SLIJTEND
BIJGELOOF
de afkeer van
de dertiende
de vrij(e)dagkrant
vrijdagkrant
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8 starren
9 motor
9 planten
10 uit
11 exposities
rij-examen
VRIJDAG 13 JULI 1990
vliegreis
offers aan de watergoden ofwel
starren, koekjes voor vissers; een
typisch zeeuwse lekkernij
de motor wint aan populariteit,
niet alleen door het vrije gevoel
van rijden maar ook om files te
ontwijken
in deze vakantietijd is het geen
overbodige zaak voorzieningen te
treffen voor onze groene achter
blijvers
de wekelijkse uit-agenda en een
overzicht van cd's met ensembles
die in het verleden optraden tij
dens de festivals nieuwe muziek
belgen geven hun kijk op de
werkelijkheid tijdens een expositie
in de oost-souburgse watertoren
[et valt in het algemeen af
teraden onder ladders
r te lopen. Niet zelden
indt zich twintig sporten
er een werknemer in een
;erstandsituatie, die
ïen het kader van het
lingenstelstel weinig heeft
estoken van de principes
zwaartekracht en
rtdurend ruitewissers,
,en verf en lasapparatuur
!ijn handen laat glippen,
iggeplaatste arbeiders met
[overdreven aandacht voor
lerend vrouwelijk schoon
|en zelfs in eigen persoon
r beneden te vallen,
ineer zij op hun vingers
;end het evenwicht
iezen. Passanten kunnen
letsel, dat de landing van
:edschap of personeel op
hoofd tot gevolg kan
ben, voorkomen door even
de ladder heen te stappen,
lijn er ook redelijke gronden
te voeren voor het advies
binnenskamers geen
aplu op te steken,
:nhandig een spiegeltje te
sen, het zoutvat om te
en of een schaar met de
it naar beneden te laten
en. Het leidt maar tot
imel en slagaderlijke
ïdingen. Zinvol is tevens de
beveling om niet met het
;erbeen het bed te verlaten,
iral aan degene, die tegen
I ontwaken aan de
pterkant blijkt te liggen,
prgaans is deskundige hulp
ji buitenaf nodig om de op
(zeil kermende ongelukkige,
jstrikt in eigen
faamsdelen, te ontknopen.
t het aansteken van drie
pretten met een enkele
Sfer dood en verderf zaait, is
hiddels vastgesteld bij
pinklijk Besluit van
1.1981, Staatsblad 329. Al
thet aannemelijk, dat de
iadelijkheid van roken
pij een rol van meer
licht speelde dan het oude
jksgeloof of het reële risico,
de galantie een
stegraads verbranding van
m en wijsvinger oplevert,
zijn minst omstreden is het
aar, dat een van rechts
lerende zwarte kat met zich
ngt. Wordt het diertje
itervolgd door een
bullterriër op topsnelheid,
J> kan de verschijning van
lortje een tot enige
pberheid stemmend
|rteken inhouden. Er
itaan daarentegen
[«•beeldige zwarte katten, die
voortduring paden kruisen
der dat dit een significant
er sterftepercentage onder
getuigen tot gevolg heeft,
n enkele twijfel echter kan
eersen over de kwalijke
loeden van vrijdag de
'tiende. Vandaag is het weer
'er, en Napoleon wist al dat
'op vrijdag de dertiende
jonnen veldslag altijd met
verbandtrommel eindigt,
ievenmin ongeletterde
arschalk Bismarck gaf op
'gelijke vrijdagen zijn
nnen een etmaal
itengewoon verlof. En ook de
Britse vorstin Elisabeth weigert
naar verluidt tussen donderdag
de twaalfde en zaterdag de
veertiende een besluit van
enige importantie te
bekrachtigen met Harer
Majesteits handtekening.
