Uitdeuken en spuiten
werk voor de vakman
Veilig badderen
Zelfbouw kast
Autoschade
Reisgidsjes
vrije tijd
37
auto
DE NATIONALE
HYPOTHEEKBEURS
hypotheek
5-'r
ZATERDAG 18 MEI 1991
Je ziet nu duidelijk dat de
branche zich aanpast bij
wat de klant wil. In het
verleden werd er nogal eens
een grote mond gegeven.
Roest? Daar hebben we geen
tijd voor, misschien kan
vanavond een monteur in zijn
eigen tijd er wat aan doen". En
hoe de klant zich een poosje
zonder auto moest redden, daar
maakte men zich al helemaal
niet druk om. Nu wordt elke
klus geaccepteerd en tip-top
uitgevoerd en is het heel
normaal dat er een
vervangende auto klaar staat.
Ja, het roer is 100 procent om
en de klant bepaalt wat er
gebeurt.
Dik Bos windt er geen doekjes
om als het gaat om klant-te
vredenheid. Als schadehersteller
van formaat is hij aangesloten bij
de overkoepelende organisatie
FOCWA. Die Vereniging van On
dernemers in het Carrosserie-be
drijf weet door de intensieve con
tacten met fleet-owners, lease- en
verzekeringsmaatschappijen wat
de markt wenst.
„En dat is waai' voor hun premie.
De klant wil geen sores aan zijn
kop. De auto gewoon zo herstellen
dat die weer als nieuw de weg op
gaat. De FOCWA was vroeger wel
klein, maar door het groeiende
aantal leden tellen ze nu wel dege
lijk mee. Het zijn allemaal specia
listen in dit vak, een gewone gara
ge niet. Die mag volgens de wet ei
genlijk niet een hele auto herstel
len, ze mogen wel deelschaden re
pareren."
Bos ziet in de huidige ontwikkelin
gen steeds meer het bewijs dat
schade herstellen een vak apart is.
Er vindt nu intensief overleg
plaats om tot eensluidende (garan
tieafspraken te komen. Het heeft
soms wel een beetje weg van slik
ken of stikken voor de branche.
Enkele verzekeraars spelen repa
ratiebedrijven op basis van een
flinke korting op de schadetarie-
ven extra werk toe. Op die manier
proberen' zij hun schadelast te be
perken en de klant een goedkopere
verzekering te bieden. De FOCWA,
die de goede reparateurs kon leve
ren, is met een aantal grote verze
keringsmaatschappijen in zee ge--
gaan. En binnen afzienbare tijd
volgt elke maatschappij dit voor
beeld, zo is de stellige overtuiging.
„Professor Storm, een deskundige
op dit vlak, zei laatst op een con
gres dat de Bovag de slag al heeft
verloren. Ze hadden het anders
aan moeten pakken. Wat zij tegen
willen houden, proberen ze later
zelf op de markt te brengen", zegt
Bos.
Verzet
De Bovag vreesde voor werkver
lies bij de aangesloten garagebe
drijven en kwam tegen de acties in
verzet. Want door deze 'koppelver
koop' zouden alle autoschade-re
parateurs op den duur minder ver
dienen. Door korting te geven
stijgt het aantal en de omvang van
de autoschades niet, vindt de Bo
vag.
Assuradeurs willen anderzijds wel
kortingen op de reparaties omdat
ze veel klanten aanbrengen. „Kan
je daar niet aan voldoen, dan kun
je jezelf afvragen of je economisch
De klant wil dat zijn auto na reparatie weer als nieuw de weg op gaat. Bij de FOCWA-bedrijven wordt hard gewerkt om binnen vier jaar te voldoen
aan Europese richtlijnen voor kwaliteitsnormen (foto archief PZCl
goed bezig bent", zegt Bos. „Lopen
ze naar een ander, dan kan het zijn
dat die tot aan zijn ondergang-
doorgaat. Komen ze toch weer bij
jou terecht. Waarmee ik wil zeg
gen, betrouwbaar werk afleveren
heeft zijn prijs."
