Evacuatie van Ethiopische joden
Annie M. G. Schmidt (80)
met tentoonstelling geëerd
PZC
Vlilitair ingrijpen
n Suriname 'mal'
iVNC zwaar onder
mur op beraad
over vele geweld
Ter Beek bezoekt troepen in Irak
commentaar
Schepen wijken uit
naar havens België
Surinames cirkelgang
binnen- en buitenland
sraelische luchtbrug op omsingeld Addis Abeba
Gedoogstatus asielzoekers
ZATERDAG 25 MEI 1991
Nan onze correspondent
IAIROBI - Ethiopische rebel-
izijn vrijdag begonnen met
omsingeling van de hoof'd-
iad Addis Abeba. Ze hebben
J 15geen pogingen ondernomen
stad in te nemen. Tezelfder
i« Israel begonnen met de
>ps id iJ
fejK raer
is Israel begonnen met de
[acuatie via een luchtbrug
an ruim 17.000 Ethiopische jo-
nofwel Falasha's. Ook enkele
mtallen Nederlanders hebben
(1 ihiopië vrijdag verlaten,
lerikanen en Canadezen heb-
van hun regeringen het
i'jngend advies gekregen weg
gaan.
ebellen van het Eritrese volks-
lyrijdingsfront (EPLF) zouden
e« ijdag Etiopië's tweede groot-
e stad, Asmara, zijn binnenge-
rej jien. Asmara, de hoofdstad
«X m de geannexeerde provincie
k
ubbers oneens met Vd Broek
EN HAAG (GPD) - Premier
ubbers heeft berichten dat Ne
erland zou overwegen een
euwe democratische regering
Suriname militair de helpen-
I toe te steken, afgedaan
Is "mal" en "een surrealistisch
II tenario". Lubbers zei dat vrij-
gavond na afloop van het we-
lijks kabinetsberaad,
rder die dag werd bekend dat
;'i Inister Van den Broek (Buiten-
ndse Zaken) heeft toegezegd
:til it Nederland bereid is tot een
irgelijke gewapende actie wan-
nijfcer de democratisch gekozen
gering in Paramaribo daar om
■frzoekt.
toezeggingen van Van den
T^roek. gedaan in een informeel
iprek met de Staatsraad van
inname eind april, lekten uit
de vooravond van de Suri-
amse verkiezingen. Die vin-
n vandaag plaats. Onduide-
jk is in hoeverre legerleider
outerse de uitslag zal respecte-
in, Van den Broek heeft voor
jn harde opstelling overigens
iet de steun van het voltallig
binet, waar menigeen uiterst
liverig is voor enigerlei militai-
bemoeienis met de ex-kolo-
Eritrea, was de enige plaats in de
provincie die nog in handen was
van het regeringsleger. Het be
richt is overigens niet bevestigd.
De joden die Ethiopië vrijdag
hebben verlaten, zijn met vlieg
tuigen van de Israëlische lucht
vaartmaatschappij El Al en mili
taire C-130 transportvliegtuigen
naar Israël gevlogen. In zowel
Jeruzalem als Addis Abeba werd
de operatie ontkend, maar in
Washington bevestigd door een
anonieme Amerikaanse diplo
maat. Woensdag werd in de
Knesseth een reddingsoperatie
geëist. Het Joods Agentschap
liet dinsdag weten voorbereidin
gen te treffen voor de immigratie
van de Falasha's.
In de jaren tachtig heeft de Is
raëlische regering via 'Operatie
Mozes' ook al eens ongeveer
Wan onze correspondent)
Wïl 1ETORIA - Het ANC is vrij
af! zwaar onder vuur genomen
egens zijn weigering deel te
'men aan het door de Zuidafri-
aanse regering georganiseerde
edesberaad in Pretoria. De
ootste zwarte oppositiebewe-
11a ng neemt niet deel aan deze
sd recdaagse conferentie over
1 fl geweld, omdat het een ini-
Kii atief is van de Zuidafrikaanse
gering, die, aldus het ANC.
rtij is in het geweld.
