ROEST KOST
JAARLIJKS
verval roestvrij staal
en ijzer onafwendbaar
MILJARDEN
vrijdagkrant
de vrij(e)dagkrant
11 veilig
11 prestige
13 paptaarten
15 mondriaan
15 film
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1990
ierzoek
kosten
onderschat
doe-het-zelvers-vogelvrij wat vei
ligheid betreft, een betere be
scherming voorkomt honderden
ongelukken
prestige als thema bij de ontwike-
ling van de nieuwe 900-serie van
volvo
een typisch zeeuws streekgebak is
de paptaarten
de kunstenaar ian Wallace brengt
«y in middelburg een hommage aan
mondriaan
het programma van de zeeuwse
bioscopen en de wekelijkse uit
agenda
vrijdagkrant
verzinkte carrosserie en
chassis. Soepenberg:
„Volkswagen, altijd al goed in
het bestrijden van roest, moet
zich tegenwoordig flink
inspannen om de
ontwikkelingen bij te houden
en voorop te blijven lopen".
Het roesten 'van binnenuit' zal
steeds minder worden,
verwachten de deskundigen.
Nu al garanderen sommige
auto-fabrikanten dat hun
produkten de eerste zes jaar
vrij zijn van roest van
binnenuit, iets dat tien jaar
geleden ondenkbaar was.
Volgens de Delftse hoogleraar
De Wit zullen de komende
decennia nog flinke
vorderingen geboekt kunnen
worden. „Als we hard
doorwerken dan kunnen we
roest nog met een derde terug
dringen. Daarvoor is veel
fundamenteel onderzoek nodig
en we moeten zorgen dat de
kennis vervolgens op de juiste
plek terecht komt".
Soepenberg denkt dat vooral
de toepassing van
fundamentele kennis in
Nederland nog moet worden
verbeterd. „De kwaliteit van
ons onderzoek is vrij goed,
maar Nederland ligt achter als
het gaat om het vertalen van
die kennis naar de praktijk".
In kwalitatief opzicht scoort
Nederland hoog. Hoogovens
heeft de afgelopen jaren een
systeem ontwikkeld waarmee
via laboratoriumtests binnen
enkele weken kan worden
vastgesteld hoe kwetsbaar een
automateriaal is voor corrosie.
Hoogovens mag nu als enig
Nederlands bedrijf meedoen
aan een groot internationaal
onderzoeksproject, dat tot doel
heeft een standaardtest voor
corrosie te ontwikkelen die in
de hele wereld zal worden
gebruikt.
Blekkenhorst: „Bij Hoogovens
zijn we nu in staat binnen tien
weken een voorspelling te doen
hoe materialen zich in bepaalde
omstandigheden gedragen. Tot
nu toe kostte zoiets jaren, als
het ging om bij voorbeeld
maritieme materialen. We
plaatsten dan rekken in de
Noordzee en keken na vijf of
zeven jaar waar er corrosie
voorkwam en van wat voor
soorten roest er sprake was".
Het voordeel van de enorme
tijdswinst is duidelijk: in de
toekomst zullen vaker de juiste
staalsoorten en legeringen
worden gekozen. Bovendien
kan veel eerder worden
vastgesteld hoe nieuwe
materialen zich zullen houden.
Dit betekent overigens niet dat
roest op den duur zal worden
uitgebannen. De Deux
Chevaux zal blijven roesten,
maar ook de verzinkte Audi 80,
een auto die volgens de
modernste inzichten wordt
gefabriceerd. En stalen
balkonhekjes blijven kwetsbaar
voor de combinatie van zure
regen, luchtvervuiling en zee
invloeden.
Roestvrij staal bestaat niet en
zal nooit worden ontwikkeld
ook, menen de corrosie-
specialisten, die liever spreken
van roestvast staal, een
produkt dat eeh vrij hoge
weerbaarheid heeft tegen
aantasting van buitenaf.
„Corrosie zal er altijd blijven",
zegt Blekkenhorst. „Immers, de
natuurlijke toestand van ijzer is
roest".
