ernenergie komt
iu weer in beeld
Dode en gewonden bij ernstig
ongeluk op stormvloedkering
Beeldhouwer Peter
de Jong overleden
Belgische loodsen
leggen werk neer
Poes
Ontsnapte
te water
Hiddinga volgt topman
Hartog op bij Schelde
1111111 ii 111111111 ii 1111111
Jota Wassend Water van Rijkswaterstaat
zeeuwse almanak
WOENSDAG 7 NOVEMBER 1990
broeikaseffect
Gevolgen
"Jiet duurzaam
Import
Vrachtwagen ramt wachtende auto's
Eisenpakket
Voorschriften
nodig voor
peuterzalen
zeeland
eltadijken zijn voorlopig veilig
JdDELBURG - Bij een extra
Ijging van de zeespiegel hoe-
In de dijken in het Deltage-
Id niet meteen verhoogd te
trden. De huidige zeewerin-
hebben een ruime veilig-
lidsmarge, die ook bij een ex-
Ime stijging voorlopig niet in
vaar komt. Wel zal vanaf de
llgende eeuw regelmatige ver-
Irking nodig zijn. De mate
sarin, is afhankelijk van de
Jrkelijke stijging van de zee-
liegel. Rijkswaterstaat han-
Jert daarvoor verschillende
lenario's, variërend van een
lespiegelrijzing van 60 tot 85
Intimeter per eeuw. Tot nog
Je is steeds gerekend met een
(ijgingr van zo'n 20 centimeter
Ir eeuw.
I de nota Wassend Water geeft
Ikswaterstaat (dienst getijde-
Iteren) aan met welke mogelij
kheden in de toekomst reke-
jng moet worden gehouden en
Kt de financiële gevolgen zijn.
Be zijn op nationale schaal niet
Ering. Bij een stijging van 60
Intimeter de komende 100 jaar
loet er zeven miljard gulden
In dijken besteed worden, 2
filjard aan aanpassing van bui-
Indijkse woon- en industriege-
leden en 1 miljard voor aanpas-
Jng van gemalen en overige wa-
irhuishouding. Hoe hoger de
lijging, hoe hoger uiteraard de
psten.
|verigens is deze eeuw nog geen
Irsnelde stijging van de zee-
biegel langs de Nederlandse
ust waargenomen. De rijzing
gt tussen 10 en 15 centimeter
i dat is normaal. Ook wind- en
blfgegevens zijn niet opvallend
Ewijzigd. Wel is langs de kust
En verandering opgetreden in
Jetijbeweging. Hoogwaters zijn
loger geworden en laagwaters
Iger.
kat wereldwijd extra verhoging
van het zeepeil steeds aanneme
lijker wordt geacht, komt door
het zogenaamde broeikaseffect:
uitstoot van schadelijke stoffen
in de lucht, waardoor de tempe
ratuur op aarde stijgt en het ijs
op de poolkappen smelt. Vooral
uitstoot van kooldioxyde is van
invloed, maar ook sporengassen
als stikstofoxyde, methaan,
ozon en chloorfluorkoolwater
stoffen.
Niet alleen de temperatuur, ook
wind, stormen, neerslag, ver
damping en rivierafvoeren zul
len op een nog niet te voorspel
len manier veranderen. Voor de
Nederlandse situatie kan, naast
zeespiegelrijzing, vooral de toe
name van stormen en hoge rivie
rafvoeren de veiligheid aantas
ten, aldus rijkswaterstaat.
In de nota Wassend Water stelt
rijkswaterstaat dat zeespiegel
rijzing de veiligheid op twee ma
nieren bedreigt. Onbeschermde
laaggelegen gebieden als schor-
VLISSINGEN - De Vlissingse
gemeentepolitie heeft dins
dagmiddag een 24-jarige Vlis-
singer aangehouden die
maandag is ontsnapt uit de
gevangenis in Doetinchem.
De man zette de politie zelf op
zijn spoor door het op een ren
nen te zetten bij het ontdek
ken van de surveillerende
agenten en in het water van
de Schuitvaartgracht te
springen.
De politie zag de man om
ongeveer kwart voor drie lo
pen. De herkenning was we
derzijds, maar de agenten wis
ten nog niet dat hij de dag te
voren was uitgebroken.
