Partijen Angola tekenen vrede
Verenigde Staten richten
wapendepots in Israël in
Eenmansprotest NS-conducteur
Militairen binnen
zes weken uit Irak
Akkoord bereikt
over cao kruiswerk
DE NIEUWE BUCKLER
EIND JUNI
IN DE WINKEL!
Belangrijke ontdekking in gentheorie
/anDijke
Zestien jaar burgeroorlog kostte 300.000 mensenlevens
reportage
éLÓ /m I
vrije tijd
33 Vm 41
Ronde van Midden-Zeeland
STEÜTEL
Af en toe zon
Koel met opklaringen en droog. Maxi
mum temperatuur rond 15 graden.
Matige tot vrij krachtige noorden
wind.
234e jaargang no. 121
Zaterdag 1 juni 1991
AKANT/ELAND
VOOR VERHUUR VAN:
KAMPEERAUTO'S
CARAVANS
VOUWWAGENS
BESTELWAGENS
LISSABON (RTR/AFP/DPA) -
De Angolese president José
Eduardo dos Santos en de leider
van de Angolese verzetsbewe
ging Unita, jonas Savimbi, heb
ben vrijdag in Lissabon het vre
desakkoord ondertekend waar
mee formeel een eind komt aan
de zestien jaar durende burger
oorlog in Angola.
De voormalige vijanden schud
den elkaar langdurig de hand
nadat zij het vredesverdrag,
waarover zij dertien maanden
lang onderhandeld hebben, ge
tekend hadden. „Dit is een mo
ment van enorme vreugde en
emotie", zei Dos Santos na de
ondertekening. En Savimbi viel
hem bij: „Er is geen reden meer
voor wapens". Hij voegde daar
aan toe dat het voornaamste nu
is dat „het Angolese volk werke
lijk in de vrede gelooft".
Bij de ceremonie in het Portuge
se ministerie van buitenlandse
zaken waren vele hoge buiten
landse functionarissen aanwe
zig. Onder hen de Amerikaanse
minister van buitenlandse za
ken James Baker, zijn Sovjet
ambtgenoot Aleksandr Bess-
mertnych en de Portugese pre
mier Anibal Cavaco Silva, die
bemiddelde bij de voorbereiden
de besprekingen. (Angola was
tot 1975 een Portugese kolonie).
Ook secretaris-generaal Javier
Perez de Cuellar van de Verenig
de Naties en Yoweri Museveni,
de voorzitter van de Organisatie
voor Afrikaanse Eenheid, woon
den de plechtigheid bij.
Toezicht
Het akkoord, dat voorziet in
vrije parlements- en presidents
verkiezingen tussen september
en november 1992, wordt onmid
dellijk van kracht. Waarnemers
van de VN houden toezicht op de
uitvoering ervan.
In Angola was al sinds 15 mei
een voorwaardelijk staakt-het-
vuren van kracht als gevolg van
een overeenkomst die de Ango
lese regering en Unita (Unie voor
de Totale Onafhankelijkheid
van Angola) op 1 mei tekenden.
Op grond van het nu getekende
vredesakkoord zal een politiek-
militaire commissie, bestaande
uit vertegenwoordigers van de
Angolese regering, Unita en
waarnemers van de Sovjetunie,
de VS en Portugal, toezicht hou
den op het bestand en de voorbe
reiding van de verkiezingen.
Groot-Brittannië en Frankrijk
zullen helpen bij de vorming van
een 50.000 man sterk leger, waar
in eenheden van het regeringsle
ger en Unita-leden worden opge
nomen. De VS en de Sovjetunie,
die respectievelijk Unita en de
regering steunden, hebben toe
gezegd na ondertekening van
het akkoord de wapenhulp aan
beide partijen op te schorten.
Handhaving
Dos Santos, Savimbi en Cavaco
Silva drongen net als Baker en
Bessmertnych in korte toespra
ken aan op „pijnlijk nauwkeuri
ge handhaving en uitvoering"
van de overeenkomst. Alle vijf
zagen zij de ondertekening als
„een bijdrage aan de wereldvre
de" en een voorbeeld voor ande
re conflicten, in het bijzonder de
bloedige burgeroorlog in Mo
zambique.
De afgelopen jaren namen de VS
de plaats in van Zuid-Afrika als
de voornaamste bondgenoot
van Unita, terwijl Moskou en Cu
ba de eenpartijregering van Dos
Santos steunden. Dit alles ver
anderde echter met het eind van
de Koude Oorlog en de onderte
kening in 1988 van de regionale
akkoorden tussen Angola, Cu
ba, Zuid-Afrika en de VS waarin
de onafhankelijkheid van Nami
bia verbonden werd aan de te
rugtrekking van de 50.000 Cu
baanse militairen uit Angola. De
aftocht van de Cubanen werd
vorige week voltooid.
In heel Lissabon luidden de
kerkklokken na de onderteke
ning. Duizenden Angolese bal
lingen in de Portugese hoofd
stad feestten om het einde van
de burgeroorlog te vieren, die
aan ten minste 300.000 mensen
het leven heeft gekost.