MAURICE WILBRINK
r was geen houden aan. De
beux Chevaux roestte, het
te plaatstaal verloor het
Icht tegen de elementen,
lig en zonder enig respect
[te (le garagehouder met-
tchroevedraaier het ene
Ia het andere in de
ferkant van het
jpathieke automobiel,
rdoor het uitzicht op de
geerde APK-stikker snel
ween.
e en te dure laspartijen
n het gevolg, want, zo
elde de ontgoochelde
aar, „wij hielden van
Eend en het idee hem
de sloop te moeten rijden,
ulde ons met weerzin. We
n in de roestfuik gelopen
e gevolgen waren er naar",
t. zo blijkt uit
hillende berekeningen,
de samenleving een
ogen. In Nederland lopen
osten die samenhangen
roest tegenwoordig op tot
lordige twintig miljard
en per jaar. Per uur kost
nomeen iedere inwoner
Jien cent. Kijkt u later
Taag nog eens naar uw
hij is minder waard
hrden, ook al vallen de
In er nog niet in.
Terland heeft een mooi
laat voor roest", zegt prof.
Kv. de Wit, lid van de
kroep corrosie-technologie
fde Technische Universiteit
jt. Nederland kent grote,
jdustrialiseerde gebieden,
Ir de lucht nogal vervuild is.
Tendien staat de kuststreek
r invloed van de zilte
I'ind. Luchtvervuiling en
Invloeden samen zorgen
f een agressief klimaat,
r ijzer slecht tegen bestand
oogovens in IJmuiden
t onderzoek gedaan naar
anier waarop ijzer en
kunnen worden
iherind tegen roest - of
osie, zoals dat in het
on heet. Bij de groep
osie Technologie van het
|arch-laboratorium wordt
n Gelderland gelegen
I tsje Lochem altijd als
I "beeld genomen van een
|(le' plaats voor staal. Er is
I tief weinig
tverontreiniging en de zee
Btr weg. De
lievingskansen van een
lx Chevaux zijn daar nog
■lijk, als het om roest gaat.
Fijnmond daarentegen en
[het IJmondgebied, waar de
Jgovens zich bevinden,
In bekend als roestige
Ken. De corrosieve klimaten
;en echter niet zomaar op
|hoop worden geveegd, zegt
Blekkenhorst, hoofd van
Ifdeling Corrosie
jinologie van Hoogovens.
|een al op het
[goventerrein zelf zien we
[Chillende micro-klimaatjes
ijzer meer of minder
sbaar is voor corrosie. Dat
[t in feite voor heel
Ierland, hetgeen het
przoek naar de bestrijding
roest zo ingewikkeld
.kt".
de zaken nog wat
plexer voor te stellen: de
ibezitter in IJmuiden zou
Ier geplaagd moeten
len door een roestende
osserie dan zijn mede-
in Lochem. Maar
kust zijn de wegen 's
Het verzinken van ijzer roept roestvorming slechts tijdelijk een halt toe. De verzinkinstallatie van de
Hoogovens (foto GPD)
bleven stijgen. Tulp: „Bij de
bouw van een installatie wordt
te vaak voor goedkope
materialen gekozen, waardoor
er sneller corrosie optreedt en
men sneller onderdelen moet
vervangen. Dat kost vaak
kapitalen. Ook realiseert men
zich niet wat een verkeerde
constructie voor problemen
kan geven, waarbij je niet meer
kunt volstaan met een simpele
vervanging van materiaal. Wij
worden regelmatig door een
bedrijf ingeschakeld als de
brokstukken er al bij liggen. Je
kunt je voorstellen wat het kost
als een deel van een bedrijf stil
komt te liggen omdat er een
ingrijpende reparatie moet
plaats vinden".
