£G-troika overlegt in Moskou
Tweespalt Arabische wereld
door aanval op schuilkelder
KLM handhaaft
aangepaste dienst
tot eind maart
Begrafenis doden
schuilkelder ontaardt
in demonstratie
Wijziging tactiek
McGovern wil weer
president worden
Scuds ontploffen boven Saudi-Arabië
lederlands fregat
ij opdracht op
;IOO km van Kuwayt
golfoorlog
esprek over Midden-Oosten na de Golfoorlog en de Baltische staten
in volle zee
VRIJDAG 15 FEBRUARI 1991 5
AMSTERDAM (ANP) - De KLM
heeft besloten de aanpassingen
in de dienstregeling voorlopig
tot eind maart te handhaven.
Dit in verband met het terugge
lopen vervoersaanbod als ge
volg van de Golf. De KLM heeft
dit donderdag bekend gemaakt.
Hoe de zomerdienst regeling,
die daarna ingaat, er uit zal zien
is nog niet bekend.
De aanpassingen houden onder
meer in dat op 19 van de 69 Euro
pese bestemmingen vluchten
worden samengevoegd, gecom
bineerd of met kleinere toestel
len worden uitgevoerd. In totaal
betreft het hier 60 vluchten per
week. De Europese aanpassin
gen gelden tot en met 24 maart,
een week voor het begin van de
zomerdienstregeling.
De aanpassingen voor routes
naar de Verenigde Staten gelden
tot en met 31 maart. Tot het ein
de van de winterdienstregeling
worden 5 van de 49 wekelijkse re
tourvluchten geannuleerd. Deze
capaciteitsbeperking geldt voor
New York, Chicago, Atlanta en
Baltimore/Washington.
Een woordvoerder van de KLM
zei donderdagmorgen dat per
week bekeken zal worden in hoe
verre de aanpassingen nodig zijn
en moeten worden bijgesteld.
Over de hele linie kampt de
KLM nog steeds met een daling
in de bezettingsgraad van 15
procent. Volgens de woordvoer
der vertoont zich „hier en daar"
een lichte toename in het aantal
zakelijke reizigers.
Eerder maakte KLM bekend te
stoppen met de diensten vanaf
Schiphol op Maastricht en de
Duitse plaats Dresden. Maas
tricht wordt uit de dienstrege
ling genomen in verband met de
hoge exploitatietekorten, ter
wijl Dresden er uit gaat door de
sterk teruggelopen belangstel
ling.
Momenteel wordt onderzocht of
een andere maatschappije met
hulp van de KLM de diensten op
Maastricht kan overnemen. De
diensten tussen Maastricht, en
Londen (Gatwick) via Eindho
ven worden gehandhaafd.
Arafat bezoekt Baghdad
BAGHDAD (AP) - Onder de be
zwering de Amerikaanse presi
dent George Bush te zullen
straffen voor het vergieten van
„onschuldig bloed" hebben Ira
kezen donderdag de eerste 20
van de naar schatting enige
honderden burgers die zijn om
gekomen bij een Amerikaans
bombardement op een schuil
kelder in Baghdad begraven.
De Iraakse minister van infor
matie. Latif Jassim, wees kwaad
de Amerikaanse beschuldigin
gen als zou de getroffen bunker
een militaire commandopost
zijn van de hand. Hij noemde
president George Bush een oor
logsmisdadiger die met Hitier te
vergelijken is. „Ons is verteld
dat Hitier joden verbrandde.
Bush verbrandt Iraakse kinde
ren", aldus Jassim.
De leider van de Palestijnse be
vrijdingsorganisatie PLO. Yas
ser Arafat, bezocht donderdag
de gebombardeerde plek. Hij
was in Baghdad voor overleg
met Saddam Husayn. „Als presi
dent Bush denkt het moreel on
der de Iraakse bevolking te bre
ken door dagelijks burgers te do
den, dan heeft hij het volledig
mis. Stop de oorlog en laten we
gaan praten", aldus Arafat. Hij
verklaarde „levensvatbare"
kanten te zien aan de vredes
voorstellen zoals die geformu
leerd zijn door de ministers van
buitenlandse zaken van de niet-
gebonden landen deze week in
Joegoslavië.
