PZC
Emmen
Jan Haak van Emmen 3 naar basisplaats
Fritz Korbach
Korbach op handen gedragen
sport
BETAALD^
31
VOETBAL®
VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1990
Q ©ft
Begroting
Business Club
Meedoen
Vlissingen
Feyenoord
Competitievervalsing
Zes jaar geleden ging de VV
Emmen de VC Vlissingen voor
bij de overstap naar het betaalde
voetbal. Hoewel er natuurlijk ook
verschillen zijn tussen de situatie in
Zeeland en Drenthe kan het
groeiproces van amateurvereniging
naar profclub bij Emmen aardig
model staan voor de ontwikkeling
bij de VC Vlissingen.
Jan Haak is van het huidige Emmen de enige speler die in 1985 de overgang naar
het betaalde voetbal meemaakte. In de amateurperiode speelde de 25-jarige Em-
menaar in het derde elftal, waarna hij bij de overgang naar het betaalde voetbal in
de tweede elftal-selectie terecht kwam.
Dat duurde echter niet lang. „Ik kwam net uit dienst en had een jaar lang vrijwel
niet gevoetbald. Ik speelde op dinsdag met het tweede mee en op zondag met het
derde amateurelftal Emmen had tijdelijk geen eerste amateurelftal meer). Naar
gelang de tijd vorderde ging ik echter steeds beter spelen en kreeg ik kort na de
winterstop een invalbeurt. Dat gebeurde een paar wedstrijden later nog een keer en
vanaf die tijd heb ik bijna een vaste plaats in de basis. Inmiddels ben ik aan mijn
derde contractjaar toe bij Emmen."
Haak, een toepasselijke naam voor een rechtsback, gelooft dat voetbalkwaliteiten
gekoppeld aan een sterke mentaliteit een voetballer altijd doen slagen in het prof
milieu. „Maar je ziet zoveel jongens die wel kunnen voetballen, maar het toch niet
redden. Ik ben ervan overtuigd dat als je kunt voetballen, de juiste instelling hebt en
er hard voor wilt trainen, datje er altijd komt. Juist op de momenten dat de kritiek
het hardst is, moet je sterk zijn. Ook als de pers je afkraakt, moet je daartegen
bestand zijn."
Haak ontdekte al snel dat het betaalde voetbal geen wereldje is voor lieverdjes.
„Een spits kan erop wachten dat hij hard wordt aangepakt. Per ongeluk op de tenen
van de tegenstander gaan staan, shirtje trekken, doorrollen na een overtreding
knijpen, het hoort er allemaal bij. Als je het voor het eerst ziet, denk je bij jezelf,
'waar is dat nou goed voor'. Maar op den duur ga je die trucjes zelf ook toepassen,
die worden gewoon routine."
„Op de training gaat het er bij Emmen ook hard aan toe. In het begin snapte ik dat
niet. Ik dacht 'het is toch leuk zo, onder mekaar'. Maar zo werkt het niet. Als je net op
het randje zit van wel of niet een basisplaats en je schopt je grootste concurrent
eruit, sta je er wel zelf in. Het klinkt cru, maar zo is het wel. Het gaat er niet om dat
het leuk is, het gaat om je geld. Daar moet je jezelf van beivust zijn."
Trainer Ben Hendriks, speler Jan Haak en penningmeester Tinus van Loon voor de zittribune van Emmen. Capaciteit: 1200 toeschouwers (foto Ferdinand van der Duin
Van de hemel naar de hel en terug
Net als bij Vlissingen werd er ook bij
Emmen eerst een rapport door wijze
mannen uitgebracht alvorens de overstap
naar het betaald voetbal gemaakt kon
worden. Emmen móest zelfs de overstap
maken, luidde de conclusie van dit rap
port destijds. De club zou op het hoogste
amateurniveau geen toekomst meer heb
ben. Emmen ging door financieel en spor
tief diepe dalen, alvorens afgelopen sei
zoen eindelijk daden werden vernomen
van het voetbalveld. Emmen pakte de vijf
de periodetitel en bewerkstelligde zelfs
bijkans de promotie naar de eredivisie.
Emmen begon ook te verdienen aan de
verkoop van spelers.