De gigantische financiële
consequenties van mest
problemen werden voor het
eerst in 1970 uitgerekend. In
het Britse Hoar-rapport,
jarenlang verplichte kost voor
corrosie-deskundigen, werd
gesteld dat door roest jaarlijks
ongeveer vier procent van het
Bruto Nationaal Produkt
verloren gaat. Dat percentage
is volgens ir. E. Nagel
Soepenberg, 'senior scientist'
bij Hoogovens, in de twintig
jaar daarna nauwelijks
gewijzigd. Ondanks de
vorderingen die er zijn
gemaakt bij de bestrijding van
roest.
winters minder vaak glad en
wordt veel minder strooizout
gebruikt. Landinwaarts vreet
dit zout zich dus weer in
grotere hoeveelheden door het
.staal. Toch: „In het algemeen
kan worden gesteld dat de kans
op roest vlak aan zee veel
groter is", meent Blekkenhorst.
De gevaren van corrosie en de
kosten die hieruit voortvloeien,
zijn lange tijd onderschat. Veel
autofabrikanten produceerden
tot in de jaren '80 wagens die
vooral werden aangeprezen
vanwege hun hoge snelheid,
gestroomlijnde bouw en lage
energieverbruik. Roest en de
daarmee samenhangende
aspecten van kosten en
veiligheid zijn eigenlijk pas
sinds een jaar of vijf een
verkoop-item geworden.
In de bouw bestaat al langer
zorg om de gevolgen van
corrosie, die soms desastreus
kunnen zijn. In Zwitserland
kwam enkele jaren geleden het
dak van een zwembad naar
beneden, dat was opgehangen
aan stalen beugels. Door een
verkeerde constructie was de
ophanging zeer gevoelig
geworden voor roest. Het
ongeluk kostte acht
mensenlevens. Roest was ook
de oorzaak dat ooit het dak en
de voorgevel van de
Westberlijnse congreshal naar
beneden kwamen.
Volgens J. Tulp, werkzaam bij
het in de jaren '60 opgerichte
Nederlands Corrosie Centrum,
is de belangstelling voor
corrosiegevaar toegenomen,
omdat bedrijven constateerden
dat hun onderhoudskosten
De roestvrije auto bestaat niet (foto Pieter Honhoff)
Proefopstelling voor corrosie-onderzoek op het terrein van Hoogovens (foto GPD)
Soepenberg: „We zijn er met
heel veel onderzoeksinspanning
in geslaagd de kosten van
corrosie met 20 a 30 procent
terug te dringen. Maar het
milieu is agressiever geworden;
door de toegenomen
luchtverontreiniging raken we
die kostenbesparing weer
kwijt".
Corrosie wordt steeds vaker
bestreden door staal te
voorzien van een laagje zink,
een procédé dat overigens al
heel lang bekend is. Twintig
jaar geleden, vertelt L.A. Kraak
van de Stichting Doelmatig
Verzinken, gingen verzinkte
vangrails in de Rijnmond
tenminste vijftien tot twintig
jaar mee. Nu is dat door de
vervuilde lucht nog maar acht
tot twaalf jaar.
Ook de levensduur van auto's
is niet wezenlijk verlengd,
ondanks alle investeringen van
de auto-industrie. Toch is de
roestbestendigheid van auto's
flink toegenomen, hoewel in
mindere mate dan men tien a
twintig jaar geleden
verwachtte. De Franse auto
industrie, die lange tijd
vasthield aan
produktiemethoden die haar
auto's een roestig imago gaven,
is sinds het midden van de
jaren '80 hard bezig deze
problemen aan te pakken. De
Renault Espace was een van de
eerste wagens met een
redactie
PZC-bijlagen
advertentie en
Vlissingen
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel 01184-84000
Middelburg
Markt 51
4331 LK Middelburg
Tel. 01180-81000
Goes
Grote Markt 2
4461 AJ Goes
Tel. 01100-31800
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. 01184-84000
administratie
Terneuzen
Nieuwstraat 22
4531 CW Terneuzen
Tel. 01150-94457
Hulst
Steenstraat 6
4561 AS Hulst
Tel. 01140-14058
Zierikzee
Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee
Tel. 01110-15380
opening kantoren
^an maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur.
Streekgebak
