aiim. Mandela biedt De Klerk bestand aan parlement wijst eis Moskou af Four Freedoms Awards in Middelburg uitgereikt Roemenen geduldig uren in de rij VS en Moskou eens over wapenakkoord "Nieuws waar je niet zomaar doorheen crosst." UUR FOTOSERVICE "VêrschooTC Spanningen in bezette gebieden na dood dertien Palestijnen rnmiSé m In je PZC staat wat je persoonlijk raakt. Peiling: ruime winst Iliescu Jongen gedood bij 'stunt' op rijdende trein Attali president Bank voor Oost-Europa Armoede ELASf! '00 R D VOOR rN Ruimteveer Serooskerke Oranje Izvestija: geen gevaar voor kosmonauten '33e jaargang no. 113 ifflaandag 21 mei 1990 KODAK EXPRESS QUALITY CONTROL t Bloedbad Onderontwikkeling Drooggelegd 4 weken voor één tientje en één riks! PZC Aanhoudend zonnig Droog en zonnig weer. Temperatuur aan zee 17 graden. Matige en vanmid dag soms krachtige wind uit noord. KWAUTEITSKLEURENFOTO'S KLAAR TERWIJL JE WINKELT! MIDDELBURG VLISSINGEN HULST 2MRK&3E WW richt bloedbad aan (Van onze correspondent) EL AVIV Dertien Palestij- En zijn zondag gedood bij de evigste uitbarsting van ge teld in Israël en de bezette ge leden sinds de Palestijnse op land 29 maanden geleden be un. Meer dan driehonderd iensen raakten gewond, van •ie velen er ernstig aan toe zijn. PLO-leider Yasser Arafat heeft om een spoedzitting van de Vei ligheidsraad gevraagd. Vijftig vooraanstaande arabieren in de bezette gebieden zijn in honger staking gegaan uit protest te gen het ontbreken van bescher ming tegen Israëlisch rechts extremisme. Zeven van de doden vielen als AIRO/LONDEN (RTR/AFP) - elson Mandela heeft zaterdag Cairo gezegd dat de anti- partheïdsbeweging ANC, taar hij de vice-voorzitter van i, bereid is een bestand met de luidafrikaanse regering te slui- tn mits Pretoria serieuze stap- en zet om de apartheid te ont- ïantelen. Mandela is in Egypte i het kader van zijn rondreis oor een aantal Noordafrikaan- e landen. Wij zijn bereid te overwegen de ijandelijkheden te staken", ertelde Mandela op het vlieg- eld van Cairo tegen journalis- en. Hij benadrukte dat het om en bestand gaat en niet om het inde van de gewapende strijd Se het ANC al jaren tegen het lanke minderheidsbewind in 'retoria voert. landela lijkt met zijn aanbod et politieke initiatief te willen vernemen van de Zuidafri- aanse president Frederik de llerk die vorige week begonnen aan een rondreis langs negen uropese hoofdsteden. Zaterdag had De Klerk in Lon den een „zeer hartelijk" onder houd met de Britse premier Mar garet Thatcher, zo is in officiële kringen in Londen vernomen. Thatcher feliciteerde De Klerk in het 90 minuten durende ge sprek met de „substantiële" stappen die hij het afgelopen jaar heeft gezet om de apartheid af te schaffen en zij voegde daar aan toe zij erop vertrouwt dat er spoedig verdere vooruitgang ge boekt wordt. Overigens is de president, nu hij vijf Europese landen heeft be zocht, tot de conclusie gekomen dat „Europa bereid is bepaalde stappen te zettendie leiden tot een andere houding ten opzichte van Zuid-Afrika". In Europa wordt algemeen er kend dat het proces van hervor mingen in Zuid-Afrika onom keerbaar is, aldus De Klerk, die zichzelf omschreef als een „man met haast" om de apartheid af te schaffen. Mandela betoogde in Cairo ech ter dat De Klerk niet genoeg haast maakt. Van onze correspondent) MOSKOU - Het parlement in Litouwen weigert vooralsnog loe te geven aan de eis van Sov iet-president Gorbatsjov om de Eenzijdige onafhankelijkheids verklaring in te trekken