Lbo-opleidingen Axel verloren
Biotechnologie op proefveldje Rilland
ebc
I
Van de nood een deugd gemaakt
Informatieblad
over Veerse Meer
DeVlijt Bedden
Expositie over
de ligfiets in het
Zeeuws museum
provincie
17
fusieperikelen Zeeuw s-Vlaamse scholen
Oud-chirurg E. L. Nauta
in Middelburg overleden
ZATERDAG 18 MEI 1991
tfEL-Bestuur en directie van
dé Axelse scholengemeenschap
'np' Weistede' hebben besloten
afdelingen Lts en Lhno van
bet instituut te sluiten. De con
venties zijn dat er hel ko-
"en(I schooljaar geen Ieerlin-
joor beide opleidingsrich-
ïinjen worden aangenomen,
fot de huidige brugklassers en
nveedejaars (enkele tientallen)
«orden verwezen naar Lbo-
vlen in Hulst of Terneuzen
idat alleen de leerlingen van
je derde klassen volgend
schooljaar hun opleiding aan
DeWclstcde mogen voltooien,
pe directie van de schöol heeft
je ouders van de leerlingen en
je hoofden van de basisscholen
jde regio over het besluit en de
htergronden ervan schriftelijk
i de hoogte gebracht. Volgens
'gcteur M.J.. Huibregtse heeft
t bestuur er alles aan gedaan
je sluiting van de school of be
haalde afdelingen ervan te voor-
iomen.
De afgelopen maanden vonden
jjslebesprekingen plaats met de
slgemeen christelijke scholen-
meenschap Zeldenrust en de
ioms-katholieke scholenge-
leenschap voor Mavo en Lbo
iDeSteelant, beide in Terneuzen.
jet Zeldenrust bestuur wees vo-
ige week de scholenfusie af, om
it de mogelijkheden en gron-
ien voor samengaan niet duide-
ikzijn.
Ingemak
la de kringen van basisschool-
iders is het besluit niet in goe-
e aarde gevallen. Verwacht
erd dat het besluit om de
ihool of bepaalde opleidingen
te stoten eerder zou worden
inomen. Was dat gebeurd, dan
mden geen eerstejaarsleerlin-
Studie elders
Slot van pagina 11)
aten worden om Zeeuwse jon
en van vertrek naai' elders te
irhouden en om meer jonge
ren van elders naar hier te kun-
:nen halen. Er zijn de afgelopen
iren diverse opleidingen bij ge-
omen. Men wil weten in hoever
re dat effect heeft gehad.
De provincie is vooral benieuwd
ije vernemen waarom jongeren
soms voor opleidingen elders
kiezen, terwijl ze in Zeeland de
zelfde opleiding hadden kunnen
ilgen. Het onderzoek is eind
het jaar klaar.
mis
van
gen meer aangemeld zijn. Hui
bregtse betreurt het dat er nu
wat ongemak veroorzaakt is
voor ouders en leerlingen.
„Als je alles tevoren weet, dan...
Maar goed. het besluit is nu pas
gevallen omdat het bestuur tot
op het laatst getracht heeft de
opleidingen te redden. De uit
eindelijke beslissing is door al
lerhande omstandigheden ver
laat. Niettemin zullen we trach
ten de leerlingen op andere scho
len in de streek onder te bren
gen."
De Welstede-directeur kon de
personele consequenties van het
afbouwen van de opleidingen
nog niet overzien. „Voor ko
mend schooljaar geen, maar wat
er daarna gebeurt, moet nog
worden bekeken."
De Mavo-afdeling van de Axelse
scholengemeenschap blijft be
houden.
Eind deze maand wordt ook be
kend of een fusie tussen scholen
gemeenschap Petrus Hondius
en de Lbo-school De Vaart mo
gelijk is. De schoolbesturen
(waartoe ook de gemeente Ter
neuzen al gerangschikt worden
omdat die met ingang van 1992
verantwoordelijk wordt voor het
onderwijs aan het Petrus Hon-
dius-college) voeren al geruime
tijd besprekingen over een sa
menwerkingsverband.
