Milieu Federatie kan taken niet meer aan
Studiedag geestelijke
gezondheidszorg
jaarlijkse gebeurtenis
Inbrekers en helers
naar de gevangenis
Eerste paal voor nieuw
gezinsvervangend tehuis
Verduistering beboet met duizend gulden
Provincie passeert
zeilvaartstichting
Boertien: meer politie
voor recreatiegemeenten
provincie
Eindnota registratieproject Schouwen-Duiveland:
Te weinig wind om van
de ankers los te slaan
VRIJDAG 26 OKTOBER 1990
Openbare weg
Subsidie
Groepen
xS i
Schade door vandalisme 88 mille
ZIERIKZEE - In de maanden
juli en augustus hebben vanda
len voor bijna 88.000 gulden
schade aangericht op Schou
wen-Duiveland. In totaal werd
in die twee maanden 176 maal
aangifte gedaan van vernielin
gen. Renesse werd het meest ge
troffen (87 aangiften), daarna
Zierikzee (37 aangiften) en ver
volgens het toch als vrij rustig
te boek staande Burgh-Haam-
stede (20 aangiften).
Dat staat in een nota met eind
cijfers van het vandalisme-regi-
stratieproject dat op Schou
wen-Duiveland is gehouden. In
juli en augustus waren in het po
litiebureau van Zierikzee twee
personen aanwezig die zich met
de registratie van vandalisme
bezighielden. In de nota wordt
aanbevolen dat project in ieder
geval tot 1 januari voort te zet
ten. Dat zal gebeuren, al is nog
maar één medewerkster enkele
dagdelen per week beschikbaar.
Uit het onderzoek kwam naar
voren dat het vandalisme op zes
lokaties het meest voorkwam.
Dat zijn er vijf in Renesse en één
in Zierikzee. De gebieden met
het meeste vandalisme zijn:
Korte Reke, Stoofweg en Zeea-
nemoonweg; Hogezoom buiten
het centrum; Hoogenboomlaan;
Laone richting strandpaviljoen
'De Branding'; Jan van Reneses-
seweg, Oude Moolweg, Duinweg
en Scholderlaan; en in Zierikzee
het Havenpark en Beddeweeg.
De meeste schade werd aange
richt aan de openbare weg
(ƒ21148), daarna kwam schade
aan auto's 18.964) en vervol
gens zaken die op het strand
staan 13.200). Andere objec
ten waaraan vaak vernielingen
met flinke schade worden ge
pleegd, zijn tuinen, campings en
recreatieoorden, woningen, win
kels, bushaltes, bedrijfsgebou
wen, strandhokjes en bijvoor
beeld fietsen.
De schade aan openbare eigen
dommen is het grootst 38.224),
vervolgens die aan particuliere
eigendommen 37.533), daarna
komt schade aan bedrijven
10.606).
In het rapport wordt ook een
duidelijke verhoging van de aan
giftebereidheid geconstateerd
sinds het project loopt. Volgens
de onderzoekers is dat te danken
aan de publiciteit, in de vorm
van artikelen in kranten en pos
ters, die het project heeft gekre
gen.
Bij de aanbevelingen staat dat
door het project een beter in
zicht is verkregen in vandalis-
me-gevoelige lokaties. Verder
kunnen nu beter plannen ge
maakt worden om vandalisme
te voorkomen. Ook staat nu vast
hoe het project voortgezet kan
worden.
J. J. van Doorn van de rijkspoli
tie op Schouwen-Duiveland is
wel tevreden met de nota. In de
eerste plaats krijgt de politie
door het toegenomen aantal
aangiftes meer informatie over
vandalisme en verder kunnen
met behulp van die informatie
nieuwe strategiën uitgezet wor
den. Uit het onderzoek kwam
bijvoorbeeld naar voren dat in
het centrum van Renesse vrij
weinig vandalisme gepleegd
wordt. Maar daar loopt dan ook
heel wat politie. Dat kan voor de
politie aanleiding zijn om de sur
veillances eens massaal naar
een andere kern te verleggen.
