ROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kroaten zijn voor afscheiding
Russen mogen in 1993 vrij naar
buitenlandse bestemming reizen
Miljoen buitenlandse bezoekers
Serviërs boycotten referendum
Jongen uren vermist na
diefstal moeders auto
Walesa vraagt Israël
vergiffenis voor in
oorlog aangedaan leed
ideeën!
Club topambtenaren:
schaf collectieve
pensioenplicht af
'n PZC abonnement
is óók 'n evenement.
Wolkenvelden
kolenvelden, kans op zon en droog.
De temperatuur loopt op naar 17 gra
den in Oost-Zeeland, aan de kust 15
graden. De westenwind is matig.
234e jaargang no. 117
Dinsdag 21 mei 1991
Van onze correspondent
BUDAPEST/ZAGREB - Een
overweldigende meerderheid
van de Kroatische bevolking
heeft zondag in een referendum
ingestemd met onafhankelijk-
Veertig doden
in India bij
verkiezingen
(Van onze correspondent
NEW DELHI - Op de eerste van
de drie dagen durende verkie-
tingen in India zijn meer dan
veertig mensen omgekomen bij
geweldsuitbarstingen. De ver
vroegde verkiezingen moeten
uitmaken of ex-premier Rajiv
Gandhi met een meerderheid
weer aan de macht kan komen
of dat India geregeerd zal wor
den door wankele coalities.
Geweld is een bekend verschijn
sel bij verkiezingen in India. Dit
jaar was de politie ongeruster
dan ooit omdat religieuze en et
nische geschillen het laatste j aar
enorm zijn opgelopen. Meer dan
15 miljoen politie-agenten wa
ren paraat.
Cocaïne uit
Suriname
onderschept
ROTTERDAM (ANP) - De Rot
terdamse politie heeft in het
Pinksterweekeinde samen met
de douane in totaal ruim 700 ki
lo cocaïne in beslag genomen.
De in beslag genomen partijen
zijn enkele miljoenen guldens
waard. Het gaat om twee partij
en die in beide gevallen per
schip werden aangevoerd uit
Suriname. Dit heeft de Rotter
damse politie maandagavond
bekend gemaakt.
heid van de republiek. De op
komst was zeer hoog: meer dan
negentig en in sommige dorpen
zelfs honderd procent. De uit
slag was geen echte verrassing.
Uit enquetes vooraf was al ge
bleken dat 70 tot 90 procent van
de Kroaten voor afscheiding
zouden stemmen.
De dorpen in de door Serviërs
bewoonde Krajina, die zich vori
ge week in een eigen referendum
hadden uitgesproken voor aan
sluiting bij Servië, boycotten de
stemming. De bevolking was
vooraf opgeroepen om niet mee
te doen en er warén ook geen
stembussen. Ook in andere ge
bieden van Kroatië met een Ser
vische minderheid; vooral in
Slavonië, ondervond de organi
satie van het referendum tegen
stand.
In sommige gevallen moest er
bewapende begeleiding aan te
pas komen om de stembussen
langs Servische patrouillepos-
ten op de plaats van bestem
ming te krijgen. In Borovo Zelo,
het dorp waar meer dan twee we
ken geleden 13 Kroatische agen
ten werden vermoord, kon het
referendum vanwege tegen
stand van de bevolking hele
maal niet doorgaan. De dorpe
lingen hadden zaterdag zelf een
volksstemming georganiseerd,
waarin ze zich in navolging van
de Krajina bij Servië aansloten.
Kritiek
Ondanks de gigantische op
komst was er overigens ook kri
tiek op het referendum. Die
richtte zich vooral op de formu
lering van de vraag over de onaf
hankelijkheid van Kroatië. Die
was zodanig opgesteld, dat de
regering alle ruimte houdt om te
kiezen tussen een confederatie
met andere republieken of totale
onafhankelijkheid. Uit onder
zoek blijkt dat 56 procent van de
DEN HAAG/UTRECHT (GPD)
-Een 10-jarige jongen uit Voor
schoten is in het Pinksterweek
einde urenlang spoorloos ge
weest, nadat de auto waarin hij
zat te wachten werd gestolen.