Resident F.W. de Klerk noemde
H ANC in zijn openingsrede
Cabinet legt het
chengen-advies
i^aast zich neer
EN HAAG (ANP) - Het kabinet
'het niet eens met het negatie-
advies van de Raad van State
'er Sehengen (de Goedkeu
rs- en Uitvoeringswet van de
tvoeringsovereenkomst van
H Akkoord van Sehengen).
kabinet zal de wetsvoorstel-
bij de Tweede Kamer indie-
n en verdedigen. Dit is vrij-
gavond besloten na afloop
an de ministerraad. De kritiek
a de Raad van State kan wor-
n weerlegd, aldus het kabinet,
kabinet wijst het argument
n de Raad. dat het vrije ver-
er van personen moet worden
Mrafgegaan door een algeme-
62! 'harmonisatie van recht en be-
il. af. Het kabinet is het verder
et met de Raad eens dat het
Jhengenakkoord remmend zal
erken op de communautaire
ïgratie.
Advertentie
Antieke meubelexpositie
Nu de zomer in aantocht is. kreeg
men ook bij Antiekhandel de Pagter
de kriebels. Er werd een extra
dit! inkoopreis naar Engeland gemaakt
l! met als resultaat veel mooie meu-
DJ belstukken uit de 19de eeuw. welke
door restaurateurs in eigen atleier
onderhanden zijn genomen. Het
resultaat is een prachtige collectie
'ss mahonie en geloogd grenen kabi-
"etten. ronde en ovale tafels, lin
nenkasten en een collectie geloogd
9'enen meubelen die zijn weerga
n,et kent. Omdat de weg van in-
«ar verkoop, door eigen import. Antiekhande| de Pagter
va.il pr'izen bi| De Pagter Herenstraat 9, Middelburg,
gunstiger dan elders. tel. 01180-34133
20.000 Ethiopische joden naar
Israel gevlogen. De meesten van
hen zijn boeren uit de provincie
Gondar. Toen deze enkele
maanden geleden in handen viel
van de rebellen, trokken de Fa
lasha's te voet naar Addis Abe
ba, waar ze al die tijd hebben ge
wacht op hun reis naar Israel. De
gebeurtenissen van de afgelo
pen dagen hebben de evacuatie
operatie in een stroomversnel
ling gebracht. In de afgelopen
zeven jaar zijn zeker 20.000
Ethiopische joden naar Israël
geëmigreerd.
De Falasha's zeggen af te stam
men van Dan, een van de 12 zo
nen van aartsvader Jacob. Ze
vormen een van de stammen
van het joodse volk die in de
diaspora in Ethiopiëterecht zijn
gekomen. De door hen beleden
godsdienst is in 1972 door de Op
perrabbijn als joods erkend en
drie jaar later volgde wettelijke
erkenning.
Addis Abeba was vrijdag op en
kele demonstraties tegen de ge
vluchte president Mengistu na
rustig. Op de meeste kantoren
weragewoon gewerkt en de win
kels waren open. ..Uiterlijk is het
net of er helemaal niks aan de
hand is", aldus een westerse di
plomaat in de stad.
De duizenden manschappen
van het Etiopische leger die de
afgelopen dagen zijn gedeser
teerd en naar Addis Abeba ver
trokken, zijn vrijdag overge
bracht naar kampen aan de rand
van de stad. Twee hoge legeroffi
cieren die naar het buitenland
probeerden te vluchten, werden
gearresteerd.
Naar het zich vrijdag liet aan
zien gaan de maandag in Lon
den georganiseerde vredesbe
sprekingen tussen diverse rebel
lengroeperingen en de Etiopi
sche regering door. De leiders
van twee rebellengroepen, het
EPRDF en EPLF. zijn inmiddels
naar de Britse hoofdstad afge
reisd.
Ook in de Tweede Kamer be
staat tegenstand. Zo wil het
CDA-Kamerlid Aarts „Grena-
da-achtige toestanden absoluut
uitsluiten. We zijn het tijdperk
van de politionele acties voor
bij". Groen Links, fel tegenstan
der van enige militaire actie in
de ex-kolonie, wil volgende week
opheldering van Van den Broek.
