aan
Borg
Tenniswereld twijfelt
kans op succes Björn
Topsporter
maakt
rentree
Björn Borg treedt weer aan in het internationale tenniscircuit, als vanouds met rood-wit-blauwe haarband en houten racket (foto Gerard Julien)
VRIJDAG 19 APRIL 1991
sport
De vierde juli 1981 geldt nog
steeds als de dag waarop het
einde van Björn Borgs tenniscarrière
gestalte kreeg. Een 22-jarige
onbeschaamde vlegel uit New York,
genaamd John McEnroe, maakte op
Wimbledon in vier sets een einde aan
de dynastie van de Zweed, die in de
vijf voorgaande jaren aan de
Londense Church Road heer en
meester was geweest. „Hij verliest
écht", verwoordde tv-commentator
Herman Kuiphof destijds het
ongeloof van velen. Dinsdag 23 april
1991 is de datum die in de
geschiedenisboeken voor de officiële
rentree van Björn Borg komt te
staan. De voormalige dictator begint
op die dag in zijn woonplaats Monte
Carlo aan zijn tweede tennisleven.
Een wanhoopsdaad of een serieuze
poging om terug aan de top te
komen? De experts zijn verdeeld.
De internationale sportwereld kent
sinds kort een nieuwe trend. Steeds
meer revolverhelden van weleer gespen
hun holsters weer om en wagen zich op
nieuw in het strijdperk. De 42-jarige Geor
ge Foreman bokste gisteren (vrijdag) te
gen Evander Holyfield om de wereldtitel
in het zwaargewicht. Mark Spitz (41). de
zevenvoudig olympisch zwemkampioen
van 1972, kondigde anderhalfjaar geleden
aan dat hij een serieuze poging ging on
dernemen om zich te kwalificeren voor de
Spelen in Barcelona. Afgelopen weekein
de maakte de Amerikaanse glamourboy
in Mission Viejo een bijna gênante ren
tree. Op de vijftig meter vlinderslag tegen
Tom Jager bewoog Spitz zich bijna als een
nijlpaard door het water.
Björn Borg is dus gewaarschuwd. Na een
rustperiode van ruim acht jaar gaat ook
de voormalige tennistopper. volgens ei
gen zeggen niet vanwege geldgebrek,
maar gedreven door het verlangen naar
het spel en de competitie, het gevecht met
de huidige generatie aan. De inmiddels
34-jarige Zweed klimt komende week tij
dens het toernooi van Monte Carlo op
nieuw op de carrousel van het professione
le tennis. De vraag is hoeveel rondjes Borg
het volhoudt.
Volgens zijn landgenoot en de huidige
nummer één van de wereldranglijst, Ste
fan Edberg zullen dat er niet veel worden.
.Ik geloof niet dat hij zich met de top kan
meten. De tennissport is de laatste jaren
veel sneller geworden. Na zo'n lange stil
stand krijg je dat niet meer in de vingers",
aldus de Zweed, die in zijn mening wordt
gesteund door Ivan Lendl. „We hebben al
lemaal kunnen zien wat er met John
McEnroe gebeurde toen hij acht maanden
vrijaf nam. Acht jaar wegblijven is pas
echt een probleem".
Veranderd
De voormalige lijstaanvoerder Mats Wi-
lander heeft in zijn loopbaan herhaalde
lijk pauzes opgenomen. De wispelturige
Zweed, die tussen september '88 en janua
ri '89 de beste plaats op de mallemolen
had, weet dus hoe moeilijk het is om terug
te komen. „Hoewel ik voor hem hoop dat
hij het redt, denk ik dat het niet realistisch
is van Björn om te denken dat hij echt aan
de top kan terugkeren. Misschien kan hij
eens een wedstrijd winnen, maar meer
echt niet.
Tennis is veranderd en deze Borg is ook
niet de Borg van 1978. Tennis is tegen
woordig meer dan alleen spelen. Het is
mentaal zeer zwaar dertien of veertien
toernooien per jaar te moeten afwerken.
