IRA-aanslag op Brits kabinet
SPRINT
KLM moet achthonderd
werknemers ontslaan
Belastingrapport valt als basaltblok
in de politieke vijver van Zeeland
Bank voor herstel
mn Midden-Oosten
Mortiergranaat ontploft in achtertuin Downingstreet 10
Kok en Lubbers niet
eens over tussenbalans
golfoorlog
ZO'N KANS
LAATJE
NIET LOPEN
sport
23 t/m 27
kunst cultuur
9 t/m 13
Ruding haalt hard uit
naar opvolger Kok
Verkiezingen
in Suriname
op 25 mei
Later minder koud
Eerst sneeuw, later enkele opklarin
gen. Temperatuur oplopend tot rond -
3 graden. Krachtige tol harde oost tot
noordoosten wind. Later afnemend.
234e jaargang no. 33
l/rijdag 8 februari 1991
i LONDEN - Het Ierse Republi-
keinse Bevrijdingsleger IRA
i Leeft gisteravond de verant
woordelijkheid opgeëist voor
je aanslag op de Britse premier
l John Major en zijn oorlogskabi-
i net. Volgens de IRA was de aan
tal al gepland toen Thatcher
tog premier was.
Onbekend is of de aanslag op
enigerlei wijze in verband staat
met de Golfoorlog. Gebleken is
dat de IRA banden heeft met de
Libische leider Gaddafi en met
Palestijnse groeperingen.
Donderdagmorgen rond tien
uiir ontplofte een granaat op vijf
meter afstand van de kamer in
de ambtswoning van Major in
Downing Street waarin het kabi
net bijeen was. Een ambtenaar
raakte gewond door rondvlie
gende glasscherven.
DEN HAAG (GPD) Premier Lubbers en vice-premier Kok zijn het
liet eens geworden over een gezamenlijk voorstel aan de minister-
taad ten behoeve van de discussie over de tussenbalans. Voor het
labinetsberaad van vandaag ligt er alleen een voorstel-Kolc. Dat
i jlan is, aldus Kok, onderhandelbaar. Het is een 'praatstuk', basis
nor verdere discussie.
De granaat werd met een mor
tier afgeschoten uit een witte
Ford Transit. Twee andere gra
naten, die niet explodeerden,
zeilden over de ambtswoning-
van Major in Downing Street. De
bestelbus stond geparkeerd in
Whitehall, vlak bij het ministe
rie van defensie.
Omstanders zagen onmiddellijk
na de aanslag twee mannen weg
rennen. De terroristen hadden
eerst nog de Ford Transit in
brand gestoken. Volgens de poli
tie wilden ze geen sporen achter
laten.
De hele omgeving van Downing
Street en Whitehall, waar zich
alle regeringsgebouwen bevin
den, werd afgegrendeld, De
klopjacht op de daders had van
nacht nog geen reslutaat opgele
verd. De terroristen zijn waar
schijnlijk met een gereedstaan
de auto ontkomen.
Nadat de granaat was ingesla
gen, zou premier Major eenvou
dig hebben gezegd: „Ik denk dat
we beter ergens anders verder
kunnen vergaderen". Minister
van defensie Tom King moest
zijn collega's bij het raam weg
halen, erop wijzend dat er nog
een projectiel kon komen. De zit
ting van het kabinet werd voort
gezet in een 'veilige kamer', el
ders in de ambtswoning.
Thatcher
In het Lagerhuis sprak Major
enige uren later van zijn „min
achting" voor de daders uit. Op
positieleider Neil Kinnock zei
dat dit soort aanslagen de Britse
democratie alleen maar kon ver
sterken.
Ex-premier Thatcher belde van
uit Californië op om Major een
hart onder de riem te steken.
Thatcher was in Amerika voor
de verjaardag van ex-president
Reagan. Koningin Elisabeth
week in strijd met haar gewoon
te af van de tekst van een tevo
ren geschreven toespraak. Ze zei
dat terroristen er nooit in zou
den slagen de Britse democratie
te ondermijnen.
