Aardverschuiving in Suriname
1
ROVINCIALE ZEEUWSE COURAN
prnp 1
Israël weert tot christendom
bekeerde joden uit Ethiopië
'N KWARTJE
VOOR KOK?
enmgen
an NDP
over rol
verdeeld
Sterk resultaat voor partij Bouterse en nieuwkomer DA'91
FOTO KWAl ";;jF0T0S
SERVICE
Toestel met meer dan
200 mensen ontploft
Kiezers wachten in Paramaribo
mmmtmmamitmmmm
Peuter nam de snelweg
naar zijn opa en oma
Geen wilde acties van
conducteurs verwacht
au den Broek sluit militair
ngrijpen Suriname niet uit
Nog Nederlanders in Addis Abeba
FNV-voorzitter wil voor
komend jaar vier procent
Later zonnig
Veel beivolking maar in de middag rui-
P- 'oden met zon. Zwakke en van-
matige wind tiit noord tot
ist. Temperatuur 16 graden.
34e jaargang no. 122
laandag 27 mei 1991
Van onze correspondent
ARAMARIBO - De parle-
lentsverkiezingen in Surina-
it{ e hebben zaterdag een ware
ilitieke aardverschuiving
•roorzaakt. De combinatie
traditionele politieke par-
'Nieuw Front' behaalde
eliswaar 30 van de 51 zetels,
iaar dat betekende een fors
erlies. De NPS van Arron, de
UUR KODAK EXPRESS
Beter: niet duurder! fotoBverschoore
Ellen Leur Goes Hulst Middelburg Middelhornis VLssingen Zterikje
WÊÊKÊÊÊÊÊtÊÊÊÊÊÊÊÊ
VHP van Lachmon, de KTPI
van Soemita en de Surinaamse
Partij van de Arbeid van Derby
vielen met dit resultaat elf ze
tels terug in vergelijking met de
verkiezingen van '87.
De mede door legerleider Bou
terse opgerichte NDP behaalde
negen zetels meer dan bij de vo
rige verkiezingen. Nieuwkomer
Democratisch Alternatief '91
ANGKOK (AP) - Een Oostenrijks chartervliegtuig met meer dan
13mensen aan boord is zondag kort voor middernacht boven Thai-
md ontploft en neergestort, zo deelde de Thaise politie maandag
ilaatselijke tijd) mee.
oordvoerder Charan Palung zei met eigen ogen te hebben gezien
ie de Boeing 767 van Lauda Air, de chartermaatschappij van de
oegere formule-1 coureur Niki Lauda, explodeerde boven zijn poli
sbureau in de provincie Suphanbari ten noordwesten van Bang-
jk. Charan verklaarde dat het toestel vloog in de richting van de
haise grens met Burma. Hij vergeleek het tafereel met een reusach-
vuurwerk.
et vliegtuig stortte neer in het district Dan Chang op circa 160 kilo
eter van Bangkok. Charan zei dat het toestel 213 passagiers en een
ibekend aantal bemanningsleden vervoerde.
lri EN HAAG (GPDI - De oude po-
lieke partijen in Suriname,
irenigd in het Front voor De-
okratie en Ontwikkeling, heb-
en een terechte afstraffing ge-
:egen voor hun dubieuze rol in
11 it bestuur van het land sinds
1 87. Dat is de mening van pro-
inente Surinamers in Neder-
«d.
Jathet front zijn absolute meer-
irheid in het parlement is
rijtgeraakt wordt gezien als
nkans op een nieuwe politieke
ructuur. De grote steun voor
11 nauw met het leger verbon-
s j in NDP heeft voor- en tegen-
!n anders van legerleider Bouter-
verrast. Over de toekomstige
Ivan de 'legerpartij' in de Suri-
lamse politiek is men ver
leid. De hoop van veel Surina-
ers in Nederland is gevestigd
de nieuwe partij Democra-
ich Alternatief'91, dat een mo-
lljke sleutelpositie bij de nieu-
i kabinetsformatie wordt toe-
10 dicht.
