Bretonse muziek is
niet zo eenvoudig
PZC kunst cultuur
Goed jaar voor Haydn
De agenda
Ar Bleizi Ruz
Vermeulen
Dameskoor
Bounders
Eindspel
De Ridder
Danstheater
Eenakters
De gang
Eenakters
Gaaikema
Volksmuziek
Gaaikema
Happy Smiles
Ronnie Earl
Gaaikema
Berini's
Dominique
Kong
La Strada
Mandoline
Dameskoor
Concert
Gotcha
Eenakters
9bo4
Cabaret
VRIJDAG 19 APRIL 1991 20
Ar Bleizi Ruz: ...dicht bij de historie zonder authentiek te willen
De Bretonse Festou-noz zijn een
legende. Een levende legende wel
te verstaan. Het Bal-folk is een echt
volksfeest. In het verzuilde Nederland
is het nauwelijks denkbaar dat op een
bijeenkomst jong tot oud geboeid
worden. Allerlei pluimages zijn
vertegenwoordigd in een diversiteit
aan uitdossingen: de punker, de yuppie,
de vetkuif, de clochard, de burger, de
boer Ze komen om zich te vermaken.
De ingrediënten zijn als vanouds: geef
het volk brood en spelen. De innerlijke
mens wordt goed verzorgd. Er is een
keur aan etenswaren, van vette worst
tot de Bretonse gatteau en drank. Voor
de spelen moet men zelf actief uit de
voeten. Ze bestaan uit de gavotte's,
dans-plinn, an-dro's etc. Eeuwenoude,
nauwelijks veranderde Bretonse
volksdansen, waar je als niet-Breton
net zo makkelijk voor valt als de
afstammelingen van de Kelten zelf.
Vanaf het podium klinkt tijdens
de festou-noz continu muziek,
van bagads (doedelzakbands), de
biniou en bombarde-ensembles
(de Bretonse variant van de doe
delzak in combinatie met een
schalmei-instrument) of van folk
groepen. Uit het circuit van de fes
tou-noz zijn een aantal professio
neel spelende bands voortgeko
men. Ar Bleizi Ruz is daarvan een
voorbeeld. De naam van de groep -
vertaald De Rode wolven - sugge
reert enige strijdlustige activiteit.
Zanger-gitarist Eric Liorzou daar
over: ..Het rood werd alleen in ver
band gebracht met een mate van
progressiviteit. Het is niet verbon
den aan enige politieke stroming-
of organisatie. Veel groepen waren
of zijn wel sterk betrokken bij het
streven naar behoud van een eigen
Bretonse cultuur. Maar een sterk
politiek getint nationalisme, wat
veelvuldig is verondersteld, daar
stonden de meeste musici toch
buiten."
Ar Bleizi Ruz begon als een acht-
persoonsformatie in een oncon
ventionele bezetting wat betreft
het instrumentarium. Een combi
natie van fagot, saxofoon, bass,
drums, fluit, gitaar en bombarde
kan niet alledaags genoemd wor
den. De viermansformatie anno
1991 maakt gebruik van gitaar,
basgitaar, accordeon, bombarde,
doedelzak en diverse fluiten naast
bijvoorbeeld de synthesizer.
De zanger-gitarist schetst vervol
gens wat kenmerken van zijn
groep en vergelijkt met andere
Bretonse groepen. Een groot ver
schil ligt in de benadering en in het
instrumentarium, maar eveneens
in de ritmes. „Ritmisch is de Bre
tonse muziekstruktuur niet zo een
voudig als ze op het gehoor lijkt.
Drummers hebben altijd proble
men met onze muziek. Wij bena
drukken daarin de steps. Met an
dere woorden, we geven maatac-
centen, waarop de dansers zich
kunnen concentreren."
In de loop der jaren hebben de Ro-
de Wolven tevens een reputatie op
gebouwd buiten Bretagne. F
voorbeeld in Nederland, waar ze
graag geziene gast zijn op festivals
en in de clubs. Onlangs regis
de de groep enkele optredens voor
een concertalbum, welke tijdens
deze tournee gepromoot wordt
Maar waarom pas na achttien jaar
een live-album? „In Bretagne spe
len we eigenlijk alleen op festou-
noz. Een echt concert behoort tot
de uitzonderingen. Dit in t
stelling tot buiten de lands_
zen, waar we hoofdzakelijk concer
ten verzorgen en weer geen du
begeleiding doen. In feite hebben
we dus twee gezichten,"
Liorzou. „We willen de Bretonnen
rtu eens laten horen hoe en wat we
buiten de eigen streek spelen. Zo
als we dus hier optreden, dat willen
we daar ook gaan doen."
