De zeemeermannen van Noordhoek Wegdromen in het Heilige Land Werk onder de waterspiegel Israël mist de toerist vrije tijd ZATERDAG 25 MEI 1991 J J een avonturier zijn', die niet opziet tegen onregelmatige werktijden Noordhoek: „Als er een steen in de sluisdeuren valt bij Wemeldinge en die kan niet meer open. moet er onmiddellijk een duiker komen. Met een schroefinspectie aan een zeeboot in Vlissingen idem dito. Zo'n boot komt ook niet alleen tussen negen en vijf bin nenvaren. Het blijft hier een ongeregeld wereldje." Mannenwereld De directeur schaamt zich er niet voor: het is een echte mannenwereld. Hij heeft, op het administratieve personeel na. geen vrouwen in dienst. „In het sportduiken zitten best vrouwen, maar in de beroeps wereld komen ze niet voor. Als hier een da metje binnenkomt, wil ik die best begelei den. Maar ik ga ze zelf niet zoeken, we zit ten zo puur in een mannenwereldje Kijk. ik ben hier ook een beetje huisvader. Als er een dochter bijkomt, haal ik. denk ik. de zorgen binnen." Daar komt nog bij. dat de duiker fysiek sterk moet zijn. „Niet dat vrouwen dat niet zijn. maar toch. Vandaar dat Noordhoeks onderwater- ploeg uitsluitend bestaat uit mannen. Jonge mannen, welteverstaan, tussen de 20 en 35 jaar oud. ..Ik zeg altijd: je hebt 5 jaar veel aan zo'n kerel. Als ze tussen de 20 en 30 zijn. leren ze het vak. Zijn ze 35. dan zijn ze over het algemeen uitgekeken op de onregelmatige werktijden. Dan moetje hun toekomst vaststellen. De een gaat in een viswinkel werken, de ander wordt uit voerder." Sinds 1988 is er interessante mogelijkheid bijgekomen voor de ex-duikers: het werken met de remote operation vehicle (ROV), bij Noordhoek energie diving en ROV-services. Een betere vertaling dan een 'op afstand bediend apparaat' hebben Noordhoek en de zijnen nog niet kunnen vinden. De ROV is een soort onderwater robot, die vanaf een schip wordt bestuurd en hetzelfde inspectiewerk doet als een duiker. Noordhoek heeft nu drie van die dingen, die elk al gauw zo'n drie ton kos ten. Het apparaat, met een grove afmeting van één meter bij een halve meter, heeft foto- en video-apparatuur 'aan boord', en sonar. „De veiligste manier van duiken is toch niet-duiken". vindt Noordhoek. De overbodig geworden duiker kan dan mooi het technisch wonder besturen. „Dat is prachtig, als een vent die boven aan de knoppen zit te werken, ook weet wat er be neden speelt." De onderwaterrobots worden voorname lijk off-shore, dus in de zee. gebruikt. Bij voorbeeld voor het onderhoud van olie platforms. Op de zee is het zicht namelijk het beste. „Als je nul komma nul zicht hebt, hoef je niet met een ROV aan te ko men. De klant vindt zo'n onderwaterrobot best interessant, maar wil wél resultaat zien." De toegevoegde waarde van een menselijke waarneming is. zegt Noord hoek. dat die niet alleen ziet, maar ook voelt. Dat kan cruciaal zijn als er niet veel te zien valt. Die off-shore werkzaamheden zijn er in 1984 offïceel bijgekomen. Toentertijd liep het bedrijf weliswaar heel aardig, maar het probleem was dat het bedrijf maar één grote opdrachtgever had: Rijkswater staat. Negentig procent van de werkzaam heden werden uitgevoerd voor de bouw van de Oosterscheldekering. Een linke zaak voor een ondernemer. In de off-shore zat veel werk en Noordhoek richtte daar met succes een deel van het werk op. Maar ook wat het binnenlandse werk betreft ziet de toekomst er zonnig uit, denkt Noordhoek, die zijn centrale kantoortje ('het echte werk is buiten') niet voor niks midden in de Delta heeft neergezet. Opti mistisch: „De kunstwerken worden steeds ouder, dus wij krijgen steeds meer werk." Maaike van Houten Wannéér het programma in Japan wordt uitgezonden, weet hij niet. Zeker is wel, dat er