Stukje mastodont in de netten
Open monumenten redelijk bezocht
Brand vernielt vakantiewoning in Den Osse
Pleidooi in PvdA
voor handhaven
tol Zeelandbrug
'Optimistischer
dan vóór we naar
dit land kwamen'
fans op verdere vertraging na faillissement bedrijf
xhtpaar
loor hond
ebeten
Menu
Man stal olie
fliegerfestijn
tatseveer trok
bezoekers
Groep Belgen
maakt amok
in Terneuzen
In huis
J*. ta
Moeilijker
Toorop
Ter discussie
Russische dagbladmedewerkers:
PZC
zeeland
MAANDAG 10 SEPTEMBER 1990
Weer tegenslag automaten veren
KNEUZEN - De automatise-
Ig bij de Provinciale Stoom-
>tdiensten (PSD) heeft op-
luw vertraging opgelopen,
[t Brabantse bedrijf Parkeer-
jhniek, dat de coördinatie
levering en plaatsing van
lef kaartjesautomaten in han-
le[i had, is failliet gegaan. Ge-
de uteerde J. D. de Voogd ver-
wicht de gevolgen van deze
IUwe tegenvaller beperkt te
nnen houden. Hij hoopt dat
kaartjesautomaten nog vóór
/ember bij alle vier de veer-
.vens (Vlissingen, Breskens,
uiningen en Perkpolder) zijn
•laatst.
Jkele maanden geleden werd
al bekend dat het niet goed ging
Tt parkeertechniek. Gedepu-
Irde staten gingen er toen nog
|n uit dat de problemen bij het
Idelse bedrijf geen gevolgen
liden hebben voor de aankoop
[installatie van de automaten.
B Voogd verklaarde zaterdag-
[ddag dat de provincie echter
Bt stil in een hoekje heeft afge-
[cht wat er ging gebeuren,
jar destijds al verschillende
todverbanden' heeft gelegd.
[LHELMINADORP - Onder
It motto 'Vliegeren is de lucht
Irsieren' hielden de Zeeuwse
|ieger Vrienden het afgelopen
eekeinde een vliegerfestijn,
igeveer 1500 bezoekers kwa
len bij het strandje Katse Veer
de buurt van Wilhelmina-
irp kijken hoe constructies in
Ie soorten, maten en kleuren
lucht in gingen.
ng en oud zagen onder meer
zendsnelle stuntvliegers het
phtruim doorklieven. Ook was
een demonstratie vliegers
uwen. Voor kinderen was er
n aparte verrassing. Zij kregen
Tn gratis vlieger met ongeveer
meter lijn. Het Beren-Spring-
jam-Zeeland bracht beertjes
een lijn omhoog. Per para-
lute kwamen de speelgoed-
lesten weer naar beneden. Kin-
Iren die ze terugbrachten, kre-
|n een versnapering.
ETRANCHEMENT - Het echt-
tar De Pauw uit Retranche-
ent is zaterdagavond tijdens
n wandeling over de wallen
in de Zwinstraat in hun woon-
aats, aangevallen door een
>nd en verschillende keren ge-
ten. De eigenaar van de hond,
van de S., deed niets om de
ind terug te halen en is door de
•litie geverbaliseerd.
rijkspolitiegroep West-
euwsch-Vlaanderen zal daar-
iast de burgemeester van Sluis
rzoeken om de betreffende
)nd 'aan te wijzen als gevaar-
k dier'. Als de burgemeester
it verzoek honoreert, moet de
md voortaan buiten het ter-
in van Van de S. een muilkorf
agen. Het echtpaar De Pauw
1 daarnaast ook een civielrech-
lijke procedure aanspannen
gen Van de S.