Op de zes albums van Ar Bleiz
Ruz staan vrijwel uitsluitend in
strumentale composities. Zich ba
serend op een cultuur die rijk aan
liederen is,' toch een opmerkelijk
feit. Erics reactie is simpel en ve
helderend. „Het is geen kwestie
van onwil, eerder van onkunde,
Geen van ons spreekt goed
tons. Dan kun je kiezen voor hei
zingen van Franse teksten of ver
talingen, maar dat is niet ons stre
ven. Bernard (Quillin-accordeo-
nist) heeft zich verdiept in d<
en ons gestimuleerd om toch enke
le liederen te gaan zingen."
Balans
Op de nieuwe plaat heeft acteur
verhalenverteller en zanger Pa
trick Ewan op drie nummers een
vocale inbreng. Daar is de b
dus evenwichtiger. De Bretonnen
benaderen de volksmuziek op een
eigentijdse wijze. Met moderne in
strumenten naast authentieke.
Men integreert traditionele n
dieën met eigen composities,
waarbij invloeden uit andere disci
plines niet geschuwd worden.
Daarbij blijven ze binnen het
raamwerk van de Bretonse mu
ziek. De link naar het verleden is
duidelijk.
„Ondanks het arrangeren en het
schrijven van nieuwe, eigentijdse
composities bedenken we altijd
waar die muziek vandaan k
hoe ze tot stand gekomen en ont
wikkeld is. De emotie van een lied
of een compositie bewaren, dat
zo belangrijk! Het streven is
dicht mogelijk bij die historie as
te sluiten, zonder overigens au
thentiek te zijn," verklaart Lior
zou. Het- moge duidelijk zijn. Met
deze uitgangspunten blijkt Ar
Bleizi Ruz geen (rode) wolf die zich
hult in schaapskleren.
Marius Roeting
Ar Bleizi Ruz, Zuidlandtheater Terne;
zen, woensdag 20.00 uur
Met Ilaydn, daar gaat het ook
goed mee, in het Mozart-jaar.
Dit jaar verschijnt zijn symfo
nisch oeuvre in drievoud op de
markt. Voor Decca zijn Christop
her Hogwood en zijn Academy of
Ancient Music bezig alle symfo
nieën, authentiek bezet, klank te
geven en via het label Nimbus
doen Roy Goodman en The Han
nover Band hetzelfde. Van Hog
wood cs zijn vorig jaar het eerste
album met de symfonieën 21-34 al
uitgekomen, beide projecten ver
gen echter verschillende jaren. In
één worp echter heeft Decca on
langs echter alle Haydn-symfo-
nieën op de markt gezet via de he
ruitgave op cd van de vertolkin
gen onder leiding van Antal Dora-
ti, opgenomen in de jaren zeven
tig.
De hoeveelheid muziek van zes lp's
is nu ondergebracht in albums met
vier cd's. De verkaveling van de
werken in de verschillende albums
volgt de chronologie. Het gevolg is,
dat naar mijn indruk albums met
minder en zeer interessant mate
riaal elkaar afwisselen. Tot de
boeiende uitgaven bijvoorbeeld
hoort het album, waarin een groot
deel van de Sturm und Drang-
werken uit de periode 1763-1768
opgenomen zijn. Een mooie, geva
rieerde en kwalititatief intrigeren
de groep werken bevat ook het al
bum met de laatste vier Parijse
symfonieën, de groep-van-vijf
werken uit de periode tussen Pa
rijs en Londen in en de eerste drie
van de twaalf voor Londen ge
schreven symfonieën. Bekenden
daaruit: nummer 85 La Reine, 92
Oxford, 94 Paukenslag en 96 Won
der. Minder vaak gespeelde
werken: nummer 84, en het stief
kind onder de eerste reeks Londen-
se symfonieën, nummer 95. Plus de
nummers 88 (een van zijn mooiste),
89,90 en 91, die alle drie ook de aan
dacht waard zijn (Decca 425 930-2,
4 cd's, de nummers 84 t/m 95). De
concurrentie op de cd-markt in
Haydn is toegenomen, onder meer
door de reeks Haydn-symfonieën
die Colin Davis met het Concertge
bouworkest voor Philips vastlegde
en waaruit kort geleden in de mid
denprijsklasse een selectie met de
Oxford (92), Paukenslag (94) en
Wonder (96)-symfonieën is uitge
bracht (Philips 432 030-2, 73 m,);
drie werken dus, die ook in hethier
gesignaleerde Dorati-album zit
ten.
