commentaar
PZC
Prins Bernhard 79
Kok kondigt lastenverhoging aan
Eindelijk akkoord
in de verpleging
Geheimzinnige explosie
onder auto op snelweg
India dreigt af
te haken bij
ozon-conferentie
Koningin Beatrix en prins Claus
brengen in '91 bezoek aan Japan
binnen-en buitenland vrijdag29juni 1990
Akkoord oogt gezond
Om gat in begroting van 800 miljoen te dichten
VVD: Pronk moet nood
in Suriname onderzoeken
Navo studeert op
niet-aanvals-
verdrag met
Warschaupact
De schoolcampus is
Kom dus nü la
Verhoging
Koopkracht
Budget
Het werd tijd dat er handtekeningen verschenen
onder sluitende afspraken tussen partijen die
het conflict in de gezondheidszorg moesten beslech
ten. De acties van het personeel in ziekenhuizen en
bejaardenhuizen zijn taai en lang geweest; de fru
straties over achtergebleven beloning en hoge werkdruk wa
ren groot en zaten diep; de demotivatie onder de mensen aan
het bed greep steeds verder om zich heen en het beroep als
zodanig werd steeds minder populair. Nu er een akkoord is
tussen kabinet, werkgevers en vakbonden kan er eindelijk
weer rust komen in een sector, die jaren achtereen financieel
is 'uitgekleed' en die als antwoord op alle eisen steeds maar
opnieuw te horen kreeg dat er 'geen geld' was. De gisteren
bereikte overeenkomst maakt het mogelijk dat er nu weer
echte onderhandelingen kunnen worden gevoerd over een
nieuwe cao. Tot voor kort was daarvoor geen basis aanwezig.
Simpel omdat elke ruimte voor een wezenlijke oplossing van
de hoog opgelopen problemen ontbrak. De acties, die soms
tot aan de grens van wat nog kon waren opgevoerd, hebben
succes gehad. Staatssecretaris Simons heeft dat ruiterlijk er
kend. Ze konden rekenen op duidelijke sympathie vanuit de
samenleving.
Wie het resultaat overziet moet tot de conclusie komen
dat het akkoord er redelijk gezond uitziet. Er zijn meer
jarenafspraken gemaakt om de nijpende problemen in de
zorgsector aan te pakken. Juist daaraan was grote behoefte.
Want wat in de arbeidsomstandigheden van het personeel
van ziekenhuizen en bejaardenhuizen allemaal is misgegaan
in een reeks van jaren, valt niet te herstellen met noodver
banden en loopgips. Het kabinet heeft dat te langen leste
begrepen en ernaar gehandeld. Er is 215 miljoen gulden extra
beschikbaar gesteld bovenop de bedragen die al eerder wa
ren opgevoerd. Er is perspectief geboden voor verlichting
van de werkdruk en voor verbetering van de arbeidsvoor
waarden op termijn. Er is weer ruimte geschapen voor aan
trekken van personeel op plaatsen waar dat echt niet meer
kon uitblijven. En er is geld op tafel gekomen om het werken
in de verpleging en de verzorging weer aantrekkelijk te ma
ken; in ieder geval zodanig dat de zuigkracht vanuit het be
drijfsleven op mensen die ziekenhuizen en bejaardenhuizen
juist zo hard nodig hebben, weer wat kan verminderen.
Het is te hopen dat het kabinet zich bewust is geworden
dat pijnlijke excercities met zoiets als een complete op
stand in de gezondheidszorg (vakbonden en directies voer
den zij aan zij actie tegen de overheid) voorgoed tot het verle
den moeten behoren. De opstand was namelijk een signaal
van diepe onvrede over de hele linie en ook van een stelsel
matige achteruitgang van de kwaliteit van de zorgverlening
in het algemeen. Of zoals de geneeskundig hoofdinspecteur
van de volksgezondheid Van Gestel het in een brief aan
staatssecretaris Simons gisteren nog een omschreef: „Het
komt steeds vaker voor dat ambulances van ziekenhuis naar
ziekenhuis rijden, op zoek naar opnamemogelijkheden". Vol
gens hem is de oorzaak van de malaise dat de laatste jaren tal
van maatregelen genomen zijn zonder dat de overheid in
zicht had in de gevolgen van de optelsom ervan. Wanneer het
akkoord van gisteren kan bewerkstelligen lat er weer ver
trouwen ontstaat dat 'Den Haag' de verple ing en verzorging
niet langer als een ondergeschoven kind behandelt, is ieder
geval iets gewonnen.
vdM.