Een oud-minister van binnen
landse zaken vroeg zich in het
Lagerhuis af of er bij de politie
nu koppen zouden rollen. Vol
gens de Labour-parlementariër
had de politie een onvergeeflijke
fout gemaakt door de witte Ford
Transit niet op te merken. De
auto had acht minuten gepar
keerd gestaan op een verdachte
plek.
lnhet CDA is het plan-Kok slecht gevallen, mate name door de daar-
jopgenomen lastenverzwaring. Tijdens het gisteravond gehouden
politiek topberaad in CDA-kring is Koks stuk niet echt besproken.
Iet kwam tijdens het beraad binnen. In politiek-Den Haag werd het
daarmee onwaarschijnlijk geacht dat het kabinet nog dit weekeinde
sn akkoord zou kunnen bereiken over de tussenbalans.
Het was de tweede keer dat de
IRA een aanslag pleegde op de
regering. In 1984 ging een dooi
de IRA geplaatste bom af in een
hotel te Brighton waar premier
Thatcher logeerde.
Pagina 4:® Herbouw Kuwayt en Irak lonkt
Oorlog bemoeilijkt Hervormingen België
Pagina 5: Oorlog zware kluif voor profeten
Bejaarde Mighty Mo speelt grote rol
Pagina 17: Zeeuwse ziekenhuizen klaar voor opvang
slachtoffers
Russen besluiten
tot referendum
MOSKOU (RTR/AFP/DPA- Het
parlement van de Russische Fe
deratie, de grootste republiek
van de Sovjetunie, heeft don
derdag in principe besloten een
referendum te houden over di
recte presidentsverkiezingen.
Het besluit betekent een belang
rijke steun voor de populaire
Russische leider en huidige pre
sident Boris Jeltsin.
■■HDHHHaHHHBKM
Grondoorlog komt naderbij
{Van onze correspondenten
OEN HAAG (GPD) - De Ameri
banse regering wil, na afloop
«n de Golf-oorlog, een speciale
link voor het Midden-Oosten
ia het leven roepen. Deze moet
Iie wederopbouw en ontwikke-
ing van de regio financieren.
M is gisteren gezegd door mi-
j lister Baker (buitenlandse za-
!fn'-
5e minister zei dit, terwijl de re-
io aan de vooravond staat van
ffi bloedige grondoorlog. Uit
Rrschillende uitlatingen, onder
:eer van de Franse president
Mitterrand, blijkt dat de tank
slag die moet leiden tot de be
vrijding van Kuwayt, binnen en
kele weken zal beginnen.
Na vier rustige nachten huilden
in Saudi-Arabië afgelopen nacht
opnieuw de luchtalarmsirenes.
Rond middernacht meldden
verslaggevers in Riyad een aan
val met een Scud-raket, die ken
nelijk onderschept werd door
twee Patriots. Ook in Dhahran
werd luchtalarm gegeven, waar
bij zelfs de gaspakken moesten
worden aangetrokken. Dit bleek
loos alarm.
LONDEN - Politiemensen kijken naar het brandende wrak van het busje dat gebruikt is bij de aanslag
(foto AP)
Vliegtuigen halfvol door Golf
Artsen akkoord
met vergoeding
medicijnen
UTRECHT (ANP) - De ledenver
gadering van de Landelijke
Huisartsen Vereniging heeft
donderdagavond in Utrecht vrij
wel unaniem - met slechts één
stem blanco - ingestemd met de
Meerjarenafspraak Farmaceuti
sche hulp (MAF) en medewer
king aan het Geneesmiddelen
vergoedingssysteem (GVS).
Het GVS houdt in dat zieken
fondsverzekerden in de toe
komst per groep geneesmidde
len hoogstens de gemiddelde
prijs vergoed krijgen. Ze moeten
dan voor duurdere medicijnen
het verschil zelf bijbetalen.