De man wilde over een poortje
klimmen om uit het gezichts
veld te verdwijnen. Hij zag
zich door tijdnood gedwongen
in de Schuitvaartgracht te
duiken en naar de overkant te
zwemmen, verklaarde hij de
politie. De man klom daar op
het droge, maar werd door de
agenten opgewacht. Bij zijn
aanhouding heeft hij verder
geen verzet meer gepleegd.
De man is naar het politiebu
reau gebracht en wordt van
daag, woensdag, op transport
gesteld naar de gevangenis in
Doetinchem. Het was de Vlis
singse politie niet bekend
waarvoor hij is veroordeeld en
hoelang hij zijn straf nog moet
uitzitten.
De ontsnapte gevangene wordt door de Vlissingse politie naar de surveillancewagen geleid (foto
Ruben Oreel)
ren en slikken zuilen meer on
derlopen en de kustlijn zal af
brokkelen. De kans op een door
braak wordt daardoor groter. De
stormvloeden zullen hoger wor
den en een grotere kans op over
stromingen door dijkdoorbra
ken geven.
In de Nederlandse situatie geeft
een stijging van 60 centimeter
een negen maal hogere kans op
een overstroming. Verheviging
van stormen door klimaatveran
dering zal trouwens dezelfde
problemen geven.
De gevolgen voor het milieu zijn
aanzienlijk. In het Deltagebied
zullen delen van het intergetij-
degebied - belangrijk als voed
selbron voor vogels - verdwij
nen. Ook moet rekening worden
gehouden met aantasting van
de duinen. De precieze gevolgen
voor de Wester- en Oosterschel-
de zijn niet te voorspellen, om
dat deze riviergebieden nog ver
anderen onder invloed van bag-
gerwerkzaamheden en de storm
vloedkering.
Diezelfde stormvloedkering
zorgt wel voor minder kosten en
minder problemen bij dijkaan-
passingen. Zonder de Ooster-
scheldekering zou bij een zee
spiegelstijging van 60 centime
ter één miljard gulden meer no
dig zijn.
Rijkswaterstaat geeft voor het
uit te stippelen beleid verschil
lende mogelijkheden. Afwach
ten: uitgaan van een stijging van
20 centimeter per eeuw en om de
vijfjaar een toetsing van de dij
ken aan de normen. Anticipe
ren: uitgaan van een stijging van
60 centimeter per eeuw. Geleide
lijk aanpassen: als aan een wa
terkering groot onderhoud no
dig, uitgaan van een stijging van
60 centimeter. Rigoreus aanpas
sen: uitgaan van een stijging van
85 centimeter en 10% toename
van stormen. Het parlement
moet aangeven welke aanpak
voor de toekomst gekozen
wordt.
(Van ome verslaggeverI
DELFT - Het landelijk centrum
[oor energiebesparing en scho-
technologie zegt niet langer
fiee' tegen toepassing van kern-
[nergie. Volgens het centrum
[omt kernergie in beeld, wan-
peer het gaat om een energie
voorziening zonder uitstoot van
sooldioxyde (C02). Dit ondanks
ie risico's en de hoge kostprijs,
perncentrales zullen overigens
naar een deel van de elektrici
teitsvraag kunnen dekken.
Dit blijkt uit een rapport van net
entrum over de uitstoot van
sooldioxyde bij de energievoor-
iening op langere termijn. Ja
renlang was dit in Delft gevestig
de centrum geharnast tegen
stander van kernenergie. Ook
[iu is het enthousiasme beperkt,
naar het feit ligt er onontkoom
baar dat kerncentrales geen
C02 uitstoten en centrales die
gestookt worden met fossiele
prandstoffen wél.
Het centrum tekent aan dat
kernenergie geen duurzame
energiebron is, omdat de wereld
voorraad aan uranium immers
eindig is. De eerste en meest
voor de hand liggende mogelijk
heid om de kooldioxyde-uit-
stoot bij energie-opwekking te
rug te dringen, is energiebespa
ring.
Daarnaast moet worden ge
streefd naar een zo groot moge
lijke toepassing van duurzame
bronnen als wind, zon, water
kracht en biomassa, aldus het
centrum.
Erkend wordt dat hiermee niet
volledig aan de energievraag in
Nederland kan worden voldaan.