Een nog onbekende man nam in
de nacht van zaterdag op zon
dag het voertuig mee toen de
moeder van de jongen in Den
Haag de politie waarschuwde,
omdat ze op straat een gewonde
motorrijder had zien liggen.
Zondagmorgen om half twaalf
werd haar zoon teruggevonden
in Utrecht, waar ook de auto
was achtergelaten.
De ouders waren volkomen
(Van onze correspondent
IEL AVIV De Poolse presi
dent, Lech Walesa, heeft giste-
ren het joodse volk gevraagd
pm vergiffenis voor wat het in
de Tweede Wereldoorlog door
Polen is aangedaan. In een rede
voor de Knesset, het Israëlische
Parlement, zei hij dat het Poolse
volk, zelf slachtoffer van de Na-
;,s' de joden zo veel mogelijk
heeft geholpen. „Maar onder de
o'en waren er ook die slecht
ebben gehandeld en daarvoor
traag ik u, jn uw eigen land,
vergeving".
Walesa is gistermiddag in Israel
aangekomen voor een officieel
staatsbezoek van vier dagen. Hij
^'besprekingen voeren met on
der anderen president Chaim
Herzog en premier Jitschak Sha-
d|lr en een bezoek brengen aan
Vashem. het herinnerings-
wseum aan de zes miljoen jo-
kiezers de ingewikkelde formu
lering absoluut niet heeft begre
pen. Zelfs beter geschoolden
hadden er moeite mee.
Veel Serviërs, en niet alleen de
radicale nationalisten in de Kra
jina, ergerden zich er bovendien
aan dat in de referendumtekst
uitdrukkelijk onderscheid tus
sen Kroaten en nationale min
derheden in de republiek is ge
maakt.
Daar komt bij dat er een zeer in
tensieve propagandacampagne
is gevoerd om ja te stemmen bij
dit referendum. Begin vorige
week verspreidde het Kroati
sche ministerie van binnenland
se zaken duizenden affiches in
het land. In Zagreb hing de op
roep om ja te stemmen winkel
aan winkel. Op de televisie wer
den iedere avond spotjes ver
toond, waarin de kijker haarfijn
werd uitgelegd hoe hij op het re
ferendum moest stemmen: ja op
het blauwe biljet (voor de onaf
hankelijkheid en nee op het rode
biljet (voor een federatie met
Joegoslavië).
De uitslag van de volksstem
ming is zonder enige twijfel beïn
vloed door de gewelddadighe
den en politieke verwikkelingen
van de afgelopen drie weken. De
dood van de agenten in Borovo
Zelo en van verschillende bur
gers elders in Kroatië veroor
zaakte een diepe schok.
De uitslag van het referendum
kan nauwelijks nog invloed heb
ben op de Servisch-Kroatische
verhoudingen. Die zijn toch al
meer dan slecht, zeker na de
jongste gebeurtenissen in het
staatspresidium vorige week.
Toen blokkeerden de Servische
afgevaardigden de benoeming
van de Kroaat Stipe Mesic tot
president. Mesic heeft zich giste
ren overigens desondanks in het
presidentiële kantoor gemeld
om met zijn werk te beginnen.
Leger
Hij meent dat het grondwette
lijk niet mogelijk was om hem
niet te kiezen. Er bestaat nog
steeds onduidelijkheid over zijn
positie. Verschillende deskundi
gen hebben verklaard dat hij on
danks de Servische tegenstem
men hoe dan ook staatshoofd is.
Belangrijk is de vraag hoe het le
ger over zijn benoeming denkt,
want de president is tegelijker
tijd ook opperbevelhebber en
verantwoordelijk voor de inzet
van het leger bij conflicten.
Een uitweg uit de constitutione
le krisis tekent zich voorlopig
nog niet af. De presidentiele
raad moet er verder over verga
deren, maar wanneer dat ge
beurt, is nog niet bekend. Moge
lijk wordt eerst het federale par
lement of het constitutionele hof
geraadpleegd. Voorlopig heeft
Joegoslavië officieel in ieder ge
val geen staatshoofd.
overstuur. Hevig geschokt wa
ren de vader en moeder ook nog
eens toen bleek dat de gewonde
motorrijder een bij de Haagse
politie bekende simulant was.
