PZC
M.C. Hammer
ZATERDAG 29 DECEMBER 1990 47
Marvin Gaye
Drie kilo
Honkbaltalent
Stanley Kirk Burrell, artiestennaam: M.C. Hammer (foto GPD)
Zal 1990 de popgeschiedenis ingaan als
het jaar van M.C. Hammer? In de Ver
enigde Staten wordt er in elk geval niet aan getwijfeld.
Het springkikkerachtige rap-fenomeen uit East
Oakland, Californië is voor de Amerikanen ook meer
dan een van de succesvolle nieuwkomers, die zich als
kandidaat-trendsetters voor het verse decennium
hebben opgeworpen.
M.C. Hammer staat aan de andere oceaanzijde voor
zowel het zoete sprookje rond een ondernemende ex-
marinier als het hoopgevende antwoord op alle
verontrustende vuilspuiterij van genre-genoten als The
2 Live Crew. Als aalgladde Mr. Clean roept het gebrilde
idool zeker ook weerstanden op, vooral bij zwarte
activisten, die hem veel te soft en te
'blankvriendelijk' en vinden. In de oren van menig
muziekcriticus is de als Stanley Kirk Burrell geboren
zanger en danser slechts een handige dief, omdat zijn
hitgevoelige muzikale aanbiedingen veelal zijn
gebaseerd op klassiekers van anderen. Over één ding is
iedereen het roerend eens: de 27-jarige M.C. Hammer is
een unieke rasentertainer, die met één reuzesprong de
rapcultuur heeft opgewaardeerd tot een volwassen
vorm van showbizz. Verslaggever Louis Du Moulin zocht
hem op in Sacramento, aan het eind van zijn alom
bejubelde Amerikaanse toernee en aan het begin van de
internationale opmars van zijn alternatieve
Kerstoproep 'Pray'.
hij vanaf zijn derde 'niets liever dan een
nieuwe James Brown heeft willen zijn' is
deze ambtenarenzoon al zijn jongensjaren
evenzeer in de ban van baseball. Als bat
boy (ballenjongen) bij de fameuze Oak
land A's kreeg hij al gauw de koosnaam
Little HammerHammer', vanwege zijn ui
terlijke gelijkenis met de legendarische
Hammerrin' Hank Aron. Daar de superat-
letische Burrell zelf best een behoorlijk
balletje kon gooien en slaan maakte hij
zelfs nog even kans op een ri ant profcon
tract als korte stop. Bij aartsrivaal San
Francisco Giants nota bene, dat hem na
lang wegen toch te licht vond.
Dat hij rond 1987 teruggreep op zijn oude
bijnaam (voorafgegaan door de modieuze
afkorting van Master of Ceremonies) heeft
zowel een sentimentele als een financiële
achtergrond. „De zeven jaar die ik als
loopjongetje met de A's door het land heb
getrokken, hebben me meer gevormd dan
ik lange tijd heb vermoed. Met de club ben
ik in allerlei steden en milieus terechtge
komen. Kortom, ik heb veel meer gezien
dan de meeste andere rappers. Het gros
kent immers alleen zijn eigen sociale si
tuatie en bestookt op grond van slechts
die kennis de wereld," meent Burrell, die
de (intussen voormalige) Oakland A's bui-
tenvelders Mike Davis en Dwayne Mur
phy roemt als de financiers die zijn eerste
single als M.C. Hammer mogelijk hebben
gemaakt. „Hun leningen, van elk 20.000
dollar, hebben me over het dooie punt
heen geholpen. Met dat kapitaal heb ik
'Ring 'Em' kunnen laten persen, waarna
ik dat plaatje zelf ben gaan distribueren.
Een heidens karwei, maar ik wist wel dat
het verkrijgbaar was toen de radiosta
tions in Oakland het gingen draaien."
Zijn zelfvertrouwen is sindsdien alleen
maar gestaag toegenomen. Het immense
succes van 'Please Hammer Don't Hurt
'Em' (met minstens zes miljoen exempla
ren het best verkochte rapalbum aller tij
den; twee miljoen meer dan de vorige re
cordplaat 'Licensed To 111' van The Beas-
tie Boys) heeft hem gesterkt in de veron
derstelling dat zijn muzikale ideeën veel
oorspronkelijker zijn dan men hem lange
tijd heeft willen wijsmaken. „Ach, wat is
nou originaliteit? Toch niets anders dan
een kwestie van opvatting. Als je mijn
'Help The Children' afdraait naast Marvin
Gaye's 'Mercy Mercy Me' kun je zeggen
'Die nummers zijn bijna hetzelfde'. Even
goed kan ik verdedigen dat die liedjes
maar heel weinig met elkaar gemeen heb
ben," stelt M.C. Hammer, die eventuele
schuldgevoelens meteen pleegt af te ko
pen door goeie regelingen over royalties
met zijn 'inspiratiebronnen'. „Wat er ach
ter deze zogenaamde formule steekt is dat
ik enorm beïnvloed ben door al die pracht-
muziek die er in de jaren zeventig is ge
maakt en dat ik die me maar al te graag
herinner."