onlangs opnamen zijn gemaakt van de werkzaamheden van duikbedrijf Noordhoek in Zierikzee. „Ze waren op zoek naar een gevaarlijk beroep", zegt directeur-eigenaar L.M.A. Noordhoek. „En ons werk is spectaculair, hè, vooral de inspectie en reparatie van de Oosterscheldekering, met al die stroomgeulen in de buurt." De mannen van Duikbedrijf Noordhoek in Zierikzee laten zich zakken voor een inspectie onder water (foto Lex de Meester Noordhoek heeft de televisieploeg har telijk ontvangen. Maar eigenlijk wa ren de Japanners bij hem aan het verkeer de adres. Echt gevaarlijk is het werk vol gens Noordhoek niet. „Wij vinden het be roep niet gevaarlijk. De veiligheid staat voorop. Als je met goedgekeurde duikers werkt en volgens de richtlijnen en prode- cures handelt, dan kan er niet zoveel ge beuren." Dat geldt ook voor het voorkó men van de duikersziekte: Noordhoek werkt met de 'veiligste duiktabellen', waarin de druk wordt voorgeschreven. Belangrijk onderdeel van de Noordhoek Diving Company, een van de drie poten van Beheersmaatschappij Noordhoek, is de inspectie van waterbouwkundige werken. De duikers onderzoeken hoe het bouwwerk er onder water uit ziet, wat er aan mankeert en wat eraan gedaan moet worden. „Door de ellende vroegtijdig op te sporen, kan er veel nog grotere ellende voorkomen worden." De directeur geeft, niet zonder trots, een voorbeeld van zijn eigen stelling. Zijn bedrijf maakt de Roompotsluizen schoon. Bij een van de beurten constateerden de duikers dat de rails van de sluisdeuren kapot waren. Die hebben ze onder water vervangen door nieuwe. „Zou je dit niet inspecteren, dan loop je klem", weet Noordhoek. Ook de Oosterscheldekering wordt regel matig onder de loep genomen. De duikers worden in een duikbel te water gelaten vanaf de Neptunus, die Neeltje Jans als thuishaven heeft. Die duikbel valt nog het best te omschrijven als een kooi, waarin de duikers staan. De duikbel wordt zo dicht mogelijk bij de te inspecteren plaats gebracht en van daaruit zwemt de duiker naar de plek die hij moet bekijken. Wan neer hij de pokken en oesters wegeveegd heeft, kan hij gericht gaan inspecteren. Niet altijd gebeurt dat alleen met de ogen. Ook onderwatercamera's worden ge bruikt. De bodembescherming wordt nauwlettend in de gaten gehouden met sonar. Als er iets verandert in de sonar- beelden, wordt een duiker naar beneden gestuurd. Datgene wat de duikers zien wordt gerapporteerd aan de opdrachtge ver. Zo komt de bal soms weer terug bij Noordhoek. Want die is er ook voor repa ratie. De duiker moet, zegt Noordhoek, een ma nusje van alles zijn. „We verwachten dat ze een beetje kunnen timmeren, beton re pareren, lassen. Ook moeten ze in staat zijn foto's te maken en video-opnamen." Het gros van de werknemers - in de winter 30 in vaste dienst, 's zomers 20 freelancers extra - heeft de LTS of MTS-opleiding ach ter de rug, met specialisatie weg- en water bouw en werktuigbouw. Bij het Neder lands nationaal duikcentrum in Hedel kunnen ze aanvullend een op het vak toe gesneden opleiding doen. Maar de sollicitant bij het Zierikzeese duikbedrijf kan nog zoveel papieren in de zak hebben, hij moet vóór alles een 'beetje Het schip van Noordhoek Diving BV herbergt een onderwater-robot voor inspectie werkzaamheden (foto Lex de Meester De haven van Haifa gezien vanaf de berg Carmel. Op de voorgrond de Bahai-tempel (foto GPD veerden een nachtje bleven. In zo'n spe ciaal kibboets-hotel is het goed toeven. De keuken verzorgt prima lopende buf fetten en in de tuin met veel groen en bloemen, waar ook het zwembad niet ontbreekt, kan je heerlijk wegdromen in een ligstoel. Wil men in een kibboets- guesthouse logeren (er zijn overigens in Israël ongeveer 250 kibboetsen), dan is het