Hij is ook blij dat het project nog
tot 1 januari doorgaat omdat
dan ook eens duidelijk wordt
hoe het met het vandalisme in
het najaar gesteld is, als de toe
risten weer allemaal naar huis
zijn. De politie krijgt dan de gele
genheid zich op de autochtonen
te concentreren. Hij is het met
een van de conclusies eens dat er
wel voldoende publiciteit aan
het project gegeven moet wor
den.
V'
Vandalen richtten op Schouwen-Duiveland in twee maanden tijd voor bijna 19 mille schade aan auto's aan (foto Pieter Honhoff)
GOES - De Zeeuwse Milieu Fe
deratie (ZMF) kan haar groeien
de taken niet meer aan. De orga
nisatie heeft te weinig perso
neel om behoorlijk aandacht te
besteden aan alle natuur- en mi
lieuzaken. Zonder extra mens
kracht en financiën komt de fe
deratie volgend jaar niet toe
aan nieuwe, in haar ogen brood
nodige projecten die zich rich
ten op het behoud van de Schel
de, afvalproblemen en een
duurzame industrie en land
bouw. Het is zelfs nodig te
snoeien in lopende projecten en
aandachtsvelden. Dat schrijft
de ZMF in haar werkplan voor
1991.
Ondanks de nijpende personeel
stekorten en de berg werk die
alsmaar groter wordt door met
name de decentralisatie van
rijkstaken naar gemeenten en
provincie, is de ZMF niet van
plan bij de pakken neer te zitten.
„We kunnen het ons niet permit
teren in deze beperkende om
standigheden te berusten. Juist
nu het slecht gaat met de natuur
en het milieu, is een omslag in
beleid en gedrag nodig. Boven
dien wordt steeds meer een be
roep op ons gedaan", aldus de fe
deratie. Daarom zal ze bij subsi
diegevers aan de bel trekken
voor meer financiële armslag.
Ook een ledenwerfactie is nood
zakelijk om het ledenverlies om
te buigen.
Door de beperkingen ontkomt
de ZMF er niet aan duidelijke
keuzes te maken. Een sterk ac
cent krijgt de ontwikkeling van
een netwerk: de achterban van
aangesloten werkgroepen en or
ganisaties verdient versterking.
Ook wil de federatie hierin be
staande lacunes opvullen, bij
voorbeeld door de oprichting
van een planologie- en milieu
werkgroep op de Bevelanden.
Verder acht de ZMF het noodza
kelijk dat de aangesloten orga
nisaties nauw samenwerken
met als doel een betere, efficiën
tere beïnvloeding van het beleid
en een goede educatie. Alleen op
deze wijze kan de federatie als
belangenbehartiger van natuur
en milieu deskundig tegenspel
bieden, staat in het werkplan.
De ZMF zal in 1991 haar inspan
ningen verder richten op een ge
degen natuur- en milieu-educa
tie in Zeeland, nauwe contacten
met politieke beslissers, wind
energie, recreatieproblemen, de
kokkelvisserij in relatie met de
natuurwaarden van de Ooster-
schelde, onderwaterbodems en
provinciale vergunningen.
Een heet hangijzer is smog. De
federatie onderkent dat de oor
zaken van de hoge smogconcen-
traties in Zeeland grotendeels in
het buitenland liggen. Maar ze
vindt wel dat de provincie lijd
zaam toeziet, hoewel ze bevoegd
is in te grijpen bij hoge smogni-
veaus door bijvoorbeeld beper
kingen op te leggen aan het ver
keer en de industrie. De ZMF wil
hierin verandering brengen door
concrete maatregelen te formu
leren en voorlichting te geven.
Het werkplan komt dinsdag 30
oktober aan de orde tijdens de
jaarvergadering van de ZMF. De
bijeenkomst begint om 19.30 uur
in de Prins van Oranje in Goes.
Om 20.30 uur begint een thema
gedeelte over de Zeeuwse na-
tuur- en milieubeweging.
KAPELLE - Voor de kwaliteit
van de geestelijke gezondheids
zorg is het goed dat werkers in
het veld regelmatig een onder
onsje hebben. Om die reden
wordt de donderdag in Kapelle
gehouden studiedag voor hulp
verleners in beschermende
woonvormen een jaarlijks te
rugkerend evenement.
