Auto-Poppe Walcheren
ran
Gorbatsjov dringt aan op
hervorming Sovjet-leger
Woonwagenbewoners eisen vrijheid
Ruding uit race
directeurschap
bank Oost-Europa
Grote braadpan
gezocht.
il*4*IIsirUMMÜ
Bezorgdheid over snel
smelten Zuidpoolijs
Boekenweekgeschenk
van Cees Nooteboom
KLAAR TERWIJL U WACHT
Eerste Kamer akkoord met invoering per 1 januari 1991
Kantoorbaan
Survival
Sovjet-leider
breekt mythe
Stalin als
oorlogsheld af
Zeeuwse selectie
Kritiek
Wat meer bewolkt
33e jaargang no. 103
Woensdag 9 mei 1990
APK-keuring, klein onderhoud/reparatie
bij onze express-service afdeling.
Gildeweg 22 - Vlissingen
VRIJDAG
AVOND
KOOP
AVOND
mm
iEN HAAG (GPD) - Minister
;itzen (Onderwijs) mag van een
ïeerderheid in de Senaat de
iV-jaarkaart voor studenten op
januari 1991 invoeren. Maar
ianneer de komende twee
ïaanden uit overleg tussen zijn
ïinisterie, NS en scholen blijkt
at de invoering op te veel pro
lemen stuit, gaat het alsnog
iet door. De NS heeft aange-
ondigd het contract dan niet
a te kunnen komen. De Lande-
jkse Studenten Vakbond
SVb is zeer ongelukkig met de-
e wijze van besluiten nemen,
itzen verwacht dat de scholen
un tijden met een half uurtje
Overmacht
Teleurgesteld
Zeespiegel kan 6 meter stijgen
Verbaasd
Zorgen
Havikken in strijdkrachten voet dwars gezet
Litouwen
KARWEI
MIDDELBURG
ÉÉN DAG DICHT!
Waarom?
Schouderkarbonade,
500 gram £253.99
kilo JLM5
Ribkarbonade,
500 gram ,Z254.99
kilo 13r45
Haaskarbonade,
500 gram £255.49
kilo JA49T
In de ochtend optrekkende mistflar
den. Daarna zonnig, later stapelwol
ken en kans op een bui. Zwakke wind.
Middagtemperatuur 18 graden.
'40////' i
^////a Éi/////. É>m>, 4bjjfr
W///A
student blijft onzeker
vervroegen of verlaten, om zo de
drukte in de ochtendspits te ver
minderen. Hij kreeg in de Senaat
steun van het gehele CDA en een
groot deel van zijn eigen PvdA;
samen goed voor 40 stemmen.
Twintig senatoren van VVD,
D66, Groen Links, SGP, GPV,
RPF en acht PvdA'ers stemden
tegen het plan.
De al vaak uitgestelde kaart is
daarmee een stapje dichterbij, al
blijft de invoering tot 1 juli onze
ker. Het debat stond geheel in
het teken van de problemen die
de tegenstanders verwachten.
De discussie bereikte een cli
max, toen D66-senator Glastra
van Loon voorspelde dat de trei
nen zo vol worden door de toe
loop van studenten, dat een ef
fectieve controle op zwart rijden
onmogelijk wordt. Minister Maij
(Verkeer) antwoordde dat invoe
ring van de kaart voor studenten
betekent dat 600.000 mensen
minder in de verleiding komen
om zwart te rijden.
Ritzen zei dinsdagochtend een
brief te hebben gekregen van de
NS, waarin de spoorwegen
schrijven de problemen voor 1
juli te willen oplossen. Anders
kan de invoering per 1 januari
1991 volgens het spoor niet fat
soenlijk plaatsvinden. De NS
kondigt aan zich op 'overmacht'
te zullen beroepen als het over
leg over de invoering vastloopt.
In de praktijk zal dat betekenen
dat de NS het contract voor de
OV-jaarkaart opzegt; een oude
wens van de spoorwegen.
De scholen moeten hun tijden
aanpassen om de spits te ontlas
ten: MBO-scholen moeten een
half uur eerder beginnen; HBO-
scholen en universiteiten een
half uur later, aldus Ritzen.
'Marginale aanpassingen', aldus
vonden Maij en Ritzen. De laat
ste toonde zich hoopvol over het
komende overleg met het onder
wijs.
VVD, D66 en Groen Links zeiden
er niet gerust op te zijn. CDA en
de meeste PvdA'ers zetten in
eerste instantie voor Ritzen het
licht op oranje: de minister
mocht verder gaan als hij voor
definitieve invoering de Kamer
zou garanderen dat er geen pro
blemen kwamen. Die voorwaar
de lieten de coalitiepartijen val
len nadat Ritzen hen op de hoog
te stelde van de NS-brief.
