aiim.
Mandela biedt
De Klerk bestand aan
parlement
wijst eis Moskou af
Four Freedoms Awards in
Middelburg uitgereikt
Roemenen geduldig uren in de rij
VS en Moskou eens
over wapenakkoord
"Nieuws waar je niet
zomaar doorheen crosst."
UUR FOTOSERVICE
"VêrschooTC
Spanningen in bezette gebieden na dood dertien Palestijnen
rnmiSé
m
In je PZC staat
wat je persoonlijk raakt.
Peiling: ruime winst Iliescu
Jongen gedood
bij 'stunt'
op rijdende trein
Attali
president
Bank voor
Oost-Europa
Armoede
ELASf!
'00 R D
VOOR rN
Ruimteveer
Serooskerke
Oranje
Izvestija: geen
gevaar voor
kosmonauten
'33e jaargang no. 113
ifflaandag 21 mei 1990
KODAK EXPRESS QUALITY CONTROL
t
Bloedbad
Onderontwikkeling
Drooggelegd
4 weken voor één tientje en één riks!
PZC
Aanhoudend zonnig
Droog en zonnig weer. Temperatuur
aan zee 17 graden. Matige en vanmid
dag soms krachtige wind uit noord.
KWAUTEITSKLEURENFOTO'S KLAAR TERWIJL JE WINKELT!
MIDDELBURG VLISSINGEN HULST 2MRK&3E
WW
richt bloedbad aan
(Van onze correspondent)
EL AVIV Dertien Palestij-
En zijn zondag gedood bij de
evigste uitbarsting van ge
teld in Israël en de bezette ge
leden sinds de Palestijnse op
land 29 maanden geleden be
un. Meer dan driehonderd
iensen raakten gewond, van
•ie velen er ernstig aan toe zijn.
PLO-leider Yasser Arafat heeft
om een spoedzitting van de Vei
ligheidsraad gevraagd. Vijftig
vooraanstaande arabieren in de
bezette gebieden zijn in honger
staking gegaan uit protest te
gen het ontbreken van bescher
ming tegen Israëlisch rechts
extremisme.
Zeven van de doden vielen als
AIRO/LONDEN (RTR/AFP) -
elson Mandela heeft zaterdag
Cairo gezegd dat de anti-
partheïdsbeweging ANC,
taar hij de vice-voorzitter van
i, bereid is een bestand met de
luidafrikaanse regering te slui-
tn mits Pretoria serieuze stap-
en zet om de apartheid te ont-
ïantelen. Mandela is in Egypte
i het kader van zijn rondreis
oor een aantal Noordafrikaan-
e landen.
Wij zijn bereid te overwegen de
ijandelijkheden te staken",
ertelde Mandela op het vlieg-
eld van Cairo tegen journalis-
en. Hij benadrukte dat het om
en bestand gaat en niet om het
inde van de gewapende strijd
Se het ANC al jaren tegen het
lanke minderheidsbewind in
'retoria voert.
landela lijkt met zijn aanbod
et politieke initiatief te willen
vernemen van de Zuidafri-
aanse president Frederik de
llerk die vorige week begonnen
aan een rondreis langs negen
uropese hoofdsteden.
Zaterdag had De Klerk in Lon
den een „zeer hartelijk" onder
houd met de Britse premier Mar
garet Thatcher, zo is in officiële
kringen in Londen vernomen.
Thatcher feliciteerde De Klerk
in het 90 minuten durende ge
sprek met de „substantiële"
stappen die hij het afgelopen
jaar heeft gezet om de apartheid
af te schaffen en zij voegde daar
aan toe zij erop vertrouwt dat er
spoedig verdere vooruitgang ge
boekt wordt.
Overigens is de president, nu hij
vijf Europese landen heeft be
zocht, tot de conclusie gekomen
dat „Europa bereid is bepaalde
stappen te zettendie leiden tot
een andere houding ten opzichte
van Zuid-Afrika".
In Europa wordt algemeen er
kend dat het proces van hervor
mingen in Zuid-Afrika onom
keerbaar is, aldus De Klerk, die
zichzelf omschreef als een „man
met haast" om de apartheid af te
schaffen.
Mandela betoogde in Cairo ech
ter dat De Klerk niet genoeg
haast maakt.
