►zc Vier kunstenaars op zomertentoonstelling De angst voor de hang naar muzikale excessen Poëzie met vuurwerk Festival trekt veel belangstelling Minder diensten in kerken Hoofdplaat, Biervliet, IJzendijke Milieu-organisaties MER moet verplicht bij ruilverkavelingen Zeeuws project naar conferentie EG in Berlijn Vrouwenraad verwerpt groei van recreatie provincie 13 Export agro-industrie vaart wel bij Duits-Duitse unie WOENSDAG 4 JULI 1990 Bromfietser bij botsing gewond F etster bij gewond Overname \Het festival van de lezingen Vandaag Klus Teruglopend bezoek Rekening rijden I I DR biedt nu volop afzetkansen ©BiS - De DDR biedt van alle ^Jleuropese landen de beste Itmogelijkheden voor het Ne( erlandse agro-bedrijfsle- ven Door de Duits-Duitse eco- ische en monetaire unie doeh zich op korte termijn kan sen voor een uitbreiding van de export voor. Dat blijkt uit het rap sort 'Landbouw in Oost-Eu- rop i' van de Rabobank Neder land. De stafgroep Economisch On derhoek van de Rabobank advi seert de Nederlandse agrarische, toeleverende en verwerkende in- ■JGSTDIJK - Bromfietsbe- jsugrder R. G. uit Vogelwaarde is sdagmiddag omstreeks een bij een aanrijding op de Vo- jgelweg nabij Hengstdijk zwaar ^fond geraakt. De bromfietser reed over het pad langs de Vogelweg en |d daar aangereden door aut- oilist T. B. uit Assen. Deze e vanaf de rijweg de inrit van ping De Vogel oprijden en daarbij de naderende brom fietser over het hoofd. De brom- fiö§sbestuurder werd van zijn rtuig geslingerd en kwam te- een verkeersbord terecht. voe gen Hij werd met verschillende breu- kaè per ambulance overge- cht naar het streekzieken- hui s De Honte in Terneuzen. Zin bigmfiets belandde zwaar be- adigd in een sloot. De auto liep eveneens schade op. KRIKZEE - De 49-jarige fiets- ter K. uit Zierikzee is dinsdag- ■idag gewond geraakt bij een n van haar fiets. Om 12.10 uur b K. met een pakje in haar lid, in de Julianastraat. Door onbekende oorzaak kwam zij val. Een paatselijk arts ver- lefflide eerste ulp. Later is de |jw per ambulance overge bracht naar het Oosterschelde- ziekenhuis in Goes. Delrijkspolitie van Schouwen- veland verzoekt eventuele ^■ligen van het ongeluk con tact op te nemen met het bureau ing'erikzee. dustrie op voorhand te investe ren in de DDR om later meer produkten te kunnen afzetten. In tegenstelling tot andere Oost bloklanden zal de DDR-bevol- king door de hereniging met de Bondsrepubliek voldoende koopkracht behouden voor de aanschaf van eerste levensbe hoeften en basisgoederen. Daar om is er ruimte voor de afzet van levensmiddelen uit de EG, te meer omdat de Oostduitse voe dingsmiddelensector gebrekkig functioneert. De onderzoekers noemen onder meer groenten, fruit, toetjes en kaas. Ze ver wachten dat de DDR-burgers zich op den duur een Westers consumptiepatroon zullen aan meten, zodat de export van wat luxere goederen zoals sierteelt- produkten in een later stadium op gang kan komen. Ook investeringen in de distri butie en voedingsdetailhandel kunnen renderen. Een gedeelte lijke overname van de Oostduit se voedingsmiddelenindustrie kan ertoe leiden dat het land zich ontwikkelt tot een goedko pe producent van bulkproduk- ten. Hier zijn wel de kennis, marktbewerking en afzetkana len van internationale concerns voor nodig. Hoewel de Oostduitse akker bouw door haar grootschalige karakter een bedreiging voor EG-partners kan worden, ont staat op korte termijn een po tentiële markt voor plantaardig (poot- en zaaigoed) en dierlijk uitgangsmateriaal (kuikens en mestbiggen). Verder heeft de agrarische sector dringend be hoefte aan kennis en