)lgens De Pauw hebben buurt-
woners in Retranchement
;rder geklaagd over overlast
in de honden. Behalve de hond
e het echtpaar aanviel, een Do-
?rmann, heeft Van de S. ook
pg twee herders. „En als ze een
dje alleen worden gelaten, zor-
:n die beesten met hun door-
ringend gejank voor overlast in
- buurt." Een woordvoerder
in de politie bevestigt de woor-
:n van De Pauw. „We zijn daar
derdaad vaker geweest. Maar
ps rechtssysteem is nu een-
laal zo dat in een aantal geval-
n het kalf eerst verdronken
[oet zijn voor de put kan wor-
pn gedempt. Het is vervelend
pt bij dit geval ook eerst ie-
land moest worden gebeten,
por wij als politie iets concreets
unnen doen."
Een
TERNEUZEN
groep Belgen heeft in de
nacht van zaterdag op
zondag twee Terneuze-
naars lastiggevallen in
het centrum van de
Scheldestad. De 24-jari-
ge P. van E. moest een
Portemonnee met drie
honderd gulden afstaan
toen de groep hem om
twee uur 's nachts be
dreigde in de Korte
Kerkstraat. De 21-jarige
A. M. werd enkele uren
later zonder enige aan-
leiding in de Noord
straat in elkaar gesla
gen. Hij kon na dokters
behandeling naar huis.
„We hebben toen al onderaanne
mers die computerapparatuur
en onderdelen leveren recht
streeks benaderd. Met de mees
te leveranciers hebben we zo
doende zonder tussenkomst van
Parkeertechniek al zaken ge
daan."
PSD-directeur D. Oostinga
voegde daar aan toe dat de veer
bootmaatschappij '95 procent
van de benodigde componenten
voor de automatisering in huis
heeft'. Hij bevestigde dat de
stoombootdiensten de appara
tuur in zo'n twee maanden kun
nen inpassen. „We kunnen de
computers binnen twee weken
in alle vier de veerhavens instal
leren. Daarna zal het, schatten
wij, nog zo'n zes weken duren
voordat het personeel ook hele
maal aan het nieuwe systeem is
gewend."
De conclusie dat de apparatuur
begin november operationeel
zal zijn, liet de PSD-directeur
echter voor rekening van de ge
deputeerde. Oostinga: „Wij heb
ben nog geen officieel bericht
van het faillissement van Par
keertechniek ontvangen. En ik
heb geen idee of de zaken dan di
rect met de curator kunnen wor
den afgehandeld."
De Voogd heeft daar alle ver
trouwen in. Hij verwacht deze
week met de curator contact te
kunnen leggen. „We hoorden
pas vrijdag tegen de middag van
het faillissement en hebben toen
niet meer kunnen achterhalen
wie als curator is aangesteld.
Maar ik neem aan dat we direct
daarna zelf zaken kunnen doen
met een Duitse firma die de
kaarten voor de apparatuur le
vert. En dan kunnen we aan de
slag. Dat wordt overigens ook
tijd want zoals u zich zult herin
neren, hadden we eigenlijk per 1
april al de automatisering in wil
len voeren."
Het faillissement van Parkeer
techniek zal de provincie geen
verdere financiële schade ople
veren, denkt de gedeputeerde.
„Nadat we rechtstreeks zaken
zijn gaan doen met onderaanne
mers en leveranciers hebben we
de betalingen aan Parkeertech
niek stopgezet."
Paleontoloog Kortenbout Van der Sluijs met het hoogtepunt van de zoekdag, een bot van een mastodont foto Oscar van Beest)
ZIERIKZEE - Een geslaagde
zoektocht van de vereniging
Kor en Bot naar fossielen in
de Oosterschelde, zaterdag.
Die kwalificatie kreeg de
speurtocht van de Leidse pa
leontoloog dr G. Kortenbout
Van der Sluijs, na de vondst
van een gewricht van een
schouderblad van een masto
dont. Dat was een soort oli
fant met een schouderhoogte
van zo'n 2,5 meter. Het stuk
been is naar zijn schatting
twee of drie miljoen jaar oud.