3 Maanden extra garantie
op occassions
vanaf 7.500,
Gekocht in
de maand februari
official Peugeot Dealer
pta goes
ijk 118 goes 01100-20620
official Ford Dealer
auto adria
westliavenaiik 150 goes 01100-20110
Vredesregeling
Volgens Baker moet na de oor
log ook Irak kunnen profiteren
van de financiële hulp bij de we
deropbouw. Dat geldt echter
niet als president Saddam Hu-
sayn aan de macht zou blijven,
aldus Baker.
Los daarvan zullen VS-presi-
dent Bush en zijn Syrische
ambtgenoot Assad zich inzetten
voor een 'allesomvattende' vre
desregeling voor het Midden-
Oosten, zodra Irak verslagen is.
De twee regeringsleiders kwa
men dat vannacht overeen tij
dens een telefoongesprek. Bush
en Assad spraken uitgebreid
over de ontwikkelingen in de
Golfoorlog.
In Cairo maakten Egypte en
Saudi-Arabië donderdag be
kend dat zij na afloop van de
Golfoorlog nauw willen gaan sa
menwerken met Syrië. In eerste
instantie willen de drie landen
komen tot een veiligheidspact
dat vrede en veiligheid in het
Midden-Oosten moet verzeke
ren,
De Amerikanen hebben donder
dag de eis van de Jordaanse ko
ning Husayn om te komen tot
een wapenstilstand van de hand
(Slot zie pagina 5 kolom 8)
CDA pleit voor
Nederlandse FBI
DEN HAAG (GPD) - Er moet in
ons land een eigen FBI worden
opgericht bestaande uit een
bundeling van de Economische
controledienst (ECD, onderdeel
van Economische Zaken), de Al
gemene inspectiedienst (AID,
onderdeel van Landbouw), de
Fiscale inlichtingen- en opspo
ringsdienst (FIOD, onderdeel
van Financiën) en een door So
ciale Zaken op te richten Socia
le inlichtingen- en opsporings
dienst (SIOD).
MIDDELBURG - Het rapport
over de provinciale belastingaf
faire is donderdag als een ba
saltblok in de Zeeuwse politie
ke vijver gevallen. De conclu
sies van de commissie Van Wa
terschoot brachten alom ver
warring en beroering teweeg.
De Zeeuwse politici bleken hel
eens over het feit dat de com
missie een gedegen stuk werk
heeft geleverd, maar aan een
eenduidige beantwoording van
enkele kernvragen die door de
rapportage worden opgeroe
pen, was men nog niet toe.
Voorshands blijft onduidelijk
of de Zeeuwse politiek koppen
zal laten rollen. Evenzeer is on
gewis of de tonnen, die de pro
vincie voor een aantal leden
van het dagelijks bestuur aan
de fiscus heeft betaald door de
gedeputeerden in de Zeeuwse
kas moeten worden terugge
stort.
In het rapport wordt gesteld, dat
bij de afwikkeling van het ge
schil met de belasting binnen
het college van gedeputeerde
staten sprake is geweest van
ernstig plichtsverzuim. In strijd
met de provinciewet is in het to
taal 605.000 gulden gemeen
schapsgeld gespendeerd om met
de fiscus in het reine te komen.
Volgens de commissie Van Wa
terschoot was dat fout en zijn de
betalingen niet rechtmatig.
Onduidelijk blijft welke spelers
in het drama de hoofdrollen heb
ben vervuld. Van Waterschoot
meent - in een aanvullende reac
tie - dat de eerstverantwoordelij
ke gedeputeerde, de CDA-er J.
B. Ventevogel niet als enige
hoofdschuldige mag worden
aangewezen. Voor hem is het
zonneklaar dat er meerdere ge
deputeerden bij betrokken wa
ren en dat het hele college over
de kwestie overleg heeft gehad.
In het rapport wordt geoordeeld
dat het dagelijks proviciebe-
stuur de zaak 'voortdurend' en
'ten onrechte' buiten het norma
le besluitvormingsproces heeft
gehouden. Ook binnen het se
niorenconvent (de besloten club
van fractievoorzitters) en in de
statencommissie bestuurszaken
werd verdoezeld welke paden
gedeputeerde staten bewandel
den.