apparatuur zoals landbouwmachines, kas sen en stalinrichtingen. De Ne derlandse agro-industrie moet hierop inspringen. De onderzoe kers zeggen er wel bij dat de be drijven zich eerst op de Oost duitse markt moeten vestigen - „investeren in aanwezigheid" - voor ze hun afzet kunnen vergro ten. Uitbreiding van export naar an dere Oostbloklanden lijkt een zaak van lange adem. De kansen voor het Nederlandse agro-be- drijfsleven hangen af van de snelheid waarmee economische hervormingen worden doorge voerd en of ze goede resultaten opleveren. Twee stukken van Van Dokkum die tijdens de zomerexpositie in Goes zijn te zien (foto Willem Mieras) GOES - Werken van vier beeldend kunstenaars uit de gemeente Goes sieren tot en met 28 juli de Grote of Maria Magdalenakerk in Goes. De jaarlijks terugkerende zomertentoonstelling is een initiatief van de Goese culturele raad en draagt deze keer de naam 'Moment'. De naam geeft aan dat het geëxposeerde schilderij of de ruimte lijke vorm voor de kunstenaar geschiedenis is. In gedachten of in werkelijkheid stort hij zich alweer op een nieuw project. Bezoe kers kunnen stilstaan bij zo'n fase in de ontwikkeling van J. Adriaanse, W. Bakker, R. van Dokkum en D. Meijer. Tegenover elkaar hangen in de kerk schilderijen van Bakker en Adriaanse. Herkenbare voorstellingen zijn het niet. Waar bij Adriaanse felle kleuren van het doek af lijken te spatten, ge bruikt Bakker donkere tinten. Meijer vindt inspiratie in een houten raamwerk bespannen met doek. De randen van het vlak spelen voor hem een belangrijke rol. De vele aparte kaders waarin de kleur wit de boventoon voert, vormen samen één geheel. Van Dokkum laat de bezoeker op een andere manier tegen schilderijen aankijken door het plat te vlak te kneden in ruimtelijke vormen. Eén van de werken is bijvoorbeeld om een pilaar gebogen. Bij toerbeurt is één van de kunstenaars aanwezig om toelichting te geven. Van Dokkum vertelt dat niet iedereen even geïnteres seerd is. „Sommige mensen kijken alleen naar de opschriften op de tegels onder hen. Er bestaan nog veel vooroordelen tegenover dit soort kunst. Maar de bezoeker hoeft het niet mooi te vinden. Als hij met hyperventilatie vertrekt is het ook goed." MIDDELBURG - „Laten we onze muziek niet tot een nachtmerrie maken, niet voor de muzikant en niet voor de luisteraar." Tot de meest indringende bijdragen aan het Festival Nieuwe Mu ziek behoorde tot nu toe een waarschuwing uit Italiaanse hoek. „Er is deze eeuw zo langzamerhand wel genoeg j geëxperimenteerd. Willen we J de resultaten daarvan niet 1 verloren laten gaan, dan moet de nieuwe generatie componisten die oppakken en overgaan tot het smeden van begrijpelijke muziek." j De Milanese componist Luca Francesconi (34) - hij was een I viertal jaren de assistent van de meester Berio - is bang, bang dat zijn leeftijdgenoten onder de componisten zich 9 verliezen in een hang naar ex- I cessen, in plaats van de vruchten te plukken van vele jaren muzikale experimen teerdrift. Als er nu niet geoogst wordt, wacht de he dendaagse muziek het naar- 1 geestig lot van het isolement, gaf hij afgelopen maandag de toehoorders in een afgeladen zaaltje van Middelburgs Cen trum Nieuwe Muziek te ver staan. Niettemin kon men de muzi- 'I kanten, alleen al bij de aan- I blik van één van Francesco- f ni's partituren, horen zuchten a van inspanning. „Ja", ver- 3 klaarde de componist zich na- Ider, „Ik ben geen sadist, maar dat betekent nog niet dat je I van de uitvoerenden mag ver- I wachten dat ze er met een makkie vanaf komen." Er bevond zich tussen de pak weg dertig Zuideüropese componisten