Eddy Jozefzoon, die nauwe
ijk ntacten onderhoudt met het
c ngle Commando van Ronny
at runswij k, is wel gelukkig met
uitslag van de verkiezingen,
«i 'e Front-partijen zijn door de
(echts wint
ïfl Madrid
{Van onze correspondent)
ADRID - De rechtse Partido
opular (PP) lijkt de grote win-
aar te zijn geworden bij de lo-
01 lie en regionale verkiezingen
e zondag in Spanje zijn gehou-
vs in. Hoewel de socialistische
vi'SOE van premier Felipe Gon-
lez zich landelijk redelijk
andhaafde, geven de eerste
Oorspellingen over de defini-
ive uitslag een ruime winst
Oor de PP in Madrid aan.
komt de nieuwe Assemblee bin
nen met negen zetels. De uitslag
is nog voorlopig, zolang de stem
bussen van de laatste stembu
reaus in het binnenland nog niet
in Paramaribo zijn aangeko
men. De toevoeging van deze
laatste stemmen zal hooguit nog
een verschuiving van één zetel
in de einduitslag teweeg kunnen
brengen.
De uitslag staat een snelle for
matie van een nieuwe regering
in de weg. Voor de benoeming
van een president en een rege
ling is een tweederde meerder
heid in het parlement nodig.
Nieuw Front, de NDP en DA '91
hebben respectievelijk minister
van onderwijs Venetiaan, de zit
tende president Kraag en Re
kenkamer-voorzitter Prade kan
didaat gesteld voor het presi
dentschap.
Thuisblijvers
De belangstelling voor de ver
kiezingen, waarbij ook werd ge
stemd voor ressort- en districts
raden, was gering. Ruim 40 pro
cent van de stemgerechtigde Su
rinamers bleef thuis. Met deze
verkiezingen is de 'Progressieve
Arbeiders en Landarbeiders
Unie' (PALU) verdwenen uit het
parlement.
De vervroegde verkiezingen
werden gehouden nadat het Na
tionaal Leger de burgerregering
van 'het Front voor Democratie
en Ontwikkeling' op kerstavond
van het vorig jaar afzette. Een
zakenkabinet, onder leiding van
president Kraag en vice-presi
dent Wijdenbosch, beloofde de
bevolking binnen 150 dagen ver
kiezingen. De Front-partijen
hebben het interim-kabinet tij
dens de verkiezingscampagne
zwaar bekritiseerd, omdat Wij
denbosch tal van populaire
maatregelen nam die door het
Front als omkoperij en verkwis
ting werden beschouwd.
Waarnemers uit de EG, Verenig
de Staten en Japan woonden de
verkiezingen bij. De Organisatie
van Amerikaanse Staten (OAS)
stuurde 40 internationale waar
nemers, afkomstig uit de lidsta
ten. De Nederlandse regering
stelde 16 terreinwagens beschik
baar voor transport. Uit voorlo
pige rapporten is niet gebleken
dat er onregelmatigheden heb
ben plaatsgevonden. Ook heb
ben de waarnemers tot nu toe
nauwelijks klachten bereikt.
Zulu's
Zulu-koning Goodwill (links)
en Inkatha-leider Buthelezi lie-
ten zondag weten dat het ANC
moet stoppen met
pogingen de Zulu's dè schuld te
geven voor het geweld in Zuid-
afrika. Vredesberaad in de
hoofdstad Pretoria le
verde dit weekeinde
F< niets op.
Bollen
Zestien Zeeuwse trekpaarden
hebben zaterdag in Zaandam te
vergeefs geprobeerd de zoge
naamde Maagdenburger halve
bollen uit elkaar te trekken. Het
experiment van twee halve bol
len die door luchtledigheid aan
elkaar worden gehouden, werd
voor het eerst in 1654 beproefd.
Drie eeuwen later
blijkt de proef nog nog C
steeds succesvol. O
Eredivisie
INDHOVEN (ANP) - Een automobiliste uit Eindhoven ontdekte
n iterdagmiddag op de snelweg van Eindhoven naar Tilburg een
la 'el erg jonge weggebruiker. Het bleek een 3-jarig jongetje uit Eind
je oven te zijn dat met zijn driewielertje op weg was naar opa en oma
si Tilburg.
e vrouw nam het kind mee naar huis en belde vervolgens de politie,
ie was inmiddels al op zoek naar het kind omdat zijn ouders hem al
iige tijd vermisten. Een woordvoerder van de Eindhovense politie
left dit zondag meegedeeld.