De PvdA beperkte zich vrijdag
tot de constatering dat „militair
ingrijpen niet aan de orde is en
niet aan de orde hoeft te ko-
Alleen de VVD kan zich voorstel
len dat Nederland desgevraagd
een gewapende actie onder
neemt, wanneer het Surinaamse
leger opnieuw de mensenrech
ten schendt en duidelijk de be
trokkenheid bij de drugshandel
wordt vastgesteld.
Lubbers verschool zich na af
loop van het kabinetsberaad
achter de officiële reactie van
Buitenlandse Zaken, dat de toe
zeggingen van Van den Broek
wilde "bevestigen noch ontken
nen". Ingewijden in Den Haag
hebben de opstelling van de be
windsman van buitenlandse za
ken echter wel bevestigd.
Minister Ter Beek aait een baby over de wang in het vluchtelingenkamp bij Zakho (foto ANP)
ZAKHO (ANP) - Minister Ter Beek van defensie zal maandag in
Brussel op de NAVO-bijeenkomst met zijn Britse en Ameri
kaanse collega's overleggen over tijdstip en wijze van terug
trekking van de geallieerde troepen uit Noord-Irak.
Hij zei dit vrijdag na afloop van een bliksembezoek aan de Neder
landse militairen in Noord-Rak. De minister verklaarde zeer on
der de indruk te zijn gekomen van al het werk dat er gedaan is.
Hij bezocht de Nederlandse basis in Zakho en een opvangkamp
voor Kurdische vluchtelingen. Daarna vloog hij naar het nabij
gelegen Batufa waar de Nederlandse mariniers patrouilleren.
niet bij naam, maar had onmis
kenbaar het ANC op het oog,
toen hij de partijen hekelde die
„deze conferentie boycotten,
hoewel ze ook een rol in het ge
weld en intimidatie spelen". Het
was verleidelijk om daar politie
ke munt uit te slaan, aldus de
president, maar „dat zou ons
niet dichter bij een oplossing
brengen". De Klerk kondigde
geen nieuwe initiatieven aan,
maar zei dat de regering „meer
wilde luisteren dan spreken".
De leider van de Zulu-beweging
Inkatha, Mangosuthu Buthele-
zi, en Zulu-koning Goodwill Ze-
welithini schroomden niet na
men te noemen. Nadat hij had
verklaard nooit tot geweld te
zijn overgegaan voor politieke
doeleinden, gaf Buthelezi voor
namelijk het ANC de schuld van
het gewield, dat de afgelopen ze
ven jaar aan minstens 10.000
mensen het leven heeft gekost.
Actiegroepen
Volgens Buthelezi moet het
ANC blijven deelnemen aan het
vredesproces en dat de relaties
tussen ANC en Inkatha, die ge
wikkeld zijn in een machtsstrijd,
genormaliseerd moeten worden.
Buthelezi stelde ook de instel
ling van regionale „vredesactie-
groepen" voor, die in actie ko
men. zodra er geweld uitbreekt.
Zewelithini zei gegriefd te zijn
door de bewering van het ANC.
dat zijn land, KwaZulu, een pro
duct van de apartheid is en dat
iedereen die in KwaZulu werkt
een lakei van de Zuidafrikaanse
regering is. Hij verwees naai- de
traditie van verzet van het Zu-
lu-volk tegen de blanke over
heersing.
Schmidt ontving onder grote hilariteit een fuchsia. Deze plant wordt veelvuldig genoemd in haar liedjes foto Hans SteitnneierlANP)
DEN HAAG (ANP) - „De leeftijd
die ik zelf altijd gehouden heb is
acht. En ik schrijf toch eigenlijk
voor mezelf." Dat zei Annie M.
G. Schmidt vorig jaar in een in
terview met het Utrechts
Nieuwsblad. „Altijd acht geble
ven" is de titel van de tentoon
stelling die het Letterkundig
Museum in Den Haag nu heeft
georganiseerd ter gelegenheid
van Schmidts tachtigste ver
jaardag, Tweede Pinksterdag.
