is het absoluut
niet geweest, verzekeren de
vijf bergbeklimmers. „De or
ganisatie had alles goed gere
geld. Toen het zo mistig werd,
ging er achter elke groep een
man met een mobilofoon mee
voor het geval er iets gebeur
de", zegt Joost de Ruiter.
Het vijftal kijkt alweer uit
naar de volgende actie. „Want
iemand moet wat doen, opdat
er samengewerkt wordt voor
mensen met MS. Daar ont
breekt het nogal aan", beslist
Bloeme de Ruiter.
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG - De drie Neder
landse marinewerven moeten
de hand in eigen boezem steken
en samen de overcapaciteit
structureel aanpakken. Staats
secretaris van defensie B. J. M.
van Voorst tot Voorst hield
maandagavond in de vaste ka-
mercommisie van defensie de
marinebouwers die spiegel
voor.
Speculeren op behoud van het
bestaande produktievermogen
is volgens de bewindsman niet
reeël. Hij riep de marinewerven
op intensiever met elkaar samen
te werken. „Het schrijven van
een gezamenlijke brief aan de
Tweede Kamer is niet. voldoen
de", tekende hij fijntjes aan, „en
zeker niet een brief met verschil
lende bijlagen." Zowel de Ko
ninklijke Maatschappij De
Schelde (KMS) in Vlissingen als
de Rotterdamsche Droogdok
Maatschappij (RDM) houden
bijvoorbeeld in hun alternatieve
planning rekening met de op
dracht tot de bouw van een
nieuw bevoorradingsschip in
1994.
De roep om meer samenwerking
tussen de werven KMS. RDM en
Van der Giessen-De Noord Mari-
nebouw is oud. De voorganger
van Van Voorst tot Voorst, J.
van Houwelingen, heeft ook me
nigmaal die wens op tafel ge
legd. De drie Nederlandse mari
newerven hebben inmiddels, no
vember vorig jaar, een strategi
sche alliantie gesloten. De vori
ge week verzonden brief aan de
Tweede Kamer is voortgekomen
uit dat samenwerkingsverband.
De drie marinewerven doen in
dat schrijven een dringend be
roep op het parlement zo'n in
vesteringsbeleid uit te stippe
len, dat de grote kennis op het
gebied van de marinebouw in
Nederland behouden kan blij
ven. De ontwikkeling van gea
vanceerde marineschepen heeft
een brede uitstraling, ook naar
het civiele bedrijfsleven, stellen
zij.
Alle fractiewoordvoerders en
staatssecretaris Van Voorst tot
Voorst onderschreven dat. H.
Vos (PvdA) brak met name een
lans voor het behoud van de re
latie tussen de overheid en de
marinewerven.
De uitbesteding van marine-op
drachten aan buitenlandse
scheepswerven werd algemeen
van de hand gewezen. „Koop Ne
derlandse waar. dan helpen we
elkaar", citeerde SGP-er C. N.
van Dis een reclameslogen uit de
jaren dertig. „We moeten niet
roomser dan de paus zijn", stel
de de christen-democraat A. B.
M. Frinking, „en in tegenstelling
tot alle andere EG-landen mari
neschepen die we zelf kunnen
bouwen, in het buitenland ko
pen."
De Nederlandse regering heeft
inmiddels wel een akkoord ge
sloten met Duitsland over de ge
zamenlijke ontwikkeling van
fregatten. PvdA-er Vos wilde de
garantie van de staatssecretaris
dat de KMS in de toekomst op
voet van gelijkheid met Duitse
concurrenten wordt behandeld.
Van Voorst tot Voorst antwoord
de hem dat het helemaal nog
niet zover is, maar hij kwam de
sociaal-democraat wel tege
moet.
De marinewerven hebben de
Tweede Kamer ook gevraagd de
investeringen in nieuwe schepen
zo te spreiden dat zij niet met
leegloop te kampen krijgen. Dat
is vooral in het belang van de
KMS. Bij uitvoering van de De
fensienota, zoals die maandag
ter discussie stond in de kamer
commissie, ontstaat in 1996 een
enorm gat in de orderportefeuil
le van de Vlissingse werf.
Frinking (CDA) en E. van Mid
delkoop (GPV) speelden de
vraag van de marinewerven
naar de regering door. Mevrouw
S. Heemskerck Pillis-Duvekot
(WD) ondersteunde het plei
dooi van de scheepsbouwers.
Van Voorst van Voorst reageer
de tactisch: „De Defensienota
geeft de werven heel wat meer
vastigheid onder de voeten." De
PvdA-er Vos had daar zo zijn
twijfels over. Hij vroeg zich af de
geplande hoge investeringen na
1995 wel haalbaar zijn. Hij sloot
niet uit dat het tezijnertijd nodig
is prioriteiten te stellen.
In samenwerking met diverse organisatoren zorgt de PZC
voor uitstekende evenementen.
De organisatoren van evenementen stellen de lezers
van de PZC een aantrekkelijk voordeel in het vooruitzicht.
Dat is mooi meegenomen, nietwaar?
En daarmee zal duidelijk
zijn dat u die PZC eigenlijk
niet kunt missen.
U hebt 'm zo in huis.
U hoeft alleen maar
de bon in te nullen.
Dan krijgt u al het
nieuws dagelijks in
de bus.
Vier weken voor:
Ik wil de PZC vier weken lang voor f 12,50
Handtekening:
In envelop zonder postzegel opsturen naar:
PZC, Afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen Bellen gaat sneller: 01184-84216
Veertig jaar is-ie onlangs ge
worden, die Terneuzenaar.
Maar hij voelt zich nog zeer
jeugdig. En sportief. Zoals
onlangs toen zijn zoontje
van vijf, tijdens het winkelen
met pa en ma, de autoped
aan de kant gooide. Geen zin
meer, meldde het ventje.
Geen probleem, dacht die
Terneuzenaar, dan rij ik dat
ding wel naar huis toe. En
om te demonstreren dat hij
de vaardigheden uit z'n kin
derjaren nog niet ivas ver
leerd, greep hij de tweewie-
Ier bij het stuur, plaatste z'n
ene voet op de plank en zette
met de andere stevig af. Het
volgende moment zoefde hij
op tzirbo-snelheid langs de
etalages. Hij herkende daar
zijn eigen spiegelbeeld in als
de gestalte vari een kwieke
jongeling, die zich graag aan
speelse vrijmoedigheden
waagt.
Totdat hij een groepje rand-
groepjongelui passeerde, uit
wier midden zich een kreet
losmaakte, die de man zoda
nig aan het wankelen
bracht, dat hij besmuikt ver
traagde: „Hé, kijk daar...
Een step met 'n bejaarde'^