Van onze correspondent)
MOSKOU - Het parlement in
Litouwen weigert vooralsnog
loe te geven aan de eis van Sov
iet-president Gorbatsjov om de
Eenzijdige onafhankelijkheids
verklaring in te trekken of te be
vriezen. „Als we de verklaring
van 11 maart intrekken, stellen
we ons weer onder het gezag
van Moskou", verwoordde een
van de parlementsleden de ge
voelens.
Het parlement kwam zaterdag
in besloten spoedzitting bijeen
om van premier Prunskiene een
verslag aan te horen van haar
ontmoeting met president Gor
batsjov vorige week.
Het parlement ging volgens
zegslieden akkoord met het re
geringsvoorstel om de wetge
ving die na 11 maart van kracht
is geworden en indruist tegen de
Sovjet-grondwet, op te schorten.
Dit is echter niet voldoende om
gevolg van een terreuractie van
een 21-jarige Israëlische man,
die zondagochtend vroeg het
vuur opende op een groep Pale
stijnse arbeiders in Rishon Le-
zion, een zuidelijke voorstad van
Tel Aviv. De overigen werden
doodgeschoten in de loop van de
dag, bij botsingen tussen het le
ger en uitzinnige bewoners van
de bezette gebieden. In de Gaza-
strook en een groot deel van de
Westelijke Jordaanoever geldt
tot nader order een uitgaansver
bod en de pers heeft er geen toe
gang.
De ernstigste ongereldheden de
den zich voor in de Gazastrook,
waar de zeven bij de terreuractie
gedode Palestijnen vandaan
kwamen. De slachtoffers be
hoorden tot de duizenden man
nen uit de bezette gebieden die
zich dagelijks in de vroege mor
genuren bij de toegangswegen
naar Tel Aviv verzamelen in de
hoop te worden opgepikt door
het Kremlin te bewegen de eco
nomische strafmaatregelen te
gen de republiek in te trekken.
Gorbatsjov heeft Prunskiene la
ten weten dat er pas weer onder
handeld kan worden nadat de
onafhankelijkheidsverklaring
van tafel is.
Het parlement kwam overigens
niet tot een definitief besluit.
Vandaag wordt er verder gedis
cussieerd.
In Estland zijn zondag duizen
den mannelijke vrijwilligers
beëdigd als 'burgerwachten'.
Slechts gewapend met een arm
band met de tekst 'Kodu Kaitse'
(burgerwacht) zullen de vrijwilli
gers openbare gebouwen bewa
ken. Volgens de Estlandse pre
mier Savisaar moet worden
voorkomen dat tegenstanders
van onafhankelijkheid opnieuw
belangrijke gebouwen binnen
dringen, zoals vorige week dins
dag werd geprobeerd bij het par
lement.
BUKAREST (AFP/RTR) - De Roemeense interim-president Ion
Iliescu heeft bij de presidentsverkiezingen zondag 83 procent van
de stemmen, aldus een opiniepeiling van het Westduitse bureau
INFAS en het Roemeense IRSOP.
Het Front zou ook de parlementsverkiezingen hebben gewonnen
met 66 procent. De liberale presidentskandidaat Radu Campeanu
zou 11 procent van de stemmen krijgen, en Ion Ratiu van de Nationa
le Boerenpartij zes procent.
Simon Wiesenthal na de uitreikingsplechtigheid in gesprek met prinses Juliana. Zij was in 1982
de eerste niet-Amerikaanse staatsburger aan wie de onderscheiding, eveneens in Middelburg,
werd toegekend (foto Lex de Meester).
MIDDELBURG - Vijf voor
aanstaande Europeanen zijn
zaterdag in de Nieuwe Kerk
te Middelburg, in aanwezig
heid van onder anderen prin
ses Juliana en premier Lub
bers, onderscheiden met een
Amerikaanse Four Freedoms
Award. De hoge onderschei
ding viel dit jaar ten deel aan
de Tsjechoslowaakse presi
dent Vaclav Havel (in Mid
delburg vertegenwoordig
door zijn echgenote), de voor
zitter van de Europese Com
missie Jacques Delors, de
Roemeense bisschop Laszlo
Tökes, de Nederlander jhr mr
Emiel van Lennep (oud-se
cretaris OESO) en Nazi-jager
Simon Wiesenthal.