De man heeft er volgens een poli
tiewoordvoerder een gewoonte
van gemaakt om 'gewond' op
het wegdek te gaan liggen. De si
mulant had overigens niets met
de diefstal van de auto te maken.
Uit een buurtonderzoek zondag
morgen in de omgeving waar de
auto werd aangetroffen bleek
dat het voertuig met de jongen
omstreeks half zes in de ochtend
moet zijn geparkeerd. De jongen
heeft vervolgens nog urenlang in
de auto gezeten.
LISSE - Lange rijen bezoekers lopen langs de bloeiende Keukenhof, een van de grote trekpleisters van het afgelopen Pinksterweek
einde (foto Koen SuycklANP)
LEIDSCHENDAM (ANP) -
Rond een miljoen buitenland
se toeristen hebben de Pink
sterdagen in Nederland door
gebracht. Bovendien hielden
ook ongeveer een miljoen Ne
derlanders een korte vakan
tie in eigen land. Dat heeft het
Nederlands Bureau voor Toe
risme (NBT) maandag be
kendgemaakt. Het toeristisch
bedrijfsleven is „zeer tevre
den", aldus het bureau. Ner
gens hebben zich knelpunten
voorgedaan. Ook het verkeer
werd zonder veel problemen
verwerkt.
Zeeland trok naar schatting
250.000 toeristen, zo'n 50.000
minder dan vorig jaar. De pro
vinciale VVV en de recreatie
sector spraken van een ge
slaagd weekeinde. Door het te
genvallende weer bleef de ver
wachte toestroom van mensen
die op het laatste moment een
overnachtingsplaats zochten
beperkt. Alleen op Schou-
wen-Duiveland moest een
overloopterrein worden open
gesteld.
Bij veertien grenspunten heeft
het NBT het Pinksterweekein
de tellingen laten houden.
Daaruit bleek dat van de ruim
een miljoen buitenlandse gas
ten ongeveer 75 procent uit
Duitsland afkomstig was. Ook
veel toeristen uit Frankrijk,
België, de Scandinavische
landen en Italië bezochten ons
land. Het aantal buitenlandse
toeristen was gelijk aan dat in
het Hemelvaartsweekeinde en
lag zelfs iets boven het aantal
van Pinksteren vorig jaar.
Spreiding
Het vakantiebezoek spreidde
zich volgens het NBT goed
over het hele land, met een ac
cent op de watersportgebie
den, de kust en de steden.
Vooral de bungalowparken, de
campings en de hotels in de
wat goedkopere categorie wa
ren in trek.
Nederlanders kozen voor een
actief weekeinde op en rond
het water of op de fiets. Opval
lend is dat veel meer dan voor
heen accommodatie tevoren
wordt geboekt en dat veel
minder op de bonnefooi wordt
gezocht, aldus het NBT.
Het bureau meldt grote be
langstelling voor de vele eve
nementen in het Pinkster-
weekeinde in ons land. Het
Duke Town-jazzfestival in
Den Bosch trok een kwart mil
joen bezoekers, het Pink Pop
Festival 50.000 belangstellen
den. De organisatoren van de
Friese Elfstedentocht schre
ven 16.000 deelnemers in. Een
kastelentocht in Noord-Bra
bant boekte 20.000 inschrijvin
gen.
Het NBT heeft berekend dat in
ons land door Nederlandse en
buitenlandse toeristen circa
ƒ200 miljoen is besteed. De
buitenlandse toeristen be
steedden circa 50 miljoen.
(Zie ook pagina 5)
den die zijn omgekomen in de
Duitse vernietigingskampen.
Walesa zal verder christelijke
heilige plaatsen bezoeken in Je
ruzalem, Nazareth en Bethle
hem.
In zijn rede voor de Knesset her
innerde de Poolse president er
aan dat de geschiedenis van de
joden in Polen duizend jaar te
rug gaat. „Joden uit alle hoeken
van de wereld waren altijd wel
kom in Polen. Ze voelden zich er
thuis". Maar de Tweede Wereld
oorlog bracht Auschwitz, Tre-
blinka en Sobibor.