De Landelijke Studenten Vak
bond (LSVb) is teleurgesteld.
Het aannemen van een wet zon
der dat zeker is of de kaart wordt
ingevoerd acht de bond onver
antwoord. „Het is verbijsterend
dat de Eerste Kamer zo makke
lijk akkoord gaat met het gege
ven dat een groep burgers in Ne
derland hun sociale voorziening
in natura uitbetaald krijgen", al
dus voorzitter J. de Bruijn dins
dagavond. De bond acht het on
begrijpelijk dat de Senaat en
Ritzen menen dat binnen zes we
ken sluitende afspraken kunnen
worden gemaakt over het ver
vroegen van schooltijden.
Een woordvoerder van NS toon
de zich tevreden over het debat.
Vooral is NS blij met de toezeg
ging van Ritzen dat invoering
van de kaart van de baan is als
op 1 juli de capaciteitsproble
men van NS nog niet zijn opge
lost. Daarmee is gewaarborgd
dat de kaart op een zorgvuldige
manier wordt ingevoerd en dat
NS zich niet in een ongewis
avontuur stort, zo zei de NS-
woordvoerder.
Mensen met een kantoorbaan lo
pen net zo veel risico arbeidson
geschikt te worden als werkne
mers in de industrie of de haven.
Dit zei plaatsvervangend secre
taris-generaal H. J. de Maat-
Koolen van het ministerie van
sociale zaken gisteren
op een congres in C
Utrecht. w
Twee leden van de rijkspolitie
'Walcheren doen eind deze week
mee aan de Nederlandse kam
pioenschappen politie-survival
m de Ardennen. Als ME-ers trai
nen ze regelmatig,
maar zo'n survival is Q
wel wat anders. w
0
AMSTERDAM (ANP) - We
tenschappers houden er re
kening mee dat de omvang
rijke ijslaag van de Zuid
pool binnen afzienbare tijd
in elkaar stort. Daardoor zal
de zeespiegel met zes meter
stijgen, zo meldt de Natio
nale Stichting voor Weten
schappen van de Verenigde
Staten in Washington.
Robert Bindschadler, als
glacioloog verbonden aan
het Goddard Ruimtevaart
centrum van de NASA,
spreekt van een periode van
tientallen jaren tot enkele
eeuwen. Hij is het niet eens
met collega's die zeggen dat
er de eerste honderd jaar
niets te vrezen valt.
Een groep van Amerikaanse
deskundigen op het gebied
van ijsvorming, oceanen,
aarde, het weer en klimato
logische omstandigheden in
de oudheid constateerden
onlangs snelle veranderin
gen in de ijslaag van West-
Antarctica. Deze drijvende
ijslaag is verreweg de groot
ste ter wereld.
Tot hun verbazing zagen de
onderzoekers dat de norma
le afkalving van de ijsber
gen, de stroming van het ijs
en het smeltproces veel snel
ler verlopen dan werd aange
nomen. Een van de vijf on
derzochte ijsstromen die op
het Ross ijsplateau uitko
men, verliest daar veertig
procent meer van zijn massa
dan er aan het begin van de
meer dan 500 kilometer lan
ge stroom bijkomt.
Over deze snelle verande
ring in het gedrag van de ijs-
stromen maken de onder
zoekers zich zorgen. Zij ge
loofden hun eigen ogen niet.
Talloze malen berekenden
zij de meetgegevens op
nieuw om er zeker van te zijn
dat de uitkomsten klopten.
De te verwachten ineenstor
ting van de ijslaag is niet per
se het gevolg van de opwar
ming van de aarde door de
uitstoot van kooldioxyde.
Volgens de glacioloog kan de
huidige instabiliteit van de
ijslaag zelf de oorzaak zijn
van de snelle veranderingen
in het smeltingsproces.
Ook kan sprake zijn van het
natuurlijke proces dat zich
sinds de laatste ijstijd af
speelt. Ongeveer 18.000 jaar
geleden was die op zijn hoog
tepunt. Daarna is het kli
maat langzaam maar zeker
steeds warmer geworden.
Daardoor neemt de kans op
het afsmelten van de Antarc
tische ijslaag steeds verder
toe.
MOSKOU - Voor deze zwaar gedecoreerde veterane uit de tweede wereldoorlog duurden de plechtigheden in het Bolsjoi Theater in
Moskou ter herdenking van de overwinnig op de nazi-legers toch wat te te lang (foto Tass)
MOSKOU (RTR) - President Mi-
chail Gorbatsjov heeft dinsdag
gevraagd om hervorming van
het Sovjetleger en oproepen
van hoge gepensioneerde offi
cieren de „anti-socialisten"
hard aan te pakken, van de hand
gewezen.