Maar is waar, dat de verkoop van topsco
rer Gerrie Schaap aan SC Heerenveen
Emmen geen cent heeft opgeleverd? Pen
ningmeester Tinus van Loon glimlacht:
„Indianenverhalen", zegt hij op een toon
die je van een logistiek manager van be
roep kunt verwachten. „Schaap was in
derdaad geen eigendom van de club. Maar
in het contract stond, dat bij een winstge
vende verkoop een deel van de winst naar
Emmen zou gaan, een ander deel naar de
eigenaar (Jan Kuilders, directeur van het
bedrijf HAKA) van de voetballer."
Van Loon is vanaf de oprichting van het
betaalde voetbal in Emmen actief be
stuurslid. Inmiddels is deze penningmees
ter enigszins in opspraak geraakt omdat
enkele andere bestuursleden het niet met
zijn beleid eens zijn. Drie bestuursleden
zijn vorige week zelfs opgestapt. Van Loon
maakte ook deel uit van de commissie, die
onderzocht of betaald voetbal in Drenthe
haalbaar was. De conclusies waren zeker
niet vernietigend, maar noopten ertoe de
ruggen te krommen. Zo was het zittende
bestuur niet capabel en was de selectie
kwalitatief en kwantitatief onder de maat
voor eerste divisie-begrippen. Wel zou er
voldoende geld voorhanden zijn, c.q. bin
nenkomen via subsidies, sponsoring en
toto- en lottogelden.
een groot probleem. Het is het lot van de
kleine jongen, die in de nabijheid verkeert
van grotere broers zoals FC Groningen,
Veendam en Heerenveen. Uit de verdub
beling van de begroting mag blijken dat
sportief succes in grote mate afhankelijk
is van geld. Mits de inkomsten en uitga
ven in redelijk evenwicht met elkaar blij
ven. Dat was bij Emmen niet altijd het ge
val. De begrotingen rammelden aan alle
kanten, met als gevolg een verhoging van
de entreegelden. De post spelerssalaris
sen bleek bijvoorbeeld in het eerste jaar
165.000 gulden groter dan voorzien. In het
voorjaar van 1987 kampte Emmen met
een tekort van ruim vierhonderduizend
gulden.
Die problemen zijn volgens wiskundige
Van Loon achter de rug met de komst van
de sponsors verenigd in de Business Club
Drenthe (BCD), de opvolger van de Drent
se Ondernemers Sociëteit (DOS). Van
Loon noemt de BCD de redder van het be
taalde voetbal in Drenthe. „We hebben de
DOS terzijde geschoven, anders was Em
men ter ziele gegaan. Er werd intern ge
konkeld en dat gaf ook interne bestuurlij
ke problemen."
In de Business Club („waarvan ook de di
recteur van DSM in Schoonebeek lid is",
meldt Van Loon trots) is voor veel mensen
voetbal bijzaak, contacten leggen in de za
kenwereld staat voorop. Van Loon:
„Kroegeigenaren bijvoorbeeld zijn daar
niet gewenst. Voor dit soort sponsors heb
ben we een aparte ruimte." Zij hebben
minder faciliteiten, brengen ook minder
geld in. Emmen gaat uit van de filosofie
(„uit ervaring") dat veel kleine sponsors
veiliger zijn dan mikken op enkele grote
geldschieters. „Bovendien denk ik dat het
onmogelijk is in Drenthe een sponsor te
vinden voor enkele tonnen", zegt Van
Loon.
Ook sportief gezien heeft Drenthe vijfjaar
moeten wachten op succes. „Ik denk dat
je in het begin alleen maar moet uitgaan
van meedoen", zegt trainer Ben Hendriks,
die aan zijn derde seizoen begint. Niet
meer? „De praktijk wijst uit dat meer niet
haalbaar is. RKC vormde de enige uitzon
dering."
Ook onder Ben Hendriks, de opvolger van
Theo Verlangen, moest het eerst slechter
gaan met Emmen, voor er verbetering op
trad. „Ik wist dat het eerste seizoen een
overlevingsjaar zou worden. Maar het
werd wel erg zuur toen ik Ernst Söllner en
Grads Fühler kwijtraakte, de twee beste
spelers die ik had", zegt Hendriks. Afgelo
pen seizoen trad Emmen aan het eind van
de competitie eindelijk in de schijnwer
pers. Het promoveerde zelfs bijna, maar
echt rouwig dat dat net niet lukte, kan
Hendriks niet zijn. „Dan had er zoveel
geld op tafel moeten komen. Waar de club
dat vandaan had moeten halen."