De Four Freedoms Awards
ontlenen hun naam aan een
historische toespraak van
president Franklin D. Roose
velt in 1941, waarin hij vier es
sentiële vrijheden formuleer
de: vijheid van gosdienst en
meningsuiting en vrijwaring
van gebrek en vrees. Sinds
1982 vindt de jaarlijkse uitrei
king wisselend in de Verenig
de Staten en (nu voor de vijfde
keer) in Middelburg plaats.
Dit jaar stonden de omwente
lingen in Oost-Europa en de
inspanningen voor een vrij en
verenigd Europa centraal.
'Grote afwezige' in de Zeeuw
se hoofd tad was de Sowjetrus-
sische president Michaïl Gor
batsjov die, zoals vrijdag
avond bekend werd gemaakt,
eveneens een Freedom Award
krijgt. Om veiligheids- en pro
tocollaire redenen wordt deze
prijs hem overhandigd tijdens
zijn aanstaande bezoek aan
de VS.
(Zie ook pagina 7)
Israëlische koppelbazen of aan
nemers.
De 21-jarige Israëli benaderde
een groep werkzoekenden langs
de kant van de weg in Rishon Le-
zion. Gestoken in een legerjas en
met een Galil-automatisch ge
weer aan zijn schouder eiste hij
de identiteitsbewijzen van de
Palestijnen ter inzage. Nadat de
mannen nietsvermoedend aan
het verzoek gevolg hadden gege
ven en op de grond waren gaan
zitten, schoot de 'militair' zijn
(Slot zie pagina 3 kolom 4)
DEN HAAG (ANP) - Een 18-jari-
ge jongen uit Leidschendam is
zaterdagmiddag nabij het
Haagse station Mariahoeve om
het leven gekomen toen hij op
het dak van een rijdende trein
wilde klimmen. Een woord
voerder van de Nederlandse
Spoorwegen deelde dit mee.
De jongen opende de deuren van
binnenuit toen de trein een snel
heid van circa 60 kilometer per
uur had bereikt. Tijdens zijn
klimtocht naar het dak is hij ge
vallen, zo hebben vrienden van
hem tegenover de spoorwegpoli
tie verklaard.
De stunt van de jongen was mo
gelijk omdat het een oude trein
was. Daarvan kunnen de schuif
deuren tijdens de rit worden ge
opend. Bij nieuw materieel kan
dat alleen met behulp van een
noodknop.
AMSTERDAM (AP) - Nederland
legt zich neer bij de benoeming
van de Fransman Jacques Atta
li tot president van de Ontwik
kelingsbank voor Oost-Europa
en de keuze van Londen als ves
tigingsplaats. Minister van bui
tenlandse zaken Hans van den
Broek heeft dit zondag bekend
gemaakt.
Daarmee lijkt een einde geko
men aan het touwtrekken rond
de bank. Nederland had zich
met Belgie gekeerd tegen de ver
meende Frans-Britse „combi
ne" bij de besluitvorming rond
de bank waarbij geen rekening
zou zijn gehouden met de belan
gen van de kleinere EG-landen.
Van den Broek sprak zijn teleur
stelling uit over de wijze waarop
de grote EG-landen de zaak „on
derling hebben geregeld". Maar
hij liet weten dat verder verzet
geen zin meer heeft.
Jacques Attali werd zaterdag
met 32 stemmen gekozen tot
president van de bank. Ex-mi-
nister van financien Onno Ru-
ding, voor wiens kandidatuur de
Nederlandse regering zich had
ingezet, kreeg acht stemmen.
DEN HAAG - Bisschop Tökes,
die in Nederland is wegens de
uitreiking afgelopen zaterdag
in Middelburg van de Four
Freedoms Awards, bracht giste
ren zijn stem uit in de Roemeen
se ambassade in Den Haag (foto
Cees ZornIGPD)
(Van onze correspondente)
ORASTI De rij oude boeren-
vrouwtjes buiten het stemlo
kaal is lang. Bij de deur staat
een groepje te turen op de stem
biljetten die als voorbeelden
zijn opgehangen. Ze wijzen op
de partijlijsten en op de bijbe
horende emblemen: kijk, daar
staat de roos, en daar, en daar.