In eerste instantie was door ook
de scholengemeenschap voor
Lbo en lbo De Leeuwtjes bij be
trokken, maar deze haakte vrij
snel af. Bij de besturen van de
grotere Zeeuws-Vlaamse scho
len bestaat weinig animo samen
te smelten met nu al noodlijden
de scholen (Leeuwtjes en Weiste
de). Een fusie met zo'n school als
nieuwe partner zou te grote per
sonele consequenties hebben.
Reden ook voor het Zeldenrust-
bestuur af te zien van een scho
lenconglomeraat van protes
tants-christelijke en katholiek
signatuur.
Directrice D.B. de Buck van De
Leeuwtjes vreest echter niet
voor het voortbestaan van de
opleidingen die aan de Terneu-
zense school worden verzorgd.
„Wij praten niet mee, maar gaan
ervan uit dat we - na fusie van
Petrus Hondius en Dë Vaart -
toch aanhaken. De directeur-ge
neraal van het ministerie van
Onderwijs heeft ons verzekerd
dat de opleidingen van de
school, die zorgen voor een
meerwaarde van het totale on
derwijspakket dat in Zeeuwsch-
Vlaanderen buiten ons geboden
wordt, behouden blijft. Het gaat
dan om het individueel lager be
roepsonderwijs (lbo), het econo
misch lager onderwijs (Leao) en
de taalverwervingscursussen
voor culturele minderheden,"
zei mevrouw De Buck. De Lhno-
afdeling van De Leeuwtjes zal
dan verloren gaan.
Wethouder W. de Zeeuw (onder
wijs) van Terneuzen verwacht
dat eind mei duidelijk is of een
fusie van De Vaart en Petrus
Hondius mogelijk is. „Is dat het
geval, dan zullen we met het be
stuur van De Leeuwtjes (de
ZLM) een gesprek hebben over
de verdere toekomst van hun op
leidingen in Zeeuwsch-Vlaande-
ren", aldus De Zeeuw.
Twee bekende verschijningen op de Gezins-Beurs Expo Goes, maar niet echt... Vlnr. Paul Brugmans en Hendrik VV'apstra {foto
Willem Mieras)
GOES- Leden van de fanclub
van Vader Abraham moeten
het toch kunnen weten. Is-ie
het echt of is-ie het niet? Hen
drik Wapstra (50) uit Lelystad
neemt zelfs hen in de maling.
Op een pas gehouden clubdag
werd hij zónder moeite voor
de bebaarde zanger van het
smurfenlied gehouden. Ook
op de gezinsbeurs Expo-Goes
werd hij vrijdagavond meer
malen verward nagekeken. Is
'm dat nou, of...
Wapstra is er zo langzamer
hand wel aan gewend. De tijd
dat de oorspronkelijk uit Zee
land afkomstige onderhoud-
stimmerman zich stoorde aan
de minder leuke kanten van de
roem zijn voorbij. „In het be
gin vond ik het soms ver
schrikkelijk vervelend. Men
sen bleven je maar aanspre
ken", zegt Wapstra. Hij heeft
nu van de nood een deugd ge
maakt en treedt in opdracht
van een Dubbelgangersbu
reau uit Vlissingen regelmatig
op tijdens evenementen. Soms
zingt-ie een lied en een andere
keer, zoals vrijdag in Goes,
loopt Wapstra rustig door het
publiek beroemd te wezen.
Zijn dubbelganger heeft hij al
een keer ontmoet. Kartner
vond het leuk, maar niet meer
dan dat, moet Wapstra toege
ven. „Hij heeft me een klopje
op de schouder gegeven. Daar
is het bij gebleven." Wat Wap
stra betreft is dat voldoende.
„Ik mag de man graag en luis
ter met plezier naar zijn mu
ziek. maar ik heb ook weieens
andere platen opstaan", zegt
hij nuchter.
Paul Brugmans (24) werkt in
een exclusief restaurant in
Amsterdam. Klanten spreken
hem er regelmatig aan op zijn
gelijkenis met een van Neer-
lands bekendste voetballers.