en musicologen die het festival deze dagen met hun lezingen tot een con tinu muziekcollege maken, nog een Italiaan die zijn ge hoor met bezorgde blik tege moet trad: Claudio Ambrosi- ne. Zijn land is voor velen het Mekka van de hedendaagse méditerrane muziek, hijzelf beschouwt het zo'n beetje als de meest a-culturele natie op dit ondermaanse. „We heb ben niet eens een ministerie van cultupr, om nog maar niet te spreken over de mentaliteit van de bevolking. Als er ge stemd moet worden voor het milieu of tegen het afschieten van dieren, blijft 65 procent van de mensen thuis. En he dendaagse componisten wordt het werken bijna onmo gelijk gemaakt: nauwelijks subsidies; vrijwel geen con certen." Opnieuw dus een reden om de hedendaagse muziek toegan kelijker te maken. Aan Am- brosine zal het niet liggen. Hij schrijft muziek met 'respect' 11.00 en 14.00: Voortzetting work shop geïmproviseerde muziek on der leiding van Herman de Wit 15.00 uur: Lezing door de Spaanse I componist Jesus Rueda (29). Hij I deed onderzoek naar het gebruik van computerprogramma's bij het I maken van muziek. i 16.00 uur: Lezing door de Spaanse I componist Cesar Camarero (28). I Hij acht alleen zijn recentste werk I representatief voor zijn capacitei- I ten als componist. t 18.00 uur: Concert. Flamengo-gi- taar en zang door El Grecoen Yor- I gos Valiris. i 10.00 uur: Programmawijziging. Lezing door Rafael Mira over de hedendaagse muziek in Valencia. De lezing door Benet Casablancas vervalt. 20.00 uur: Lezing door de Engelse, tegenwoordig in Italië verblijf houdende componist James Clar ke. 21.00 uur: Concert. Frances-Marie Uitti (cello) speelt solo-werk van Clarke, Garrido, Rueda en Xena- kis. 22.30 uur: Programmawijziging. De pianiste Josephine Tan ver vangt de pianist-performer Gian- carlo Cardine, die op het laatste moment besloot het af te laten we ten. voor de specifieke eigen schappen van de instrumen ten en wil de uitvoerenden niet voor 'onmogelijke opga ven' stellen, al schrikt hij er niet voor terug zijn rondo's via de lachspiegel te presente ren. Men dient hem daarop niet aan te spreken als Ita liaan. Dat zou beledigend we zen. „Noem me dan maar Ve- netiaan of Méditerraan." De beide Italianen waren tot nu toe, met de Griekse heden daagse 'muziekambassadeur' annex 'wandelende muzie- kencyclopedie' John G. Pa- paioannou en componist/mu- ziek-etnoloog Charles Camil- leri uit Malta, de meest spraakmakende college-ge- vers. Waar alle anderen zich vrijwel uitsluitend beperkten tot de presentatie - in woord, geschrift en geluid - van eigen werk, waren hun lezingen bo venal informatief. Het pu bliek had dat tevoren begre pen. Want ze kregen een vol - pakweg 50 stoelen tellend - zaaltje aan hun lippen, waar anderen zich tevreden moes ten stellen met de aandacht van enkele 'fans' en een harde kern van zes tot acht allesvre- ters. Onder hen festival-mede- werkster Gusta Korteweg, die de klus op zich heeft genomen alle lezingen in verslagjes vast te leggen. „Een bijzonder zwa re marathon", geeft ze glimla chend toe, „Maar heel erg boeiend." Is dat lezingenfes tijn, vragen we haar. een for mule die voor herhaling vat baar is? „Nou, inhoudelijk wel, maar een volgende keer is het misschien beter om ons op wat minder componisten te concentreren. Een grotere spreiding geeft meer ruimte om je in de opvattingen of het werk van sommigen te verdie pen." Zien we de componisten de komende jaren nog eens in Zeeland terug? „Er zijn in ie der geval hele leuke dingen uitgekomen. Er zijn zelfs al ideeën om een paar compo nisten te betrekken bij het volgende festival. We