Op wie de mensen zullen stem
men, hoef je in dit dorp niet te
vragen: Iliescu, natuurlijk, en
het Front voor Nationale Red
ding (FSN).
Orasti is misschien maar vijftien
minuten rijden van de hoofdstad
Bukarest, maar wat een wereld
van verschil.
De politieke partijen hebben dit
oord overgeslagen, campagne is
er absoluut niet gevoerd. Kran
ten komen er niet in Orasti, waar
een groot deel van de bevolking
nauwelijks kan lezen. „We heb
ben onze informatie van de tele
visie gehaald", zegt een wat jon
gere vrouw. Maar keken ze dan
wel naar de programma's van de
politieke partijen, die altijd pas
laat op de avond kwamen? De
oude vrouwtjes schudden hun
hoofd. Natuurlijk keken ze niet.
Ze hebben geen idee wat de ver
schillende partijen in houden.
De jongeren die elders een baan
hebben, weten er nog wel iets
van, maar voor de meesten is de
keuze simpel: ze stemmen op
Iliescu, die hen in december
eten, licht en warmte heeft ge
bracht.
Als hier straks 99 procent van al
le kiezers op het Front heeft ge
stemd, dan is dat geen stembus
fraude, maar pure onderontwik
keling. De politiek gaat aan deze
bijna analfabete boerenbevol
king volkomen voorbij. En toch
onderschat niemand het belang
van de gebeurtenis. De dorpsbe
woners nemen hun burgerplicht
zeer serieus. „Toen we vanoch
tend om zes uur open gingen,
stond er al een lange rij mensen
te wachten", vertelt de voorzit
ter van het stembureau, Avrel
Caraene.
Caraene is, net als de voorzitters
van de overige stembureaus in
Roemenië, niet partijgebonde-
n.In Orasti verloopt, ondanks
enkele strubbelingen, het stem
men buitengewoon vlot. Vroeg
in de ochtend waren er welis
waar veel mensen die niet begre
pen waar ze precies hun stempel
moesten plaatsen, maar inmid
dels is blijkbaar in het dorp be
kend geworden waar je de roos
precies op de formulieren kunt
vinden. Af en toe verdwijnen he
le gezinnen gezamenlijk in het
stemhok. Het mag niet, maar
niemand doet er iets tegen.
Een bejaard echtpaar heeft er
veel moeite mee. De man loopt
steeds weer het hokje uit om iets
te vragen. Elk van de drie stem
biljetten stelt hen weer voor
raadsels, maar uiteindelijk lukt
het beide oudjes toch hun stem
men voor de Senaat, het Huis
voor Afgevaardigden en de pre
sident uit te brengen. Er wordt
de mensen weieens aangewezen:
kijk, daar staat de roos, maar
van echte fraude lijkt daarbij
nauwelijks sprake. Want het was
juist die roos die ze zochten.
De stemlokalen in Roemenië
zijn 's-ochtends in alle vroegte
opengegaan. Twaalf uur eerder,
op zaterdagavond, is het land
drooggelegd: om de rust te be
waren is de verkoop en het
schenken van alcohol tot zon
dag middernacht verboden. De
opkomst van de kiezers is vanaf
het eerste moment hoog. Binnen
de kortste keren vormen zich
eindeloze rijen. Vooral in de ste
den, waar soms meer dan drie
duizend mensen in hetzelfde
stemlokaal moeten stemmen,
zijn wachttijden van meer dan
twee uur niet ongebruikelijk. De
mensen blijven er opmerkelijk
opgewekt onder. Niemand
klaagt, en zelfs zeer bejaarde
hmnsm
In Den Haag waren gisteren dui
zenden uitkering strekkers bij
een op de manifestatie Neder
land tegen armoede. Met boege
roep gaven zij minister De Vries
van sociale zaken, een van de
sprekers, te kennen
dat zij niet in zijn be- O
leid geloven. w
Astronaut Wubbo Ockels maak
te zondag vanuit een helicopter
een geslaagde landing op het
tweede nieuwe 'ruimteveer' van
de Olau Line, de Olau Britan
nia II, die vanaf vandaag
wordt ingezet op de
dienst Vlissingen - C
Sheerness. w
De voetbalclub Serooskerke
heeft voor een schitterende ont
knoping van het Zeeuwse voet
balseizoen gezorgd. In het begin
van de competitie scheen de club
geen schijn van kans te hebben
op promotie, maar zaterdag be
vocht Serooskerke zich een
plaats in de hoogste
klas van het landelijk
zaterdagvoetbal.
