*•33
Vrijwilligers egaliseren
sluiproute Antwerpen
Overheid en kunst, hechte liefde
4?
Gevangenisstraf
van maand voor
trekken revolver
Snelrecht voor
brandstichting
provincie
11
Serieuze
egadigde
Cadzands
rauroord
co
cc
Eind '92 nieuwe route Rotterdam-Antwerpen
0%
VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1990
Route
Hartstikke G/ezellig
Vier cursussen
over Oosterse
;ezondheidsleer
^idancmg 'tK^rrewiel
Erasmus-prof Bevers:
Wortels
u*
N
A/
Staatskunst
Programma
Nieuwe regeling
voor opvissen
van explosieven
Kans
Produktschap
Inventarisatie
Politierechter Middelburg
Geruchten
hinderen
onderzoek
Zwamverhalen
1 sbw
Zoomweg-Zuid wordt juweeltje
GOES - Het wordt een mooie
weg, prachtig ingepast in het
dijkenlandschap. J. J. Keur van
Rijkswaterstaat Noord-Bra
bant praat vertederend over
zjjn troetelkindje: de Zoom-
-Zuid. Net over de grens
met Brabant zijn de pijlers van
viaducten en grote hopen zand
zien. Er heerst bedrijvigheid,
maar het duurt nog wel tot eind
52 aleer een hoogwaardigheids
bekleder het lint kan doorknip
pen.
pe aanbesteding van het wegge
deelte is op 27 september. De
aannemer kan dan al eind dit
jaar beginnen met het werk.
Budgettair drukt dit werk dan
op de begroting van 1991 en daar
het de minister om te doen ge
west. Want er is al een paar keer
«schoven met de einddatum
'an de route. Nu staat vast dat
het eind '92 is. De Belgen hebben
dan ook de aansluitende Haven
weg klaar, zodat de Zeeuwen
meteen kunnen doorstomen
naar Antwerpen. De schema's
van de zuiderburen stemmen
overeen met die van rijkswater-
taat.
De aannemer begint met de aan
passing van de polderwegen die
doorsneden worden door de
ïoomweg-Zuid. Er komen nieu
we routes om bij voorbeeld boe
ren bij hun land te laten komen.
In het bestek is opgenomen dat
de wegenbouwer niet van de pol
derwegen gebruik mag maken
om de Zoomweg aan te leggen.
„Want dan kunnen we weer op
nieuw beginnen met de polder
wegen", zegt Keur.
De Zoomweg-Zuid is onderdeel
van de verbinding Rotterdam-
Antwerpen. Hij sluit aan op de
snelweg Bergen op Zoom/Vlis-
singen en vervolgt via de Rand-
-Oost bij Bergen op Zoom.
Deze is al een eind gevorderd; de
afrit bij Philip Morris is afgeslo
ten. Het lag in de bedoeling van
af Halsteren de snelweg door te
trekken tot hij bij Dinteloord
Advertentie
CADZAND - Een ambtelijke
werkgroep van de gemeente
Oostburg heeft donderdag een
eerste oriënterend gesprek ge
had met een mogelijke serieuze
financier voor de realisering van
een kuuroord in Cadzand-bad.
Volgens burgemeester J. Kruize
bevinden de voorbereidingen
voor de vestiging van een kuu
roord (compleet met woningen
en hotel) in de badplaats zich
daarmee in een nieuwe fase.
Tot dusver beperkten de voorbe
reidingsplannen zich louter tot
een inventarisatie van eventuele
serieuze kandidaten voor het
project. In totaal is met het pro
ject een bedrag van tussen de ze
ventig en tachtig miljoen gulden
gemoeid. De uitkomst van het
gesprek is nog niet bekend.
MIDDELBURG - De Stichting
voor Natuurlijke Gezondheids
ontwikkeling Wu Wei begint in
de eerste week van september
met een aantal cursussen, te we
ten Chinese bewegingsleer (tai
chi chuan), Japanse drukpunt-
massage (Shiatsu), Chinese
massage en een oriëntatie in fi
losofische achtergronden van
de traditionele Chinese genees
kunde.