De Haydn van Dorati heeft altijd
niveau, er gaat van zijn opnamen
spontaniteit en speelplezier uit,
Geen van de uitvoeringen is onder
de maat. Beter nog dan de vier ge
presenteerde Parijse werken vind
ik zijn vertolkingen van de symfo
nieën nummer 88, 89 en 90: ze ho
~n
- -
cd
i. i i i i i i i i i r
ren tot de levendigste die voorhan
den zijn. Enige discutabele punt
vormt in feite de doorgaans breed
genomen menuetten; daar was een
grotere variatie in tempi denkbaar
geweest.
Een vergelijking tussen PhiM-
monica Hungarica en Concertge
bouworkest leert, dat de orkestcul
tuur in Amsterdam hoorbaar ho
ger is; een constatering, die Dorar
cs. overigens niet diskwalificeer
De muziek klinkt geacheveerde
en onmiskenbaar deed ook tie
Concertgebouw Haydn met pe-
zier. Bij Davis wordt Haydn pa
send robuust opgezet. Voor wie he
Dorati-album teveel van het goed
is: hij of zij vindt op de Philips^
een puike selectie. Decca ze'
voor Dorati een spotje op voora
blazersbijdragen. Philips m
greerde in het Concertgebouw bla
zers, strijkers (en pauken) vo
beeldig.
Kees Cijsou»
Bram Vermeulen ifoto Andre Beekman)
Bram Vermeulen brengt vandaag (vrijdag) Vriend en Vij
and in de Middelburgse Stadsschouwburg (20.00 uur).
In Vriend en Vijand, een vervolg op Dans met mij, zingt, ver
telt en bespeelt Vermeulen zijn instrumenten.
Het Westkappels Dameskoor, onder leiding van Riet Wes-
terweele, geeft vanavond (vrijdag) de jaarlijkse uitvoering
in het dorpshuis Westkapelle Herrijst in Westkapelle (19.30
uur).
Het programma -vermeldt werken van Verdi, Léhar en ou
derwetse liedjes. Medewerking verlenen de accordeonisten
Corrie Janse en Jozien Slabber, het duo Piet van Rooijen en
pianist Jaap Edel. Na de pauze wordt het toneelstuk 'Zeg
kan ik je man even lenen' opgevoerd.
De Bill Bounders Big Band treedt vandaag (vrijdag) op in
de Cotton Club van de Vlissingse discotheek Cosmo (21.00
uur).
De band speelt, onder leiding van Evert Jan Kreulen, num
mers van Stevie Wonder, Count Basie, Glenn Miller. Denise
Jannah neemt de zangnummers voor haar rekening.