Brugmans geloofde het eerst
niet zo. Na de Europa-cup fina
lewedstrijd in 1988, nam hij de
proef op de som. Met een
dreadlock-pruik op trok hij de
Amsterdamse binnenstad in
om de overwinning van Oranje
te vieren. „Ik wist niet wat ik
meemaakte", verbaast hij zich
nu nog. „Mensen schrokken
zich wild. - Ze hadden Ruud
Gullit immers net op de televi
sie gezien." De verwarring
werd compleet toen ook ver
schillende media niet konden
geloven dat Brugmans toch
echt Brugmans was. Dat met
die pruik in de stad doet-ie
niet meer. Maar op feesten en
partijen laat hij zich graag
voorstaan een topvoetballer
te zijn. En terwijl hij vrijdag in
de Zeelandhallen in Goes aan
omstanders het verband om
zijn knie laat zien, zegt Brug
mans: „Maar dan ben ik het
ook wel helemaal.''
scouting kreeg
materialen voor
cursussen
ilIDDELBURG - Tijdens een
werkbezoek aan het geweste-
ijk bureau van Scouting Zee
and in Middelburg heeft gede-
luleerde G. de Vries vier sets
Materialen overhandigd voor
leiderscursussen van scouting.
De aankoop van die sets werd
mogelijk gemaakt door een pro
vinciale bijdrage van 3400 gul
den.
Tijdens het kennismakingsbe
zoek zei De Vries-Hommes dat
scouting een organisatie is die
het. jongeren mogelijk maakt
een 'plaats in de samenleving te
zoeken', omdat het programma
van scouting goed aansluit op de
belevingswereld van jongeren.
Zij vroeg het bestuur van Scou
ting Zeeland door te gaan met de
federatiebesprekingen met an
dere jeugd- en jongerenwerkor
ganisaties.
Bijleveldhaven
bestaat 5 jaar
VLISSINGEN - Het vijfjarig be
staan van de Bijleveldhaven in
Vlissingen-Oost wordt donder
dag 23 mei gevierd met de inge
bruikneming van een loods-
complex en twee havenkranen.
Het aan de haven gevestigde op-
ra overslagbedrijf Flushing
Stevedoring vof viert tevens
baar eerste lustrum. Zowel de
haven als deze onderneming
werden in mei 1986 geopend.
Flushing Stevedoring organi
seert het jubileum in samen
werking met het havenschap
Vlissingen.
Directeur L. Hoogstrate van
flushing Stevedoring zal om
16.00 uur op het hekraderschip
Mississippi Queen de genodig
den begroeten. De voorzitter
van de Nationale Havenraad (in
stantie die de regering over ha
venzaken adviseert), mr G. Ph.
Hrokx, opent drie kwartier later
het loodscomplex en neemt de
hranen in gebruik.
Tien maanden
voor diefstallen
middelburg - De 37-jarige
TV. B. uit Wolphaartsdijk
breeg bij vonnis van de recht
bank in Middelburg tien maan-
gevangenisstraf opgelegd
voor een serie diefstallen van
onder meer een aantal buiten
boordmotoren en drie aanhang
wagens.
J A. van der M. (45) uit Middel
burg werd veroordeeld tot twee
baanden voorwaardelijk en
jachtig uur dienstverlening voor
band- en spandiensten bij deze
diefstallen.
T- E. B. (30) uit Drimmelen kreeg
Jen boete van 1500 gulden en
™ce maanden voorwaardelijk
opgelegd voor heling van de mo
foren,
Groen licht voor genetisch gemodificeerde maisplant
RILLAND - De Koninklijke
Van der Have Groep legt vol
gende maand in de Zimmer-
manpolder bij Rilland een
proefveldje aan met genetisch
gemanipuleerde maisplanten.
Het ministerie van Volkshuis
vesting, Ruimtelijke Orde
ning en Milieu heeft hiervoor
een definitieve beschikking
en een bijbehorende 'verkla
ring van geen bezwaar' afge
geven. De Stichting Natuur en
Milieu vecht de proef aan bij
de Raad van State. Zij heeft
zich van meet af aan verzet te
gen biotechnologische proe
ven op akkers, uit angst dat
geknutselde planten in het
wild levende familieleden be
vruchten waardoor een geheel
nieuwe variant ontstaat. Van
der Have noemt de risico's ui
terst klein.