De cursussen hebben vooral een
preventief karakter. De bijeen
komsten zijn wekelijks en wor
den gehouden in zowel Het
Zuiderbaken in Middelburg als
in het centrum Namaskara in
Biezelinge.
Advertentie
Presenteert
live muziek met
aanvang 23.00 uur
kan aansluiten op de bestaande
rolite naar Rotterdam. Dit
wordt de Zoomweg-Noord.
„Maar daar is het laatste woord
nog niet over gezegd. Er gaan nu
stemmen op om het noordelijk
deel langs de spoorweg voor de
flitstrein aan te leggen. Begin
volgend jaar is daar meer duide
lijkheid over."
Langs de zuidelijke Zoomweg
komt aan beide kanten van de
grens een douanecomplex. Af
hankelijk van de vraag welke
douaneverplichtingen nog no
dig zijn na 1992, bepaalt rijkswa
terstaat de grootte. Aan beide
kanten van de landenscheiding
komen logistieke centra.
Hoewel nog niet is te zien hoe de
verbinding zal lopen, is er al wel
heel wat arbeid verricht. Voor
twintig miljoen gulden zijn er lei
dingen verplaatst en er is al druk
gewerkt aan de kunstwerken
(viaducten). Ook is de parkeer
plaats De Markies een stuk op
geschoven. Al bijna een jaar lig
gen in de vlakke polder voorbe
lastingterpen. Deze grote hopen
zand zijn nodig omdat in de on
dergrond een dik veenpakket
zit. Om te voorkomen dat weg en
kunstwerken meteen na aanleg
in de bodem zinken, zijn de ter
pen aangelegd.
De pijlers van de viaducten zijn
al klaar. De deksloof loopt een
beetje schuin, omdat hier de
bocht naar de A-58 op komt te
liggen. In verband met werk
zaamheden aan het viaduct is de
zuidelijke rijbaan op 27, 28, 29
augustus en 10 september van 19
tot 7 uur afgesloten voor het ver
keer. De noordelijke rijbaan is 's
avonds en 's nachts afgesloten
op 3, 4, 5 en 17'september. Bor
den geven de omleidingsroute
aan.
Rijkswaterstaat heeft gekozen
voor een zogenoemde trompet
aansluiting. Estetisch verant
woord. „Als je van bovenaf kijkt,
vormt die aansluiting een
schelpmodel", beweert Keur.
De weg zelf wordt volgens hem
ook een juweeltje. Daar is over
nagedacht. De route vormt zo
veel mogelijk de polderdijken en
steekt nauwelijk boven het
maaiveld uit. „Hij kreegt een
heel brede berm die overgaat in
het polderlandschap. De weg
valt niet op. Hij wordt heel
mooi", zegt Keur. Om diezelfde
reden (niet opvallen in het vlak
ke land), komen er ook geen bo
men langs de weg.
De totale projectkosten zijn be
groot op 87,5 miljoen gulden.
11
De sluipweg naar Antwerpen is een zandweg vol kuilen foto Pieter Honhoff
BATH - De 'sluipweg' tussen Zeeland en Antwerpen bij Bath
blijft populair. De zandweg vol kuilen, die tussen het schietter-
rein bij Bath en het Antwerpse havengebied ligt, wordt veel
gebruikt door Zeeuwen die in Antwerpen werken. Ook Zeeu
wen en Belgen die aan de andere kant van de grens winkelen,
uitgaan of recreëren hebben de holle-bolle weg ontdekt.
Het toenemende verkeer komt de staat van de hobbelige weg
niet ten goede. De enkele honderden meters lange sluipweg ligt
op grondgebied van de gemeente Reimerswaal. Die past er ech
ter voor de route te verbeteren. „De gemeente is op haar dood dat
door een goede verbinding het verkeer in de kernen Bath en Ril
land toeneemt", vertelt waarnemend directeur gemeentewerken
L. J. Dominicus.
„Dat sluipverkeer heeft al tot problemen geleid", aldus de amb
tenaar. „Automobilisten kwamen soms met snelheden van 80 tot
100 kilometer per uur de dorpen instuiven".