Advertentie
Directie: K. Scherphuis,
W. F. de Pagter en
F. van de Velde.
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman,
algemeen hoofdredacteur;
C. van der Maas,
hoofdredacteur commentaar;
A. L. Oosthoek,
adjunct-hoofdredacteur.
Vlissingen: Oostsouburgse-
weg 10, Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen. Tel. 01184-84000.
Steunpunt: Boekhandel Bik
ker, Walstraat 94.
Middelburg: Markt 51,
4331 LK Middelburg.
Tel. 01180-81000.
Goes: Grote Markt 2, 4461 AJ
Goes. Tel. 01100-31800.
Terneuzen: Nieuwstraat 22,
4531 CW Terneuzen.
Tel. 01150-94457.
Hulst: Steenstraat 6, 4561 AS
Hulst. Tel. 01140-14058.
Axel: Nassaustraat 15, 4571
BK Axel. Tel. 01155-8000
Zierikzee: Oude Haven 41,
4301 JK Zierikzee.
Tel. 01110-15380
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag van 8.00
tot 17.00 uur.
Zaterdags in Goes,
Middelburg en Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur.
Centrale redactie: Postbus 18,
4380 AA Vlissingen,
01184-84000;
's avonds op zondag t/m vrij
dag: vanaf 19.00 uur;
in het weekeinde: verwijzing
via de telefonische bood
schap op de kantoren.
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openings
tijden; zaterdagstot 16.00 uur:
op de kantoren door de klacht
in te spreken op de band of de
verwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties: tij
dens kantooruren en maan
dag- t/m vrijdagavond van
20.30 tot 22.00 uur en zondag
avond v an 20.00 tot 22.00 uur:
01184-84000.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 73,80; franco per
post 89,00; per maand
25,50; jaarabonnement
285,00; jaarabonnement
franco per post 350,00; losse
nummers maandag t/m vrij
dag 1,35, zaterdag 1,75
p.st., (alle bedragen inclusief 6
pet. btw).
Postrek.nr.: 3754316 t.n.v.
PZC ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven: 143 cent
per mm; minimumprijs per
advertentie 21,45; ingezon
den mededelingen 2,5 x tarief.
Voor brieven bureau van dit
blad 5,- meer. Volledige ta
rieven met contractprijzen op
aanvraag (alle advertentieprij
zen exclusief 6 pet. btw).
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant
B.V., Vlissingen.
SOESTDIJK - Recente foto van prins Bernhard, die vandaag; zijn 79e verjaardag; viert (foto
Arthur BastiaanselANP)
is 0,6 procent lager dan het voor
ziene niveau van 53,6 procent.
Extra bezuinigingen om het gat
van 800 miljoen gulden op te
vangen, wijst Kok van de hand.
Dat zou de toch al iets dalende
trend van economische groei
verder onder druk zetten, zo
meent hij.
In de Hangpuntenbrief gaat
Kok ervan uit dat de lonen ko
mend jaar met drie procent zul
len stijgen, 0,25 procent boven
de raming. Hierdoor wordt de
koppeling iets duurder. Bij de
uitkeringen is 165 miljoen gul
den extra nodig, waarvan 30 mil
joen gulden drukt op de rijksbe
groting. De rest moet uit de so
ciale fondsen komen. De extra
kosten van betere arbeidsvoor
waarden voor ambtenaren en
trendvolgers wil Kok bestrijden
uit een hogere arbeidsprodukti-
viteit. Bedragen noemt hij daar
bij niet. Op zich wil Kok in stap
pen 600 miljoen gulden vrij ma
ken door grotere arbeidsproduk-
tiviteit bij ambtenaren en trend
volgers.
In de brief geeft Kok te kennen
dat minister Hirsch Ballin (justi
tie) vooralsnog niet hoeft te re
kenen op extra geld voor de reor
ganisatie van de rechterlijke
macht en de politie.
Claims voor meer geld van diver
se bewindslieden noemt Kok
wel in zijn brief, maar hij doet er
geen voorstellen over.