AMSTERDAM - Treinconducteur Van Veen hield gisteren voor het Centraal Station in Amsterdam een eenmansprotest tegen de
onveilige werksituatie in treinen. Hij moest gaten in zijn spandoek snijden om het voor wegwaaien te behoeden (foto ANPl
wmËBBBmsÊBmamm
Uitzondering mariniers
DEN HAAG (GPD) - Aanstaan
de dinsdag keren de eerste Ne
derlandse militairen van de Ko
ninklijke landmacht terug uit
Noord-Irak. Dat heeft het kabi
net vrijdag beslist.
Minister Ter Beek van defensie
verwacht dat de terugkeer van
alle 600 personeelsleden van de
landmacht binnen zes weken is
voltooid. Over de terugtrekking
van de 400 militairen van het
korps mariniers wordt pas over
enkele weken een besluit geno
men, in nauw overleg met de
geallieerden. De Nederlandse
eenheid in Noord-Irak maakt
Nederlandse
waarnemers
naar Angola
DEN HAAG (GPD) - Ne
derland stelt 15 militai
re waarnemers ter be
schikking van de VN-
vredesoperatie in Ango
la. De Verenigde Naties
hadden daar recent om
gevraagd.
De vredesoperatie ziet
toe op het staakt-het-vu-
ren tussen de Angolese
regering en de verzetsbe
weging Unita. Daar
naast houdt de VN een
oogje in het zeil bij de
verkiezingen. Het gaat er
vooral om op toe te zien
dat de Angolese politie
op een neutrale manier
toezicht houdt tijdens de
verkiezingen.
De Nederlandse militai
re waarnemers worden
geleverd door land
macht (10) en marine (5).
De VN-macht telt in to
taal 350 militaire waar
nemers en 90 politie
waarnemers.
immers deel uit van de Brits-Ne
derlandse 3e Commandobriga
de. De teams van de Explosieve
Opruimings Dienst (EOD) blij
ven hun werk voorlopig voort
zetten.
Het landmachtpersoneel houdt
zich in Noord-Irak vooral bezig
met de directe hulpverlening
aan de Kurden. Nu deze hülpver-
lening tot het gewenste resul
taat heeft geleid, de massale te
rugkeer van Koerdische vluch
telingen, kan de hulpverlening
door militairen stapsgewijs wor
den afgebouwd.
Ook de Verenigde Staten en
Groot-Brittannië gaan hun mili
taire hulpverlening terugschroe
ven, schrijven de ministers Ter
Beek (defensie), Van den Broek
(buitenlandse zaken) en premier
Lubbers in een brief aan het par
lement. Op 15 juni zal de hulp
verlening overgedragen zijn aan
de Verenigde Naties en dertigtal
particuliere hulporganisaties
die al ter plekke zijn.
Er is vorts een overeenkomst
tussen het regime in Baghdad en
de Verenigde Naties (VN) over de
stationering van een 500 man
sterke, licht bewapende beveili
gingseenheid.
De Nederlandse deelname aan
deze VN-veiligheidseenheid is
nog niet geregeld.
Advertentie
Gisteravond op RTL 4,
vandaag op Radio 10 Gold:
De moleculair-biologe A. Verkerk (m) had het belangrijkste aandeel in het onderzoek. Zij is lid van de onderzoekgroep van B.
Oostra (2de 1.), die onder leiding van prof. dr. H. Galjaard (1) het gen opspoorde. Uiterst rechts Dijkzigt-directeur Jaap Barendregt
en naast hem Bert Eussen, co-auteur van het artikel in het tijdschrift Cell (foto ANP)
ROTTERDAM (GPD) - Rot
terdamse onderzoekers heb
ben het erfelijk materiaal ont
dekt, dat vermoedelijk ver
antwoordelijk is voor de
meest voorkomende vorm
van geestelijke achterstand.
Het gezaghebbende Ameri
kaanse wetenschappelijke
tijdschrift Cell van gisteren
heeft de resulaten gepubli
ceerd van een onderzoek van
moleculair biologe A. Ver
kerk, dat is verricht onder lei
ding van prof. dr. H. Galjaard
en dr. B. Oostra van de afde
ling celbiologie van het Aca
demisch Ziekenhuis Rotter
dam.
Het gaat om het zogenoemde
'fragiele X-syndroom', dat bij
ongeveer één op de twaalfhon
derd mannelijke pasgebore
nen voorkomt. Eerder was al
bekend dat het zogenoemde
X-chromosoom, dat het ge
slacht van de mens bepaalt,
verantwoordelijk is voor de
geestelijke en lichamelijke af
wijking. Maar het verantwoor
delijke gen, het kleinste deel
tje van het X-chromosoom,
was nog niet gevonden.
Gebleken is, dat er extra frag
menten van het erfelijke mate
riaal DNA op het gen zijn ge
vonden, die voor een eiwitpro-
duktie zorgen met bijzondere
chemische eigensschappen.
Vermoedelijk zijn die verant
woordelijk voor de geestelijke
handicap.