De Leidse
gedragswetenschapper René
Diekstra schudt een verklaring
voor die vermaledijde vrijdag
de dertiende uit zijn mouw
welke, bij nadere bestudering
van de beschikbare bronnen,
alleszins aanvaarbaar blijkt. De
hoogleraar grijpt uit zijn blote
hoofd terug op het Laatste
Avondmaal, op vrijdag
genuttigd door dertien
personen. Met de aanzittende
maar weinig integere apostel
Judas liep het, naar de
bijbelvasten weten, nog
dezelfde avond tamelijk slecht
af.
Deze koppeling van de
ongunstige uitwerking van het
getal 13 aan de historisch ook
al weinig geliefde vrijdag lijkt
aan slijtage onderhevig. Maar
zouden de visserslieden, die
geen schuit met het nummer
dertien tooien en zich op
vrijdag de dertiende steevast
herinneren dat zij hun quotum
voor deze week al royaal
binnen hebben, er even ernstig
naast zitten als de beminnelijke
eigenaar van het Leeuwarder
hotel De Pauw, die zijn
gastenkamer nr. 13 van een
bordje met '12-A' voorzag - en
dit niet als enige in zijn
branche?
Hebben volkskenners als de
Vlaming dr. C. de Baere („De
Judasfiguur in de Legende en
de Folklore"), de Fries S.J. van
der Molen („Vrijdag de
Dertiende"), de Groninger J.H.
Kruizinga (in de amper
volprezen reeks Actuele
Onderwerpen) en de helaas
verder ontraceerbare dr. Rasch
(„Nederlandse Folklore,
Gebruiken en Volksgeloof',
Kluwer, 1926) hun werkjes dan
voor niets doen uitgeven?
Het heeft er veel van. Enkele
aan de tand gevoelde
risicogroepen barsten
telefonisch uit in spontaan
geschater. De receptioniste van
het Centraal Bureau
Rijvaardigheidsbewijzen
verbindt grinnikend door met
de heer H. Verhoef. Hij heeft er
lang voor doorgeleerd om te
bepalen, welke kandidaat op
welke dag het rij-examen mag
doen. Vrijdag de dertiende zal
bij de mogelijkheden
ontbreken, zo kan veilig
worden aangenomen?
De zegsman poogt in eerste
aanleg nog zijn vrolijkheid te
verbergen achter een ernstige
mededeling. Er heeft binnen
het CBR tot nu toe geen serieus
onderzoek plaatsgevonden
naar een opmerkelijke afkeer
van vrijdag de dertiende. „Ons
is ook niets bekend van
wegblijvers op die dag",
onthult hij, inmiddels met zijn
tong in de binnenzijde van de
rechterwang. En tot slot meldt
hij met onverholen pret, dat het
onderwerp helemaal onderaan
de lijst met problemen prijkt.
vrijdagkrant
Ook het stadhuis van Den
Haag, op doordeweekse
vrijdagen met twee
dépendances goed voor dertien
huwelijken, blijkt plots
uitsluitend bemand door
ambtelijke lachebekjes. De lijst
voor aanstaande vrijdag, turft
woordvoerder R. Mulder haast
hoorbaar grijnzend, telt het
normale aantal - „volle bak
dus". Nee, haha, niemand
meldt zich af voor vrijdag de
dertiende, „ze zijn allang blij
dat er op een vrijdag nog een
plaatsje is". Over het
ongetwijfeld tragische verloop
van de huwelijken, die eerder
dit jaar op vrijdag de dertiende
april werden gesloten, verkeert
hij in blijmoedige
onwetendheid.
Bij het imposante Rotterdamse
schoorsteenvegersbedrijf Het
Westen heerst een even
schrijnend gebrek aan benul
rooster aangeeft dat er op
vrijdag de dertiende onderhoud
aan de hoogspanningsmasten
moet worden gepleegd, dan
wordt er op vrijdag de
dertiende onderhoud aan de
hoogspanningsmasten
gepleegd, verzekert de
verantwoordelijke chef W.
Raaijmakers.