Minister Kok liet tijdens het ka
merdebat over de Voorjaarnota
gisteren weten volgend jaar een
verdere daling van de koop
kracht voor alleenstaanden te
willen voorkomen en zijn uiter
ste best te doen om ook bejaar
den met een klein pensioentje te
helpen.
Hij deed evenwel geen concrete
toezeggingen. Moties van D66 en
WD over het handhaven van de
alleenstaandentoeslag wees
Kok van de hand.
Kok gaf voorts te kennen dat hij
met de recente besluitvorming
over het opvangen van de WIR-
tegenvaller van dik zes miljard
gulden, de zaak allerminst heeft
gesloten. Bij verdere tegenval
lers zal hij extra maatregelen ne
men.
LEIDERDORP - Leden van de Explosieven Opruimings Dienst halen een op afstand bedienbare robot uit hun wagen om de door een
explosie getroffen BMW (rechts op de achtergrond naast de weg) te onderzoeken foto Willem Middelkoop!ANP
ROELOFARENDSVEEN (GPD)
- De 39-jarige fabrikant M.J.H.
uit Rotterdam is donderdag
morgen aan de dood ontsnapt.
Terwijl de man omstreeks half
elf over de A 4 richting Amster
dam reed, deed zich onder zijn
auto een explosie voor. De fabri
kant bleef ongedeerd en kon
zijn BMW even verderop langs
de kant van de weg bij Leider
dorp neerzetten. Met een ken-
DEN HAAG (ANP) - Het Twee
de Kamerlid Weisglas (WD)
gaat minister Pronk van ont
wikkelingssamenwerking vra
gen te beoordelen of humanitai
re hulp aan het binnenland van
Suriname mogelijk is. Het Ka
merlid had Ronnie Brunswijk,
de leider van het Junglecom
mando, donderdag uitgenodigd
voor een gesprek met de kamer
commissie voor buitenlandse
zaken.
Weisglas zei na afloop van het
gesprek met Brunswijk dat hij
op korte termijn contact zal op
nemen met de andere commis
sieleden over het verzoek aan
Pronk.
De WD-politicus ziet voor mi
nister Pronk, die van 21 tot 25 ju
li een bezoek brengt aan Surina
me, een duidelijke taak wegge
legd. „Pronk zou kunnen bezien
on welke wijze humanitaire hulp
verleend zou kunnen worden.
nis, die toevallig voorbij kwam,
heeft de man zijn weg naar Am
sterdam vervolgd en pas ruim
twee uur later de politie ge
waarschuwd.
De politie rukte massaal uit,
alarmeerde de Explosieven Op-
ruimings Dienst en sloot de
rijksweg, een van de drukste van
het land, gedurende enkele uren
af. Files tot een lengte van vijf
tien kilometer waren het gevolg.
De politie zegt vooralsnog geen
idee van de toedracht te hebben.
Er zijn geen aan wij zingingen dat
de de hoedenfabrikant slachtof
fer is van een aanslag of een af
straffing.
Het explosieve materiaal heeft
waarschijnlijk onder de auto ter
hoogte van de achterbank geze
ten. Door de ontploffing werd
een gat in de bodem en de ach
terbank geslagen en de twee
achterbanden raakten lek. Dat
de fabrikant er zonder kleer
scheuren van af is gekomen, is
waarschijnlijk te danken aan
het openstaande schuifdak,
waardoor de luchtdruk een uit
weg vond. Een woordvoerder
van de Explosieven Opruimings
Dienst wilde overigens niet di
rect van een bom spreken; „Het
kan ook gebundeld vuurwerk of
iets dergelijks zijn geweest".
De rijkspolitie was al direct na
de ontploffing door automobilis
ten gewaarschuwd. Een eerste
onderzoek leverde echter niets
op, geen aanwijzingen en geen
bestuurder. Daarop vertrok de
politie en werd de auto achterge
laten. Pas toen de fabrikant bel
de werd groot alarm geslagen.
Dat de man zo laat de politie in
lichtte, vindt een woordvoerder
van de rijkspolitie op zich niet zo
vreemd: „Mensen reageren na
een ongeluk wel vaker vreemd".
LONDEN (ANP) - India zal niet
toetreden tot het verdrag der
bescherming van de ozonlaag
als het Westen geen verdere toe
zeggingen doet voor hulp aan de
Derde Wereld. China heeft in
middels duidelijk gemaakt zich
wel aan te willen sluiten bij het
zogeheten Protocol van Mon
treal.