Bij Rilland heeft de gemeente al maatregelen genomen, door aan
de oostkant van het dorp een rotonde aan te leggen die de snel
heid remt.
„De Belgen komen graag naar de Oesterdam om daar de dag zoet
te brengen", aldus Dominicus. Hij veronderstelt dat deze re
creanten in groten getale binnendoor gaan rijden als er een goede
weg ligt.
Intussen wordt de weg toch regelmatig onderhanden genomen.
Ook onlangs togen arbeiders met groot materieel aan het egali
seren.
„Dat zijn waarschijnlijk Zeeuwen die in het Antwerpse havenge
bied werken", veronderstelt Dominicus. „Die werken dagelijks
met laadschoppen en ander materiaal om grond te verzetten.
Het is dan niet moeilijk dat stukje ook eens te doen".
Overigens treedt de gemeente daar niet tegen op. De gemeente
ambtenaar wijst erop dat de grond zelf eigendom is van de staat.
MIDDELBURG - Als de eco
nomie floreert, dan mogen
beeldend kunstenaars, muzi
kanten en podiumkunste
naars hun gang gaan. De kas
van de overheid is goed ge
vuld, dus er valt altijd wel er
gens een subsidiepotje aan te
boren. Dat het ook anders kan
leek de eerste helft van de ja
ren tachtig duidelijk te wor
den. Plotseling moest het
kunst- en cultuurbeleid tegen
het licht worden gehouden om
te zien of ook daar een bespa
ring op de overheidsuitgaven
kon worden gevonden. Gere
nommeerde orkesten en mu
sea lieten horen dat ze zich
van de één op de andere dag
met soms desastreuze kortin
gen op de budgetten gecon
fronteerd zagen.
Het algemene beeld van de ja
ren tachtig is dat de kunst- en
cultuurwereld financieel in het
nauw is gebracht. Nu de motor
van de nationale economie
weer op volle toeren draait is
de tijd gekomen om de schade
op te nemen. En wat blijkt: het
geweeklaag ten spijt is het be
slist niet zo dat grootschalig in
het culturele leven is gesne
den. Regering, provincies en
gemeenten hebben zich on
danks alles zeer behoorlijk van
hun zorgende taak gekweten.
Dat is althans de mening van
professor dr A. M. Bevers van
de vakgroep kunst- en cultuur
wetenschappen van de Rotter
damse Erasmus Universiteit.
Woensdag 22 augustus houdt
hij voor de Zomer Universiteit
Zeeland een inleiding over
overheidszorg en cultuur.
Achteraf bezien lag het ook
niet voor de hand dat het kabi
net Lubbers het mes in de fi
nanciering van kunst en cul
tuur zou zetten. Bestuur en
kunstenaars onderhouden al
de hele twintigste eeuw nauwe
banden. Die innige relatie
heeft erin geresulteerd dat de
professionals in de artistieke
sector nu voor gemiddeld 85
procent uit de overheidskas
worden betaald. Hebben we
het over beeldend kunste
naars, muziekgezelschappen,
podiumkunstenaars én omroe
pen, dan gaat het om miljar
den.
De wortels van die vergaande
financiële ondersteuning moe
ten volgens professor Bevers in
de jaren tussen 1880 en 1920
worden gezocht. Dat was de
periode, dat de professionele
kunst vaste voet aan de grond
kreeg. Zo werd het Concertge
bouworkest opgericht in 1888,
Het Concertgebouworkest speelt voor 85 procent op kosten van de overheid (foto ANP)
het Gelders Orkest een jaar la
ter, het Residentie Orkest liet
in 1904 van zich horen. En het
Rijksmuseum in Amsterdam
kon in 1885 de deuren openen.
In alle gevallen waren het par
ticulieren, die de aanzet gaven
tot de oprichting. Omdat de
exploitatielasten al snel te
hoog bleken, moest de over
heid uitkomst bieden. De be
stuurders wilden dat in de
meeste gevallen maar al te
graag. „Want", zegt professor
Bevers, „de afstand tussen ini
tiatiefnemers en overheid was
heel klein. Ook de bestuurder
was immers uit diezelfde bur
gerij afkomstig, die graag een
goed orkest hoorde spelen en
een museum wilde bezoeken.