Reddingsteams doorzochten
donderdag voor de tweede dag
het puin op zoek naar overleven
den; met behulp van bulldozers
en kranen werden meer verkool
de en verminkte lichamen ge
borgen van mensen die woens
dag werden gedood bij de meest
bloedige aanval in de een maand
oude oorlog.
Op een paar honderd meter van
de schuilkelder trokken vijf- tot
zesduizend Irakezen naar de be
graafplaats van het Al-Ame-
rieh-district om de doden te be
graven. Terwijl een militaire fan
fare een sombere melodie speel
de vuurden eenheden van het
paramilitaire Volksleger met
hun AK-47 geweren in de lucht.
Onder het luide geroep van an
ti-Amerikaanse leuzen liet men
de kisten, bedekt met de Iraakse
vlag. in een massagraf zakken.
„We zweren bij God dat we ze
zullen laten betalen voor deze
misdaad", zo schreeuwde de me
nigte. „De dood van onze vrou
wen en kinderen zal niet onge
wroken blijven. Bush, Bush, je
zult betalen voor al je misdaden
en het iedere dag vergieten van
onschuldig bloed", zo riepen de
rouwenden.
(Slot van pagina 1)
afgelast. We zullen daarmee
doorgaan".
De Amerikanen overwegen on
der meer om vlak voor het begin
van een aanval pamfletten uit te
werpen om de bevolking te
waarschuwen. Volgens de in
Londen gevestigde Kurdische
Democratische Partij (KDP) is
dat in ieder geval gebeurd boven
steden in het noorden van Irak.
Legerwoordvoerder Neal noem
de het uitwerpen van pamfletten
'een van de opties, die wij mo
menteel onderzoeken'.
Hotels
De VS zouden inmiddels hebben
afgezien van het bombarderen
van hotels in Baghdad, waarvan
de kelders ingericht zijn als mili
taire commandocentra. Dat zou
volgens de New York Times on
der meer het geval zijn in het
Rashid-hotel, waar veel Wester
se journalisten en andere bui
tenlanders verblijven. De hotel-
directie heeft in een reactie op de
beschuldiging de journalisten
een kijkje in de kelders laten ne
men. Die hebben niets gevonden
wat wees op militaire activiteit.
Bij de gevechten van gisteren is
volgens het Iraanse persbureau
Irna een petrochemische fabriek
en een raffinaderij gebombar
deerd. De Amerikanen meldde'h
dat een van de eigen gevechtsl-
viegtuigen boven Irak is neerge
haald. De piloot en de navigator
vonden daarbij de dood. Een
Saudische piloot verongelukte
tijdens een trainingsvlucht. Een
Britse Tornado-bommenwerper
keerde niet terug van zijn missie.
Groot-Brittannië heeft sinds het
begin van de oorlog zeven Tor
nado's verloren.
Inmiddels heeft het Amerikaan
se Ministerie van Buitenlandse
Zaken gezegd, dat minister Ba
ker uitgebreid met zijn Sovjet
collega Bessmertnych heeft ge
sproken over het Russische vre
desinitiatief in de Golfoorlog.
Begin deze week reisde de spe
ciale afgezant van president
Gorbatsjov, Primakov, naar
Baghdad om met de Iraakse pre
sident Saddam Husayn te pra
ten. Zondag zal de Iraakse mi
nister Tariq Aziz (Buitenlandse
Zaken) naai- Moskou reizen voor
verdere gesprekken. Ook de
Iraanse minister van Buiten
landse Zaken, Velayati, kondig
de aan zondag naar Moskou te
gaan.
Baker, zo maakte een woord
voerder duidelijk, staat scep
tisch tegenover de kans dat het
Sovjet-initiatief enige kans van
slagen heeft. Maar de Amerika
nen zijn er in ieder geval blij mee,
dat de Sovjets Saddam ander
maal hebben gezegd dat elke op
lossing voor het Golfconflict be
gint met de Iraakse terugtrek
king uit Kuwayt.
(Van onze correspondent
WASHINGTON - George
McGovern, de Democratische
presidentskandidaat bij de ver
kiezingen van 1972, staat klaar
om aan de presidentsverkiezin
gen van volgend jaar mee te
doen. Hij heeft dat donderdag
via een ingezonden stuk in de
New York Times laten weten.