De in Londen aanwezige landen
spreken over een totaal verbod
op onder meer cfk's in het jaar
2000, met een uitloop van tien
jaar voor de Derde Wereld. Een
speciaal op te richten fonds
moet de arme landen voldoende
technische en financiële steun
garanderen.
De Indiase minister van milieu,
M. Gandhi, zei donderdag dat de
geïndustrialiseerde landen de
Derde Wereld verplichtingen
willen opleggen zonder zelf vol
doende tegemoetkomingen te
doen. Volgens haar gaat het
Westen daarmee voorbij aan het
feit dat de aantasting van de
ozonlaag niet de schuld van de
arme landen is. Bovendien krijgt
de Derde Wereld onvoldoende
toegang tot ozonvriendelijke
technologie en de arme landen
te weinig geld om zelf nieuwe
technologie te ontwikkelen, zo
meent zij.
Volgens de Nederlandse milieu
minister Alders speelt India zijn
machtspositie uit. Het land is
immers in staat op grote schaal
de produktie van ozonschadelij-
ke chloorfluorwaterstoffen
(cfk's) ter hand te nemen.
De Nederlandse delegatie in
Londen houdt ernstig rekening
met de mogelijkheid dat India
niet tot een compromis over te
halen zal zijn. Van een misluk
king van de ozon-conferentie is
daarmee volgens minister Al
ders echter geen sprake.
Op de eerste plaats is er de
„winst" van China. Daarnaast
geldt dat in elk geval binnen de
59 landen die het Protocol heb
ben ondertekend overeenstem
ming bestaat over de vorming
van een fonds en over aanscher
ping van de afspraken over het
uitbannen van cfk's.
De verenigde Europese fabri
kanten van schuimplastic of
piepschuim en van koelappara
tuur zijn bereid tegemoet te ko
men aan aanbevelingen van de
Europese Commissie om te stop
pen met het gebruik van (cfk's).
Dit hebben zij met de Europese
Commissie afgesproken.
De Commissie wil het gebruik
van cfk's in deze industrieën ge
leidelijk afschaffen. Vanaf 1991
zouden piepschuimfabrikanten
35 procent minder cfk's (dan in
1986) moeten gebruiken en de in
dustrie van koelapparatuur 25
procent minder. In 1995 moet
dat respectievelijk 65 en 25 pro
cent worden, om in 2000 hele
maal geen cfk's meer te gebrui
ken.
voor de begroting 1991. Het stuk
zal vandaag (vrijdag) worden be
sproken in de ministerraad.
Kok vindt dat er nog ruimte is
voor lastenverhoging omdat het
beslag van belastingen en pre
mies op elke verdiende gulden
(de collectieve lastendruk) in
1991 uitkomt op 53 procent. Dat
DEN HAAG (GPD) - Koningin
Beatrix en prins Claus brengen
volgend jaar een staatsbezoek
aan Japan. De Rijksvoorlich
tingsdienst heeft bevestigd dat
er overleg gaande is met de Ja
panse regering over een bezoek
van het koninklijke paar in de
tweede helft van 1991.
Bijzonderheden over de reis zul
len pas na de inhuldiging van de
Japanse keizer Akihito op 12 no
vember worden bekend ge
maakt. Een staatsbezoek van
het koninklijk paar aan Japan is
in het verleden al twee keer afge
last. In 1986 ging een bezoek aan
de toen 85-jarige keizer Hirohito
niet door, omdat slachtoffers
van de Japanse bezetting in Ne
derland luid protest aanteken
den.
Het bezoek leidde tot een poli
tiek conflict tussen de toenmali
ge vice-premier en minister van
Economische Zaken De Korte
en premier Lubbers. Twee jaar
geleden ontstond opnieuwe op
schudding toen minister Van
den Broek van Buitenlandse Za
ken nog voor het overlijden van
Hirohito bekend maakte dat hij
in ieder geval naar de begrafenis
van de keizer zou gaan. Uit res
pect voor de gevoelens van de
slachtoffers van de Japanse be
zetting is er toen geen lid van het
Koninklijk Huis naar Japan af-
gereist.