Zeker als je vaak in de eerste ronde ver
liest. En als hij veel evenementen afloopt,
en dat moet hij doen wil hij weer terugko-
men op niveau, is die kans groot".
Ook Tom Okker, die in zijn actieve loop
baan als tennisser zo'n tien keer tegen
over Borg stond, gelooft dat Borg het
mentaal gezien erg moeilijk krijgt. ,Zijn
doorzettingsvermogen zal toch niet meer
zo groot zijn als vroeger. Hij hoeft immers
niets meer te bewijzen. Als het dan tegen
zit en hij verliest een paai' keer in de eerste
ronde van een toernooi, is het gemakke
lijk om weer te stoppen".
Niet kansloos
Nederlands beste tennisser tot-nu-toe
acht Borg echter niet geheel kansloos. ,Ik
heb begrepen dat hij hard heeft getraind
en dat hij fysiek fit is. Als hij een goede
loting heeft en meteen wint. weet je het
maar nooit. Als hij een 'wildcard' voor
Wimbledon krijgt, is hij zeker in staat om
daar voor een verrassing te zorgen. Hij
won het toernooi vijf keer en ik denk dat
hij er ook nu nog beter speelt dan menige
tennisser uit de huidige top-vijftig".
Tweevoudig Wimbledon-winnaar John
Newcombe is één van de weinigen die op
timistisch is gestemd. De besnorde Au
straliër gelooft zelfs dat Borg voor de ze
vende keer de open Franse kampioen
schappen op Roland Garros kan winnen.
„Hij was de beste gravelspeler ooit en als
hij er klaar voor is. kan hij bij de beste
twintig tennissers van de wereld komen".
En hoe denkt de schijnbaar niet uit zijn
evenwicht te brengen Scandinaviër zelf
over zijn kansen? Gedurende de afgelo
pen acht maanden, waarin hij dagelijks
bijna zes uur per dag trainde, heeft Borg
zich daarover nauwelijks uitgelaten. Hij
ontweek zorgvuldig de pers, weigerde per
tinent elk interview, maar verscheen eind
maart wel op de Britse televisie om in een
praatshow enkele vragen te beantwoor
den. Verder slaagde alleen een journalist
van het dagblad 'The Observer' erin om de
nog altijd met rood-wit-blauwe hoofd
band getooide Zweed tijdens een trai
ningsstage op het heilige gras van de All
England Club enkele uitspraken te ont
lokken.
„Om de top te bereiken, moetje fysiek en
psychisch in vorm zijn. Dat ben ik nu", gaf
Borg te kennen. „In het verleden heb ik
mezelf altijd een ijzeren discipline opge
legd. Dat is nu weer mijn stelregel. Mijn
instelling is net als vroeger. Ik kan me vol
ledig op één partij en één doel concentre
ren. Ik ben altijd bereid daar offers voor te
brengen. Ik ben daarom optimistisch. Wat
echter nog ontbreekt, is wedstrijdritme".
Over het waarom van Borgs terugkeer zijn
sinds augustus vorig jaar, toen hij aan
kondigde weer met tennis te beginnen, de
vreemdste gissingen gedaan. De voor de
hand liggendste was natuurlijk geldge
brek. Na zijn afscheid in '83 bouwde 'Ice
Borg', wiens vermogen destijds op tachtig
miljoen gulden werd geschat, een aardig
imperium op in de modebranche. In de zo
mer van '89 ging de Björn Borg Design
Group echter failliet. Als zakenman bleek
de tennisser toch niet zo succesvol.
Borg raakte daarna verwikkeld in enkele
rechtzaken. Zo eiste Lars Skarke, zijn
voormalige partner en directeur van de
BB Group, een schadevergoeding van
maar liefst 160 miljoen gulden. Skarke, die
een belang van 25 procent in de firma had,
verweet de oud-kampioen afspraken te
hebben geschonden en contracten niet te
zijn nagekomen. Op zijn beurt beschuldig
de Borg zijn ex-compagnon van „misma
nagement".