verstandig in eigen land al te boeken. Dat scheelt de helft van de prijs. Niet alleen de hotels lijden onder de si tuatie. ook winkels, eethuisjes en tal van toeristische attracties, hopen op een snelle terugkeer van de toeristen. Rond de typische winkeltjes in de Arabische wijk van het oude stadsdeel van Jeruza lem hangt weliswaar de geur van verruk kelijke kruiden, maar door gebrek aan belangstelling zijn hun deuren gesloten. toerisme l l li M I I i l I i l l III I: Toerisme-mïnister Benari: „We hopen dat het najaar nog iets kan goed maken. Ons land heeft veel te bieden" En dat is zo. Israël heeft te veel attracties en bezienswaardigheden voor één vakantie en dat blijkt ook uit het feit dat veel toeristen terugkeren. Sterker nog, sommigen kunnen blijkbaar niet genoeg krijgen van Israël en gaan spontaan voor de derde keer naar dit land. En van Ne derland uit is het ook maar ruim vier uur vliegen voor de zonaanbidders van het zonzekere en eindeloze strand aan de Middellandse Zee. Toch komen de meeste vakantiegangers voor een trektocht door dit land. Dat kan met de bekende reisgezelschappen per touringcar of op individuele basis met het openbaar vervoer, maar uiteraard ook met de auto. Zo'n travel en drive reis kan al in Nederland geboekt worden en bij aankomst in Israël staat de wagen klaar. En dan maar genieten van de natuur schoon, de rijke cultuur en historie die het Heilige Land te bieden heeft. Een be zoek waard is zeker de kleurrijke haven stad Haifa in het noorden. Iets verderop ligt het dorpje Acco waar joden en Ara bieren naast elkaar leven. Ga daarna zwerven door de betoverende heuvels van Galilea en rust uit aan de oevers van Yehuda Avni runt met zijn vrouw in het noorden van Israël de vakantieboerderij Vered Hagalil. Op deze boerderij met een stal vol prachtige paarden, waar liefhebbers hun hart kunnen ophalen, staan op het uitgestrekte terrein ook zestien stenen en houten vakantiehuisjes. Ze bieden een magnifiek uitzicht op het Meer van Galilea. Vered Hagalil is ook voorzien van een zwembad en heeft een restaurant waar men voor weinig geld lekker kan eten. Verse vis uit het Meer van Galilea en forel uit een naburig riviertje. Een ware verrassing vormen de op Vered Hagalil zelfgebakken taarten. In de afgelopen maanden kon Avni deze lekkernij niet aan zijn gasten presenteren, er waren namelijk geen gasten. Die bleven weg door de Golfoorlog. Vooral het toerisme uit de Verenigde Staten is drastisch teruggelopen, terwijl de Amerikanen (vorig jaar 360.000) toch de koplopers zijn. Ook de Nederlandse belangstelling voor een vakantie in Is raël nam af. In 1990 gingen nog 35.000 Ne derlanders naai- Israel. Dit aantal zal dit jaar absoluut niet gehaald worden, ook al hebben een heleboel Nederlanders di rect na afloop van de Golfoorlog alsnog een reis geboekt naar Israël. Maar ook zij kunnen dit jaar niet meer goed maken voor dit land dat het heel duidelijk van het toerisme moet hebben. Hotels die afgestemd zijn op de zaken man, hebben niet te klagen. Het aan de Middellandse Zee gelegen Hilton-hotel, waar tijdens de oorlog de internationale pers was verzameld, draait op volle toe ren, zegt de Nederlandse general mana ger Rico de Schepper. Ook het luxueuze King David Hotel in Jeruzalem heeft een goede bezetting. Maar wat wil je ook. als minister Baker met zijn gevolg in één keer 150 kamers in beslag neemt. Die man kan een kamer van rond de 300 dol lar per nacht best betalen. Maar de toe rist heeft daar natuurlijk niets aan, hoe wel hij best eens naar binnen, kan lopen voor een kopje koffie. Kibboets-hotel Juist hotels, die het moeten hebben van de buitenlandse vakantiegangers, kla gen steen en been. met inbegrip van de zogeheten kibboets-guesthouses die