willen dan een brug slaan tussen Mo zart en de hedendaagse mu ziek. Ja, ik denk dan in de eer ste plaats aan de Italianen." Henk Postma Jean Marie Chesnais neemt met zijn vrouw Babeth Slootman de situatie op de Spuikom in ogenschouw foto Lex de Meester) VL1SSINGEN - Voor de Franse vuurwerk- en theatergroep Ephémère is vuurwerk kunst. Jean Marie Chesnais. ontwer per bij Ephemère, was dinsdag middag met zijn vrouw Babeth Slootman in Vlissingen. Ze wa ren de eerste artiesten die Vlis singen aandeden in verband met het komende Straatfesti val. Ze moesten komen, want ze wilden per se hun werkplek zien. Ephémère ontwerpt voor elke nieuwe lokatie een andere show. Aanvankelijk was de Fransen een ponton op de Westerschelde voor Vlissingen toebedacht. MS Vuurwerk bv uit Culemburg maakt vrijdag 27 juli al gebruik van dat gevaarte. Wij kunnen dat ding dus wel laten liggen aan een steiger bij de ingang van de Koopmanshaven, veronderstel de de organisatie van het Straat festival. Mis. De steiger zou het door de stroming kunnen bege ven en Rijkswaterstaat vond dat net is iets te veel van het goede. MS Vuurwerk bv mag evenals vorig jaar wel op het ponton werken. Ephémère niet. Jean Marie Chesnais en Babeth Slootman hadden graag eens op het water een vuurwerkshow ge geven, maar ze voegden zich naar het voldongen feit. „Ach, we kregen onlangs een snelweg als lokatie aangewezen", zei Ba beth. ,,'Wat moeten we daarmee was onze eerste reactie. We zijn er toch in geslaagd een vuur werkproject te maken en de om- TERNEUZEN - De belangstel ling voor het Festival van Zeeuwsch-Vlaanderen is erg groot. Het eerste concert, van de Zweedse trombonist Christian Lindberg in het stadhuis van Sluis, is ai helemaal uitver kocht. Alle 200 kaarten zijn ver kocht. En ook voor een aantal andere concerten is nog maar een beperkt aantal kaarten be schikbaar. Volgens festival-coördinator Henk Scholten is de belangstel ling van buiten Zeeland opmer kelijk groot. Met name aan men sen uit Noord-Brabant, Noord en Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland zijn al tientallen kaarten verkocht. Scholten schrijft dat toe aan de ruime aandacht die het festival recent in den lande heeft gekregen. Is het concert in Sluis volledig uitverkocht, ook voor de concer ten van het Reykjavik Blaas- kwintet in Groede en van het Kontra Kwartet in Kloosterzan- de zijn nog nauwelijks kaarten verkrijgbaar. Datzelfde geldt voor plaatsen (eerste rang) in de Sint Baafskerk in Aardenburg, waar het Gothenburg Symfonie Orkest optredt. Voor dat con cert zijn op de tweede en derde rang overigens nog voldoende plaatsen verkrijgbaar. Veel be langstelling is er ook voor het fa milieconcert van het Zeeuws Or- BIERVLIET - Het aantal dien sten in de parochiekerken van Hoofdplaat, Biervliet en IJzen dijke wordt met ingang van ko mend weekeinde beperkt. Daar toe hebben de pastores A. de Nijs en F. Buysse besloten. Ze zagen zich tot de beperking ge noodzaakt door alle mogelijke factoren. Acht diensten in éèn weekeinde leverde fysieke pro blemen op. Maar ook het terug lopende kerkbezoek speelde een belangrijke rol. Het schema van de diensten in juli en augustus ziet er zo uit: vrijdagmiddag 16.00 uur Huize Emmaüs in IJzendijke; zaterd- middag 17.00 uur in de kerk in Hoofdplaat; zaterdagavond 19.00 uur in de kerk in Biervliet; zondagochtend 9.00 uur op De Braakman en zondagochtend 10.30 uur in de kerk in IJzendij ke. Na de vakantieperiode wordt de eucharistieviering in Bier vliet weer op zondagochtend ge houden. Die viering begint dan om 9.30 uur. In september wordt de zaak op nieuw besproken binnen