Ongezouten kritiek levert de
commissie op het optreden van
de commissaris van de koningin,
dr. C. Boertien en de griffier der
staten, mr. J. A. Lander. Boer
tien heeft niet gewaakt over een
zorgvuldige gang van zaken en
hij heeft de provinciewet ver
zaakt. Lander heeft ambtelijke
adviezen, waarin werd ontraden
de navordering inkomstenbelas
ting van gedeputeerden voor re
kening van de provincie te ne
men, onder tafel gewerkt.
De commissie heeft aan het licht
gebracht dat de provinciale re
gelingen voor onkostenvergoe
dingen regelmatig verkeerd zijn
toegepast maar misbruik van
die regelingen is. niet opge
spoord.
Zie voor meer nieuws over de
belastingaffaire de pagina's 16
en 17
AMSTELVEEN (GPD) - Pieter
Bouw had geen slechtere start
als president-directeur van de
KLM kunnen maken. Een ge
schat verlies van 650 miljoen
gulden over het lopend boek
jaar. Elfhonderd arbeidsplaat
sen op de tocht, waarvan acht
honderd via gedwongen ont
slag. Nog eens tweeduizend ba
nen die door verzelfstandiging
van bedrijfsonderdelen moeten
verdwijnen. Halfvolle vliegtui
gen en op korte termijn geen
uitzicht op herstel. De kersver
se topman van de KLM zelf ken
schetst de situatie als: 'alle hens
aan dek'.
Bouw maakte gisteren de om
vang van de noodzakelijke om
buigingoperatie bekend: een
miljard gulden. De maatregelen
gaan veel verder dan in oktober
was aangekondigd. Het verlies
heeft namelijk de laatste maan
den een schrikbarende hoogte
bereikt. Alleen al over het afge
lopen kwartaal boekte de
maatsshappij een negatief resul
taat van 213,9 miljoen gulden.
Over het gehele boekjaar (april
1990 tot en met maart 1991) re
kent de directie op een negatief
bedrijfsresultaat (opbrengsten
minus kosten) van 350 miljoen
gulden. Maar daarbij móet een
reservering van driehonderd
miljoen worden opgeteld om de
kosten van de reorganisatie te
dekken.
De inkomsten namen overigens
in het derde kwartaal met 2 pro-
(Slot zie pagina 5 kolom 7)
flrs.PBouw
AMSTELVEEN - Met een gebaar onderstreept president-directeur
drs P. Bouw donderdag zijn betoog tijdens de persconferentie over
de reorganisatie bij KLM. Rechts voorlichter Ron Wunderink
foto Marcel AntonisselANP)
'Dolle Dries van Wijhe (45) werd gisteren verrassend kampioen NK-
marathonschaatsen op natuurijs verder in de sportbijlage: Dam-
talenten Hage en De Vos blijven nuchter VC Vlissingen kan de
graderen schaatser Van de Berge geblesseerd de denksport
rubrieken.
Illustratrice Marjolein Bastin vertelt tekenend over de natuur Ver
der in de bijlage Kunst en Cultuur: een ontdekkingsreis door de
oude Engelse poëzie de andere kant van Mensje van Keulen, rei
zigster op zoek naar macabere onderwerpen de toekomst van de
jazz ligt in Europa een middeleeuwse avonturenroman uit de
schatkamer van de Zeeuwse Bibliotheek een boeiend spel van
schaduw en object in de Vleeshal
DEN HAAG (GPD) - De discus
sie over de tussenbalans is ge
doemd te mislukken. Dat komt
door de houding van minister
Kok (financiën). Omdat hij ook
politiek leider van de PvdA is
kan hij niet als minister van fi
nanciën optreden. Zijn handen
zijn gebonden. Om politieke re
denen kan hij niet met voorstel
len komen die eigenlijk nodig
zouden zijn.
