Wöltgens: gulden opwaarderen
DE SLACHTOFFERS
VAN DE GOLFOORLOG
GIRO 800800
DEN HAAG
Slovenië wil uiterlijk in mei
uit Joegoslavische federatie
PZC
President Bush
behoudt geloof
n succes glasnost
commentaar
Veel te rooskleurig
jeeld rijk van
Claus kijkt door lenzenstelsel
Opruiming apartheid
binnen- en buitenland
Europarlementariër: idee is beschamend Kamer ook afwijzend
i stadsvernieuwing
HET NEDERLANDSE RODE KRUIS,
UNICEF NEDERLAND,
STICHTING VLUCHTELING,
ARTSEN ZONDER GRENZEN
Studenten sturen plannen Ritzen de lucht in
Lubbers: koppeling opgeven
WOENSDAG 6 FEBRUARI 1991
jN HAAG (ANP) - PvdA-frac-
Voorzitter Wöltgens zou het
f! goede zaak vinden als de
jiden met 5 procent wordt op-
-aardeerd ten opzichte van
Duitse Mark. Belangrijke
Arweging voor Wöltgens
Is Jlirbij is dat dat dempend zal
l fken op de inflatie. Wöltgens
idat dinsdag in een interview
JjiNRC-Handelsblad.
gevolg van de eenwording
■dt in de Duitse economie
}1 geld gepompt, wat tot ge-
g heeft dat de inflatie in
itsland toeneemt. aldus
iltgens. „Als we slaafs de
litse monetaire politiek blij-
a volgen, betalen wij mee aan
dal. Duitse eenwording", aldus
iöoltgens. Als gevolg van de
brakke monetaire politiek die
k| ^afgelopen jaren ook in Neder-
m is gevolgd, is de gulden nu
fidergewaardeerd geraakt aan
Duitse Mark, zo meent de
g 'vdA-fractievoorzitter.
opwaardering van de gul-
Cs itii vermindert volgens Wölt-
jens de inflatie en daardoor
rordt de koopkracht van de Ne
derlandse burgers minder wordt
aangetast. Dat zou een prettig
bijkomend effect zijn voor de ka
binetsdiscussie over de tussen
balans, zo laat Wöltgens blijken.
Opwaardering acht Wöltgens
ook gerechtvaardigd als geke
ken wordt naar de grote over
schotten op de betalingsbalans
van de afgelopen jaren. Sedert
1982 heeft Nederland een over
schot. Dit jaar stijgt het naar
ongeveer 20 miljard gulden,
ruim 4 procent van het bruto na
tionaal produkt. „Als Japan een
dergelijk percentage scoorde
gingen ze aan de schandpaal",
aldus Wöltgens.
Kamer tegen
Een meerderheid van de Tweede
Kamer staat afwijzend tegen
over het pleidooi van Wöltgens.
CDA-woordvoerder De Jong
wijst er op dat ons land als deel
nemer aan het Europese Mone
tair Stelsel moeilijk op eigen
houtje tot revaluatie kan beslui
ten.
Bovendien bestaat volgens De
Jong de kans dat de verwachte
i
rèjpTTERDAM (GPD) - De mi
ster en zijn ambtenaren schet-
een veel te rooskleurig
[leid van de stadsvernieuwing.
l! voortgang wordt optimisti-
2 ijver beschreven dan deze in
pterkelijkheid is. Het tempo
o) lm de verbetering van de voor-
Drlogse woningen wordt sterk
Ook de effecten van
particuliere woningverbete-
f)& worden overdreven. Daar
imt nog eens bij dat de inko-
enspositie van de bewoners in
stadsvernieuwingswijken
ihter blijft bij de verwachtin-
in. Tenslotte steken gemeen-
- fcn veel meer eigen geld in de
|dsvernieuwing dan het rijk
steeert.