Advertentie
de Prins van Oranje Goes 20.00 uur
FOLKLORISTISCH DANSTHEATER in "Dansend langs de zijde-
route'/117.00; CJP/Pas 65 111,00: jeugd 1/m 12 jaar 18,00 1
Stadsschouwburg Middelburg 20,00 uur
BRAM VERMEULEN met zijn soloprogramma "Vriend Vijand"
116,00: CJP/Pas 65 111,00
Burgerzaal Stadhuis Middelburg£Ö^J0 uur
MONTSERRAT FIGUERAA (Sprfean), JORDI SAVAL (viola
da gamba) ROLFL(a$5jVöND (tokkelinstrumenlen) met
Spaanse muziek uifcgf t7%-1 8e eeuw115,00; CJP/Pas 65 12,50
za. Vestzaklheater Vllssingen 20.30 uur
I 20 FACT speelt "Dominique", een theatersolo door Ine Leytens
1 114,50, CJP/Pas 65112,00
Stadsschouwburg Middelburg 20.00 uur
23 SETH GAAIKEMa met zijn nieuwe one man show
I wo. "De avonturen van Seth Gaaikema"
I 24 1 30,00: CJP/Pas 65 125,00
I do. de Prins van Oranje Goes 20.00 uur
25 SETH GAAIKEMA mei zijn nieuwe one man show
"De avonturen van Seth Gaaikema"
28,00; CJP/Pas 65 f 22,00
Stadsschouwburg Middelburg 20.30 uur
DE BERINI'S in "Hel naadje van de kous"
Zeer beperkt aantal kaarten 16,00; CJP/Pas 65111,00
op 25 apr. van 15-16 uur lel, te reserveren via (01180) 15256
de Pnns van Oranje Goes 20.00 uur
26 DE BERINI'S met hun kabaretprogramma
"Hel naadje van de kous" (16,00; CJP/Pas 65111,00
I za Concertzaal Zierikzee 20.00 uur
27 DE BERINI'S met hun kabaretprogramma
"Het naadje van de kous" 116,00, CJP/Pas 65111,00
I do. brengt "Orpheus in de Onderwereld" van Jacques Oflenbach
^02 (34.50; CJP/Pas 65(32,00
VOORVERKOOP BIJ DE WV'STER PLAATSE
VANAF 8 DAGEN VOOR DE EVENEMENTEN
Telefonisch reserveren Middelburg: 15256, Goes: 15154,
Vlissingen: 12345, Zierikzee (van 19-20 uur): 12192
Theaterlljn (01180) 11511 dag en nBcht aktuele Informatie^
VRIJDAG
Het Zuidelijk Toneel speelt vandaag (vrijdag) Eindspel
van Samuel Beckett in het Terneuzense Zuidlandtheater
(20.00 uur).
Beckett ziet Eindspel als een vervolg op Wachten op Godot.
De twee (anti)helden in Eindspel heten Hamm (meester) en
Glov (slaaf), verbasteringen van hamer en spijker (hammer
en clou). Zij leven in een bunker, een galerij van levende lij
ken, Daar worden ze beschermd tegen de buitenwereld, of is
het de buitenwereld die zich tegen hen beschermt. In het
stuk draait het om indringers, tekens van leven als licht door
het; venster, een luis, en speelgoedhond, die genadeloos on
derdrukt worden.
De verteller Willem de Ridder treedt vandaag (vrijdag) op
in 't Beest in Goes (21.00 uur).
De Ridder is een meester in het vertellen van verhalen. In
Goes vertelt hij de sprookjes van 101 nacht. Hij toont zich
een echte verteller, in de traditie van vertellers die eeuwen
lang hun verhalen aan het publiek doorgaven.
Het Folkloristisch Danstheater is vandaag (vrijdag) te zien
in de Goese Prins van Oranje (20.00 uur).
Het Danstheater danst de voorstelling Langs de zijderoute
met dansen uit het oude China, van de Tibetanen, Mongo
len. Oezboeken en dansen uit het voormalige Perzië en Ar
menië.
Het Zeeuws Centrum voor Amateurtoneel houdt een drie
daags amateur-eenakterfestival in Zierikzee. Vandaag
(vrijdag) begint het festival in de Zierikzeese Concertzaal
(20.00 uur).
Tijdens het festival zijn zestien voorstellingen te zien, allen
gespeeld door Zeeuwse amateurs.
ZATERDAG
Scène uit De Gang van zaken (foto Andre Beekman)
De Gang van Zaken is donderdag te zien in het Terneuzense
Zuidlandtheater (20.00 uur).
De Gang van Zaken is een nieuwe theatervoorstelling geba
seerd op een idee van Mark Kingsford. Kingsford observeer
de mensen en wilde dat weergeven in een theatervoorstel
ling. Als uitgangspunt koos hij de gang. Samen met regis
seur Jos Houben kwam vervolgens De gang van zaken tot
stand, gespeeld door Mark Kingsford, Carla Hardy, Koos El-
fering, Cecile Heuer en Ralph Wingens. In het stuk wordt het
publiek geconfronteerd met een bedrijf in problemen. Wie
bepaalt wat er gaat gebeuren en wie worden ontslagen.
