CDA-fractie voor bedrij venterrein in IJzendijke Actiekrant bepleit economische groei met behoud milieu Een 'Schöpfung' van hoog niveau Magazine over inundatie '45 streek erinnering aan bombardementen tweede wereldoorlog 't Wordt steeds leuker bij V&D. DONDERDAG 4 OKTOBER 1990 z 21 Samenwerking Culturele middag in Ter neuzen Vlotte pen Beslissing MIDDELBURG - Het Zeeuwse samenwerkingsverband Hon ger Hoeft Niet heeft in het kader van de komende actieweek (9-16 oktober) een actiekrant ver spreid over Duurzame Ontwik keling. De krant, die naast in formatie en beschouwende arti kelen ook tips bevat, is onder meer bij openbare bibliotheken en Wereldwinkels gratis ver krijgbaar. Hij heeft de veelzeg gende titel 'Eén aarde, één mi lieu, één gezamenlijke toe komst' meegekregen. Met Duurzame Ontwikkeling wordt een nieuwe vorm van ont wikkeling bedoeld, waarbij eco nomische groei op wereldschaal hand in hand moet gaan met be houd van natuur en milieu. Daarbij moet sprake zijn van een rechtvaardige verdeling van de welvaart over arme en rijke landen. In de actiekrant wordt het be grip Duurzame ontwikkeling van verschillende kanten bena derd. Zo staat er een artikel in over herbebossing in Latijns Amerika om de kooldioxyde-uit- stoot van de kolencentrale bij Borssele te compenseren. De 'groene golf in de reclamewereld wordt kritisch onder de loep ge nomen. Ook de relatie tussen textielketens als C&A en slechte arbeidsvoorwaarden van tex tiel arbeidsters wordt toegelicht. Voor kritische consumenten is een 'Persoonlijk Milieubeleids plan' toegevoegd. De uitgave van de krant is on derdeel van een project rondom Duurzame Ontwikkeling van het Zeeuwse samenwerkings verband Honger Hoeft Niet. Dit samenwerkingsverband wil de structurele oorzaken en achter gronden van honger en armoede blootleggen. Het vestigt daar naast de aandacht op de aantas ting van natuur en milieu en laat het verband zien tusssen de eco nomische ontwikkelingen in rij ke en arme landen. Honger Hoeft Niet streeft naar een intensievere samenwerking van organisaties op het gebied van natuur- en milieubehoud en ontwikkelingssamenwerking in Zeeland. Ook algemeen maat schappelijk en kerkelijke orga nisaties die op deze terreinen ac tief zijn, moeten daarin betrok ken worden. In het samenwer kingsverband zijn verenigd de landelijke vereniging van We reldwinkels, het milieukwartet van vier vrouwenorganisaties, het Maatschappelijk Active- ringswerk van de kerken, het Consulentschap voor Natuur- en Milieu Educatie en het Centrum voor Ontwikkelingssamenwer king Zeeland. IJZENDIJKE - De CDA-fractie in de Oostburgse gemeenteraad is voor de aanleg van een bedrij venterrein in IJzendijke. Dit verklaarde CDA-raadslid H. J. A. Lippens dinsdagavond tij dens een openbare partijbijeen komst in café De Lozanne in IJ zendijke. De bijeenkomst had tot doel de wensen van de inwoners van IJ zendijke te peilen. Later worden ook in andere kernen van de ge meente Oostburg dit soort 'hoorzittingen' gehouden. De drie CDA-raadsleden en CDA-wethouder A. de Feyter kregen een spervuur van vragen te beantwoorden. Verschillende sprekers betreurden de afwezig heid van een bedrijventerrein in IJzendijke. Hierdoor raakt IJ zendijke een groot bedrijf kwijt, zo werd gesteld. Bedoeld wordt de transportonderneming Van Landschoot, die naar Biervliet gaat. Volgens CDA-raadslid Lippens is er alles aan gedaan het bedrijf voor IJzendijke te