De spelers van het Nederlands
elftal zochten in het afgelopen
weekeinde rust en vertier in Zee
land en kregen zaterdagavond
laat van trainer Leo Beenhak
ker verlof om het Goese nachtle
ven te verkennen. Zondag
maakte de oranjese
lectie ook een vistocht d|
op de Wester schelde.
(Van onze correspondent
MOSKOU - De presidenten
Bush en Gorbatsjov kunnen
hun topontmoeting eind deze
maand in Washington met een
kernwapenkkoord bekronen.
Het voorbereidende werk van
hun ministers van buitenlandse
zaken Baker en Sjevardnadze
is, na uiterst moeizame onder
handelingen, zaterdag in Mos
kou afgesloten.
Tot op het laatste moment ble
ven er meningsverschillen be
staan over welke categorieën
kernwapens zullen vallen onder
het START-akkoord, dat
beoogt de strategische kernwa-
penvoorraden van de super
machten te halveren. Een duide
lijk opgeluchte en vermoeide
Baker zei zaterdag dat de voor
uitgang die in Moskou werd ge
boekt, borg staat voor een suc
cesvolle top.
Volgens Baker en Sjevardnadze
is de weg nu vrij voor publikatie
van een reeks van overeenkom
sten op de top. Naast het
START-akkoord zijn dat onder
meer een verdrag over kernwa
penproeven en een overeen
komst tot onmiddellijke stop
zetting van produktie van che
mische wapens en vernietiging
van tachtig procent van de be
staande voorraden.
MOSKOU (RTR/AFP) - De Sov
jetunie heeft zaterdag het be
richt in een Amerikaans tijd
schrift tegengesproken dat
twee Sovjetkosmonauten aan
boord van het ruimtestation
Mir niet meer naar aarde terug
zouden kunnen keren.
Joeri Serebriannikov, de func
tionaris die verantwoordelijk is
voor het ruimteveer Sojoez dat
aan de MIR is vastgekoppeld,
heeft zaterdag tegen de rege
ringskrant Izvestija toegegeven
dat de isolatielaag van de Sojoez
beschadigd is. Maar dat brengt
volgens Serebriannikov de te
rugkeer van de kosmonauten
„op geen enkele manier" in ge
vaar.
(Advertentie)
mannen en vrouwen wachten
rustig hun beurt af.
Maar tegen het middaguur
wordt duidelijk dat het sommige
stemlokalen niet zal lukken alle
kiesgerechtigden voor elf uur 's-
avonds te verwerken.
Waar ligt dat aan? Vooral aan de
gecompliceerde stemprocedure.
„We hebben van tevoren niet
geoefend", geeft een woordvoer
der van de Centrale Kiesraad
volmondig toe. Vroeger was
stemmen in Roemenië niet meer
dan een kwestie van het uitge
reikte stembiljet dubbel vouwen
en in de bus gooien. Nu zijn de
stembiljetten ware boekjes met,
afhankelijk van het district,
soms wel 24 pagina's. Kiezers
moeten lang zoeken eer ze hun
partij gevonden hebben. In de
loop van de middag valt het be
sluit de stemlokalen inderdaad
langer open te laten. Iedereen
die om klokslag elf uur 's-avonds
in de rij staat, zal in ieder geval
nog zijn stem kunnen uitbren
gen.
Natuurlijk staat uw regionale dagblad vol
nationaal en internationaal nieuws. Toch
onderscheidt zo'n krant zich van de 'normale'
kranten. Want naast het nieuws uit binnen- en
buitenland vertelt het regionale dagblad wat er in
uw directe omgeving gebeurt. En dat maakt 'm zo
boeiend.
U hebt 'm zo in huis. U hoeft alleen maar te bellen.
Dan krijgt u al het nieuws dagelijks in de bus.
BcnnicJolink
Naam:
Adres:
Ik wil de PZC
4 weken lang
voor 12,50
PC Plaats:
Tel.:
(U kunt deze bon zonder
postzegels aan ons terugsturen).
afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen
BELLEN GAAT SNELLER
01184- 84215
w«
V