(iü staat in een onafhankelijk,
Wetenschappelijk onderzoek
lat woensdag aan staatssecre-
aris Heerma (Volkshuisvesting)
'ASHINGTON (RTR) - De
merikaanse president George
ush heeft dinsdag de situatie
de Sovjetunie zeer zorgwek-
end genoemd, maar hij heeft
aar direct aan toegevoegd dat
ct land zijns inziens nooit zal
irugkeren naar een totalitaire
laatschappij.
pjdens een persconferentie
faarop Bush gevraagd werd of
fel tijdperk van Michail Gor-
itsjov's „glasnost" (openheid)
.perestrojka" (hervormin-
en) voorbij is, zei de president:
Nee, ik denk dat het, wat er ook
ibeurt, nooit zal terugkeren
arde dagen van de totalitaire,
esloten samenleving van de
loude Oorlog".
Deze aktie wordt gevoerd in samenwerking met:
Memisa, Mensen in Nood, Novib/Gast aanTafel,
de Stichting Oecumenische Hulp, Tear Fund en Terre des Hommes.
gunstige effecten van zo'n maat
regel zullen uitblijven of in hun
tegendeel zullen omslaan, om
dat buitenlandse beleggers de
ontwikkeling van onze econo
mie minder gunstig taxeren.
De Korte (VVD) deed de sugges
tie van Wöltgens af als een aca
demisch betoog. Volgens hem
zal revaluatie destabiliserend
werken op het internationale
monetaire beleid.
De liberale Europarlementariër
De Vries noemde het voorstel
beschamend. Kennelijk weet
Wöltgens niet hoe de EG werkt.
Het voorstel betekent een fun
damentele breuk met de afspra
ken in EMS-verband, vond De
Vries.
Het Europese Monetaire Sys
teem (EMS) is volgens De Vries
met veel pijn en moeite tot stand
gekomen. De afspraak is dat de
muntkoersen stabiel blijven en
afwijkingen maximaal 2,25 pro
cent mogen bedragen. Het voor
stel van Wöltgens is volgens De
Vries een onvoldragen sugges
tie, een blindganger. „Het voor
stel is duidelijk partijpolitiek in
gegeven. Een kat in het nauw
maakt rare sprongen", aldus De
Vries.
Hij maakt ook bezwaar tegen de
suggestie dat Nederland niet
hoeft op te draaien voor de kos
ten van de Duitse eenwording.
„Dat is een gevaarlijk stand
punt. De Duitsers zijn zeer ge
voelig voor Westeuropese soli
dariteit met de eenwording", al
dus De Vries.
wordt aangeboden. Het rapport
van de TU-Delft ontkracht de zo
geheten Evaluatienota van het
ministerie waarin de Tweede-
Kamerleden werd voorgehou
den dat de stadsvernieuwing
'ruim op schema ligt.' In de grote
steden was daarvan op geen en
kel onderdeel sprake. Die steden
stoppen er bovendien veel meer
energie en geld in dan het minis
terie denkt.
De wethouders van Rotterdam,
Amsterdam, Den Haag en
Utrecht geloven dan ook dat er
de komende j aren nog meer geld
moet worden uitgetrokken voor
de bestrijding van de achter
standen in de stadsvernieuwing.
De opgaven waar de steden voor
staan zijn de laatste tijd eerder
groter dan kleiner geworden.
Korting op de stadsvernieu-
wingsfinanciën kan desastreus
zijn.
UTRECHT (ANP) - Studenten in Utrecht lieten dinsdag een bal
lon op om de plannen van minister Ritzen om maximaal vijf
jaar studiefinanciering te verstrekken aan studenten die jonger
zijn dan 27 jaar in de lucht te laten vliegen.
Ongeveer 150 leden van studentenverenigingen luisterden op
het Lepelenburg naar sprekers en muziek. Volgens de organisa
tie was het voor het eerst dat alle verenigingen van de Utrechtse
Rijksuniversiteit samen demonstreerden.