„Het is goed om in het kader van
professionalisering elkaar te
ontmoeten. Door te praten met
beroepsgenoten realiseren de
werkers zich waar ze staan in het
wereldje van de geestelijke ge
zondheidszorg. De uitwisseling
van gegevens kan leiden tot
kwaliteitsverbeteringen", zei di
rectielid A. J. de Jonge van de
Regionale Instelling Bescher-
mende Woonvormen.
Tijdens de bijeenkomst, die op
touw was gezet door de Stich
ting Federatie Beschermende
Woonvormen Zeeland (SFBWZ),
dachten 55 hulpverleners na
over een goede beroepshouding.
Dat is onder meer noodzakelijk
door de aangescherpte criteria
voor opnames. „Vroeger waren
er bijna geen regels voor toela
ting vanpatiënten in bescher
mende woonvormen. Iedereen
die het nodig leek te hebben kon
komen. Tegenwoordig zijn er
strakke voorschriften. Het is bij
voorbeeld vereist dat de mensen
ettelijke malen psychiatrisch
zijn behandeld voor ze opgeno
men kunnen worden. Het perso
neel moet zich realiseren hoe ze
hierop kunnen inspelen", lichtte
De Jonge toe.
Andere veranderingen komen
voort uit de Algemene Wet Bij
zondere Ziektekosten (AWBZ)
en hebben vooral te maken met
subsidieregelingen. De Jonge:
„Door de AWBZ is veel struc
tuur gekomen in de wirwar van
de geestelijke gezondheidssec
tor. Dit is natuurlijk heel goed,
maar het zorgt wel weer voor de
nodige veranderingen, waarop
het personeel moet letten."
De studiedag had ook tot doel de
onderlinge contacten tussen de
werkers te bevorderen. „We zijn
allemaal bezig met hetzelfde
werk. Het is goed de onderlinge
verbondenheid ook eens te voe
len", aldus een deelneemster.
Volgens De Jonge droeg vooral
de goede sfeer toe aan het be
sluit de studiedag tot een jaar
lijks terugkerend evenement
van de SFWBZ te maken.
MIDDELBURG - Drie jonge
Goesenaren en een Yersekenaar
stonden donderdag voor de po
litierechter in Middelburg te
recht voor een aantal inbraken
en heling. Vier anderen, die in
verband met dezelfde zaken wa
ren gedagvaard, verschenen
niet op de zitting.
De jongelui zijn allemaal beken
den van elkaar. De 19-jarige H.
R. en de 18-jarige W. R. uit Goés
moesten voorkomen voor de
diefstal van een aantal naaima
chines ter waarde van duizen
den guldens bij een winkel in
Middelburg. G. van E. (28), even
eens uit Goes, werd beschuldigd
van het helen van de naaimachi
nes. De uit Yerseke afkomstige
A. B. Z. (26) werd geconfronteerd
met een aanklacht wegens dief
stal van een autotelefoon van
een vissersboot en de heling van
een autoradio.
Officier van justitie J. L. F. van
Gelder sprak van een 'zeer om
vangrijke zaak'. Zij wees er op
dat stelen en helen ten nauwste
samenhangen. Over A. B. Z.
sprak de officier het vermoeden
uit dat hij van heling zijn hobby,
zo niet zijn beroep heeft ge
maakt, en ze eiste daarom drie
maanden voorwaardelijk en een
boete van zeshonderd gulden.
Tegen H. R. eiste ze drie weken
voorwaardelijke hechtenis met
een proeftijd van driejaar en een
boete van tweehonderd gulden.
W. R. hoorde een straf van drie
maanden, waarvan één voor
waardelijk tegen zich eisen. Te
gen Van E. eiste de officier drie
weken voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar.
Rechter G. H. Nomes ging wat
de gevangenisstraffen betreft
mee met de officier, maar legde
in een paar gevallen een schepje
bovenop de boete. De 23-jarige
heler T. de K. uit Goes werd bij
verstek veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van een half jaar,
waarvan één maand voorwaar
delijk met een proeftijd van twee
jaar.