of te be vriezen. „Als we de verklaring van 11 maart intrekken, stellen we ons weer onder het gezag van Moskou", verwoordde een van de parlementsleden de ge voelens. Het parlement kwam zaterdag in besloten spoedzitting bijeen om van premier Prunskiene een verslag aan te horen van haar ontmoeting met president Gor batsjov vorige week. Het parlement ging volgens zegslieden akkoord met het re geringsvoorstel om de wetge ving die na 11 maart van kracht is geworden en indruist tegen de Sovjet-grondwet, op te schorten. Dit is echter niet voldoende om gevolg van een terreuractie van een 21-jarige Israëlische man, die zondagochtend vroeg het vuur opende op een groep Pale stijnse arbeiders in Rishon Le- zion, een zuidelijke voorstad van Tel Aviv. De overigen werden doodgeschoten in de loop van de dag, bij botsingen tussen het le ger en uitzinnige bewoners van de bezette gebieden. In de Gaza- strook en een groot deel van de Westelijke Jordaanoever geldt tot nader order een uitgaansver bod en de pers heeft er geen toe gang. De ernstigste ongereldheden de den zich voor in de Gazastrook, waar de zeven bij de terreuractie gedode Palestijnen vandaan kwamen. De slachtoffers be hoorden tot de duizenden man nen uit de bezette gebieden die zich dagelijks in de vroege mor genuren bij de toegangswegen naar Tel Aviv verzamelen in de hoop te worden opgepikt door het Kremlin te bewegen de eco nomische strafmaatregelen te gen de republiek in te trekken. Gorbatsjov heeft Prunskiene la ten weten dat er pas weer onder handeld kan worden nadat de onafhankelijkheidsverklaring van tafel is. Het parlement kwam overigens niet tot een definitief besluit. Vandaag wordt er verder gedis cussieerd. In Estland zijn zondag duizen den mannelijke vrijwilligers beëdigd als 'burgerwachten'. Slechts gewapend met een arm band met de tekst 'Kodu Kaitse' (burgerwacht) zullen de vrijwilli gers openbare gebouwen bewa ken. Volgens de Estlandse pre mier Savisaar moet worden voorkomen dat tegenstanders van onafhankelijkheid opnieuw belangrijke gebouwen binnen dringen, zoals vorige week dins dag werd geprobeerd bij het par lement. BUKAREST (AFP/RTR) - De Roemeense interim-president Ion Iliescu heeft bij de presidentsverkiezingen zondag 83 procent van de stemmen, aldus een opiniepeiling van het Westduitse bureau INFAS en het Roemeense IRSOP. Het Front zou ook de parlementsverkiezingen hebben gewonnen met 66 procent. De liberale presidentskandidaat Radu Campeanu zou 11 procent van de stemmen krijgen, en Ion Ratiu van de Nationa le Boerenpartij zes procent. Simon Wiesenthal na de uitreikingsplechtigheid in gesprek met prinses Juliana. Zij was in 1982 de eerste niet-Amerikaanse staatsburger aan wie de onderscheiding, eveneens in Middelburg, werd toegekend (foto Lex de Meester). MIDDELBURG - Vijf voor aanstaande Europeanen zijn zaterdag in de Nieuwe Kerk te Middelburg, in aanwezig heid van onder anderen prin ses Juliana en premier Lub bers, onderscheiden met een Amerikaanse Four Freedoms Award. De hoge onderschei ding viel dit jaar ten deel aan de Tsjechoslowaakse presi dent Vaclav Havel (in Mid delburg vertegenwoordig door zijn echgenote), de voor zitter van de Europese Com missie Jacques Delors, de Roemeense bisschop Laszlo Tökes, de Nederlander jhr mr Emiel van Lennep (oud-se cretaris OESO) en Nazi-jager Simon Wiesenthal. De Four Freedoms Awards ontlenen hun naam aan een historische toespraak van president Franklin D. Roose velt in 1941, waarin hij vier es sentiële vrijheden formuleer de: vijheid van gosdienst en meningsuiting en vrijwaring van gebrek en vrees. Sinds 1982 vindt de jaarlijkse uitrei king wisselend in de Verenig de Staten en (nu voor de vijfde keer) in Middelburg plaats. Dit jaar stonden de omwente lingen in Oost-Europa en de inspanningen voor een vrij en verenigd Europa centraal. 