België laat terrorist vertrekken
Aanval met laser-raket
Marine-commandant Kok bepleit
aanschaf grote vrachtvliegtuigen
Olie-inkomsten van
OPEC vorig jaar
42 procent hoger
Even onrust onder
de Nederlandse
Patriot-eenheden
Bezetting crisiscentra
Den Haag gehalveerd
Musea en pyramides
in Egypte gesloten
PTT verwacht meer
telefoonlijnen Israël
golfoorlog
Lid Palestijnse groep Abu Nidal
Politieke rel in Brussel
Honderden vrijwilligers
melden zich voor Israël
Berichtgeving radio 1
Golfoorlog ingekrompen
Plakband voor Tel Aviv
MAANDAG 21 JANUARI 1991
(Van onze correspondent
BRUSSEL - De politie van
Brussel heeft woensdag een van
de leiders van de Palestijnse
terreurgroep van Abu Nidal
aangehouden, maar hem later
op gezag van het ministerie van
buitenlandse zaken, en met ver
ontschuldigingen, weer laten
gaan. Hij bleek in het bezit van
ecn geldig toeristenvisum. In
België is hierover zaterdag een
politieke rel ontstaan.
Oplettende politiemensen hiel
den Walid Khaled, de- woord
voerder van Abu Nidal, aan
vlakbij het Brusselse hoofdcom
missariaat van politie. Door de
dreiging van terroristische aan
slagen was men extra waak
zaam. Maar ondanks de achter
gronden van Khaled bleek zelfs
dat hij in Belgie was met mede
weten van minister Mark Eys-
kens van buitenlandse zaken.
De organisatie van Abu Nidal is
verantwoordelijk voor de gijze
ling van een groep Belgen en
Fransen. Acht mensen, vier
Fransen en vier Belgen, werden
PARUS (DPA/KRF/ANP) - De
olie-inkomsten van de lidstaten
van de Organisatie van Olie-Ex
porterende Landen (OPEC) zijn
vorig jaar met 42 procent geste
gen tot 165,8 miljard dollar (f
280 miljard) als gevolg van de
Golfcrisis. Dit blijkt uit cijfers
van het in Parijs uitgegeven
vakblad „Petrostrategies". Het
bedrag omvat de inkomsten uit
de export van ruwe olie, olie-
produkten en vloeibaar gas.
Ongeveer 85 procent van de in
komstengroei was toe te schrij
ven aan de forse stijging van de
olieprijzen na de Iraakse invasie
van Kuwayt begin augustus.
Het daarna door de Verenigde
Naties afgekondigde handels
embargo tegen Irak en Kuwayt
had tot gevolg dat de inkomsten
AMSTERDAM (ANP) - Enkele honderden vrijwilligers hebben zich
inmiddels bij het Joods coördinatiecentrum aan de Johannes Ver
meerstraat in Amsterdam gemeld voor werk in Israël. Een woord
voerster van het centrum heeft dat zondag meegedeeld.
De beroepen van de mensen variëren van chauffeur tot technicus en
medicus. „Maar er zijn ook mensen bij zonder opleiding die overal
waar het nodig is de handen uit de mouwen willen steken", aldus de
woordvoerster. Er zou pas een beroep op de inzet van de vrijwilligers
worden gedaan als de regering van Israël daarom vraagt.
Stationering in Israël
DEN HAAG (ANP) - De onrust
onder de Nederlandse Patriot
eenheden in Turkije, die het ge
volg was van de suggestie van
premier Lubbers om deze een
heden eventueel naar Israël te
verplaatsen, is inmiddels weg
geëbd. Dat zei majoor Martin
Zijlstra van de luchtmacht zon
dag vanuit het Turkse Diyarba-
kir, waar de Patriot-eenheden
zijn gestationeerd.
.In eerste instantie waren de be
richten over een mogelijke ver
plaatsing onduidelijk. De lucht-
machtmilitairen vroegen zich
tijdens het uitpakken van het
Patriot-materieel af, of zij het
meteen weer konden inpakken.
Dat leverde onrust op, aldus Zijl
stra. Daar komt bij dat Turkije
NAVO-gebied is en-Israël uiter
aard niet. Naarmate duidelijker
tverd, dat de Amerikanen de Pa
triot-taak op zich namen, ver
dween de onrust, zo voegde hij
eraan toe.
Stinger-teams
De Nederlandse eenheden ma
ken deel uit van de Zesde Geal
lieerde Tactische Luchtmacht.
Deze. staat onder 'commando
van de Turkse luitenant-gene
raal Öner DinCccer. In totaal
rijn er 164 Nederlandse militai
ren in Turkije. Onder hen bevin
den zich drie Stinger-teams van
teder vijf man.