behouden. Lippens legde de schuld voor het verdwijnen van het transportbe drijf uit IJzendijke bij de provin cie. De aanwezigen stelden ook dat haast gemaakt moet worden met de aanleg van het fietspad langs de Oranjestraat. ,,Er wordt al tien jaar over een simpel fiets- paadje gepraat," merkte één van hen op. Wethouder De Fey ter legde uit dat de grondverwer ving een struikelblok vormt. Ge probeerd wordt het fietspad mee te nemen in de ruilverkaveling over enkele jaren. De visclub drong er bij de CDA- fractie op aan vóór het komende visseizoen iets te doen aan het waterpeil van de Veste. Door twee droge zomers is het peil drastisch gezakt. Bovendien is de waterkwaliteit erbarmelijk. Wethouder De Feyter beloofde dat met voortvarendheid aan de problemen wordt gewerkt. Hij ziet bronbemaling als één van de oplossingen voor het water standprobleem. Verder liet de fractie weten wo ningverbeteringssubsidie voor alle Oostburgse kernen tw wil len invoeren. Deze regeling geldt tot nu toe alleen in Hoofdplaat en Groede. TERNEUZEN - De Vrouwen commissie van de Turks Islami tische Culturele Vereniging houdt zaterdag 6 oktober in sa menwerking met het Vrouwe nontmoetingscentrum 'In de Roos' een gezamenlijke culture le middag. Doel is het bevorde ren van wederzijds begrip en het leggen van contacten. Mevrouw Henny Klein Hesse- ling opent de bijeenkomst om half twee. Om 13.45 uur volgt de inleiding 'Gewone Nederlandse reacties op de buitenlanders' door mevrouw Teddy Janssen. Om twee uur vertelt mevrouw Huriye Kabal over de Turkse vrouw, hier en in Turkije. Na een korte film is er een discussie on der leiding van mevrouw Deniz Demirors. De middag wordt afgesloten met een informatiemarkt. Er kunnen culinaire specialiteiten worden geproefd en de Turkse meiden groep Zwarty/Wit verzorgt een optreden. Voor de kinderen geeft Truus Dees om 14.00 en 15.30 uur een kindervoorstelling. (Advertentie) Aanbieding geldig t/m zaterdag 13 oktober of zolang de voorraad strekt. alcheren 4 monumenten rijker De familie Van der Meer voor hun huis in de Spoorstraat in Oost-Souburg, 31 augustus 1945 (foto Zeeuws Documentatiecentrum, VLISSINGEN - Geschied schrijving kan heel saai zijn. Historici hebben meer oog ge kregen voor Jan-met-de-pet, maar ze kunnen nog steeds moeilijk voor die doelgroep schrijven. Zij willen mis schien wel, maar kunnen vaak niet. Ze blijven volledig heid en betrouwbaarheid na streven. Die doelstellingen staan op gespannen voet met die andere, leesbaarheid. De Middelburgse journalist/ publicist Jacques Cats heeft geen hinder van de ballast die professionele historici met zich meedragen. Hij heeft daarvan een staaltje weggege ven in mei. Van zijn hand ver scheen toen de bestseller Vre selijke Vrijdag, 17 mei 1940: de dag dat Middelburg brandde. De directe aanleiding voor de publicatie was de onthulling van het eerste gedenkteken van de stichting Monumenten Walcheren '40-'45; precies vijf tigjaar na de vernietiging door de Duitsers van het hart van Middelburg. Opnieuw treedt de stichting Monumenten Walcheren '40- 45 naar buiten. Vier gedenkte kens worden vandaag officieel openbaar gemaakt op de plaatsen waar in 1944 openin gen in de Walcherse dijken werden geforceerd. Voor Cats was dat een buitenkansje, want de stichting wilde eerst in mei alle monumenten laten onthullen door prinses Julia na. Dat ging niet door, omdat ze niet af waren. Met het suc ces van Vreselijke