De enige Drentse profclub begon in 1985
het profavontuur met een begroting van
zo'n zes ton en met vier contractspelers
(onder wie een doelman, die nooit de basis
zou halen). Nu werken er naast het dage
lijks bestuur een technisch manager, een
commercieel manager (de laatste is in
loondienst) en is er een vacature voor ad
ministratief manager. Emmen heeft in
middels jaarlijks 1,2 miljoen te spenderen
en het telt 15 contractvoetballers. De be
langrijkste aankoop voor dit seizoen is de
Oostduitser Jens Pahlke, een 16-voudig
Olympisch international, afkomstig van
Stahl Brandenburg.
Kopen van spelers was en is voor Emmen
Hendriks zegt dat de opgaande lijn in de
resultaten vooral te danken zijn aan de
goede teamgeest bij Emmen. „Iedere spe
ler heeft hier zo'n beetje hetzelfde con
tract. Alleen de jongens die wat extra's
brengen, hebben een beter contract. Maar
salarissen van 50 mille zijn bij ons uit den
boze. Dan kweek je scheve verhoudingen.
Als ik hoor wat er bij Vlissingen voor één
of twee spelers wordt neergeteld plus het
salaris, dan houd ik mijn hart vast. Bij een
startend clubje moet je een homogeen ge
heel kweken. Het is geen topclub, waar
het ieder voor zich is en Hij daarboven
voor ons allen. Bovendien krijgt Vlissin
gen ook te maken met de achterban van
het amateurisme. Zo van 'ik speel hier al
zo veel jaar en jij komt hier net kijken voor
veel centen, voor jou werk ik niet als je
niet presteert'. Met mensen die amateu
ristisch denken heb je bij Emmen na vijf
jaar ook nog steeds te maken."
Han Gommeren
Heer en veen kijkt uit naar de eredivisie
Het Abe Lenstra Stadion ligt er verlaten
bij. Slechts een grasmaaier verstoort de
rust in het knusse onderkomen van de
kakelverse eredivisionist. Het enige teken van
leven, want de sportkantine is gesloten en ook
in de bestuurskamer is geen enkele beweging
te bespeuren. Merkwaardig, want trainer Fritz
Korbach heeft telefonisch laten weten, dat de
verslaggever om 13.15 uur welkom is. Maar
Korbach, ooit de kroonprins van het nationale
trainerscorps, staat er niet om bekend een
man van de klok te zijn, dus zit er niets anders
op dan plaats te nemen in de wachtkamer.
Een half uurtje later opent een dame
van middelbare leeftijd de deur van
de administratie. Ook zij weet niet precies
waar Korbach uithangt. „Ik denk, dat hij
met de spelers een hapje eet in de stad.
Eigenlijk had hij al lang hier moeten zijn,
want vanmiddag wordt er normaal ge
traind", vertelt zij. Nauwelijks is zij uitge
sproken of een fonkelnieuwe BMW rijdt
met een sierlijke boog het plein voor het
stadion op. Pal voor de ingang parkeert
Korbach zijn bolide, zwaait hij het portier
open en begroet hij ondergetekende met
een krachtterm. „Sorry, ik was vergeten,
dat jij vandaag zou komen", voegt hij er
direct aan toe, „maar beter laat dan nooit
moet je maar denken." Tegelijkertijd
meldt een Friese journaliste zich bij Kor
bach. Ook zij heeft een afspraak voor een
interview, maar is direct bereid op een an
dere dag terug te komen. „Ik woon hier
dichtbij, een klein moeite", zegt zij tussen
de excuses van de trainer door.
Een paar minuten later nestelt Korbach
zich in de 'praatstoel', om vervolgens di
rect overeind te springen. „Wacht even",
roept hij en weg is-ie. Een paar tellen later
keert hij terug met een paar dozen gebak.
„Ik ben jarig vandaag, vandaar", merkt
hij quasi-nonchalant op. „Wil jij soms ook
een gebakje"?
Tijd om het smakelijke tussendoortje te
verorberen is er nauwelijks, want als Kor
bach los brandt, dan is hij nauwelijks te
stoppen. Hij oogt fris, doorspekt zijn tek
sten met de gebruikelijke krachttermen,
die niet voor publicatie geschikt zijn.
Maar zijn betoog over de stormachtige
ontwikkelingen van de trots van 'It Hea-
renfean' is alleszins de moeite waard.