HILVERSUM (ANP) - Op radio 1 zijn zaterdagochtend om
negen uur de speciale 24-uursuitzendingen van de actuali
teitenrubrieken van de gezamelijke omroepen over de golf
oorlog stopgezet. Met die permanente uitzending werd
woensdagnacht bij het uitbreken van de oorlog begonnen.
Een woordvoerster van de NOS heeft dat meegedeeld.
Vanaf zaterdagochtend zijn op radio 1 dagelijks drie blokken
van elk twee uur over de golfoorlog te beluisteren. De blok
ken vallen tussen 07.00 - 09,00 uur, 12,00 - 14.00 uur en 17.00 -
19.00 uur. Indien de situatie dat nodig maakt kan op overige
tijdstippen evenwel worden 'ingebroken' bij andere pro
gramma's.
°e speciale actualiteitenredactie van de omroepen blijft nog
operationeel. Zodra daar aanleiding toe is kan eventueel
weer worden begonnen met een continue uitzending op radio
ruim vier jaar geleden gekidnapt
door de groep toen zij met een
bootje voor de Israëlische kust
voeren. Vier van hen werden vo
rig jaar vrijgelaten, de laatste
Vier pas vorig weekeinde, na on
derhandelingen door de Belgi
sche regering waarbij ook Libië
bemiddelde. In ruil daarvoor liet
België een tot levenslang ver
oordeelde Palestijnse terrorist
gaan.
Khaled blijkt zijn toeristenvi
sum twee weken geleden gekre
gen te hebben op de Belgische
ambassade in Bayrut. Men durf
de het hem niet te weigeren uit
vrees dat dan de vrijlating van
de vier gijzelaars gevaar zou lo
pen. Khaled kwam naar Brussel
voor een 'eindgesprek' over de
gijzeling met topdiplomaat Jan
Hollants van Loocke, de Belgi
sche onderhandelaar- in de gijze
lingszaak.
Het ministerie van buitenlandse
zaken had bepaald dat Khaled
niet meer dan een paar uur in
België mocht blijven, dat aan
zijn bezoek geen ruchtbaarheid
mocht worden gegeven en dat
hij direct weer moest verdwij
nen. Maar Eyskenk verzuimde
het ministerie binnenlandse za
ken, verantwoordelijk voor de
politie en de terreurbestrijding,
daarover in te lichten.
Minister van' binnenlandse za
ken Tobback, was zaterdag woe
dend over 'deze waanzin'. Ook
de Waalse socialistische vice-
premier Moureaux en de liberale
oppositieleider Verhofstadt
spraken schande van de hou
ding van buitenlandse zaken.
Moureaux noemde het onge
hoord en zei dat hierover nooit in
de regering gesproken was.
Volgens de socialistische voor
man blijkt hieruit een totaal ge
brek aan verantwoordelijk
heidszin. Khaled was in België
uren voordat de Golfoorlog uit
brak. De organisatie van Abu Ni
dal heeft de kant van Irak geko
zen. 'Dit gebeurde op het mo
ment dat Saddam Husayn en
zijn bondgenoten openlijk op
roepen tot het zaaien van terreur
in het westen', aldus Moureaux.
Verhofstadt zei dat de verant
woordelijke ministers moeten
aftreden. Eyskens en Tobback
werken elkaar- alleen maai- te
gen. Eén van de twee moet weg,
zei hij. Maar Tobback verklaar
de 'er geen persoonlijke zaak
van te willen maken'. Hij prees
wel de Brusselse politie voor
haar oplettendheid. Khaled
kwam trouwens gewoon binnen
via het vliegveld Zaventem en
werd ook daar niet gesignaleerd.
Premier Martens zei zondag dat
minister Eyskens de zaak moet
uitzoeken en eventueel stappen
nemen. Martens sprak van een
„beoordelingsfout" van degene
die toestemming gaf voor het be
zoek.
Overigens bleek dat zelf de Ame
rikaanse ambassade tevoren
van het bezoek op de hoogte
was. Premier Martens daarente
gen bleek pas woensdagavond
over de aanhouding van Walid
Khaled gehoord te hebben. Met
minister van justitie Wathelet
werd afgesproken dat Khaled de
volgende morgen zou worden
uitgewezen. Dat gebeurde en hij
zit nu weer in Libië.