Het concern kan half juni toch
de genetisch gemodificeerde
maïs planten, omdat Natuur
en Milieu geen schorsing van
de proef heeft gevraagd. Deze
zomer legt Van der Have ook
proefvelden met erfelijk veran
derde suikerbieten en kool
zaad aan. Tegen de definitieve
beschikking, die net binnen is
en bij de gemeente Reimers-
waal ter inzage ligt, kan de ko
mende maand bezwaar wor
den aangetekend. Deze be
schikking. die op grond van de
Wet Milieugevaarlijke Stoffen
wordt verstrekt, geldt voor een
periode van vijf jaar. Om een
vinger aan de pols te houden,
eist het ministerie dat Van der
Have elk jaar een 'verklaring
van geen bezwaar' aanvraagt.
„Vrom wil de veldproeven tot
in de details controleren. Daar
om moeten we alle tests nauw
keurig beschrijven. Ook omdat
de procedures vrij langdurig en
uitgebreid zijn - we moeten
aan een reeks veiligheidsvoor
schriften voldoen - krijgt een
leek misschien de indruk dat
aan proeven in de open lucht
met genetisch gemodificeerde
planten allerlei gevaren kle
ven. Ik denk dat de overheden
het naadje van de kous willen
weten, omdat ze in het verle
den wat gemakkelijk met nieu
we technieken zijn omgespron
gen. Kernenergie bijvoorbeeld
staat sinds Tsjernobyl in een
heel ander daglicht", zegt di
rectiesecretaris mr S. G.
Quast.
Kloof
Directeur research drs C.
Noome onderkent dat over de
vermeende gevaren van bio
technologie een kloof gaapt
tussen opvattingen van des
Drie bij de veldproef met genetisch gemanipuleerde maisplanten betrokken medewerkers van Van der Have: vlnr. drs T. A. W. M.
Saat (cordinator veldproeven genetisch gemodificeerde gewassen), mr S. G. Quast (directiesecretaris) en drs C. Noome (directeur
research) (foto Willem Mieras)
kundigen en het publiek. De
wetenschappers menen dat
biotechnologie in principe vol
strekt veilig is. „Je weet name
lijk exact watje doet. In die zin
kan biotechnologie wel eens
veiliger zijn dan de traditionele
plantenveredeling. Maar te
genstanders zeggen dat de ge
volgen niet te overzien zijn."
Drs Noome beklemtoont dat
het inbrengen van een stukje
DNA, waarin zich de erfelijke
genen bevinden, van de ene in
de andere plant volstrekt zon
der risico is.
Wel zal VanderHave de gedra
gingen van alle ingebouwde ei
genschappen nauwlettend vol
gen. „We zullen natuurlijk
steeds heel erg zorgvuldig af
wegen welke erfelijke eigen
schappen we aan een plant toe
dienen. In theorie is het moge
lijk dat je biotechnologie mis
bruikt. door bijvoorbeeld een
schadelijk gif in te bouwen,
Maar VanderHave moet de ge
netische gemodificeerde pro-
dukten uiteindelijk aan boeren
kwijt en als je ziet hoeveel geld
met het onderzoek is gemoeid,
dan is bewust misbruik uitge
sloten." Mr Quast vult aan: „Je
koopt toch geen auto om er ie
mand mee dood te rijden." De
directiesecretaris zegt dat
VanderHave hoge prioriteit
geeft aan een uitgebreide voor
lichting over zijn biotechnolo
gische activiteiten. Dat is geen
overbodige luxe. want bij een
aantal Rillandse boeren
spookt nog steeds de verge-
lingsziekte in het hoofd, die in
1987 vanuit VanderHave-kas-
sen per ongeluk werd ver
spreid. „Het is ook ons in be
lang dat er een maatschappe
lijke discussie op gang komt,
want uiteindelijk genetisch ge
modificeerde produkten bij
boeren en consumenten te
rechtkomen", beaamt mr
Quast.