De expositie is vrijdag geopend
in aanwezigheid van de schrijf
ster.
Daarbij is ook het 31ste Schrij
versprentenboek gepresen
teerd, een boek waaraan auteurs
als Karei van het Reve, Kees
Fens en Ed Leeflang meewerk
ten. „Niemand kan nu nog vol
houden dat Annie Schmidt niet
is ingelijfd bij de literatuur", al
dus de directeur van het Letter
kundig Museum. Anton Korte-
weg. vrijdag.
Op de bijeenkomst is ook een
uitgave gepresenteerd van een
nog niet eerder gepubliceerd
vers over Het Schaap Veronica.
Het minuscule boekje heeft een
echt wollen staartje.
De expositie „Altijd acht geble
ven" is geheel gewijd aan
Schmidt als schrijfster voor kin
deren en aan de illustratoren die
zo zeer bijdroegen aan haar
roem en die van haar figuren.
Wim Bijmoer bij voorbeeld te
kende Het Schaap Veronica en
Abeltje, Fiep Westendorp Jip en
Janneke, Pluk van de Petteflet
en Otje. Verder gaven Jenny Da
lenoord, Carl Hollander. The
Tjong Khing en Charlotte De-
matons Schmidts creaties hun
.uiterlijke vorm.
In het Letterkundig Museum
zijn vooral originele tekeningen
van genoemde illustratoren te
zien. Ook zijn er eerste drukken
van boeken en bundels, vertalin
gen (tot in het Japans), voorbeel
den van 'character merchandi
sing' (serviesjes met Dikkertje
Dap, om maai- iets te noemen),
foto's, platenhoezen en brieven
van. aan en over Schmidt (in
1939 signaleerde de „Maat
schappij tot nut van 't alge
meen" al „litteraue aanleg").
Het is in de eerste plaats een
kijk-tentoonstelling. maar lezen
kan ook in de leeshoek met boe
ken die voor de zekerheid maar
aan de ketting zijn gelegd.
DEN HAAG (ANP) - De kosten voor de opvang van asielzoekers
zullen niet alleen door het ministerie voor ontwikkelingssamen
werking worden gedragen. Alle departementen die tot nu toe de
kosten voor asielzoekei's dragen (onderwijs en huisvesting) blijven
dit doen. Bovendien zullen de bijkomende kosten van de ministe
ries niet meer voor de volle honderd procent kunnen worden gede
clareerd. Premier Lubbers heeft dit vrijdagavond gezegd na afloop
van de ministerraad.
Het kabinet heeft besloten een gedoogstatus toe te kennen voor
asielzoekers die gezien de situatie in hun land bezwaarlijk kunnen
worden teruggestuurd- De gedoogperiode geldt voor 3.5 jaar. Mocht
na die tijd de situatie in hun land van herkomst niet zijn gewijzigd,
dan krijgen zij een permanente verblijfsvergunning.