McGovern werd in 1972 tot veler
verrassing de presidentskandi
daat van de Democratische Par
tij met een programma, waarvan
de Amerikaanse terugtrekking
uit Vietnam het hoofdbestand
deel was. Maar hij vei i^or zwaar
van de Republikein Nixon.
De inmiddels 68 jaar oude
McGovern zegt dat hij opnieuw
kandidaat zou willen zijn, hoe
wel niet opnieuw met een zo di
rect anti-oorlogsprogramma als
in 1972. Meedoen aan betogin
gen tegen de huidige oorlog, zo
schrijft hij, zou op dit moment
geen zin hebben. Maar
McGovern wil tijdens een presi
dentiële campagne wèl het be
leid ter discussie stellen dat er
voor heeft gezorgd dat Amerika
nu bij de Golf-oorlog berokken
is.
Resten van een Scud-raket kwamen neer op een verlaten garage in Hafr al-Batin foto Lauretit Rebours/AP)
HAFR AL-BATIN (AP) - Irak heeft donderdag raketten afge
schoten op de stad Hafr al-Batin in het noorden van Saudi-Ara-
bië. De Scuds ontploften tijdens hun vlucht en werden niet
neergehaald door Patriot-afweerraketten, zoals Amerikaanse
functionarissen eerder hadden gemeld. De geallieerde troepen
waren ten tijde van de aanval bezig met een grootscheepse
tankoefening ten zuiden van de grens met Kuwayt.
Brokstukken van de Iraakse raketten troffen een garage en een
woonhuis. Verscheidene mensen liepen lichte verwondingen op,
grotendeels veroorzaakt door rondvliegend glas. De Amerikaan
se brigade-generaal Richard Neal zei dat er geen afweerraketten
op de Scuds zijn afgeschoten, omdat Hafr al-Batin niet in het
verdedigingsgebied van de Patriot-eenheden ligt. Volgens Neal
wijst het voortijdig ontploffen van de Scuds er op dat het om
raketten van slechtere kwaliteit ging dan die welke eerder op
Saudi-Arabië en Israël zijn afgeschoten.
Hafr al-Batin, 105 kilometer van de Kuwaytse grens, ligt in de
buurt van een belangrijke Saudische militaire basis. De aanval
kwam tijdens luchtalarm in de veel zuidelijker gelegen steden
Riyad, Dhahran en het aangrenzende oliestaatje Bahrayn. Het
was voor het eerst dat daar overdag de sirenes loeiden. Behalve
in Hafr al-Batin kwamen echter nergens raketten terecht.
Hafr al-Batin, waar met name Arabische strijdkrachten zijn ge
concentreerd, lag op 23 januari ook al onder Iraaks raketvuur.
Een Scud die toen op de stad werd afgeschoten richtte geen scha
de aan. Het merendeel van de 50.000 inwoners van Hafr al-Batin
is sinds het uitbreken van de oorlog gevlucht, waardoor de stad
er verlaten bijligt en alleen nog bewoond wordt door Saudische
regeringsfunctionarissen en geallieerde militairen.
Het Amerikaanse militaire commando in Riyad deelde mee dat
geallieerde piloten in het westen van Irak drie mobiele Scud-lan-
ceerinrichtingen hebben vernietigd waarmee raketten naar Is
rael konden worden afgeschoten.
[,'HAAG (ANP) - De Europe-
e iroika, minister Van den
gk van Buitenlandse Zaken
j jjjn Luxemburgse en Ita-
use collega's Jacques Poos
j Gianni de Michelis, voert
j jjgn in Moskou besprekin-
imet de Sovjet-minister van
|enlandse Zaken Bessmert-
Ü-
r (bezoek van de troika, de hui-
«Luxemburgse, vorige Ita-
jise en toekomstige Neder-
4se voorzitter van de EG-mi-
(erraad, maakt deel uit van
I 'overleg van de Europese mi-
r lers over wat na de Gölfoor-
jn het Midden-Oosten moet
euren.
r ;is de bedoeling dat de EG-
i Jsters van Buitenlandse Za-
i dinsdag in Luxemburg van
lichten wisselen over de
•fdlijnen van zo'n beleid. Zo
«eiijk komt men tot een ak-
{dover de belangrijkste uit-
^punten.