In Nijmegen ging het niet ludiek toe. Daar bezette een groep van
40 studenten dinsdagochtend rond elf uur het bestuursgebouw
van de Katholieke Universiteit in Nijmegen om te protesteren
tegen de invoering van een bindend studieadvies. Ook maakten
zij zo bezwaar tegen het plan van de universiteit om studiepro
gramma's in te korten.
Een gesprek tussen het college van bestuur en een delegatie van
de studenten leverde niets op. Het college wilde niet praten zo
lang de studenten zich ophielden in hetgebouw. De politie ont
ruimde later op de dag het gebouw. Aanhoudingen zijn niet ver
richt (foto Ruud Hoff/ANP)
Bush erkende echter dat Sovjet
leider Gorbatsjov „enorme pro
blemen thuis" heeft, maai' vol
gens de Amerikaanse president
heeft Gorbatsjov het nog steeds
voor het zeggen in Moskou.
Bush merkte nog op dat hij met
zijn uitspraken niets wil afdoen
„aan zijn wens dat de mensen
van de Baltische staten, bijvoor
beeld, hun bestemming berei
ken". Bush heeft Moskou her
haaldelijk opgeroepen het con
flict met de staten, die naar onaf
hankelijkheid streven, vreed
zaam op te lossen. Bij het harde
ingrijpen van het Sovjetleger in
de Baltische staten kwamen de
afgelopen maand 20 mensen om
het leven.
OËGSTGEEST - Prins Claus werpt een blik door een lenzenstelsel. Hij bracht dinsdag een
bezoek aan het Marine Elektronisch en Optisch Bedrijf (MEOB) in Oegstgeest. Naast hem de
heer Van der Velden, chef van de afdeling glasbewerking (foto Paul Stolk/ANP)
Kamer op bres
voor zwijgplicht
vrouwenopvang
DEN HAAG (ANP) - PvdA en
CDA vinden dat de regering
haar best moet doen om de be
langen van vrouwenopvang
huizen en de daarin verblijven
de mishandelde vrouwen en
hun kinderen te waarborgen.
Na de uitspraak van de rechter
in Rotterdam dat een opvang
huis in Rijnmond alle informatie
moet geven over twee kinderen
die door hun weggelopen moe
der werden verborgen voor hun
vader, vreest de fractie dat vrou
wen geen gebruik meer zullen
durven maken van dit soort op
vangvoorzieningen. Geheim
houding is nu niet meer verze
kerd.
In schriftelijke vragen aan de
ministers van WVC en justitie,
dringen de Kamerleden Vliegen-
thart (PvdA) en Doelman-Pel
(CDA) aan op het tot stand bren
gen van een „protocol" waarin
de belangen van de opvanghui
zen en hun bewoners worden ge
regeld. Tevens zou het Wetboek
van Strafrecht moeten worden
aangepast om aan te geven op
welke wijze vastgesteld kan wor
den of sprake is van zorgvuldige
hulpverlening bij het niet-straf-
baar verbergen van minderjari
gen.
BELGRADO (DPA/RTR) - De
Joegoslavische deelrepubliek
Slovenië wil zich nog voor juni
afscheiden van Joegoslavië.
Dat maakte het hoofd van de
Sloveense coalitie, Joze Pucnik,
dinsdag bekend. Hoewel Puc
nik aan het hoofd staat van de
coalitie maakt hij geen deel uit
van de'Sloveense regering.
Pucnik ziet geen heil meer in
omvorming van de federatie tot
een lossere confederatie waar
binnen de afzonderlijke deelre
publieken soevereine bevoegd
heden krijgen op economisch en
politiek terrein. „Een dergelijke
omvorming is vanwege de on
mogelijke eisen van de zuidelij
ke deelrepublieken 'niet reali
seerbaar".
Volgens de gisteren bekendge
maakte resultaten van een opi
niepeiling gelooft 55 procent van
de Slovenen dat een vreedzame
afscheiding van hun deelrepu
bliek nog dit jaar kan worden
doorgevoerd.