Die betrouwbaarheid vormt sa
men met een gunstige ligging- en
goede reputatie van het bedrijf de
voorwaarden waaraan een scha-
de-herstelbedrijf moet voldoen.
Dat bleek vorig jaar uit een onder
zoek; 70% van de ondervraagden
denkt hierbij aan een Bovag-gara-
gebedrijf, 20% aan een FOCWA-
specialist. Tevens kwam uit dit on
derzoek naar voren dat de klant
een garantie dat het schadeherstel
niet tot een lagere inruilwaarde
leidt, belangrijker argumenten
vindt dan premiekorting of een
leenauto.
Bos is daar niet van onder de in
druk: „Als je naar een andere dea
ler stapt met je inruiler heeft die
geen boodschap aan toezeggingen
die elders zijn gedaan. Wij geven
een jaar garantie op het schade-
herstel, de Bovag maar drie maan
den. En juist na zes a zeven maan
den kan een reparatie problemen
geven. Het blijft mensenwerk niet-
waar. Wij nemen dan pok contact
op met de klant of alles nog naar
wens is. Zo niet. kun je al in een eer
der stadium - voor relatief geringe
re meerkosten - al ingrijpen. Twee
weken na de reparatie krijgt de
klant al een antwoordkaartje
waarop reacties gezet kunnen wor
den."
Autoschade herstellen is duur, dus
een garantie van een jaar op de re
paratie is heel normaal. Het ver
vangen van onderdelen is niet al
tijd goedkoper dan repareren. De
klant, en zeker de assuradeur, weet
dat, zal dat ook meenemen in de
prijsafspraak. Via Audatex, een
computersysteem waarin alle on
derdelen van de in Nederland
I I I I I I I II IT
gangbare automerken zijn opge
nomen, is alles te calculeren.
De expert en de reparateur kun
nen ter plekke met een draagbare
computer via de telefoon contact
maken met de Audatex-centrale in
Minden (Did.Aan de hand van ge
middelde schadetarieven wordt
direct bepaald wat er moet gebeu
ren en wat het zal kosten. „We
gaan ook beslist naar een repara
tieplicht toe bij schade. Wil je dat
niet, dan komt er ook geen uitke
ring", zegt Bos. „Bij caravans die
we hier ook voor schade krijgen, is
het al heel normaal. De verzeke
ring betaalt pas na de reparatie."
Auto- en caravanschade wordt zo
wel bij de garages, dealers als spe
cialisten hersteld. Iedereen heeft
elkaar nodig. De een voor merkge-
bonden plaatdelen en de ander
voor een spuitcabine of richtbank.
„Er is geen sprake van een directe
concurrentie. De Bovag behartigt
de belangen van aangesloten gara
gebedrijven en de FOCWA komt
op voor de carrosseriebranche",
zegt Rob Boon van de Bovag. Niet
temin reageerde die bond met het
al langer in voorbereiding zijnde
plpn Europolis op de actie van de
verzekeraars. Met Europolis kan
de consument verzekeringen in de
Bovag-bedrijven boeken en scha
des melden. Het systeem is erop
gericht de klantenbinding met de
Bovag-bedrijven te vergroten.
Stroomlijning
„Maar in die sector zitten niet de
experts op het gebied van schade-
herstel, dus is het logisch dat de
grote maatschappijen bij de FOC
WA aankloppen. In de branche
hebben zich nu ook al 180 bedrij
ven opgewerkt tot het predikaat
Acoat Selected. In nauwe samen
werking' met verffabrikant Sik-
kens, onderdeel van het Akzo-con-
cern, wordt aan de stroomlijning
van de bedrijfsvoering gewerkt. Je
moet als schadehersteller aan
strenge criteria voldoen om bij die
club te komen", zegt Bos.
Ondanks de forse teruggang in de
schadebranche (25% in '88 en 20%
in '89) ziet Autoschade Dik Bos,
strategisch gevestigd langs de Al
in Baarn, geen donkere wolken bo
ven zijn bedrijf hangen: „We heb
ben alles in huis om de schade van
caravans, auto's, vracht- en bestel
wagens tot 3500 kilo GVW te repa
reren. Zonodig kunnen er veertig
auto's in de week door de spuitca
bines. Die grootschalige aanpak,
investeren in de nieuwste materia
len, op milieugebied voorop lopen
en contracten met dealers en wa
genparkbeheerders houden de
zaak lopend."