Kortenbout Van der Sluijs-
:„Het is gek om je voor te stel
len dat die hier vroeger rond
liepen. Ik had ze graag eens
gezien, maar ja, ik ben net te
laat gekomen."
Het stuk schouderblad vorm
de het hoogtepunt van de dag.
Andere vondsten waren een
stuk van een hertegewei van:
ruim 2 miljoen jaar oud, een
opperarmbeen van een hert.
een klein stukje van een bot
van een walrus en - opmerke
lijk - een sleutelbeen van een
schelvis van drie miljoen jaar
oud. De Leidse onderzoeker
stelt, al jarenlang, onmiddel-
Ejk na de vondst leeftijd en
herkomst van de fossielen
vast.
's Morgens vroeg waren ver
schillende onderzoekers, be
langstellenden en een verte
genwoordiging van het college
van burgemeester en wethou
ders van Zierikzee met de ZZ8
de Oosterschelde opgevaren.
Dat gebeurde voor de veertig
ste keer. De heer Kortenbout
Van der Sluijs noemde het dan
ook uniek dat wetenschappers
al zo lang belangeloos de be
schikking krijgen over een
schip, van de firma Schot uit
Zierikzee, om eén dag op on
derzoek uit te gaan.
Overigens merkte hij op dat
het steeds moeilijker wordt
om wat te vinden, omdat de
diepe putten waar de meeste
fossielen in liggen als gevolg
van de Oosterscheldewerken
dichtslibben. Verder worden
diepen putten die te dicht bij
Slot zie pagina 7 kolom 1
VLISSINGEN - In Zeeland
was er zaterdag redelijk veel
belangstelling voor de Open
Monumentendag. Organisato
ren gaven aan evenveel of wat
minder mensen binnen te heb
ben gekregen dan voorgaande
jaren. Speciale fiets- en wan
delroutes bleken door het wis
selvallige weer niet populair.
In totaal bracht de Open Mo
numentendag in Zeeland en
kele duizenden mensen op de
been. Domburg was een uit
schieter: daar kwamen 1800
mensen naar het gemeente
huis, dat onderdak bood aan
een eenmalige Toorop-ten-
toonstelling.
Druk was het op de Bevelan-
den in Goes waar 36 gebouwen
te bezichtigen waren, meer dan
in de beide Walcherse steden
samen. In Goes trokken met
name de brugwachterswoning,
het Huis Hoope en het koop
manshuis Hendrick de Keyser
veel belangstelling. Ook mo
numenten in andere kernen
van de gemeente, zoals Wol-
phaartsdijk, Oud-Sabbinge en
Kloetinge, lagen goed in de
markt. Aan de monumenten
dag deden op de Bevelanden
en Tholen verder Reimers-
waal, Kapelle, Tholen en Bor-
sele mee. Daar vielen de bezoe
kersaantallen over het alge
meen wat tegen. Er waren
voornamelijk kerken en mo
lens te bezichtigen. Ook het
Fort Ellewoutsdijk was open
gesteld en het voormalig
raadshuis van Tholen.
Op Schouwen-Duiveland was
Zierikzee de grootste trekpleis
ter. In het stadhuis noteerde
men daar 1400 bezoekers. Ook
de twee kastelen in de gemeen
te Westerschouwen werden
druk bezocht. Verder was er
veel belangstelling voor een
ziekenhuisbunker in Burgh-
Haamstede. Aan de oostelijke
kant van het eiland liep het
duidelijk minder storm. De
hervormde kerk van Nieuwer-
kerk trok bijvoorbeeld slechts
25 bezoekers. Over het geheel
genomen was de belangstel
ling ongeveer gelijk aan die
van vorig jaar.
In de beide Walcherse steden
waren 35 grote en kleine monu
menten geopend. Er reed een
speciale monumentenbus tus
sen Vlissingen en Middelburg.