Pucnik presenteerde dinsdag
een opzet voor een nieuwe Slo
veense grondwet waarin alle ver
wijzingen naar banden met Joe
goslavië zorgvuldig zijn verme
den. Voorts treft de Sloveense
regering voorbereidingen voor
het opzetten van een eigen
rechtssysteem en belastingstel
sel.
De ontwerp-grondwet voorziet
ook in „speciale betrekkingen"
met de deelrepublieken Kroatië
en Bosnië-Hercegovina. Ook
een statenbond met Kroatië be
hoort tot de mogelijkheden
maar in dat geval eist Slovenië
eveneens volledige zelfstandig
heid.
Waarnemers hebben uit be
trouwbare bron vernomen dat
Sloveense afgevaardigden vrij
dag tijdens een spoedzitting met
de Joegoslavische leiding al wil
len onderhandelen over de opde
ling van de schulden en het ver
mogen van de federatie.
De spanningen tussen Belgrado
en de andere naar onafhanke
lijkheid strevende deelrepu
bliek, Kroatië, lopen na een kor
te periode van betrekkelijke rust
weer op. Het federale ministerie
van defensie beschuldigt, de
deelrepubliek ervan afspraken
over het demobiliseren van mili
ties niet na te komen.
Volgens Belgrado bevinden zich
Topman Generale
krijgt ontslag
BRUSSEL (ANP) - De Generale
Maatschappij, de grootste
houdstermaatschappij van Bel
gië, heeft dinsdag het ontslag
van topman Hervé de Carmoy
bekendgemaakt. De Carmoy,
die de dagelijkse leiding van de
Generale in handen had, wordt
opgevolgd door Gérard Me-
strallet.
De reden van het ontslag van De
Carmoy is niet bekend, maar
mogelijk is hij de zondebok voor
de lagere resultaten die de Gene
rale in 1989 boekte. In een inter
view met de Brusselse krant Le
Soir gaf De Carmoy dinsdag toe
dat de resultaten, op verzoek
van enkele aandeelhouders, te
mooi zijn voorgesteld.
De Europese Gemeenschap - en dus ook Neder
land - gaat er nog niet toe over om de sancties
tegen Zuid-Afrika op te heffen. Ook niet na de jong
ste beloften van president Frederik de Klerk in zijn
toespraak bij de opening van het nieuwe parlemen
taire jaar in Kaapstad. Daarin kondigde hij aan dat een aan
tal wetten zal worden geschrapt, op grond waarvan Zuidaffi-
kanen naar ras worden ingedeeld in eerste, tweede en derde
rangs burgers, compleet met alle vrijbrieven voor discrimi
natie en ongelijke behandeling. Het zijn de wetten waarop de
architecten van de apartheid destijds het verfoeilijke politie
ke systeem hebben gefundeerd. De Klerk heeft ondubbelzin
nig duidelijk gemaakt dat hij, ondanks alle geweldsexplosies
van het afgelopen jaar in de zwarte gemeenschap en ondanks
de tegenstand in eigen, blanke gelederen, gestaag wil verder
gaan met de staatkundige, politieke en economische hervor
mingen in Zuid-Afrika. Het punt waarop kan worden vastge
steld dat het veranderingsproces echt 'onomkeerbaar' is ge
worden, lijkt nu bijna bereikt. En dat is van groot belang voor
de geloofwaardigheid van de huidige Zuidafrikaanse blanke
leiders tegenover het buitenland.