De Zweedse rechter gaf Borg onlangs ge
lijk in het conflict. De vijfvoudig Wimble
don-winnaar bleef desalniettemin met
een geschatte schuld van zestien miljoen
gulden zitten en moest zijn kapitale villa
op een eiland bij Stockholm verkopen.
Geld is volgens Borg, die zich weer in Mon
te Carlo vestigde, echter niet de belang
rijkste drijfveer voor zijn terugkeer. „De
meeste mensen beweren dat ik vanwege
mijn schulden weer begin. Maar dat is niet
waai'. Ik weet heus wel hoe ik mezelf zon
der tennis in leven moet houden. Ik heb nu
gewoon weer zin iets anders te doen. Daar
hoort een terugkeer in de tennissport bij.
Ik miste het tennis. Ik wil weer spelen en
winnen. Ik zoek de bevrediging van vroe
ger en beschouw mijn comeback als een
grote uitdaging. Ik ben tot de conclusie
gekomen dat er zich tijdens mijn afwezig
heid geen spelers hebben gemeld, die net
zo temperamentvol op de baan zijn als ik".
Fascinerend
En dat terwijl Borg acht jaar geleden nog
uitriep: „Ik zal blij zijn 's ochtends wakker
te worden en te beseffen dat ik die dag niet
hoef te trainen. Niets, absoluut niets,
krijgt mij terug in het wedstrijdtennis".
Het verhaal dat vertelt hoe de eens door
hem gedomineerde sport het leven van
Borg weer ging beheersen, is daarom ze
ker fascinerend te noemen.
De enige zoon van een kledinghandelaar
uit Stockholm kwam door zijn vader in
aanraking met de tennissport. Deze gaf
hem een racket, dat hij had gewonnen tij
dens een tafeltennistoernooi. Borg junior
raakte meteen verslingerd aan de sport en
verliet vroegtijdig de school met het argu
ment dat hij niet uren naar leraren kon zit
ten luisteren. Niet lang daarna zouden de
journalisten zich vermaken met de kop „A
star is Björn". In 1970 veroverde hij als
veertienjarige het Zweedse kampioen
schap bij de senioren, waarna hij zijn land
mocht vertegenwoordigen in het Davis-
cup-team, In '72 won hij de juniorentitel
op Wimbledon en twee jaar later eiste hij
als zeventienjarige in Parijs zijn eerste
'grote' Grand-Slamwinst. op. Het begin
van een verbluffende reeks van zes over
winningen in acht jaar.
Pas in '76 mocht Borg op Wimbledon als
winnaar de hand van de hertogin van
Kent schudden en begon de ogenschijn
lijk stoïcijnse pupil van trainer Lennart
Bergelin ook daar aan zijn regeerperiode.
De tennisfans sloten de nieuwe vedette,
die werd gepresenteerd als een buiten
aards wezen, haast snikkend in de armen.
In de wereld van de sport, de speelgoedaf
deling van het leven, was de Zweed, de
held, het geliefde maatje. Dit in tegenstel
ling tot de relschoppers Ilie Nastase, Jim
my Connors en John McEnroe. Als tiener
bezat Borg echter ook een opvliegend ka
rakter en was hij snél gefrustreerd. Zo
schorste de Zweedse bond hem eens voor
zes maanden naar aanleiding van een
scheldpartij. Borg verbeterde daarna zijn
gedrag op de baan aanzienlijk, maar tij
dens zijn profcarrière bleef hij een stijfkop,
die met name door collega-spelers en de
pers regelmatig op zijn egoïsme en hebbe
righeid werd aangevallen.