De voorzitter van de christelijke
werkgeversorganisatie NCW, en
voorganger van Kok, Ruding
zegt dit in Elsevier van deze
week. Volgens hem kan ook pre
mier Lubbers niet uit de voeten
door de dubbelrol van Kok. Hij
kan geen compromissen verzin
nen, bruggen bouwen, omdat er
eigenlijk geen echte minister
van financiën is. „Deze rivier
heeft maar één oever", aldus Ru
ding.
Ruding verwijt Kok verder niet
met eigen voorstellen in het ka
binet te zijn gekomen. Volgens
hem werkt de tactiek van Kok,
rustig om tafel gaan zitten pra
ten om te bezien wat er uitkomt,
niet. Dan wacht iedereen af en
gebeurt er niets in de minister
raad. De minister heeft het bij
Ruding nog verder verbruid
PARAMARIBO (ANP) - Op 25
mei worden in Suriname alge
mene* vrije en geheime verkie
zingen gehouden, zo is donder
dag in Paramaribo bekend ge
worden. De regering en het par
lement in Paramaribo bereik
ten woensdag overeenstem
ming over deze datum. Presi
dent Johan Kraag zal de verkie
zingsdatum zaterdag formeel
aankondigen in een openbare
vergadering van het parlement.
Het organiseren van vervroegde
verkiezingen was de belangrijk
ste taak die het zakenkabinet
van de militaire leiding mee
kreeg na de coup van 24 decem
ber.
Woensdag zijn ook de data be
paald voor de procedurele han
delingen die tot de verkiezingen
moeten leiden. De kiezerslijsten
kunnen van 13 februari tot 15
maart gecontroleerd worden
door de kiesgerechtigden en po
litieke partijen kunnen zich van
18 tot 23 maart laten registreren
bij het onafhankelijk kiesbu
reau.
door collega's Andriessen en
Bukman openlijk te verwijten te
weinig te bezuinigen. Daarmee
zijn de collegiale verhoudingen
verslechterd en standpunten
verhard.
Ruding-schrijft de huidige finan-
cieel-economische problemen
aan het'kabinet zelf toe. Bij het
regeerakkoord is vrijwillig be
sloten de uitgaven in 1991 met
tien miljard gulden te verhogen,,
stijgende naar 20 miljard in 1994.
Die hogere uitgaven moeten vol
gens Ruding worden terugge
draaid. Hij wijst verder nog op
..de vuiliswagen van Onderwijs"
(tegenvallers) en een onbetaal
baar wordende koppeling als ex
tra problemen.
Volgens Ruding zal het kabinet,
als men al uit de tussenbalans
komt, een groot aantal 'flutbe-
sluiten' nemen. Hij keert zich
ook fel tegen de door Kok voor
gestelde belastingverhoging:
„Te gek voor woorden."
Huiszoeking
Femis-bank
BREDA (ANP) - De rech-
ter-commissaris in Bre
da heeft donderdag op
zestien plaatsen in ons
land huiszoekingen la
ten verrichten om te
achterhalen of de Fe
mis-bank zich schuldig
heeft gemaakt aan over
tredingen van de Wet
toezicht kredietwezen
en de Wet buitenlands
betalingsverkeer.
Bij de huiszoekingen is
„het grootste deel van de
administratie" van Fe-
mis in beslag genomen,
aldus persrechter Paal
vast. Tevens heeft de po
litie kluizen met inhoud
meegenomen uit het
hoofdkantoor van de
bank op de Belgisch-Ne
derlandse grens in Baar-
le-Nassau-Hertog. Ook
bij het agentschap J. de
Block van de Femis-
bank in Sas van Gent
zijn bij een inval Femis-
bescheiden in beslag ge
nomen. De bank zou
2350 spaarders hebben
die een kapitaal van 1350
miljoen gulden hebben
ingelegd. Femis heeft
een internationale struc
tuur met vertakkingen
in Engeland, Duitsland
en op de Maagdeneilan
den.