Dus kwam er geld op tafel."
Tot de Tweede Wereldoorlog
stond het kunst- en cultuurbe
leid regelmatig op de agenda
van de Tweede Kamer. Na 1945
groeide de overheidszorg snel,
kunstuitingen werden als een
vast onderdeel van het maat
schappelijk leven erkend. „En
dat is nog steeds zo", meent de
Rotterdamse prof.
„In de jaren tachtig is onder in
vloed van de slechtere econo
mische omstandigheden de
vraag geopperd, of met alle
subsidieregelingen de burgers
niet te veel het heft uit handen
werd genomen. Daarover werd
gepraat, zeker. Maar met die
discussie werd niet aan de ver
worvenheden van kunst en cul
tuur getornd. Dat geldt net zo
goed voor gezondheidszorg,
onderwijs en openbaar ver
voer. Ik bestrijd dat er van fi
nanciële aderlatingen sprake
is geweest. Hooguit is er ge
schoven met budgetten, meer
niet."
Dat de overheid in de loop dei-
jaren een gigantisch ambtena
renapparaat heeft opgebouwd,
is volgens professor Bevers één
van de oorzaken van de niet af
latende subsidiestroom. „Het
is nu eenmaal de taak van
ambtenaren nieuw beleid te
maken. Dat doen ze dan ook.
Daarvoor is geld nodig. Ik zie
absoluut geen terugtredende
overheid, integendeel. Waar
schijnlijk zal pas echt bezui
nigd worden, wanneer veel
ambtenaren op straat worden
gezet. Maar dat zal niet gebeu
ren."
De staatssubsidie is dus voor
vele professionele kunstbeoe
fenaars een belangrijke inkom
stenbron. Dat leidt, zeggen
sommige critici, onherroepe
lijk tot staatskunst. Wie be
taalt, bepaalt!
Professor Bevers, van huis uit
socioloog, kan zich niet in die
opvatting vinden. Zijn stelling
is dat de overheid zich naar
goed Nederlands gebruik niet
of nauwelijks met de inhoud
van de kunst bemoeit. Boven
dien is ook het bestuur in meer
of mindere mate afhankelijk
van de kunstenaar.
„Waarom denkt u (jat een wet
houder van een stad een mu
ziekgezelschap betaalt. Juist,
omdat hij daarmee de aantrek
kelijkheid van zijn stad denkt
te vergroten. Er kan volgens
mij gesproken worden van een
onderlinge afhankelijkheid.
En dat is ook goed."
De wetenschapper van de Er
asmus Universiteit stelt zich
bij voorbaat teweer tegen no
toire klagers, die altijd roepen
dat het beleid niet deugt.
Waarmee niet gezegd is dat
ook de prof niet vindt, dat er
verbeteringen mogelijk zijn.
„Wat me opvalt is dat het over
heidsbeleid automatismen in
de hand kan werken. Je ziet
dat nu in de amateurkunst. In
die sector moeten koepelorga
nisaties worden ingesteld, er
moeten allerlei steunfuncties
worden uitgevoerd; met ande
re woorden; de amateurkunst
behoort professioneler te wor
den. Ik vraag me af of de ama
teurkunstenaars dat zelf nodig
vinden. Het lijkt er veel meer
op, dat die hele professionali
sering voor hen is bedacht. Je
hebt in dat geval met het auto
matisme te maken, dat er een
groot bestuurlijk apparaat is
dat af en toe iets nieuws wil."
Jan van Damme
Studiebijeenkomst over
'Ruimte voor culturele experi
menten' in hotel Britannia in
Vlissingen.
Woensdag 22 augustus: Professor
dr M. van Nierop van de Universi
teit van Amsterdam over de functie
en betekenis van cultuur.
De Rotterdamse professor dr A. M.
Bevers spreekt over de financiering
van cultuur en kunst.
De Stichting Nieuwe Muziek ver
zorgt een muzikaal/cultureel
avondprogramma.
Donderdag 23 augustus: Jan Kas-
sies over cultuurspreiding.