Gorbatsjov opende met een toe
spraak in het Bosljoj Theater in
Moskou de officiële viering van
de 45e Dag van de Overwinning
op 9 mei. Op die dag herdenkt de
Sovjetunie het einde van de
Tweede Wereldoorlog.
Terwijl het Sovjetleger zich op
maakte voor militaire parades
in het hele land en zijn macht te
tonen, zei Gorbatsjov - als presi
dent opperbevelhebber van de
strijdkrachten - dat de perestroj
ka moet worden uitgebreid naar
de strijdkrachten. „Wij zijn verre
van tevreden over de huidige
toestand in het leger". Dit kan
piet buiten het bereik van de kri
tiek staan, voegde hij eraan toe.
Een ontwerpwet over hervor
ming van de strijdkrachten
wordt momenteel bestudeerd
door een parlementaire commis
sie, zei hij. De met tientallen me
dailles gedecoreerde hoge offi
cieren en veteranen in de zaal
DEN HAAG - Woonwagenbewoners protes
teerden dinsdag op het Binnenhof voor vrij
heid om rond te trekken en het behoud van
hun cultuur.
Zij reden 's morgens in auto's met een snelheid
van hooguit 40 kilometer per uur over de volle
breedte van de weg naar Den Haag. Daardoor
ontstonden files bij Zoetermeer (10 km), Bode
graven (7) en Driebergen (7). Volgens de politie
hebben de woonwagenbewoners tijdens de ac
ties van de agrariërs goed gezien wat het effect
is van een langzaam-aan-actie op de snelweg.
Ruim vijfhonderd woonwagenbewoners waren
aanwezig bij het overhandigen van een petitie
aan leden van de Tweede Kamer. Daarin eisen
zij behoud van alle grote woonwagencentra. Zij
vinden dat deze goed functioneren. Verder vra
gen zij om behoud van de trekvrijheid. In de
toekomst worden de nu bestaande tijdelijke
standplaatsen voor rondtrekkers afgeschaft
foto Cees Zorn/GPD)
hoorden zijn toespraak met sta
len gezichten aan.
Het was niet duidelijk wat voor
hervormingen Gorbatsjov pre
cies voor ogen heeft.
Gorbatsjovs rede volgde op een
verklaring van minister van de
fensie Dimitri Jazov, dat het le
ger nog steeds toegewijd is aan
zijn „patriottische en internatio
nale plicht". Jazov, die vorige
week door Gorbatsjov werd
bevorderd tot maarschalk, zei
dat in een interview met het par
tij-orgaan Pravda aan de voor
avond van de militaire parades.
De roep van de veteranen en van
sommige hoge officieren om
hard optreden tegen „anti-socia
listische" elementen in de maat
schappij lijkt onder andere te
slaan op de situatie in Litouwen.
(Advertentie)
Woensdag 9 mei is Karwei
Middelburg wegens verbou
wing gesloten.
Karwei gaat zorgen voor een
grandioos verjaardagsfeest,
want wij bestaan 5 jaar!
Let op de folder van deze
week en vier het feest op 10,
1d en 12 mei met ons mee.
De onder-bevelhebber van het
garnizoen in de Litouwse hoofd
stad Vilnius waarschuwde eer
der dinsdag dat het leger moge
lijk zal ingrijpen als de spanning
te hoog oploopt in de republiek
die zich op 11 maart onafhanke
lijk verklaarde, tot grote erger
nis van Moskou. Maar de militai
re haviken kregen dinsdag geen
steun van Gorbatsjov voor een
ingrijpen.
Litouwen overweegt een verdere
Slot zie pagina 3 kolom 1
(Van onze correspondent)
MOSKOU - President Gorbats
jov heeft gisteren tijdens een re
devoering in het Bolsjoi-thea-
ter de 'oorlogsheld' Jozef Stalin
ontluisterd.
De gala-avond in het Bolsjoi
opende de herdenking vandaag
van de overwinning op Hitler-
Duitsland. De dictator Stalin is
voor vele oorlogsveteranen en
nog dienende militairen de man
die niet alleen voor discipline en
orde zorgde, maar ook Hitler-
Duitsland op de knieën bracht.
Voor het eerst echter maakte de
leider van de Sovjet-communis
tische partij een einde aan de
mythe over Stalin als de Grote
Strateeg. Gorbatsjov zei onder
meer dat Stalins 'ernstige en
kostbare fouten' tienduizenden
slachtoffers hadden geeist.
DEN HAAG (GPD) - De kansen
van oud-minister van Finan
ciën dr. H.O.C.R. Ruding (50)
voor het directeurschap van de
nog op te richten Herstelbank
voor Oost-Europa lijken verke
ken. Hij heeft de race om de ho
ge functie verloren van de
Fransman Jacques Attali, zo
meldt de Financial Times van
gisteren.