(Slot van pagina 1)
verzekering met in totaal 75 mil
joen gulden. De twee jaar daarop
zijn enkele tientallen miljoen
guldens beschikbaar uit de her
structureringspot voor de gepre
mieerde en gesubsidieerde sec
tor.
Voor 1991 en 1992 is ook een ver
laging ingeboekt van het werk-
geversdeel van de pensioenpre
mie met achtereenvolgens 1 en
0,75 procent, wat vanaf 1992
neerkomt op 115 miljoen per
jaar. Nu het alleen om een verla
ging van het werkgeversdeel
gaat hebben de bonden daar
geen bezwaar meer tegen, aan
gezien de werkgevers de bedra
gen die ze besparen kunnen ge
bruiken voor verbetering van de
arbeidsvoorwaarden. De pen
sioenaanspraken van de werk
nemers worden volgens Bensch
door de premieverlaging niet
aangetast.
Verhoging van het werknemers
deel van de AWBZ- en zieken
fondspremie en van de premies
WASHINGTON (DPA) - De Na
vo zal tijdens de topconferentie
op 5 en 6 juli in Londen volgens
de Amerikaanse minister Ja
mes Baker van buitenlandse za
ken een niet-aanvalsverklaring
overwegen tussen het westerse
bondgenootschap en het War
schaupact of met afzonderlijke
staten binnen de oostelijke mi
litaire alliantie. Dit om de weg
te effenen voor het Navo-lid-
maatschap van een verenigd
Duitsland.
Tegenover verslaggevers in
Washington herhaalde Baker
donderdag tegelijk de Ameri
kaanse terughoudendheid om
de Sovjetunie op Westeuropees
aandringen omvangrijke finan
ciële hulp te gaan verlenen. Ba
ker zei dat daarvoor eerst een
„gemeenschappelijk stand
punt" met principe-afspraken
en richtlijnen moet worden ont
wikkeld.
De Amerikaanse minister zei
dat het belangrijkste op de Na-
vo-top zal zijn een „New look" te
ontwerpen voor de Navo, waar
bij krachtiger dan tot nu toe de
politieke rol wordt onderstreept,
en de toekomstige taken te om
schrijven van de CVSE, de confe
rentie over veiligheid en samen
werking in Europa.
Minister Kok
DEN HAAG (GPD) - Minister
Kok van Financiën komt nog 800
miljoen gulden tekort om het fi
nancieringstekort van de rijks
overheid in 1991 te laten uitko
men op de afgesproken 4,75 pro
cent. Hij wil dat geld binnenha
len door een lastenverhoging.
Dit blijkt uit de zogenoemde
Hangpuntenbrief die minister
Kok aan zijn collega's heeft ge
zonden. In de brief geeft hij aan
welke problemen er nog zijn
voor de particuliere verzekering
moet volgend jaar 160 en in 1992
zo'n 205 miljoen gulden opleve
ren. Pas bij de voorbereiding van
de begroting-1991 beslist het ka
binet of de procentuele (inko
mensafhankelijke) dan wel de
nominale premie (een vast be
drag voor iedereen) omhoog
gaat.
De negatieve koopkrachteffec
ten voor mensen met een mini
muminkomen zijn bij verhoging
van de nominale premie groter
(-0,18 procent en als ze kinderen
hebben -0,23 procent) dan bij
verhoging van de procentuele
premie (-0,1, resp. -0,08 procent).
Met de 200 miljoen voor de per
soneelsvoorziening worden
werkervaringsplaatsen gescha
pen en wordt de scholing en op
leiding betaald van werkzoeken
den uit speciale doelgroepen, zo
als minderheden. De verwach
ting is dat in totaal -inclusief eer
dere afspraken- 10.000 werkzoe
kenden en 4.000 herintreders
aan de slag kunnen in de zorg
sector.
Afgesproken is verder dat het
ziekenhuiswezen vanaf 1991 een
„integraal budget" krijgt. Het
valt dan niet meer onder de
WAGGS (Wet arbeidsvoorwaar
den gepremieerde en gesubsi
dieerde sector). Dat betekent
dat de minister van sociale za
ken niet langer de ruimte voor
verbetering van de arbeidsvoor
waarden vaststelt. De instellin
gen krijgen één budget voor zo
wel de arbeidskosten als de om
vang van de zorg, waarover ze al
leen met de minister of staatsse
cretaris van volksgezondheid
onderhandelen.
Minister Pronk