Ook de Brusselse politie is woe
dend. 'Wij moeten terroristen
opsporen. Anderen laten hen het
land in en zorgen ervoor dat wij
dat niet weten. Was men bang
dat we Khaled gingen schadu
wen en en zouden zien dat hij
hier nog het een en ander kwam
innen dat verband hield met de
gijzelingszaak?', zei een functio
naris.
van deze twee landen over 1990
fors verminderden. Het bedrag-
voor Irak daalde met 29,6 pro
cent tot 10,2 miljard dollar en
dat voor Kuwayt met 36,9 pro
cent tot ruim 6,8 miljard dollar.
De overige elf OPEC-landen
boekten stijgingen van de in
komsten die varieerden van 28,3
procent voor Ecuador tot 99,8
procent voor Saudi-Arabië. Het
laatstgenoemde land verdiende
24 miljard dollar meer dan in
1989. Daarvan zal een groot deel
moeten worden besteed aan de
financiering van de oorlog tegen
Irak.
De inkomstengroei van Saudi-
Arabië was behalve aan de prijs
stijging ook toe te schrijven aan
produktievergroting om het
wegvallen van de leveranties uit
Irak en Kuwayt te compenseren.
Inmiddels zijn de beide Neder
landse Patriot-eenheden opera
tioneel, maar nog steeds vinden
er vluchten vanuit de thuisbasis
in het Duitse Stolzenau plaats
om materiëel en onderdelen
naar Diyarbakir te vervoeren.
Het is nog niet duidelijk wan
neer alles in Turkije zal zijn aan
gekomen.
Motivatie
Volgens Zijlstra is de motivatie
onder de Nederlandse militairen
groot, al is er hier en daar sprake
van enige kribbigheid als gevolg
van vermoeidheidsverschijnse
len. Dat komt omdat de eenhe
den inmiddels langdurig in touw
zijn.
Vrijdag een week geleden kre
gen zij te horen dat de Patriots
naar Turkije zouden gaan. Daar
na is dag en nacht gewerkt om
het transport voor' te bereiden
en ontstonden er problemen
door gebrek aan transportcapa
citeit. Afgelopen donderdag was
de eerste Patriot-eenheid opera
tioneel op het vliegveld van
Diyarbakir.
Het feit dat nu Amerikaanse
vliegtuigen vanuit Turkije aan-
valsvluchten boven Irak uitvoe
ren leidt volgens Zijslt-ra niet tot
nieuwe onrust onder de Neder
landse militairen. Zij vertrekken
immers van de basis InQccirlik,
die een behoorlijk stuk van
Diyarbakir is verwijderd.
Opnames van een aanval door een Frans Jaguar-toestel op een munitie-opslagplaats in Kuwayt. Op de bovenste foto, gemaakt
vanuit het vliegtuig, is te zien hoe een laser-gestuurde raket wordt gericht op een gebouw. De onderste foto laat de ontploffing zien
foto AFP)
A/B JACOB VAN HEEMS-
KERCK (ANP) - De Nederland
se krijgsmacht heeft behoefte
aan betere logistieke voorzie
ningen. Met name de geringe be
schikbaarheid van vliegtuigen
zorgde bij de voorbereiding van
de huidige Nederlandse opera
ties in en om de Perzische Golf
voor de nodige problemen.
Dat heeft de commandant van
de Nederlandse taakgroep in de
Golf, Pieter Kok. aan boord van
het fregat Jacob van Heems-
kerek gezegd. Kok denkt daarbij
op termijn aan de aanschaf van
één of meer grotere transport
vliegtuigen zoals bij voorbeeld
de Hercules.
Kok wijst er op dat er de afgelo
pen weken vertragingen zijn
ontstaan bij het transport van
het noodhospitaal en medisch
personeel naar Jebel Ali in de
Verenigde Arabische Emiraten.
Kok vindt dat als politiek wordt
beslist dat de Nederlandse
krijgsmacht moet worden omge
vormd tot een kleinere, mobiele
en flexibele organisatie de logis
tieke voorzieningen moeten
worden aangepast. „Wil je vaker
zoiets doen als nu in de Perzi
sche Golf nodig is dan heb je ei
gen luchttransportmiddelen
van enige omvang hard nodig".
Overigens is Kok verder zeer te
vreden over het materiaal waar
mee hij in de Perzische Golf op
pad is gestuurd. Alle drie de
schepen blijken volgens Kok
goed berekend op hun taken.
Dat geldt zowel de constructie
van de schepen, de wapensyste
men als de aanwezige radar- en
communicatie-technologie aan
boord.
„Je zou je alleen nog kunnen af
vragen. of je op het gebied van de
airconditioning en dergelijke
niet nog wat zou moeten doen.".