Praktisch gevolg van de ont
dekking is, dat bij vrouwelijke
familieleden van patiënten op
betrouwbare wijze kan wor
den aangetoond of zij drager
zijn van het erfelijk materiaal.
Vermoedelijk is één op de zes
honderd tot achthonderd
vrouwen draagster. Via voor
lichting en diagnose vóór de
geboorte bij zwangeren met
een verhoogd risico is gedeel
telijke preventie binnen be
reik gekomen.
Weet u het juiste
antwoord?
Premier Lubbers wil naar een 'Europa van het Transport' en - als
het even kan - ook nog van de Elektronica en de Telecommunicatie.
Verder in de bijlage Reportage: het gehucht Luntershoek telt zijn
zegeningen de sublieme eenvoud van het laatste Deltawerk
deeltijd-kunstondenoijs is het voorrecht der Vlamingenmaar de-
Nederlanders hebben de meeste musea Big Apple wordt steeds
meer Big Jungle dienstplichtigen lopen met hun ziel onder de arm
flats voor goudhaantjes gy *y - jy
Oost-Europa, rijk aan histori
sche monumenten en natuur
schoon. Tien adviezen voor wie
dit reisdoel kiest. Verder o.a. in
de bijlage Vrije Tijd: Madame
Tussaud speelt met elektronica
sociale werkplaatsen gooien
hoge ogen met hun produkten
kies de passende fiets
brillen om te bewonderen
WÊÊÊÊ
BUNNIK (ANP) - De Landelijke
Vereniging voor Thuiszorg
(LVT) heeft vrijdag met de vak
bonden een akkoord bereikt
over een nieuwe cao voor het
kruiswerk (20.000 werknemers).
De werkgevers trokken hun
laatste loonbod van 3,5 procent
op tot 3,75 procent per 1 mei en
de AbvaKabo en de CFO deden
een kwart procent van de door
hen geëiste 4 procent af.
De LVT heeft een voorstel tot
verslechtering van de toeslag
voor onregelmatige uren inge
trokken. Ook is een verbetering
overeengekomen van de vergoe
ding voor reis- en verblijfkosten.
Er komen meer lease- en dienst
auto's voor werknemers die veel
onderweg zijn, terwijl voor per
soneelsleden die jaarlijks min
der dan 8.000 kilometer afleggen
de vergoeding over de eerste
5.000 kilometer omhoog gaat.
Ook over het heikele punt van
het volledig doorvoeren van de
functiewaardering zijn partijen
het eens geworden. Dat gebeurt
grotendeels dit jaar en de „rest"
per 1 januari 1992.
(Advertentie)
Autolease Zeeland B.V.
Sterk in ieder merk
BEL VOOR EEN SCHERPE OFFERTE:
01100-20681
Mevrouw,
U wilt een opleiding volgen
waarmee u een baan vindt?
Kijk op pag. 22
(Advertentie)
ZIEKTEKOSTENVERZEKERINGEN 1
JOS SMITS
VEEL SUCCES!
JERUZALEM (RTR) - De Ver
enigde Staten gaan wapens in
Israël opslaan voor het geval er
weer oorlog uitbreekt in het
Midden-Oosten. Dit heeft minis
ter van defensie Dick Cheney
vrijdag gezegd na een gesprek
met premier Yitzhak Shamir.
De minister liet er geen twijfel
over bestaan dat Washington Is-
raël steunt. Twee dagen nadat
president George Bush had op
geroepen tot wapenbeheersing
in het Midden-Oosten, verdedig
de Cheney de Amerikaans-Is
raëlische afspraak van donder
dag dat de VS aan Israël tien
moderne vliegtuigen leveren en
meer dan 70 procent betalen van
de kosten van het Arrow-anti-ra-
MÊmtÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊËÊÊÊÊÊBsm
ket-raketprogramma dat Israël
in ontwikkeling heeft.
„Wij vullen een afspraak nader
in die we eerder met Israël heb
ben gemaakt, dat we hier mate
rieel en uitrusting opslaan", al
dus Cheney.
De Verenigde Staten hebben de
afgelopen jaren in Israël bun
kers gebouwd voor de opslag
van wapenmaterieel. Washing
ton stelde een dergelijke opslag
uit uit vrees voor mogelijke poli
tieke gevolgen in de regio. Van
uit diplomatieke bronnen in Je
ruzalem werd vrijdag vernomen
dat de VS nu voor eerst in het
openbaar het bestaan van een
stationeringsprogramma toege
ven.
Zoals u deze week uit het nieuws hebt
vernomen, komt Buckler binnenkort met een
sensationeel verbeterde
smaak op de markt. De
nieuwe Buckler wordt
vanaf 17 juni uitgeleverd
en is eind juni overal te
verkrijgen.
Doe mee met De Gouden
Gids Telekwis en win een van
de tien draadloze telefoons
van PTT Telecom!
Pak pen en
bel tijdens
weekend:
06-3212288
LOOP EERST 'NS DOOR
DE GOUDEN GIDS.