Frans de Ruiter, directeur van het
koninklijk conservatorium in Den
Haag en voormalig directeur van
het Holland Festival, gaat in op de
vraag, hoeveel ruimte er is voor ex
perimentele kunst.
MIDDELBURG - De politie
rechter in Middelburg heeft de
20-jarige L. van D. uit Sas van
Gent veroordeeld tot vier
maanden gevangenisstraf,
waarvan drie voorwaardelijk,
omdat hij de 26-jarige R. S. na
een ruzie in een café met een re
volver had bedreigd. Dat ge
beurde 5 november vorig jaar,
om drie uur 's nachts, in zijn
woonplaats.
Het tweetal zette de woorden
wisseling voort op de Gentse
straat en S. probeerde Van D. te
overbluffen met het dreigement
dat hij een mes zou trekken. Op
dat moment haalde Van D. het
vuurwapen uit zijn zak, hoewel
S. geen mes in zijn hand had. Hij
DEN HAAG (ANP) - De marine
en de kustwacht zullen in het
vervolg sneller in actie komen
om explosieven onschadelijk te
maken die door Nederlandse
vissers op de Noordzee boven
water worden gehaald. Het ka
binet heeft hiervoor een nieuwe
regeling ontworpen.
Tot september vorig jaar kregen
vissers die explosieven ophaal
den daarvoor een premie, als zij
tijdig kustwacht en marine
waarschuwden voor deskundige
hulp. Die regeling werd inge
trokken, omdat de ervaring leer
de dat vissers de projectielen te
lang aan boord hielden met alle
risico's van dien.
De nieuwe regeling voorziet in
snelle bijstand van de marine en
de kustwacht om het opgeviste
explosief op zee over te nemen of
ter plaatse onschadelijk te ma
ken. De premieregeling voor het
opvissen van milieugevaarlijke
stoffen blijft ongewijzigd.
(Advertentie)
stond bovendien terecht voor
joyriding in juli vorig jaar in
Axel en voor diefstal van vlag
gen bij de Vlaanderenhal in zijn
woonplaats.
Officier van justitie mr J. J. A.
Groen eiste voor alle drie de za
ken vier maanden waarvan twee
voorwaardelijk. Tegen de 20-ja-
rige C. C. J. K, die samen met
Van D. aan de joyriding deel
nam. was de eis 400 gulden.
Geen van beiden had een rijbe
wijs en de rit eindigde met een
schade van 1400 gulden aan de
auto. K. had nog geen strafblad
en ook het feit dat hij zijn aan
deel in de schade al had vergoed,
werkte in zijn voordeel. Hij werd
conform de eis bestraft.
Advocaat mr R. W. van Voorst
Vader probeerde nog gedaan te
krijgen dat Van D. zijn gevange
nisstraf zou mogen afdoen met
dienstverlening. Daarvoor bleek
politierechter mr O. H. Nomes
niets te voelen, daar hem bij een
eerder vonnis al dienstverlening
was opgelegd. „Die kans krijgt
hij niet nog eens", besliste mr
Nomes.
(Slot van pagina 9)
minste weer wat lucht. Daarna
zien we wel weer verder. Als de
situatie opnieuw onhoudbaar
wordt, zullen we nogmaals aan
de bel trekken bij de betreffende
instanties."
De varkenshouders krijgen 100
gulden per big. De dieren moe
ten gemiddeld wel tenminste 27
kilogram wegen. Het produkt
schap voor vee en vlees schat na
een inventarisatie dat 1500 big
gen boven die norm uitkomen.
Driehonderdvijftig biggen zijn
zelfs zwaarder dan 35 kilo. Nor
maal worden biggen verkocht
aan mesterijen wanneer ze een
gewicht van pakweg 23 kilo heb
ben. Mochten de getroffen boe
ren, ongeveer 60 in getal, samen
meer dan 2000 biggen aanmel
den dan bekijkt het produkt
schap welke boeren de maatre
gel het hardst nodig hebben.