Oninteressant
Het publiek had daar lak aan en bewon
derde hem als een kalme, onvermoeibare
man die niet ontvankelijk was voor de
druk van buitenaf. Borg werd de hemel in
geprezen wegens zijn haarscherpe con
centratie, zijn nauwkeurige oog en zijn on
barmhartige techniek. Jammergenoeg
was de in werkelijkheid eenvoudige en
grotendeels oninteressante noorderling
niet in staat buiten de baan zijn uitstra
ling te behouden. De wereld ging er vanuit
dat Borg als uitmuntend tennisser ook in
zijn privé-leven wel een succesvol mens
móest zijn. Niets was minder waar.
Zijn huwelijk met zijn eerste vrouw, de
Roemeense tennisster Marianna Simio-
nescu. mislukte. Na zijn scheiding ver
wekte Borg, die in 1983 na een ruzie met de
tennisautoriteiten over het aantal door
hem te spelen toernooien besloot te stop
pen, nog een zoon bij de toen zestienjarige
Jannike Björling, met wie hij overigens
nooit trouwde. Vier jaar terug schokte hij
zijn trouwe fans door een relatie met de
zangeres Loredana Berte, niet echt het
toonbeeld van kuisheid, te beginnen.
Borg had geen boodschap aan de verhalen
over de als mannenverslindster bekend
staande Italiaanse en trouwde met haar.
Cocaïne
De geruchten over zijn zakelijke fiasco's
en zelfs cocaïnegebruik bleven echter aan
houden. Zeker toen hij in februari 1989
met spoed naar een ziekenhuis in Milaan
werd gebracht, waar zijn maag werd leeg
gepompt. Hij zou ruzie hebben gehad met
Loredana en daarna hebben geprobeerd
met slaappillen een einde aan zijn leven te
maken. Borg deed het incident af als een
ongelukkige combinatie van alcohol en
slaapmiddelen. De echte waarheid zal
nooit bekend worden. Twee jaar na dit
dieptepunt in zijn leven is Borg in elk ge
val klaar voor een comeback. Althans, dat
zegt hij zelf.
Begin deze week waren de eerste beelden
van een trainende Borg te zien. De legen
de werkte in Monte Carlo een oefenpartij
tje tegen zijn landgenoot Lars Johnsson af
en verloor met tweemaal 4-6. Zijn speel
wijze bleek nauwelijks veranderd. De bes
te tennisser van de laatste decennia han
teert nog steeds zijn bekende tweehandi
ge backhand en gebruikt zijn oude houten
racket. ,Ik haat de nieuwe modellen, om
dat ze me beletten controle over de bal uit
te oefenen. Met moderne rackets kan ik
mijn eigen spel niet spelen. En daarom
heb ik alles maar bij het oude gelaten. Ik
heb genoeg oude modellen bewaard", ver
klaarde Borg zijn keuze voor het museum
stuk.
Dat laatste zou hem volgens sommigen bij
zijn rentree wel eens kunnen opbreken.
Tijdens zijn afwezigheid heeft de ontwik
keling van het materiaal een hoge vlucht
genomen. De huidige generatie tennissers
is door de metalen rackets in staat veel
harder te'slaan, met als gevolg dat de ser
vice een steeds dominantere rol is gaan
spelen.
Handicap
„Zijn ouderwetse racket is een enorm han
dicap". meent de Australische oud-speler
Fred Stolle dan ook. „Borg kan de bal er
niet de vaart mee geven, die tegenwoordig'
vereist is bij de slagenwisselingen. Daar
om denk ik dat Borg de top niet meer kan
halen". Ook Tom Okker ziet Borgs 'slag
hout' als een groot nadeel. „Het materiaal
is de afgelopen jaren sterk verbeterd,
waardoor de spelers nu veel harder slaan.
Vooral op snelle ondergronden wordt het
heel lastig voor hem".
Anderen, zoals Vitas Gerulaitis, bestrij
den daarentegen dit argument. „Je hoeft
de bal niej. met duizend kilometer per uur
over het net te slaan om een goede tennis
ser te zijn. Dat heeft McEnroe bewezen.