'Grote afwezige' in de Zeeuw se hoofd tad was de Sowjetrus- sische president Michaïl Gor batsjov die, zoals vrijdag avond bekend werd gemaakt, eveneens een Freedom Award krijgt. Om veiligheids- en pro tocollaire redenen wordt deze prijs hem overhandigd tijdens zijn aanstaande bezoek aan de VS. (Zie ook pagina 7) Israëlische koppelbazen of aan nemers. De 21-jarige Israëli benaderde een groep werkzoekenden langs de kant van de weg in Rishon Le- zion. Gestoken in een legerjas en met een Galil-automatisch ge weer aan zijn schouder eiste hij de identiteitsbewijzen van de Palestijnen ter inzage. Nadat de mannen nietsvermoedend aan het verzoek gevolg hadden gege ven en op de grond waren gaan zitten, schoot de 'militair' zijn (Slot zie pagina 3 kolom 4) DEN HAAG (ANP) - Een 18-jari- ge jongen uit Leidschendam is zaterdagmiddag nabij het Haagse station Mariahoeve om het leven gekomen toen hij op het dak van een rijdende trein wilde klimmen. Een woord voerder van de Nederlandse Spoorwegen deelde dit mee. De jongen opende de deuren van binnenuit toen de trein een snel heid van circa 60 kilometer per uur had bereikt. Tijdens zijn klimtocht naar het dak is hij ge vallen, zo hebben vrienden van hem tegenover de spoorwegpoli tie verklaard. De stunt van de jongen was mo gelijk omdat het een oude trein was. Daarvan kunnen de schuif deuren tijdens de rit worden ge opend. Bij nieuw materieel kan dat alleen met behulp van een noodknop. AMSTERDAM (AP) - Nederland legt zich neer bij de benoeming van de Fransman Jacques Atta li tot president van de Ontwik kelingsbank voor Oost-Europa en de keuze van Londen als ves tigingsplaats. Minister van bui tenlandse zaken Hans van den Broek heeft dit zondag bekend gemaakt. Daarmee lijkt een einde geko men aan het touwtrekken rond de bank. Nederland had zich met Belgie gekeerd tegen de ver meende Frans-Britse „combi ne" bij de besluitvorming rond de bank waarbij geen rekening zou zijn gehouden met de belan gen van de kleinere EG-landen. Van den Broek sprak zijn teleur stelling uit over de wijze waarop de grote EG-landen de zaak „on derling hebben geregeld". Maar hij liet weten dat verder verzet geen zin meer heeft. Jacques Attali werd zaterdag met 32 stemmen gekozen tot president van de bank. Ex-mi- nister van financien Onno Ru- ding, voor wiens kandidatuur de Nederlandse regering zich had ingezet, kreeg acht stemmen. DEN HAAG - Bisschop Tökes, die in Nederland is wegens de uitreiking afgelopen zaterdag in Middelburg van de Four Freedoms Awards, bracht giste ren zijn stem uit in de Roemeen se ambassade in Den Haag (foto Cees ZornIGPD) (Van onze correspondente) ORASTI De rij oude boeren- vrouwtjes buiten het stemlo kaal is lang. Bij de deur staat een groepje te turen op de stem biljetten die als voorbeelden zijn opgehangen. Ze wijzen op de partijlijsten en op de bijbe horende emblemen: kijk, daar staat de roos, en daar, en daar. Op wie de mensen zullen stem men, hoef je in dit dorp niet te vragen: Iliescu, natuurlijk, en het Front voor Nationale Red ding (FSN). Orasti is misschien maar vijftien minuten rijden van de hoofdstad Bukarest, maar wat een wereld van