VERWACHT
Dansgroep Chrisztina de Chatel treedt vrijdag 26 april op
in het Terneuzense Zuidlandtheater (20.00 uur),
De Berini's zijn vrijdag 26 april te zien in de Goese prins
van Oranje in Goes (20.00 uur
Het Middelburgs Vocaal Ensemble Quodlibet concerteert
zaterdag 27 april in cle Koorkerk in Middelburg 20.00 uur).
Het Disney Theater speelt zaterdag 27 april twee voorstel
lingen in het Terneuzense Zuidlandtheater (13.15 en 15.30
uur).
De Berini's zijn zaterdag 27 april te zien in de Zierikzeese
Concertzaal 20.00 uur).
Zoma brengt dinsdag 30 april de operette Die keusche Su-
zanne in het Terneuzense Zuidlandtheater (20.00 uur).
Toneelgroep Orkater is ivoensdag 1 mei te zien in het Ter
neuzense Zuidlandtheater (20.00 uur).
De Hoofdstad Operette speelt woensdag 1 en donderdag 2
mei Otpheus in de onderwereld in de Middelburgse Stads-
schouivbiirg (20.00 uur).
Het Folkloristisch Danstheater danst donderdag 2 mei in
het Terneuzense Zuidlandtheater (20.00 uur).
AFGELAST
Het concert van de sopraan Montserrat Figurras, vandaag
(vrijdag) in de burgerzaal van het Middelburgse stadhuis is
afgelast.
DONDERDAG
Het Zeeuws Centrum voor Amateurtoneel houdt een drie
daags eenakterfestival voor amateurs. Het festival wordt
zondag afgesloten in de Zierikzeese Concertzaal (14.30 uur)
DINSDAG
Seth Gaaikema staat dinsdag in de Middelburgse Stads
schouwburg (20.00 uur).
De conferencier brengt zijn nieuwe programma De avontu
ren van S. Gaaikema. Het koningshuis, Europa 1992, de
Duitse eenwording en de Golfcrisis zijn onderwerpen die
Gaaikema de revue laat passeren.
WOENSDAG
Ar Bleizi Ruz brengt woensdag Bretonse volksmuziek in
het Terneuzense Zuidlandtheater (20.00 uur).
Seth Gaaikema staat woensdag in de Middelburgse Stads
schouwburg (20.00 uur)
De conferencier brengt zijn nieuwe programma De avontu
ren van S. Gaaikema.
De huisband van tapperij Happy Buccaneer in Vlissingen,
The Happy Smiles Session Band, treedt woensdag op in het
Vlissingse etablissement (21,30 uur).
De sessie staat dit keer in het teken van de rock.
ZONDAG
De stichting Blues Promotion Zeeuwsch-Vlaanderen heeft
opnieuw een topper uit de biueswereld weten te boeken.
Zondag treedt in Porgy Bess in Terneuzen gitarist Ron
nie Earl op, in gezelschap van zijn eigen Broadcasters en
Sugar Ray. Het voorprogramma wordt verzorgd door Bi
zar Blues (20.00 uur).
Ronnie Earl wordt door veel topartiesten - Robert Cray,
Eric Clapton en BB King onder anderen - gezien als een van
de beste gitaristen ter wereld. Hij speelde acht jaar met
Roomfull of Blues, maakte in die tijd drie solo-elpees en for
meerde driejaar geleden zijn eigen band The Broadcasters,
bestaande uit drummer Per Hanson, toetsenist Tony Z en
bassist Michael Ward.
Seth Gaaikema (BertNienhuis)
Ronnie Earl (links) en Sugar Ray foto Joe Rosen)
Seth Gaaikema staat donderdag in de Goese Prins van
Oranje (20.00 uur).
De conferencier brengt zijn nieuwe programma De avontu
ren van S. Gaaikema.
De Berini's brengen donderdag het naadje van de kous in
de Middelburgse Stadsschouwburg (20.30 uur).
Het naadje van de kous is een avondvullend programma
waarin Annie en Harrie het publiek meenenem in hun leven
van alledag. Het leven van twee muzikanten met hun dro
men, hun sores en hun muziek. Annie bespeelt de contrabas,
Harrie de ukelele.
Ine Leytens van F Act foto Ben van Duin)
Ine Leytens van F Act speelt zaterdag de theatersolo Domi
nique in het Vlissingse Vestzaklheater (20.30 uur).