de pa rochies. Pastoor De Nijs heeft al le begrip voor mensen, die moei te hebben met de wijzigingen. „Voor kerkgangers doorbreekt het een leefpatroon, maar nu komt het echt aan op willen, on der het motto: Waar een wil is, is een weg." Voor de zangkoren en andere vrijwilligers verandert er ook het een en ander. Die zijn niet langer wekelijks gebonden. Er is meer tijd voor het repeteren van nieu we stukken en bovendien wordt er vanuit gegaan dat de diensten voortaan drukker bezocht zul len worden. Pastoor De Nijs: „En dat is voor de koren zeker aange namer." MIDDELBURG - De pogingen om het Zeeuwse toeristensei zoen te verlengen krijgen de ze gen van de Zeeuwse Vrouwen raad. Maar uitbreiding van de recreatie- en toeristensector is uit den boze, meent dit samen werkingsorgaan van de vrou wenorganisaties. „Zeeland is vol", schrijven de vrouwen in een reactie op de provinciale toekomstvisie 'Zeeland aan Zet'. De Vrouwenraad is vooral be ducht voor overlast en vervui ling. „Het is bekend dat de re creatie/toeristensector één van de grootste vervuilers is." Dus 'open, schoon en groen' Zeeland is niet gediend met het verster ken van het toerisme, met name waar het om het binnenhalen van dagjesmensen gaat. Volgens de Vrouwenraad drei gen de milieu-doelstellingen in 'Zeeland aan Zet' op diverse plaatsen ondergeschikt te raken aan andere ontwikkelingen. De vrouwen twijfelen bijvoorbeeld of de oprichting van een korps natuurgidsen een werkelijke bij drage betekent aan een even wichtige verdeling van de ('nu al te grote') recreatiedruk op na tuurgebieden en waardevol landschap. Wantrouwend staan de vrouwen ook tegenover het 'idealistisch beeld' van een Zeeland-Boule vard: de aan- en afvoerwegen voor recreanten zouden juist wel eens schadelijk kunnen zijn voor natuur- en landschap. De vrou wen willen niet alleen - zoals de nota belooft - aandacht voor verbetering van de hoofdlijnen van het openbaar vervoer, ze pleiten ervoor een 'volledig al ternatief voor de auto te ontwik kelen. Veel vrouwen zouden daarmee uit hun 'sociaal isole ment' gehaald kunnen worden; bovendien zouden jongeren dan beter toegang krijgen tot Zeeuw se onderwijsinstellingen. Men zou aan de andere kant niet graag zien dat in Zeeland vor men van 'rekening rijden' wor den geïntroduceerd. „Zeeland is wat dat betreft immers al een dure provincie." Het voornemen om meer 'goede en comfortabe le' fietspaden aan te leggen, jui chen de vrouwen toe. Verder houden ze een pleidooi voor een groter aanbod van beroeps )on- derwijs en - zij het met enige kanttekeningen - steunen ze plannen om een internationaal sportcentrum en een heden- daagse-kunstmuseum te realise ren. Tenslotte uit de raad wat beden kingen tegen het aantrekken van welgestelde 55-plussers. „Aandacht voor de reeds in de provincie woonachtige sociaal- economisch zwakke ouderen, waaronder zich veel oudere al leenstaande vrouwen bevinden, ontbreekt geheel." Er zou hier door, waarschuwt de Vrouwen raad, een 'tweedeling in de Zeeuwse maatschappij kunnen ontstaan'. geving een ander gezicht te ge ven." Dat staat zondag 5 augus tus ook de Spuikom aan de rand van de Vlissingse binnenstad te wachten. Ephémère - ééndagsvlieg - is een bekende vuurwerkgroep in Frankrijk. Jean Marie stond aan de wieg van het nieuwe vuur werk, het vuurwerk dat uit meer bestaat dan vuurpijlen en knal len. Hij rolde bij toeval in het vak via een oud-ingenieur van de Franse vuurwerkfabriek Rug- gieri. Hij raakte verslaafd aan vuurwerk, brak zijn studie af en begon met vrienden een vuur werkgroep. Ephémère schrijft, volgens Nico Out in de