Vrijdag nog vers in het geheugen nam Cats weer plaats achter de tekst verwerker, om de historie van de inundatie van Walcheren volgens dezelfde formule uit de doeken te doen. Het resultaat van zijn penne- vrucht - Water als Wapen, ok tober 1944: toen Walcheren 'Zee'-land werd - ligt vanaf morgen, vrijdag, in de winkel. Cats bekent eerlijk op de ach terflap van het zestig pagina's tellende magazine dat velen hem zijn voorgegaan. Er is ook niet gestreefd naar volledig heid, is een andere bekentenis. De schrijver heeft de gebeurte nissen nog eens duidelijk op een rijtje gezet, vervolgt de tekst. Hij heeft dat inderdaad gedaan, met een vlotte pen en veel beeldmateriaal. De publi catie telt bijna honderd foto's. Cats volgt de inundatie van Walcheren van het begin tot en met het einde, van de voor bereidingen voor het bombar dement van de Walcherse dij ken tot en met een beschrij ving van de te onthullen 'her inneringen in steen'. Hij heeft een journalistieke opzet geko zen voor zijn verhaal: kleine stukken die samen één chro nologisch opgebouwd geheel vormen. De journalist nauwe lijks eigen onderzoek gedaan. Hij gebruikt rijkelijk citaten uit dagboeken en eerdere boe ken over de tijdelijke overna me van Walcheren door de zee. Toch komt Cats met nieuws. Een bekend feit is dat Neder landse regering in balling schap in Londen vooraf niet op de hoogte is gesteld van de ge plande onderwaterzetting van Walcheren. Een enkele Neder landse waterstaatkundige werd gevraagd hoe de toe stand van de dijken was, maar geallieerden maakten niet be kend waarom zij zo geïnteres seerd waren. Cats heeft in de archieven van het Rijksinsti tuut voor Oorlogsdocumenta tie een Nederlander gevonden die van de hoed en rand wist: de negentienjarige verzets man Peter de Winde uit Zeeuwsch-Vlaanderen. De Winde was in de nacht van 28 op 29 september of een nacht later in het hoofdkwar tier van het eerste Canadese Leger in het Belgische Eeklo. Daar is hem toen gevraagd of hij een succesvol bombarde ment op de Westkappelse zee dijk voor mogelijk hield. Hij antwoordde aarzelend: ,,It might work", ('t Is misschien mogelijk). Gijs van der Ham meldt in het tweede deel van Zeeland 1940-1945 dat 29 sep tember 1944 de definitieve be slissing over de inundatie van Walcheren viel. De Canadese generaal Guy Simonds deelde in elk geval mee, aldus Van der Ham. dat het eiland bij een ge slaagde actie voor tweederde zou worden overstroomd en de Duitse troepen zich dan op een paar punten zouden moeten terugtrekken. De officiële ge schiedschrijver van Zeeland 1940-1945 heeft niet kunnen ontdekken wie Simonds die kennis heeft toegespeeld. Water als Wapen wordt om schreven als een magazine. En dat is het. met alle voor- en na delen. Cats heeft ruim baan gemaakt voor het menselijk aspect, ook tijdens de sluiting van de vier stroomgaten. Hij noemt die operatie de 'groot ste improvisatie op water bouwkundig gebied' én heeft oog voor de erg slechte om standigheden waaronder ar beiders moesten leven en werken. Nadeel is dat het ma gazine af en toe al te emotio neel is geladen. Mogelijk is dat onvermijdbaar bij geschied schrijving a la de serie muziek voor miljoenen. Harmen van der Werf Jacques Cats, Water als Wapen, oktober 1944: toen Walcheren 'Zee'-land werd. Den Boer Uitge vers en Boekhandel De Ruiter Vlissingen, 9,90 gulden. t SSINGEN - Walcheren is af vandaag, donderdag, vier ïumenten rijker op