Maai' wat Borg zich wel moet realiseren is
dat hem eerst enkele afstraffingen wach
ten".
Pat Cash, in '87 de sterkste op Wimbledon,
trainde de afgelopen maand in een Lon
dense hal enkele malen met Borg. „Hij
maakte nog wel wat fouten, maar soms
sloeg hij ook fantastische ballen. Ik heb
zelf ook nog even met zijn racket gespeeld
en ik moet zeggen dat het best meeviel",
gaf de Australiër toe.
Andrew Castle, lid van het Britse Davis-
cup-team, fungeerde ook als sparringpart
ner voor Borg. Hij had wel zijn bedenkin
gen over het kleine racket, maar ver
wachtte dat de Zweed die handicap met
zijn kracht en talent kan compenseren.
„Hij bezit een uitstekende volley en een
prima opslag, maar hij beweegt vooral
goed. Borg gaat weer winnen, daar twijfel
ik niet aan. Er zijn niet veel spelers die zo'n
slag hebben en zo fit zijn als Borg". Dins
dag zal de wereld weten of de Engelsman
gelijk heeft.
Eric de Bie
Na zijn tennisperiode was Borg actief op verschillende terreinen in de modewe
reld. Op de foto presenteert hij samen met zijn toenmalige vriendin Jannike Björ
ling een parfum met zijn naam (foto Bob Dear)
Björn Borg werd op 6 juni 1956 in het Zweedse plaatsje Sodertalji, onder de
rook van Stockholm, geboren. Op vijftienjarige leeftijd verscheen hij voor het
eerst in de internationale schijnwerpers door zijn debuut in het Zweedse Davis-
cup-team te maken. Daarmee was hij de jongste tenisser die ooit in dit landentoer-
nooi uitkwam.
In de jaren '73 tot en met '81 stond Borg zestien keer in de finale van een Grand-
Slamtoernooi. Daarvan won hij er elf: zes keer in Parijs en vijf maal in Londen. In
totaal bracht Borg 65 officiële toernooien op zijn naam en was hij 26 keer verlie
zend finalist. Zijn loopbaan in vogelvlucht:
1970: Zweeds kampioen bij de senioren.
1971: Debuut in het Zweedse Daviscup-team tijdens het duel met Nieuw-Zeeland.
1972: Wereldkampioen bij de junioren (Orange Bowl) en winnaar van het junioren-
toernooi op Wimbledon.
1974: Borg wint in Londen zijn eerste officiële toernooi. Op Roland Garros ver
overt hij zijn eerste Grand-Slamtitel.
1975: Opnieuw is hij de sterkste in Parijs. Met het Zweedse team zegeviert hij in
het Daviscup-toernooi.
1976: Borg komt in Parijs niet verder dan de kwartfinales, maar behaalt op Wim
bledon zijn eerste seniorentitel door in de finale Ilie Nastase te verslaan. Verlie
zend finalist in New York (tegen Jimmy Connors).
1977: Borg schrijft weer Wimbledon op zijn naam en wint de Masters-finale.
1978: Derde zege op Roland Garros en op Wimbledon. Opnieuw verliezend finalist
op Flushing Meadow (weer is Connors te sterk).
1979: Borg speelt in Rotterdam en schrijft het toernooi op zijn naam. Vierde zege
Roland Garros en Wimbledon.
1980: Vijfde overwinning in Parijs. Born speelt in de finale op Wimbledon een
bloedstollende vijfsetter tegen McEnroe en wint.
1981: Borg zegeviert voor de zesde en laatste keer in Parijs. McEnroe schrijft op
Wimbledon geschiedenis door in de eindstrijd Borg te verslaan.
1983: Henri Leconte klopt in Monte Carlo Borg in drie sets. Op 26-jarige leeftijd zet
de Zweed een punt achter een van de imponerendste sportcarrières in de geschie
denis.
1990: Borg kondigt rentree aan.
Borg in actie op het toernooi van Roland Garros in 1980 foto Henk Koster)