Ingewijden in Den Haag bevesti
gen dat het besluit over het di
recteurschap afgelopen week
einde in Washington tijdens het
overleg van de G7, de zeven be
langrijkste economische groot
machten in de westerse wereld,
is genomen. Ruding zelf was niet
bereikbaar voor commentaar.
Met het besluit komt een einde
aan een maandenlange lobby
campagne van de Nederlandse
regering die Ruding naar voren
schoof. Nederland moest het
daarmee opnemen tegen de
Franse regering, die Attali
steunde. Attali is behalve ver
trouweling van de Franse presi
dent, Mitterand, ook de geeste
lijk vader van de bank.
De Nederlanders hadden aan
vankelijk goede hoop op een
gunstige afloop, vooral omdat
veel Oosteuropese landen Ru-
dings kandidatuur steunden.
Dat was de Fransen een doorn in
het oog. Zij wilden het niet op
een stemming van de 42 in de
bank deelnemende landen laten
aankomen. Die stemming zou
op 19 mei plaatsvinden.
De Britten zijn met Londen in de
race voor de vestigingsplaats
van de op te richten bank. Zij
concurreerden daarmee met
Amsterdam, de stad die het ka-
binet-Lubbers als vestigings
plaats wilde. De Fransen beslo
ten tot een 'deal' met de Britten.
Londen kon de vestigingsplaats
van de bank worden mits Attali
het directeurschap kreeg. Dit
voorstel werd aan de andere lan
den in de G7, de Verenigde Sta
ten, Canada, Japan, West-Duits-
land en Italië, voorgelegd. Zij
gingen akkoord, mede om de
Fransen en Britten ertoe te be
wegen om binnen het Interna
tionaal Monetair Fonds (IMF)
hun tweede en derde plaats op te
geven ten gunste van Japan en
West-Duitsland. De Fransen en
Britten staan nu ex-aequo op de
vierde plek op de ranglijst. Den
Haag was formeel niet op de
hoogte gesteld. Minister Kok
(Financiën), die op bezoek is in
de Verenigde Staten, werd niet
ingelicht. Kok wilde, ook tijdens
zijn reis, de kandidatuur-Ru-
ding ondersteunen.
Kok verklaarde in Washington
nog steeds kansen voor Ruding
te zien. Het definitieve besluit,
zo hield de vice-premier vol, valt
pas op 19 mei.
(Advertentie)
Deze aanbiedingen
zijn geldig t/m
zaterdag 12 mei a.s..
DEN HAAG (GPD) De auteur Cees Nooteboom (1933)
schrijft op uitnodiging van de Stichting CPNB het Boeken
weekgeschenk 1991. De Boekenweek 1991 wordt gehouden
van 6 tot en met 16 maart en heeft als thema 'Schrijvers op
reis'.
Het boek van Nooteboom zal het 56ste zijn in de reeks Boe
kenweekgeschenken. Sinds 1984 wordt de opdracht jaarlijks
aan een literair auteur verstrekt: Maarten 't Hart, Remco
Campert, Marga Minco, Tessa de Loo, J. M. A. Biesheuvel,
Hugo Claus en F. Springer gingen Cees Nooteboom voor.
De belangstelling van het publiek voor de Boekenweek steeg
in de periode vanaf 1984 met 34 procent.
Cees Nooteboom debuteerde in 1955 met Philip en de ande
ren. Nooteboom schrijft Romans, reisverhalen en poëzie.
Jaap Goedegebuure over Nooteboom: „Het reizen heeft
Nooteboom eens zijn 'manier van denken' genoemd, een
schijnbare 'vlucht naar voren' waarin hij zijn kameleontisch
bestaan op de meest intense manier ervaart".
Enkele titels: Een ochtend in Bahia (1968), Open als een
schelp, dicht als een steen (1978) en Rituelen (1980). Zijn
laatst gepubliceerde boek is de bundel reisverhalen De we
reld een reiziger (1989). Deze zomer verschijnt Berlijnse noti
ties.
Club Brugge bleef gisteren in
Hulst met geringe inspanning
het Zeeuwse voetbalelftal met 4-
0 de baas. De kampioen van de
hoogste klasse in het Belgische
voetbal sloot gisteren het uit
stapje naar Zeeland volgens tra
ditie af met een vriend
schappelijke wed- TP
strijd. I
De auteur van deel 11 van de
Zeeuwse oorlogsgeschiedschrij-
ving Van der Ham, heeft na het
uitkomen van het boek een
storm van kritiek te verduren.
Amateur-historici sommen een
reeks 'missers' op die het boek
kenmerken, met name
wat betreft de militaire O
aspecten. I O