^vaardigden van de troika-
jen, maar niet noodzakelijk
ministers, willen ook nog
ileggen met vertegenwoordi-
svande Verenigde Staten, Is-
è,de Noordafrikaanse landen
J mogelijk ook Syrië en Egyp-
(ligt voor de hand dat de drie
j esters in Moskou ook zullen
spreken over de ontwikkelingen
in de Baltische republieken Est
land, Letland en Litouwen. De
gebeurtenissen in Vilnius en Ri
ga, zijn voor de EG-landen aan
leiding geweest overleg over
technische hulp op te schorten,
geen haast te maken met voed
selhulp en een procedure te be
ginnen die ten doel heeft de Sov
jetunie in de conferentie over
veiligheid en samenwerking in
Europa (CVSE) aan de kaak te
stellen.
Het voornaamste doel van het
bezoek, aldus een woordvoerder
van Buitenlandse Zaken in Den
Haag, is het tot uitdrukking
brengen van de ongerustheid
over de ontwikkelingen in de
Baltische republieken.
Eerder deze maand besloten de
EG-ministers van Buitenlandse
Zaken hun Sovjet-collega uit te
nodigen voor een bezoek aan
Brussel of Luxemburg, om daar
met de troika van gedachten te
wisselen over de Baltische kwes
tie. Maar Bessmertnych voelde
er kennelijk weinig voor naar het
Westen te reizen om zich daar te
laten toespreken.
De EG-ministers hebben ver
klaard te hopen dat de volks
stemmingen in Litouwen en Let
land over onafhankelijkheid het
begin zullen zijn van een „con
structieve dialoog" met de cen-
NICOSIA (AP) - De Arabische
wereld heeft donderdag zeer
verdeeld gereageerd op de
.Amerikaanse luchtaanval op
een bunker in Baghdad waar
bij burgerslachtoffers zijn ge
vallen. De sympathisanten
van Irak veroordeelden de
„wrede massaslachting", ter
wijl de leden van de anti-
Irak-alliantie Saddam Hu
sayn de schuld gaven van het
gebeurde.
De Iraakse minister van Infor
matie, Latif Jassim, zei dat se
cretaris-generaal van de VN,
Perez de Cuellar, een „vuile en
criminele samenzweerder"
was. „Door te zwijgen over de
misdaden van de Amerikanen
en hun bondgenoten heeft hij
in feite bescherming geboden
aan de Verenigde Staten", al
dus Jassim. „In zowel moreel
als in wettelijk opzicht is hij
niet meer geschikt voor de po
sitie die hij bekleedt", zo voeg
de de minister er aan toe.
De Jordaanse regering heeft
donderdag een rouwperiode
van drie dagen afgekondigd en
de door de koning benoemde
senaat van het land heeft op
geroepen tot actieve steun aan
Irak. In de verklaring van de
40 leden tellende senaat wordt
gesteld dat de aanval van
woensdag bewijst dat de geal
lieerden Irak willen vernieti
gen. „Dit moet ervoor zorgen
dat we onze Iraakse broeders
niet in woorden, maar in da
den bijstaan", aldus de Jor
daanse senaat.
De Tunesische president Zine
el-Abidine Ben Ali riep don
derdag uit tot „een dag van
rouw ter nagedachtenis aan de
onschuldige slachtoffers die
vielen bij de barbaarse lucht
aanvallen op Iraakse steden".
De Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie PLO noemde het
bombardement een „weerzin
wekkende misdaad" en hield
de Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties verantwoor
delijk voor de „vernietigende
oorlog, omdat het internatio
nale lichaam niet in staat is ge
weest de plannen van de Ver
enigde Staten onder ogen te
zien".
In een in Tunis vrijgegeven
verklaring riep de belangrijk
ste adviseur van PLO-leider
Yasser Arafat „de internatio
nale publieke opinie op snel te
handelen om deze vernietigen
de oorlog tegen het volk van
Irak te beëindigen".