verschil. De politieke partijen hebben dit oord overgeslagen, campagne is er absoluut niet gevoerd. Kran ten komen er niet in Orasti, waar een groot deel van de bevolking nauwelijks kan lezen. „We heb ben onze informatie van de tele visie gehaald", zegt een wat jon gere vrouw. Maar keken ze dan wel naar de programma's van de politieke partijen, die altijd pas laat op de avond kwamen? De oude vrouwtjes schudden hun hoofd. Natuurlijk keken ze niet. Ze hebben geen idee wat de ver schillende partijen in houden. De jongeren die elders een baan hebben, weten er nog wel iets van, maar voor de meesten is de keuze simpel: ze stemmen op Iliescu, die hen in december eten, licht en warmte heeft ge bracht. Als hier straks 99 procent van al le kiezers op het Front heeft ge stemd, dan is dat geen stembus fraude, maar pure onderontwik keling. De politiek gaat aan deze bijna analfabete boerenbevol king volkomen voorbij. En toch onderschat niemand het belang van de gebeurtenis. De dorpsbe woners nemen hun burgerplicht zeer serieus. „Toen we vanoch tend om zes uur open gingen, stond er al een lange rij mensen te wachten", vertelt de voorzit ter van het stembureau, Avrel Caraene. Caraene is, net als de voorzitters van de overige stembureaus in Roemenië, niet partijgebonde- n.In Orasti verloopt, ondanks enkele strubbelingen, het stem men buitengewoon vlot. Vroeg in de ochtend waren er welis waar veel mensen die niet begre pen waar ze precies hun stempel moesten plaatsen, maar inmid dels is blijkbaar in het dorp be kend geworden waar je de roos precies op de formulieren kunt vinden. Af en toe verdwijnen he le gezinnen gezamenlijk in het stemhok. Het mag niet, maar niemand doet er iets tegen. Een bejaard echtpaar heeft er veel moeite mee. De man loopt steeds weer het hokje uit om iets te vragen. Elk van de drie stem biljetten stelt hen weer voor raadsels, maar uiteindelijk lukt het beide oudjes toch hun stem men voor de Senaat, het Huis voor Afgevaardigden en de pre sident uit te brengen. Er wordt de mensen weieens aangewezen: kijk, daar staat de roos, maar van echte fraude lijkt daarbij nauwelijks sprake. Want het was juist die roos die ze zochten. De stemlokalen in Roemenië zijn 's-ochtends in alle vroegte opengegaan. Twaalf uur eerder, op zaterdagavond, is het land drooggelegd: om de rust te be waren is de verkoop en het schenken van alcohol tot zon dag middernacht verboden. De opkomst van de kiezers is vanaf het eerste moment hoog. Binnen de kortste keren vormen zich eindeloze rijen. Vooral in de ste den, waar soms meer dan drie duizend mensen in hetzelfde stemlokaal moeten stemmen, zijn wachttijden van meer dan twee uur niet ongebruikelijk. De mensen blijven er opmerkelijk opgewekt onder. Niemand klaagt, en zelfs zeer bejaarde hmnsm In Den Haag waren gisteren dui zenden uitkering strekkers bij een op de manifestatie Neder land tegen armoede. Met boege roep gaven zij minister De Vries van sociale zaken, een van de sprekers, te kennen dat zij niet in zijn be- O leid geloven. w Astronaut Wubbo Ockels maak te zondag vanuit een helicopter een geslaagde landing op het tweede nieuwe 'ruimteveer' van de Olau Line, de Olau Britan nia II, die vanaf vandaag wordt ingezet op de dienst Vlissingen - C Sheerness. w De voetbalclub Serooskerke heeft voor een schitterende ont knoping van het Zeeuwse voet balseizoen gezorgd. In het begin van de competitie scheen de club geen schijn van kans te hebben op promotie, maar zaterdag be vocht Serooskerke zich