De geboden prijs is redelijk, be
klemtoonde voorzitter R. J. Ta-
zelaar van het produktschap
donderdagavond. Het is geen
schadeloosstelling, maar de
Zeeuws-Vlaamse boeren krijgen
een hogere prijs voor hun pro-
dukt dan wanneer ze hun var
kens - op dit moment - op de bin
nen- of buitenlandse markt zou
den afzetten. Daarnaast wees hij
er met nadruk op dat het om een
noodmaatregel gaat. „De dieren
moeten soms al in kippenhok
ken worden ondergebracht."
Door de biggen uit de markt te
nemen en ze tegen pakweg 50
gulden per stuk te verkopen aan
een slachterij, verliest het pro
duktschap een bedrag van
maximaal een ton. Via een spe
ciaal fonds draagt de overheid
de helft van de kosten.
MIDDELBURG - De 24-jarige F.
J. P. A. D. en de 23-jarige J. C. S.
uit Zaamslag stonden donder
dag al voor de politierechter in
Middelburg voor de brand die
zij 8 augustus in een vuilcontai
ner in Nieuwvliet stichtten. Zij
werden conform de eis veroor
deeld tot drie maanden gevan
genisstraf voorwaardelijk en
2000 gulden boete. Daarnaast
moeten zij samen de schade van
1800 gulden betalen.
Beiden waren op het idee van
'een fikkie aansteken' gekomen
doordat ze een paar keer toege
keken hadden toen anderen ge
wassen op het land, die op rui
ters stonden te drogen, aansta
ken. In de nacht van 7 op 8 au
gustus gingen ze gewapend met
vier liter benzine naar de vuil
container. S. bleef in de auto zit
ten, terwijl D. de benzine in de
container gooide. Nadat hij het
vuur had aangestoken reden ze
direct weg. Agenten zagen op
een afstand van acht kilometer
de hoogopschietende vlammen.
Officier van justitie mr J. J. A.
Groen vond dat het tweetal, me
de door de heersende droogte,
groot gevaar had veroorzaakt
voor de caravans die op korte af
stand van de container stonden.
Een caravanbewoner wist het
gevaar te bezweren door met een
hark de kleppen van de contai
ner dicht te duwen. De brand
stichters waren na hun daad
naar een discotheek gegaan.
Omdat de politie hun auto daar
zag staan konden ze worden
aangehouden;
De advocaat A. A. Brugge be
klemtoonde dat het om pure bal
dadigheid ging en dat de twee
van te voren nogal wat gedron
ken hadden. Het gevaar was
zijns inziens niet zo groot ge
weest als de officier wilde doen
geloven. Hij wees erop dat D. in
tussen als gevolg van het inci
dent door zijn werkgever op
straat is gezet.
Politierechter mr G. H. Nomes
vond het volstrekt onbegrijpe
lijk dat volwassen kerels iets
dergelijks konden doen: „Als het
nou een kind was geweest dat
thuis een doosje lucifers gepikt
had." Geen van tweeën was eer
der met justitie in aanraking ge
weest.
(Slot van pagina 9)
Antoine doof is geworden van
die overval en mijn andere broer,
Constant, die weken in Gent in
het ziekenhuis heeft gelegen,
nog steeds last heeft van verlam
mingsverschijnselen. Ze hebben
hier op die avond op een afschu
welijke wijze huisgehouden en
het zou een schandaal zijn als de
daders niet gegrepen werden."
Politievoorlichter M. van de
Endt stelt nadrukkelijk dat er
'geen sprake is van een doofpot
zaak'. Ook Maas beklemtoont
dit. „Het gaat hier niet om een
verkeersovertreding, zeker niet,
maar om een grove misdaad.
Om die reden zoeken we nog
steeds naar de daders. We heb
ben enkel de pech steeds tegen
zwamverhalen aan te lopen, die
we gezien de ernst van het delict
toch telkens natrekken. Waar
rook is, kan vuur zijn." Ook het
verhaal over zonen van notabe
len is volgens hem nagetrokken.
Vooralsnog heeft een halfjaar in
tensief speurwerk niets opgele
verd. Van de Endt wil niet zover
gaan te stellen dat het onder
zoek muurvast zit, maar 'op dit
moment zijn er nog geen aanwij
zingen over verdachten', aldus
de voorlichter.