De felle kritiek van verwante collega's
(M.C. Sereh van 3rd Bass vervloekte hem
met het nummer 'Gas Face') doet hem zo
mogelijk nog minder dan die van muziek-
journalisten. „Allemaal jaloezie. Rappers
zijn wat dat betreft net boksers: iedereen
is een rivaal en ze zijn allemaal alleen
maar met zichzelf bezig." Leven en laten
leven, luidt de filosofie die het buitenbeen
tje zich gaandeweg heeft eigen gemaakt.
Vandaar ook zijn zeer milde oordeel over
hen die zich in teksten te buiten gaan aan
het propageren van racisme dan wel ge
weld. „Wie even nadenkt weet wat ze
waard zijn."
Gelijkgezinde muzikanten met talent ma
ken bij M.C. Hammer kans op de verwe
zenlijking van hun mooie dromen. Van de
tientallen miljoenen die het voorbije jaar
zijn binnengestroomd - ook dankzij su
persponsorcontracten met Pepsi Cola en
Toshiba - zal slechts een klein deel wor
den aangewend voor het optuigen van een
nieuwe familievilla in Fremont bij Oak
land. De rest investeert The Untouchable,
die zijn zakelijke belangen laat beharti
gen door zijn oudere broers Charles en
Louis Burrell, in zijn produktiefirma
Bust-It. „Die wil ik laten uitgroeien tot
een sterke onafhankelijke platenmaat
schappij voor beginnende artiesten die
me aanspreken," aldus M.C. Hammer, die
voor een nieuwe artistieke uitdaging
lonkt naar Hollywood voor een speelfilm
rond de door hem in clips al vertolkte Bap
tisten-dominee Pressure. „Voorlopig ech
ter zal 1991 in het teken van mijn eerste
wereldtoernee staan. Of ik met dezelfde
monsterproduktie naar Europa kom? Na
tuurlijk, voor minder doe ik het niet!"
Louis du Moulin
De onmogelijke succesformule:
rap, showbizz en gospel
It's Hammer Time op de C.K. McClat-
chy High School in Sacramento. Volko
men onverwacht, althans voor de leerlin
gen. De ongeveer 900 tieners zijn uit hun
reguliere lesmiddag opgeschrikt voor de
première van een bijzondere video-film in
de aula. Dat M.C. Hammer in de stichtelij
ke produktie van Pepsi Cola genaamd 'Be
Excellent' een rol speelt is voor hen ken
nelijk niet zo'n verrassing. Dat de Grote
Ster na afloop van de vertoning zelf achter
het spreekgestoelte plaats neemt voor na
dere tekst en uitleg had geen van hen dur
ven bevroeden.
Nadat iedereen bekomen is van de eerste
opwinding herhaalt de in een spijkerpak
gehulde M.C. Hammer kort en kwiek de
voornaamste boodschap van 'Be Excel
lent', die vrij vertaald neerkomt op 'Houdt
altijd geloof in je eigen kunnen en laat je
niet verleiden tot het gebruik van drugs
en alcohol'.
Waarom juist deze kruistocht, luidt een
van de interessantste vragen uit de zaal.
„Omdat ik voel dat ik dit moest en moet
doen. De situatie in het land vraagt erom,
denk ik. En ik ben wel degelijk in de gele
genheid de ogen van sommige jongelui te
openen. Hoe anderen erover denken kan
me niet schelen. Je zult van mij ook niet
horen dat ik vind dat mijn collega's zich
meer zouden moeten inspannen. Als je be
zorgdheid niet oprecht is, niet uit je hart
komt, dan is die niets waard," aldus de be
vlogen 'positivo', die zijn sociale betrok
kenheid een 'logisch vervolg' acht op zijn -
naar eigen zeggen - armoedige jeugd in
een turbulent gezin met acht kinderen,
's Avonds in de uitverkochte Arco Arena,
zeg maar de plaatselijke Ahoy', onder
breekt M.C. Hammer de rond hem opge
trokken spektakelshow diverse keren
voor soortgelijke ontboezemingen. Onder
meer bij het inzetten van 'Help The Child
ren', waarvoor hij zich liet inspireren door
Marvin Gaye's 'Mercy Mercy Me' en waar
van de begeleidende videobeelden even
later boekdelen spreken: de sombere be
grafenis van een onschuldig slachtoffertje
van een drugsvete. „Willen jullie dan
werkelijk dat onze jeugd deze ellende
overkomt? Laten we er aan werken dat de
kinderen van nu een betere wereld tege
moet gaan," luidt de opdracht die The Un
touchable, zoals hij na zijn monsterhit 'U
Can't Touch This' ook wel wordt ge
noemd, de pakweg 18.000 fans meegeeft.