De monumenten in Middel
burg boekten over het alge
meen meer bezoekers dan in
Vlissingen. Het Zeeuws Mu
seum werd bijvoorbeeld aan
gedaan door ongeveer 1000
mensen terwijl het Vlissingse
Stedelijk Museum slechts 300
bezoekers noteerde. In voor
gaande jaren lagen de scores
wat hoger. In de beide Wal
cherse steden waren teveel ac
tiviteiten tegelijk georgani
seerd: in beide steden waren
ook open dagen van de brand
weer en een muzikaal evene
ment.
De kerken en molens op het
Walcherse platteland werden
redelijk bezocht. Een uitschie
ter wat betreft bezoekersaan
tallen vormde de gemeente
Domburg. Daar werd veel ex
tra's gedaan. Een tiental ge
bouwen was te bezichtigen. Le
den van Het Walchers Cos-
tuum showden klederdrachten
bij de monumenten. Bij de
Domburgse molen werden
1000 bezoekers geteld. Een
eenmalige tentoonstelling in
het gemeentehuis van werk
van Jan Toorop uit particulier
bezit was de topattractie met
1800 bezoekers. Ook de beide
vuurtorens van Westkapelle,
de grote in het dorp en het klei
ne torentje op de dijk, trokken
veel publiek, evenals de molen.
In Zeeuwsch-Vlaanderen liep
het nergens echt storm. De on
deraardse gangen in Sas van
Gent trokken minder toe
schouwers dan vorig jaar. De
gemeente Terneuzen was zeer
tevreden met een aantal van
ruim honderd bezoekers in
haar meest historische kern:
Biervliet. In Sluis heerste de
gewone zaterdagse drukte.
Veel mensen liepen wel even de
molen en het Belfort binnen of
maakten een wandelingtje
over de wallen.
(Zie ook pagina 6)
Het vroegere hotel Le Baron Chasse. tot voor kort holografisch museum, was een van de geopende
Middelburgse monumenten, zaterdagf/ofoLex de Meester)
DEN OSSE - Een felle brand heeft in de nacht van zater
dag op zondag een vakantiewoning in Den Osse geheel
vernield. Het vuur werd omstreeks 01.15 uur geconsta
teerd toen de eigenaar van de woning, J. M. O. uit Breda,
thuiskwam. Op het moment dat hij de deur open deed,
stond alles in lichterlaaie. Toen de brandweer kwam
was het vuur al zo hevig dat er niets meer aan te redden
was.
Uit het onderzoek en een gesprek met de eigenaar is ge
bleken dat O. 's morgens een fritespan op een elektrische
kookplaat had gezet. Na enige tijd had hij de pan op. een
kleinere kookplaat gezet. Daarbij vergat hij de kook
plaat uit te zetten, waarna hij het pand verliet. Nadat de
pan was drooggekookt. is het geheel gaan smeulen en
toen de deur open ging kwam er zuurstof bij. waardoor
de brand in alle hevigheid losbrak. De schade aan pand
GOES - Binnen de PvdA in Zee
land gaan stemmen op om het
standpunt te herzien, dat de
Zeelandbrug volgend jaar tol
vrij moet worden. In een inter
ne discussienota pleiten de sta
tenleden Joop Roodenburg en
Gert de Kok er voor de tol nog
ten minste enkele jaren te hand
haven. Volgens hen is dit reëel
omdat het exploitatiesaldo van
de brug nog steeds negatief is.
De kosten zijn hoger uitgeval
len dat dan bij de bouw werd
verwacht en de opbrengsten la
ger. „Het voortijdig tolvrij ma
ken zal ten koste gaan van ande
re projecten in de wegensec
tor", menen de PvdA'ers.
Het discussiestuk is geschreven
namens de statenfractie, naar
aanleiding van een voorstel van
gedeputeerde staten. Die willen
de exploitant, de Provinciale
Zeeuwse Brug Maatschappij
(PZBM), een renteloos voor
schot van 16,5 miljoen niet kwijt
schelden en dus de tol handha
ven. Wél zouden frequente ge
bruikers dan een flinke reductie
moeten krijgen. Ook zou auto
matisering van de kaartverkoop
moeten worden overwogen.