De voorwaarden van de Europese Gemeenschap aan de
Zuidafrikaanse regering, wil er een eind komen aan de
economische en politieke sancties, zijn zo helder als glas. Met
zijn nieuwste initiatieven gaat president-De Klerk heel ver in
die richting. Maar de buitenwereld wil niet alleen op de woor
den van Pretoria afgaan. Er moeten daden op volgen. Het
weinig overtuigende hervormingsbeleid van een reeks van
zijn voorgangers speelt De Klerk wat dat betreft parten. De
onderhandelingen met de vertegenwoordigers van de zwarte
bevolking zijn een jaar na de aankondiging nog altijd niet
daadwerkelijk op gang gekomen. Ook de vrijlating van poli
tieke gevangenen en de terugkeer van zwarte ballingen uit
het buitenland zijn nog niet bevredigend geregeld. Daarom
voert de EG een sanctie-politiek die gelijke tred houdt met
De Klerks tempo op het pad van de opruiming van de apart
heid. Dat de sancties zullen verdwijnen staat zo goed als vast.
Een besluit tot versoepeling zal worden voorbereid, zo is in
Brussel besloten. En verder is het dus nu een kwestie van tijd
geworden. De blanke regering in Pretoria wordt op haar ei
gen bedachtzame wenken bediend.
Nederland heeft in zijn kritiek op de Zuidafrikaanse poli
tiek van apartheid altijd nogal voorop gelopen. In het
beleid zelf spoorde het voornamelijk met de Europese Ge
meenschap. De Haagse reactie op wat er nu in Zuid-Afrika
gebeurt zal op korte termijn niet veel anders zijn. In een nota
aan de Tweede Kamer heeft minister Van den Broek van bui
tenlandse zaken dat kort geleden nog eens uiteengezet. Er
kunnen geleidelijke stappen worden gezet naar opheffing
van het (gedeeltelijk ook eigen) sanctiepakket, maar pas aan
het eind van het proces van afschaffing van de apartheid kan
sprake zijn van volledige normalisering van de betrekkingen
met Zuid-Afrika. De basis voor die nieuwe verhoudingen met
Nederland is vorige herfst gelegd, toen president De Klerk
een staatsbezoek aan ons land bracht. Nederland wil op goe
de voet leven met een democratisch Zuid-Afrika, waar geen
rassenscheiding meer bestaat en iedereen in beginsel gelijke
kansen heeft. Daar is geen woord Frans bij. Alleen de enige
'vloek' met een Nederlandse klank die internationale be
kendheid heeft gekregen - het woord 'apartheid' - moet nog
even volledig worden opgeruimd.
vdM.
(Slot van paginal)
ging van autokosten (hogere
benzineaccijns gekoppeld aan
de verhoging van tarieven open
baar vervoer met 4,5 procent),
- 3 miljard aan overige lastenver
hogingen (beperking van VUT-
rechten, flexibele pensionering,
afzien van de geplande BTW-
verlaging en dergelijke). De eni
ge mogelijkheid die de premier
nog ziet om de BTW te verhogen,
is na 1992 enkele produkten en
diensten van het lage naar het
hoge tarief over te hevelen, het
geen ongeveer 2 miljard ople
vert.
De plannen van Lubbers, die een
totaalbedrag van 17,2 miljard
gulden aan bezuinigingen om
vatten, stuiten op groot verzet
bij de PvdA. De sociaal-demo
craten hebben zich eerder ge
keerd tegen ingrepen in de socia
le zekerheid, een forse huurstij-
ging, hogere tarieven openbaar
vervoer en een bezuiniging bij
Ontwikkelingssamenwerking.
Het aanpakken van de gezond
heidszorg stuit eveneens op ver
zet.
In PvdA-kringen werd gisteren
met stijgende nervositeit gecon
stateerd dat „het zwarte pieten
nu echt begonnen is". De PvdA
is beducht gebrandmerkt te
worden als de partij die niet wil'
bezuinigen, en verwijt op haar
beurt de CDA-ministers elk be
zuinigingsplan af te houden. In
CDA-kring werd gisteren erkend
dat ook de eigen bewindslieden
moeite hebben een bijdrage te
leveren aan het pakket van 17
miljard. Juist door die onwil van
de afzonderlijke ministers om te
bezuinigen dreigde er een im
passe te ontstaan.