Als oplossing voor dat probleem
wordt gezien de import van
'schoonstroom' uit het buiten
land. Dat geldt ook voor de toe
passing van andere vormen van
energie-opwekking. In afwach
ting van de komst van genoeg
duurzame bronnen, kan daar
naast kernenergie in aanmer
king komen.
Het centrum wijst erop dat
vraag en aanbod van energie
vrijwel nooit met elkaar in de
pas lopen. Daarom is er behoefte
aan een goedkope energiedra
ger. Die is te vinden als energie
overschotten worden omgezet in
waterstof. Deze waterstof kan
worden benut als het aanbod
van duurzame energiebronnen
tekort schiet.
Voor een grootschalige toepas
sing van waterstof en de daar
mee samenhangende C02-ver-
mindering, hoeft niet gewacht te
worden tot genoeg duurzame
energiebronnen verwezenlijkt
zijn. Ook fossiele brandstoffen
die momenteel worden gebruikt,
kunnen in waterstof worden om
gezet. De daarbij vrijkomende
C02 moet worden opgeslagen in
oude olie- en gasvelden.
In het rapport constateert het
centrum voor energiebesparing
dat een energievoorziening zon
der C02-uitstoot mogelijk is,
door een combinatie van ver
schillende milieuvriendelijke
bronnen. De energieprijs zal
hierdoor echter wel stijgen tot
ruim het dubbele van de prijs die
tijdens de Golfcrisis geldt.
VLISSINGEN - Drs B. P.
Hiddinga treedt per 1 janua
ri volgend jaar aan als di
recteur van de Koninklijke
Maatschappij De Schelde in
Vlissingen. De raad van
Drs B. P. Hiddinga
commissarissen heeft hem
benoemd als opvolger van
drs G. Hartog, die in septem
ber vervroegd is uitgetre
den. De nieuwe directeur
krijgt dezelfde portefeuille
als zijn voorganger: be
drijfseconomie en finan
ciën.
Hiddinga (44) werkt thans
bij Philips in Eindhoven. Ge
durende twintig jaar heeft
hij functies vervuld bij ver
scheidene binnen- en buiten
landse onderdelen van het
concern.
De tot voor kort nog drie le
den tellende directie van De
Schelde bestaat volgende
maand slechts uit ir T. C.
Bouwman. Met ingang van 1
december legt directievoor
zitter drs A. B. A. de Smit
zijn functie neer. Dit bete
kent dat de commissarissen
van De Schelde weer op zoek
moeten naar een nieuwe di
recteur.
BURGH-HAAMSTEDE - Een ongeluk op
de stormvloedkering heeft dinsdagmiddag
het leven gekost aan een automobiliste, de
25-jarige G. J. Vinje uit Vlissingen. Zij was
op slag dood en moest door de brandweer
uit het wrak gehaald worden. Het echtpaar
K. uit Burgh-Haamstede liep bij het onge
val verwondingen op en is met een ambu
lance naar het Oosterscheldeziekenhuis in
Zierikzee vervoerd. Mevrouw C. K.-H. (54)
had rugklachten en haar man C. K. (56) een
hoofdwond.
Het ongeluk werd veroorzaakt door een
vrachtwagencombinatie, bestuurd door de
26-jarige R. van de R. uit Schiedam, die ach
terop vijf personenauto's reed die voor een
verkeerslicht stonden te wachten. De voor
ste twee bestuurders kwamen met de schrik
vrij. Dat gold ook voor de chauffeur van de
vrachtwagen. Het is de eerste keer sinds de
weg over de kering drie jaar geleden open
werd gesteld dat zich een ernstig ongeluk
voordeed.
Meteen na de botsing was op de rijbaan een
enorme ravage te zien. De achterste van de
wachtende auto's - waarin zich het dodelij
ke slachtoffer bevond - zat nagenoeg geheel
onder de bumper van de vrachtwagencom
binatie. De auto die daar voor stond, van het
echtpaar K.. werd ook in elkaar geduwd. Al
le auto's moesten worden weggesleept.
Het ongeluk gebeurde omstreeks kwart over
een ter hoogte van het sluitgat Roompot.
Daar worden momenteel werkzaamheden
aan de weg uitgevoerd en om die reden is één
rijbaan afgezet. Het verkeer wordt er met be
hulp van verkeerslichten geregeld.