Het maisproefveld beslaat
driehonderd vierkante meter.
De lapjes voor de suikerbieten
en het koolzaad worden nog
kleiner. In de mais is een herbi
cide-resistentie ingebouwd. De
plant wordt daardoor minder
gevoelig voor onkruidbestrij
dingsmiddelen. De suikerbie
ten bevatten een gen dat ze be
schermt tegen een virus-infec
tie. de zogeheten rhizomania.
Verder zitten er twee merkge-
nen in. die als verklikkers die
nen. „Die hebben geen functie,
maar maken ons alleen duide
lijk of de genen goed zijn inge
bouwd. We gaan dus geen virus
testen in het veld, wat trou
wens ook niet mag. De resis
tentie kunnen we gemakkelijk
in het laboratorium vaststel
len. Deze indicatoren zijn vol
doende. Wel zullen we de plan
ten in de toekomst moeten tes
ten in een veld waar het virus
van nature inzit", legt drs
Noome uit. Ook het koolzaad
bezit verklikkers.-Daarnaast is
een mannelijk steriliteits-gen
ingebouwd, waardoor de plan
ten volledig vrouwelijk zijn ge
worden. VanderHave wil zo
voorkomen dat het tweeslach
tige koolzaad zichzelf be
vrucht. „In de praktijk", licht
drs Noome toe, „krijg je door
een veld mannelijke en een
veld vrouwelijke planten naast
elkaar aan te leggen honderd
procent gekruist zaad. Dat le
vert hoogwaardige kruisingen,
zogeheten hybriden, op die ex
tra groeikracht hebben. Het is
een trucje om de traditionele
handbestuiving te omzeilen.
Je kunt hectares hybride zaad
produceren. We hopen dat in
de toekomst twee soorten zaad
op de markt te brengen: het ge
wone koolzaad en hybride ras
sen." VanderHave verwacht
over zes jaar de eerste gene
tisch veranderde maisplanten
te verkopen.
MIDDELBURG - In zijn woon
plaats Haarlem is de Middel
burgse oud-chirurg E. L. Nauta
overleden. Hij werd 85 jaar oud.
In leven was de heer Nauta on
der meer ereburger van de stad
Middelburg. Hij kreeg die zeld
zame onderscheiding in 1967
voor zijn bijzondere aandeel in
de bevrijding van Middelburg.
De heer Nauta is inmiddels ge
cremeerd in Velsen.
Geschiedschrijver dr L. de Jong
sprak in deel 5 van 'De Bezet
ting' van een 'zeldzame moed'
die de heer Nauta aan de dag leg
de op 4 november 1944 toen hij
vanuit het bezette Middelburg
in een éénpersoonskano over
het geïnundeerde Walcherse
land naar Zoutelande roeide om
de geallieerde troepen op de
hoogte te stellen van de Duitse
bezettingsmacht. Kort daarna
overrompelde geallieerden de
Zeeuwse hoofdstad.
De heer Nauta speelde verder
een belangrijke rol bij het red
den van een jonge, gewonde
Middelburger, die op verden
king van sabotage door de Duit
sers zou worden gefusilleerd. De
chirurg wist het verblijf van de
jongeman in het Middelburgse
Gasthuis net zo lang te rekken
tot Middelburg werd bevrijd.
VEERE - Vlak voor het begin
van het zomerseizoen heeft het
recreatieschap 'Veerse Meer'
een informatieblad voor dag- en
verblijfsrecreanten uitgegeven,
het Veerse Meer Magazine. Het
blad richt zich vooral op het pu
bliek dat de vrije tijd door
brengt op en rond het Veerse
Meer. Het magazine - met een
oplage van tienduizend exem
plaren - wordt verspreid via re
cepties van campings en andere
verblijfsaccommodaties, VVV's
en horecabedrijven. Vanaf 1992
komt het blad meer keren per
jaar uit.