Bewoners van Singelzich volgen het slaan van de eerste paal op de voet (foto Ruben Oreel)
MIDDELBURG - Huize Singelzicht, een gezinsvervangend te
huis voor verstandelijk gehandicapten in Middelburg, krijgt
een nieuwe hoofdvestiging aan de Agaat. Het huidige monu
mentale pand aan de Branderijmolengang zal tezijnertijd wor
den verkocht. Woensdag sloegen T. F. C. Verduin, voorzitter van
de woningbouwvereniging Middelburg en J. Looise, voorzitter
van de stichting Philadelphiatehuizen Walcheren, gezamenlijk
de eerste paal in de grond. De hoofdvestiging staat pal naast het
nieuwe kantoor van de woningbouwvereniging.
De eerste paal werd geslagen door de beide voorzitters om de
samenwerking tussen de beide instanties te benadrukken. De
nieuwe hoofdvestiging wordt gebouwd voor rekening van de wo
ningbouwvereniging; de stichting tekent een langdurig huurcon
tract. Voor deze constructie is gekozen, omdat het ministerie van
WVC de filosofie aanhangt dat ook verstandelijk gehandicapten
als normale burgers beschouwd moeten worden. Het departe
ment meent dat het niet langer nodig is aparte woningen voor
hen te bouwen.
Het plan voorziet in huisvesting voor zestien bewoners in het te
huis. Acht bewoners zullen worden ondergebracht in drie andere
huurwoningen in de Edelstenenbuurt.
Het nieuw te bouwen tehuis biedt woonruimte aan twee groepen
van elk acht bewoners. Het gebouw telt zestien zit-, slaapkamers,
één keuken en twee woonkamers.
Voor de lokatie is gekozen vanwege de uitstekende ligging ten
opzichte van allerlei voorzieningen in de directe omgeving, zoals
het winkelcentrum Dauwendaele, het ontmoetingscentrum, di
verse kerken en het wijkgezondheidscentrum. Medio juli 1991
moet het project klaar zijn. In augustus zullen de bewoners ver
huizen.
Het ontwerp voor de nieuwbouw is gemaakt door Willemien van
Gendt uit 's Hertogenbosch. Elders in het land is een aantal
soortgelijke projecten van haar hand gerealiseerd.
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter heeft de 41-jarige
J. P. V. uit Sluis donderdag veroordeeld tot een voorwaardelijke
gevangenisstraf van twee maanden met een proeftijd van twee jaar
en een boete van duizend gulden.
V. verduisterde in de periode 1986-1990 spullen van zijn werkgever.
VEERE - De Zeeuwse recreatie
gemeenten krijgen waarschijn
lijk in het hoogseizoen meer po
litie. Commissaris van de Ko
ningin dr C. Boertien roept in
december de burgemeesters
van die gemeenten en de hoofd
officier van justitie bijeen om
daarover een 'indringend ge
sprek' te voeren. Dat beloofde
de commissaris donderdagmid
dag tijdens een werkbezoek aan
de gemeente Veere.
Burgemeester A. H. den Boon
van Veere toonde zich tevreden
met deze uitkomst. Ook Veere
kampt in het toeristenseizoen
met een tekort aan politie. „Met
name het Pinksterweekeinde is,
zoals wij allemaal weten, be
rucht", zei Den Boon. „Het is
goed om te weten dat de com
missaris van de koningin beseft
dat er voor de hele provincie een
gestructureerde aanpak van dit
probleem nodig is."
Een ander punt waarover in het
Veerse met Boertien van ge
dachten is gewisseld, is de leef
baarheid van de kleine platte
landskernen. Met name het ver
dwijnen van postkantoren en de
dreigende schaalvergroting in
het basisonderwijs zijn een bron
van zorg. Op dat punt deed
Boertien geen concrete toezeg
gingen, wel zei hij de inspannin
gen van plattelandsgemeenten
om de kleine kernen leefbaar te
houden, te zullen ondersteunen.