Onmiddellijk werden de brandweerkorpsen
van Westerschouwen en Veere ingescha
keld. Dat is standaard-procedure bij onge
vallen op de stormvloedkering. Beide korp
sen rukten uit met een hulpverleningswa
gen en een hogedrukwagen. Om de gewon
den te vervoeren werd een ambulance uit
Kamperland ingeschakeld. Ook waren twee
EHBO-vrijwilligers van Rijkswaterstaat uit
het Topshuis aanwezig.
Een van de betrokken automobilisten ver
telt: ,.We stonden met vijf auto's voor het ro
de licht te wachten. Ik stond als eerste voor
het licht en achter me stond m'n collega. We
zijn aan het werk aan de windmolen in de
werkhaven op Noord-Beveland en zouden
naar het Topshuis rijden om daar wat te
eten. Achter m'n collega stonden nog twee
auto's. Plotseling hoorden we achter ons
remmen piepen. Ik zag de vrachtwagen op
ons af rijden en had geluk dat m'n auto al in
z'n versnelling stond. Door de schok van de
botsing schoot mijn voet van het gaspedaal
en schoot de auto een stukje vooruit."
De twee collega's G. M. B. uit Heerhugo-
waard en A. B. uit Oost-Souburg waren zeer
geschrokken: „Zeker als je die ravage ziet en
je bedenkt dat het ook jouw auto geweest
had kunnen zijn die onder die vrachtwagen
zit. Ik ben blij dat er alleen maar wat met
mijn auto is."
Het verkeer is vanaf het moment van het on
geluk tot omstreeks half vier gestremd ge
weest. In mededelingen van de radio ver
keersinformatie werd het verkeer aangera
den om te rijden via de Zeelandbrug. Het
verkeer dat desondanks koos voor de storm
vloedkering kon bij wijze van uitzondering
gebruik maken van de parallelweg van de
stormvloedkering.
Het waarnemend hoofd van de dienstkring
Deltakust van Rijkswaterstaat, J. J. Ge-
leijnse, vertelt dat na overleg met de rijkspo
litie besloten is niet de waarschuwingbor
den op de wegen naar de kering in te schake
len. Het kost geruime tijd eer die borden in
werking zijn gesteld en daarom is daar vanaf
gezien. Volgens de heer Geleijnse is er geen
aanleiding om extra beveiliging aan te bren
gen bij de werkzaamheden die momenteel
aan de rijbaan van de kering worden uitge
voerd. De huidige beveiliging voldoet aan de
eisen, zo gaf hij aan.
Peter de Jong
MIDDELBURG - In zijn
woonplaats Middelburg is
maandag de 70-jarige beeld
houwer Peter de Jong over
leden. Hij wordt vrijdag be
graven in Den Haag. De Mid
delburger - die bekendheid
kreeg vanwege zijn vele res
tauratiewerkzaamheden
aan het stadhuis van de
Zeeuwse hoofdstad en zijn
figuratieve werken in de
stad - overleed aan een hart
stilstand.
Een groot deel van zijn leven
wijdde De Jong aan het eeu
wenoude stadhuis, dat in de
oorlogsjaren was gebombar
deerd en enorme schade had
opgelopen. Vlak na de oorlog
begon hij al met de restaura
tie. Pas in 1968 was het werk
voltooid. „De toestand van
dat gotische monument", zei
hij eens in een interview,
„gaat mij zeer aan het hart.
Het is een brok cultuur dat
weer helemaal gaaf moet
worden."
Naast zijn vele werk aan het
stadhuis had De Jong de be
schikking over een atelier
aan de Balans waar hij leer
lingen vertrouwd maakte
met het beeldhouwen. Zijn
werken - waaronder de
stadstimmerman bij de
Stadsschuur - zijn vooral fi
guratief van aard. Tot voor
kort was de Middelburger
nog bijna dagelijks te vinden
op de steigers voor het stad
huis, dat aan een nieuwe res
tauratiebeurt toe was.
De personenauto van het dodelijke slachtoffer werd bij het verkeersongeluk op de stormvloedkering
volledig door een vrachtwagencombinatie verpletterd foto Pieter Honhofj)
VLISSINGEN - De Belgische
loodsen hebben dinsdag onver
wacht het werk neergelegd on
danks een stakingsverbod van
de Vlaamse minister van Ver
keer J. Sauwens. Zij besloten
dinsdagmiddag actie te voeren
tot vannacht, woensdag, twaalf
uur.