Ook de leider van de PLO-fac-
tie Democratisch Front voor
ïderlandse
itriots rond
februari
Israël
ÏHAAG (ANP) - De Neder-
Ise Patrioteenheid die
[Jt gestationeerd ten westen
i Jeruzalem zal rond 25 fe-
i uri in Israël arriveren. De
riots worden over land van
(Duitse Blomberg- naar Bre-
rhaven vervoerd, vanwaar
fit schip naar Israël gaan.
(maakte een woordvoerder
ihet ministerie van defensie
derdag bekend.
«dag 19 februari vertrekt een
ipvan naar schatting tien
Idandse militairen uit
mberg naar Israël om de
st van de Patriots voor te
rillen. Op zondag 24 februari
J tokken de overige 60 militai-
iranhet 327-Patriotsquadron
[Israël. Het luchtverdedi-
d systeem moet Israël hel-
n i beschermen tegen Iraakse
h1 rallen met Scud-raketten.
trale autoriteiten in Moskou.
Deze volksstemmingen, aldus
de EG-ministers, zijn in overeen
stemming met het „handvest
voor een nieuw Europa" dat in
de Parijse CVSE-top van eind
november door de 34 deelne
mende regeringsleiders, onder
wie Gorbatsjov, plechtig werd
afgekondigd.
Streven
De EG-landen beschouwen de
verlangens van de Baltische vol
keren duidelijk als van een ande
re orde dan die van bij voorbeeld
Georgiërs en inwoners van Mol
davië, twee andere Sovjetrepu
blieken waar het streven naar
groter onafhankelijkheid van
Moskou aan kracht wint.
De EG-ministers kwamen met
deze verklaring nadat Gorbats
jov had verklaard dat de volks
stemmingen in de Baltische re
publieken onwettig zijn. De Sov
jet-autoriteiten willen volgende
maand zelf een volksstemming
organiseren over het nieuwe
Unieverdrag dat de betrekkin
gen tussen de centrale regering
en de afzonderlijke Sovjetrepu
blieken regelt.
i i JACOB VAN HEEMS-
RCK (ANP) - De Philips van
londe heeft woensdag en in
licht van woensdag op don-
ill gefungeerd als zogehe-
^hermschip". Dat wil zeg-
f .dat het fregat in de verdedi-
[slinie rond de Amerikaanse
!(kampschepen 24 uur lang
«est vooruitgeschoven po-
- innam. Die positie lag op
'200 kilometer afstand van
Kuwaytse kust. Dit is tot nu
e de meest noordwestelijke
r itie, die een Nederlandse
s tebodem tijdens de crisis
jj li Perzische Golf heeft inge-
'déze vooruitgeschoven po-
iyan de Philips van Almon-
h' s van tevoren geen speciaal
deg geweest met de marine-
®gin Den Helder, noch met
Kabinet. Dit is volgens eska-
I- Mimandant KTZ Pieter C.
'ook niet meer nodig. „De
Kbeeldige lijn van 27 en een
'i graad noorderbreedte als
Rle noord-grens speelt voor
Nederlandse eskader in de
K?e operaties geen enkele
iM beer",
1 vooruitgeschoven positie
de Philips van Almonde was
het gevolg van een hergroepe
ring van de Amerikaanse vlieg
kampschepen. De carriers zijn
door het Amerikaanse opperbe
vel meer in de richting van de
Kuwaytse kust gedirigeerd. Bo
vendien is het roulatie-systeem
nu goed op gang komen. Door
dit systeem liggen niet altijd de
zelfde schepen vooraan in de
multi-nationale vloot.
De Nederlandse fregatten en de
Zuiderkruis beginnen zich nu
langzaam maar zeker op te ma
ken voor het havenbezoek later
deze maand in de Verenigde
Arabische Emiraten. Dat be
zoek is met strenge veiligheids
maatregelen omgeven. Kolonel
Kok wees daarbij vorige week al
op de dreiging van mogelijke ter
roristische acties. Daarmee
wordt nog steeds rekening ge
houden, ook al omdat eind vori
ge week een Deense koopvaar
der in het oostelijk deel van de
Golf door twee bewapende man
nen in een klein bootje is over
vallen. „Bij de Deen ging het om
piraterij, maar het is voor ons in
elk geval wel een goede waar
schuwing. Het kunnen net zo
goed terroristen zijn", aldus es
kadercommandant Kok.