Boertien maakte met het ge
meentebestuur van Veere een
rondrit langs de verschillende
dorpen die onder de gemeente
Veere vallen. Het programma
liep enigszins uit doordat de
commissaris zich liet verleiden
tot een muzikaal intermezzo in
de Gapingse kerk: hij bespeelde
het orgel, tot groot genoegen
van gastheer Den Boon.
GOES, 't BEEST
'Boeren sterven', een drama
tisch fragment van Franz Xaver
Kroetz, door Theater Split, met
Christianne Altena, Ineke de
Man, Willem Ploum en Frangois
Vervaet. Regie van Emmie han-
genberg
oeren sterven' gaat
over het lot van ont
heemden. riet is een somber
stuk vol teloorgang en ver
lies, vol valse hoop en ont
reddering. Het zou kunnen
handelen over concrete
vluchtelingen, maar het zou
ook kunnen gaan over de
doorsnee mens van hier en
nu. In beide gevallen moet
de fantasie krachtig aange
spoord worden om tot bele
ving te komen.
Waar we het ook over willen
laten gaan, we zitten immers
weldoorvoed en voor een
prikkie 'een avondje uit' te
zijn, en de problematiek is
ver weg. Echt aan de andere
kant van de wereld, of goed
weggestopt achter de dage
lijkse routine. Er moet daar
om aan twee voorwaarden
voldaan worden om de es
sentie over te laten komen.
Allereerst moet de dramati
sche lijn helder zijn. Dat is
natuurlijk sowieso een voor
waarde voor elk stuk, maar
hier des te beslister. Daar
over straks meer. En boven
dien moet het stuk langs zin
nebeeldige weg duidelijk
kunnen worden. Dat wil zeg
gen: langs omwegen moeten
onze zintuigen ons naar de
kern van de zaak leiden. Het
eerste komt voor rekening
van de auteur, het laatste is
de verantwoording van spe
lers en regisseur.
Theater Split is redelijk
goed in zijn aandeel ge
slaagd. Met behulp van de
aankleding, het 'badhokjes
decor' en in het bijzonder de
costumering, wordt een sfeer
van beklemming geschapen.
Alle vier de spelers dragen
steeds in wezen hetzelfde, en
steeds dikker moet de kle-
renhuid worden om de kou
buiten te houden. Met
vreemde danspassen
('springdansen' en 'stamp-
dansen' lees ik in mijn aante
keningen) wordt vervreem
ding opgeroepen.
Met lange, gedurfde passa
ges vol 'echo-spreken', waar
in de spelers eikaars woor
den herhalen en alle actie is
verstijfd, worden droomtoe
standen opgeroepen. Er zijn
treffende, beeldrijke mo
menten, zoals het letterlijk
in de boeien slaan van de
twee vrouwen, zoals de tries
te stoet met rolstoel, terug
naar huis.
Wat ogen en oren kunnen af
lezen aan stem en gebaar,
aan de verwezenlijking van
de rol, was van voldoende
kracht, zij het dat ik de vrou
wenrollen doorgaans wat
zwakker gevuld vond. Een
rijkere mimiek, een doorleef-
der 'gesticuleren' had juist
bij hen misschien nog meer
aan mee-leven opgeroepen.
Lang niet in alle opzichten
namelijk zijn deze vrouwen
ledepoppen, en daar leek het
soms wel op.
Het geheel overziende komt
het eerste deel heel sterk
over, met een prachtige ope
ningsscène, waarin de vader
de zoon scheert. Terwijl het
mes gevaarlijk langs de keel
schuift, revolteert de zoon in
kennelijk nog ongevaarlijke
woorden. Het mes trilt niet
eens. Het tweede deel had
echter minder kracht, met
enkele oplevingen en een
fraaie, shockerende mono
loog van de vaderfiguur (Wil
lem Ploum).
Met de tekst van Franz Xa
ver Kroetz kan ik minder
goed uit de voeten. Welis
waar is het stuk bewerkt,
min of meer ingrijpend heb
ik vernomen; ik heb geen
kans gezien het origineel te
lezen. Desalniettemin
knaagt twijfel aan de drama
tische lijn. Daarmee bedoel
ik niet de verhaal-lijn; die is
wel duidelijk. Wat ik mis is
de logische, althans de na te
voelen samenhang in ge
beurtenissen en karakters.