De loodsdiensten die de Belgen
voor hun rekening nemen, zijn
dinsdagmorgen al om acht uur
gestopt. De loodsen stelden zich
zo in de gelegenheid 's middags
een vergadering bij te wonen in
Gent. De leden van de Vereni
ging van Staatsrivierloodsen en
de Vereniging van Staatszee-
loodsen stemden massaal voor
het voeren van actie, van de 264
aanwezigen stemden 248 voor en
16 tegen.
De staking kwam onverwacht,
omdat de beide verenigingen
eerder hadden aangekondigd
voorlopig alleen elke vrijdag in
actie te komen. De eerste werk
onderbreking vond afgelopen
vrijdag plaats. Het stakingsver
bod van minister Sauwens werk
te op de loodsen echter als een
rode lap op een stier.
De maatregel van de Vlaamse
deelregering is loos, volgens
voorzitter A. de Bruyn van de
Vereniging van Staatsrivier
loodsen, omdat de rechter in
1988 stakende Belgische lucht
verkeersleiders - ook ambtena
ren - in het gelijk heeft gesteld.
Het stakingsrecht voor ambte
naren is daarmee erkend, aldus
De Bruyn.
De verwachting is dat vandaag
onderhandelingen op gang ko
men tussen de Vlaamse deelre
gering en de loodsenverenigin-
gen. Het eisenpakket van de
loodsen omvat onder meer een
betere pensioenregeling, pensio
nering met zestig jaar en verwer
king van een aantal individuele
premies in het gewone loon.
Op de rede van Vlissingen was
dinsdagavond nog weinig te
merken van de staking. Slechts
zes zeeschepen lagen in verband
met de actie voor anker. Uit Ant
werpen moesten dinsdag zestig
schepen vertrekken. Tien kleine
kustvaarders zijn met toestem
ming zonder loods weggegaan.
Nederlandse loodsen die hun
normale diensten blijven draai
en, namen zes grotere vaartui
gen voor hun rekening. De sta
king van de Belgische loodsen
treft niet alleen Antwerpen,
maar ook Gent en Zeebrugge.
MIDDELBURG - De kwaliteit
van de peuterspeelzalen moet
goed in het oog worden gehou
den. Het verdient dan ook aan
beveling om voor de peuterop-
vang, net als voor de kinderdag
verblijven, een minimumpak
ket aan voorschriften op te stel
len waaraan moet worden vol
daan. De regels kunnen worden
opgenomen in een gemeentelij
ke verordening.
Dat schrijft de Stichting Overleg
Kindercentra Zeeland (SOKZ)
aan alle gemeentebestuurders.
Gemeenten die een beroep wil
len doen op de landelijke stimu
leringsmaatregel kinderopvang,
moeten voor 31 december een
kwaliteitsverordening hebben
opgesteld. Formeel vallen de
peuterspeelzalen daar niet on
der, omdat de openingstijden
beperkt zijn. De SOKZ raadt de
gemeenten aan de peuterop-
vang toch in de regeling mee te
nemen. In Zeeland maken ruim
4.300 kinderen van twee en drie
jaar gebruik van die vorm van
opvang.
De overlegstichting heeft boven
dien kritiek op de advies-veror
dening, die de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten heeft
opgesteld.
Groot was het verdriet van
Willemien toen haar poes
Tijger het op de rijksweg bij
Kruiningen definitief had
moeten afleggen tegen een
voortrazende automobiel.
Maar meisjes van negen be
schikken over een veer
krachtig gemoed. De belofte
van haar moeder dat via de
kleine annonces in de krant
zou worden gespeurd naar
een plaatsvervangende
poes beurde Willemien op.
Ze spelde de kranten, in de
hoop de verlossende adver
tentie te vinden.
Op een gegeven moment
dacht ze, nauwgezet de ru
briek 'kennismaking'
doornemend, geluk te heb
ben.
Luidkeels riep ze: „Mamma,
ik heb een poesje gevonden.
Kijk, hier staat het: 'Hete
poes'.
En het telefoonnummer
staat erbij!!"