Een jaar geleden stond hij nog op de loon
lijst van Go Ahead Eagles, maar die club
was hem liever kwijt dan rijk. Niet omdat
zijn werkwijze niet goed zou zijn, maar zijn
salaris drukte volgens het bestuur te
zwaar op de begroting. Korbach zelf zag
het ook niet echt meer zitten, omdat zijn
elftal aan de vooravond van het seizoen
was afgeroomd door het verkopen van
routinier Wim Woudsma en de verdedi
gers Wilson en Wilsterman.
„Als ik me kon verbeteren, mocht ik ver
trekken", begint Korbach. „Nog voor de
winterstop werd ik benaderd. Nee, niet
door Heerenveen, maar door Feyenoord.
Ik heb een gesprek gehad met Van der
Gijp. Alles leek in kannen en kruiken,
maar achteraf bleek, dat Feyenoord werd
verdeeld door twee stromingen. Kennelijk
zat Van der Gijp in de minderheidsgroep,
want ik heb nooit meer iets gehoord. Niet
veel later meldde Heerenveen zich."
De Friese trots, dat het seizoen goed was
begonnen en de eerste periodetitel had ge
pakt, zat in een diep dal. Trainer Ab Grit-
ter functioneerde volgens de Friese club
leiding niet naar behoren en zou aan het
eind van het seizoen moeten vertrekken.
Korbach: „Ik zou hem opvolgen. Ik teken
de een contract dat op 1 juli van dit jaar
zou ingaan. Heerenveen bereidde zich op
dat moment in Miami voor op de tweede
competitiehelft. De hervatting van de
competitie was echter dramatisch en na
drie nederlagen op rij werd Gritter ontsla
gen en werd ik door voorzitter Riemer van
der Velde gevraagd om direct te beginnen
in Heerenveen.
Het was op een zaterdag, 's avonds moest
ik met Go Ahead Eagles naar Heracles. Ik
twijfelde en verzocht Van der Velde om
mij op maandag terug te bellen. Zelf heb
ik het bestuur van Go Ahead Eagles inge
licht over de interesse van Heerenveen. Ik
heb gewikt en gewogen. Heerenveen had
een periodetitel. Er was materiaal vol
doende. Maar wat kon ik winnen Tien
procent kans op succes, negentig procent
kans dat ik mijn nek zou uitsteken en op
m'n bek zou gaan. Dat laatste gaf de door
slag. Bij zo'n uitdaging kruipt 't bloed,
waar 't niet gaan kan. Ik heb Van der Vel
de gebeld en gezegd: 'Okay, ik doe het'.
Maar ik begin pas over een week, wil me
eerst oriënteren. Bovendien speelde Hee
renveen in die week twee keer, tegen RBC
en Cambuur thuis. Die laatste wedstrijd
betekent wat in Friesland, dus..."
In die week kwam ik tot de conclusie, dat
er 't een en ander veranderd moest wor
den. Er werd bijvoorbeeld pas om half zes
getraind. Ik heb onderzocht of daarin ver
andering kon komen en wat bleek Ik kon
's morgens beschikken over veertien man.
De rest kwam 's middags om half vier."
Het directe effect van de trainerswissel
bleef uit. „We begonnen met een drama
tisch slechte wedstrijd tegen De Graaf
schap", vervolgt Korbach, „en in de we
ken daarna ging het met vallen en op
staan. Gelukkig bespeurde ik wel vooruit
gang. Vlak voor het begin van de nacom-
petitie scoorden we in Venlo vier keer te
gen VVV, maar we kregen er ook vier te
gen. Daarna heb ik getracht de verdedi
ging te repareren en in de laatste
competitiewedstrijd rolden we Wagenin-
gen op met 5-0.
De nacompetitie is een verhaal apart.
Eerst verlies je onnodig bij Go Ahead,
waar je een 2-0 voorsprong uit handen
geeft. Daarna zijn wij vrij en wint Go
Ahead in Breda van NAC. Iedereen riep
toen dat Go Ahead er al was en toen wij
vervolgens op eigen veld met 3-2 van NAC
verloren, gaf niemand ons nog een kans.
Zelf ben ik gaan rekenen en constateerde
ik, dat wij met twee doelpunten verschil
Frits Korbach (rechts) met het nieuwe talent van Heerenveen: (vlnr) Danny Hesp (gehuurd van Ajax), Joop Gall, Harry Dccheiver,
Gerrie Schaap en Arnold Hofstede (foto Marcel AntonisselANP)
Fritz Korbach (18-07-1945 te Diez am Lahn. West-Duits-
land) wordt in Heerenveen op handen gedragen. De trai
ner, die begin dit jaar het roer overnam vanAb Gritter, maak
te van een verdeeld elftal weer een eenheid, waardoor in de
nacompetitie alsnog promotie naar de eredivisie werd be
werkstelligd.