Waarom is de uitgangsposi
tie van de figuren zo beroerd,
waarom zoeken ze de stad,
waarom moeten ze toestaan
dat die stad „hun naam
schrapt", waarom zoveel
machteloosheid?
Is, wat eerst een bruut lijkt
(namelijk de vaderfiguur),
later enige tijd een warm
bloedige dromer en dan weer
een verslagene? Wat hebben
die vier met elkaar? Waarom
kunnen ze niet loskomen
van elkaar, of van hun lot? Ik
wil het gegeven niet zomaar
accepteren, er blijven te veel
van die vragen liggen om
overstag te gaan. Er wordt
met onthutsend spel, met
shockerende woorden en
'naakte' enscenering wel ge
probeerd de ankers los te
slaan, maar dan moet de
wind wel uit één hoek ko
men.
Willem Nijssen
'Boeren sterven' is nog meer
maals te zien, vandaag nog eens
in 't Beest in Goes, en later in
Vlissingen, Zierikzee, Terneu-
zen, Middelburg en Yerseke
Soldeertin, werkkleding en dure gloeilampen verdwenen via de bin
nenzak van V. Bij een huiszoeking werden verscheidene zaken in zijn
garage aangetroffen. Op de zitting zei V.: „Ik weet van niks." Dat
ging rechter G. H. Nomes te ver, zeker in het licht van meerdere be
lastende verklaringen van collega's van V.. Hij veroordeelde V. voor
de verduistering conform de eis.
MIDDELBURG - De Stichting
Zeilvaart Zeeland voelt zich
door het provinciebestuur ge
passeerd. De stichting wil graag
zaken doen met de provincie om
oude Zeeuwse scheepstypen te
kunnen restaureren en in de
vaart te houden. Daarover wer
den ruim twee jaar geleden
oriënterende besprekingen ge
opend. Zonder die besprekin
gen af te ronden, besloot het da
gelijks provinciebestuur dit
jaar om met een andere club in
zee te gaan.
Die andere club is de Stichting
Behoud Hoogaars te Vlissingen.
Het dagelijks provinciebestuur
wil deze stichting een jaarlijkse
bijdrage geven van 35.000 gul
den. In ruil daarvoor krijgt de
provincie 50 dagen per jaar de
beschikking over een hoogaars.
Dit om er vaartochten mee te
maken voor 'representatieve'
doeleinden. De statencommis
sies hebben hierover al een - zij
het niet onverdeeld - positief ad
vies uitgebracht.
De Stichting Zeilvaart Zeeland
heeft de provincie inmiddels ge
vraagd van zo'n zelfde regeling
te mogen profiteren. In een brief
aan de provincie schrijft de voor
zitter van de Stichting Zeilvaart
Zeeland, het VVD-statenlid me
vrouw C. Koster uit Middelburg
dat de handelwijze haar 'te
zeerste bevreemdt'. „Op 8 f<
bruari 1990 is ons zelfs schrifti
lijk meegedeeld dat er in een 1;
ter stadium nog gereageerd zo
worden op een brief van ons va
21 december 1989. Deze reacti
is echter uitgebleven."
De Stichting Behoud Hoogaar
zo benadrukte ze, bestaat pE
kort. Terwijl haar eigen stiel
ting 'al jaren actief is op hetze)
de terrein', zij het met een bred'
re doelstelling. „Wij willen dive
se Zeeuwse scheepstypen b
houden en tevens gegevens ve
zamelen over de zeilvaart in Ze
land." De Stichting Zeilvaa
Zeeland brengt dat ook al gerr
me tijd in praktijk. Zo beschi)
men inmiddels over twee t
pisch Zeeuwse schuiten: c
tweemastklipper Avontuur ('h
grootste zeilende bedrijfsvae
tuig in Zuid-West-Nederlanc
berekend op dagtochten met
personen) en de Zeeuw
schouw nr 1 (het voormalig zi
lend veerschip tussen Veere t
Kamperland).
Het oordeel is nu aan de Zeeu
se staten, die formeel nog tc
stemming moeten geven voor
regeling met de Stichting E
houd Hoogaars.