Net als de sloopbranche ontkomen
de bedrijven die autoschade repa
reren niet aan een sanering. Er
wordt nu al hard gewerkt om bij de
FOCWA-bedrijven binnen vier
jaar te voldoen aan Europese richt
lijnen voor kwaliteitsnormen. Elk
bedrijf dat produceert kan werken
volgens een bepaalde ISO-norm
van 9000 tot 9004. Lloyd's Insuran
ce controleert vanuit Londen de
norm die deze bedrijfstak zichzelf
oplegt.
„En dat gaat er best heel streng
aan toe", zegt Dik Bos, „maar uit
eindelijk produceer je door het be
ter afleveren van je werk efficiënter
en maak je meer winst. Gispen
maakte al prima kantoormeubels,
ging toen werken volgens de ISO-
9000 norm en haalde er vier ton ex
tra winst mee. Ik bedoel maar,
kwaliteit leveren betaalt zichzelf
terug."
Siem Leeuwenkamp
Kant-en-klare douchecabines,
voorzien van alle benodigde
accessoires, worden steeds fraaier
uitgevoerd. Een voorbeeld daarvan is
het Duscholux douche-eiland, dat geen
storend element hoeft te zijn in een
hoekje van de slaapkamer of zelfs de
logeerkamer. Het wordt door de
sanitair-vakhandel geheel installatie-
klaar geleverd, desgewenst compleet
met afvoerpomp, warmwaterboiler en
eengreepsmengkraan. De vormgeving
is zó uitgekiend, met een kwartrond-
gewelfde voorzijde, dat dit 'eiland' zo
weinig mogelijk ruimte in beslag
neemt.
Zonder gespat en gespetter dou
chen in de badkuip... om de
badkamervloer vrij te houden van
water kun je de kuip afschermen
met een scheidingswand, die in
één- of meerdelige uitvoering ver
krijgbaar is. Als het niet nodig is
om de kuip over de hele lengte af te
schermen, zodat je in een hoekje
We weten allemaal dat de meeste
ongelukken in en rond het huis ge
beuren. Vooral de badkamer is een
plaats waar calamiteiten voorko
men: uitglijden in bad of douche
cabine, op een glibberige tegel
vloer, met als gevolg dat je je een
buil valt tegen de wastafel, het
handdoekenrek of wat er verder
nog aan interieurvoorzieningen
aangebracht is.
Emco, een bekende Duitse fabri
kant van prachtige badkamertoe-
behoren, brengt een serie accessoi
res waarbij veel aandacht is ge
schonken aan de veiligheid. De
collectie, met handdoekenrekjes,
houders voor glazen, zeepbakjes,
planchettes en stijlvolle verlich
tingsarmaturen, is niet alleen
mooi maar ook veilig. Om te begin
nen dank zij de ronde hoeken en
het ontbreken van elk scherp kant
je. Maai- niet in de laatste plaats
door het toegepaste materiaal, een
enigszins meegevende schuimstof
(polyurethaan), die onbreekbaar
en stevig is. Dit spul wordt ook
vaak toegepast in auto-interieurs
en zitmeubelen. De bevestiging
aan de wand zit verborgen in een
rail met twee verschuifbare delen,
zodat alles mooi weg- en afgewerkt
is. De rail kan, afhankelijk van de
toepassing, zowel horizontaal als
verticaal gemonteerd worden.
I I I I I I I I I IT
even kunt (na(douchen, is de-nieu
we tweedelige vouwwand van Ko-
ralle een oplossing. Hij is groot ge
noeg en kan. buiten gebruik, ge
heel tegen de wand weggeklapt
worden. Praktisch bij het schoon
maken. De totale breedte van de
scheidingspanelen ligt tussen 950
en 970 mm. Het profiel is leverbaar
in alle sanitairkleuren en de pane
len zijn er in enkelvoudig veilig
heidsglas zowel als in 'kunstglas',
beide al dan niet met een decora
tieve oppervlaktestructuur.