De verbetering van het lucht-
transport krijgt prioriteit. Dat
heeft minister Ter Beek vorig
jaar al aangekondigd in de brief
die hij over de uitgangspunten
voor de defensienota aan de
Tweede Kamer heeft gestuurd,
aldus een woordvoerder van de
fensie in een reactie op de uit
spraken van commandant Kok.
Spannend
Het was in de nacht van zater
dag op zondag even spannend
op de Jacob van Heemskerck,
toen op de radarschermen een
niet geïdentificeerd „oppervlak-
te-contact" werd waargenomen.
Pas nadat het schip er met volle
kracht op af ging en in een hoge
re graad van gereedheid was ge
bracht, bleek dat het een loos
alarm betrof.
„Wij zijn er in ieder geval weer
eens van overtuigd dat schip en
bemanning goed voorbereid zijn
op zulke situaties", aldus Kok.
Datje zo af en toe een loos alarm
signaleert, is met de huidige zeer
verfijnde radartechnologie vol
gens Kok niet te voorkomen. De
kans dat een fregat in zo'n geval
ten onrechte gaat vuren met alle
ROTTERDAM-Ruim 375 kilometer plakband is in de nacht
van zaterdag op zondag' vanaf Schiphol naar Israel ge
stuurd. Het inderhaasst opgerichte 'Comité Plakband voor
Tel Aviv' zorgde voor de zending na een oproep van inwo
ners van deze Israëlische stad, die geen tape meer hebben
om een gasvrije kamer dicht te plakken tegen een gifgas
aanval door Irak. De oprichting van een actiegroep die Is
rael moet helpen aan nog meer plakband gaat voorlopig
niet door. Vanuit Israel heeft men de initiatiefnemers laten
weten dat daar geen onmiddelijke behoefte aan bestaat. Ze
hebben nog een grote landing klaar staan (foto Paul Stolkl
ANP)
DEN HAAG (GPD) - De bezet
ting op het Landelijk coördina
tiecentrum (LCC) en het natio
naal voorlichtingscentrum
(NVC) op het ministerie van bin
nenlandse zaken in Den Haag is
gehalveerd. Aanleiding vormde
de relatief geringe activiteit in
de Golfoorlog.
Het LCC is een ambtelijke coör
dinatiecentrum waarin 80 amb
tenaren van alle departementen
samenwerken. De bezetting was
aan het begin van de oorlog
doorlopend 45 mensen. Dat aan
tal is nu teruggebracht tot 20. Bij
het NVC werden voorlichters
van de verschillende ministeries
in ploegendiensten ingezet. De
normale bezetting was vier men
sen. Dat is teruggeschroefd naar
twee.
Vanuit het LCC moeten de se-
crerissen-generaal. de hoogste
ambtenaren, van Algemene Za
ken, Financiën, Defensie, Bui
tenlandse Zaken, Justitie en
Binnenlandse Zaken worden op
geroepen indien maatregelen
naar aanleiding van de Golfoor
log nodig worden geacht. Ook
moet vanuit het LCC het kern
kabinet bijeen geroepen te wor
den.
Een zegsman liet weten dat de
geringere bezetting' nu geen ge
volgen hoeft te hebben. „Ieder
een blijft oproepbaar", zo werd
gezegd. Zatyerdag kwamen er
vooral telefoontjes van lokale
bestuurders, politiemensen en
soms particulieren bij de centra
op Binnenlandse Zaken binnen.
„Als het zo doorgaat kunnen we
straks wel weer met pieperdien
sten gaan werken", verzuchtte
een betrokkene.
De raketaanval van Irak op Is
raël, zaterdagochtend vroeg,
heeft niet geleid tot het bijeen
roepen van de secretarissen-ge
neraal. Ook het kernkabinet
kwam niet bijeen. Premier Lub
bers ging zaterdagmiddag naar
Deventer, voor een rede over so
ciale vernieuwing, en Dalfsen,
voor een toespraak tijdens het
tienjarig jubileumcongres van
het CD JA, de CDA-jongerenor-
ganisatie.
(Van onze speciale verslagge
ver)
CAIRO - De Egyptische rege
ring heeft besloten de meeste
toeristische attracties in dat
land te sluiten. Voor het eerst in
de geschiedenis houdt politie
bezoekers tegen bij de ingang
van alle musea, pyramides,
graftombes en andere ruimten,
waar zich kostbare historische
voorwerpen bevinden. De angst
voor aanslagen op deze onver
vangbare kunstschatten is de
voornaamste reden tot de in
greep.