Ajax en PSV blijven op kop
gaan in de eredivisie. Ajax
won gisteren van Volendam f0-
3) en PSV een dag eer
der van FC Twente: 3-
kiezers gestraft voor datgene
wat ze sinds in 1987 hebben na
gelaten; voor het feit dat ze zich
zonder een vorm protest vorig
jaar door de militairen aan de
kant hebben laten zetten en om
dat ze op een onbenullige wijze
de kans op vrede in Suriname
(Kourou Akkoord van 1989, red.)
voorbij hebben laten gaan".
Volgens Jozefzoon is het Front
wel gestraft door de kiezers,
maar niet dermate zwaar dat de
legerleiding er verkeerde con
clusies uit zou kunnen trekken.
Bouterse hoeft niet te juichen,
volgens de in Almelo woonachti
ge Jozefzoon. „Tien zetels voor
de NDP is misschien meer dan
we hadden verwacht, maar het
betekent niet dat het Surinaam
se volk legerleider Bouterse wil
houden. De politieke macht van
de legertop is gebroken".
De soldaten moeten zo snel mo
gelijk terug naar de kazerne. De
decembermoorden van 1982
moeten worden uitgezocht en
een constructieve relatie met
Nederland moet zo snel mogelijk
hersteld.
De visie van Jozefzoon over de
NDP staat haaks op die van de
Amsterdamse advocaat André
Haakmat. Hij vindt dat Bouter
se en zijn NDP een politieke fac
tor van betekenis zijn geworden.
„Er is door Nederland en de Ver
enigde Staten veel druk uitgeoe
fend op de Surinaamse kiezers
om de militairen af te wijzen. Die
druk heeft de kiezer weerstaan,
waarmee de Surinamers hebben
bewezen politiek volwassen ge
noeg te zijn hun eigen boontjes
te kunnen doppen".
Dat het Front een zware neder
laag heeft geleden is door Haak
mat met instemming begroet.
„De politieke instorting van het
bolwerk van de oude partijen is
ingezet. En terecht, want het
front heeft weinig gedaan met de
verkiezingsbeloften uit 1987.
PARAMARIBO (GPD) - Kiezers wachten zaterdag in een stem
bureau in Paramaribo. Niemand vermoedde toen nog dat de
verkiezingen in Suriname een ware politieke aardverschuiving
te weeg zouden brengen. De klap kwam hard aan bij de leiders
van het Nieuwe Front. Zij hadden er vast op gerekend te win
nen. „Tweederde krijgen we zeker en als het moet nemen we
alle 51 zetels", riep Lachmon, leider van de frontpartij VHP vo
rige week nog strijdlustig.
De leiders van het Nieuwe Front likten gisteren hun wonden.
Overal waren dichte deuren waarachter zich verbijsterde politici
bevonden. In het gebouw van de VHP wilde Lachmon overal over
praten, behalve over de uitslag.
De aan het leger gelieerde Nationale Democratische Partij NDP
boekte grote winst. De legerleiding had zich tijdens de campagne
op de achtergrond gehouden, maar gisteravond konden Bouter
se en Graanoogst het niet laten hun strijdmakker Wijdenbosch
te komen feliciteren.
Bij het Democratisch Alternatief '91, de andere winnaar, werd
gedanst. Leider Jesserun was 'niet ontevreden' over het debuut
van zijn partij. Maar voor een echte doorbraak waren meer zetels
nodig geweest (foto Ruud Hoff/ANP)
Drama's op vliegveld van Addis Abeba
(Van onze correspondent)
TEL AVIV - In ruim veertig op
vangcentra in Israël is gisteren
een begin gemaakt met regi
stratie en medische onderzoek
van de bijna 15.000 Ethiopische
joden die afgelopen vrijdag en
zaterdag zijn overgevlogen in
'Operatie Salomo', door de
luchtmacht omschreven als 'de
grootste luchtbrug sinds de
Amerikaanse evacuatie uit Sai
gon'.
Gisteren werd bekend dat 1500
joden die zijn achtergebleven in
door rebellen beheerst gebied in
het noorden van Ethiopië, in de
nabije toekomst mogen vertrek
ken. Maar de vreugde daarover
wordt overschaduwd door
groeiende controverse over het
lot van drieduizend andere ach-
terbijvers, die niet meemochten
omdat ze door het Joods Agent
schap niet worden beschouwd
als joden.