I1 I I I I I I I I I
Blijft Suriname rondjes draaien op de rotonde
v
VJ
'van de politiek zonder duidelijke richtingaan
wijzers? Of zal de stembus van vandaag het land ein
delijk een handvat opleveren om uit de nu almaar
voort durende nationale crisis te kruipen? Vijf
maanden na de (telefonische) staatsgreep van legerleider
Bouterse op kerstavond van vorig jaar wordt de kiezers ge
vraagd, aan te geven wat 'de leiding van het land' in de voor
bije vier jaar niet heeft weten te verwoorden: waar Suriname
moet beginnen om schoon schip te maken De omschrijving,
wie het sinds 1987 in Paramaribo voor het zeggen heeft ge
had, kan maar het best zo vaag mogelijk blijven. Natuurlijk
hebben de oude, op raciale basis gestoelde politieke partijen
(die voor het eerst als een gezamenlijk front naar voren tra
den) niet waar gemaakt wat ze toen bij de verkiezingen be
loofden. Er moet dan overigens meteen worden bijverteld dat
de door hen gevormde regering maar een heel beperkte speel
ruimte van het leger, onder aanvoering van Bouterse kreeg
toegemeten. De manier waarop dezelfde Bouterse het kabi
net wegstuurde en met zijn politieke arm. de partij NDP, de
verkiezingscampagne binnenstormde geeft nog eens aan dat
de democratie in Suriname nog altijd onder curatele staat,
De grote vraag bij de verkiezingen van vandaag is daarom
of ze een doorbraak zullen opleveren in de verkrampte
politieke verhoudingen van Suriname. Zal een meerderheid
van de kiezers Bouterse nu wèl kunnen duidelijk maken dat
hij maar beter zijn biezen kan pakken? En zal een nieuwe
regering het lef hebben om de militairen terug te sturen naai
de kazerne? Of staat Suriname opnieuw een regeerperiode
van halfslachtig en ruïneus beleid te wachten, waarin het
land alleen nog maar verder verloedert? De eerste jaren van
de herstelde democratie zijn op een grote teleurstelling uit
gelopen. Ze werden beheerst door het nog altijd niet beslech
te burgeroorlogje tussen het 'nationale leger' van Bouterse
en de bosnegerrebellen van zijn vroegere lijfwacht Bruns-
wijk. Suriname kwam internationaal in opspraak als door-
voerland voor grote partijen drugs. En de nationale econo
mie is nog geen meter verder uit de malaise gehaald. Juist
omdat de regering zich slechts overeind kon houden door
goede maatjes te blijven met de legerleiding, was ze gedoemd
tot bestuurlijke machteloosheid.
Dwars door alle mistroostigheid over de vorderingen in
het democratisch proces, dat Suriname doormaakt,
speelt de slechte verhouding met Nederland. In Paramaribo
is sinds Bouterses eerste staatsgreep in 1980 met die relatie
blufpoker gespeeld. Maar normalisering ervan is voor Suri
name van het grootste belang. In Den Haag is enkele maan
den geleden de - aanvankelijk ontkende - gedachte geboren
om tussen Nederland en Suriname een gemenebest-relatie te
ontwikkelen. Inmiddels heeft de Surinaamse Staatsraad een
advies uitgebracht over nauwere samenwerking tussen bei
de landen in de naaste toekomst op een groot aantal gebie
den. Zelfs vanuit Den Haag geregisseerde politiek voor bui
tenlandse betrekkingen en zorg voor de defensie van Surina
me wordt niet uitgesloten. Het gaat daarbij om delicate
kwesties. Nederland doet er verstandig aan, Suriname op dit
stuk van zaken niets op te dringen. Maar wanneer er vanuit
Paramaribo een breed gedragen initiatief komt om de weder
zijdse betrekkingen op een volledig nieuwe leest te schoeien,
kan Den Haag daarvoor onmogelijk wegkruipen.
vdM
ROTTERDAM (ANP) - Acht- tot goedsector lag het werk voor de
negenhonderd arbeiders heb- derde opeenvolgende dag gro-
ben vrijdag gestaakt in de Rot- tendeels plat. In de container-
terdamse haven. In de stuk- sector werd niet gewerkt bij
Unitcentre en Bell Line. Bij
ECT zijn de mensen weer aan
het werk gegaan. Bestuurder C.
van Nimwegen heeft dit vrijdag
meegedeeld.
Door de staking zijn al minstens
vijftien schepen uitgeweken
naar andere havens, waaronder
Antwerpen en Zeebrugge. Daar
onder bevinden zich acht sche
pen met fruit, aldus P. M. van der
Sluis van de havenwerkgevers
vereniging SVZ.
Het wel of niet lossen van een
schip met kiwi's leidde vrijdag
bij Seaport tot een fikse woor
denstrijd tussen bestuurders en
kaderleden van de bond. De eer
sten hadden de toegezegd dat de
bederfelijke waar zou worden ge
lost. De laatsten wilden daar
niets van weten. Uiteindelijk los
ten handelaren de lading met
een waarde van vele miljoenen
guldens zelf.