Het aantal toeristen ligt in ja
nuari aanmerkelijk onder de
topdrukte in de zomermaanden,
maar toch bevindt zich ook nü
een aanmerkelijke groep buiten
landers in Egypte. Het betreft
vooral reisgezelschappen en
echtparen zonder kinderen, uit
West-Europa en de Verenigde
Staten.
Bij de drie pyramides van Giza
mocht zaterdag nog wel over het
terrein worden gewandeld, zo
dat de wereldberoemde bouw
werken en de Sphinx bewonderd
konden worden. Een bezoek aan
het bijbehorende museum was
evenwel onmogelijk, en ook de
shows met licht en geluid, pu
bliekstrekkers van de eerste or
de, zijn geschrapt. Het fameuze
Egyptische Museum, dat onder
meer de schatten uit het graf van
koning Tutankhamon herbergt,
is ook dicht.
Ongekende taferelen speelden
zich af bij de drukbezochte pyra
mides van Saqqara. ruim twin
tig kilometer ten zuiden van Cai
ro. Buitenlanders, die zich door
de zaterdagsdrukte van Cairo
hadden geworsteld om dit punt
te bereiken, mochten tegen be
taling van de normale entree
prijs wel het terrein op. Daar
ontdekten zij vervolgens dat de
belangwekkende tombes geslo
ten waren. Pogingen om het in
ieder geval het geld terug te krij
gen liepen uit in hevige woor
denwisselingen, maar potdichte
kassa's.
Broodroof
Op deze bedenkelijke wijze wis
ten meer Egyptenaren gisteren
toch nog een paar ponden bin
nen te halen - de sluiting van de
attracties betekent voor duizen
den van hen zuivere broodroof.
Gidsen, verhuurders van kame
len en paarden, taxichauffeurs,
eigenaren van cafeetjes en ba
zars nabij de gesloten objecten
zagen hun inkomsten in één
klap wegvallen.
Het vliegveld van Cairo, is nog
open Het wegvallen van een
aantal lijnvluchten, door een ge
ringer aanbod van passagiers en
inmiddels forse extra verzeke
ringskosten, is opgevangen met
uitgeweken toestellen uit lan
den in het Midden-Oosten. Zo is
Cairo de tijdelijke thuisbasis ge
worden van de maatschappijen,
die normaal op de steden in Sau-
di-Arabië en Jordanië vliegen.
risico's vandien, acht hij echter
uitgesloten. „Je gaat natuurlijk
eerst dichterbij kijken".
Aan positie en-taak van de Ja
cob van Heemskerck en het be
voorradingsschip Zuiderkruis is
het afgelopen etmaal niets ver
anderd. De Philips van Almonde
is weer terug bij de Carrier Batt
le Force na de afgelopen dagen
een aantal bevoorradingssche
pen uit de Golf van Oman te heb
ben opgehaald.
De Zuiderkruis heeft zaterdag
morgen de Jacob van Heems
kerk van olie, munitie en andere
voorraden te voorzien. De Jacob
van Heemskerk bevindt zich al
enkele dagen in het midden van
de Perzische golf. De Zuider
kruis ging daarna terug naar het
oostelijk deel van de Golf.
Zaterdagmorgen is een eerste
gewonde aan boord van De
Zuiderkruis gebracht: Een Brits
militair, slachtoffer van een be
drijfsongeval aan boord van een
Noors koopvaardijschip.
DEN HAAG (ANP) - De PTT
heeft goede hoop dat hel
aantal telefoonlijnen tussen
Nederland en Israël maan
dag wordt uitgebreid van 33
tot 63. Een woordvoerder
deelde dat zondag mee.
De PTT is na de raketaan-
vallen door Irak op Israël ge
confronteerd met grote aan
tallen telefoontjes van fami
lie en kennissen naar Israël.
Telefoonverkeer met dat
land was op vrijdag op een
gegeven moment onmoge
lijk. Ook vanuit andere lan
den werd veel met Israël ge
beld. Het aantal telefoontjes
naar Israël was zondag min
der groot. De PTT vermoedt,
dat dit te maken heeft met
het uitblijven van nieuwe ra-
ketaanvallen.
De uitbreiding van het aan
tal internationale lijnen
naar Israël is toch zeker no
dig. denkt de PTT. Dat kon
niet direct geregeld worden,
want overeenstemming over
een die uitbreiding is niet al
leen een zaak de PTT's van
Israël en ons land, maar
moet bij voorbeeld ook wor
den geregeld met alle lan
den, via welke de gesprek
ken lopen.
Het telefoonverkeer naar
Irak en Kuwayt ligt volledig
stil. Naar de andere landen
in het Midden-Oosten ver
loopt het normaal.