Bij het recreatieschap bestond
al geruime tijd behoefte aan een
medium dat gerichte informatie
geeft aan bezoekers van de
streek. Op een mooie dag trekt
het meer ongeveer vijftigdui
zend recreanten. Langs het wa
ter zijn bijna vierduizend lig
plaatsen te vinden. De informa
tie in het blad is voor een belang
rijk deel in de Duitse taal ge
schreven. In het eerste nummer
van het Veerse Meer Magazine
worden bezoekers onder meer
gewezen op het behoud van een
goed milieu. Daarnaast wordt
gevraagd voorzichtig om te gaan
met de kwestbare natuurgebie
den rond het Veerse Meer. De
uitgave is in nauwe samenwer
king met het recreatieschap sa
mengesteld door Jacques Cats
Produkties uit Middelburg.
Directeur A. Hoefkens van het Veerse Meer reikte de eerste exem
plaren van het nieuwe Veerse Meer Magazine uit aan in de omge
ving verblijvende toeristen foto Oscar van Beest)
Slaapkamer en bedden speciaal zaak
De Slaapvoorlichter voor Zeeland
Beestenmarkt 12, Goes, tel. (1110(1-1)221.'!
MIDDELBURG - Ligfietsen
vormen het onderwerp van een
tentoonstelling die van 7 juni
tot en met 25 augustus te zien is
in het Zeeuws Museum aan de
Abdij in Middelburg. Aanvul
lend besteedt Delta-Expo op het
eiland Neeltje Jans van 15 juli
tot en met 30 augustus in een
kleine tentoonstelling aan
dacht aan de waterfiets.
Zaterdag 31 augustus houdt de
Nederlandse Vereniging voor
Human Powered Vehicles
(NVHPV) op Neetje Jans een lig
fietsevenement met een behen
digheidswedstrijd, een record
tijdrit over 200 meter en een kilo
metertijdrit. Zondag 1 septem
ber wordt een toertocht rond het
Veerse Meer verreden. Het ligt in
de bedoeling dat er bij voldoen
de deelname ook nog een sym
posium en een waterfietsevene-
ment op het programma komen.
De tentoonstelling in het
Zeeuws Museum toont negen
tien fietsmodellen die ontwik
keld en vervaardigd zijn in Ne
derland en hun gebruikswaard^
hebben bewezen. Deze ligfietsen
verschillen in gebruik van mate
riaal en constructie, plaatsing
van trapas, wielaandrijving,
stoel en stuur. Het bekendste
model is de Roulandtfiets, de
enige Nederlandse ligfiets die in
produktie is genomen. Naast de
modellen van de Middelburgse
ligfietsbouwers B. Moens (de M5,
Meer Meters Met Minder Moeite)
en D. Thijs (roeifiets) zijn onder
meer opgenomen de Flevobike,
de Flevotrike, de Joutaligfiets
en de Cha Cha-bike. Voorts is er
een vooroorlogs model, de Velo-
car van de Fransman Mochet, te
zien.
De expositie wordt vrijdag 7 juni
om 15.30 uur ingeleid door de
heer G. van de Beek, voorzitter
van de NVHPV en hoofdredac
teur van het blad 'Fiets'. De ope
ning wordt verricht door de di
recteur van Provinciale Water
staat Zeeland, ir T. G. van der
Meer. Het Zeeuws Museum is op
zaterdag, zondag en maandag
geopend van 13.30 tot 17.00 uur
en van dinsdag tot en met vrij
dag van 10.00 tot 17.00 uur.
\V ...also
1 abgemacht!
Sie übernehmen
die Vertretung
WAT MOET U DAAR NU OP ZEGGEN?
EBC helpt u aan het antwoord. Ga nü de taal leren die u nodig hebt!
EBCis gespecialiseerd in snelle resultaten. Zowel gericht op
persoonlijke als zakelijke omstandigheden. Alleen of in groepjes
Engels, Nederlands, Frans, Duits, Spaans, Italiaans en Russisch.
EBC TALENINSTITUUT
stationsstraat 40,4611 CD Bergen op Zoom,
telefoon 01640 - 65679, telefax 01640 - 66576.