Parlementsvoorzitter Dov Shi-
lansky, zelf een overlevende van
de kampen, premier Jitschak
Shamir, die zijn hele familie in
Polen verloor, en oppositieleider
Shimon Peres, vroegen in hun
toespraken aandacht voor de te
genstelling tussen de Poolse col
laborateurs en de Polen die jo
den een schuilplaats boden.
(Van onze correspondent)
MOSKOU Voor het eerst in de
geschiedenis heeft de Sovjet-
Unie een emigratiewet. De con
servatieven in het Sovjet-parle
ment gaven na twee jaar touw
trekkerij en een afsluitend emo
tioneel debat maandag hun ver
zet op: met 320 stemmen voor,
37 tegen en 32 onthoudingen
werd de wet aangenomen.
Dit betekent echter niet dat van
af nu het vrije reizen voor de Sov
jet-burger een recht is. De con
servatieve weerstand leidde er
maandag toe dat de wet pas per
1 januari 1993 van kracht zal
worden.
Formele aanleiding daarvoor
was het kostenargument. Uit
breiding van douaneposten,
grensbewaking, consulaten, ver
beterde verbindingen ter land
en in de lucht, gaat de Sovjet
staat miljarden roebels kosten.
Verwacht wordt dat miljoenen
Sovjet-burgers (de schattingen
lopen uiteen van vijf tot twintig
miljoen) naar het buitenland
willen afreizen zodra dit moge
lijk is.
De.'Wet op In- en Uitreizen', zo
als de emigratiewet officieel
heet. legt de regels vast voor de
vorig jaar ingezette liberalise
ring van het reisverkeer. Die
zorgde er overigens voor dat 3,7
miljoen Sovjet-burgers in 1990
een uitstapje naar het buiten
land maakten en vierhonderd
duizend - voornamelijk joodse
burgers - emigreerden.
te-Huiswoordvoerder Fitzwater.
Hij doelde op de naai- westers
parlementair gebruik wat
vreemde gewoonte van de Sov
jet-volksvertegenwoordiging
om eerst een wet in hoofdlijnen
aan te nemen en er daarna nog
eens duchtig met wijzigings
voorstellen aan te gaan sleute
len.
Paspoort
De nieuwe wet bepaalt dat de
autoriteiten binnen een korte,
vastgestelde termijn een inter
nationaal paspoort moeten ver
strekken aan een burger die het
land wenst te verlaten. Tegen
een afwijzing - de wet noemt als
een van de gronden 'veiligheid
van de staat' - kan bij de rechter
beroep worden aangetekend.
Voorvechters van vrij reizen in
het parlement, zoals ex-Izvestia
hoofdredacteur Ivan Laptjev en
Fjodor Burlatsky, hoofdredac
teur van het weekblad Ogonjok.
kraaiden maandag victorie.
Burlatsky: ,,Dit is een histori
sche daad".
Maar de reactie uit de Verenigde
Staten was minder juichend.
„We zijn blij met deze stap, maar
het is pas een eerste", aldus Wit-
Advertentie)
Politie
De kleine politiekorpsen op het
platteland moeten agenten inle-
veren ten gunste van Amster
dam. Rotterdam en Zuid-Lim
burg. Dat is de strekkiJig van een
vertrouwelijk rapport met aan
bevelingen voor de
herverdeling van de O
politiesterkte. O
HHHK
Wild kamperen
De verbodsborden, verhoging
van de boetes en de voorlich
tingscampagnes lijken effect te
sorteren: het illegaal kamperen
in het Pinksterweekeinde in Zee
land is relatief binnen de perken
gebleven. Toch toerden
er nog 250 bekeurin
gen uitgedeeld.
Ajax
Ajax blijft volop in de titelrace.
De regerend latidskampioen
nestelde zich gisteren naast PSV
op kop van de eredivi
sie door met 2-0 vati
Feyenoord te winnen. .1 I
Paul Schipper
Paul Schipper heeft zaterdag
een contract getekend, dat hem
voor een seizoen bindt aan eer-
ste-divisieclub FC Zeeland. Mid
delburg raakt behalve Schipper
ook Roy Hendriksen kwijtdie
voor RBC tekende. Ook Mike
But, Jan de Rijke, Jan Alleman
en Daan Eikenhout overwegen
Middelburg te verrui
len voor de Zeeuwse
profclub.