een plaats in de hoogste klas van het landelijk zaterdagvoetbal. De spelers van het Nederlands elftal zochten in het afgelopen weekeinde rust en vertier in Zee land en kregen zaterdagavond laat van trainer Leo Beenhak ker verlof om het Goese nachtle ven te verkennen. Zondag maakte de oranjese lectie ook een vistocht d| op de Wester schelde. (Van onze correspondent MOSKOU - De presidenten Bush en Gorbatsjov kunnen hun topontmoeting eind deze maand in Washington met een kernwapenkkoord bekronen. Het voorbereidende werk van hun ministers van buitenlandse zaken Baker en Sjevardnadze is, na uiterst moeizame onder handelingen, zaterdag in Mos kou afgesloten. Tot op het laatste moment ble ven er meningsverschillen be staan over welke categorieën kernwapens zullen vallen onder het START-akkoord, dat beoogt de strategische kernwa- penvoorraden van de super machten te halveren. Een duide lijk opgeluchte en vermoeide Baker zei zaterdag dat de voor uitgang die in Moskou werd ge boekt, borg staat voor een suc cesvolle top. Volgens Baker en Sjevardnadze is de weg nu vrij voor publikatie van een reeks van overeenkom sten op de top. Naast het START-akkoord zijn dat onder meer een verdrag over kernwa penproeven en een overeen komst tot onmiddellijke stop zetting van produktie van che mische wapens en vernietiging van tachtig procent van de be staande voorraden. MOSKOU (RTR/AFP) - De Sov jetunie heeft zaterdag het be richt in een Amerikaans tijd schrift tegengesproken dat twee Sovjetkosmonauten aan boord van het ruimtestation Mir niet meer naar aarde terug zouden kunnen keren. Joeri Serebriannikov, de func tionaris die verantwoordelijk is voor het ruimteveer Sojoez dat aan de MIR is vastgekoppeld, heeft zaterdag tegen de rege ringskrant Izvestija toegegeven dat de isolatielaag van de Sojoez beschadigd is. Maar dat brengt volgens Serebriannikov de te rugkeer van de kosmonauten „op geen enkele manier" in ge vaar. (Advertentie) mannen en vrouwen wachten rustig hun beurt af. Maar tegen het middaguur wordt duidelijk dat het sommige stemlokalen niet zal lukken alle kiesgerechtigden voor elf uur 's- avonds te verwerken. Waar ligt dat aan? Vooral aan de gecompliceerde stemprocedure. „We hebben van tevoren niet geoefend", geeft een woordvoer der van de Centrale Kiesraad volmondig toe. Vroeger was stemmen in Roemenië niet meer dan een kwestie van het uitge reikte stembiljet dubbel vouwen en in de bus gooien. Nu zijn de stembiljetten ware boekjes met, afhankelijk van het district, soms wel 24 pagina's. Kiezers moeten lang zoeken eer ze hun partij gevonden hebben. In de loop van de middag valt het be sluit de stemlokalen inderdaad langer open te laten. Iedereen die om klokslag elf uur 's-avonds in de rij staat, zal in ieder geval nog zijn stem kunnen uitbren gen. Natuurlijk staat uw regionale dagblad vol nationaal en internationaal nieuws. Toch onderscheidt zo'n krant zich van de 'normale' kranten. Want naast het nieuws uit binnen- en buitenland vertelt het regionale dagblad wat er in uw directe omgeving gebeurt. En dat maakt 'm zo boeiend. U hebt 'm zo in huis. U hoeft alleen maar te bellen. Dan krijgt u al het nieuws dagelijks in de bus. BcnnicJolink Naam: Adres: Ik wil de PZC 4 weken lang voor 12,50 PC Plaats: Tel.: (U kunt deze bon zonder postzegels aan ons terugsturen). afdeling abonnementen Antwoordnummer 123 4380 VB Vlissingen BELLEN GAAT SNELLER 01184- 84215 w« V

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1990 | | pagina 1