goedkoper zijn dan de gemiddelde ho tels. Het hotel in de kibboets Nof Ginosar aan het Meer van Tiberias was blij dat de toeristen die met een paar bussen arri Maar Avni hoopt nu weer op betere tijden. En hij zit vol plannen nu de Golfcrisis voorbij is. Die hoop mag blij ken uit de aanwinst van een aantal nieu we huisjes op Vered Hagalil, dat een ware oase is voor de vakantieganger die van rust en de natuur houdt. Vlakbij bevin den zich enkele vogelreservaten en wie wat uitstapjes wil ondernemen is in een mum van tijd in de legendarische plaat sen Tiberias en Nazareth. Avni: „Door die oorlog hebben we moeilijke tijden ge had. De toeristen zullen nu zeker weer komen". En dat lijkt uit te komen. Het toerisme in Israël herstelt zich langzaam van de klap van de Golfoorlog. Afgezien van de scha de die de Scud-raketten veroorzaakten kreeg ook een van de belangrijkste eco nomische pijlers van het land. de toeris ten-industrie een gevoelige dreun. Direct na beïndiging van de oorlog, begin maart, was er weliswaar een opleving, maar in toeristisch opzicht moet dit jaar voor Israël als verloren worden be schouwd. Veel vakantiegangers annu leerden nog tijdens de Golfoorlog hun reis naar het Heilige Land. terwijl het on der normale omstandigheden in de zo mer hoogseizoen is. Dat valt simpel te verklaren, zegt Morde- chai Benari van het Israëlische ministe rie van toerisme in Jeruzalem. „De mees te mensen hebben zomers vakantie. De ze zomer valt voor ons niet meer te red den". De cijfers liegen er dan ook niet om. Kwamen er vorig jaar tijdens het eerste kwartaal ruim 318.000 toeristen, in de zelfde periode van dit jaar was dit aantal bijna 92.000. Een daling van maar liefst 71 procent. het Meer van Galilea, ook wel het Meer van Tiberias genoemd, en dat van onge kende schoonheid is. Een bezoek aan de restanten van de synagoge van Kaper- naüm, gelegen aan dit meer, is de moeite meer dan waard. Volgens bijbelse overle vering verbleef Jezus als kind vaak in de ze synagoge. En zo zijn er talloze plaat sen met een Bijbels verleden. Absolute toppers zijn Jeruzalem zelf en de rotsvesting Masada, die in de woestijn van Judea ligt en van waaruit men een betoverend uitzicht heeft op de Dode Zee. De Masada is voor de Israëliërs min of meer een heiligdom geworden omdat dit het laatste joodse bolwerk was in de strijd tegen de Romeinen die zeventig jaar na Christus plaatsvond. Jeruzalem werd toen volledig verwoest. Ongeveer duizend joden pleegden zelfmoord in de Masada-vesting in plaats van zich over te geven. En wat Jeruzalem betreft, de stacfcop de zeven heuvels wordt niet zon der reden de mooiste stad van de wereld genoemd. Men kan er eindeloos ronddo len en nog altijd worden e: archeologi sche vondsten gedaan. Een bezoek aan deze stad wordt pas 'compleet' na een gang naar Yad Vas- hem, het indrukwekkende monument van de Holocaust of de Shoa, zoals de Is raëliërs zelf zeggen. Onder de zes miljoen vermoorde joden bevonden zich ander half miljoen kinderen. Zij hebben nu hun eigen gedenkteken, het licht van vijf brandende kaarsen in een donkere hal weerkaatsen duizenden lichtjes die sym bolisch een betere toekomst voor de kin deren van Israël uitbeelden. Israël zelf bouwt hard aan die toekomst. Onder meer aan een groot ambitieus pro ject bij de Dode Zee dat ver beneden de zeespiegel ligt. In het zuidelijke deel wordt een stuk van de zee drooggelegd. In deze Israëlische 'polder' moet een nieuw vakantiecomplex verrijzen, inclu sief restaurants, winkelcentra en een bio scoop. „Wij zitten niet stil, we zijn hard bezig om de toeristenstroom weer op gang te brengen", aldus de toeristische minister Benari. Bert Pol

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1991 | | pagina 29