Grafici vragen
extra geld voor
zaterdagwerk
SLAGHAREN (ANP) - Druk en
Papier FNV is bereid toestem
ming te geven aan werken op za
terdag als daar een extra belo
ning tegenover staat. Boven
dien moet een verdergaande atv
worden ingevoerd in combina
tie met de langere bedrijfstijd.
Een verbod op zaterdagwerk is
niet realistisch omdat bij voor
beeld krantendrukkerijen dat
al kennen.
Het congres van Druk en Papier
schaarde zich gisteren in Slag
haren achter dit voorstel van het
bondsbestuur.
Bovendien worden er twee vi
deobanden gedraaid: één van
een interview dat Karei van het
Reve met Schmidt had en één
met liedjes, zoals uit 'Ja zuster,
nee zuster'. De tentoonstelling is
zowel geschikt voor volwasse
nen als voor kinderen. Er zijn
mogelijkheden om met groepen
schoolkinderen te gaan. maar
het museum zit al wel tot en met
juni vol.
Nevendoel
Nevendoel van de tentoonstel
ling is aan te tonen dat er toch
echt een museum voor jeugdlite
ratuur nodig is. Het museum
heeft daartoe een plan inge
diend bij het ministerie van cul
tuur, samen met het Nederk-
lands Bibliotheek en Lektuur
Centrum (NBLC). Volgens Murk
Salverda van het museum gaat
het er vooral om dat de dingen
op het gebied van de jeugdlitera
tuur worden gearchiveerd. Dat
gebeurt nu te weinig
„Altijd acht gebleven" duurt tot
25 augustus. Tot 1 juli is het Let
terkundig Museum nog gratis
toegankelijk. Daarna wordt er
toegang geheven, waarschijnlijk
vijf gulden per volwassene.
Directie: K. Scherphuis,
W. F. de Pagter en
F. van de Velde,
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman,
algemeen hoofdredacteur;
C. van der Maas,
hoofdredacteur commentaar;
A. L. Oosthoek,
adjunct-hoofdredacteur.
Vlissingen: Oostsouburgse-
weg 10, Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen. Tel. 01184-84000.
Steunpunt: Boekhandel
Bikker, Walstraat 94.
Middelburg: Markt 51,
4331 LK Middelburg.
Tel. 01180-81000.
Goes: Grote Markt 2, 4461 AJ
Goes. Tel. 01100-31800.
Terneuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen.
Tel. 01150-94457.
Hulst: Steenstraat 6, 4561 AS
Hulst. Tel. 01140-14058.
Axel: Nassaustraat 15, 4571
BK Axel. Tel, 01155-8000
Zierikzee: Oude Haven 41,
4301 JK Zierikzee.
Tel. 01110-15380
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag van 8.00
tot 17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur.
Centrale redactie: Postbus 18,
4380 AA Vlissingen,
01184-84000;
's avonds op zondag t/m vrij
dag: vanaf 19.00 uur;
in het weekeinde: verwijzing
via de telefonische bood
schap op de kantoren.
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openings
tijden; zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht
in te spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties: tij
dens kantooruren en maan
dag- t/m vrijdagavond van
20.30 tot 22.00 uur en zondag
avond v an 20.00 tot 22.00 uur:
01184-84000. Fax 01184-70100.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 76,30; franco per
post 95,00; per maand
26,50; jaarabonnement
295,00; jaarabonnement
franco per post 375,00; losse
nummers maandag t/m vrij
dag 1,40, zaterdag 1,75
p.st., (alle bedragen inclusief 6
pet. btw).
Postrek.nr.: 3754316 t.n.v.
PZC ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven: 149 cent
per mm; minimumprijs per
advertentie 22,35; ingezon
den mededelingen 2,5 x tarief.
Voor brieven bureau van dit
blad 5,25 meer. Volledige ta
rieven met contractprijzen op
aanvraag (alle advertentieprij
zen exclusief 6 pet. btw).
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant
B.V., Vlissingen.