Na de beslissende overwinning op Emmen vierde het gedisci
plineerde Friese publiek het succes enthousiast en fatsoen
lijk. De spelers mochten ongestoord feest vieren op het veld.
Een massale bestorming van de grasmat bleef uit.
Korbach liet zich slechts eventjes zien tijdens de festiviteiten.
Hij heeft een hekel aan „al die poespas." „Ik hoef niet zo nodig
op de schouders, want als het straks even tegenzit zullen de
zelfde mensen, die mij nu op handen dragen, om mijn vertrek
roepen."
Korbach heeft het uitstekend naar zijn zin in Friesland, waar
voor elke thuiswedstrijd het Friese volkslied wordt gespeeld.
Korbach zal het lied nooit meezingen. „Van mij hoeft dit alle
maal niet, maar dat kan ik in Friesland beter niet zeggen. Het
is ook niet zo, dat ik me eraan stoor. De mensen hier vinden
het mooi, dus...
Friezen. Er wordt gezegd, dat ze stug zijn, maar dat is een
fabeltje. Ik heb ervaren, dat ze open en vooral eerlijk zijn. Ze
zeggen je precies hoe ze over je denken. Ik mag dat wel, zo ben
ik zelf ook. Ja, hieruit mag je best afleiden, dat ik 't naar mijn
zin heb in Heerenveen."
van Go Ahead moesten winnen. Dat lukte
en vervolgens wonnen wij ook met 1-0 bij
NAC. Wij waren geheel afhankelijk van de
laatste wedstrijd, Go Ahead - NAC. NAC
moest in Deventer winnen met minder
dan drie doelpunten verschil, dan waren
wij zekere van een finaleplaats tegen Em
men, de winnaar van de tweede nacompe-
titie-groep. Laat dat nou gebeuren..."
In Emmen gingen we ongelukkig met 1-0
de boot in en na afloop riep iedereen in de
perskamer, dat Emmen er was. Die ploeg
speelde uit beter dan thuis. Emmen zou
ons in Heerenveen in de counter kloppen.
Oké goochemerds, dacht ik, als jullie dat
denken, zal ik dat niet tegenspreken. Ver
volgens komt Emmen naar Heerenveen
en stond 't binnen 13 minuten 2-0 voor ons.
Ze hebben geen kans gehad."
Daardoor gingen wij naar de eredivisie,
terwijl we in de eerste divisie als, ik geloof,
vierde van onderen zijn geëindigd. Krank
zinnig, maar je hoort mij niet klagen. Wel
heb ik bezwaren tegen deze nieuwe opzet
van de nacompetitie. Het was al een lote
rij, maar nu is het helemaal niet meer te
volgen. Het publiek snapt er niets meer
van en door dit systeem van een wedstrijd
per ronde is er sprake van competitiever
valsing. Ik heb dat vorig jaar direct geroe
pen, maar ik was de enige, die bezwaren
had tegen deze nacompetitie."
Bezwaren of niet, Heerenveen debuteert
het komend seizoen in de eredivisie. De
club van Korbach is de eerste Friese ver
tegenwoordiger in de eredivisie. En dat
willen de noorderlingen weten ook. Het
toch al hondstrouwe publiek loopt warm
voor het nieuwtje. Korbach: „Niet te gelo
ven, er zijn al vijfduizend seizoenkaarten
verkocht. Er is straks geen zitplaats meer
in de vrije verkoop te verkrijgen. We zullen
in onze thuiswedstrijden een gemiddelde
van tienduizend toeschouwers hebben.
Niet slecht. Nu al bestaan er plannen om
een nieuw stadion te bouwen. We moeten
verder kijken en het beleid is er op gericht
om het verblijf in de eredivisie te conti
nueren.
Ik zie het dan al helemaal zitten. Ik weet
zeker, dat de meeste tegenstanders met
angst en beven naar Heerenveen zullen
komen. Zeker, omdat wij in eigen omge
ving altijd met z'n twaalven voetballen.
Het publiek zal voor een angstaanjagend
sfeertje zorgen. Mijn elftal? Ik geloof in de
ze groep. Er is kwaliteit voldoende.
Verwachtingen Wil je een clichématig
antwoord Ik ga ervan uit, dat we ons
kunnen handhaven."
Richard Thannhauser