Leytens liet zich inspireren door de Belgische non Soeur
Sour ire. Deze zingende non trad uit de kloosterorde, nadat
zij succes kreeg met het lied Dominique. Maar het leven in
de 'echte' wereld voldoet niet aan haar verwachtingen. Zij
pleegt uiteindelijk, samen met een vriendin, zelfmoord.
De Amsterdamse groep Kong treedt zaterdag op in jonge
rencentrum De Piek in Vlissingen (22.00 uur).
De Amsterdammers brengen een mix van funk, rock, punk
en psychedelische muziek.
La Strada brengt zaterdag haar programma van film- en
volksmuziek in Razzmatazz in Oost-Souburg (21.00 uur).
Het Amsterdamse trio La Strada, vernoemd naar een van de
bekendste Felinnifilms, legt. zich toe op het vertolken van de
muziek van Nino Rota uit een aantal rolprenten van de Ita
liaanse cineast: I Clowns, 8 1/2, Dolce vita, Casa Nova en
natuurlijk La Strada zelf. Els Dekker (viool), Eric Hennes
(contrabas) en Joost van Son (accordeon, piano en arrange
menten) brengen die composities in een eigen bewerking.
Soms sterk klassiek aandoende, hier en daar met een kni
poog naar (ver)nieuwe(nde) muziek, maar ook speels, luch
tig en krachtig. Tegenover deze wellicht wat zware kost zet
het trio bewerkingen neer van volksmuziek uit Roemenië en
Hongarije. Niet zo verwonderlijk, want twee-derde van de
groep maakt deel uit van het Nederlandse balkanensemble
Mioritza. Daarnaast is er ruimte voor een prachtige Argen
tijnse tango of een Spaanse sevillana.
Het Vlissingse mandolineorkest concerteert zaterdag in de
Middelburgse Concert- en Gehoorzaal (20.00 uur).
Het Zeeuws Mannenkoor, onder leiding van Raimondo di
Bella, verleent medewerking. Op het programma staan
werken van Caudioso, Wölky, Althoff en stukken van heden
daagse componisten als Jurriaan Andriessen en Fred Witt.
Het Westkappels Dameskoor, onder leiding van Riet Wes-
terweele, geeft zaterdag de jaarlijkse uitvoering in het
dorpshuis Westkapelle Herrijst in Westkapelle (19.30 uur).
De pianist Daniël Wayenberg en de organist Klaas-Jan Mul
der verlenen zaterdag medewerking aan een concert in de
hervormde kerk in Burgh-Haamstede (14.30 uur).
Aan dit concert wordt verder meegewerkt door de gebroe
ders Brouwer en de Zeeuwse Koorschool. Wayenberg speelt
Impromptu opus 90 no 4 van Schubert en Etude Opus 10 nr
10 en 11 van Chopin. Het programma vermeldt verder
werken van Bach, Grace, Rutter, Driffill, Rheinberger, Gold,
Purcell en Handel.
Grote-Prijsfinalist Gotcha treedt zaterdag op in jongeren
centrum Brogum in Zierikzee (22.30 uur).
Gotcha uit Haarlem speelt een mengeling van hard-funk,
soul en jazz en wil een alternatief bieden voor de hedendaag
se dansmuziek.
Het Zeeuws Centrum voor Amateurtoneel houdt een drie
daags eenakterfestival voor amateurs. Zaterdag is de twee
de dag in de Zierikzeese Concertzaal (14.00 uur en 20.00
De uit Kortgene/Colijnsplaat afkomstige band 9bo4 treedt
zaterdag op in dorpshuis De Brug in Colijnsplaat (.20.00
uur)
Behalve van deze nieuwe band is er een optreden van The
Starshooters. 9bo4 is een vrij nieuwe band die zich op de
rock heeft geworpen. De band speelt op geheel eigen wijze
nummers van bands als The Rolling Stones en Creedance.
Clearwater Revival.
Cabaret Zak en As brengt zaterdag Zak en As ontkent alles
in het Terneuzense Zuidlandtheater (20.00 uur).
In deze 'theaterthriller' nodigt de cabaretgroep, het publiek
uit.een avond lang het recht in eigen hand te nemen.