- De bemanning van de Zuiderkruis van de
marine heeft in het Golfgebied de handen vol aan de
van schepen van geallieerden. De schepen krijgen
de meest uiteenlopende zaken toegeleverd.
Amerikaanse marineschip USS Horne wordt van olie
de reis wordt voortgezet (foto Kon.Ma.rine
droefd waren over de burger
slachtoffers die waren geval
len. „We hopen dat de Iraakse
president dezelfde pijn voelt
en zich terugtrekt uit Irak", al
dus al-Sharaa.
Andere Arabische leiders ver
oordeelden de aanval. Koning
Husayn van Jordanië zei in
een boodschap aan de VN-Vei-
ligheidsraad „diep bedroefd,
woedend en geschokt" te zijn
door de „nieuwe flagrante en
harteloze schending van het
humanitaire recht begaan te
gen de bevolking van Irak".
Hij vroeg om een onmiddellijk
staakt-het-vuren en een in
spectiereis van de VN naar
•Baghdad.
In de pro-westerse Golfstaten
werd niet officieel gereageerd
op het bombardement; kran
ten in Dubay en Qatar gaven
in felle bewoordingen Saddam
Husayn de schuld van de tra
gedie.
Traangas
In Jordanië werden woens
dagavond ongeveer 1000 pro-
Iraakse demonstranten op
weg naar de Amerikaanse am
bassade tegengehouden door
de oproerpolitie. Voor de am
bassade verzamelden zich
donderdagochtend weer hon
derden mensen. Drie Westerse
cameraploegen werden gemo
lesteerd, maar niemand raak
te ernstig gewond. Een Duitse
student had woensdagavond
in het centrum van Amman
klappen en enkele messteken
opgelopen; een politiepa
trouille gebruikte traangas
om hem te ontzetten.
Palestijnen in een zestal ste
den op de door Israël bezette
Westelijke Jordaanoever be
gonnen donderdag een drie
dagen durende staking om de
slachtoffers van het bombar
dement in Baghdad te geden
ken. In Nablus raakte een Pa
lestijnse activist gewond door
rubberkogels van Israëlische
soldaten.
In de Gazastrook werden geen
stakingen gemeld. Israëlische
militairen schoten rubberko
gels af om een pro-Iraakse be
toging van voornamelijk vrou
wen op te breken in het vluch
telingenkamp Rafah. Volgens
de plaatselijke VN-kliniek
raakten 30 Palestijnen ge
wond, 14 door rubberkogels en
16 door slagen.
In Londen zijn zo'n 35 Irake
zen die behoren tot de tegen
Saddam gerichte Dawapartij
een hongerstaking begonnen.
Een Jordaanse vrouw zet uit protest tegen de aanval op de
schuilkelder in Baghdad een met rode verf besmeurde hand op
de muur van de VS-ambassade in de Jordaanse hoofdstad Am
man (foto Georges GobetlEPA i
de Bevrijding van Palestina,
Nayef Hawatmeh, veroordeel
de de aanval. „De leiders van
de kolonialistische coalitie
voeren een uitroeiingsoorlog
tegen vrouwen en kinderen,
terwijl ze een confrontatie met
het heldhaftige Iraakse leger
vermijden", zo zei Hawatmeh
in de Syrische hoofdstad Da
mascus.
Ontmoeting
„Om te voorkomen dat mili
taire doelen worden gebom
bardeerd waarbij ook burgers
geraakt kunnen worden zou
Irak moeten aankondigen zich
uit Kuwayt terug te trekken"
zei de Egyptische president
Hosni Mubarak in Cairo, na af
loop van een ontmoeting met
de Libische leider Moammar
Gaddafi. „Niemand wil dat ep,
burgers gewond raken of dat
een burgerlijk gebouw wordt
gebombardeerd, maar dat is
het lot van het volk", aldus
Mubarak. De Egyptische pre
sident zei verder dat het on
voorstelbaar is dat „een heer
ser in propagandistisch op-
zacht garen spint bij de lijken
van zijn burgers
De Syrische minister van Bui
tenlandse Zaken Farouk al-
Sharaa zei dat de Syriërs be-