De Israëlische autoriteiten me
nen dat de drieduizend zich heb
ben laten bekeren tot het chris
tendom. Volgens de joodse tra
ditie mogen joden die een ande
re godsdienst kiezen zich niet
langer jood noemen. De tragiek
van de situatie is dat het veelal
gaat om familieleden van joden
die wel mochten vertrekken, zo
dat het besluit van het Joods
Agentschap heeft gezorgd voor
dramatische splitsingen.
Etiopische joodse leiders in Is
raël belegden gisteren een pers
conferentie, waarbij ze naar vo
ren brachten dat de drieduizend
nooit officieel zijn bekeerd en on
derdeel zijn blijven vormen van
de joodse gemeenschap. Ze
staan bekend als 'falasmora', jo
den die op een bepaald moment
tot het christendom zijn overge
gaan uit vrees voor hun leven. Ze
kwamen een jaar geleden met de
andere vijftienduizend vanuit
hun dorpen in het noorden van
het land naar Addis Abeba, in de
tw EN HAAG (GPD) - Minister Van den Broek van buitenlandse za-
n sluit een militair ingrijpen van Nederland en andere mogend-
ai' den in Suriname als uiterste, middel niet uit. De bewindsman
n left dit gisteravond gezegd in KRO's Brandpunt.
de Us men opnieuw in een situatie zou belanden, waarbij het leger in
wf inname de democratie weer onderuit zal halen, dan kun je je voor-
t| ellen dat om een militair ingrijpen zou worden gevraagd van een
imocratische regering daar", aldus de bewindsman. „Ik vind datje
'der die omstandigheden, als uiterste middel, een militair optre-
n niet moet uitsluiten. Niet alleen van Nederland, daar kunnen
icti k andere landen bij betrokken zijn".
né minister bevestigt dat er meerdere contacten zijn geweest met de
A kinaamse staatsraad „en andere landen", waarin de militaire op-
zi laan de orde is gekomen. Ook met premier Lubbers heeft Van den
'oek dit onderwerp besproken.
DEN HAAG (ANP) - Alhoe
wel veel buitenlanders weg
trekken uit Ethiopië is de toe
stand in dat land nog niet zo
ernstig dat Nederlanders
dringend wordt aangeraden
te vertrekken. Wel heeft Bui
tenlandse Zaken, aldus een
woordvoerder van het minis
terie zaterdag, enige tijd ge
leden mensen die er niets te
zoeken hadden geadviseerd
het land te verlaten.
De enkele tientallen die door
hun werk of om andere reden
aan Ethiopië gebonden zijn, is
aangeraden naar de hoofd
stad Addis Abbeba te komen.
Een groepje Nederlanders ar-
riveeerde zondag met een toe
stel van Lufthansa op Schip
hol.
Personeel van hulpverleningsorganisaties zaterdag in Addis
Abeba op weg naar een Sovjet-toestel dat hen uit Ethiopië zal
brengen foto AFP)
hoop naar Israël te kunnen emi
greren. Maar ze mochten het af
gelopen weekeinde de vliegtui
gen niet in.
De zogenoemde 'Wet op de Te
rugkeer' bepaalt dat alleen jo
den het recht hebben zich in Is
raël te vestigen. Premier Jit-
schak Shamir en het Joods
Agentschap, bevreesd voor de
reacties van de ultra-orthodoxe
partijen en het rabbinaat, durf
den het niet aan genade voor
recht te laten gelden. Functio
narissen van het Agentschap
zeiden gisteren dat het toelaten
van de drieduizend tot gevolg
zou hebben gehad dat duizen
den andere joden die zich in de
afgelopen eeuwen hebben laten
bekeren ook naar Israël zouden
willen.
Brieven
De Ethiopische leiders in Israël
beschikken over brieven van op
perrabbijn Mordechai Eliahu en
de voormalige opperrabbijn
Ovadia Joseph, waarin deze een
beroep doen op premier Shamir
om de achtergebleven joden
naar Israel te brengen. In zijn
brief verwijst Joseph naar een
uitspraak van joodse wijzen, die
hebben gezegd dat 'zelfs een
jood die zondigt een jood blijft'.