DEN HAAG (GPD) - Een club
van invloedrijke topambtena
ren adviseert het kabinet de
huidige pensioenplicht af te
schaffen. In een vertrouwelijk
advies schrijven de topambte
naren, verenigd in de Centrale
Economische Commissie (CEC),
dat werknemers zelf moeten
weten of zij aan een collectieve
pesioenverzekering meedoen.
En zo ja, bij welk pensioenfonds
en welke premie zij daar onge
veer voor willen neertellen.
De Centraal Economische Com
missie vindt het pensioenstelsel
in ons land niet meer van deze
tijd. Het zou beter zijn, vindt de
CEC, als de pensioenfondsen el
kaar moeten beconcurreren om
de gunst van de verzekerde.
De CEC schrijft dat de pensioen
premie wordt ervaren als een
doodgewone belasting. Veel be
ter is het als de verzekerde een
duidelijke relatie ziet tussen de
premie en de opbrengst.
De topambtenaren denken dat
hun voorstellen ook een gunstig
effect hebben op de economie.
Omdat pensioenfondsen elkaar
niet beconcurreren is er geen en
kele prikkel om risicodragend te
beleggen. Dat is een nadeel,
vindt de CEC. want juist jonge
bedrijven die snel groeien zijn op
risico-kapitaal aangewezen.
De CEC oordeelt positief over
het spaaroverschot dat ons land
kent. Maar het is jammer dat 80
procent van de gezins-spaarte-
goeden 'vast' zitten, omdat het
zogenoemde contractuele be
sparingen zijn. Dat zijn vooral
pensioengelden, maar ook
spaarhypotheken en koopsom
polissen. Deze contractuele
spaarvorming zijn fiscaal veelal
aantrekkelijker dan 'vrije' be
sparingen. Dat onderscheid
moet weg. vindt de CEC.
Loskade 45, Middelburg
01180-29101
De gereserveerde reactie van
Washington geeft in elk geval
aan dat de VS nog niet denkt
aan toekenning van de door
Moskou zo begeerde status van
Meest Bevoorrechte Handelsna
tie. Een Congresresolutie heeft
deze zgn. MFN-status verbon
den met het van kracht worden
van emigratiewetgeving in de
Sovjet-Unie.
Het wanhoopsoffensief van de
conservatieven tegen de wet
leidde vorige week tot driemaal
toe tot uitstel van stemming.
Ook gisteren werd het onderste
uit de demagogische kan ge
haald. Afgevaardigden waar
schuwden voor een AIDS- en
porno-golf en andere verrukkin
gen van westerse decadentie.
Ook werd gewaarschuwd voor
een uittocht van 'intellectuelen'
en 'specialisten'. Die waarschu
wing werd echter krachtig te
gengesproken door de Lenin-
gradse prof. Denisov. „Er is nog
voldoende patriottisme aanwe
zig onder de academici. Boven
dien, als onze hele Academie van
Wetenschap naar de VS zou emi
greren, betekent dat de vernieti
ging van de Amerikaanse weten
schap van binnenuit".
In 1990 organiseerde de PZC in samenwerking met diverse
organisatoren enkele uitstekende evenementen. Voor 1991
gaan wij dit voortzetten.
De organisatoren van evenementen stellen de lezers
van de PZC een aantrekkelijk voordeel in het vooruitzicht.
Dat is mooi meegenomen, nietwaar?
En daarmee zal duidelijk
zijn dat u die PZC eigenlijk
niet kunt missen. -
U hebt in zo in huis. «4
U hoeft alleen maar W$
de bon in te vullen.
Dan krijgt u al het
nieuws dagelijks in
de bus.
Vier weken voor:
Postcode:
Telefoon:
Ik wil de PZC vier weken lang voor f 12,50
Handtekening:
In envelop zonder postzegel opsturen naar:
PZC, Afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen Bellen gaat sneller: 01184-84216
JERUZALEM - De Poolse president Walesa (r) wordt bij zijn aan
komst in Israel verwelkomd door de Israëlische premier Shamir
WO Patrick Baz/ANP)
loivrrt