De PvdA stelde in het verkie
zingsprogramma voor de perio
de van 1987-'91, dat als de Zee
landbrug in 1990 zou zijn afge
schreven, het met de tolheffing
moest zijn afgelopen. Dat punt
staat nu ter discussie. Binnen de
partij wordt ruimte gevraagd
hiervan af te mogen wijken.
Veel geld is volgens de statenle
den de komende tijd namelijk
nodig voor onderhoud. „Bij de
bouw van de Zeelandbrug heeft
men zich er onvoldoende reken
schap van gegeven wat het on
derhoud zou vergen van een
brug in een zout milieu met stro
mend water. Na 1978 zou de Oos
terschelde immers afgesloten
zijn en zou er een getijloos, zoet
meer ontstaan", wordt gesteld.
Omdat het onderhoud anders
zwaar op het wegenbudget van
de provincie gaat drukken zou
eerst met behulp van tolgelden
een onderhoudsfonds moeten
worden ingesteld.
Verder bepleiten de statenleden,
evenals gs, een reductieregeling
voor frequente gebruikers. Een
besluit over het al dan niet kwijt
schelden van het renteloze voor
schot van 16.5 miljoen zou ech
ter kunnen worden uitgesteld
tot er genoeg geld in het onder
houdsfonds zit.
De gegeven situatie weerspreekt
volgens de nota-schrijvers dat
de brug fungeert als een melk
koetje voor de provincie Zee
land. „Ten overvloede" merken
zij nog op dat de provincie na de
opening in 1965 zo'n 40 miljoen
gulden in de exploitatie van de
brug heeft gestoken. Het rente
verlies tot 1988 van zo'n 15 mil
joen op deze voorschotten kan
gezien worden als een extra,
maar onzichtbare schenking
aan de PZBM.
NEELTJE JANS - Hun eerste
ervaring was, dat fietsers in dit
land als een gelijkwaardige
partner in het verkeer worden
geaccepteerd. Auto's stoppen er
zelfs voor. Nu de groep van 20
jonge Russische dagbladmede
werkers een week in Nederland
verblijft dringen allerlei im
pressies zich op. De jongeren
werken allemaal voor het dag
blad Komsomolskaja Pravda en
zijn in Nederland op uitnodi
ging van de Leidse studenten
vereniging voor internationale
betrekkingen.
Zondagmorgen stond een
rooms- katholieke mis in Goes
op het programma. De 23-jarige
journaliste Julija:,,Tijdens die
mis en onder het zingen dacht ik
plotseling aan thuis, aan Rus
land. Het werd me duidelijk dat
we toch al heel wat dingen uit
onze cultuur verloren hebben en
wellicht in de toekomst nog zul
len verliezen." Tijdens hun ver
blijf in Nederland wordt de
groep nogal eens geconfronteerd
met het thema 'veranderingen',
zonder dat dat wellicht bewust
op het programma was gezet.
Zo zagen ze tijdens een bezoek
aan NRC Handelsblad in Rot
terdam in de drukkerij een appa
raat dat daar als een soort mu
seumstuk werd gekoesterd. In
Rusland worden met dergelijke
apparaten nog dagelijks kran
ten vervaardigd. Dergelijke er
varingen leiden echter niet tot
frustraties, integendeel.
Julija: „Uit allerlei gesprekken
die we met Nederlanders heb
ben, wordt ons duidelijk dat we
helemaal niet bij de pakken neer
hoeven te zitten. Iedereen schil
dert een toekomst voor Rus
land, waarin zakelijke, educatie
ve en persoonlijke uitwisselin
gen met het buitenland steeds
normaler worden. Rusland kan
daar alleen maar van profiteren,
zo wordt ons voorgehouden. Zo
hebben wij het nog niet bekeken
en zo wordt het zeker door de
burgers in Rusland niet gezien.