Onlangs verschenen bij de
ANWB vijf handige taalgids
jes onder de titel 'Ondenoeg'. Per
onderwerp bevatten de boekjes
kant en klare zinnen, die kunnen
worden gecombineerd met losse
woorden. Onderweg biedt korte en
bondige informatie over douane,
vervoermiddelen, tanken, pech,
ongevallen, bank, post. telefoon,
uitgaan, eten en drinken en derge
lijke. Behalve de woordenlijsten
per onderwerp, bevindt zich ach
terin de gids nog een circa 30 pagi
na's tellende algemene woorden
lijst.
De taalgidsen voor Portugal.
Hongarije, Spanje. Italië en Frank
rijk kosten voor ANWB-leden
8,95. Niet-leden betalen 9,95.
Logis de France '91 is de nieuwe
editie van de bekende Logis de
France-gids waarin ruim 4300 ho
tels, allen lid van deze nationale fe
deratie zijn opgenomen. De hotels,
kleine en middelgrote familieho
tels en verspreid over heel Frank
rijk, werden geclasseerd op basis
van de kwaliteit van het eten en
service tot en met de voorzienin
gen in de kamers. Het klassement
geeft met 1, 2 of drie schoorsteen
tjes het kwaliteitsverschil in com
fort en dienstverlening aan. De
gids bevat een korte Nederlandse
uitleg en kost FF 61.
Kosmos brengt vier nieuwe deel
tjes op de markt in de Kosmos-reis-
gidsserie. Het gaat om gidsjes over
Maleisië/Singapore, Rhodos,
Duitsland-Oost, Rome en Roeme
nië. De boekjes geven korte en
praktische informatie over histo
rie, cultuur, bezienswaardigheden,
gecompleteerd met foto's en kaar
tjes. De prijs van de reisgidsjes ligt
rond de twintig gulden.
8\nm"ISSIR-V\l 1.57 -GS. \l VIlSSIMil N
TELEFOON 011*4 1.W00
i
De rente op de kapitaalmarkt toonde zich afgelopen week stabiel. Ook
de hypotheekrentetarieven ondergingen nauwelijks enige wijzi
ging. Alleen Woonfonds Holland heeft, met uitzondering van de variabe
le rente, de tarieven met max. 0.2% verlaagd. Het tarief voor de variabele
rente werd met 0.2% verhoogd.
rentepercentages
netto werkelijke
opgave rente by fiscale
bank besparing van
constant
35,75",. 50
Hypotheekrente
per
7 mei 1991
rente afsluit
vast provi-
gedu- sie in
rende
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
spaarhyp
spaarhyp
5jr
10 jr.
15 jr.
vanab,
1,00
1,00
'1,00
1,50
1.50
9.80 5.99
10,20 6,28
9,60 6.56
9,60 6,56
ann. hyp.
ann. hyp.
spaarhyp
spaarhyp.
ojr.
10 jr.
15 jr
5 jr.
10 jr.
1,00
1.00
1,00
1.00
1,00
9,50 5.75
9.50 5.75
9.50 5.75
9.30 6.35
9,30 6.35
3.77
3.77
3.77
4.92
4,92
5/10 jr.
15/20 jr.
spaarhyp.
spaarhyp.
zorg-vrij-hyp.
zorg-vrij-hyp
2 jr.
10 jr.
15 jr.
1,00
1.00
1,00
9,80 5,94
9.80 5.94
10,20 6.24
5/10 jr.
15/20 jr.
spaarv.hyp.
spaarv.hyp.
spaarv.hyp'.
5 jr.
10 jr.
renterust
1.00
1.00
1,00
9.70
9.80
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr.
10 jr
jr-
5jr-
1,00
1.00
1,00
1.00
9,80 5,99
9.90 6.06
9,40 6.42
9.60 6,56
3.92
3.92
3.90
3.90
4,14
3.92
3.92
3,90
3.96
3.96.
3.96
4,02
4.97
5.08
spaargar.hyp.
spaargar.hyp.
exact-hyp.
exact-hyp.