opmer- ijke lokaties. De moderne stwerken markeren de ïdatsen waar geallieerde bom- werpers in 1944 de zeedijk nden en het water de vrije rgang gaven: Westkapelle, [fc. ingen, Ritthem en Veere. et het eerder in Middelburg ■hulde gedenkteken van [imur Gudmundsson vervol den zij het project van de hting Monumenten Walche- '40-'45. Samen brengen zij evenwicht tot stand: herin- ing aan oorlogsgeweld door letters en bevrijders. J monumenten bij de vier in geforceerde stroomgaten den eigenlijk in mei onthuld ten worden. Gudmunsson zijn kunstwerk ter herden- g van de verwoesting van een ngrijk deel van de Middel- gse binnenstad op tijd klaar, e collega's waren niet zover, lonthulling van de vier, aan de den van Walcheren geplande stwerken werd uitgesteld de in historisch opzicht juis- maand oktober. De geal- rden wierpen immers begin ober 1944 hun bommenlast loven de Walcherse dijken af. enige Zeeuwse deelnemer het monumentenproject, id van de Kop uit Dreischor, |l zich wel aan de planning ge- Langs de hoofdweg tus- Veere naar Vrouwenpolder, bij de jachthaven Oostwa- staat sinds mei zijn De zeewering bij was het laatste doelwit de bommenwerpers en als eerste een gedenkte- getiteld 'Door golven om- Het monument heeft weg van een totempaal. De groen en blauw op het meter hoge betonnen ge staan voor het land- lap en de zee. Rotterdammer Steef Root- an was er ook relatief snel bij. plaatste net voor de zomer i creatie op het strandje bij I" them. Bij transport verloor robuuste monument een ar hoeken. Het in zwart gepig- nteerd beton uitgevoerde nstwerk werd ook een geliefd ffiti-object. Als het goed is, b de teksten verwijderd en zijn hoeken opnieuw aange- icht. De Ritthemmers hebben |ancieel bijgedragen, er is het in Westkapelle nooit tomen. De gemeenteraad van Het oorlogsmonument in Westkapelle is gisteren geplaatst aan de Kreek Aan de Vlissingse Nolledijk herinnert een monument van Mari Boeyen aan de bom (foto Lex de Meester bardementen (foto Lex de Meester een gedisciplineerd en goed ge traind semi-professioneel en semble, dat vooral bekendheid geniet door de jaarlijkse uitvoe ringen van de Mattheüs Passion van Bach. Het is één van de ge lukkig in aantal toenemende ko ren, dat met begrip van de tekst als het ware sprekend zingt. In deze Nederlands-Vlaamse produktie werd Vlaanderen ver tegenwoordigd door het orkest I Fiamminghi (De Vlamingen). Het is een ensemble, dat zich niet uitsluitend heeft gespeciali seerd in muziek uit de barok of iets later. Ook speelt men niet op oude of kopieën van oude instru menten. Toch is het zeer wel mo gelijk met modern of gemoderni seerd instrumentarium een aan vaardbare uitvoering te geven van oude muziek. Dat bewezen ook I Fiamminghi. Al in de in drukwekkende ouverture, die de chaos voor de schepping uit beeldt, viel een soepele, ademen de speelwijze op. Van de solisten overtuigde de bas Klaus Mer- tens het meest met zijn volle warme stem en prachtige uit spraak. De sopraan Jill Feldman heeft een heldere soepele stem, die zij expressief gebruikt. In de forte-gedeelten was haar stem wellicht iets te klein. Onvergetelijk was het duet van Adam en Eva (bas en sopraan) in het derde deel. De tenor Guy De- mey was voor de pauze niet opti maal gedisponeerd. Hier en daar waren er lichte onzuiverheden en was zijn hoogte een beetje moeizaam. Vreemd genoeg was daar na de pauze niets meer van te merken. Van de orkestleden moet vooral