Ook hij is amper tot een ernstig
gesprek over het onderwerp te
bewegen, getuige de
ongevraagde toevoeging dat hij
aanstaande vrijdag ook mooi
nog eens jarig is en dit op
normale wijze zal vieren. De
oprechte wens dat er minder of
juist meer dan twaalf gasten
zullen aanbellen leidt tot
ongeremde hilariteit te
Bloemendaal.
van het onheil, dat de
combinatie van 13 en vrijdag
teweeg brengt. De portee van
de vraag - „Uw vegers zullen
toch vrijdag hun leven niet
wagen?" - ontgaat de
vriendelijke woordvoerster
jammergenoeg volkomen. „Niet
het dak op, op vrijdag de
dertiende? Ha, daar moetje
onze jongens niet mee
aankomen. Nee hoor, hier
wordt gewoon gewerkt".
De tientallen werknemers van
de Haagse Glas- en
Gevelreiniging, tevens voor Al
Uw
Schoonmaakwerkzaamheden,
rukken vrijdag net zo vrolijk als
op donderdag uit met hun
laddertjes. Zij evenaren in
koele doodsverachting de
klauteraars van het Provinciaal
Electriciteitsbedrijf Noord-
Holland, dat zetelt in
Bloemendaal. Wanneer het
Toch zijn er nog Nederlanders,
die het noodlot niet tarten.
Achter de balie van het
reisbureau der ANWB in Den
Haag erkennen simultaan
meerdere medewerkers, dat een
aantal klanten per se geen
vliegreis op vrijdag de
dertiende wenst te
ondernemen. Het zijn
weliswaar geen honderden, die
op zaterdag de veertiende per
speciale charter moeten
worden afgevoerd, maar toch.
„En niet alleen oude mensen
hoor, ook jongeren", meldt een
medewerkster op besmuikte
toon.
Het reserveringsbureau van de
KLM raakt, het lijkt
onvermijdelijk, ook door
vrolijkheid bevangen wanneer
de ongeluksdag ter sprake
komt. Maar de woordvoerder
vermant zich en bevestigt het
verschijnsel. Steeds wanneer
vrijdag de dertiende nadert
slaat een klein groepje klanten
snel de pagina van de reisfolder
om, op zoek naar prettiger
data. „Allerlei mensen, je kan
er geen peil op trekken. Nou ja,
ons maakt het niet uit", doet
hij onbezorgd.
Dan een laatste schot gewaagd
onder de lieden, die het nemen
van risico's tot hobby kozen.
Voorzichtigheid zal toch
statutair troef zijn bij een
parachutistenvereniging. Maar
de schijn bedriegt. De
florerende club te Hilversum is
genoemd naar Icarus, hetgeen
al het ergste doet vrezen omdat
uitgerekend deze figuur vergat
zijn reserveparachute om te
gespen. Ook de huisvesting aan
de Noodweg lijkt weinig
gelukkig gekozen.
En inderdaad, woordvoerster B.
van Altena wil van geen vrijdag
de dertiende weten. Vrolijk
lachend: „Wij springen altijd,
als tenminste het weer goed is.
Voor zulke dingen als bijgeloof
zijn wij te nuchter".
Wel herinnert zij zich uit haar
tijd als werkneemster van een
zoetwarenfabriek te Loosdrecht
een afdelingschef, die op
vrijdag de dertiende steevast in
zijn bed bleef - de hele dag.
Maar, zo voegt zij hier enigszins
meewarig en als afdoende
verklaring aan toe, „dat was
dan ook een Zwitser".
WIEBE PENNEWAARD
redactie
PZC-bijlagen
advertentie en
Vlissingen
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel 01184-84000
Middelburg
Markt 51
4331 LK Middelburg
Tel. 01180-81000
Goes
Grote Markt 2
4461 AJ Goes
Tel. 01100-31800
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. 01184-84000
administratie
Terneuzen
Nieuwstraat 22
4531 CW Terneuzen
Tel. 01150-94457
Hulst
Steenstraat 6
4561 AS Hulst
Tel. 01140-14058
Zierikzee
Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee
Tel. 01110-15380
opening kantoren
an maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur.
m^mmÊÊmmmmmnÊÊmmnÊiÊiÊÊiÊiÊÊÊiÊÊÊÊmmmamÊÊmmm
mm