Zijn niet mis te verstane boodschappen
(aan dealers: 'Laat alsjeblieft onze tienja
rigen met rust') zijn gespeend van dram
merigheid en zorgvuldig gedoseerd. Blijk
baar weet M.C. Hammer, sinds 1982 een
born again Christian, maar al te goed hoe
ver hij met zijn gepreek kan gaan. De hele
twee uur durende show is trouwens het
toonbeeld van evenwicht: het grove ge
schut van 32 dansers en muzikanten,
verdeeld over drie niveaus, wordt regel
matig afgewisseld voor intiemere bezet
tingen en tussen alle ernstige speelsheid
door is er minstens evenveel ruimte voor
pure luim. Een van M.C. Hammer's char
mes is zijn bovenmodale gevoel voor hu
mor, waar hij nogal eens een beroep op
wanneer hij vocaal tekort dreigt te schie
ten. Een andere herhaaldelijk genomen
'vluchtroute' is het vijfstemmige achter
grondkoor 'Special Generation', dat zo
prominent aanwezig was op zijn voorlaat
ste single 'Have You Seen Her', een bruta
le verbastering van het gelijknamige suc
ces van The Chi-Lites uit 1971. „Jullie wor
den dankzij mij zo beroemd dat ik straks
alleen achter blijf. En wat moet ik dan nog
beginnen?" Met deze overgeacteerde
klaagzang neemt M.C. Hammer op het po
dium alvast een voorschotje op een van de
hem wachtende problemen: het bij elkaar
houden van zijn beloftevolle hofhouding
(in totaal tachtig personen), voor wie hij
zich de afgelopen anderhalf jaar als een
voorbeeldige oudere broer heeft uitge
sloofd.
Zijn grootste talent als uitvoerend artiest
moet stellig gezocht worden in zijn soms
onnavolgbare danskunst. Vergeleken met
de dolle capriolen die M.C. Hammer in zijn
wijde harembroek uithaalt is Michael
Jackson's veelgeprezen 'moonwalk'
slechts kinderspel. Die sensationele
krachttoeren kosten hem per optreden ge
middeld zo'n drie kilo vocht en zijn alleen
mogelijk dankzij de urenlange dagelijkse
oefeningen waarvoor zonodig alles in het
leven van Stan Kirk Burrell moet wijken.
„Voor alles ben ik natuurlijk een danser,"
bekent de man, die de rap heeft verrijkt
met ingenieuze choreografiën en daarbij
en passant de 'bandmuziek' heeft afge
zworen. „Dat is de basis, al mijn andere
artistieke bezigheden zijn daarvan slechts
afgeleiden. Ik had waarschijnlijk al veel
verder kunnen zijn als waar ik nu ben. Als
ik meteen mijn eigen gang was gegaan,
maar ik ben eerst zo dom geweest om te
proberen aansluiting te vinden bij de tra
ditionele rapscene. Ik hoorde daar niet
thuis, dus kon het nooit iets wordèn."
Aldus terugblikkend, in de als een over
volle bijenkorf zoemende lobby van het
Sacramento Hilton, doelt M.C. Hammer
op zijn eerste onzekere experimenten als
platenartiest in de eerste helft van de ja
ren tachtig, na twee jaar marine en een
snel afgebroken studie communicatiewe
tenschappen. In die verkennende periode
presenteerde Stan Kirk Burrell, gegrepen
als hij van de ene op de andere dag was
door de religie, zich ook als The Holy
Ghost Boy. De naam mag hij allang tot
'belachelijk' hebben verklaard, zijn hou
ding ten aanzien van godsdienst is nog
steeds dezelfde. Daaruit verklaart M.C.
Hammer de aanwezigheid van 'Son Of
The King' op zijn debuutalbum 'Let's Get
It Started' (uit 1988) en het met Prince ge
schreven gebod 'Pray' op zijn baanbre
kende bestseller 'Please Hammer, Don't
Hurt'em'.
Zijn huidige artiestennaam is ontleend
aan zijn tweede jeugdliefde. Want hoewel
Stanley Kirk Burrell vol vuur beweert dat
De Hammer-band, vlnr: Kevy Kev, Sweet L.D., Ace, M.C. Hammer, D.J. Redeemed, Terrible T. en Lone Mixer foto GPD)