de klavecinist ge noemd worden, die op speelse en inventieve wijze de basso conti nuo partij invulde. Overigens was er behoudens één foutieve inzet en een black-out van de eerste fluitist weinig op het orkest aan te merken. Men speelde met een fraai gedoseerd vibrato en reageerde alert en ge disciplineerd op de muzikale slag van de dirigent. Kortom, een uitvoering op zeer hoog ni veau. Jos Verpoorten TDK SA 90. Nederlands meest verkochte chroomcassette. Ideaal voor digitale opnamen. Totale speelduurvan 2 stuks 2x1ó uur. TERNEUZEN, GROTE KERK 'Die Schöpfung' van Joseph Haydn door I Fiamminghi, het koor van de Nederlandse Bachvereniging, Jill Feldman, sopraan. Gay Demey, te nor en Klaus Mertens, bas. Het ge heel onder leiding van Frans Brug gen. Het oratorium 'Die Schöp fung' van Haydn is ont staan naar aanleiding van een bezoek aan Londen. Haydn hoorde daar in 1791 enkele grote oratoria van Handel. Het orato rium, een compositie voor solis ten, koor en orkest, over een vaak bijbels onderwerp, heeft zich ontwikkeld uit het middel eeuwse liturgisch drama (bij voorbeeld passie of paasspel). De grote bloeitijd van het orato rium valt in de barok, waar Handel de kroon spande met on der andere 'The Messiah'. 'Die Schöpfung' is niet in de laatste plaats ontstaan door het aandringen van de Nederlander baron Gottfried van Swieten, die ook de tekst van het werk verzorgde. In dit oratorium ver tellen drie aartsengelen, Ra- phaël, Uriël en Gabriël, hoe God de wereld schiep in zes dagen. Aan het eind van elke dag zingt het koor een lofzang op de Schepper. De tekst is optimis tisch, helemaal passend in de tijdgeest van de achttiende eeuw (de eeuw der verlichting). De uitvoering van woensdag avond in een overvolle Grote Kerk van Terneuzen was één der hoogtepunten van het Festival van Zeeuwsch-Vlaanderen. Frans Briiggen, vroeger vooral bekend als blokfluitist, heeft zich het laatste decennium ont wikkeld tot een dirigent met een zeer intelligente en uiterst muzi kale aanpak. Het koor van de Nederlandse Bachvereniging is Westkapelle, dat het meest heef geleden onder het geallieerde bombardement, ging met pijn en moeite akkoord met een sub sidie van 40.000 gulden. ,,Wij hebben al twee oorlogsmonu menten", sprak raadslid K. Huiszoon (VVD) indertijd, „en dat is genoeg." De storm was nog niet geluwd of het ontwerp van beeldend kunstenaar Rudy van de Wint uit Den Helder vond geen genade in de ogen van de Westkappelse raad. Hij moest zijn werk overdoen en maakte een hoge zuil met daarop een grote ovale steen. Het monu ment is woensdag op de valreep geplaatst aan de zeezijde van de Westkappelse Kreek. De gemeente Vlissingen kreeg nog een tweede gedenkteken voor de oorlogshandelingen in 1944. Ritthem is sinds 1966 een Vlissingse dorpskern. De Nolle maakte al in de oorlogsjaren on derdeel uit van die gemeente. Geallieerden kozen de Nolledijk als tweede mikpunt uit en beeld houwer Mari Boeyen uit Haar lem koos vorig jaar deze lokatie voor zijn schepping. Hij ont wierp een uit verschillende stuk ken bestaand werk. Boeyen noemt het met nadruk een ver stild sculptuur, naar de stilte die heerst bij de voormalige stroom gaten. Op het strand bij Ritthem staat een oorlogsmonument van Steef Roothaan Tussen Veere en Vrouwenpolder staat dit monument van David van de Kop foto Lex de Meester(foto Lex de Meester)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1990 | | pagina 39