Wat dat betreft zijn we wel opti
mistischer geworden, dan we
waren voor we naar Nederland
afreisden."
Komsomolskaja Pravda is met
een dagelijkse oplage van 22.5
miljoen exemplaren de grootste
krant van Rusland. Misschien
zelfs van de wereld, opperen ze
voorzichtig. Het is voor Russi
sche begrippen een van de meer
vooruitstrevende kranten en
brengt regelmatig een artikel
dat voor enige ophef zorgt. Van
oorsprong is de krant bedoeld
voor Russische jongeren, maar
de leeftijd van de lezers strekt
zich in de praktijk uit van 12 tot
70 jaar. De krant kost 3 kopek
ken per dag, dat is minder dan
een cent. Omdat de staat derge
lijke gigantische subsidies niet
kan blijven verstrekken, zal de
prijs volgend jaar waarschijnlijk
tot het 'symbolische' bedrag van
10 kopeken stijgen.
Verschillende Russische deelne
mers aan het bezoek spreken
goed Engels. Ze hadden al enigs
zins een indruk van Nederland,
onder meer na het zien van een
televisie-documentaire. Het was
het beeld van het kleine landje
onder de zeespiegel, dat een ho
ge levenstandaard en een hoog
technologisch en onderwijsni
veau kent. Dat beeld hoeft na
een week in Nederland niet bij
geschaafd te worden. Zeker niet
na het bezoek aan de storm
vloedkering in de Oosterschel-
demonding, van zondag. De
groep verblijft twee dagen in
Zeeland en logeert bij gastgezin
nen in Heinkenszand en Vrou
wenpolder.
De 22-jarige drukker Slava weet
het na de visite aan de NRC Han
delsblad wel; kortere werkdagen
en hogere salarissen en vooral
veel modernere apparatuur.
Kortom: hij zou best eens een
paar jaar in Nederland bij een
drukkerij willen werken. En Li-
ka, journaliste 20 jaar, droomt er
van jaarlijks op vakantie naar
Nederland terug te keren. Ver
der zien ze erg veel in uitwisse
lingen tussen bijvoorbeeld stu
denten.
SCHOONDIJKE - In de nacht
van zaterdag op zondag heeft A.
P. uit Schoondijke dieselolie ge
stolen uit de vrachtauto's van de
firma Van de S. in diezelfde
plaats. De politie trof drie jerry
cans met diesel en een slang aan
in een schuur bij P. De man werd
aangehouden en heeft bekend.
Hij werd geverbaliseerd.
en inboedel, die geheel werden vernield, bedraagt onge
veer 100.000 gulden. O. is tegen brand verzekerd.
De brandweerteams van Brouwershaven en Dreischor
rukten elk met een wagen uit. Ze bestreden de vlammen
met drie lage- en twee högedrukstralen. In totaal kwa
men 17 brandweerlieden actie. De rijkspolitie, waaron
der de technische recherche, heeft in de loop van zondag
een onderzoek ingesteld.
Het personeel van dat Wal
cherse restaurant keek on
langs zijn ogen uit toen een
klant het geserveerde hoofd
gerecht in minder dan tien
mimiten soldaat maakte.
..Mag ik het nagerecht", riep
hij, terwijl hij nog aan het
nakauwen was, een nade
rende ober toe. „Wilt u het
snel brengen?"
De ober deed zijn best. De
kok werd op zijn staart ge
trapt en hooguit zeven minu
ten later stond er een prach
tig opgemaakt ijsdessert.
De aap kwam toen uit de
mouw. De klok sloeg zeven
uur, terwijl de klant sprak:
„Dat was net op tijd hè."
Het bord voor de deur had
de man op hete kolen gezet.
„Tussen zes en zeven serve
ren wij een driegangenmenu
voor 25,-", stond er.
ummmmmmmmm