De PvdA vreest nu door Lubbers
en het CDA in een politiek uit
zichtloze situatie te worden ge
manoeuvreerd. De partij kan
zich nauwelijks een slaande ru
zie in het kabinet veroorloven,
nu ze al tijden in de opiniepeilin
gen op verlies staat. De laatste
opiniepeilingen geven de so-
ciaal-demcoraten niet meer dan
tussen de 22 en 26 procent (was
32), en wijzen op voortgezette
winst voor het CDA, dat van 35
naar maximaal 38 procent zou
kunnen groeien.
nog ruim 10.000 leden van de re-
servepolitie onder de wapenen
en zijn de „illigale groepen" (mi
lities) van de Kroatische rege
ringspartij HDZ evenmin ont
wapent. Beide partijen kwamen
twee weken geleden overeen dat
de Kroatische milities gedemo-
bilisserd zouden worden waar
door op het nippertje een moge
lijk legeringrijpen in Kroatië
werd vermeden.
De Kroatische president Pranjo
Tudjman hekelde het optreden
van de federale president Boris-
lav Jovic omdat deze zijn macht
te buiten was gegaan. De presi
dent had eerst met de andere le
den van het collectieve Joego
slavische presidentschap moe
ten overleggen alvorens Kroatië
te dreigen met legeringrijpen als
het zijn politie-reservisten niet
zou demobiliseren. Janez
Drnovsek, het Sloveense lid van
het collectieve presidentschap,
voegde eraan toe dat de houding
van Jovic ten opzichte van
Kroatië het onafhankelijkheids
streven van Slovenië versterkt.
Directie: K. Scherphuis,
W. F. de Pagter en
F. van de Velde.
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman,
algemeen hoofdredacteur;
C. van der Maas,
hoofdredacteur commentaar;
A. L. Oosthoek,
adjunct-hoofdredacteur.
Vlissingen: Oostsouburgse-
weg 10, Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen. Tel. 01184-84000.
Steunpunt: Boekhandel
Bikker, Walstraat 94.
Middelburg: Markt 51,
4331 LK Middelburg.
Tel. 01180-81000.
Goes: Grote Markt 2, 4461 AJ
Goes. Tel. 01100-31800.
Temeuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen.
Tel. 01150-94457.
Hulst: Steenstraat 6, 4561 AS
Hulst. Tel. 01140-14058.
Axel: Nassaustraat 15, 4571
BK Axel. Tel. 01155-8000
Zierikzee: Oude Haven 41,
4301 JK Zierikzee.
Tel. 01110-15380
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag van 8.00
tot 17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur.
Centrale redactie: Postbus 18,
4380 AA Vlissingen,
01184-84000;
's avonds op zondag t/m vrij
dag: vanaf 19.00 uur;
in het weekeinde: verwijzing
via de telefonische bood
schap op de kantoren.
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openings
tijden; zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht
in te spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties: tij
dens kantooruren en maan
dag- t/m vrijdagavond van
20.30 tot 22.00 uur en zondag
avond van 20.00 tot 22.00 uur:
01184-84000. Fax 01184-70100.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 76,30; franco per
post f 95,00; per maand
26,50; jaarabonnement
295,00; jaarabonnement
franco per post 375,00; losse
nummers maandag t/m vrij
dag 1,40, zaterdag 1,75
p.st., (alle bedragen inclusief 6
pet. btw).
Postrek.nr.: 3754316 t.n.v.
PZC ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven: 149 cent
per mm; minimumprijs per
advertentie 22,35; ingezon
den mededelingen 2,5 x tarief.
Voor brieven bureau van dit
blad 5,25 meer. Volledige ta
rieven met contractprijzen op
aanvraag (alle advertentieprij
zen exclusief 6 pet. btw).
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant
B.V., Vlissingen.
4