Straat- festival-krant, poëzie met vuur werk. UTRECHT - Bij ruilverkave lingen moeten de belangen van natuur, milieu en landschap be ter worden afgewogen. Daarom dient een milieu-effectrapport een verplicht onderdeel van elk landinrichtingsproject te zijn. Tot deze conclusie komen de stichting Natuur en Milieu en de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in een on derzoek naar de effecten van landinrichting. Praktijk is dat landinrichtings projecten via de zogenaamde HELP-methode (Herziening Evaluatie Landinrichtingsplan nen) worden beoordeeld. De na tuurbeschermers vinden die vol strekt ontoereikend. Deze bena dering heeft er vrijwel nergens toe geleid dat een voor natuur en milieu gunstige landinrichting van de grond komt. De kritiek van Natuur en Milieu en Natuur monumenten is dat de HELP- methode te beperkt van opzet is, geen alternatieven onderzoekt, niet echt openbaar is en niet on afhankelijk wordt getoetst. Een milieu-effectrapport is naar de mening van beide organisa ties beter geschikt om de gevol gen van een landinrichtingspro ject te beoordelen. In het kader van zo'n rapport moeten de te verwachten milieugevolgen worden beschreven, er moet een zogenaamd 'meest milieuvrien delijk alternatief worden ge maakt en er is een onafhankelijk toetsing. Volgens de beide natuurbe schermingsorganisaties moet een milieu-effectrapport ver plicht worden bij alle landinrich tingsprojecten. Dus ook bij de minder ingrijpende vormen daarvan, zoals de administratie ve ruilverkavelingen, zoals die de laatste jaren in Zeeland in zwang zijn. kest in Sas van Gent met onder meer Henk van Ulsen in 'Peter en de Wolf en voor de uitvoering van 'Die Schöpfung' van Haydn in Terneuzen met het Koor van de Nederlandse Bachvereniging en dirigent Frans Brüggen. Volgens Henk Scholten is het verstandig nog voor de vakantie kaarten te bestellen. Dat kan de ze week nog tot en met vrijdag. Daarna gaat het Zuidlandthea- ter een maand dicht. Bestellen kan overigens ook via een be stelbon in de Festival-brochure, die verkrijgbaar is bij alle Rabo- banken in Zeeuwsch-Vlaande ren, bij de bibliotheken en de WV-kantoren. GOES - Het Zeeuwse voor lichtingsproject 'Een ge zond en veilig binnenmi lieu' is uitgekozen als Ne derlandse inzending voor een EG-conferentie in Ber lijn over veiligheid op scho len. Het ministerie van on derwijs en wetenschappen toont het project aan de an dere Europese lidstaten op 17, 18 en 19 oktober. De Ge meenschappelijke Gezond heidsdienst Zeeland, de PZEM, de Stichting Consu ment en Veiligheid en de Vereniging Het Zeeuwse Kruis hebben het project opgezet. Afgelopen voorjaar presen teerden de Zeeuwse instel lingen 'Een gezond en veilig binnenmilieu' in Heinkens- zand. Met een tentoonstel ling over vocht, ongedierte, tocht, geluidsoverlast, licht en schade door schoon maakmiddelen wijzen de in stellingen op de gevaren in huis of op school, en hoe die te voorkomen zijn. Veel ziek ten en vage klachten hebben ook een (mede)oorzaak in het binnenmilieu. Het Zeeuwse project is niet onopgemerkt gebleven: in Nederland is tot op heden weinig aandacht geschon ken aan de milieuvervuiling binnenshuis. 'Een gezond en veilig binnenmilieu' doet een ronde langs alle Zeeuwse gemeenten, en gaat daarom ook naar de rest van het land. Voor de conferentie in Berlijn wordt de tentoon stelling met bijbehorende brochures vertaald. De EG- conferentie besteedt verder aandacht aan de veiligheid van en in schoolgebouwen, arbeidsomstandigheden voor leraren en veiligheid bij sportonderwijs.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1990 | | pagina 25