Edna Almo, een Ethiopische
vrouw die in 1985 met de vorige
luchtbrug naar Israël kwam,
vertelde op de persconferentie
dat haar ouders tot de driedui
zend behoren. Ze zijn afgelopen
vrijdag wel naar het vliegveld
gebracht, maar werden toen ze
aan boord wilden gaan terugge
stuurd door vertegenwoordigers
van het Joods Agentschap.
UTRECHT (GPD) - De spoor
wegvakbonden achten de kans
op wilde acties van conduc
teurs in de komende weken uit
gesloten. De kaderleden van
beide bonden en de diverse ac
tiecentra van conducteurs wil
len de uilslag van het referen
dum afwachten dat de drie vak
bonden onder hun leden hou
den.
Zaterdag besloten de Vervoers-
bonden FNV en CNV en de
spoorwegvakbond FSV hun le
den schriftelijk te vragen of zij
het eindbod van de NS met vei
ligheidsmaatregelen voor de
conducteurs accepteren. De le-
denvergadeingen die de drie
bonden vrijdag in de haast had
den belegd over het akkoord van
donderdagavond laat, werden
zeer slecht bezocht en leverden
uiteenlopende uitslagen op,
De bonden vonden die basis te
wankel om te kunnen conclude
ren dat het eindbod van NS was
aanvaard. Maar ook om een
draagvlak te vormen voor een
staking die „langdurig en hard
zal zijn", aldus FNV-onderhan-
delaar W. Korteweg.
Vergaderingen
Volgens woordvoerder B. Duym
van de Vervoersbond FNV wa
ren in totaal een paar honderd
mensen afgekomen op de tien
tot vijftien vergaderingen die
plaatsvonden. De meeste van
die vergaderingen waren gecom
bineerd voor de drie bonden.
In Rotterdam (waar ook de le
den uit Dordrecht en Den Haag
kwamen), Amsterdam en Alk
maar werd het eindbqfi ronduit
afgewezen. In de rest van het
land werd het schoorvoetend
aanvaard, maar bestonden gro
te bezwaren tegen het ontbre
ken van een tijdschema voor de
aanstelling van de vierhonderd
extra conducteurs.
Bovendien voelen veel vak
bondsleden niets voor het plan
van NS de conducteurs te ver
plichten het - duurdere - wal/
boord-tarief in rekening te bren
gen in alle gevallen waarin een
reiziger pas in de trein een kaar
tje koopt. De conducteurs vre
zen dat dit nieuwe agressie op
roept.
Voorzitter J. Kruse van de FSV
verklaarde gisteren evenals
Duym van de Vervoersbond
FNV geen wilde acties te ver
wachten. De uitslag van de refe
renda zal over ongeveer tweeë-
neenhalve week bekend zijn.
Advertentie
Kamerleden, u heeft mi de keus:
4 miljoen stemgerechtigde auto
mobilisten zijn hier op tégen! (NIPOj
BOVAG-rai
UTRECHT (ANP) - De nettolonen in Nederland moeten volgend
jaar hoe dan ook met 4 procent omhoog. Dat heeft FNV-voor/itter J.
Stekelenburg zaterdag gezegd in reactie op boze uitlatingen aan
zijn adres van twee voorzitters van FNV-bonden, B. van der Weg
(Industriebond) en R. Vreeman (Vervoersbond).
De twee vakbondsbestuurders reageerden op hun beurt weer op uit
spraken die Stekelenburg eerder deze week zou hebben gedaan over
de loonsverhogingen. Van der Weg en Vreeman meenden uit de
mond van de FNV-voorzitter te hebben vernomen dat hij een loon
stijging van 3 procent in 19912 eigenlijk wel welletjes vond.
Maar niets is minder waar, aldus een geïrriteerde Stekelenburg. Mi
nister van financiën Kok herhaalde zaterdag in het Vara-radio-pro-
gramma 'Spijkers met koppen' nog eens dat bij een loonstijging van
meer dan 3 procent in 1992 de koppeling tussen de stijging van de
lonen en de sociale uitkeringen niet kan worden gehandhaafd.
WÊÊÊm
WÊBÊÊmm
mmsmm