5/10 jr.
15/20 jr.
5,8(
spaarhyp.
spaarhyp
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr.
10 jr.
5,79
5,79
3.87
3,87
3.80
3.80
5 jr.
10 jr
2 jr.
5 jr.
1,00
1.00
1,00
1,00
3,79
4.87
hyp.tot.plan
hyp.tot.plan
5/10 jr.
15/20 jr.
5.93
5,93
Direktbank besp.dir.hyp. 5 jr.
spaarhyp.
spaarhyp.
NMB
NMB
NMB
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann.hyp.
5/10 jr.
15/20 jr.
1.25
1,25
5,93
5,93
Rabo
Hp.bank
spaarhyp.
spaarhyp.
spaarhyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
5 jr.
10 jr.
1 jr.
5 jr.
1,00
1.00
1,00
1,00
9.80 5,94
9.80 5,94
9.50 6.49
5 jr.
7 jr.
12 jr.
1,00
1,00
1.00
1,00
1.00
9,70 5,91
9,70 5.91
9,90 6,05
9,40 6.30
9.50 6.37
3,92
3.92
3.86
3,92
3.92
3.92
3.92
5.03
5,08
3.90
3,90
4,01
4.87
4.93
sp.opt hyp.
sp.opt. hyp.
sp.opt. hyp.
ann. hyp.
ann. hyp.
Ver. Spaarb. spaarhyp.
3 jr.
10 jr.
stabiel
var/1 jr.
4/5 jr.
1,00
1.00
1,00
1.00
1.00
9,80
5,97
5,97
3,94
3,94
4,97
lage last,
lage last.
5jr-
7 jr.
14 jr.
9.50
9.50
5.74
5.74
Zwolsche
Algemeene
za-hyp.plan
za-hyp.plan
5 jr.
10 jr.
3.91
3,76
3,76
3.78
3,84
De vermelde tarieven hebben betrekking op hypotheken met gemeente
garantie. De netto werkelijke rente inwri is gebaseerd op de totale netto
lasten van de hypotheek. De vermelde nwr-percentages gelden voor een
man van 30-jarige leeftijd en een hypotheek ad 150.000.-. Voor vrouwen
en/of bij andere leeftijden kunnen andere nwr-percentages gelden. Bij an
dere hypotheekbedragen wijkt de nwr bij een aantal instellingen enigszins
af.
Dit nieuwe kastensysteem levert een optimale benutting van het kas-
tinterieur op (foto GPD).
Een tekort aan opbergruimte is lang
niet altijd te wijten aan een gebrek
aan de kubieke meter inhoud van het
huis. Veelal worden de kasten niet
optimaal benut. Slimme doe-het-
zelvers fabrieken zelf iets, maar het
probleem blijkt echter serieus genoeg
om specialisten op dit gebied aan het
denken te zetten.
Bij Elfa in Zweden is een nieuw
kastensysteem ontwikkeld,
dat een optimale benutting van
het kastinterieur oplevert. De kas
ten, 215 cm hoog, 180 of 240 cm
breed en 66 of 56 cm diep, worden
geleverd als zelfbouwpakket. Zon
der achterwand (omdat dergelijke
bergkasten meestal tegen een
muur worden geplaatst) en met
schuifdeuren die eveneens ruimte-
besparend werken.
De fabrikant is al vele jaren gespe
cialiseerd in schuivende draad-
mandsystemen. In de manden (of
wel korven) van geëpoxeerd draad,
kan veel opgeborgen worden. De
manden hebben verschillende af
metingen en de inhoud is in één
oogoplslag zichtbaar. Uiteraard is
er ook voorzien in hangruimte.
Het montagesysteem is zo eenvou
dig dat de kast in een uurtje 'over
eind' staat. De prijzen variëren, af
hankelijk van afmeting, deurtype
en indeling, van 2500 tot 4500 gul
den.
Het Elfa kastensysteem is ver
krijgbaar bij bouwmarkten, woon-
warenhuizen. dhz-zaken en inte
rieur-speciaalzaken.
Een ruimtebesparend douche-eiland (foto GPD)
